XI Międzynarodowy Kongres Historii Nauki

W dniach 24— 131 sierpnia 1965 r. toczyły się w W arszaw ie, T oruniu, K ielcach i K rak ow ie obrady X I M iędzynarodow ego K on gresu H istorii N auki, zorganizow a­ nego przez Z akład H istorii N auki i Techniki PIAN na zlecenie K o m itetu H istorii N auki i Techniki P A N i pod auspicjam i M iędzynarodow ej Unii H isto rii i Filozofii N auki.

' K on gres zgrom adził 423 uczonych z .23 k ra jó w w szystkich kontynentów , a po­ n ad to z Polski brało w nim udział 241 osób. U czestnikom zagranicznym tow arzy­ szyło 93 członków ich rodzin.

Inauguracja K ongresu odbyła się w A u d ytoriu m M a xim u m U n iw ersytetu W a r­ szaw skiego. Po otw arciu obrad przez przewodniczącego Kongresu prof. B. Su ch o­ dolskiego przem ów ienie inauguracyjne w ygłosił zastępca przewodniczącego R ady Państw a, prof. St. K ulczyński, pod którego patronatem odbyw ał się K o n g r e s 1.

W im ieniu P A N oraz M iędzynarodow ej R ady U nii N au kow ych i(IOSU) pow i­ tał uczestników K o n gresu prof. I. M ałecki. W części n aukow ej sesji przem aw iali: prof. T . K otarbiń ski oraz dr A . L. M ackay, który w ygłosił referat napisany w sp ó l­ nie z nieobecnym w skutek choroby prof. J. D . B e r n a le m 2. Ponadto w ygłoszone zo ­ stały przem ów ienia poświęcone pamięci dwóch ostatnio zm arłych historyków n au ­ k i: o A . K o y rem m ów ił prof. R. Taton, a o W . P. Zu bow ie — prof. A . P. J u sz- kiewicz.

Program K ongresu obejm ow ał obrady pięciu sekcji i pięciu sym pozjów . Sekcji I poświęconej O góln ym p ro blem om historii nauki przew odniczył prof. K . O pałek, a fu n k cje sekretarza pełniła m gr M . Frankow ska. Pozostałe sekcje po­ św ięcone b yły poszczególnym grupom dyscyplin naukow ych:

t

Sekcja II: Historia nauk o człow ieku (antropologia kulturow a, socjologia, p sy ­ chologia, etnologia). Przew odniczący: prof. P. R ybicki, sekretarz: m gr E. T o m a ­ szewski.

S e k c ja III: Historia nauk ścisłych i nauk o Ziem i. Przew odniczący: prof. A . Teske, sekretarz: dr J. Babicz. Sekcja ta dzieliła się na 5 podsekcji.

S e k cja I V : H istoria nauk biologicznych. Przew odniczący: prof. T . Jaczewski, sekretarz: m gr B. K u źnicka. Sekcja ta dzieliła się na 9 podsekcji.

Se k c ja V : Historia techniki i nauk technicznych. Przew odniczący: prof. E. O l­ szew ski, sekretarze: m gr S. Miozul.ski i (mgr inż. B. O rłow ski.

N a obradach sek cyjn ych i podsekcyjnych w ygłoszono i przedyskutow ano łącz­ nie' ponad 400 kom unikatów 3.

Sy m p o zja pom yślane były jako forum dyskusji nad w yb ran ym i problem am i. N apisane na zaproszenie organizatorów Kongresu referaty (w łącznej liczbie 15)

X I MIĘDZYNARODOWY KONGRES HISTORII NAUKI«

* Szczegółow e om ów ienia treści obrad sekcyjnych i podsekcyjnych oraz s y m - pozjalnych ukażą się w nrze 1— 2/1966 „K w artaln ik a ” .

1 T ek st przem ów ienia prof. S. K ulczyńskiego znajdu je się na s. 511 niniejsze­ go num eru.

2 T ek st referatu prof. T. K otarbińskiego zn ajduje się na s. 519 niniejszego num eru. Polski przekład referatu prof. J. D . Bernala i dra A . L . M ackaya (Na drodze do naukoznaw stw a) ukaże się w nrze 1/1966 „Zagadnień Naukozm aw stwa” .

* Streszczenia kom unikatów zostały doręczone uczestnikom K on gresu w p o ­ staci powielonego w ydaw n ictw a Som m aires. P ełn y tekst kom unikatów znajdzie się w w ydaw nictw ie A c te s du X I e Con grès International d’H istoire des Sciences.

664

zostały w ydrukow ane w nrze 2 rocznika „O rganoii” i rozesłane uczestnikom K o n ­ gresu w czerwcu 1965 r.4. O to lista sym p ozjów K o n g resu :

S ym pozju m I (K raków , 28 V I I I ): H istoryczn y r o z w ó j p ro blem a tyk i m etod olo­ gicznej w sp óln ej naukorp. p rzyrod n iczym i sp ołeczn ym . Przew odniczący: prof. A . C . Crom bie, sekretarz: doc. P . Czartoryski.

S y m pozju m II (Toruń, 26— 27 V I I I ): E le m e n ty tradycjonalne i now atorskie w kosm ologii M ikoła ja K opernika. P rzew od niczący: prof. A . Sw inarski, sekretarz: dr J. D obrzycki.

S y m p o zju m III (W arszaw a, 25 V I I I ): D zieło A lb erta Einsteina. [Przewodniczą­ c y : prof. L . In feld , sekretarz: m gr J. Skarbek.

Sym pozju m I V (K ielce, 26^—27 V I I I ) : D awna technika hutnictw a żelaznego. Przew odniczący: prof. K . M aślankiew icz, sekretarze: inż. J. Jasiuk i m gr S. M i - czu k k i. U czestnicy tego sy m p ozju m odbyli w jego ram ach wycieczkę po Zagłęb iu Staropolskim .

S y m p o zju m V (K raków , 30— 3 ! V I I I ): P rzeszło ść a p rzyszłość nauki. P rzew od­ niczący: prof. J. B u kow sk i, sekretarz: m gr A . S. Chaskielew icz. _______________ - •

K o n gresy H istorii N au ki dają także o kazję do organizacyjnych zebrań S ekcji H istorii N auki M iędzynarodow ej U nii H istorii i Filozofii N auki oraz M iędzynarodo­

w ej A k ad em ii H istorii N auki. W W arszaw ie i K rak ow ie, odbyły się w ięc posiedze­ nia kaipisji S e k c ji: bibliografii, dokum entacji, nauczania, przyrządów n aukow ych; posiedzenie K om itetu A lberta Einsteina; dwa. posiedzenia Zgrom adzenia Ogólnego S ekcji H istorii N au ki oraz Zgrom adzenie Ogólne M iędzynarodow ej A k ad em ii H i­ storii N au ki.

W szczególności dokonano w yb oru n ow ych w ład z obu m iędzynarodow ych orga­ n izacji. Prezesem M iędzynarodow ej A k ad em ii H istorii N auki został uczony radziecr ki prof. A , P , Juszkiewicz, a jej sekretarzem d o ż y w o tn im — P . C ostabel '(F rancja)5. P rzew odniczącym oraz sekretarzem Sekcji H istorii N auki zostali nadal: prof. V . Ronchi (W łochy) oraz prof. R . Taton (Francja). P rof. B. Suchodolski został w y ­ brany członkiem R a d y Sekcji, a prof. A . B irk en m ajer — przew odniczącym noWo utworzonego K om itetu Kopernikow skiego.

Uroczyste zam knięcie K ongresu zorganizow ane zostało 29 V I I I w podziemiach kopalpi soli w W ieliczce*. U roczystość tę połączono z bankietem oraz koncertem m uzyk i renesansow ej.

O rganizacja następnego kongresu — w 1968 r. — powierzona została przez Sek­ cję H istorii N auki francuskim historykom nauki.

A lek sa n d er Gella

'S P O T K A N I E Z K IE R O W N IC T W E M R A D Z IE C K IE J D E L E G A C J I N A K O N G R E S H IS T O R II N A U K I

W dniu 2 września 1965 r. odbyło się w Zakładzie H istorii N au k i i Techniki P A N spotkanie kierow nictw a tego zakładu i kierow nictw a K o m itetu H istorii N a u ­ ki i Techniki P A N z kierow nictw em radzieckiej delegacji na X I M iędzynarodow y K on gres H istorii N auki. Z e stnony radzieckiej w spotkaniu -w zięli m . in. udział: przew odniczący delegacji radzieckiej i przew odniczący Radzieckiego K om itetu H istoryków Przyrodoznaw stw a i T ech niki B . M . K ied ro w ; wiceprzew odniczący tego

4 W y k a z ty c h referatów podano w in form acji o „O rganonie” w nrze 3/1965 „K w artaln ik a ” , s. 453. /

-5 P or. w K ron ice zagranicznej niniejszego nu m eru in form ację o now ych w ła­ dzach A k ad em ii (s. 676).

• P o ty m zam knięciu odbyło się jeszcze tylko dw udniow e sym p ozju m P rze­