Maska L.702. Maska L Maski przeciwgazowe - Wojny światowe. Kolekcja: Muzeum ochrony przeciwchemicznej. Muzeum: uzi012.

(1)

Maska L.702 2022-05-02

1 Maska L.702

Kolekcja: Maski przeciwgazowe - Wojny światowe Muzeum: Muzeum ochrony przeciwchemicznej Właściciel: uzi012

Datowanie: 1939 Miejsce pochodzenia: Belgia

Stan eksponatu: Bardzo dobry

Opis: Belgijska maska przedwojennej obrony cywilnej. Miała to

być maska prosta. Była produkowania w największych możliwych ilościach. Produkowano ją tylko w latach

1938-1940 kiedy to na Belgię najechały Niemcy.

Po wojnie ich część została znów dopuszczona do użytku z pochłaniaczami odmalowanymi na ciemny zielony.

Posiadam sztukę z datą produkcji 1939. Jest dość często spotykana, ponieważ duża ich część przetrwała okres II Wojny Światowej.

(2)

Maska VM-40 2022-05-02

1 Maska VM-40

Datowanie: 1942 Miejsce pochodzenia: III Rzesza

Stan eksponatu: Dobry

Opis: Maska VM-40 przeznaczona była dla obrony cywilnej. Dostępne były cztery rozmiary K (Kinder), F (Frauen), M (Maenner), M-Ue (Maenner Uebergr). Bardzo ciekawe rozwiązanie zaworu wydechowego. Podobne do polskich rozwiązań masek okresu międzywojennego. Dwa listki gumy zgrzane na końcu przy wydechu rozchylają się wypuszczając powietrze, a przy wdechu przylegają do siebie uszczelniając maskę i umożliwiając oddychanie. Maska ta wywodzi się z VM-37, jednak jej założeniem było uproszczenie produkcji. Postanowiono zastąpić gumową część kapturową (w III Rzeszy występował niedobór kauczuku) tańszym w produkcji systemem pasków (ogłowiem). Pod koniec wojny stworzono jeszcze bardziej uproszczoną maskę VM-44. Maska VM-40 jest w Polsce stosunkowo popularna.

(3)

Maska przeciwgazowa AG.9 2022-05-02

1 Maska przeciwgazowa AG.9

Datowanie: 1939 Miejsce pochodzenia: Belgia

Opis: Belgijska maska przeciwgazowa firmy Sacic wyprodukowana w 1939r. Była produkowana również we Włoszech przez tą samą firmę pod nazwą T.U.O./MN. Po zakończeniu I Wojny Światowej każdy belgijski obywatel miał obowiązek samodzielnie zaopatrzyć się w środki ochrony przeciwchemicznej i stąd duża różnorodność tego rynku w tym okresie. Ta konkretnie maska miała być najtańszą alternywą na rynku (nie jest wykonana z gumy, a z gumowanego materiału) dla osób które nie miały najmniejszego zamiaru wydawać żadnego zbędnego pieniądza na tak specyficzny cel.

(4)

Maska TC-38 2022-05-02

1 Maska TC-38

Datowanie: 1935 Miejsce pochodzenia: Francja

Opis: TC-38 to rozwinięcie bardzo udanej francuskiej maski A.R.S. Przeznaczona była do użytku cywilnego, jej wojskowy odpowiednik, czyli ANP-31 posiadał torbę do przenoszenia zamiast puszki oraz wyposażony był w rurę łączącą część twarzową z pochłaniaczem. Produkowana była od 1931 do 1940, kiedy to III Rzesza najechała na Francję. Ten egzemplarz pochodzi z 1938 roku, pochłaniacz natomiast z 1935 roku.

(5)

Maska Vz.35/Mars 2022-05-02

1 Maska Vz.35/Mars

Datowanie: 1938

Miejsce pochodzenia: Czechosłowacja Stan eksponatu: Bardzo dobry

Opis: Maski Vz. 35 były podstawowym typem maski przeciwgazowej w armii Czechosłowackiej w momencie aneksji Czechosłowacji przez III Rzeszę. Ten egzemplarz jest jednak

prawdopodobnie identycznie wyglądającą maską przeznaczoną dla obrony cywilnej (Mars).

Konstrukcja ta była również licencyjnie wytwarzana w Wielkiej Brytanii pod oznaczeniem Mk.

IV oraz Mk. V. Od wewnątrz jest ona wykonana z gumy, z zewnątrz natomiast pokryta jest materiałem, tak jak miało to miejsce w wielu maskach z tego okresu

(6)

Maska GM-30 2022-05-02

1 Maska GM-30

Datowanie: 1939 Miejsce pochodzenia: III Rzesza

Opis: GM-30 to przełomowa maska jeśli chodzo o niemiecki przemysł przeciwchemiczny. Miała za zadanie zastąpić model GM-24. W późnych latach '30 do produkcji weszła również maska GM-38 (z wyglądu i budowy bardzo podobna do GM-30, główną różnicą jest to, że wykonana była całkowicie z gumy), lecz do końca wojny nie udało się już GM-30 zastąpić. Równolegle do GM-30 produkowano również S-Maske. Obie różniły się jednym stemplem w środku maski oraz czasem również używanym filtrem. Część twarzowa została wykonana w 1939, a filtr

(najnowszy model używany z tą maską - FE41) jest ze stycznia 1944 roku. Przenoszona była w charakterystycznych niemieckich puszkach. Praktycznie każdy model niemieckiej puszki z tego okresu będzie zgodny z tą maską, ponieważ często puszki od przykładowo GM-38 były

używane z GM-30 i na odwrót.

(7)

Maska wz. 24 RSC 2022-05-02

1 Maska wz. 24 RSC

Datowanie: 1939 Miejsce pochodzenia: Polska

Opis: Maska wz. 24, nazywana też RSC lub R.S.C. to pierwsza produkowana w Polsce maska przeciwgazowa. Model ten został zaprojektowany we Francji na początku lat '20 jako jeden z licznie występujących w okresie międzywojennym wariantów rozwojowych maski A. R. S.

wywodzącej się z końca I Wojny Światowej. Jej nazwa stanowi akronim od pierwszych liter nazwisk konstruktorów (Robert, Saunier, Cantot). Produkcję rozpoczęto w 1924 roku w zakładach ,,Protekta" w Radomiu. Była to założona w Polsce spółka, lecz całość kierownictwa oraz materiałów służących do produkcji sprowadzona była z Francji. Bardzo słaba jakość wykonania przyczyniła się do rozwiązania umowy oraz przeniesienia produkcji do zakładów W.

W. S. P (Wojskowa Wytwórnia Sprzętu Przeciwgazowego) w 1927 roku. Poza Wojskiem Polskim duża ich ilość znalazła się również na wyposażeniu organizacji paramilitarnych np.

L.O.P.P. (Liga Obrony Przeciwlotniczej i Przeciwgazowej). W latach '30 w wojsku była

wypierana stopniowo przez maski wz. 32 i wz. 38, lecz do rozpoczęcia II Wojny Światowej nie udało się jej całkowicie wyprzeć z użycia. We wrześniu 1939 roku była nadal używana m.in. w jednostkach artylerii i kawalerii. Ten egzemplarz został wykonany w 1939 roku, pieczątka GSU nr 1 sugeruje przynależność do Głównej Składnicy Uzbrojenia nr 1 w Warszawie lub jej filii w Zegrzu.

(8)

Maska M/45 Tysk Model 2022-05-02

1 Maska M/45 Tysk Model

Datowanie: 1942 Stan eksponatu: Dobry

Opis: Ostatnia wojskowa maska produkowana w III Rzeszy. Stanowiła duże udoskonalenie względem swojego poprzednika - GM-30. Wyprodukowana została przez firmę Draeger w Lubece w 1942 roku. Ten egzemplarz ma jednak ciekawą historię, która nie kończy się na II Wojnie Światowej.

Po wojnie niewielka ilość tych masek znalazła się w Danii na wyposażeniu obrony cywilnej.

Elementy metalowe zostały przemalowane na kolor szary, wymienione zostało również nagłowie oraz dodano stępel odbioru. Na filtrze zamalowano stępel z orłem i swastyką.

Zrezygnowano z puszek do przenoszenia masek, zastąpiono je torbami pochodzącymi od masek Lightweight Respirator. Instrukcja pochodząca z zestawu została wydrukowana w 1965 roku, a więc 20 lat po zakończeniu wojny.

(9)

Maska C2 2022-05-02

1 Maska C2

Opis: Jest to model maski dla ludności cywilnej oparty bezpośrednio na wojskowych modelach wz 32 i wz 38. Produkcja trwała przez kilka miesięcy poprzedzających wybuch wojny. Jak na okres przedwojenny była to maska bardzo nowoczesna, często zaawansowana bardziej nawet niż zagraniczne odpowiedniki przeznaczone na potrzeby sił zbrojnych Model ten posiada łatwe w regulacji nagłowie wykonane w całości z gumy oraz wewnętrzną półmaskę, która standardem stała się dopiero w latach '80-90. Jest ona przykładem tego, że Polska stała czasem również w awangardzie nowoczesnych rozwiązań, nie stosowanych przez inne państwa.

(10)

Maska E2 2022-05-02

1 Maska E2

Datowanie: 1939

Opis: Model wyprodukowany przez firmę Englebert na rynek cywilny. Posiada krótką, zamocowaną na stałe rurę łączącą z pochłaniaczem, który powinien być przenoszony na piersi w specjalnym nosidełku. Jest on stosunkowo duży, co przekładało się na dłuższy czas działania oraz posiada specyficzny dla Belgii gwint 25mm

(11)

Maska od aparatu Fenzy 2022-05-02

1 Maska od aparatu Fenzy

Opis: Jest to jedyna maska w mojej kolekcji, która jest tak skrajnie rzadka, że nawet jej nazwa nie jest mi znana. Została wyprodukowana w 1929 roku przez zakłady W. W. S. P. (Wojskowa Wytwórnia Sprzętu Przeciwgazowego). Używana była wraz z aparatami oddechowymi francuskiej firmy Fenza. Bazuje ona na konstrukcji wz. 24, z którą współdzieli impregnowaną, materiałową część twarzową. Najważniejszymi różnicami pomiędzy obiema maskami jest inna komora zaworów (z zaworem wdechowym i wydechowym w wz. 24 i dwudrożna w masce do aparatu Fenzy) oraz brak kanałów kierujących świeże powietrze na szkła okularów w masce od aparatu Fenzy. Zmodyfikowana konstrukcja jest zdecydowanie bardziej kompaktowa,

ponieważ nowa komora zaworów jest około dwukrotnie mniejsza od oryginalnej. Aparat oddechowy Fenzy wszedł to użycia w drugiej połowie lat '20 i używany był prawdopodobnie również w latach '30. Cały zestaw przeznaczony był dla oddziałów wojsk chemicznych, które miały docierać do miejsc, w których stężenie skażenia było tak wysokie, że zwykła maska filtracyjna nie mogłaby stanowić wystarczającej ochrony. Na świecie zachowało się prawdopodobnie około 5-6 egzemplarzy opisanej maski.