Ratusz w Pasłęku

(1)

Ratusz w Pasłęku

Ochrona Zabytków 15/4 (59), 84-85

1962

(2)

Spośród ciekaw szych przykładów m alarstw a sztalugowego i rze źb y polichro m o w a n e j, poddanych zabiegom konserwatorskim należy wym ienić: grupę Ukrzy żow ania (7 rzeźb) tęczy kościoła w B i e c z u ; ocalałe skrzydła m alowane z pocy- sterskiego poliptyku z B u k o w a M o r s k i e g o (rzeźby zaginęły); krucyfiks z XVI w ieku i portret Katarzyny von Bonin z ok. połowy XVII w ieku z I w i e ń - c i n a; późnorenesansowy ołtarz z kościoła w P i o t r a w i n i e oraz 37 obrazów dew ocyjnych z k aplicy św. Stanisław a przy tym że kościele, pochodzących z ok. p ołow y XVII wieku; ikony z m uzeum w P r z e m y ś l u i S a n o k u ; tryptyk M aryjny z R y c h n o w a z pierwszej ćw ierci XVI wieku; osiem ołtarzowych obra zów z zespołu pokam edulskiego w R y t w i a n a c h z XVII wieku, wśród nich obraz fundacyjny klasztoru portrety trum ienne ze S k r z a t u s z a k. Wałcza z X V II i XVIII w ieku; późnogotyckie stalle z T u m u k. Łęczycy wreszcie blisko

30 portretów zw iązanych z fundacją Domu ks. Baudouin w W a r s z a w i e . M. P.

W ramach prowadzonej w latach 1960—1962 akcji porządkowania czterech p ierzei Rynku w Bytom iu Odrzańskim przeprowadzono pełny remont zabytkowego hotelu pod Złotym Lwem . Objął on m. in. konserw ację belkowanych stropów parteru i w ym ianę pozostałych; remont w nętrz i ich adaptację oraz uzupełnienie rzeźbiarskie i opracowanie kolorystyczne bogato dekorowanej elew acji. Obiekt przeznaczony jest na pom ieszczenie hotelu m iejskiego.

M. Pa.

Projekt konserw acji korpusu nawowego kolegiaty w form ie trwałej ruiny (przy gotow any przez PKZ W arszawa) w szedł w drugie stadium realizacji. Po wstępnym etap ie ubiegłorocznym (odgruzowanie, w stępne zabezpieczenie, budowa rusztowań w ok ół korpusu w ieiy ), przystąpiono do generalnego remontu w ieży. Korona muru przykryta została żelbetow ą płytą, zabezpieczającą przed działaniami atmosferycz nym i i pełniącą zarazem funkcję elem entu w iążącego mury obwodowe. Wymiana zniszczonego lica i uzupełnienie w yrw po działaniach wojennych zakończą prace elew acyjn e. We w nętrzu w ieży rem ont obejm ie k latki schodowe i stropy poszcze góln ych kondygnacji. Z apew nienie rów now agi statycznej pozostałym murom i fi larom naw poprzez specjalnie opracowaną stalow ą konstrukcję w zm acniającą oraz założenie instalacji odgromowej zakończy etap tegorocznych prac. W roku przyszłym przew idziane jest zabezpieczenie m urów n aw - korpusu ławam i i ściągam i żelbeto w ym i a następnie w m ontow anie w e w nętrzu w ieży ocalałych kilkudziesięciu płyt nagrobnych. Przew idziana jest również odbudowa lectorium.

L. K. F. P.

Jesienią 1961 r. od daiu do użytku, po zakończeniu odbudowy, gotycki ratusz w Pasłęku. Wśród ratuszy północnej P olsk i zajm uje on szczególne m iejsce. Wznie sion y w X IV w iek u przebudowany w XV i XVII, a następnie częściowo regoty- cyzow any do ch w ili zniszczenia w 1945 r. zachow ał proporcje bryły gotyckiej i istotne elem enty pierwotnego układu wnętrza.

Intencją konserwatorską b yło doprowadzenie bryły budynku do jej stanu pier w otnego. Problem em była nowa jej ekspozycja jako obiektu wolno stojącego (przed zniszczeniem — w topiony w pierzeję). Z zachowanej ściany frontowej usunięto tynki, a zastosow ano je jedynie na zrekonstruow anym szczycie i obramieniach neo gotyck ich okien drugiej kondygnacji. Pozostałe elew acje wykonano w cegle nowej, o odm iennej fakturze, tak, by nie konkurowała ona z zachowanymi partiami auten tycznym i. W trakcie odbudowy odkryto w południowo-zachodnim filarze jego p ier wotną form ę kamienną, obudowaną w XV w ieku i specjalnie zastosowanym „okienkiem ” zostaw iono do niego dostęp. Stan techniczny zachowanego sklepienia gw iaździstego z XV w ieku zm usił do jego przemurowania. Pozostałych sklepień, z braku dostatecznych przekazów, nie rekonstruowano, pozostawiono jednak ich relik ty w form ie fragm entów w sporników i żeber.

Ratusz w Pasłęku