Sprawozdanie statystyczne z realizacji planu pięcioletniego 1966-1970 województwa katowickiego

WOJEWÓDZKI URZĄD

STATYSTYCZNY W KATOWICACH

SPRAWOZDANIE STATYSTYCZNE

Z REALIZACJI PLANU PIĘCIOLETNIEGO 1966-1970

WOJEWÓDZTWA KATOWICKIEGO

KATOWICE

1971

Z N A K I U M O W N E

K r e s k a (— ) — zjawisko nie występuje.

Z e r o ( 0 ) — zjawisko istnieje, jednakże w ilościach mniejszych od liczb, które mogłyby być w yrażone uwidocznionym i w tablicy znakam i cyfro­

w y m i, np.: jeżeli produkcja wyrażona jest w tysiącach ton (w licz­

bach całkowitych), znak (0) oznacza, że produkcja w d a n y m przy­

p a d k u nie osiąga 0,5 tys. ton.

A

K r o p k a ( . ) — zupełny brak informacji, albo brak informacji wiarygodnych.

Z n a k ( X ) — Wypełnienie rubryki, ze w zględu na układ tablicy, jest niemożli­

w e lub niecelowe.

„ W tym ” — oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sum y ogólnej.

W A Ż N I E J S Z E S K R Ó T Y

«

zł — złotych l = litr

tys. = tysiąc

jn

^{= metr}

m in — milion

m* =

metr kw ad rato w y

t =

tona szt. = sztuka

U w a g a . Niektóre dane liczbowe m ają charakter tymczasowy i mogą ulec zm ianom w późniejszych opracowaniach W ojew ódzkiego Urzędu Statystycznego.

J O 8 2 /1 1 — SPIS TREŚCI

Uwagi analityczne

TABLICE STATYSTYCZNE LUDNOŚĆ

Niektóre wskaźniki dotyoząoe ludnośoi według powiatów ...

Ludność według płoi ...

ludność wedłu płoi w miastaoh stanowiących powiaty ...

Rozwój ludnośoi według powiatów...

Ruch naturalny ludności . . . ... ... ...

Wewnętrzny ruch wędrówkowy ludnośoi ...

Wewnętrzny ruch wędrówkowy ludności według powiatów ...

ZATRUDNIENIE

Zatrudnienie w gospodarce uspołecznionej według działów gospodarki narodowej i po­

wiatów ... ... ...

Zatrudnienie. Stan w dniu 31.X I I ...

Pośrednictwo pracy ...

Zatrudnienie w gospodarce uspołecznionej według działów gospodarki narodowej ...

Pośrednictwo pracy według powiatów... ...

•

INWESTYCJE

Str.

3 - 2 8

Nakłady inwestycyjne w gospodarce uspołeoznionej ...

Nakłady inwestycyjne jednostek spółdzielczych planu terenowego według jednostek nadrzędnych ... ...

Nakłady inwestycyjne w gospodarce uspołecznionej według powiatów ...

Nakłady realizowane w ramach czynów społecznych... ...

PRZEMYSŁ

Produkcja globalna w przemyśle uspołecznionym ...

Produkcja globalna w przemyśle uspołecznionym... ...

Przeciętne zatrudnienie w przemyśle uspołecznionym ...

Produkcja globalna w przemyśle uspołecznionym według gałęzi ...

Produkcja globalna w przemyśle uspołecznionym według resortów ...

Produkcja towarowa w cenaoh zbytu w min złotych według resortów ...

Produkcja towarowa w cenaoh zbytu w min złotych według gałęzi ...

Przeciętne zatrudnienie w przemyśle uspołecznionym ...

Przeciętne zatrudnienie w przemyśle uspołecznionym według gałęzi ...

Przeciętne zatrudnienie w przemyśle uspołecznionym według powiatów /b e z uczniów/ . Zakłady i zatrudnienie w przemyśle prywatnym ...

BUDOW NICTW O

Produkcja i zatrudnienie w uspołecznionych przedsiębiorstwach budowlano-montażowych ROLNICTWO

Ważniejsze dane o rozwoju rolnictwa ...

Kredyty dla ludności wiejskiej i spółdzielni produkcyjnyoh ...

ludność utrzymująca się z pracy w rolnictwie indywidualnym... ...

TRANSPORT I ŁĄCZNOŚĆ

Roboty inwestycyjne na drogaoh państwowych i lokalnych ...

Nakłady na utrzymanie dróg i mostów państwowych i lokalnych ...

Stan i dostawy taboru wojewódzkiego przedsiębiorstwa PKS w Katowicach ...

Przewozy pasażerów i ładunków taborem woj. przedsiębiorstwa PKS w Katowicach . . . . HANDEL WEWNĘTRZNY

Sprzedaż detaliczna towarów przez jednostki gospodarki uspołecznionej ...

Sieć uspołecznionego handlu detalicznego i zakładów gastronomicznych ...

Sprzedaż w uspołecznionym handlu detalicznym ... ...

Sieć punktów sprzedaży detalicznej według powiatów ...

Sieć sklepów handlu detalicznego według powiatów ...

Tabl. Str.

1 30

2 32

3 33

4 34

5 35

6 39

7 40

1 /8 / 44 2 /9 / 56 3/10/ 56 4 /11/ 57 5/12/ 58

1/13/ 59 2 /14/ 60 3/15/ 61 4 /16/ 62

1/17/ 63 2/18/ 66 3/19/ 66 4 /20/ 67 5/21/ 69 6/22/ 71 7/23/ 73 8/24/ 74 9/25/ 75 10/26/ 76 11/27/ 77

1/28/ 78

1/29/ 79 2/30/ 80 3/31/ 80

1/32/ 81 2/33/ 31 3/34/ 82 4/35- 82

1/36/ 83 2/37/ 83 3/38/ 84 4/39/ 85 5/40/

86

HANDEL WEWNĘTRZNY /dok./ Tabl.

Sprzedaż w uspołecznionyoh zakładach gastronomioznyoh oraz stołówkach i bufetach

pracowniczych ... 6/41/

Przeoiętna sprzedaż w uspołecznionych zakładach gastronomicznych oraz stołówkach

i bufetach pracowniozych na 1 zakład ... 7/42/

Przeoiętna sprzedaż uspołecznionych zakładów gastronomicznych oraz stołówek i bu­

fetów pracowniozyoh - przypadająca na l-go mieszkańca ... 8/43/

Sprzedaż w uspołecznionych zakładach gastronomicznych oraz stołówkach i bufetaoh

pracowniozych w porównaniu do roku 1965 ... ... 9/44/

Sprzedaż w uspołecznionych otwartych zakładach gastronomioznyoh ... 10/45/

Liczba miejsc konsumpcyjnych w uspołeoznionych zakładach gastronomioznyoh ... 11/46/

Sieć stołówek i bufetów pracowniozyoh w przekroju powiatów ... 12/47/

Sieć uspołecznionych zakładów gastronomicznych według niektóryoh rodzajów zakła­

dów w rozbiciu na powiaty ... 13/48/

Składy i składnice ... 14/49/

GOSPODARKA MIESZKANIOWA I KOM UNALNA

Zasoby i warunki mieszkaniowe ... 1/50/

Mieszkania i izby oddane do użytku ... 2/51/

Izby mieszkalne i powierzohnia użytkowa mieszkań oddanych do użytku w budownictwie

typu miejskiego ...

3

^/

52

^/ Zużyoie wody i gazu w gospodarstwach domowych ... 4/53/

Nakłady na kapitalne remonty urządzeń komunalnyoh- ... 5/54/

Pralnie i farbiarnie ... 6/55/

Usługi komunikacji miejskiej ... 7/56/

SZKOLNICTWO

Przedszkola i dziecińce wiejskie według powiatów... ... 1/57/

Licea ogólnokształcące ... 2/58/

Szkoły ogólnokształcące według povri.atów... 3/59/

Uczniowie szkół ogólnokształcących według powiatów - stan z pocz. roku szkolnego 4/60/

Niektóre wskaźniki w zakresie szkół podstawowych ... 5/61/

Szkolnictwo zawodowe ... ... 6/62/

Szkolnictwo podstawowe. Stan z początku roku szkolnego ... ... 7/63/

Absolwenci szkół za<vodo.vych według typów i grup kierunków szkolenia ... 8/64/

Studenci i absolwenci szkół wyższych ... 9/65/

Internaty przy szkołach ogólnokształcących i zawodowych ... 10/66/

Uozestnicy wozasów dla dzieci i młodzieży szkolnej ... 11/67/

KULTURA

Publiozne biblioteki powszechne według powiatów ... 1/68/

Teatry i instytuoje muzyczne ... 2/69/

Kina według powiatów... 3/70/

OCHRONA ZDROWIA

Personel służby zdrowia według powiatów w liozbaoh bezwzględnych ... 1/71/

Personel służby zdrowia według powiatów na 10000 ludnośoi ... 2/72/

Zakłady leozniozo-zapobiegawoze pomocy otwartej ... 3/73/

Zakłady leczniczo-zapobiegawcze pomocy zamkniętej ... 4/74/

Łóżka w szpitalaoh według powiatów... ... 5/75/

Apteki i punkty apteczne ... 6/76/

Zakłady opieki społecznej ... 7/77/

Żłobki i domy małyoh dzieoi ... 8/78/

Niektóre obiekty turystyozne ... 9/79/

Urządzenia sportowe ... 10/80/

FINANSE

Budżet województwa ... 1/81/

Kredyty dla ludności wiejskiej i spółdzielni produkcyjnych ... 2/82/

Kredyty na miejskie budownictwo mieszkaniowe ... 3/83/

Us ł u g i

Usługi jednostek objętyoh Uchwałą 203 Rady Ministrów ... 1/84/

Str.

87 88

89 90 91 92 93 94 95

96 98 100 100 100 101 101

102 103 104 106 108 110 111 112 113 114 114

115 116 117

119 122 124 124 125125 126 126 127 127

128 128 129

129

U W A G I A N A L I T Y C Z N E

Działalność gospodarcza województwa katowickiego w latach 1966 - 1970 charakteryzowała się następującymi wskaźnikamit

1

/ średnio rocznym tempem wzrostu wartości produkcji globalnej przemysłu równym 5,5%,

2

/ średnio rocznym tempem wzrostu zatrudnienia w gospodarce uspołecznionej równym

0 ,6

%, w tym w przemyśle uspołecznionym 1,9%,

3

/ wzrostem nakładów inwestycyjnych o

30 ,2

mld złotych w porównaniu do pięciolatki

1961

-

1965

, 4 / wzrostem ilości mieszkań oddanych do użytku o 16,2 tys. w porównaniu do lat 1961-1965,

5

/ wzrostem wartości sprzedaży detalicznej w handlu uspołecznionym w

1970

roku w porównaniu do

1965 roku o 35,2%.

Ha szczególną uwagę w analizowanym okresie zasługuje dynamiczny rozwój przemysłu uspołecz­

nionego. Rozwój ten był między innymi wynikiem zmian struktury produkcji i zatrudnienia oraz zwiększonej wydajności pracy. Rozwojowi gospodarczo-społecznemu towarzyszyło duże tempo budow­

nictwa inwestycyjnego w województwie katowickim.

W obrocie towarowym zaobserwowano dość znaczny wzrost masy towarowej przeznaczonej na zaopat­

rzenie rynku, zwłaszcza artykułów przemysłowych jak pralek, telewizorów, odkurzaczy, lodówek i innych dóbr trwałego użytkowania w gospodarstwach domowych.

W zakresie komunikacji poważne środki inwestycyjne przeznaczono na utrzymanie i modernizację dieci drogowej we wszystkich powiatach województwa katowickiego.

Zadania przewozowe świadczone przez Państwową Komunikację Samochodową dotyczące zarówno przewozów osobowych Jak i ładunków towarowych były rekordowo wysokie i wykazały najwyższą dynami­

kę ze wszystkich uspołecznionych przewoźników w województwie katowickim.

Jeśli chodzi o rolniotwo to w omawianym okresie nastąpił dalszy poważny rozwój produkcji roi nej zwłaszoza ozterech zbóż oraz roślin przemysłowych. Zarysował się natomiast nieznaczny spadek hodowli zwierząt gospodarskich zwłaszoza trzody chlewnej.

W ogólnym dorobku minionej 5-ciolatki ważne miejsce zajęły czyny społeczne. W latach 1966-

1970

wartość zrealizowanych przez społeczeństwo czynów społecznych osiągnęła

2,9

mld złotych, t j.

o blisko 841 min złotych więcej aniżeli w latach 1961-1965

Oceniając w sposób szczegółowy osiągnięoia ubiegłego planu 5~cioletniego zarówno w rozwoju demograficznym jak i w ważniejszych działach gospodarki narodowej wojewó^ katowickiego to ich realizacja kształtowała się w sposób następujący:

LUDNOŚĆ

ludność województwa katowickiego w okresie lat 1966-1970 wzrosła o 4,4% osiągając na koniec 1970 roku etan 3680,7 tys.osób, w tym 1880,7 tys. kobiet, t j. 51,8% wobec 50,8% w 1965 roku.

Podobnie jak w całym województwie przyrost liczby ludności miał miejsce w większości miast i powiatów. Największą dynamikę przyrostu notujemy w miastach Bielsko-Biała 125,7% i Zawieroiu 108, 1% oraz powiatach« wodzisławskim - 124,5/6« tyskim - 111,4% i rybnickim - 111,1%.

Warto podkreślić, te duży przyrost ludności w miastach Bielsko i Zawiercie idzie w parze ze spadkiem liczby ludności w tych dwóch powiatach.

Obok spadku liczby ludności w wymienionych powiatach zanotowano to zjawisko w miastach«

Bytom - 98,1%, Chorzów - 98,8% oraz Świętochłowice - 98,8%.

Szybkie tempo przyrostu kobiet spowodowało, że ilość kobiet przypadających na 100 mężczyzn wzrosła w skali województwa z 103 w 1965 r. do 104 w 1970 roku. Największa przewaga kobiet na koniec 1970 roku ma miejsce w Cieszynie /123/, i Bielsku /113/ zaś ich niedobór występuje w po­

wiatach: wodzisławskim /97/» rybnickim /9 8 / oraz tyskim /9 9 /. Rozkład geograficzny wysokich nad­

wyżek i niedoborów kobiet wskazuje na jego ścisłe powiązanie z charakterem regionu i jego struk­

turą gospodarczą.

Zmiany ilościowe ludności w połączeniu z ruchem wędrówkowym spowodowały, że ludność miejska

.

^o

wzrosła w skali województwa z

76

^,

0

^{% w}

1965

roku do 76,7% w

1970

roku. Najbardziej zaglomerowanymi powiatami województwa w 1970 roku byłys powiat tarnogórski - 79,9% oraz będziński -

68

,

9

%. Jednak największe tempo zaglomerowania w latach 1966 - 1970 miało miejsce w powiecie wodzisławskim bo aż o +

8

% i będzińskim o +4%, przy jednoczesnym spadku ludności miejskiej w takich powiatach jak częstochowski /-1,1%/, gliwicki i tarnogórski /-O,2%/

Konsekwencją wzrostu liczby ludności jest wzrost zagęszczenia na km2. Zwiększyło się ono w województwie z 369 osób/km2 w 1965 roku do 385 osób/km2 w 1970 roku. Największe zagęszczenie w miastach województwa ma miejsce w Chorzowie - 4509 osób/km2 i Świętochłowicach -

4575

osób/km2, a najniższe w Rybnickim - 1033 osób/km2 i Tychach - 1199 osób/km2. IV powiatach natomiast najwyż­

sze zagęszczenie występuje: w wodzisławskim /433 osób/km

2

/ , rybnickim -

/368

osób/km

2

/ i tarnogórs- kim — /

3

ó

6

osób/km

2

/ , a najniższe ma miejsce w powiecie kłobuckim i wynosi

91

osób/km

2

.

Największy przyrost zagęszczenia w minionym pięcioleciu miał miejsce w miastach Sosnowięo, Częstochowa i Zawiercie - bo o + 150 osób/km2 oraz powiecie wodzisławskim - + 98 osób/km2. W tym samym czasie zanotowano spadek zagęszczenia w wielu miastach województwa - jak na przykład w Chorzowie - o 91 osób/km2 i Świętochłowicach o 148 osób/km2 jako rezultat spadku liczby ludności.

Zmiany w stanie ludności4przyrost której wyniósł 156,0 tys.osób,są w dużej mierze rezultatem salda migracji zewnętrznej, które wynosi 70 tys. osób oraz spadku przyrostu biologicznego. W pro­

cesach demograficznych w minionych 5-oiu latach obserwujemy na terenie województwa szereg ujem- nyoh zjawisk. Spośród czterech podstawowych wskaźników charakteryzujących rozwój biologiczny - trzy cechuje regres, a to: współczynnik urodzeń, zgonów i przyrostu naturalnego. Wskaźnik urodzeń w badanym okresie zmalał z 15*7% do 14,9%, przy czym tempo jego spadku jest szybsze na wsi

/z 19,4% na 17,9%/ niż w mieście /z 14,6% na 14,0%/. w tym samym okresie wzrósł współczynnik zgo­

nów na wsi jak i w mieście o 1,2%.

W rezultacie tych proporcji notujemy spadek przyrostu naturalnego w skali województwa o 2,0%

/z 8,1% do 6,1%/ przy czym na w»i wynosi on aż 2,7% a w mieście tylko 1,8%.

5

Zjawiska regresu w procesach demograficznych obserwujemy prawie we wszystkich miastach i powiatach województwa, co pozwala określać je jako prawidłowość a nie zjawiska regionalne.

Warto jednak podkreślić, że analogiczne px’Ocesy występują w skali całego kraju.

Mieszkańców województwa katowickiego w minionych

5

-oiu latach cechowała bardzo duża ruch­

liwość. W sumie prawie 820 tys. mieszkańców zmieniło miejsce zamieszkam a z czego 449 tys.osób meldowało się w nowych miejscach zamieszkania,

371

tys.osób opuściło dotychczasowe stałe miejsca zamieszkania. Prawie 70% tego przepływu miało miejsce między ośrodkami miejskimi, a tylko 30%

tego ruchu przypada na ludność wiejską województwa - przy czym w sumie saldo migracji wiejskiej w województwie za okres

5

-ciu lat wynosi tylko -

8,0

tys.osób.

W przekroju terenowym największy odpływ ludności na przestrzeni 1966 - 1970 odnotowano w powiecie częstochowskim -

3313

osób, gliwickim - 1825 osób, oraz kłobuckim - 2874 osóby.

Natomiast największy napływ ludności nastąpił w powiecie wodzisławskim + 19331, rybnickim + 11847 osób, mieście Katowice + 11072, Zabrze + 8207, Częstochowa + 7410, Gliwice + 6338, Bytom 6673* Sosnowiec 6395» Bielsko + 4358, Rybnik + 3137» powiecie tarhogórskim + 2529 oraz tyskim

2099

osób.

ZATRUDNIENIE

Liczba zatrudnionych w gospodarce narodowej województwa wynosiła na koniec 1970 roku 1555,3 tys.osób z czego w gospodarce uspołecznionej 1511,7 osób co stanowi wzrost o

12

,

0

% i 161,7 tys.osób. Udział kobiet w tym przyroście wynosi 103,7 tys.osób co oznacza, że

66

% ogól­

nego przyrostu zatrudnienia w gospodarce uspołecznionej w minionym

5

-leoiu stanowią kobiety.

Mimo tego duże tempo przyrostu zatrudnienia kobiet, które wynosiło 123,1% przy średnim tempie 111,4% i ich wzrostu w ogólnej strukturze zatrudnienia z 33,2% w 1965 roku do 36,5% w

1970

^roku ich udział w zatrudnieniu w województwie Jest w dalszym ciągu niższy od średnio krajowego pra­

wie o

3

punkty.

0

tej dysproporcji w sytuacji kraju i województwa w dziedzinie zatrudnienia kobiet przesądza niższy o prawie

7

punktów udział kobiet w zatrudnieniu w przemyśle województwa i kraju - co z kolei uwarunkowane Jest strukturą tegoż przemysłu.

Najwyższy przyrost zatrudnienia w liozbaoh bezwzględnyoh zanotowano w przemyśle - 76 tys.

osób, oświacie, nauce i kulturze - 21 tys osób, budowniotwie - 19 tys. osób. Biorąc pod uwagę tempo przyrostu zatrudnienia, to wyższe od średniej miało miejsoe w oświacie, nauce i kulturze, gospodaroe komunalnej i mieszkaniowej, ochronie zdrowia.

Niższe tempo przyrostu wystąpiło «'przemyśle 1 w obroole towarowym. W takion działach jaki leśnictwo, administracja, organizacje polityczne, społeczna oraz usługi nieprzeoysłowe stan za- trudnlonych na koniec

1970

* roku w stosunku do

1965

roku uległ obniżeniu.

W wyniku faktycznego przyrostu zatrudnienia w latach 1966-1970 uległa zmianom działowa struktura zatrudnienia.

6

WYSZCZEGÓLNIENIE Struktura zatrudnienia Bóżnica

1965

1970

^1965-70+_1965-70-,

O G Ó Ł E M 100,0 100,0 X

w tyms

- przemysł 58,0 57,2 —0,8

- budownictwo 11,7 11,7 -

- obrót towarowy 7,4 7,3 -0,1

— transport i łączność 6,8 6,9 +0,1

- oświata, nauka, kultura 4,4 5,3 ♦0,9

- ochrona zdrowia, opieka

społeczna 3,3 3,5 +0,2

- gospodarka komunalna

i mieszkaniowa 3,0 3,4 +0,4

- rolnictwo i leśnictwo 1,6 1,5 -0,1

- pozostałe działy 3,8 3,2 -0,6

W 1970 roku w stosunku do 1965 roku w ogólnym stanie zatrudnionych zmniejszył się udział przemysłu o 0,0% tj. z 58,0% do 37,2%. Natomiast nastąpił wzrost udziału działów należących do

szeroko pojętej sfery usług, co ilustruje powyższe zestawienie.

Liczba zarejestrowanych poszukujących pracy osiągnęła na koniec 1970 roku stan 6274 osóby w tym kobiet 6161. Ilość wolnych miejsc pracy w tym czasie wynosiła 7655 ■ tym dla kobiet 1906 miejsc, cocznacza, że na jedno wolne miejsce pracy dla kobiet przypadały 3-4 osoby.

Do powiatów, w których liczba zarejestrowanych poszukujących pracy /wg stanu na dzień 31 X II/

jest największą należą: powiat Myszków /1965 r. - 261 osób/, w 1970 r. 1002, w tym kobiet 981, powiat Zawiercie /1287/,' a w 1970 r. 829, * tym kobiet 813, Będzin /9 0 /, w 197Qr. - 542, w tym kobiet 542, powiat Kłobuck /8 5 / 488 w tym kobiet 488, powiat Tychy /8 4 / 453 w tym kobiet 449, w mieście Dąbrowa Górnicza /126/ w roku 1970 - 359 osób, w tym kobiet 359, Sosnowiec /263/ w 1970 r. 326 w tym kobiet 322.

Liczba wolnych miejsc pracy /stan na koniec roku/ ogółem wzrosła z 6738 miejsc w 1965 r. do 7655 w roku 1970, w tym dla kobiet wzrosła z 1149 miejsc do 1906 w 1970 roku. Do powiatów, w których zarejestrowano w 1970 roku najwięcej wolnych mlejso należą m. Katowice 1265, w tym dla kobiet 527, pow. rybnicki 937 w tym 116, powiat gliwicki 789 - dla kobiet 214, powiat często­

chowski 523 - dla kobiet 108, m. Zabrze 473 - dla kobiet 101. Zupełny brak wolnych miejsc nare- jestrowano 1 to zarówno w 1965 roku jak i w 1970 w mieśole Czeladź oraz powiecie kłobuckim.

Przedstawione wielkości dowodzą daleko idącej rozbieżności przestrzennej w oferowanych wolnych miejscach pracy, a miejscem ich poszukiwania.

INWESTYCJE

Na terenie województwa katowickiego zclnwestowano w gospodarkę uspołecznioną w latach 1966- 1970 około 118966 min zł. Stanowi to 134,1% nakładów poniesionych w latach 1961-65.

Udział województwa katowickiego w nakładach Inwestycyjnych na gospodarkę uspołecznioną

7

w kraju wynosił w latach 1961-65 16% i zmalał do 14,2% w okresie 1966-70.

Z globalnych nakładów przeznaczonych w latach 1966-70 na gospodarkę uspołecznioną okpło 23,7% przypada na gospodarkę terenową. W latach 1950-60 udział ten kształtował się na poziomie 20,3%. Jak widać z powyższego udział inwestycji terenowych wyraźnie zmalał.

W nakładach planu terenowego znaczny udział ho około 34,7% stanowią inwestycje jednostek spół­

dzielczych. Udział tej grupy Inwestycji poważnie zwiększył się w stosunku do 5-ciolatki 1961- 1965, kiedy to stanowiła 20,6% ogólnych nakładów planu terenowego.

Wpłynęło na to głównie przesunięcie w strukturze inwestorskiej budownictwa mieszkaniowego rad narodowych do budownictwa spółdzielczego.

Struktura techniczna zrealizowanych inwestycji, w s< lunku do lat 1961-1965 uległa pewnej

¿oprawie. Świadczy o tym spadek udziału robót budowlano-montażowych w nakładach ogółem.

WYSZCZEGÓLNIENIE

"

Wykonanie 1961

-1965 % 1966

-1970 %

Nakłady inwestycyjne ogółem

88718,5

100,0 118966,9 100,0

w tym:

roboty budowlano-montażowe 51009,5 57,5 65966,0 55,4

W nakładach Inwestycyjnych przeznaczonych na gospodarkę narodową województwa dominujący udział miał przemysł. W latach 1966 - 1970 ten dział gospodarki pochłonął ponad 58% globalnych nakładów /w latach 1961-65 około 58,6%/.

Drugie miejsce zajmuje budownictwo mieszkaniowe wszystkich form, partycypujące 13,5%

/w latach 1961-65 — 15»9%/. Ograniczenia w programie budownictwa mieszkaniowego wprowadzone w latach 1969 i 70 spowodowały spadek udziału tej grupy nakładów w strukturze działowej.

Niemniej w wyniku intensywnych wysiłków władz terenowych miała miejsce poważna rozbudowa potencjału wykonawczego przedsiębiorstw budowlano-montażowych. Świadczy o tym wzrost udziału budownictwa w nakładach Inwestycyjnych ogółem i tak w latach 1961-1965 wynosił on 4,6%, w la­

tach 1966-1970 - 5,5%. - ównleż dynamika wzrostu nakładów w tym dziale c' ochrony zdrowia 1 kultury fizycznej - była najwyższa. Wynosi bowiem 160% w stosunku do lat 1961-1965.

Stwarza to pomyślne prognozy co do możliwości wzrostu budownictwa mieszkaniowego w latach bieżącej pięciolatki 1971-75.

Strukturę działową nakładów inwestycyjnych przedstawia poniższa tabelka.

WYSZCZEGÓLNIENIE 1961-65 1966-70 %

wzrostu

NAKŁADY OGÓŁEM 100,0 100,0 *

w tym:

przemysł 58,6 58,1 132,8

budownictwo 4,6 5,5 160,0

rolnictwo i leśnictwo 3,4 3,9 134,5

transport 1 łączność 6,8 7,2 140,3

obrót towarowy 2,1 2,3 142,9

gospod. komunalna 3.7 4,3 158,3

gospodarka mieszkaniowa 16,3 13,5 111,3

oświata, nauka kultura 3,0 2,7 120,7

ochrona zdrowia i kultura

fizyczna 1,3 2,0 207,6

pozostałe 0,2 0,5 ^-

źródło: Analiza sytuacji gospodarczej województwa katowickiego w wyniku wykonania planu 5-oio letniego za lata 1966 - 1970. Opracowanie wewnętrzne WKPG - IV 1971 r.

Jak wynika z powyższych danych wysoka dynamika nakładów inwestycyjnych miała miejsce w gos­

podarce komunalnej. Ma to swe źródło w poważnych nakładach na rozbudowę ujęć wodnych sieci magistralnej i rozdzielczej - a więc na poprawę zaopatrzenia w wodę pitną ludności i przemysłu.

Podobnie, wzrost budownictwa mieszkaniowego wymagał szybkiego inwestowania w uzbrojenie terenów niezbędnych pod to budownictwo.

Tempo wzrostu nakładów na gospodarkę komunalną oraz Inn® inwestycje towarzyszące nie na­

dążało Jednak za wzrostem budownictwa mieszkaniowego - doprowadziło to do znacznych dyspropor­

cji w kompleksowym oddawaniu niektórych osiedli mieszkaniowych do użytku społeczeństwa.

Z pozostałych kierunków inwestowania znaczną dynamikę w porównaniu z okresem 1961-65 wyka­

zuje kultura fizyczna - 546,0%, zdrowie i opieka społeczna - 220,7%, rolnictwo 165,0%, a w tym PGE - 264,1% oraz przemysł terenowy - 182,5%.

Spadek nakładów inwestycyjnych wystąpił w kulturze oraz budownictwie mieszkaniowym rad na­

rodowych. W tej ostatniej dziedzinie, zgodnie z założeniami polityki mieszkaniowej ciężar pro­

gramu budownictwa mieszkaniowego został przesunięty na budownictwo spółdzielcze.

Wzrost nakładów na tę formę budownictwa wyniósł w latach 1966-70 — 312,0% w stosunku do lat 1961-65.

Struktura przestrzenna inwestycji zrealizowanych w latach 1966-70 wykazuje znaczne zróżni­

cowanie. Wynika ona z lokalizacji ważniejszych lnwestyoji zwłaszcza przemysłowych /ponad 58% ca­

łości nakładów województwa przeznaczono na przemysł/.-

Jak wynika z danych liczbowych, poza miastem Katowice - zdecydowany prym wiodą powiaty Wodzisław i Rybnik. Koncentracja budownictwa inwestycyjnego w rejonie ROW związanego z rozbudową bazy paliwowo-energetycznej będzie miała miejsce jeszcze przez dłuższy okres czasu.

Najwyższe tempo wzrostu nakładów inwestycyjnych w latach ubiegłej 5-clo łatki w stosunku do lat 1951-65 miało miejsce w Mysłowicach 400,0%, m. Rybniku - 254,1%, m. Cieszynie - 249,2%, m.

Gliwicach - 245,6%, Rudzie śląskiej - 222,5%, m. Tychy - 212,9%, m. Bielsko-Biała - 210,8%.

Obniżenie nakładów inwestycyjnych wystąpiło w powleoie częstochowskim do 47,1%, poziom z lat 1961-65 m. Zabrzu - 65,9%, w pow. kłobuckim - 79,2%, zawierciańskim - 80,3%, będzińskim 82,7%.

CZYNY SPOŁECZNE

W ogólnym dorobku minionej pięciolatki ważne miejsce zajmują czyny społeczne. Jako kon­

kretne inicjatywy ludności - czyny społeczne zaspokoiły potrzeby określonych środowisk, zwłasz­

cza w przypadkach gdy ograniczone możliwości inwestycyjne ze środków państwowych nie zezwalały na realizację pilnych zadań.

W latach 1966 - 1970 wartość wykonanych przez społeczeństwo czynów społecznych wynosiła 2903,5 mln-zł, tj. o 40,8% więcej aniżeli w latach 1961-1965.

W globalnych efektach osiągniętych czynami społecznymi poważny udział stanowiły czyny o charakterze inwestycyjnym. W latach 1961 - 1965 stanowiły one około 27,0% a w latach

1966

^- 1970 35,0% globalnych nakładów zrealizowanych w ramach czynów społecznych.

Ta forma społecznego działania przysporzyła gospodarce województwa znaczne efekty rzeczowe w postaci dziesiątków kilometrów przebudowanych 1 zmodernizowanych dróg i licznych obiektów w prawie wszystkich działach gospodarki narodowej.

Strukturę branżową nakładów w min. zł realirowanych w ramach czynów społecznych przedsta­

wia poniższa tablica

1

9

WYSZCZEGÓLNIENIE 1961-65 % 1966-70 %

O G Ó Ł E M 2063 100,0 2904 100,0

w tyms

Drogi publiczne 211 10,2 236 8,1

Gospodarka komunalna 1258 61,0 1353 46,6

Kultura fizyczna 170 8,2 389 13,4

Oświata 212 10,3 540 ia.a

/

10

WYSZCZEGÓLNIENIE 1961-65 % 1966-70 %

ochrona zdrowia x 29 1,4 96 3,3

pożarnictwo 79 3,8 95 3,3

rolnictwo 47 2,3 88 3,0

kultura 32 1,6 78 ' 2,7

pozostałe 25 1,2 29 1,0

BUDOW NICTW O

W nawiązaniu do dużego tempa budownictwa inwestycyjnego Jakie miało miejsce w województwie katowickim w latach 1965-1970 wzrastała moo produkcyjna przedsiębiorstw budowlano-montażowych

zlokalizowanych na terenie województwa. Wzrosła ona ogółem o ponad 6 mld zł, tj. o 30%, przy wzroście przeciętnego zatrudnienia tylko o 9,5%«

Dynamika wzrostu produkcji w poszczególnych Jednostkach planu terenowego /tabela nr 1/28/ by­

ła bardzo zróżnicowana i uzależniona od kierunków inwestowania w tym okresie.

W zakresie przedsiębiorstw budowlano-montażowych planu terenowego najwyższy wzrost zadań osiąg­

nęły przedsiębiorstwa budownictwa mieszkaniowego /46 ,5%/•

Mimo tego w niektórych rodzajach robót wystąpił niedobór mocy /np. wodno-inżynieryjnych, drogowo-mostowych oraz instalacyjnych/ ograniczający możliwości pełnego wykorzystania nakładów inwestycyjnych.

Na wzrost produkcji zasadniczy wpływ miał wzrost zatrudnienia oraz przyrost majątku trwa­

łego. Przeprowadzona analiza wydajności i wykorzystania środków trwałych w latach 1965-1970- w śląskim Zjednoczeniu Budownictwa Miejskiego na tle kraju, wskazuje na to,że uzyskiwane w ślą­

skim Zjednoczeniu Budownictwa Uiejsklego wskaźniki kształtują się znaoznie korzystniej. Np. wy­

dajność na Jednego zatrudnionego Jest wyższa średnio o około 40% od uzyskiwanej przez resort budownictwa.

W pozostałych Jednostkach budownictwa terenowego dane dotyczące wielkości zatrudnienia, wydajności i innych wskaźników kształtują się na niższym poziomie i są nieporównywalne z przed­

siębiorstwami ogólnobudowlanymi. Mają na to wpływ inne warunki pracy, wyposażenia technicznego, charakter robót itp.

PRZEMYSŁ 1. Produkcja

W latach 1966-70 przemysł uspołeczniony województwa katowickiego cechował dynamiczny rozwój.

Zakładano, że w okresie tym produkcja globalna wg cen porównywalnych łącznie w 5-clu lataoh planu wyniesie

857491,8

młn zł, wykonano natomiast 913792 min zł, co oznacza przekroczenie planu o 6,6%.

W minionej 5-latce średnie roozne tempo wzrostu wartości produkcji globalnej przemysłu województwa katowickiego wynosiło 5,5%. Podobne przekroczenie zadań planowych miało miejsce

11

również w 1970 r ., w którym to produkcję globalną wykonano w wyższych rozmiarach od założeń planu 5-letniego o 8,3% natomiast od planu rocznego o 2,5%, przy dynamice wzrostu do 1969 r.

równej 6,0%.

Odpowiednio do produkcji globalnej wzrastała również wartość produkcji towarowej.

Na ogólny wzrost produkcji decydujący wpływ miały przekroczenia planowanych zadań w zakresie wielu asortymentów jak np. węgla kamiennego, surówki, stali, wyrobów walcowanych, kotłów i ma­

szyn energetycznych, tkanin bawełnianych i bawełnopodobnych.

Realizację produkcji w zakresie wybranych gałęzi przedstawiono poniżej:

1. W gałęzi wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej produkcja systematycznie wzrastała w wyniku zainstalowania turbozespołów o dużej mocy np. w Elektrowni Łaziska oraz moder­

nizacji proceBÓw produkcyjnych w elektrowniach co umożliwiło zwiększenie wydajności pra­

cy i wzrost produkcji ilościowej. Produkcja energii elektrycznej przypadająca na 1 miesz- kańoa województwa wynosiła w 1966 roku 2,5 tys. kWh natomiast w 1970 r. 3»0 tys. kWh.

2. W gałęzi przemysłu paliw - węgiel kamienny jest podstawowym produktem, którego wydobycie zwiększyło sl$ z 108,3 min ton w 1966 roku do ok. 123,5 min ton w 1970 r.

Na wzrost wydobycia wpłynęło uruchomienie nowych kopalń węgla kamiennego "Jastrzębie",

"Moszczenica" i "Zofiówka"; osiągnięcie planowanego wydobycia w KWK "Staszic" i stały wzrost mechanizacji urabiania.

W ogólnym wydobyciu węgla systematycznie wzrasta udział węgla gazowo-koksowego, przede wszystkim z kopalń Rybnickiego Zjednoczenia PW. Wzrost ten dotyczy głównie węgla typu 35 ROW.

3. W gałęzi hutnictwa żelaza z ważniejszych produkcji obniżeniu uległo wydobycie rud żelaza.

Obniżkę tę uzasadnia brak dogodnych warunków do dalszego wzrostu wydobycia rud z uwagi na ich małą wartość metalurgiczną.

Produkcja surówki żelaza w przeliczeniu na martenowską uległa zmniejszeniu we wszystkich latach 5-ciolatkl w porównaniu do 1965 r ., niemniej jednak po obniżającej się produkcji do 1967 r ., produkcja surówki od 1968 r. zwiększyła się w wyniku wzrostu stopnia wyko­

rzystania podstawowych maszyn, a przede wszystkim w wyniku zwiększenia stopnia wykorzys­

tania objętości użytecznej wielkich pieców oraz zwiększenia wydajności pieców martenow- skich. Istotne zmiany wystąpiły równieS w technologii procesu stalowniczego. W wyniku intensyfikacji procesów wytwńrczyoh /wprowadzenie do opalania pieców wysokokalorycznego paliwa i od 1967 r. zastosowanie tlenu/ produkcja stali znacznie wzrosła.

Przejawem korzystnych tendenoji strukturalnych były zmiany proporu0 - pomiędzy wytwarza­

niem wyrobów walcowanych 1 rur stalowych, których produkoja wzrastała szybciej.

Należy podkreślić dynamiczny rozwój produkcji stall jakościowej /z 1271 tys.ton w 1966r.

do 1700 tys.ton w 1970 r . / Jak również wyrobów walcowanych z tej stali.

Odmiennie przedstawia się sprawa zaspokojenia potrzeb krajowyoh w asortymencie blach ze

■tali Jakościowej, prętów ciągnionych 1 łuszczonych oraz drutów ciągnionych. Produkcja naszych hut nie pokrywała w pełni potrzeb na te wyroby.

4. W gałęzi przemysłu maszyn i konstrukcji metalowych wzrost i unowocześnienie produkcji rzutuje na pozostałe gałęzie przemysłu. Pomimo dużych osiągnięć w tej gałęzi, udział przemysłu maszynowego województwa katowickiego w analogicznym przemyśle kraju zmniejszał

się w każdym roku 5-ciolatki.

I

W produkcji maszyn w poszczególnych latach zaznaczały się dość duże wahania wynikające między Innymi z nieterminowych dostaw kooperacyjnych i niedoborów w zaopatrzeniu materia­

łowym.

Produkcja przemysłu maszynowego podlegała oznanzenlu wszystkimi znakami jakościowymi a więc gru^y A,B,C oraz znakami "1 ". Przeprowadzone badania jakości produkcji w niektórych przed­

siębiorstwach przemysłu maszynowego wskazują na tendencję systematycznego wzrostu produkcji zaliczonej do wyższej klasy nowoczesności.

Wzrost produkcji w wyższych klasach jakościowych w latach 1967-69 przedstawiał się nastę­

pująco«

12

Lata 1968 1262

1967 1968

f

1

- przy wzroście produkcji towarowej o 2,6% 5,0%

- wzrost produkcji wyrobów grupy "A" wynosi 8,5% 29,8%

- obniżenie wartości produkcji grupy "C" 8,5% 26,7%

W okresie bieżącej 5-latki zostało wprowadzonych szereg nowych wyrobów jak np.

- polska seria silników E we wszystkich jej odmianacH, są to silniki ogólnego zastosowania i dostosowane do norm międzynarodowych,

- silniki specjalne dla okrętownlctwa, przemysłu węglowego i cukrowni.

5. W gałęzi przemysłu chemicznego - najszybciej rozwijającego się przemysłu^obok przemysłu elektromaszynowego 1 odzieżowego,produkcja niektórych wyrobów wykazuje znaczną dynamikę, przy równoczesnym obniżeniu wyrobów produkcji tradycyjnej.

W 1970 roku w porównaniu do 1965 r. zwiększyła się produkcja nawozów fosforowych w przeli­

czeniu na czysty składnik z 41149 ton do 48000 ton, wyrobów lakierniczych z 42929 ton do 57000 ton, proszków do prania z 13085 do 15300 ton, zmniejszyła się natomiast produkcja

amoniaku syntetycznego z 58870 do

50100

ton nawozów azotowych w przeliczeniu na N2 z 74782 do 49900 ton.

Na obniżenie produkcji nawozów azotowych wpłynęła zmniejszająca się produkcja amoniaku syn­

tetycznego jako podstawowego surowca.

W zakładach o nowych instalacjach do produkcji amoniaku używany Jest gaz ziemny, natomiast Zakłady Azotowe w Chorzowie stosują nadal koks.

Przewiduje się w najbliższych latach przestawienie Instalacji na gaz ziemny, oo umożliwi poprawę efektywności produkcji w tej dziedzinie.

Do produkcji nowych wyrobów należy m.in. chloran sodu w miejsce dotychczas produkowanego chloranu potasu, antyimportowa produkcja stremldu A-8 i wiele innych.

6. W gałęzi przemysłu materiałów budowlanyoh wiodącą rolę posiada przemysł cementowy. Produk­

cja oementu wzrosła w 1970 r. w stosunku do 196§ r. o 36,3% tj. z 1973 do 2690 tys. ton.

Zmniejszyła się natomiast produkcja oegły z 468,0 w 1966 r. do 410,3 min sztuk w 1969 roku.

W zaohodzących przeobrażeniach strukturalnych przemysłu decydującą rolę posiadał nadal prze­

mysł paliw, którego udział w ogólnej wartości produkcji globalnej przemysłu w 1965 r. wyno­

sił ponad 27,1%, a w 1969 roku 25,2%.

13

Obok przemysłu paliw, gałęzią decydującą cpotencjale przemysłu naszego województwa jest hutnictwo żelaza, którego udział w produkcji przemysłowej w 1965 roku wynosił 22,3%

a w 1969 r. 21,4%.

Przeobrażenia strukturalne w przemyśle całego kraju zmierzały w kierunku ustalenia priory­

tetu przemysłu elektromaszynowego. W województwie katowickim zmiany te nie miały tak wyraź­

nego charakteru, niemniej jednak produkcja przemysłu elektromaszynowego wzrastała s-.ybciej od pozostałych gałęzi i w rezultacie udział tego przemysłu w produkcji globalnej wojewódz­

twa wzrósł z 18,1% w 1965 roku do 21,6% w 1969 roku, tj. o 3,5 punkta.

W kraju natomiast udział produkcji tej gałęzi przemysłu wzrastał szybciej, bo z 26,0% do 30,5%, tj. o 4,5 punkta.

Z punktu widzenia rozwoju tej nowoczesnej dziedziny przemysłu sytuacji w przemyśle wojew.

katowickiego nie można uznać za zadowalającą, a postęp pod tym względem był wyraźnie nie­

dostateczny.

Mimo dużych osiągnięć w zakresie wzrostu produkcji globalnej przemysłu wojew. katowickiego w latach 1966-1970, dynamika Jej wzrostu /30,7%/ hyła niższa od średniej krajowej /51|0%/.

W konsekwencji mniejszego tempa,wzrostu produkcji przy obowiązujących cenach rozliczenio­

wych nie zawsze odzwierciedlających społeczną czasochłonność jej wytwarzania, zmniejszył się udział w tej wartości przemysłowej wojew. katowickiego w stosunku do kraju.z 21,4%

t

w 1965 r. do 18,6% w 1970 r.

Należy stwierdzić, że problem ten nie został w pełni rozwiązany także z powodu niekorzys­

tnej struktury naszego przemysłu i stosunkowo słabej elastyczności w dostosowaniu się do nowoczesnych potrzeb. Istniejącej możliwości osiągnięcia wysokiego tempa wzrostu wartości produkcji nie odpowiadała struktura inwestycyjna.

Zwolnienie tempa wzrostu produkcji w latach 1966-70 było wynikiem z góry zaplanowanych i realizowanych procesów gospodarczych kraju, które odpowiadały istniejącym poglądom^usl- łujących zwolnić tempo wzrostu produkcji przemysłowej wojew. katowickiego.

Praktyka i doświadczenie ujawniły słabość tych poglądów bowiem poziom nasycenia na poszcze­

gólne wyroby nigdy nie następuje Jednocześnie. Zjawiskom nasycenia na wyroby tradycyjne towarzyszy wzrost zapotrzebowania na nowe wyroby oraz rozwój nowych gałęzi przemysłu, któ­

ry przede wszystkim winien mieć miejsce w ośrodkach przemysłowych o wysokiej kulturze tech­

nicznej i tradycjach przemysłowych. Rekonstrukcja branżowa przemysłu województwa warunkuje osiągnięcie wysokiego tempa rozwoju produkcji^ przemysłowej oraz wzrostu dochodu narodowego, wymaga to jednak przezwyciężenia dysproporcji w nakładach inwestycyjnych pomiędzy bazą surowcową a potrzebami nledolnwestowanych obecnie gałęzi przemysłu przetwórczego.

Zatrudnienie

Ważnym czynnikiem w rozwoju produkcji przemysłowej w wojew. katowickim było zatrudnienie, które w latach 1965-1970 wzrosło z 78Jr1 tys. do 853*7 tys. osób, tj. o 9,0% /kraj 17,3%/ przy i

średnim rocznym wzroście wynoszącym 1,9%.

Udział zatrudnionych w przemyśle województwa w.sftosunku dp kraju w latach 1965-70 zmniejszył Blę z 22,7% do 21,1%. Szybki przyrost zatrudnienia miał miejsce przede wszystkim w latach 1968-1969, natomiast w latach 1969-70 wzrost ten wynosił 0,9%.

V ’ V : M

>2 # rV>

14

Przyjmując liczbę zatrudnienia w 1970 r. wg planu 5-letnlego i rocznego za 100, wykonanie odpowiednio wynosiło 103,5% i 98,8%. Wysokie tempo przyrostu zatrudnienia w całym 5-leciu w przemyśle wojew. katowickiego chociaż mniejsze od analogicznego średniego krajowego miało podłoże m.in. ekonomiczne.

Wysokiego tempa wzrostu produkcji przy monokulturowej strukturze przemysłu nie można było w całości osiągnąć przez zwiększenie wydajności pracy.

Dla osiągnięcia obecnego wzrostu wydajności pracy bez wzrostu zatrudnienia, nie­

zbędne byłoby poniesienie bardzo poważnych nakładów Inwestycyjnych na techniczne uzbrojenie pracy. Inwestycje związane z mechanizacją i automatyzacją są z reguły wysoko kapitałochłonne i musiałyby spowodować wzrost przeciętnej kapitałochłonności przyrostu produkcji. Z uwagi na ograniczenia inwestycyjne przemysłu wojew. katowickiego wzrost zatrudnienia zastępował w pewnym stopniu nakłady kapitałowe.

Dla wzrostu zatrudnienia w podziale na gałęzie przemysłu w latach 1965-1969 charakterystyczne było przede wszystkim szczególnie szybkie tempo tego wzrostu, w przemyśle maszynowym i konstruk­

cji metalowych o 26,9% /kraj o 52,5%/, elektrotechnicznym o 22,7% A ra j o 29,7%/i metalowym 0 15,3% A ra j o 22,9%/. Udział zatrudnionych w przemyśle elektromaszynowym w ogólnej liczbie zatrudnionych w przemyśle wzrósł z 19,6% w 1965 r. do 21,5% w 1969 r.

W kraju analogiczny udział wzrósł z 28,0% do 50,6%.

W dalszym ciągu w minionym 5-leclu udział zatrudnionych w przemyśle paliw był największy, niemniej jednak udział tego przemysłu wolno i systematycznie maleje np. w 1965 r. przemysł paliw zatrudniał 57,9% ogólnej liczby zatrudnionych w przemyśle a w 1970 r. 36,0%. Utrzymanie stosunkowo wysokiego udziału zatrudnienia w przemyśle paliw podyktowane jest tym, że znaczna rola tej gałęzi w eksporcie zmusza do szerokiej rozbudowy górnictwa węglowego w większym stop­

niu Jak to ma miejsce w krajach wysoko uprzemysłowionych opierających się głównie na ekspor­

cie towarów przemysłu przetwórczego.

Wzrost zatrudnienia w górnictwie węgla kamiennego o 3,4% w latach 1968 - 1970 tłumaczy się od­

daniem do użytku wielu nowych przedsiębiorstw oraz tenaniem rozwoju bazy surowcowo-paliwowej za kierunek priorytetowy. Niemniej jednak wydaje się, że tempo wzrostu zatrudnienia w tej gałę­

zi może być przedmiotem krytycznej oceny, jeżeli uwzględnić etsounkowo znaczną jego skalę 1 pewne ekonomiczne konsekwencje.

W strukturze gałęziowej charakterystycznym zjawiskiem jest najwyższy wzrost zatrudnienia w tzw. pozostałych gałęziach przemysłu. Zjawisko to nie Jest przypadkiem lecz wyraża proces powstawania i niezwykle dynamicznego rozwoju nowych gałęzi oraz dziedzin produkcji nie znanych jeszcze kilka lat temu, które nie mieściły się w tradycyjnym podziale gałęziowym przemysłu i w związku z tym zaliczane były do tzw. gałęzi pozostałych.

Analiza zatrudnienia w latach 1965 - 1970 ujawnia powiązanie zatrudnienia ze wzrostem produkcji.

Powiązanie to w przemyśle wojew. katowickiego było korzystniejsze od przemysłu krajowego bo np.

wzrost zatrudnienia o 1000 osób spowodował wzrost produkcji globalnej w wojew. katowickim o 654,5 min zł, w kraju natomiast o 626,8 min zł.

Dotychczasowa analiza «Jawnla również wiele ujemnych zjawisk. WyBokle tempo wzrostu zatrudnie­

nia w pierwszym okresie 5-latki tj. do 1968 r. spowodowało pogorszenie równowagi pomiędzy zapo-

15

-trzebowanie* na siłę roboczą przede wszystkim męską, a jej podażą. Tak np. w pierwszych latach 5-siolatkl przemysł węglowy dysponował pełną obsadą kopalń, a już od 1958 roku zaznacza się niedobór robotników do pracy w kopalniach. Podobne braki męskiej siły roboczej Jak i robotników wykwalifikowanych odczuwały inne gałęzie przemysłu. Ogólnie można stwierdzić, "ie nastąpił nad­

mierny wzrost zatrudnienia w niektórych gałęziach, co w pewnym stopniu doprowadziło do dezor­

ganizacji rynku pracy, stwarzając pozorny deficyt siły roboczej spowodowany jej niewłaściwym rozmieszczeniem. Niewłaściwy stopień rozmieszczenia zatrudnienia podyktowany był również wyso­

kim zużyciem majątku trwałego.

Ujemnym zjawiskiem będącym w dużej mierze konsekwencją powyższej sytuacji na rynku pracy była wysoka płynność zatrudnienia. Nie stwarzało to sprzyjających warunków do zwiększenia wy­

dajności pracy, jeżeli uwzględnić czas niezbędny celem przyuczenia do zawodu. Polityka aktyw­

nego wykorzystania rezerw siły roboczej wymaga przede wszystkim, aby przyrost zatrudnienia kon­

centrował się głównie w gałęziach przemysłu dających najwyższy przyrost upołecznej wydajności pracy, a zarazem mających największe znaczenie z punktu widzenia przyśpieszenia przemian struk­

turalnych w kierunku unowocześnienia.

Zmiany przestrzenne w rozwo.lu przemysłu

Analizując rozwój przemysłu wojew. katowickiego w ostatnim 5-leciu stwierdza się zróżni­

cowane tempo rozwoju poszczególnych regionów wskutek czego nastąpiła dalsza zmiana struktury produkcji oraz zatrudnienia. Wymienione zmiany strukturalne przedstawiają się następująco!

1965 1970

WYSZCZEGÓLNIENIE .

produkcja globalna 1965=100

O G Ó Ł E M 100,0 100,0 126,3

w tym:

GCP 68,9 66,7 119,9

FOW 7,4 8,4 141,2

CzOP 11,5 11,1 119,8

BGP 8,4 9,4 137,7

pozostałe powiaty 3.8 4,4 143,9

OTVC'7r,'7T?P AT MTrWTf 1965 1970

1965=100 WI o o\j ¿j&KjńJljli 1 Cj W JLŁ

zatrudnienie

0 G ó Ł E U 100,0 100,0 109,2

w tym:

GOP 65,2 63,1 98,3

ROW 16,6 11,6 111,3

CzOP 12,6 12,6 102,4

BOP 8,2 8,9 110,4

pozostałe powiaty 3,4 3,8 112,0

16

- Wydajność prac:y

W okresie 1965-1970 wydajność pracy liczona wg wartości produkcji globalnej na jednego za­

trudnionego wzrosła w przemyśle uspołecznionym wojew. katowickiego z 200,1 tys.zł do 240,0 tys.

złotych, tj. o 20,0%.

Analogiczne dane dla kraju wynosiły 211,9 tys.zł i 269,8 tys.zł, tj. zanotowano wzrost o 27,3%.

*

Powyższa dynamika dowodzi o systematycznym powiększaniu się różnicy pomiędzy średnią wartością produkcji globalnej na jednego zatrudnionego w przemyśle wojew. katowickiego i kraju.

Jeśli przyjąć dla lat 1965 i 1970 średnią krajową wyżej wymienionej wartości za 100, to analo­

giczna wartość w wojew. katowickim wynosiła w 1965 r. 94,4% /t j . - 11,9 tys.zł/, a w 1970 r. - 88,9% /t j . - 29,8 tys.zł/.

Istniejącą różnicę w wydajności pracy pomiędzy przemysłem województwa katowickiego, a średnią krajową należy tłumaczyć m.in. obowiązującymi do 1970 roku cenami rozliczeniowymi, wg których produkcja przemysłowa wojew. katowickiego miała niską wartość nie odzwierciedlającą czasochłonności! wysoką dekapitalizację środków trwałych przede wszystkim maszyn i urządzeń, skracaniem czasu pracy w wyniku zmniejszenia liczby przepracowanych godzin nadliczbowych np.

ograniczenia niedziel roboczych w górnictwie węglowym i wydłużenie urlopów wypoczynkowych nie­

dostatecznym rozwojem infrastruktury itp. Siła działania powyższych czynników była niejednoli­

ta w różnych gałęziach przemysłu.

Analizując wartość produkcji globalnej na jednego zatrudnionego vi latach 1*565— 1969 wg gałęzi najwyższą wydajnością w 1969 roku legitymuje się przemysł: gumowy - 635,5 tys.zł A raj 316,1 tys.zł/, chemiczny 380,0 tys.zł/ kraj 455,1 tys.zł/, spożywczy 356,9 tys.zł A ra j 366,9 tys.zł/, natomiast najniższą wartość wykazuje przemysł porcelanowo-fajansowy 73,1 tys.zł /kraj 90,9 tys.zł/.

Najszybszy wzrost wydajności pracy w okresie lat 1965-1969 wykazał przemysł chemiczny 58,2% A raj 42,1%/ środków transportu 31,2% /kraj 38,9%/, maszyn i konstrukcji metalowych - 26,5% /kraj 32,5%/,

W układzie resortowym najwyższą wartość osiągnięto w 1970 r. w przedsiębiorstwach podległych Min. Przemysłu Spożywczego i Skupu 547,5 tys.zł pomimo, że w porównaniu do 1969 r. wartość ta uległa zmniejszeniu o 0,7% oraz Min. Przemysłu Chemicznego 406,5 tys.zł.

Plan roczny na 1970 r. przekroczono ogólnie w przedsiębiorstwach wszystkich resortów z tym, że w najwyższym stopniu, bo o 7,1% wykonano plan w MG1E na co wpłynęło zaniżenie zatrudnienia.

W minionej 5-latce na uwagę zasługuje fakt, że w wojew. katowickim przyrost produkcji global­

nej osiągnięto w 70% przyrostem wydajności pracy A raj - 66,-|%/

Szczególnie wysoki udział wydajności pracy w pokryciu wzrostu produkcji miał miejsce w 1970 r ., ponieważ przyrost produkcji w stosunku do 1969 r. w

85

,

8

% A raj 79,8%/ był rezul­

tatem wydajności pracy.

V.

a

i

u

Ogólna wartość wykonanych usług przez jednostki objęte uchwałą RM Nr 205 wyniosła w 1970r.

2975,5 min zł osiągając w stosunku do 1967 r. wzrost o 55,0%. Zadania planowe w zakresie usług dla ludności za 1970 r. zostały przekroczone o 4,5% osiągając wartość 1122,9 min zł, co stanowi

17

wzrost do 1965 roku o 72,8% a do 1967 r. - o 34,7?S. Jednocześnie w usługach ogółem zatrudnionych było w 1970 r. 29012 osób z czego w usługach dla ludności 14673 osóby

Rzemiosło

Opracowany dla województwa katowickiego program rozwoju rzemiosła na lata 1966-1970 w pod­

stawowych wskaźnikach zakładał określone kierunki rozwoju rzemiosła przy uwzględnieniu aktualnie istniejących potrzeb społeczno-gospodarczych.

Program ten przewidywał wzrost o 2227 zakładów rzemieślniczych do końca 1970 r. i osiągnięcia 14827 zakładów t j ., o 18% więcej w stosunku do 12600 zakładów w roku 1965.

Sieć zakładów rzemieślniczych wzrosła natomiast o 3090, tj. o 24,5% w stosunku do założeń i osiągnęła cyfrę 15690 zakładów. Zagadnienie to w poszczególnych rzemiosłach nie przedstawiało się Jednolicie.

Największy przyrost zakładów wykazują branże: budowlana - 54,2%, metalowa - 44,6% i mineralna 28,6%. Równolegle ze wzrostem sieci zakładów nastąpił wzrost zatrudnienia w zakładach rzemieślniczych.

Według założeń programu na koniec 1970 roku zatrudnienie miało wynosić 31456 osób, faktycznie zaś wyniosło 35243 w tym 8439 uczniów.

Struktura obrotów rzemiosła nie uległa większym zmianom. Nadal na plan pierwszy wysuwał się wyrób artykułów zaopatrzeniowo-lnwestycyjnych dla gospodarki uspołecznionej 1 świadczenie usług na jej rzecz.

Z szacunkowych obliczeń wynika, że w 1970 r. z ogólnych obrotów 2227,2 min zł z tytułu świadczenia usług dla ludności przypadała kwota 882,5 ®ln zł, a na produkcję artykułów rynkowych 431,7 min zł, tj. łącznie 1314,2 min zł. Pozostała suma obrotów o wartości 913,0 min zł, tj.

40,2% ogólnej wartości, przypadała na obroty z gospodarką uspołecznioną. Wynika stąd, że struk­

tura obrotów rzenlosła nie była prawidłowa i w latach obecnej 5-latki należy iść w kierunku jej zmiany pod kątem ograniczenia obrotów z gospodarką uspołeczniony .

ROLNICTWO

Na lata 1966-1970 w zakresie rolnictwa zakładano kontynuację przyjętego Już wcześniej kie­

runku zmierzającego do maksymalnego rozszerzenia produkcji artykułów przeznaczonych do bezpo­

średniego spożycia, tj. produkcji,mleka, mięsa, warzyw iowoców.

Analiza wykonania ważniejszych zadań rolnictwa /zamieszozonyoh w tablicy 1/29/ wykazała, iż w oma­

wianym okresie nastąpił dalszy poważny rozwój produkcji rolnej.

Zaistniałe w powierzchni zasiewów zmiany polegające na zmniejszeniu powierzchni uprawy zbóż, ziemniaków i przemysłowych na korzyść upraw warzywnych oraz pastewnych wynikają t przyję­

tego kierunku rozwoju rolnictwa w województwie.

Uzyskane w r. 1970 wydajności roślin przekroczyły bardzo poważnie zarówno założenia planu 5-letniego jak również NPG na 1970 r. 0 ile w produkcji roślinnej zadania wykonane zoetały z nadwyżką, o tyle w produkcji zwierzęcej wskutek pogorszenia się bazy paszowej w rezultacie niekorzystnych warunków atmosferycznych 1969 r. Jak również zmniejszenie się powierzchni użyt­

ków rolnych,prawidłowy trend wzrostu pogłowia został załamany /podobnie Jak w całym kraju/.

W obsadzie poszczególnych rodzajów zwierząt gospodarskich lokata woj. katowickiego-jest w g ' Spisu Powszechnego znacznie zróżnicowana /w obsadzie bydła - 4 miejsce w kraju, krów - 3, trzody ohlewnej 16 1 owiec 4, koni 17/.

W sztukach przeliczeniowych na 100 ha użytków rolnych województwo katowickie zajmuje dobrą VII lokatę w kraju.

Niewykonanie zadań w zakresie pogłowia zwierząt gospodarskich znalazło swoje negatywne od­

bicie w produkcji zwierzęcej, której założenia wykonano w żywcu zaledwie w 89,0% zaś w mleku w 90,9%.

Zadania w zakresie skupu wszystkich produktów rolnych, za wyjątkiem żywca zostały wykonane z nadwyżką, co świadczy m.ln, o prawidłowej pracy aparatu skupu.

Na niewykonanie planu kotraktacjl wpłynęło niewątpliwie niedostateczne zaopatrzenie rynku w mięso i przetwory mięsne, co spowodowało wzrost Bamozaopatrzenla ludności wiejskiej; Również występujące w analizowanym okresie braki węgla, oraz pasz treściwych odbiły się na realizacji planów kontraktacyjnych.

Pozytywnym zjawiskiem Jest poważny wzrost kredytów udzielonych ludności wiejskiej, przy czym jak wynika z analizy Banku Rolnego struktura wypłat kształtuje się lepiej ze względu na wzrost kredytów przeznaczonych na cele bezpośrednio produkcyjne.

TRANSPORT I ŁĄCZNOŚĆ

Dynamicznie rosnące zadania przewozowe spowodowały konieczność podjęcia na szeroką skalę ro­

bót modernizacyjnych na drogach województwa.

Pracami tymi objęto w pierwszym rzędzie główne trasy przelotowe.

Niezależnie od nakładów na utrzymanie i modernizację dróg i mostów /tabela 2/33/ na budowę 1 przebudowę dróg i mostów państwowych oraz lokalnych przeznaczono w latach 1966 - 1970 poważne środki inwestycyjne,

świadczą o tym poniższe danej 18

WYSZCZEGÓLNIENIE Wykonanie

1961-65=100

1961-65 1966-70

Nakłady inwestycyjne ogółem

w min złotych 602,3 771,4 128,1

w tym na:

drogi państwowe 434,8 545,8 125.5

drogi lokalne 167,5 225,6 134,7

Źródło: materiały wewnętrzne WKPG 1970 r.

Powyższe środki uzupełniały czyny społeczne, których wartość w zakresie dróg lokalnych wynio­

sła w latach 1966-70 łącznie z funduszem gromadzkim przeznaczonym na czyny społeczne - 281 min zł.

19

Jak wynika z danyoh liczbowych zadania rzeczowe planu 5-letniego zostały poważ- . nie przekroczone. Wpłynęło na to uzyskanie poważnych dodatkowych środków finansowych z aakładów pracy oraz rezerw centralnych.

Uzyskane efekty rzeczowe poprawiły w znacznym stopniu strukturę tecznlczną dróg w wojewódz­

twie. Udział dróg o nawierzchni twardej ulepszonej wzrósł z 36,8% w roku 1965 do 45,4% w ro­

ku 1970.

Z ważniejszych zadań realizowanych w latach 1966-70 wymienić należy generalną modernizację trasy E-16, modernizację fragmentów trasy E-7, E-22, budowę obwodnic miast: Będzina, Mikoło­

wa, Żor, Rybnika, Wodzisławia, przebudowę i modernizację szeregu odcinków drogowych w ROW oraz w innych rejonach województwa.

Jednak mimo korzystnych zmian w sieci drogowej województwa, zaki'es robót rekonstrukcyjnych nie pozwolił na całkowite opanowanie trudnej sytuacji komunikacyjnej zwłauzcza w przemysłowych okręgach.

Państwowa Komunikacją Samochodowa

Zadania przewozowe świadczone przez Państwową Komunikację Samochodową dotyczące zarówno przewozów osobowych jak i ładunków towarowych były rekordowo wysokie i wykazują najwyższą dyna­

mikę z wszystkich uspołecznionych przewoźników w województwie.

Zadania ustalone planem 5-cio letnim zostały z dużą nadwyżką wykonane. Również zadania

1970

r. zostały znacznie przekroczone.

Tylko w ciągu ostatniego roku planu 5-cio letniego 1970 przewieziono o 13,7% towarów

i o 4,8% pasażerów więcej niż to zakładał roczny wycinek planu 5-cio letniego, przy nieosiągnię- ciu w 1970 r. planowanego stanu samochodów ciężarowych /92,1%/ i taboru autobusowego /90,8%/.

Realizacja zadań nastąpić więc musiała drogą awiększenia wydajności pracy taboru w transpor- oie towarowym - a w komunikacji pannźerskleJ poprzez zwiększenie zapełniania autobusów.

HANDEL WEWNĘTRZNY

Wzrastająca z roku na rok mana towarowa będąca przedmiotem obrotu handlu detalicznego - świadczy o tym wzrost sprzedaży o ponad 35%, a bezpośrednio dla ludności o 39,4% w latach 1965- 1970 - wymagała znacznego rozwoju i zwiększenia przepustowości sklepów.

Sieć handlu detalicznego licząca ogółem na koniec 1965 roku 1353'! sklepów, w ciągu 5-ciu lat wzrosła do 4283,

00

stanowi 105,6%. Udział sektora nieuspołecznionego w sieci handlu detalicz­

nego nie uległ większej zmianie i waha ęlę w granicach około 5%.

Niezależnie od wzrostu powierzchni sklepowych w latach 1966-70 realizowano szeroki program rekontrukcji i modernizacji sieci handlowej.

Dzięki zwiększeniu ilości placówek handlowych wskaźnik powierzchni sklepowych na tysiąc mieszkańców zwiększył się z 253 m2 w 1965 r. do 284 m2 w 1970 r.

Proces przyrostu nowej sieci handlowej nie następował rinomiernie, a nawet w niektórych

20

* miastach - w wyniku modernizacji sieci handlowej polegającej na łączeniu małych sklepów w duże » nowoczesne placówki - ilość punktów sprzedaży zmniejszyła się. Przy ogólnym wzroście w wojewódz­

twie ilości punktów sprzedaży detalicznej o 7%, najwyższy wskaźnik przyrostu punktów sprzedaży detalicznej miał miejsce w powiecie wodzisławskim o 20,6%, pow. cieszyńskim 18,6%, m. Rybniku 17,5%, Mysłowicach 17,5%, Tychach 15,8%, w powiatachjgliwicklm, kłobuckim i myszkowskim po 14%.

Spadek ilości punktów sprzedaży detalicznej miał miejsce w Chorzowie, Gliwicach, pow. zawier­

ciańskim, myszkowskim i bielskim.

Ilość zakładów i składnic handlowych w 1965 roku na terenie województwa wynosiła 393 w tyra przeważająca ilość prowadzona jest przez WZGS - 239. W roku 1970 iloćć ich wzrosła do oeółem

f

408, w tym w WZGS - 260. Wskaźnik procentowy wzrostu ogółem wynosi 103,8%.

Wartość sprzedaży w uspołecznionym handlu detalicznym ogółem wynosiła w 1965 r. 40209 min zł w tym towarów żywnościowych 21228 min zł, co stanowi około 53,5%. W 1970 r. sprzedaż wzrosła do 54386 min zł w tym udział artykułów żywnościowych zmalał do 46%.

Sprzedaż ogółem na 1 mieszkańca w 1965 r. wynosiła 12794 zł w roku 1970 wzrosła . 16561 zł.

W latach 1965-1970 przyrost zakładów gastronomicznych otwartych na terenie województwa katowic­

kiego wyniósł 286, tj. 18,6% a miejsc konsumpcyjnych 29750, tj. o około 27%.

W przekroju terenowym stan i rozwój sieci zakładów gastronomicznych kształtuje się niejednolicie.

Ma to wpływ na charakter gospodarczy danego rejonu oraz zbyt wolne tempo inwestycji w tym zakre­

sie w niektórych miejscowościach. I tak! największy wzrost ilości miejsc wykazuje m. Zawiercie i Czeladź o ponad 100% w przeliczeniu na 1000 mieszkańców, przy przeciętnej ilości 38 miejsc konsumpcyjnych w 1970 r. w województwie najwyższy wskaźnik posiada pow. cieszyński - 108, biel­

ski - 64, tyski - 44 z miast Cieszyn - 96, Chorzów - 59, Rybnik - 56.

Najniższa ilość miejsc na 1000 mieszkańców przypada na powiat! myszkowski - 16, częstochow­

ski - 19, z miast Dąbrowa Górnicza - 20, Zawiercie, Sosnowiec po 21, Czeladź 1 Częstochowa po 23.

Sprzedaż w uspołecznionych zakładach gastronomicznych ogółem w liczbach bezwzględnych w oma­

wianym okresie wzrosła o 1560 min zł, tj. o

50

,

6

%, w tym sprzedaż w zakładach otwartych - o 30,2%.

Procentowy udział bufetów 1 stołówek pracowniczych w stosunku do sprzedaży ogółem w 1965 r.

wynosił 12,4% w 1970 r. - 12,6%. «

Przy przeciętnej wartości sprzedaży w uspołecznionych zakładach gastronomicznych w roku 1970 w wysokości 1264 zł na 1 mieszkańca województwa - najwyższe obroty miały miejsce w mias- tachi- Rybniku - 2520 zł, Cieszynie - 2411 zł, Bytomiu - 2369 zł. Najniższe: w Dąbrowie Górni­

czej - 553 zł, pow. częstochowski - 546 zł i m. Czeladź - 572 zł, pow. będziński - 604 zł i mysz­

kowski 610 zł na 1 mieszkańca.

Znaczny wzrost jeśli chodzi o sprzedaż ogółem nastąpił w pow. cieszyńskim, rybnickim, tar- nogórsklm, tyskim oraz wodzisławskim, oraz w miastach: w Bielsku, Bytomiu, Chorzowie, Gli­

wicach, Katowicach 1 Zabrzu.

Podkreślić należy, że największy wzrost obrotów gastronomicznych w okresie lat 1966-1970 w przeliczeniu na 1 mieszkańca miał miejsce w Sosnowcu, pow. będzińskim, myszkowskim i bielskim.

GOSPODARKA MIESZKANIOWA I KOMUNALNA

Budownictwo mieszkaniowe.

W wyniku działalności Inwestycyjnej na przestrzeni lat 1966-1970 oddano do użytku 121,4 tyś. mieszkań o 380 tys. izb mieszkalnych i powierzchni użytkowej 6126 tys. m2. Z wielkości tej na budownictwo uspołecznione przypada 273 tys. izb, tj. prawie 60 tys. więcej niż oddano w la­

tach 1961-1965.

W porównaniu do wykonania planu 5-latnlego 1961-1965 nastąpił wzrost oddanych mieszkań o 15,4%, izb 19,2 a powierzchni użytkowej o 13»4%.

W budownictwie typu miejskiego oddano do użytl-u w latach 1966-1970 376985 izb, oo stanowi wzrost o 27»6% w stosunku do wykonania w latach 1961-1965.

Szczegółowe rozbicie efektów budownictwa mieszkaniowego przedstawia poniższe zestawienie.

WYSZCZEGÓLNIENIE

• - izby, b - pow.użytkowa w tys. m2 Wykonanie 1961 - 1965

Wykonanie

1966 - 1970 1961-1965

=100

O G Ó Ł E M a 295522 376985 127,6

b 4966 6063 128,4

rad narodowych a 93190 36737 39,4

b 1379 557 40,4

resortowe a 65415 65895 100,7

b 1019 911 89,4

spółdzielcze a 49756 169905 341,5

b 758 2433 321,0

indywidualne a 87161 104448

119,8

b 1810 2162 119,4

W latach 1966-1970 najwięcej izb do użytku oddano w powiatach wodzisławskim i rybnickim bo prawie 60 tys., a z kolei w tarnogórsklm i tyskim najmniej. Wśród miast najwięcej efektów Izbowych oddano wi Katowicach - ponad 34 tys., Częstochowie prawie 23 tys., Sosnowcu ponad 18 tys., Bytomiu i Chorzowie po 16 tys. Jednak największa dynamika w przyroście oddanych efektów mieszkaniowych miała miejace w Bytomiu - 66%, Chorzowie, Katowicach i pow. wodzisławskim o ponad 40%.

W powlataoh rybnickim i tarnogórsklm mimo wysokioh bezwzględnych efektów są one niższe niż w latach 1961 - 1965.

Zasoby mieszkaniowe w województwie na konieo 1970 roku wynosiły 1029,8 tys. mieszkań o 2824,9 tys. izbach (w stosunku do 1960 roku zasoby w mleszkanibch wzrosły o 18,8% a w Izbach o 34,9%. Największe tempo przyrostów zasobów Izbowych miało miejsoe w miastach« Bielsko Biała -

54,7%, Bybnlk 56,7%, Tychy - 58,0%, Zawiercie - 47,9% oraz w powiatach Wodzisław - 88,1%, Rybnik - 59,4%, Bielsko-Biała - 40,6%, Pezozrna - 46,3% 1 Myszków 42,0%.

Generalnie stwierdzić można, że tempo przyrostu zasobów mieszkaniowych mierzone częstotli- wośolą było w powlataoh wyższe od średnio wojewódzkiego, natomiast w większości miast wydzielo- nyoh niższe od tej przeciętnej. W rezultacie zrealizowania szerokiego programu budownictwa