Ewa Banasiewicz
Kolonia Husynne, gm. Hrubieszów,
woj. zamojskie, St. 4, AZP 86-95/64
Informator Archeologiczny : badania 24, 59-60
informator Archeologiczny 1990 59 Obiekty rowkowe: 564 ■— znany z ubiegłego sezonu 1 579 — nowoodkiyty w ykazują pewne różnice. Pierwszy wytyczony został n a planie nieregularnego owalu-wieloboku o w ym iarach ok. 12 x 8 m. Przeciętna jego szerokość wynosi 40-60 cm, a głębokość od 12 do 30 cm. Drugi sk ła d a się z 2, a n a pew nych odcinkach z 3 rowków koncentrycznie w siebie w pisanych. Rozmiary całego założenia w ynoszą ok. 13,5 x 12, 5 m, szerokość rowków 30-80 cm, głębokość 10-40 cm. O dnośnie do funkcji owych unikatow ych obiektów nie uzyskano nowych danych, które pozwalałyby wyjść poza w ysuniętą po ostatnim sezonie badań ogólną supozycję o ich kultowym charakterze.
Paleniska w ystąpiły w zwartym przestrzennie skupieniu n a obrzeżeniu strefy gospodarczej. Kontynuowano, przy w spółpracy z Katedrą Chemii Rolnej Akademii Rolniczej w Poznaniu (i w sparciu finansowym O środka D okum entacji Zabytków w Warszawie) program testow ania m etody fosforowej łącząc asp e k t eksperym entalny z utylitarnym — określenie zasięgu osady, stre f w jej obrębie oraz zróżnicowanie funkcji obiektów i ich członów.
M ateriały i doku m en tacja przechowywane są czasowo w Instytucie Prahistorii UAM w Po znaniu,
Badania będą kontynuowane. J e g U n ie c , g m . S z y p lis z k i woj. suw alskie S t. 1 AZP 12-
8 6 / 1 2 ___
Państwowe Muzeum Archeologiczne w W arszawie
B adania prowadziła m gr Grażyna Iwanowska. Finansow ało PMA w W ar szawie. Siódmy sezon badań. Grodzisko z okresu późno rzymski ego, wędrówek ludów i wczesnego średniowiecza.
Prace wykopaliskowe objęły 2 wykopy (o łącznej powierzchni 25 m 2), usytuow ane w północ- no-w schodniej części m ajdanu grodziska. Ich eksploracja została rozpoczęta w ubiegłym sezo nie, W pierwszym z nich, obejmującym wewnętrzny skłon wału ograniczającego m ajdan od strony w schodniej, odkryto wyraźne ślady konstrukcji drew nianych, choć wcześniej wydawało się, źe został on usypany wyłącznie przy użyciu rożnych rodzajów ziemi. W w arstw ie w tórnie użytej gliny pom arańczowej, o miąższości około 70 cm. odsłonięto kilkanaście poziomów dranic, o zarysach niekiedy dobrze czytelnych i zachowanych fragm entach drewna. Były one u k ła d an e ciasno je d n a n ad drugą, równolegle do siebie, ograniczone od strony wschodniej i zachodniej dwiem a d ranicam i do nich prostopadłym i. Całość tworzyła k onstrukcję przypom i nającą skrzynię. Szerokość odsłoniętego drewniano-ziem nego walu m ożna w stępnie określić n a 3 m I wydzielić w Jego obrębie 18-20 poziomów dranic. Jego zachodnia kraw ędź została praw dopodobnie n aru szo n a. Do podstawy walu dochodzi w arstw a pom arańczowej gliny ze sm ugam i ziemi ciem nobrunatno-czarnej i zaw artością licznych ułam ków węgla drzewnego, czytelna w obrębie wykopów sąsiednich. Została ona również zarejestrow ana w drugim z b a d a nych w tym roku wykopów i praw dopodobnie wyznacza jed en z poziomów osadnictw a na m ajdanie grodziska, który m ożna odnieść do starszych faz wczesnego średniowiecza. T ak datow ana ceram ika, obok pojedynczych fragmentów pochodzących z o kresu wędrówek ludów, w ystąpiła w omawianej warstw ie pomarańczowej gliny ze śladam i spalenizny.
Odsłonięty podczas tegorocznych badań wal otaczał znacznie mniejszy m aid ал niż istn ie jący obecnie. W okresie późniejszym był on prawdopodobnie nadsypywany dw ukrotnie. Nie
odkryto. Jak dotąd, jego śladów w zachodniej partii m ajdanu. Być może uległy one zniszczeniu podczas następ n y ch faz przebudowy grodziska lub bryją się pod nie przebadanym wałem zachodnim . Nie m ożna też wykluczyć, że pierwotny, drewniano-ziem ny wal rzeczywiście prze biegał tylko od w schodniej strony m ajdanu.
M ateriały (nr inw. PM A/V/8664) oraz dokum entacja z b ad a ń zn ajdują się w PMA w W ar szawie,
Badania będą kontynuowane. K o lo n ia H u sy n n e, gm .H ru b ieszów woj. zam ojskie S t. 4 AZP 8 6 - 9 5 /6 4 ________
Wojewódzki O środek Archeologicz no-K onserw atorski w Zam ościu
B adania prow adziła m gr Ew a B anaslew icz. F inansow ał WOAK w Zam ościu. Drugi sezon badań. Cm entarzysko kultu ry zarubinieckiej. osadnictw o okresu rzymskiego.
W bieżącym roku w związku z przypuszczeniem o możliwości dalszych odkryć zniszczo nych grobów n a sta n . 4 w Kol. H usynne, kontynuow ano rozpoczęte w 1989 roku prace ratownicze,
W odległości k ilk u n a stu metrów n a zachód od grobu n r 1 /8 9 n a tej sam ej wysokości odkryto kolejny grób (nr 2), który należy łączyć z Istniejącym n a tym stanow isku cm entarzys kiem k u ltu ry zarubiniecklej. Odkrycia dokonano w w arstw ie ornej, dlatego też zabytki oraz
60 Okres w pływ ów rzymskich fragm enty przepalonych kości ludzkich byty przez plug przesunięte. P rzesunięcia nie byty znaczne, ponieważ była to d ru g a orka po dużej niwelacji. Pozwala to traktow ać zabytki jako zwarty zespół. Elem entom w yposażenia grobu, n a które składały się dw a zachow ane we fragm entach naczynia: kubeczek 1 głęboka m isa oraz zabytki w ykonane z brązu: zapinka, szpila i skręt, towarzyszyły fragm enty przepalonych kości ludzkich. Przynależność grobu do k u ltu ry zarublnieckiej z 1w n.e. określa zapinka w typie trójkątnych flbul charakterystycznych d la tej k ultury. Zdobiona Jest Identycznie ja k zapinka odkryta w 1989 r. n a powierzchni stanow iska. W śród Innych zabytków brązowych oprócz obłam anego z obydwu stro n sk rętu odkryto dobrze zachow aną szpilę pastorałow atą spotykaną n a cm entarzyskach k ultury z a ru blnieckiej, między Innymi na jedynym w Polsce w Hryniewiczach Wielkich.
D alsze p race koncentrow ały się n a eksploracji wykopów krzyżowych poprowadzonych n a linii W-E, łączącej odkryte groby oraz wzdłuż stoku. M ateriał archeologiczny, k tó iy m ożna odnieść do okresu wpływów rzym skich w ystąpił w w arstw ie ornej. Byty to fragm enty ceram iki ja k i zabytki metalowe różne kulturow o 1 chronologicznie.
Do zabytków k ultu ry przeworskiej z fazy В 1 m ożna zaliczyć żelazna zawieszkę wiaderkowa- tą, fragm ent żelaznej ostrogi 1 nożyk. Śladem nato m iast późniejszego Już o sadnictw a (faza С OWR) k ultury wlelbarskiej Jest brązowa końcówka pasa.
Poniżej w arstw y ornej natrafiono n a zniszczony w stropie obiekt kultu ry łużyckiej zaw iera ją cy obok fragmentów naczyń, polepę tzw. k onstrukcyjną z licznymi odciskam i oraz węgle
drzewne. Odkryto także głęboką Jam ę osadową pozbawioną m ateriałów datujących obiekt. Z tego też stanow iska pochodzi przypadkowo odkryty n a powierzchni toporek kam ienny k u ltu ry ceram iki sznurowej włączony do zbioru odkrytych zabytków dzięki p an u kierownikowi SKR w H usynnym .
Z uwagi na dużą w artość odkryć w Kol. H usynne dla poznania południowo-zachodniego zasięgu kultury zarnbinieckiej należałoby kontynuować prace interw encyjne.
I Leśno, gm. Brusy woj. bydgoskie St, 2 patrz okres lateński
Biuro U sług N aukow o-K onserw ator skich w Warszawie
B adania prowadziła m gr Agnieszka Kruk. Finansow ał WKZ w W arsza wie. Czwarty sezon badań. Cm entarzysko kultu ry przeworskiej z fazy Bi-Ba i kultu ry wlelbarskiej z fazy B2/ C 1-C3.
Po kilkuletniej przerwie wznowiono prace n a porośniętym sosnowym laskiem , z tego powo du w iększość odkrytych obiektów grobowych była silnie zniszczona.
P rzebadano obszar 2 5 4 m 1. Odkryto 24 groby popielnicowe i jam ow e. W śród nich zarejest row ano 15 grobów kultu ry przeworskiej z podokresów B 1-B2. Do najciekaw szych zaliczyć należy gr. 227 z fazy B i, gdzie natrafiono n a brązową zapinkę oczkow atą typu A58, profilowany lm acz tarczy, um bo typu J7 b . Ze schyłku fazy Ela pochodzi popielnicowy grób n r 214 gdzie stw ierdzono brązową zapinkę A38.
K ulturę w lelbarską reprezentuje 5 grobów wyłącznie jam owych. Z gr. n r 218 pochodziła żelazna k lam erka esowata.
W szystkie m ateriały w raz z dokum entacją znajdują się w Urzędzie WKZ w Warszawie.
Badania będą kontynuowane. Ławny Lasek, gm . P ieck i woj. o lsz ty ń sk ie s t. Ш AZP
26-6 9 / 9 _______________________
B adania prowadziła m gr Izabella Mellin przy współudziale mgr, M. Wyczółkowskiego (Muzeum Okręgowe w Ciechanowie). Finansow ało MW1M w Olsztynie. K onsultacja m erytoryczna dr. W. Nowakowski. Czwarty sezon bad ań . O sada okresu wpływów rzym skich i wędrówek ludów kultu ry zaehodniobałtyjskiej.
P rzebadano 207 m s powierzchni. Wykopy wytyczono we w schodniej części wzgórza, wyko rzy stu jąc w olne przestrzenie w lesie między drzewami. J e d e n wykop założono n a sto k u wzgó rza. wzdłuż drogi, w m iejscu spływów warstwy kulturow ej, pięć pozostałych w lesie.
W yeksplorowano Jeden obiekt m ieszkalny oraz 14 Jam osadniczych. Ja m y n r 39-44, 46, 5 0 /9 0 charakteryzow ały się du żą regularnością, zagłębione były prostopadłe, posiadały nie- ckow ate bądź proste spągi. Średnica Jam w ahała się od 90 do 120 cm, m iąższość dochodziła do 2 m. W w ypełnisku ja m w ystępowała głównie ceram ika, polepa oraz duże ilości kości zwierzęcych i szczątków rybich, a w Jam ie n r 43 znalaziono duże ilości żużla żelaznego 1 prze topionej m asy szklanej?. W śród odkrytych ja m kilka zasługuje n a uw agę ze względu n a w ystąpienie w nich zabytków pozaceramicznych. W Jamie n r 42 znaleziono 2 paciorki szklane
M uzeum Warmii I Mazur w Olsztynie____________
Ł a jsk l k /L e g lo n o w a , gm . S k r z c iz e w w oj. s t o łe c z n e AZP S 2-6S lub 5 3 - 6 5 /—