Gabriela Paprotna
Sprawozdanie z konferencji
"Przyjazna edukacja wczesnoszkolna
z językiem angielskim"
Nauczyciel i Szkoła 1-2 (30-31), 270-273
Gabriela Paprotna
Sprawozdanie z konferencji
„Przyjazna edukacja wczesnoszkoIna z językiem
angielskim”
1. kw ietnia 2006 roku odbyła się w Ustroniu konferencja zorganizowana przez Centrum Podw yższania Kwalifikacji Nauczycieli w W arszawie przy w spółudziale Studium Podyplom owego Górnośląskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. K ardynała A ugusta H londa w M ysłowicach. Temat konferencji brzmiał: „Przyjazna edukacja w czesnoszkolna z językiem angielskim .”
W ogólnopolskim spotkaniu uczestniczyli nauczyciele języ k a angielskiego i kształcenia zintegrow anego, dyrektorzy szkół podstaw ow ych, rodzice, przedsta w iciele w ładz ośw iatow ych i sam orządow ych oraz pracow nicy w yższych uczelni.
Celem konferencji było zw rócenie uwagi na problem y nauczania języ k a angiel skiego w klasach I - III szkoły podstawowej oraz odniesienie się do projektu M inisterstwa Edukacji i Nauki, zakładającego obligatoryjne w drożenie tegoż języka od klasy I.
W pierwszej części uczestnicy w ysłuchali w ystąpień, w których zw rócono uw agę na różne aspekty n au czan iajęzy k a angielskiego dzieci w m łodszym w ieku szkolnym .
M g r J o la n ta K oziello (z Zespołu Szkół N r 17 w Bydgoszczy), w wystąpieniu pt. „W yzwania w obec polskich nauczycieli i polskich szkół” , podzieliła się swoimi doświadczeniami z pobytu w Belgii, gdzie miała możliw ość zapoznać się - zw łaszcza z pozycji rodzica - z system em kształcenia małych dzieci w szkole am erykańskiej, do której uczęszczał syn. A utorka wskazała na te elem enty edukacji, które różnią ów system od systemu polskiej szkoły, takie jak: miejsce rodziców w edukacji dziecka, system kom unikowania się nauczycieli i rodziców, sposób oceniania postępów dzieci. W dalszej części m gr J. Koziełło zestawiła te informacje z kom unikatem o „trudnym pow rocie” dziecka do polskiej szkoły. W szystko to skłoniło autorkę do refleksji nad przyczynam i istotnych różnic w podejściu do uczniów. A w nim, jak zauważyła, w polskiej szkole brakuje wsparcia i zrozum ienia dziecka, za mało też uwzględnia się dziecięce potrzeby i zdolności. Bez tego szkoła nie będzie miejscem autentycznego rozw oju dziecka.
Sprawozdanie z konferencji „Przyjazna edukacja wczesnoszkolna z 271
K onfrontacja system u szkoły am erykańskiej z działalnością szkoły polskiej zaow ocow ała now ym spojrzeniem rów nież na rolę nauczyciela w edukacji dziecka, który pow inien przede w szystkim pom agać mu w rozw oju, a nie tylko w ym agać i egzekw ow ać. Jak stw ierdziła J. K oziełło - nauczyciel pow inien być w rażliw ym przew odnikiem ucznia.
Z kolei m g r B a rb a ra O lech (ze Szkoły Podstawowej w M edyni Łańcuckiej) przedstawiła referat pt. „Budowanie atrakcyjnej i efektywnej edukacji wczesno szkolnej” , zwracając uwagę na rolę działań praktycznych w nauczaniu języka obcego. Posługując się przykładami, autorka pokazała możliwości włączania języka angielskiego w codzienne życie uczniów. D oprowadziło to do konkluzji, że włączenie elem entów języka angielskiego w kształcenie zintegrow ane jest potrzebą i koniecznością obecnej rzeczywistości. Powinno to się odbywać z w ykorzystaniem takich sposobów pracy, które są atrakcyjne dla dzieci, co podnosi ich m otywację do uczenia się. Ważna jest też indywidualizacja pracy rozum iana przez autorkę nie tylko jako działanie zgodne z oczekiwaniami i potrzebami poszczególnych uczniów, ale również grupy, ja k bowiem twierdzi - każdy zespół dzieci to również indywidualny, niepowtarzalny „tw ór” .
M gr B. O lech w zbogaciła sw oje przem yślenia w ielom a w skazów kam i m eto dycznym i - ja k budow ać atrakcyjną i efektyw ną edukację w czesnoszkolną z elem entam i języ k a angielskiego.
M g r A nna Rycom bel (ze Szkoły Podstawowej N r 18 w Rybniku) zaprezen towała materiał nt. „W spółpraca z rodzicami podstawą przyjaznej edukacji wcze snoszkolnej.” Zwróciła w nim uwagę na miejsce i rolę rodziców w edukacji. Aby ta się powiodła, należy najpierw umocnić więź i poczucie zaufania między nauczycielami (szkołą) a rodzicami uczniów. Podane zostały konkretne sposoby realizacji tego zadania, takie jak: trening umiejętności wychowawczych, organizowanie spotkań z przedstawicielami instytucji wspomagających rodziców i nauczycieli w wychowaniu i uczeniu dzicci, warsztaty, zajęcia otwarte dla rodziców, zajęcia z elementami języka angielskiego, spotkania dzicci z rodzicami wykonującymi interesujące zawody, dostarczanie atrakcyjnej oferty zajęć pozalekcyjnych oraz włączanie rodziców w organizację różnych uroczystości klasowych.
Sposoby te służą nic tylko budow aniu zaufania na linii nauczyciel - rodzic - dziecko, ale - ja k pokazuje praktyka - przyczyniają się do tego, że to rodzice uczą się języ k a angielskiego razem z dziećmi! Ich czynny udział w różnych zajęciach pozw ala też inaczej postrzegać pracę nauczyciela, co w efekcie służy rozw ojow i dziecka. Jak bow iem tw ierdzi autorka - rodzice stają się sojusznikam i nauczyciela.
2 7 2 Nauczyciel i Szkoła 1-2 2006
W ostatnim referacie pt. „Nie selekcjonować - diagnozow ać i w spierać” d r W itold P otęga (z Akademii Podlaskiej w Siedlcach) w yszedł z założenia, że młodym ludziom należy tw orzyć w arunki do w yzwalania radości uczenia się. Szkoła nie pow inna być instytucją obcą, a taką w której prowadzi się dialog i współpracę. Powinna być miejscem otwartego kom unikowania o emocjach. I choć zjednej strony jej funkcjonowanie pow inno być oparte na pew nych regułach, umow ach, to nie m ogą one krępow ać nauczycieli i uczniów w rozw iązyw aniu tych problemów, które są w stanie sami przezwyciężyć. W takiej szkole, w której pracuje nauczyciel - profesjonalista są szanse na to, aby wprowadzanie elem entów języka angielskiego przyniosło oczekiwane efekty. Uczniow ie m ają odczuć przyjemność uczenia się, a w ym agania powinny w yrastać z rozpoznania ich potrzeb i możliwości. Zadanie nauczyciela polega na w yzwalaniu i podtrzym yw aniu m otywacji do uczenia się. Dobrze byłoby, zdaniem dr-а W. Potęgi, zweryfikować system oce niania uczniów, który pow oduje niepotrzebne selekcjonowanie. „Bat stopni szkol nych” powinien być zastąpiony raczej diagnozow aniem przebiegu uczenia się poszczególnych uczniów. W ów czas to będzie m ożliwe budow anie w sparcia — ade kwatnie do potrzeb i m ożliwości dzieci od 6 do 10 lat, których tem po rozw oju jest jeszcze dość zróżnicowane.
A utor zaproponow ał takie rozw iązanie, którym od klasy II szkoły podstaw ow ej w prow adzono by „tandem y” nauczycieli, tzn. z je d n ą k la są pracow ałby nauczyciel prow adzący i nauczyciel wspierający. W gestii tego drugiego byłoby m.in. w prow adzanie języ k a angielskiego. Z asadnicza zaś w artość w spółpracy dw óch nauczycieli polega na m ożliw ościach podejm ow ania dialogów we w szystkich obszarach edukacji: diagnozow aniu, program ow aniu, organizow aniu wsparcia.
Zaprezentowane wystąpienia, ja k też informacje dotyczące obligatoryjnej nauki języka angielskiego od klasy I szkoły podstawowej skłoniły uczestników konferencji do ożywionej dyskusji. Polem izowano z niektórymi tezami wystąpień (zw łaszcza zestawienie systemu szkoły amerykańskiej ze szkołą polską wywołało oddźwięk), j ak też zgłaszano szereg uw ag do problem u edukacji językow ej. Głos zabrali zarówno nauczyciele i dyrektorzy szkół, nauczyciele akademiccy, ja k i przedstaw iciele władz ośw iatowych i sam orządowych. Podnoszono następujące kwestie, które - zdaniem dyskutantów - w ym agają w yjaśnienia bądź dopracowania:
kw alifikacje nauczycieli w prow adzających elem enty języ k a angielskiego w klasach I - III,
reguły finansow ania w drożenia języ k a angielskiego,
liczebność grup uczniów pow ierzonych jednem u nauczycielow i obligatoryjność języ k a angielskiego a inne języki obce,
sytuacja m niejszości narodow ych, dla których języ k angielski byłby dru gim językiem obcym (już w klasie I!),
Sprawozdanie z konferencji „Przyjazna edukacja wczesnoszkolna z 2 7 3
opracow anie długofalow ej strategii w drażania języ k a angielskiego w ca łym kraju, uw zględniającej różne uw arunkow ania,
form y kształcenia i doskonalenia zaw odow ego pozw alające nauczycielom klas 1 - III uzyskać kwalifikacje do w prow adzania elem entów języ k a an gielskiego (tu jak o przykład w skazano studia podyplom ow e „Integralna edukacja w czesnoszkolna z językiem angielskim ” organizow ane w spól nie przez Centrum Podw yższania K walifikacji N auczycieli w W arszawie i G órnośląską W yższą Szkołą Pedagogiczną im. K ardynała A ugusta Hlonda w M ysłow icach).
Spotkanie zakończyło się przygotowaniem wstępnego projektu stanowiska uczestników w sprawie obligatoryjnych wdrożeń języka angielskiego. Pracom redakcyjnym przew odniczył dr W. Potęga, Dyrektor Centrum Podw yższania Kwalifikacji Nauczycieli w Warszawie. Ustalono, że po konsultacji w repreze ntowanych na konferencji środowiskach dokument zostanie przekazany do M inisterstwa Edukacji i Nauki - j a k o głos w tak ważnej dla w szystkich sprawie.