Biuletyn Informacyjny, 1989, nr 7

(

c s i o # " I

3 5 0 7 42 III i

9 VIII 1989

r e g io n Ś l ą s k o -

d ą b r o w s k i n s z z

KATOWICE - JASTRZĘBIE Nr

biuletyn informacyjny

SAMORZĄD TERYTORIALNY A OCHRONA ŚRODOWISKA Wystąpienie prof. ara Augusta Chełkowskiego, Senatora z woj.katowickiego w debacie senackiej w dniu )0.07.1989r.

(...) W województwie katowickim panuje nadal tendencja do produkowania za wsze­

lką cenę, można powiedzieć do zatrucia nas wszystkich. Jedno z podstawowych praw człowieka to prawo uo zdrowia, do życia, a nade wszystko do życia w zdro­

wiu. Niestety nie były 1 nadal nie są to prawa u nas bardzo często praktycznie przestrzegane; przeciwnie - są arbitra­

lnie 'łamane. Najlepszym tego dowodem są przedwczesne zgony nie tylko dorosłych ludzi, ale również dzieci w wyniku ska­

żeń środowiska i wynikających stąd róż­

nego rodzaju zatruć i,chorób.

(...) Chciałbym parę słów powiedzieć o tym, co powinno znaleźć się we władczych działaniach samorzadó* terytorialnych w zakresie skażenia środowiska.

To skażenie szczególnie w niektórych okręgach przekroczyło wszelkie dopusz - cżalne normy, nie tylko międzynarodowe, ale i zawyżone krajowe. W społeczeństwie panuje poczucie bezsilności i opinia o beztrosce, braku jakiejkolwiek odpowie - dzielności za ten stan władz lokalnych 1

praw przyrody nie wspdfcbywateli i bra . ku odpowiedzialności władz wszystkich szczebli i różnych lobbies za przysz - łość naszą i następnych pokoleń. Po - prawa obecnego stanu może nastąpić Je­

dynie wtedy, kiedy przywróci się nam, czyli samorządom terytorialnym, tym au­

tentycznym, prawo do decydowania o za­

gospodarowaniu terenu włącznie z lokali -zacją 1 charakterem wielkich lnweaty - cji, szczególnie tych, które mają wpływ na stan środowiska. Uważam, że samorząd terytorialny musi mieć decydujący wpływ no charakter 1 lokalizację istniejących inwestycji, a zwłaszcza planowanych, tych które mogą mieć szkodliwe skutki dla środowiska. Zgoda władz terytoria­

lnych przy nowych projektach musi być wyrażona już we wstępnym stadium pro - Jektu. Bez Jego zgody należy uznać in­

westycję Jako dziką. Otrzymanie takiej zgody samorządu terytorialnego musi być bezwzględnie obowiązkowe dla inwes­

tora.

Dalej - uważam, że samorząd terytoria - państwowych. Bo Jak rozumieć można fakty, lny musi mleć zagwarantowaną kontrolę że Już w nadmiernie zatrutym środowisku

planuje się dalsze Inwestycje 1 rozwija istniejące truclclelskie zakłady będące dalszym, znacznym obciążeniem dla tego środowiska. Przytoczę chociażby przykład

w okolicach Dziedzic ma być znowu zbudo- ______ _ __ r ____ ___ __

wana wielka rafineria rdpy naftowej, prze dowad z tytułl"prawa ograniczenie pro -clw czemu występują Już nie tylko obywam dukcjl do zamknięcia zakładu włącznie tele, ale występują przecież też władze i to w wyniku decyzji władz lokalnych, stąnu skażenia środowiska. Wreszcie - wszelkie inwestycje, zwłaszcza zatruwa­

jące środowisko muszą mleć dokładnie określone górne granice zanieczyszcze­

nia, których muszą bezwzględnie prze - strzegąc. Ich przekroczenie może spowo-

lokalne, Jak dotąd bez rezultatu. Nowe spojrzenie na kompetencjo władz teryto rielnych stwarzają duże możliwości, sza -nse ńa dokonanie zasadniczych zmian w tym zakresie. Stan obecny Jest przecież wynikiem niefrasobliwego 1 niekompeten -

zaskarżalnych Jedynie do sądu. Musi zo­

stać ponadto dokładnie określony górny pułap zanieczyszczenia dla danego śro - łowiska, powyżej którego już nic- będzie można udzielić zgody na budowanie no - wych inwestycji zatruwających środowis- tnego lekceważenia nie tylko podatawowycWmj [ M t p f W «1-2« Jednorazowe pr. -.'krocze-

nie ustalonych norm w czasie produkcji, a to się bardzo często zdarza, musi być personalnie odpowiedzialny równocześnie dyrektor albo kierownik zakładu,jak ca­

ły dozór do majstra a może nawet praco­

wnika włącznie. Samorząd terytorialny musi mleć prawo do nakładania dotkliwych proporcjonalnych do przekroczeń grzywien na osoby imiennie odpowiedzialne. W przy -padku już istniejących zakładów zanie­

czyszczając ych środowisko, musi zostać ustalony ostateczny termin zainstalowa­

nia urządzeń oczyszczających. Nie wywią­

zanie s i ę w wyznaczonym terminie z ins­

talacji 'ych urządzeń musi pociągnąć za sobą sankcje do zamknięcia tych zakładów włącznie i to w wyniku postanowienia.

prawa a nie arbitralnych decyzji Jakich­

kolwiek lobbles. Decyzja samorządu tery­

torialnego, od której przysługują odwo­

łania jedynie do sądu, musi być uważana za ostateczną. Nie my Jesteśmy .przecież dla gospodarki czy produkcji, ale ona ma służyć nam i r.:■ me racji bytu taka, któ -ro nas zabija. Trawo ao życia musi być uznawane ia podstawowe wśród praw 1 obo­

wiązków rzeczywistego samorządu teryto­

rialnego, o którego odbudowę dziś upomi­

namy sic. Dzisiejszym lobbystom walczą­

cym irracjonalnie o dalszy rozwój śmie­

rcionośnego przemysłu chcę odpowiedzieć:

"Panowie, źle się bawicie: dla was to jest igraszka, nam chodzi o życie!".

(Przemówienie spisane z nagrania, nieautoryzowane)

5.BE$8łŹXi£iU.ESBłifc-SSJ!B2YXStł

Poseł JACEK KUROŃ:

Proponowałbym spokojnie podejść do sprawy, która Jest bardzo poważna, bo bez względu na to, co powie mini­

ster o dowodach, fakt Jest faktem, ze w opinii publicznej, szerokiej, bo nie można powiedzieć, jaki procent społeczeństwa, panuje absolutne prze­

świadczenie co do kolejnych przypad­

ków, ?e są to morderstwa. Źe są to morderstwo spododowane przez SB. Tru -dno powiedzieć, czy to prawda, ale oczywiście ten jeden Jedyny dowie - dziony fakt - morderstwo księdza Jerzego - sprawia, że tak to się wi­

dzi i rozumie. sola J ja nie sądzę, aby tu była sadowe, w której się przeprowadza przewód dowodowy, w związku z powyższym wy­

daje ml się, że właśnie dla dobra resortu (bo przerzucanie tutaj piłe­

czki nie służy resortowi) - dla dobra resortu, dla poczucia pra - worządnoócl ludzi w Polsce trzeba taką komisję powołać. Na pewno nie może ona obejmować spraw zawyroko­

wanych przez sąd, bo to jest inna sprawa i inaczej musi być rozpatry­

wana. I można by tu przytoczyć sze­

reg racji, np. w sprawie Grzegorza Przemyka - takich dość oczywistych i ewidentnych, które tam nastąpiły, ale to dla sądu 1 innego trybu po­

stępowania. Natomiast Jest szereg spraw, w których śledztwo umarzała prokuratura, szereg spraw, w któ­

rych, Jeszcze nie umorzyła, które sprawiają, że panuje poczucie, że oto właśnie morduje się księży...

Niech ta komisja zbada, dotknie, sprawdzi 1 niech powie, że nie ma na to żadnych danych. Niech tak po­

wie. I wtedy będzie to wszystko dla wszystkich jasne. Natomiast spór na ten temat, czy tę komisję powołać - tutaj - wystawia jak naj­

gorsze świadectwo tej sprawie.

(głos w sporze o powołanie komisji śledczej dla zbadania działalności MSW)

Dokumenty po tym tytułem opubliko­

waliśmy w poprzednim numerze "Biulety­

nu". Sprawę poruszyła też "Gazeta Wy­

borcza" w numerze 61, w artykule Wandy Falkowskiej "POMYŁKA". Niestety - prze­

kręcono tam nazwiska poszkodowanych.

Dziś, przypominając ten kolejny przy­

padek przestępstwa dokonanego przez

"nieznanych sprawców" (mamy nadzieję, źe tylko narazie "nieznanych") obramo- wujemy go dwoma wiążącymi się z tema­

tem głosami sejmu.

s ^ w f c i s t i . i . n B U & . t t d i s H s b Poseł ADAM MICHNIK:

Mój kolega z klubu, poseł Jacek Kuroń zajął się tą sprawą z punktu widzenia interesów resortu. Ja chciałbym się zająć tym z punktu widzenie interesów prawdy history­

cznej. Oba te punkty widzenia są zasadne. Ja chcę powiedzieć, ie pan minister Pudvsz wypowiedział

tutaj pewną kwestię, która mnie ja­

ko historykowi jest bardzo dobrze znana. Kilka dziesiątków lat temu - tutaj zwracam się do kolegów ze Zje­

dnoczonego Stronnictwa Ludowego o i wsparcie - tu, w parlamencie ówcze­

sny minister Bezpieczeństwa Publi­

cznego wygłaszał analogiczne kwes­

tie na temat zamordowania Stanisła­

wa Sciborka. Były to te same kwestie 1 te same argumenty.

Jest nieszczęściem polskiego losu, Wysoka Izbo, że od Uh roku, w każ­

dej polskiej rodzinie pojawia się i na ten temat: kto zabił moich blis­

kich, moich przyjaciół, moich są - siadów, moich rodaków? X Jeżeli dziś pan minister Pudysz powiada, że to interpelacja pana posła Kowalczyka prowadzi do utraty niezbędnego spo­

łecznego zaufania przez jego resort, to Ja protestuję! Nie, panie Mini - strze! Nie ma społecznego zaufania do pańskiego resortu nie w wyniku tej interpelacji, tylko w wyniku te­

go, że praca pańskiego resortu z lu­

dzi potrafiła czynić kogoś, kogo ska -zywano Jako kryminalnych przestęp­

ców. Wśród nich wielu z obecnych tu dziś posłów 1 senatorów.

I Jeżeli pan pyta, panie ministrze, czemu to służy, że o tych sprawach chcemy dziś mówić, to odpowiedź na­

sza Jest bardzo prosta i aż zadzi - wiająco klarowna: służy to temu sa­

memu, czemu służy dziś obnażanie prawdy o degeneracji organów bezpie­

czeństwa w Związku Radzieckim, na Węgrzech. CHCEMY, ŻEBY WRESZCIE TEN PROCES ROZPOCZĄŁ Sir, W POLSCE, BYŚ­

MY ŻYLI TUTAJ BEZPIECZNIE.

y*Ą2ai_:.S°^ŁĄTyRĄ_siE.ywŁĄSzęzĄ Vi związku z przygotowywaniem przez zes­

pół poselski OKP syntetycznej analizy za­

chodzących obecnie zjawisk gospodarczych jak np. spółek, dzierżaw przedsiębiorstw państwowych ltp. prosimy Komisje Zakłado­

we NSZZ "Solidarność" by informowały nas o wszystkich wypadkach, gdy budzi to za­

strzeżenia z punktu widzenia interesu spo­

łecznego: np. przejmowanie przez spółki firm państwowych lub spółdzielczych po ko­

sztach nominalnych nie mających nic wspól­

nego z rzeczywistą wartością? przekazywa­

nie majątku na własność lub w dzierżawę spółkom 1 osobom fizycznym bez ogłaszanie.

Konkursu lub licytacji, bez rzeczywistego zabezpieczenia finansowego.

Nie mamy nic przeciw temu, by nomenkla­

tura porzuciła szkodliwą od 45 lat działa­

lność polityczną 1 zajęła się wreszcie pożyteczną dla siebie 1 całego społe - czeństwa aktywnością gospodarczą. Cho­

dzi Jednak cjto, by robiła to za własne pieniądze, a nowe struktury gospodarcze przynosiły rzeczywistą korzyść w posta­

ci towaru. Nie będziemy akceptować ta­

kich przedsięwzięć, które w istocie są zagarnianiem wypracowanego przez nas nas wszystkich mienia.

Dokładne informacje prosimy składać w Biurze Prasowym RKW NSZZ "Solidar - ność" przy ul.Mariackiej 6 w Katowicach pok.120, tel.537 - 743 lub w Miejskich i Terenowych Komisjach Koordynacyjnych.

łJHlSŹSł8Ć.ł.EIBłł!$.SIłSSYX2$l

Poseł ADAM MATUSZCZAK - OKP Ja tutaj chciałem w odpowiedzi na głos ministra Jastrzębskiego, który zwracał się do pana posła Bugaja na temat uwłaszczania nomenklatury. Mam tutaj opracowanie Centrum Studiów Sa­

morządowych. (...) Chciałem przeczytać takie Jedno zdanie:

"Inicjatywę przeprowadzenia przekszta­

łceń własności wzięły na siebie stru­

ktury biurokratyczno-admlnlstracyjne uzurpujące prawo decydowania o losach majątku narodowego. Wspierają one two­

rzenie wyłącznie spółek lub prywatyza­

cję przedsiębiorstw państwowych. Prze­

dstawiciele tych struktur nierzadko w tym procesie uczestniczą czerpiąc od- owiednle korzyści.Ten rodzaj prze - ształceń pogłębia nieefektywność go­

spodarowanie, bowiem zdecydowana wię­

kszość nowych podmiotów ekonomicznych zajmuje się pośrednictwem nie zaś wy­

twórczością. Te ostatnią prowadzi sza­

cunkowo około 13 procent istniejących spółek. W ten sposób Jedynie pogłębia się inflacja 1 inne zjawiska kryzyso­

we".

Czyli stało się co??? Zamiast pośre- nlków w formie zrzeszeń 1 zjednoczeń mamy spółki. I wydaje ml się, że to Jest patologia, panie ministrze! To Jest ta patologia i mnie się wydaje, że to jest bardzo ważna rzecz dla przyszłego rządu. Bardzo ważna rzecz!

Poseł MAREK JUREK-OKP Pan minister poucza nas o zalet?.ch przedsiębiorczości prywatnej krytyku­

jąc to, że my krytycznie odnosimy się do tego, co pan poseł Bugaj nazwał

patologicznymi formami reprywatyzac­

ji. Otoż nas naprawdę nie trzeba o tym pouczać. Natomiast bardzo bym prosił, żeby pan minister zapoznał się z jedną z ostakich wypowiedzi szefa swojego rządu pana premiera Mieczysława Rakowskiego, który mówi o tym, że postulat reprywatyzacji po­

lskiego przemysłu, czy prywatyzacji, jak kto woli, to postulaty niepoważne j Proszę państwa! Jedynie krótko spre­

cyzujmy to, o co chodzi większości.

1 albo wszystkim, albo dużej części po­

słów naszego klubu. My nie krytyku - j jemy prywatyzacji. Wielu z nas chce i prywatyzacji. My krytykujemy patolo­

giczne formy prywatyzacji, w których nie ma zjawisk takich jak powszechna . dostępność własności, jak giełda, na której udział we własności można ku-

; pić, można sprzedać, jak możliwość przekształcania się pracownika we i współwłaściciela za kredyt lub wła -

sne pieniądze. My krytykujemy jedynie

| to, te podczas gdy robotnicy pozo - : stają nadal proletariatem, nomenkla- j tura zamienia się w klasę pseudokapl-

! tal i stów, która zmieniać ma nam for­

my własnościowe. Ale Jedynie formy

| własnej własności, a nie te, z kto - I rych korzysta większość społeczeństwa.

SAMORZĄD PRACOWNICZY W REGIONIE ZA lipce br. w Katowicach odbyło się zebranie działaczy samorządowych Regio­

nu Śląsko-Dąbrowskiego. Inicjatywa spo­

tkanie wyszła od członków dawnej Rady Współpracy Samorządowej Zbigniewa Marty- nowlcza, Marka Jałoslńsklego 1 Bronisła­

wa Szymały, którzy zaprosili zaintereso­

wanych przedstawicieli Rad Pracowniczych.

Od początku wywiązała się dyskusja po­

kazująca, jak dalece różne są oczeklwa - r.ia Jego uczestników.

Inż, Jan Pająk z "Ollmagu" Gliwice przedstawił główne kierunki reform goepo -darczych,Jakie dokonują się w Polsce:

menadżerski tj. Jednoosobowa dzierżawa całego zakładu przez dyrektora; samorzą­

dowy, polegający na wykupieniu akcji przez załogę; normalna prywatyzacja, po­

legająca na całkowitym wykupieniu zakłe- -du przez osoby prywatne lub spółkę.Pozo tym istnieje możliwość łączenia różnych wariantów no. dzierżawienie od skarbu pa­

ństwa majątku przez spółkę z Jednoczes - rym stopniowym wykupywaniem go na własno- Tzw. "nurt samorządowy" uznał Int.Pa- . Jąk za zupełnie chybiony, ponieważ"odpo­

wiedzialność samorządu Jest taka sama

Jak dyrektora". Wszelkie chybione decy­

zje, Jeśli nie są przestępstwem nie przy.

noszą żadnych konsekwencji ani dyrekto­

rowi ani Radzie Pracowniczej 1 tak Jak dotąd straty rozkładają się na nas wszy­

stkich. Właściciel jest nadal rozmyty.

Cel istnienia Rady Współpracy Samorzą­

dów inż.Pająk określił następująco:

"...rozbicie monopoli 1 przygotowanie zakładów do działania w warunkach pe - łnego rynku".

Inne stanowisko prezentował Zbigniew Martynowlcz przewodniczący KZ "S" w Hucie "Baildon" - Jeden z organizato­

rów spotkania. Rade Samorządów powinna zająć się - jego zdaniem - reprezenta­

cją samorządów wobec władz, wymuszaniem reform gospodarczych, organizacją do - radztwa naukowego, szkoleniem działaczy samorządowych, współpracą między przed­

siębiorstwami.

Jeszcze Inaczej ujął problem dr Ry - szard Kuszłeyko, pełnomocnik "Solidar­

ności" do spraw samorządów z 1981r.

"Od tego czasu problem się wyostrzył - mówił dr Kuszłeyko - nie ulega wątpli­

wości, Już teraz konieczne są zmiany własnościowe. Zasadniczy dylemat polega na tym, że majątek "do podziału" np. w kopalni i w spółdzielni Jest nierówny.

Konieczny jest ruch odwrotny od tego z lat UU-U9. Cały majątek narodowy wg ja­

kiejś tam wyceny, wiadomo niedoskonałej, dzielimy na tyle części,ile Jest w Pol­

sce ludzi dorosłych. Na taką kwotę lu - dzie otrzymują bony majątkowe. Za te bo­

ny mogą kuple tylko akcje przedsięblo - rstw. W tym momencie załatwiamy kilka spraw. Wszyscy mają Jednakowe szanse.

Z miejsca uruchamia się rynek kapitało­

wy. Nie wiemy, co ile kosztuje, ale sy­

gnały dostajemy z giełdy.Uruchamiamy więc giełdę, czyli przepływ kapitału tam, gdzie Jest on rzeczywiście potrze­

bny. "eforma teka wymaga pewnego okre­

su przygotowawczego,ale od określonego dnia może wystartować".

Następnie dyskutowano nad zasadnością powołanie Rady Współpracy Samorządów.

Głos zabierali przedstawiciele "Solidar­

ności'' z kopalni "Borynla", "Knurów" 1

"Gen.Zawadzki". W kopalniach - Jak się okazuje - Rada Pracownicza nie istnieje w takiej formie, jak w innych zakładach.

Celowe Jest doprowadzenie do zmian pra­

wnych, które pozwolą ne wybranie osob­

nej Rady Pracowniczej dla każdej kopal­

ni. Do tego czasu współpraca Rad Praco­

wniczych z kopalń nie Jest możliwa, ls-

.tnAtiSSżSdifce 1 5 d 58 inz!n.ttiłNai£ti'

kolejno dyskutanci.

Zbigniew Martynowlcz zaproponował utworzenie zespołu organizacyjnego Rady

Współpracy Samorządów podobnego do istnie -jącego w Gdańsku,z którym może współpra­

cować.

Inż.Adam Jerschina z kopalni "Piast" two­

rzenie takiej rady uznał za przedwczesne z powodu rozbieżnych opinii na ten temat.

Prawdziwy samorząd może funkcjonować tyl­

ko w prawdziwie samodzielnym zakładzie pracy tj. tam,gdzie załoga sama może de­

cydować o przyszłości zakładu. Nie możne utworzyć rady z nieistniejących w sposób samodzielny podmiotów. Istniejące samo - rządy dublują pracę związku. Materiały III Forum Samorządowego nie są wg inż.

A.Jerschlny - wskazówką dla działalności samorządów. Forum podało np. propozycje zmian uwłaszczeniowych, a niektóre wypo­

wiedzi wskazują, te ich autorzy są prze­

ciwni uwłaszczeniu. Postulował też zmia­

ny własnościowe w zależności od typu prze -dslęblorstwa, przy czym kopalnie w żad­

nym wypadku nie mogą pozostać państwowe, a co najwyżej pracowniczo - państwowe,co nie wyklucza dotowania.

Jako ostatni zabrał głos poseł Walerian Pariko. Utworzenie Rady Współpracy Samo - rządów uznał za celowe. Ważnymi problema­

mi jak np. uwłaszczeniem nomenklatury mo­

żna zająć się od razu. Konieczne jest przedstawienie, jak pracuje struktura kra­

jowa samorządności pracowniczej. Należy stworzyć coś w rodzaju biblioteki samorza -dowca. Opracowań takich Jest wiele. Upo­

wszechnienie ich umożliwi dopiero rzeczo­

wa dyskusję. Formy partycypacji pracowni­

ków w działalności samorządów mogg być rć -żne. Istnieje też możliwość doradztwa w zakresie podstawowym np. zmiana rady pra­

cowniczej - jak to zrobić? itp. Poseł Pa­

ri ko zapowiedział także utworzenie specja­

lnej komisji OKP lub zespołu interwencyj­

nego dla przeciwdziałania uwłaszczaniu no­

menklatury. Zaapelował też o zbieranie ln -formacji, dotyczących dzierżaw 1 spółek, które są de facto rozkradanlem majątku narodowego ( kto bliżej żłobu, chwyta co może), uwłaszczeniem bez przetargu, bez rzeczywistej wyceny 1 kontroli. Rada Ws - półpracy Samorządów mogłaby współpracować z takim zespołem interwencyjnym.

Przegłosowano utworzenie Grupy Inicja­

tywnej. Wolą zebranych ustalono, że Gru­

pę Inicjatywną RWS stanowią inicjatorzy spotkania; koledzy Zbigniew Martynowlcz, Marek Jałoslński 1 Marek Szymałe - działa­

cze samorządów z roku 1981.

Wyznaczono kolejne spotkanie na 9 wrze­

śnia br. godz.12.00 w gmachu przy ul.Fra­

ncuskiej 70 w Katowicach.

LE:5SSŹSiSŹ.i.E$Błii£.3tiS8SX26

Poseł JAN E.Ł0PUS2AŃSKI - OKP Słyszy się takie opinie, że nie może odrzucać odpowiedzialności za rząd opozycje, która wygrywa wybory.

Gdyby tego typu opinia padła na przykład w Stanach Zjednoczonych, we Francji, czy w Jakimś innym kra­

ju, w którym funkcjonują w pełni wykształcone zasady demokracji, to wtedy można byłoby to przyjąć za miarodajną ocenę. Ale nie u nas, po­

nieważ w krajach,które przykładowo wymieniłem istnieje bezpośrednie przełożenie uzyskania poparcia spo­

łecznego na dostęp do informacji, do aparatu państwa, w tym do apara­

tu przemocy. A u nas w Polsce można uzyskać poparcie społeczne a nie

mleć żadnego dostępu informacji, ża­

dnego dostępu do apartu przemocy.

I dopóki takiego przełożenia nie bę­

dzie, dopóty nie będzie takiej głę­

bokiej przebudowy, zasadniczej prze­

budowy systemu ustrojowego, to opo­

zycja współodpowiedzialności za rząd brać nie może. Opozycja Jest gotowa brać współodpowiedzialność nawet za nomenklaturę, ale opozycja nie Jest gotowa brać wapółodpowle - dzielności z nomenklaturą.

OŚWIADCZENIE KKW N3ZZ "SOLIDARNOŚĆ"

NSZZ "Solidarność" opowiada się za wprowadzeniem mechanizmów rynkowych do polskiej gospodarki. Stanowi to ko­

nieczny element reformy.

Krajowa Komisja Wykonawcza NSZZ "Soli­

darność" stanowczo Jednak protestuje przeciwko operacji urynkowienia w obe­

cnym Jej kształcie. Rzęd PRL całkowi­

cie nie przygotował tej operacji. Wpro­

wadzenie Jej stanie się pozorem urynko­

wienia, nie spełniono bowiem następu­

jących wymogów:

- nie stworzono rolnikom wystarczają­

cych warunków dla zwiększenia produkcji rolnej, szczególnie zwierzęcej,

- nie zapewniono powstania konkurencyj­

ności na rynku, gdyż nie zlikwidowano zmniejszenia uciążliwości zakupów w zamian likwidacji kartek. Nie możemy wziąć odpowiedzialności za społeczne skutki wprowadzonej przez rząd operacji Proponowane rekompensaty są niewystar­

czające i niewspółmiernie niskie w sto-

sunku do przewidywanego skokowego wzro­

stu cen podstawowych artykułów żywnościo­

wych. W takiej sytuacji grozi wybuch uza­

sadnionego, społecznego niezadowolenia.

Dlatego żądamy:

1.Szybkiego wprowadzenia indeksacji na zasadach ustalonych przy Okrągłym Stole oraz natychmiastowego podniesienia progu opodatkowania wzrostu wynagrodzenia w przedsiębiorstwach odpowiednio do aktual­

nego wzrostu cen, tak by zakłady pracy mogły przystąpić do zaliczkowych wypłat kwot indeksacyjnych.

2.Podwyższenia kwoty zaliczkowej rekom­

pensaty z tytułu podwyżki cen żywności, a następnie wyrównania jej w systemie In.

-deksacyjnym jednak według zasady rekom­

pensowania wzrostu cen żywności w pełni (10 0 #).

3.Podjęcia przez rząd negocjacji 1 zna­

lezienia rozwiązania aktualnie toczących się sporów płacowych.

A.Przedstawienia przez nowy rząd spójne­

go programu zmian gospodarczych podlega­

jących społecznej kontroli.

NSZZ "Solidarność" widzi także pilną potrzebę ochrony dochodów rolniczych przed skutkiem inflacji. Jest rzeczą nie­

zbędną, by odpowiednie uregulowania usta­

wowe zostały wprowadzone w terminie umożliwiającym ustanowienie tej ochrony równolegle z indeksacją wynagrodzeń.

Zwracamy się do Obywatelskiego Klubu Pa­

rlamentarnego, by w najbliższym czasie:

- doprowadził do uchwalenia ustawy o in­

deksacji respektując stanowisko związku w tej podstawowej dla ludzi pracy spra­

wie,

- wspomagał poszukiwania negocjacyjnych 1 skutecznych sposobów rozwiązywania konfliktów płacowych,

- doprowadził do rozliczenia polityki rządu premiera M.Rakowskiego,

- spowodował, by nowy rząd przedstawił całościowy program przemian ustroju go­

spodarczego.

KKW podkreśla, Ze podstawowym zadaniem związku Jest obrona środowisk pracowni­

czych. "Solidarność" będzie tam, gdzie ludzie "Solidarności".

WAŻNE DLA EMERYTÓW I RENCISTÓW

Koordynatorem Regionalnej Komisji Wyko­

nawczej NSZZ "5" d/s emerytów 1 rencistów jest SYLWESTER STROZIK.Pełni on dyżury w każdy poniedziałek i środę w godz.16.00- 13.00 w siedzibie Śląsko-Dąbrowskiej RKW w Jastrzębiu przy Al.Pokoju 1,pok.5a, tel. 63 -227 (kler.z Katowic 136).

STRAJK W KWK "WIECZOREK" W KATOWICACH.

W dniu 2 sierpnia 1969 r. o godz. 10.01 stanął Oddział Kolejowy kopalni KWK

"Wieczorek". Strajkujący spotkali się w świetlicy zakładowej z dyrektorem P.E.W."Północ" Krajewskim 1 dyrektorem KWK "Wieczorek" Eugeniuszem Kurkiem. Po­

wodem podjęcia strajku były sformułowa­

nia zawarte w Protokóle Dodatkowym nr 7, do Porozumienia z dnia 26 listopada 1965 r., w sprawie branżowego wynagra­

dzania w przedsiębiorstwach przemysłu węglowego, który został podpisany w dniu 26 lipca 1989 r.

Strajkujący kolejarze KWK "Wieczorek"

żądają włączenia ich grupy zawodowej do tzw. "ciągu technologicznego", czego nie gwarantuje im "Protokół dodatkowy.

a co wiąże się m.ln. z przesunięciem granicy wieku emerytalnego z 55 lat do 60, pozbawieniem 10% dodatku do Karty, Górnika i niekorzystnym sposobem rozli­

czania pracy w soboty i niedziele.

Strajk Jest akcją pracowniczą 1 nie jest oficjalnie firmowany przez żadną organizację zawodową.

3 sierpnia br., po udzieleniu wyjaś­

nień przez dyrektora P.E.W."Północ"

Krajewskiego, akcja strajkowa została zawieszona do 11 sierpnia, kiedy to od­

będzie się kolejna tura rozmów pomiędzy dyrekcją Wspólnoty Węgla Kamiennego a Krajową Komisją Górnictwa "Solidarność"

1 Federacją Związków Zawodowych Górni­

ctwa. (A.T.)

(SIS) 3 sierpnia we Wspólnocie Węgla Kamiennego w Katowicach odbyło się spo­

tkanie przewodniczącego śląsko - Dąbro­

wskiej RKW z przewodniczącymi komisji zakładowych podregionu centralnego. Na spotkaniu poruszono m.in. sprawy zwią­

zkowe, kwestię indeksacji, przywrócenia do pracy wyrzuconych. Komisja Oddziało­

wa NSZZ "S" oddziału kolejowego KWK

"Wieczorek* zaprotestowała przeciwko pochopnemu podpisaniu bez konsultacji przez Krajową Komisję Górniczą protoko­

łu dodatkowego nr 7. W czasie spotkania podjęto też problem lokalizacji siedzi­

by RKW. W związku z przeciągającą się sprawą zwrotu zagarniętego majątku zwią -zku wskazano no potrzebę interpelacji poselskiej i uchwalono poniższe

OŚWIADCZENIE

* Ustalenia dokonane przez zespół d/s pluralizmu związkowego "Okrągłego Sto­

łu" w sprawach majątkowych nie zawiera­

ją zapisu dotyczącego zwrócenia przez OPZZ funduszy przejętych po wprowadzeniu stanu wojennego od ŃSZZ "S", związków branżowych 1 autonomicznych, związku "S"

Rolników Indywidualnych.

W zapisie mowa Jest tylko o zwrocie sztn -udarów, tablic związkowych, bokuroentac- cjl, archiwów, bibliotek, sprzętu poli - rraflcznego, środków transportu, łączno­

ści itp.

Nie możemy zgodzić się na takie usta­

lenia, gdyż w proktyce zwrot majątku za­

leży od dobrej woli władz. Tam gdzie "So -lldarność" ma mniejsze przebicie, nie ma możliwości odzyskania majątku zwlą - zkovego, Pozo tvm nie pozwala się na wgląd do protokołów likwidacyjnych twie­

rdząc, że zostały zniszczone. Co do ma­

jątku finansowego twierdzi się, że wszy­

stko zostało przekazane OPZZ. Domagamy się, aby sejm PR1 podjął jak najszybciej uchwałę prawną regulującą zwrot całego majątku NSZZ "Solidarność" 1 innych zwlą -zków zagarniętego w czasie etanu wojen­

nego przez OPŹZ."

Ze strajkiem Oddziału Kolejowego KWK

"Wieczorek" oraz pretensjami poruszonymi na zebraniu przewodniczących KZ wiąże się komunikat, który otrzymaliśmy:

KOMUNIKAT

W związku z niezadowoleniem niektórych grup pracowniczych z ustaleń wykazu sta­

nowisk do pięćdziesięciu % specjalnego miesięcznego wynagrodzenia z Karty Gór­

nika przeprowadzono w dniu 4.08.1989r.

rozmowy kierownictwa Wspólnoty Węgla Ka­

miennego z Krajową Komisją Górnictwa NSZZ "Solidarność" 1 Federacją Związków Zawodowych Górników. Ustalono, że wykaz stanowisk będzie poddany analizie 1 ewe­

ntualnie uzupełniony 10.08.1989 r.

Podpisali: Wiceprzewodniczący KKO NSZZ

"Solidarność" Mieczysław Borawski,Prze­

wodniczący Branży Węgla Kamiennego F7ZG Andrzej Kublińskl, I Zastępca dyf.gen.

Wspólnoty Węgle Kamiennego mgr inź. Ta­

deusz Napieracz.

W newlezaniu do strajku w KWK "Wieczo­

rek" oraz nieudanej próby zgłoszenia wotum nieufności dla Przewodniczącego

Krajowej Komisji Górnictwa "Solidarno­

ści" Alojzego Pietrzyka przez komórkę Oddziału Kolejowego tej kopalni na spo­

tkaniu 3 sierpnia br. oraz w związku z podaną przez sekcję polską Radia Wolna Europa 7 sierpnia br. niepełną informa­

cją na temat KXC "Solidarność" informu­

jemy:

- konflikt na Oddziale Kolejowym KWK

"Wleczorek"był wynikiem niedoinformowa­

nia umiejętnie podsycanego przez plon ekonomiczny administracji kopalni. Nie ma obecnie wątpliwości, że działanie to miało na celu zdyskredytowanie bezdysku­

syjnego osiągnięcia "Solidarności" ja­

kim są nowe ustalenia płacowe wynikają­

ce z Protokołu Dodatkowego nr 7. Jak wy­

nika z Komunikatu (opublikowanego przez nas obok), już w chwili składania prote­

stu 3 sierpnia wiadomo było, te kwestio­

nowany wykaz stanowisk do 50* specjalne­

go miesięcznego wynagrodzenia z Karty Górnika, będzie poddany analizie i uzu­

pełnieniu 10.08.1989r.Żądamy opubliko­

wania niniejszego oświadczenia przez S.I.S. oraz Radio Wolna Europa.

z up.KKG NSZZ "Solidarność"

Mieczysław Borawski

PROTEST KOLEJARZY

2.08.br. strona związkowa reprezento­

wana przez przedstawicieli Redy Głównej Federacji Zw.Zaw.Prac.PKP, Sekcji Kra­

jowej Kolejarzy NSZZ "S", Federacji Zakł Org. Związkowej Prac. Oddz. Automatyki i Telekomunikacji PKP przedstawiła Dyre­

kcji Generalnej PKP żądanie wzrostu wy­

nagrodzenia zasadniczego o 80 tys. zł miesięcznie (średnio na Jednego zatru - dnionego).

Dyrekcja Generalna PKP zaproponowała po­

dwyżkę średniej miesięcznej płacy o kwo­

tę 70 tys. zł, wliczając w to Jednak po­

krycie dodatku z tytułu wzrostu cen,In­

deksację płac oraz wzrost płacy zasadni­

czej wraz z pochodnymi. Stanowiłoby to wzrost uposażenia zasadniczego o 24 tys.

W związku z nieosiągnięciem porozumienia strona związkowa utworzyła Ogólnokrajo­

wy Komitet Protestacyjny 1 rozpoczęła akcję protestacyjną 3 bm. o godzinie 1.30. Ustalono harmonogram działań, w myśl którego w dniu A.08.br. nastąpiły nrzerwv w pracy w okręgu północnym i dolnośląskim.M.in. stanęły warsztaty lokomotywownl Częstochowo, punkt napręw bieżących wagonów w Gliwicach i Pyskowi­

cach. Zapowiedziano również zaostrzenie

akcji protestacyjnej od godziny 12.00 dnia 5.09.tr.. W tym dniu wstrzymany zo­

stał ruch pociągów w okręgu katowickim i wrocławskim na okres godziny, utrzymano jedynie ruch pociągów międzynarodowych, wojskowy::' i kolonijnych. Większość pra­

cowników Kolei pracowała, by umożliwić o godzinie 11.00 wznowienie ruchu pocią­

gów bez większych zakłóceń. Jakkolwiek n$zysk:;nle wzrostu wynagrodzeń Jest bez -pośrednią przyczyną rozpoczęcia akcji protestacyjnej, nie można zapominać, że sprawy dotyczące B!IP oraz modernizacji kolei również wymagają załatwienia.Pra­

cowni / kolei, rozumiejąc wyjątkowy cha­

rakter swojej pracy, nie podejmowali akcji protestacyjnych ani w latach 80/81 ani w następnych. Wykorzystując to wła­

dze stale dyskryminowały pracowników ko­

lei nie przyznając podwyżek, Karty Kole­

jarza, a obecnie również wysuwają przesz -kody natury formalno - prawnej, które rzekomo blokują wzrost wynagrodzeń. Ska­

ndalem należy nazwać wypłacenie nagrody z zysków z półrocznym opóźnieniem (tj.

I.C9.br, zamiast na przełomie lutego i marc:.) bez uwzględnieni a stopnia infla­

cji.Protestujący wyrażają głębokie ubo­

lewanie, że dotąd żądania nie zostały pozytywnie załatwione. Nie zrealizowanie rądari grozi wybuchem strajku generalnego nie notowanego w powojennej historii Po­

lski.

W chwili zamykania numeru w dniu 7.08.

br. .otrzymaliśmy następujące informacje:

0 gpdz,18,00 w siedzibie OPZZ w Warsza­

wie rozpoczęły się rozmowy z udziałem minlttro d/s współpracy ze zwJtpkaml za­

wodowymi, przedstawicielami parlamentu 1 związków zawodowych. 8 sierpnia o godz.

II.00 zaczną się właściwe negocjacje po­

między strona związkową 1 Dyrekcją Gene­

ralną PKP.(M.E.)

POSTULATY ZAŁOGI ZRG W RYONIKU (STS) Rybnik 6 sierpnia, NSZZ "Solidar­

ność" Zakładu Robót Górniczych ROW prze­

korni w Imieniu całej załogi 19 postula­

tów dyrektorowi przedsiębiorstwu. Zapo­

wiedziano, że w przypadku braku pozyty­

wnych reakcji no zadania załogi. Dokła­

dnie, ze tydzień ogłoszone będzie pogoto -wie strajkowe. W skład zakładu robót górniczych wchodzą pracownicy zatrudnie­

ni w 9 kopalniach. Wśród żądań załogi przedsiębiorstwa znalazły się postulaty o charakterze płacowym: np. podwyższe­

nie płac do poziomu pensji w kopalniach węgla kamiennego. Żądano również, abv spartakiada organizowana przez P r z e d ­ siębiorstwo Budownictwa Górniczego w Katowicach nie była dofinansowywana przez ZRG, a płace oddelegowanych do prac społecznych i politycznych zostały ujawnione. Spośród innych postulatów trzeba wymienić wnioski o odpolitycznie­

nie zakładów pracy, poinformowanie o działalności Ligi Kobiet w ZRG. Potrze­

bę redukcji personelu administracyjnego o 1096 1 usamodzielnienia zakładu.

z a p r o s z e n i e

17 sierpnia 1939 r. zmarł najwybit­

niejszy polityk śląski - Wojciech Korfanty. W związku z przypadającą w tym roku 50 rocznicą jego śmierci Stowarzyszenie im. Wojciecha Korfantego zaprasza wszystkich zainteresowanych na uroczystości przy grobowcu rodzinnym Korfantych (cmentarz przy uł.Francus - klej), które odbędą się 20 sierpnia o godz. 17.00, Następnie planowany jest' przemarsz do katedry, gdzie ksiądz bi­

skup ordynariusz katowicki Damian Zi­

moń odprawi mszę świętą za spokój du­

szy Wojciecha Korfantego, po czym akto­

rzy scen śląskich zaprezentują montaż słowno-muzyczny przybliżający Jego syl­

wetkę .

LEGITYMACJE CZŁONKOWSKIE Wprowadza się jednolite legitymacje członkowskie NS7.7. "Solidarność" dla ca­

łego regionu śląsko-dąbrowskiego. Posz­

czególne Komisje Zakładowe naszego Zwią­

zku powinny je odebrać w RKW w Jastrzę­

biu przy Al,Pokoju 1. Zaproponowany przez noszą RKW wzór legitymacji spo­

tkał się z zainteresowaniem i aprobatą

:4!Gl«*_lS2Xęh_K22lsjl_Ręgionąlnxęhi___

UWAGA! UWAGA!

W związku z licznymi zapytaniami po­

dajemy następujące adresy:

ZWIĄZEK SYBIRAKÓW - Oddział w pytomlu u l .Wrocławska 5

ZWIĄZEK WII^NldW POLITYCZNYCH OKRESU STALINOWSKIEGO - Katowice 19(panewnlki) ul.Kazimierza Wielkiego 10, teł.528-801 Dyżury we wtorki 1 piątki w godz.12-17.

Wydaje Regionalna Komis j: Wykonawcze Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ "Soli­

darność". Zespół redakcyjny: Stanisław Olejniczak, Adam Turula,Irena Wlnder.

Adres redakcji: Katowice, ul.Mariacka 6, pok.120, tel.537 - 743,teleks 312619.