Metody pobierania materiału z dolnych dróg oddechowych w dobie pandemii Covid-19

(1)

oddechowych w dobie pandemii Covid-19

prof. dr hab. med. Michał Pirożyński

Centrum Alergologii, Pneumonologii, Medycyny Ratunkowej – Ośrodek Symulacji CMKP

(2)

Wstęp

Prof. dr hab. med. Michał Pirożyński

(3)

Ebola

Papaneri (2015); O’Keefe (2016); Park (2017);

•

2014 – 2016 pojawienie się nowego bardzo groźnego wirusa dotychczas niewystępującego u ludzi – EBOLA. Wywoływał u ludzi gorączkę krwotoczną. Chorobę o wysokiej

śmiertelności. Okres wylęgania wynosi 4 – 21 dni, średnio 7 – 15 dni

•

Pierwsze opisy w 1976

•

Zarażenie następuje drogą kropelkową, po bezpośrednim kontakcie z chorym, prawdopodobnie źródłem zakażenia mogą być także świnie, gryzonie i niektóre gatunki małp

•

Leczenie – objawowe

•

Zapobieganie - izolacja

(4)

MERS – bliskowschodni zespół oddechowy

Pobieranie materiału u chorych zakaźnych

•

Przyczyną choroby jest MERS-CoV, wyizolowany po raz pierwszy od chorego w 2012 roku

•

Celem ataku wirusa są komórki posiadające na swojej błonie komórkowej dipeptydylopeptydazę (DPP4), m.in. komórki nabłonka oddechowego, limfocyty T, monocyty, makrofagi

•

Wirus zdolny do przenoszenia się z zwierząt na człowieka, oraz między ludźmi

•

Objawy – od przebiegu bezobjawowego po śmiertelne zapalenia płuc

•

2/3 chorych to mężczyźni, śmiertelność 35%

•

dwie epidemie, Bliski Wschód (2012), Korea (2015)

(5)

SARS

ciężki ostry zespół oddechowy (SARS severe acute respiratory syndrome)

Pirożyński (2007)

•

pierwsze przypadki zakażeń w Chinach 2002 r.

•

wirus należy do rodziny koronawirusów, wielkość 70 – 100 nm;

•

czas wylęgania 2 - 10 dni, maksymalnie 20 dni

•

zakażenie droga kropelkową

•

objawy podobne do grypy; objawy chorobowe ok 2 – 3 dni od zakażenia; gorączka (> 38^oC), bole mięśniowe,

zaburzenia żołądkowo – jelitowe, kaszel, duszność

•

leczenie - objawowe

(6)

SARS-CoV-2 COVID-19

Gossen (2020); AnnalsATS (2020); Pirożyński (2020)

•

XI 2019 Chiny pierwsze przypadki śródmiąższowego

zapalenia płuc o dość burzliwym przebiegu, przypominające te stwierdzane w SARS, wywołanego koronawirusem nowym wirusem, dotychczas nieznanym, posiadający zdolności

przenoszenia się między ludźmi

•

SARS-CoV-2 dotychczas nie był obserwowany u ludzi

•

Brak odporności na ten wirus

•

XII 2019 pierwsze przypadki w EU, USA.

•

Objawy kliniczne

‒ Średni okres inkubacji 5,2 dni

‒ Zakażenie górnych dróg oddechowych

‒ Ciężki przebieg u ~20% z czego u 5% stan zagrażający życiu

(7)

Transmisja wirusa SARS-CoV

Yadav 2020 Annals ATS 2020

(8)

Pirozynski 2020 (Terapia)

(9)

Saxena 2020 (Covid– 19 Springer); www.worldometers.info

ŚWIAT

• liczba chorych (20.05.2020) – 43,847,616

• liczba zmarłych – 1,165,469

• ozdrowieńców – 32,215,733

(10)

ŚWIAT

• liczba chorych (27.10.2020) – 43 846 157

• liczba zmarłych – 1 165 461

• ozdrowieńców – 32 215 733

POLSKA (27.10.2020)

• liczba chorych (27.10.2020) – 280 229

• liczba zmarłych – 4 615

• ozdrowieńców – 119 237

(11)

(12)

• zakażenie wirusem SARS-CoV-2 może u części chorych wywołać burze cytokinową, którą może wywołać ostrą niewydolność oddechową (ARDS)

• rozpoznanie Covid – 19 w oparciu o:

1. stwierdzenie obecności RNA w wymazie 2. w surowicy swoistych przeciwciał IgG, IgM

3. charakterystycznych zmian w radiogramach klatki piersiowej u osób zakażonych

• większe powinowactwo do receptorów ACE2 (w porównaniu z innymi koronawirusami

Saxena 2020 (Covid – 19 Springer)

(13)

• zakażenie wirusem SARS-CoV-2 może u części chorych wywołać burze cytokinową, którą może wywołać ostrą niewydolność oddechową (ARDS)

• rozpoznanie Covid – 19 w oparciu o:

1. stwierdzenie obecności RNA w wymazie 2. w surowicy swoistych przeciwciał IgG, IgM

3. charakterystycznych zmian w radiogramach klatki piersiowej u osób zakażonych

• większe powinowactwo do receptorów ACE2 (w porównaniu z innymi koronawirusami

• ZAPOBIEGANIE – głównym elementem leczenia

Saxena 2020 (Covid – 19 Springer)