System ochrony prawnej
Unii Europejskiej
Skarga przeciwko PC z tytułu uchybienia zobowiązaniom
Skarga o stwierdzenie nieważności
Skarga na bezczynność
Skarga odszkodowawcza
Odesłanie prejudycjalne
Opinia o zgodności umowy międzynarodowej
z traktatami
Skarga o stwierdzenie nieważności
CEL
Usunięcie z obrotu prawnego aktów, które zostały przyjęte z naruszeniem prawa
CHARAKTER
Skarga ma charakter autonomiczny
Dwa miesiące od:
Ogłoszenia
Zawiadomienia
Powzięcia wiadomości
Liczy się dzień wpływu do Trybunału
Termin może być przedłużony o 10 dni ze względu na odległość
Termin
Akty ustawodawcze
Akty Rady, Komisji, EBC – inne niż zalecenia i opinie
Akty PE, RE, organów lub jednostek organizacyjnych UE – zmierzające do wywarcia skutków prawnych wobec podmiotów trzecich
Akty podlegające zaskarżeniu
ań •P stw a czł on
ko wsk
ie jsk pe ro Eu nt a me isj ada om arla •R •K •P
i
Podmioty
uprzywilejowane
uro •E pejsk
i B an k C en tra
lny wy ko un ów ch gion Obra ał t Re un ite om ryb •K •T
Podmioty
półuprzywilejowa ne
soby •O fzy
czne aw pr soby •O
Podmioty
nenieuprzywilejowa ne
Strony postępowania
Akty, których są adresatami
Akty, które dotyczą ich w sposób bezpośredni i indywidualny
Akty regulacyjne, które dotyczą ich w sposób bezpośredni i nie wymagają środków
wykonawczych
Locus standi osób fzycznych i
prawnych
Bezpośrednio – wywiera wpływ na sytuację prawną i interes prawny jednostki bez pośrednictwa innego aktu wykonawczego, chyba że władze PC nie miały żadnej swobody przy wydawaniu aktu, także gdy podczas uchwalania decyzji - nawet jeżeli PC pozostawiona jest swoboda – jest pewne, że PC ją zastosuje i wykona.
Indywidualnie – dotyczy podmiotów z powodu
grupy cech, które są dla nich charakterystyczne,
lub ze względu na okoliczności, w których te
osoby są odróżniane od wszystkich innych osób i
z powodu tych czynników wyróżnia ich
indywidualnie – tak jak osoby do których decyzja
została skierowana.
Każdy akt o charakterze generalnym, z wyjątkiem aktów ustawodawczych
Akty regulacyjne
Brak kompetencji
Naruszenie istotnych wymogów proceduralnych
Naruszenie traktatów lub jakiejkolwiek reguły prawnej związanej z ich stosowaniem
Nadużycie władzy
Przesłanki nieważności
Bezwzględne
• Brak kompetencji
• Naruszenie istotnych wymogów proceduralnych
Względne (na wniosek)
• Naruszenie traktatów lub
jakiejkolwiek reguły prawnej związanej z ich stosowaniem
• Nadużycie władzy
Przesłanki nieważności
Erga omnes
Ex tunc
Art. 266 TFUE (obowiązek wykonania wyroku)
Obowiązek naprawienia szkody
Skutek stwierdzenia nieważniości
Nie jest to samodzielna skarga – charakter incydentalny
Dotyczy aktów o zasięgu ogólnym
Wymaga rzeczywistego powiązania pomiędzy aktami
Zastosowanie przesłanek nieważności z art.
263 TFUE
Nie może skutkować zastąpieniem skargi o stwierdzenie nieważności
Incydentalna kontrola legalności aktów
o zasięgu ogólnym (art. 277 TFUE)
Ograniczony skutek
Nie działa erga omnes
Nie wywołuje nieważności
ex tunc
Stosowany tylko do konkretnego rozstrzygnięci
a
Incydentalna kontrola legalności
aktów o zasięgu ogólnym - skutki
Skarga na bezczynność
Wezwanie organu do
działania
Brak
odpowiedzi w przeciągu 2
miesięcy
2 miesiące na wniesienie
skargi od upływu powyższego
okresu
Wniesienie skargi
Bierna
Parlament
Europejski Rada
Europejska Rada Europejski
Bank Centralny Komisja
Organy i jednostki organizacyjne
Unii
Legitymacja
Czynna
Podmioty uprzywilejowane
Państwa członkowskie
Instytucje UE
Podmioty nieuprzywilejowa
ne
Osoby fzyczne
Osoby prawne
Legitymacja
Bezprawność
Należy udowodnić obowiązek
Niewydanie aktu prawnego
Akty podlegające kontroli na podstawie 263 TFUE
Akt pośredni gdy jest niezbędny do
przeprowadzenia postępowania, kończącego się aktem defnitywnym i wiążącym prawnie
Warunki zaskarżenia bezczynności
Przedmiotem skargi jest bezprawne zaniechanie wydania aktu mającego wywołać wiążące skutki prawne, które mogą naruszyć jej interesy,
zmieniając znacząco jej sytuację prawną
Akt, jeżeli zostałby wydany dotyczyłby powoda w sposób bezpośredni i indywidualny (jak przy
skardze o nieważność)
Nie służy obejściu przepisów traktatów, w
szczególności kontroli środków prawnych, których skarżący nie mógłby z jakiś powodów wzruszyć a tyrybie skargi o stwierdzenie nieważności
Locus standi podmiotów
nieuprzywilejowanych
Jest warunkiem dopuszczalności skargi
Musi mieć charakter wyraźny
Organ ma 2 miesiące na podjęcie działania lub określenie stanowiska od momentu
wezwania
Wezwanie organu do działania
Orzeczenie ma charakter deklaratoryjny
Organ ma obowiązek wykonać wyrok, czyli podjąć działanie (wydać akt)
Wyrok nie może określać treści aktu
Wyrok nie może zasądzać odszkodowania
Skutki stwierdzenia bezprawnej
bezczynności
Skarga odszkodowawcza
Odpowiedzialność umowna
Prawo właściwe dla danej umowy
Rozstrzyga sąd krajowy
Odpowiedzialność deliktowa
Za akt administracyjny
Za akt prawodawczy