ROZMOWKI
POLSKO-ANGIELSKIE
D L A U Ż Y T K U E M I G R A N T Ó W
ZAOPATRZONE WSTĘPEM, ZAWIERAJĄCYM NAJWAŻNIEJSZE ZASADY WYMOWY I GRAMATYKI
JĘZYKA ANGIELSKIEGO
mm
D R U K A R N IA P A Ń S T W O W A Nr. 42615. 25 -V lłl.2
Dla porozumiewania się z anglikami lub ame
rykanami wielce pomocnem może być napisanie lub podyktowanie poszczególnych liter danego wyrazu, gdyż pisownia ^języka angielskiego tak się różni od wymowy, że często wyraz mylnie wy
mówiony lub źle zaakcentowany trudny jest do zrozumienia dla osoby, znającej język angielski.
I naodwrót, często wypadnie emigrantowi literami podyktować nazwisko lub nazwę jego stron ro
dzinnych, wymowa nasza bowiem jest dla cudzo
ziemca tak trudna, że sami proszą „Spell it please” (spel yt plijz), co znaczy „proszę podyk
tować literami.” Dla łatwiejszego porozumiewa
nia się jest bardzo praktyczne wskazać cudzo
ziemcowi palcem zdanie, o które chodzi; cudzo
ziemiec może przeczytać znajdujący się obok tekst angielski i w ten sam sposób znaleźć odpowiedź w słowniczku, wskazując ją polakowi.
Poniżej podajemy alfabet angielski z nazwami angielskiemi liter oraz wymową liter pojedyńczych i złożonych. Dołączamy też kilka wskazówek gramatycznych.
l
Język angielski posiada 26 liter. Ponieważ jest to ilość zbyt mała w stosunku do ilości dźwię
ków w mowie angielskiej, jedną literę zatem czyta się różnie przy różnych połączeniach tych liter.
A l f a b e t .
G
ca >>
* &
Z *cfl
a P r z y k ł a d y
—
A a ej
ej
B b bi oo
arjist father half name 'alfe
pale care hare
artySlf
fader haaf' nejm ejl pejl ker mer her
was uoz
quality_ kuolity what huot cali kool n w i -4 ?o i
all ool
-) r brother brader
artysta ojciec połowa imię piwo blady troska klacz zając był gatunek co
\wołać upaść wś^ystko Orat
P r z y k ł a d y z i .2.
si s przed e, i, y
certain ^erten pewien cigarefK sygaref”’”^ papieros
^cylinder—*>yttn5e? walec pokład grzywa
end er
l e n d \ lend
mend mend
evemng lwnyng
be bi
ikuel F f ef | f
G gdżidż przed e> i> Y
equal
fen fen
koniec pożyczyć naprawić wieczór być rowj;
bagno.,..
gentleman dżentlmen pan
gin dżyn jałowcówka
gypsy dżypsy cygan
1
girl gerl dziewczyna
give gyw dać
-^ grO th-
grow rosnąc
/
4
£ o-GO
CS >>
k NW Z *
P r z y k ł a d y
4 ejcz h, ch
h nieme nie wymawia się
I i aj aj
J )
Kk dżej
kej dż
czasami nie wymawia się zupełnie
hard haard twardy
heaven hewen niebo
hand hend ręka
hour auer godzina
honest onest uczciwy
honour oner honor
ice ajs lód
child czaj dl dziecko
time tajm czas
bird berd ptak
third serd trzeci
fir fer sosna
ill yi chory
silk sylk jedwab
fili fyi napełnić
jar dżar dzban
joiner dżojner stolarz
joy dżoj radość
kettle ketl kocioł
kid kyd koźlę
key ki klucz
know nou wiedzieć
knob nob klamka
knock nok pukać
cau.
<u
Nazwa litery w językuang. Wymawiasię jak
P r z y k ł a d y
L el 1 lazy lejzy
i leniwy
Mm em m midge mydż komar
Nn en n noise nojz hałas
Oo ou ou gold gould złoto
bone boun kość
old ould stary
o pot pot garnek
cost kost koszt
soft soft miękki
u prove pruw dowód
to tu do
to do tu du robić
Pp P1 P pane pejn szyba
Qq kju k ąuarrel kuorł kłótnia
R r ar r road roud droga
S es s sing syng śpiewać
speak spijk mówić
nest nest gniazdo
Z rise rajz wstać
miser majzer skąpiec
lose luz Zgubić
S Z sugar szuger cukier
sure szuur pewny
mission myszn misja ż pleasure pleżer przyjemność
measure meżer miara treasure treżer skarb
6
Nazwa litery w językuang. Wymawiasię jak
1 P r z y k ł a d y
T t ti t test test próba
U u jtt ju pure
use tulip
pjur jus tjulip
czysty użytek tulipan u rude
true blue
rud tru blu
niegrzeczn;
prawdziwy niebieski
a much
cunning but
macz kanyng bat
wiele chytry lecz
V v .
W l
a 3 f g N o |
N l» .2 o * l
W
guest gest guardian gardjen guess ges very wery
gość opiekun domyślać
się bardzo Ww dabl ju U war
sorrow mow
uor sorou mou
wojna kłopot kosić
X x ek ks box
ox fox
boks oks foks
pudełko wół lis
)
rt»- w •ois § '3«>*<0 p r z y k ł o n3
«j >>
i N R .2:
z £
<8 1
£ !
Jr a u y
Y y uaj j year jer
" l
rok
boy boj chłopiec
yes jes tak
aj fly flaj mucha
try traj próbować
my maj mój j 1,
y lovely lowly miły
happy hepy szczęśliwy
pity pyty litość
Z z zed z zinc zynk cynk
P o ł ą c z e n i a l i t e r .
Litery Wymawia
się jak P r z y k ł a d y
Ch CZ chin czyn broda
k stornach stamek Żołądek
Dg dż bridge brydż most
Gh g gherkin gerkyn korniszon
Ph f telephone telefoun telefon
Sh S Z dish dysz półmisek
8
Litery Wymawia
się jak P r z y k ł a d y
Th d father fader ojciec
birth 1 1 _
t bert urodzenie
Tion szn nation nejszn narodowość
Wh h who hu kto
Ea i ear ir ucho
e bread bred chleb
Ee i sleep slip sen
Oo u goos gus gęś
a blood blad krew
A k c e n t .
W angielskim języku akcent pada rozmaicie.
Zazwyczaj w dwuzgłoskowych wyrazach akcent pada na pierwszą zgłoskę, np. mother— mader (matka), waggon—ucgen (wagon), ąuarter—kuo(r)- ter (ćwierć); często jednak akcentuje się drugą Zgłoskę, np. about — ebaut (około), complain — komplcjn (skarga), receipt — resyjt (kwit). W wy
razach dłuższych bywają po 2—3 akcenty, stałej reguły jednak niema, -trzeba tylko osłuchać się.
W wyrazach kończących się na ous, ion akcent pada na przedostatnią sylabę, np. contagious — kontejdżes (zaraźliwy), emigration — emigrejszn (emigracja).
R z e c z o w n i k .
W angielskim języku konieczny jest przedimek przed rzeczownikiem. Przedimek bywa określony i nieokreślony. Przedimki są jednakowe dla ro
dzaju męskiego, żeńskiego i nijakiego w liczbie pojedyńczej i mnogiej.
Przedimek określony t h e (dy) The teacher,
the teachers the girl, the girls the child, the children
dy tyczer, dy tyczers dy gerl, dy gerls dy czajld, dy czyldren
nauczyciel, nauczyciele dziewczyna, dziewczyny dziecko,
dzieci Przedimek nieokreślony a (ej) oraz an (en) Przedimek nieokreślony a stawia się przed rzeczownikiem, zaczynającym się na spółgłoskę, przedimek nieokreślony an— przed rzeczownikiem, rozpoczynającym się na samogłoskę lub nieme h, np. a table — ej tejbl (stół), an inkstand — en ynkstend (kałamarz), an hour — en auer (go
dzina).
Liczba mnoga rzeczownika tworzy się przez dodanie końcówki s do liczby pojedyńczej, np.
boy, boys — boj, bojs (chłopiec, chłopcy), cat, cats — kat, kats (kot, koty). Rzeczowniki, koń
czące się na s, ss, sh, ch, x, przybierają w liczbie mnogiej es, np. hous, houses — haus, hauzys (dom, domy), miss, misses — mys, mysys (panna, panny), fish, fishes — fysz, fyszys (ryba, ryby), church, churches — czercz, czerczys (kościół, kościoły), box, boxes — boks, boksys (pudełko, pudełka). Są jednak liczne wyjątki, np. man — men (człowiek) ma w liczbie mnogiej men — men (ludzie); końcówka f zmienia się w liczbie mnogiej na ves, np. sheaf, sheaves — szif, sziws (snop, snopy); lady — lejdy (pani) ma w liczbie mnogiej ladies — lejdys (panie).
P r z y m i o t n i k .
Przymiotnik pozostaje bez zmiany niezależnie od tego, czy jest rodzaju męskiego, żeńskiego czy nijakiego w liczbie pojedyńczej czy mnogiej, np.
a good man ej gud men a good woman ej gud uumen
dobry człowiek dobra kobieta dobre dziecko a good child ej gud czajld
S t o p n i e p o r ó w n a n i a .
Stopnie porównania tworzą się przez dodanie do stopnia pierwszego końcówki er, do drugiego—
est, np.
long longer the longest
long longer dy longest
długi dłuższy najdłuższy
short shorter the shortest
szort szorter dy szortest
krótki krótszy najkrótszy
pretty prettier the prettiest
pryty prytyer dy prytyest
ładny ładniejszy najładniejszy
Nieprawidłowe stopniowanie m ają:
good better the best
gud beter dy best
dobry, dobrze lepszy, lepiej najlepszy, naj
lepiej
bad worse the worst
bed uors dy uorst
zły, źle gorszy, gorzej najgorszy, naj
gorzej
many, much more the most
meny, macz moor dy moust
wiele, dużo więcej najwięcej
few fewer the fewest
fiu fjuer dy fjuest
mało mniej najmniej
little less the least
lytl les dy lijst
mało mniej najmniej
Much i little należy używać przed rzeczownika
mi, oznaczaj ącemi ilość zbiorową, np. much milk—
macz milk (dużo mleka), little tea-lytl ti (mało
herbaty). Natomiast należy mówić many pencils—
meny pensyls (wiele ołówków), few books — fju buks (mało książek).
Z a i m e k .
I aj ja we ui
you ju wy you ju
he hi on they dej
she szi ona
it yt ono
my wy oni, one
„ I” — „ja” pisać należy zawsze dużą literą;
zaimka „ty” w języku angielskim nie używa się.
Me mi mnie, mną us as
you ju tobie, tobą jou ju
him hym jemu, nim them dem
her her jej, nią
it yt jemu, niem
Who Whom
hu hum
nam wam ich,im
kto
kogo, komu Zaimki which— huycz — który oraz what—
huot — co nie odmieniają się. ^
My — maj, mine — majn mój,a,e
your — jor, jours — jors twój,a,e
his — hys, his — hys jego
her — her, hers — hers jej
its — yts, its — yts jego
our — auer, ours — auers nasz,a,e jour — jor, jours — jors wasz,a,e their — deir theirs — deirs ich
Mine, hers, yours używać należy po rzeczow
niku lub zamiast rzeczownika, np. the book is mine — dy buk yz majn — książka jest moja, it is jours — yt yz jors — to jest twoje, wasze.
Natomiast mówić należy her glass — her glas lub the glass of her — dy glas ow her — jej szklanka.
C z a s o w n i k .
W angielskim języku istnieją trzy czasowniki posiłkowe, przy pomocy których tworzą się zdania;
są to czasowniki to be — tu bi—być, to have—
tu hew — mieć oraz to do — tu du — czynić.
To be.
Czas teraźniejszy.
I am aj jem l ^ jestem
you are ju ar jesteś
he is hi yz on jest
she is szi yz ona jest
it is yt yz ono jest
we are ui ar jesteśmy
jou are ju ar jesteście
they are dej ar są
Czas przeszły.
I was aj uoz byłem
you were ju uer byłeś
he was hi uoz był
she was szi uoz była
it was yt uoz było
we were ui uer byliśmy
you were ju uer byliście
they were dej uer byli
14
I shall be you will be he will be she will be it will be we shall be you will be they will be
I should be you would be he would be she would be it would be we should be you would be they would bey
I have you have he has she has it has we have jou have they have
Czas przyszły.
aj szel bi ju uyl bi hi uyl bi szi uyl bi yt uyl bi ui szel bi ju uyl bi dej uyl bi
będę będziesz będzie ona będzie ono będzie będziemy będziecie będą.
Tryb warunkowy.
aj szud bi ju uud bi hi uud bi szi uud bi yt uud bi ui szud bi ju uud bi dej uud bi
byłbym byłbyś byłby byłaby byłoby bylibyśmy bylibyście biliby To have.
Czas teraźniejszy.
aj hew ju hev hi hez szi hez yt hez ui hew ju hew dej hev
mam masz on ma ona ma ono ma mamy macie mają
I had aj hed miałem
you had ju hed miałeś
he had hi hed miał
she had szi hed miała
it had yt hed miało
we had ui hed mieliśmy
jou had ju hed mieliście
they had dej hed mieli
I shall have you will have he will have she will have it will have we shall have you will have they will have
Czas przyszły.
aj szel hew uj uyl hew hi uyl hew szi uyl hew yt uyl hew ui szel hew ju uyl hew dej uyl hew
będę miał będziesz miał będzie miał będzie miała będzie miało będziemy mieli będziecie mieli będą mieli
Tryb warunkowy.
I should have you would have he would have she would have it would have we should have you would have thev would have
aj szud hew ju uud hew hi uud hew szi uud hew yt uud hew ui szud hew ju uud hew dej uud hew
miałbym miałbyś miałby miałaby miałoby mielibyśmy mielibyście mieliby
16
I do you do he does she does it does we do you do they do
To do.
Czas teraźniejszy.
aj du ju du hi daz szi daz yt daz ui du ju du dej du
czynię czynisz on czyni ona czyni ono czyni czynimy czynicie czynią Czas przeszły.
I did aj dyd czyniłem
you did ju dyd czyniłeś
he did hi dyd cfiyjaił
she did szi dyd
it did yt dyd
we did ui dyd czyniliSffrjsjfe
you did ju dyd czyniliście
they did dej dyd czynili Czas przyszły.
I shalł do aj szel du będę czynił you will do ju uyl du będziesz czynił he will do hi uyl du będzie czynił she will do szi uyl du będzie czyniła it will do yt uyl du będzie czyniło we shall do ui szel du będziemy czynili you will do ju uyl du będziecie czynili they will do dej uyl du będą czynili
I should do you would do he would do she would do it would do we should do you would do they would do
aj szud du ju uud du hi uud du szi uud du yt uud du ui szud du ju uud du dej uud du
czyniłbym czyniłbyś czyniłby czyniłaby czyniłoby czynilibyśmy czynilibyście czyndiby W zdaniu pytaj ącem czasownik "stoi zawsze na początku zdania, np. am I hungry? — em aj hangry — czy jestem głodny? Have we a pen? — hew uj ej pen — czy mamy pióro?
Przeczenie not — not — nie, stawiać należy po czasowniku, np. I am not — aj em not — nie jestem ; you have not — ju hew not — nie maśż,
nie macie. i
W zdaniu pytającem lub przeczącem należy używać czasownika posiłkowego do, np.
Do you like it? — du ju lajk yt — czy lubisz to?
Does she sing? — daz szi syng — czy ona śpiewa?
No, I do not like it — nou, aj du not lajk yt — nie, nie lubię tego.
She does not sing — szi daz not syng — ona nie śpiewa.
Naogół formy czarowników we wszystkich osobach czasu teraźniejszego nie różnią się od siebie za wyjątkiem trzeciej osoby liczby poje
dyńczej, która otrzymuje końcówkę s, n p .:
2
18
I eat you eat
he, she, it eats we eat
you eat they eat
aj ijt ju ijt
hi, szi, yt ijts ui ijt
ju ijt dej ijt
jem jesz
on, ona, ono je jemy
jecie jedzą
Czy mówi pan
po angielsku? Do you speak
English? Du ju spik inglysz?
Czy czyta pan po angielsku?
Do you read
English? Du ju rijd in
glysz?
Czy pisze pan po angielsku?
Do you write English?
Du ju rajt in
glysz?
Czy rozumie pan po an
gielsku?
Do you under- stand En
glish?
Du ju ander- stend in
glysz?
Tak Yes Jes
Nie No Nou
Trochę A little Ej lytl
Ucz się po an
gielsku
Learn English Lern inglysz.
CZAS. TIM E. TAJM.
Rok Kwartał Miesiąc
Year ąuarter month
Jer kuo(r)ter mans
Tydzień week uik]
Dzień day dej
Którego dziś what day is it huot dej yz yt
mamy? to-day? tudej?
Godzina hour auer
Która jest what time is it? huot tajm yz yt?
godzina?
Pół godziny half an hour haf en auer Kwadrans a ąuarter of an ej kuo(r)ter ow
hour en auer
Minuta a minutę ej mynyt
Sekunda a second ej seknd
Poranek morning mornyng
Południe noon nuun
Wieczór evening iwnyng
Noc night najt
Północ midnight mydnajt
Dziś to-day tu-dej
Jutro to-morrow tu-morou
Wczoraj yesterday jeste(r)dej
Pojutrze the day after dy dej after to-morrow tu-morou Przedwczoraj the day before dy dej befor
yesterday jeste(r)dej
Dziennie daily dejly
Tygodniowo weekly uikly
Dwutygodniowo fortnightly fortnajtly
Miesięcznie monthly mansly
Kwartalnie ąuarterly kuo(r)terly
Rocznie yearly jerly
Dni tygodnia.
20
Poniedziałek Wtorek . Środa Czwartek Piątek Sobota Niedziela Dzień
powszedni Dzień
świąteczny
Miesiące Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień Październik Listopad Grudzień 15 grudnia 1925
roku.
The days of the week.
Monday Tuesday Wednesday Thursday Friday Saturday Sunday working day holiday
The months January
February March April May June July August September October November December The 15-th of
December 1925-th.
Dy dejs ow dy uik.
Mandej tjuzdej uendsdej sersdej frajdej sate(r)dej sandej uo(r)kyngdej holydej
Dy mants Dźaniuery februery marcz ejpryl mej dziuń dziulaj ogest september oktouber nowember desember dy fyftins ow
desember najn- tin tuenty fajws,
Wiosna Lato Jesień
Zima Święta Nowy Rok Trzech Króli Niedziela
Palmowa Wielki Post Wielki Piątek Wielkanoc Boże Narodzenie Wszystkich
Świętych Zielone Świątki Wolny dzień Dzień roboczy Czy jutro święto?
Jakie jest naj
bliższe święto?
Święto
niepodległości Dzień pracy Dzień
dziękczynienia Dzień Zaduszny
the year. jer.
Spring Spryng
Summer samer
Automn otem
Winter uynter
Holidays Holydejs New Year Niu jer
Epiphany Epyfeny
Palm Sunday Paalm Sandej
Lent Lent
Good Friday Gud Frajdej
Easter Ijster
Christmas Krysmes
Ali Saints Oul Sejnts Whitsuntide Huitsantajd
Holiday holydej
Workday uorkdej
Is to-morrow a Yz tu-morou ej
holiday? holydej?
What is the next Huot yz dy holiday? nekst holydej ? Indepedence Yndependens
Day dej
Labour day Lej bor dej Thanksgiving Tsenksgywyng
day dej
Memoriał day Memorjel dej
22
Liczby Zero Jeden Dwa TrzyCztery Pięć Sześć Siedem . Osiem Dziewięć Dziesięć Jedenaście Dwanaście Trzynaście Czternaście Piętnaście Szesnaście Siedemnaście Osiemnaście Dziewiętnaście Dwadzieścia Dwadzieścia je
den Dwadzieścia
dwa Dwadzieścia
trzy Trzydzieści Czterdzieści Pięćdziesiąt Sześćdziesiąt Siedemdziesiąt
Numbers Naught (zero) one
two three four five six seven eight nine ten eleven twelve thirteen fourteen fifteen sixteen seventeen eighteen nineteen twenty twenty one twenty two twenty three thirty forty fifty sixty seventy
Nam bcrs Noot (żyro) uan
fajw syks sewen ejt najn ten elewen tuelw sertin fortin fyftin sykstin sewentin ejtin najntin tuenty tuenty uan tuenty tu tuenty sri serty forty fyfty syksty sewenty
Osiemdziesiąt Dziewięćdziesiąt Sto
Sto jeden Sto dwa Czterysta Pięćset
Pięćset dwadzie
ścia Tysiąc Dwa tysiące Sto tysięcy Miljon
Miljard (biljon po angielsku) Pierwszy Drugi Trzeci Czwarty Piąty Szósty Siódmy Ósmy Dziewiąty Dziesiąty Jedenasty Dwunasty Trzynasty Czternasty Piętnasty
Szesnasty
eighty ninety one hundred one hundred
and one one hundred
and two four hundred five hundred five hundred and twenty one thousand two thousand one hundred
thousend one million one billion the first the second the third the forth the fifth the sixth the seventh the eighth the ninth the tenth the eleventh the twelfth the thirteenth the fourteenth the fifteenth the sixteenth
ej ty najnty uan handred uan hanred end
uan uan handred
end tu for handred fajw handred fajw handred
end tuenty uan sauzend tu sauzend uan handred
sauzend uan myljen uan byljen dy ferst dy seknd dy serd dy fors dy fyfs dy syksts dy sewens dy ejts dy najns dy tents dy elewens dy tuelfs dy sertins dy fortins dy fyftins dy sykstins
Siedemnasty Osiemnasty Dziewiętnasty Dwudziesty Dwudziesty pierwszy Dwudziesty
drugi Trzydziesty Czterdziesty Pięćdziesiąty Sześćdziesiąty Siedemdziesiąty Osiemdziesiąty Dziewięćdzie
siąty Setny
Dwóchsetny Tysięczny Mil jonowy Ostatni Przedostatni Połowa Trzecia część Jedna czwarta Jedna ósma Dwie trzecie Trzy piąte Cztery dziewiąte Jedna szesnasta Dwie szesnaste Para
Tuzin Pół tuzina
the seventeenth the eighteenth the nineteenth the twentieth the twenty first the twenty se-
cond the thirtieth the fortieth the fiftyeth the sixtieth the seventieth the eightieth the ninetieth one hundredth two hundredth one thousandth one millionth the last before last a half one third one fourth one eighth two thirds three fifths four ninths one sixteenth two sixteenths apair
a dozen half a dozen
dy sewentins dy ejtins dy najntins dy tuentyes dy tuenty ferst dy tuenty
seknd dy sertyes dy fortyes dy fyftyes dy sykstyes dy sewentyes dy ejtyes dy najntyes uan handreds tu handreds uan sauzends uan myljens dy last befor last ej haaf uan serd uan fors uan ejts tu serds sri fyfs for najns uan sykstins tu sikstins ej pejr ej dozen haaf ej dozen
Półtora tuzina Gros (dwanaście
tuzinów) Kopa Dwa razy Trzy razy Sto razy Dodawać Odejmować Mnożyć Dzielić
Pieniądze Pieniądze złote 1 dolar
Dwa i półdola- rówka Pięciodolarówka Dziesięciodola-
rówka
Dwudziestodola- rówka
Jeden dolar ma 100 centów Pieniądze srebr
ne
Dolar srebrny Pół dolara Ćwierć dolara
one dozen and ahalf one gross three-score (six- twicety)
three times a hundred times add
subtract multiply divide
Money Gołden money one dollar a two-and-half-
dolłar piece a five-dollar-
piece a ten-dollar-
piece
a twenty-dollar- piece
one dollar has a hundred cents silver money silver dollar half a dollar a ąuarter of a
dollar
uan dozen end ej haaf uan gro
sri-skor( syksty) tuajs
sri tajms ej handredtajms
ed sabtrekt maltyplaj dywajd
Many Golden many uan dolar ej tu-end haaf
dolar pijs ej fajw-dolar-
pijs
ej ten-dolar-pijs ej tuenty-dolar- uan dolar hez ej pijs handred sents sylwer many sylwer dolar haaf ej dolar ej kuo(r)ter ow
ej dolar
26
Dziesięć centów ten cents (dime) ten sents (dajm) (t. zw. dime)
5 centów (t. zw. five cents fajw sents (ny-
nickel) (nickel) kel)
Miedziaki coppers kopers
2 centy two cents tu sents
1 cent one cent uan sent
y2 centa half a cent haaf ej sent
Banknoty banknotes banknouts
Zmieniać pie money exchange many eksczejndż niądze
Drobne sztuki smali coins smool kojns Wymieniać na change into dol- czejndż yntou
dolary lars dolars
Ila pan płaci za How much do hau macz du ju dolara? you payfor the pej for dy do
dollar? lar?
Jaki dziś kurs What is the rate Huot yz dy rejt złotego pol of the Polish ow dy poulysz skiego? Zloty to-day? zloty tudej?
Portmonetka purse pers
Bank bank bank
Kantor wymia exchange bank eksczejndż bank ny
Przekaz zwykły money-order many-order Przekaz telegra telegraph mo- telegraf many-
ficzny ney-order order
Czek cheąue czek
Kasa Oszczęd Savings Bank sejwyngs bank ności
Weksel promissory note promisory nout
Dług debt det
Pożyczka loan loun
Hipoteka Zabezpieczenie
hipoteczne Wypłata Kwit Akcje Obligacje
mortgage mortgage loan payreceipt shares bonds
morgedż morgedż loun pej
resyjt szeers bonds
MIARY M EA SU R ES M EŹERS M iary długości
Mila angielska Jard
Stopa Cal Linja
Length m ea- surcs Mile yard foot inch line
Lcngs m cżers Majl
jard fut yncz łajn
Mila ang. ( = 1609,31 metra) ma 1760 jardów jard ( = 914,4 milimetra) ma 3 stopy stopa (= 304,8 milimetra) ma 12 cali cal ( — 30,48 milimetra) ma 12 albo 161 nij
M iary po
wierzchni Mila kwadratowa Akr
Jard kwadratowy Stopa kwadrato
wa
Sąuare m ea- sures Sąuare mile (mi
le of land) acre
sąuare yard sąuare foot
Skuer m eżers Skuer majl
(majl ow lend) ej kr
skuer jard skuer fut
28
Mila kwadratowa ( = 2.59 km. kw.) ma 6400 akrów,
akr ( = 0,4 hektara, dokładnie 4047 metr. kw.) ma 4840 jardów kwadrat.
jard kw. (== 0,8361 metr. kw.) ma 9 stóp kw.
stopa kw. ( = 0,0929 metr. kw.).
M iary objęto
ści
Capacity Kepcsyty
Pint Pint Pajnt
Kwart quart kuort
Pek peck pek
Buszel bushel buszel
Galon galion gelen
Pint = 0,55 litra kwart ( = 1,1 litra) ma 2 pin ty pek ( = 8,81 litra) ma 8 kwarto w buszel ( = 35,24 litra) ma 4 peki galon ( = 4,4 litra) ma 4 kwarty hektolitr = 2,84 buszla.
Wagi Uncja Funt Centnar Tona Długa tona Długi centnar
Wcights Ounce pound
hundredweight ton
longton
| long hundred
weight
Uejts Auns paund handreduejt tan
long tan long handred
uejt
Uncja = 28,4 grama funt ( = 0,45 kg.) ma 16 uncyj
centnar (= 45,36 kg.) ma 100 funtów ang.
(100 lbs)
tona ang. ( = 907,19 kg.) ma 20 centnarów (2000 funtów ang.)
długa tona ma 2240 funtów ang.
długi centnar ma 112 funtów ang.
Kolory Biały Czarny Szary Niebieski Czerwony Zielony Żółty Bro^zowy Fioletowy Siny Brunatny Oliwkowy Ciemno-żółty Pomarańczowy Ciemny Jakiego koloru
jest rzecz?
Kolor żywy Kolor wyblakły
Colours White t / black ^ , gray
blue red green yellow brown violet bluish brown
olive-coloured dark yellow orange dark
What colour is this thing?
a bright colour a faded colour
Kale(r)s Huajt blek grej blu red grijn jelou braun vajolet bluysz braun
olyw kale(r)d daa(r)k jelou orendż daa(r)k
Huot kale(r) yz dys syng?
ej brajt kale(r) ej fejded kale(r)
30
Podróż m o r
ska oraz lą dowanie.
Jak się nazywa ten statek?
Gdzie jest mo
ja kajuta?
Gdzie jest mo
je łóżko?
Proszę pokazać bilety.
Pokład.
Międzypokład.
III klasa, II kla
sa i I klasa.
Przód statku.
Tył statku.
Jadalnia.
Wychodek dla mężczyzn, dla kobiet.
The voyage and the landing.
What ist the name of this ship?
Where is my cabin?
Where ist my bed?
Please show me your tickets.
The deck.
Between decks.
Third class, se- cond and first class.
The fore-part.
Stern.
Diningroom W. C. for men,
for ladies.
Dy wojedż end dy len-
dyng.
Huot yz dy nejm ow dys szyp?
Huer yz maj kebyn?
Huer yz maj bed?
Plijz szou mi jor tykets.
Dy dek.
Betuin deks.
Serd klas, seknd end ferst klas.
Dy for-pa(r)t.
Stern.
Dajningrum W. C. for men,
for lejdys.
Engine room. | Endżyn rum.
Deck. Dek.
Captain. Kepten.
Sailor. Sejlor.
Where is (is there) a dele- gate from the Immigration Department?
Steward.
Huer yz (yz der) ej delegejt from dy Ymy- grejszn De
p artm en t?
Stiue(r)d.
Hala maszyn.
Pomost.
Kapitan.
Majtek.
Gdzie jest (czy jest) delegat Urzędu Emi
gracyjnego?
Steward (służą
cy).
Kucharz.
Bagaż.
Bagaż ręczny.
He macie baga
żu?
50 kilogramów.
O, o za wiele!
Cook.
Baggage.
Oh, that is too much!
Kuk.
Begedż.
Oh, dat yz tu macz!
Hand baggage. Hend begedż.
How much Hau macz baggage have begedż hew
you? ju?
|
One hundred Uan handred
pounds. paunds.
Pojedyncza oso- A single person Ej syngl person
32
ba może bez- j płatnie wziąć 60 funtów, ro
dzina 120 fun
tów.
Kiedy dostanie
my jeść?
O 1, 2, 3, 4 go
dzinie.
Za godzinę, za dwie godziny.
Teraz.
Wnet.
Gdzie jest kan
tyna?
Ile razy dzien
nie podają na okręcie jedze
nie?
Trzy razy.
Czy ma pan swoje naczy
nia?
can take free of charge 60 pounds, a fa- mily 120 po
unds.
' When do we eat?
At one, two, three, four
o'clock.
In an hour, in two hours.
Now.
Soon.
Where is the bar room?
iljim y w i
How many me- als a day do they give on the ship?
Three.
Have you any dishes?
ken tejk fri ow cza(r)dż syksty paunds, ej femyly ej handred end tuenty paunds.
Huen du ui ijt?
Et uan, tu, sri, for o klok.
Yn en-auer, yn tu auers.
Nau.
Sun.
Huer yz dy bar rum?
Hau meny mijls ej dej du dej gyw on dy szyp?
Sri.
Hew ju eny dy- szys?
Proszę o mleko dla dziecka.
Mleko winno być ciepłe.
Proszę przy- grzać mleko.
Niema mleka.
Please give me some milk for the child.
The milk should be warm.
Please heat the milk.
There is no milk.
Dziecku należy The child must się mleko. have milk.
Poskarżę się płatniczemu.
Zawiadomię o tem konwo
jenta.
Obrażać nie wolno.
Gdzie można wyprać bieli
znę?
Ile dni jedzie się do Nowe
go Jorku, Ha- lifaxu, Winni-
pegu?
I will make a complaint to the purser.
I will speak about it to the convoy.
It is not allowedi Yt yz not elaud to insult. i tu insalt.
Plijz gyw mi sam mylk for dy czajld.
Dy mylk szud bi uorm.
Plijz hijt dy mylk.
Der yz nou mylk.
Dy czajld mast hew mylk.
Aj uyl mejk ej komplejnt tu dy perser.
Aj uylspik ebaut yt tu dykonwoj.
Where wash my nen?
can I lin-i How many days
does it take to New York, Ha- lifax, to Win- nipeg.?
Huer ken aj uosz maj lynen?
Hau meny dejs daz yt tejk tu Niu Jork, Ha- lifaks, tu Uyn- nypeg.
3
r
34
Około 10 dni.
Morska choroba (wymioty).
Gdzie jest le
karz?
Czy w Nowym Jorku jest ho
tel dla emi
grantów?
Jest.
Gdzie?
Niedaleko por
tu.
Gdzie kontro
lują paszpor
ty?
Już na statku.
Lądowanie.
Jak wygląda lą
dowanie okrę
tu w . . . ?
Abóut ten days.
Seasickness.
I Where is the
! doctor?
Is there a hotel in New York for immi- grants?
Yes.
Where?
Not far from the harbour.
Where do they examine the passports?
On the ship.
Landing.
Ebaut ten dejs.
Sysyknes.
Huer yz dy dok
tor?
Yz der ej hotel yn Niu Jork for ymygrents?
Jes.
Huer?,
Not far from dy harbor.
Huer du dej egzamyn dy pasports?
On dy szyp.
Lendyng.
How do they Hau du dej lend land in ? ! in.
Jak się to dzie- How does it go? Hau daz yt gou?
je?
Po czeta poznać statek lekar
ski?
Po żółtej fladze.
Czy komisja le
karska bada
! pasażerów?
Tak, specjalnie bada się pa
sażerów mię- dzypokładu.
A to co za łódź mała do nas podjeżdża?
To są urzędni
cy imigracyj- ni i celni.
Co robią urzęd
nicy imigra- cyjni?
Badają pasaże
rów i ich do
kumenty, kon
trolują ich prawo przy
jazdu.
How can one recognize the doctors boat?
By the yellow flag.
Does the medi- cal board per- sonally exami- ne the passen- gers?
Yes, they spe- cially examine the third class passengers.
What is the little boat coming to us?
They are the im- migration and customs offi- cers.
What do the im- migration offi- cers do?
They examine the passengers, their docu- ments and their permits.
Hau ken uan re- kognajz dy doktors bout?
Baj dy jelou flag.
Daz dy medyki bord personely egzamyn dy pe- sendżers?
Jes, dej speszely egzamyn dy serd klas pe- sendżers.
Huot yz dy lytl bout kaming tu as?
Dej ar dy ymy- grejszn end ka- stoms ofysers.
Huot du dy ymy- grejszn ofysers du?
Dej egzamyn dy pesendżers, dejr dokju- ments end dejr permyts.
IS
36
Jakie pytania stawiają oni pasażerom?
Pytania urzęd
ników imi- gracyjnych.
Zaraz pan usły
szy.
Pańskie imię i nazwisko?
Wiek?
Pan żonaty, czy wolny?
Wolny.
Żonaty.
Pani mężatka?
Pani niezamęż
na?
Umiecie czy
tać i pisać?
W jakim języ
ku?
What ąuestions do they ask the passengers?
The immigra- tion officers ąuestions.
In a minutę you will hear them.
Your christian name and sur- name?
Your age?
Are you married or single?
Single.
Married.
Are ju married?
Are you not married?
Canyou readand write?
In what lan- guage?
Huot kueszczns du dej ask dy pesendżers?
Dy ymygrejszn ofysers kueszczns.
Yn ej mynyt ju uyl hijr dem.
Jor kryszczn nejm end ser- nejm?
Jor ejdż?
Ar ju meryd or syngl?
Syngl.
Meryd.
Ar ju meryd?
Ar ju not meryd?
Ken ju rijd end rajt?
Yn huot len- guydż?
Umiem czytać, pisać.
Wasza narodo
wość?
Wasze ostatnie miejsce za
mieszkania?
Dokąd pan je- dzie?
Kto płacił za waszą jazdę?
Czy macie 50 dolarów?
Ile dolarów macie?
Czy jedziecie do krewnego?
Jak on się na
zywa?
Gdzie krewny wasz mieszka?
Czy byliście już kiedyś w Sta
nach Zjedno
czonych, w Kanadzie?
I can read and write.
Your nationa- lity?
Where did you live last?
Where are you going?
W ho paid for your trip?
Have you fifty dollars?
How many dol
lars have you got?
Are you going to relations?
What is his name?
Where does your relation live?
Have you been before in the United States, in Canada?
Aj ken rijd end rajt.
Jornaszjonalyty?
Huer dyd ju lyw last?
Huer ar ju going?
Hu pejd for jor tryp?
Hew ju fyfty dolars?
Hau meny dolars hew ju got?
Ar ju going tu rełejszns?
Huot yz hyz nejm?
Huer daz jor re- lejszn lyw?
Hew ju bin befor yn dy Junajted Stejts, yn Ka
nada?
38
Gdzie? Kiedy?
Pan może pójść do rewizji cel
nej.
Są tam wielkie sypialnie, ja
dalnie, biuro wymiany pie
niędzy, apte
ka, szpital, biuro sprze
daży biletów kolejowych oraz poczta.
Chcę wysłać de
peszę do ro
dziny, gdzie tu jest poczta?
Czy za łóżko w sypialni na Ellis Island płaci się?
Nie, łóżko jest bezpłatne.
Czy potrawy i napoje są na Ellis Island bezpłatne?
Where? When?
You can go to the custom- house exami- nation.
There are large bedrooms, di- ning-rooms, an exchange Offi
ce, a drugsto- re, a hospital, a railway ti- cket office and a post office.
I want to send a wire to my family, where is the post of
fice?
Do we pay for a bed on Ellis Island?
No, the bed is free.
Is the board also free on Ellis Island?
Huer? Huen?
Ju ken gou tu dy kastom-haus egzamynejszn.
Der ar la(r)dż bedrums, daj- nyngrums, en eksczejndż o- fys, ej drag- stor, ej hospytl, ej rejluej tyket ofys end ej poust ofys.
Aj uont tu send ej uajr tu maj femyly, huer y2 dy poust ofys?
Du ui pej for ej bed on i lis Ajlend?
Nou, dy bed ys fri.
Yz dy bord olsc fri on Ilis Ajlend?
Nie, za potra
wy i napoje płaci się, ce
ny jednak są bardzo niskie.
Ile płaci się za śniadanie, drugie śniada
nie, obiad, kolację?
No, for the board you pay, but the price is very Iow.
How much do we pay for breakfest, lunch, dinner and supper?
Na ścianach znajdzie pan cenniki.
Czy są polskie cenniki?
Tak.
O, tak. Tam was nie oszukają.
You will find the price-list on the wali.
Are there pri- ce-listes in Polish?
Yes.
Yes. They will not cheat you.
Nou, for dy bord ju pej, bat dy prajs yz wery lou.
Hau macz du ui pej for brekfest, lancz, dyner end saper?
Ju uyl fajnd dy prajs-lyst on dy uol.
Ar der prajs- lysts yn Pou- lysz?
Jes.
Yz yt gud tu czejndż Pou- lysz many on Ilis Ajlend?
Jes, dej uyl not czijt ju.
Huot kajnd ow en ofys yz dat?
Co to jest za
biuro? What kind of an office is that?
Czy warto zmie
nić pieniądze polskie na Ellis
Island?
Is it good to change Polish money on Ellis Island?
To jest biuro informacji dla rolników.
40
Jakich informa- cyj udzielają?
Udzielają nastę
pujących in formacyj:
gdzie robotnik rolny znaleźć może robotę, ile wynosi pła
ca robotnika rolnego, gdzie i jak na
bywać gospo darstwa rolne i t. d.
Czy biuro in
formacji dla robotników daje informa
cje na piśmie?
Tak, nawet po polsku.
This is an in- formation Of
fice for farm workers.
What informa- tion do they
give you?
They give fol- lowing infor- mations:
where can a farm -worker find work, how much do
they pay,
where and how to buy a farm etc.
Do they sup- ply written information?
Yes, even in I Polish.
Dys yz en ynfor- mejszn ofys for farm uor- kers.
Huot ynfor- mejszn du dej gyw ju?
Dej gyw folo- uyng ynfor- mejszn:
huer ken ej farm - uorker fajnd uork, hau macz du
dej pej,
huer end hau tu baj ej farm et setera.
Du dej saplaj rytn ynfor- mejszn?
Jes, iwen yn Poulysz.
Czy jest tu tłu
macz polski?
Jest.
Co tam rozda
ją urzędnicy imigracyjni?
Rozdają marki miedziane (czeki).
Do czego są te
„czeki” ? To są dowody
wysłania baga
żu na Ellis Island.
Czy nie wolno mnie samemu zabrać bagaż na Ellis Is- land?
Nie.
do oznacza ta cyfra i ta li
tera na czeku?
Is a Polish in
terpreter here?
There is.
What are the immigration officers distri- buting?
They are distri- buting brass
checks.
For what are those checks?
Those are proofs that baggage was sent to El
lis Island.
Am I not allo- wed to take my own baggage to Ellis Island?
No.
What do the ci- pher and the letter on the check mean?
Yzej Poulysz yn- terpreter hir?
Der yz.
Huot ar dy ymy- grejszn ofysers
dystrybju- tyng?
Dej ar dystry- bjutyng bras czeks.
For huot ar doz czeks?
Doz ar prufs dat begedż uoz sent tu Ilis Ajlend.
Em aj not elaud tu tejk maj oun begedż tu Ilis Ajlend?
Nou.
Huot du dy sajfer end dy leter on dy czek mijn?
Litera oznacza numer maga
zynu, w któ
rym bagaż bę
dzie przecho
wany.
Cyfra oznacza numer bagażu.
42
Czy płaci się za przewóz baga
żu ze statku na Ellis Island?
Nie. Nic się nie płaci.
Po co wysyłają nas na Ellis Island?
Aby zbadać, czy macie prawo wylądować w Ameryce.
The letter deno- tes the number of the room in which bag- gage will be stored.
The cipher de- notes the num
ber of the bag- gage.
Must I pay for the transfer of my baggage from the ship to Ellis Island?
No. You do not pay anything.
Why do they send us to El
lis Island?
To investigate whether you have the right to land in A- merica.
Dy leter dynouts dy namber ow dy ruum yn huycz begedż uyl bi stord.
Dy sajfer dy
nouts dy nam
ber ow dy be
gedż.
Mast aj pej for dy transfer ow maj begedż from dy szyp tu Ilis Ajlend?
Nou. Ju du not pej enytyng.
Huaj dudej send as tu Ilis Aj
lend?
Tu ynwestygejt hueder ju hew dy rajt tu lend yn Amerika.
Kto mnie bę- Who is going Hu yz going tu dzie kontrolo- to eon troi me? kontrol mi?
wać?
Urzędnicy urzę
du imigracyj- nego.
Długo to potrwa?
To zależy.
Czasem dwa dni, a czasem i 2 tygodnie.
Jak wygląda kontrola?
Zawezwą was do jednej lub kilku komisyj i będą was pytać o pasz
port, o rodzi
nę, kierunek jazdy, o pie
niądze, umie
jętność czyta
nia.
Możecie się po
skarżyć przed komisją na złe jedzenie, złe obchodze
nie się na stat
ku i na Elłis Island.
Immigration officers.
Will it last long?
It depends.
Sometimes 2 days and sometimes 2 weeks.
What is the control like?
Ymygrejszn ofysers.
Uyl yt last long?
Yt depends.
Samtajms tu dejs end sam
tajms tu uiks.
Huot yz dy kontrol lajk?
They will cali y- ou before a com-
mission, who will ąuestion you about your passport, fami- ly, destination, money and whether you know how to read and write.
You may put in a complaint to the commis- sion about bad food, bad treat- ment both on ship and Ellis Island.
Dej uyl koul ju befor ej ko- myszn hu uyl kueszczn ju ebaut jor pas-
port, femyly, destynejszn, many end hu- eder ju nou hau tu rijd end
rajt.
Ju mej put yn ej komplejnt tu dy komyszn ebaut bed fuud, bed trijtment bous on szyp end Ilis Ajlend.
44
Czy i tam lekarz badać bądzie moje zdrowie?
Tak.
Czy mogą mnie odesłać do Polski?
Tak.
Mój Boże, za co ja po
wrócę?
Podróż powrot
ną zapłaci ta lin ja, która pana przy
wiozła.
A kto płaci po
dróż do Ame
ryki?
I tę sumę linja okrętowa wam odda.
Kiedy?
W ciągu 6 mie
sięcy.
Will a doctor inspect myhe- alth there, too?
Yes.
Can they deport me to Poland?
Yes.
My God, on what will I return?
The steamship line on which you came will pay your pas- sage.
And who pays the passage to America?
The steamship line will re
turn that sum to you.
When?
In the course of six months.
Uyl ej doktor ynspekt maj hels der, tu?
Jes.
Ken dej dyport mi tu Poulend?
Jes.
Maj God, on huot uyl aj retern?
Dy stijmszyp łajn on huycz ju kejm uyl pej jor pesedż.
End hu pejs dy pesedż tu Amerika?
Dy stijmszyp łajn uyl retern dat sam tu ju.
Huen?
Yn dy kors ow syks mants.
Czy można iść do komisji Z tłumaczem?
Tam już jest tłumacz.
Co to za biuro?
To urząd reje
stracyjny.
Co oni tam robią?
Spisują tych, którym wolno do Stanów Zjednoczo
nych wjechać.
Kiedy będzie można poje
chać na ląd?
Dziś, jutro.
Rano, po po
łudniu.
Can I go to the commission with an inter
preter?
There is an in
terpreter there.
What office is this?
This is the re- gistration of
fice.
What do they do there?
They register all those who are allowed to come into the United States.
When will it be allowed to land?
To-day, to-mor
row.
In the morning, in ihe after- noon?
Ken aj gou tu dy komyszn uys en ynter- preter?
Der yz en ynter- preter der.
Huot ofys yz dys?
Dys yz dy redżystrejszn ofys.
Huot du dej du der?
Dej redżyster oul doz hu ar elaud tu kam yntou dy Ju- najted Stejts.
Huen uyl yt bi elaud tu lend?
Tudej, tumorou.
Yn dy mornyng, yn dy after- nun?
46
Już się was po imieniu za
woła.
Co to za pie
częć na pasz
porcie?
To dowód re
jestracji.
R ew izja celna.
Gdzie zaczyna się rewizja celna?
Na statku.
Jak ta rewizja wygląda?
Najpierw każdy pasażer wy
pełnia kartę meldunkową celną.
Co tam się wy
pisuje?
They will cali you by name.
What is this seal on the passport?
That is the proof of your regi- stration.
Custom -house revision, Where does the
custom - house revision begin?
On the ship.
What is this revision like?
First, every pas- senger must fili out a custom- house repor- card.
What ąuestions are we asked to fili out?
Dej uyl koul ju baj nejm.
Huot yz dys syjl on dy pasport?
Det yz dy pruf ow jor redży- strejszn.
Huer daz dy kastom - haus rewyżn begyn?
On dy szyp.
Huot yz dys re
wyżn lajk?
Ferst, ewery pe- sendżer mast fyl aut ej kas
tom - haus re
port kard.
Huot kueszczns ar ui askd tu fyl aut.
K astom -haus rewyżn.
Nazwy przed
miotów, ich ilość i war
tość.
faki napis mają karty meldun
kowe dla imi
grantów?
Czerwony.
2z,y na kartach meldunko
wych trzeba się podpisać?
Tak.
^kunki.
Jagaż.
Jrząd celny.
Jrzędnik celny.
Jo. karty mel
dunkowej.
nspektor celny.
Names of ar- ticles, their number and value.
What inscrip- tion does the report card for the immi- grant contain?
A red one.
Must one sign on these re
port cards?
Yes.
Packages.
Baggage.
Custom-house Custom-house
officer.
Number of cus
tom-house re
port card.
Custom-house inspector.
Nejms of artykls, deir namber end walju.
Huot ynskrypszn daz dy report kard for dy ymygrent kon- tejn?
Ej red uan.
Mast uan sajn on diz report kards?
Jes.
Pekedżes.
Begedż.
Kastom-haus.
Kastom-haus ofyser.
Namber ow kastom-haus report kard.
Kastom-haus ynspektor.
Czy to pańskie rzeczy?
Proszę je roz
pakować . Czy wszystkie
wpisaliście (zameldowa
liście)?
Dlaczego nie wpisaliście te
go?
Zapomniałem.
Wszak to rzecz używana.
Używane ubra
nia, ozdoby, przedmioty toaletowe.
Nie jestem kup
cem, nie han
dluję, nie chcę tu nic sprze
dawać.
Jesteście szmu- glerem.
Zapłacicie karę.
48
Are these your things?
Please unpack them.
Did you list all of them?
Why did you not list this?
I forgot. It is an article that has been used.
Used clothes, ornaments, toilet articles.
You are a smuggler.
You will pay a fine.
Ar diz jor syngsi
Plijz anpek dem.
Dyd ju lyst oul ow dem?
Huaj dyd ju not lyst dys?
Aj forgot. Yt yz en artykl det hez bin juzd.
Juzd klos, orna
ments, tojlet artykls.
Ju ar ej smag- ler.
Ju uyl pej ej fajn.
I am not a mer- chant, do not trade, do not want to sell anything.
Aj em not ej merczent, du not trejd, du not uont tu sel enytyng.
Konfiskuję te przedmioty.
Płacicie cła 10 dolarów.
Gdzie wpłacić te pieniądze?
Tam, przy o- kienku.
Za oszustwa celne grozi wam więzie
nie.
Proszę mnie nie obrażać.
Ile ma pan pa
pierosów, cy
gar?
Sto, tysiąc.
Czy przebywa pan stale w Kanadzie?
Tak.
I confiscate these things.
You must pay
$ 10 duty.
Where am I to pay this mo- ney?
There, at the window.
You are being threatenedwith jail for decei- ving the cu
stom-house.
Please do not insult me.
How many ci- garettes, cigars have you?
One hundred, one thousend.
Do you reside permanently in Canada?
Yes.
Aj konfyskejt diz syng
Ju mast pej ten dolars djuty.
Huer em aj tu pej dys many?
Der, et dy uyn- dou.
Ju ar biing tre- tend uys dżejl for dy desyj- wyng dy kas- tom-haus.
Plijz du not ynsalt mi.
Hau meny sy- garets, sygars hew ju?
Uan handred, uan sauzend.
Du ju rezajd permenently yn Kanada?
Jes.
4
r
A pan?
Ja jestem imi
grantem.
Port wyjazdu.
Port przyjazdu.
Urzędnik i mi
gracyjny i ko- lonizacyjny.
Urząd imigra- cyjny.
Paszport.
Proszę okazać paszport.
Czy pan jest obywatelem polskim?
Pańska narodo
wość?
Polska, ukraiń
ska.
50
And you?
I am an im- migrant.
End ju?
Aj em en ymy- grent.
Embarkation- i Embarkejszn-
port. port.
Disembarkation- Dyzembar- port. kejszn-port.
Immigration and colonization of- ficer.
Ymygrejszn end kolonyzejszn ofyser.
Immigration of- Ymygrejszn ofys.
fice.
Passport.
Please show your passport.
Pasport.
Plijz szou jor pasport.
Are you a Polish Ar ju ej Poulysz citizen? I sytyzen?
Your nationali- Jor neszenelyty?
ty?
Polish, Ukrai- Poulysz, Ukrai
nian. nien.
Gdzie otrzymał Where did you re- pan wizę? ceiveyourvisa?
Huer dyd ju re- syjw jor wyzai
Affidavit.
Permit (zezwo
lenie).
Karta identycz
ności.
Jaki jest pański zawód?
Jestem nauczycielem, księdzem, rolnikiem, robotnikiem rol
nym, robotnikiem
fabrycznym, robotnikiem
kolejowym, służącą, służącym, rzemieślnikiem.
Affidavit.
Permit.
Identification card.
What is your occupation?
I am a teacher, priest, farmer, farm-hand,
factory-hand,
railroad-man,
maid, servant, mechanic.
Afydejwyd.
Permyt.
Ajdentyfykejszn kard.
Huot yz jor o- kjupejszn?
Aj em ej ticzer, prist, farmer, farm-hend,
fektory-hend,
rejlroud-men,
mejd, serwent, mekanik.
S2
Ile ma pan do
larów?
500, 400, 300, 25.
How many dol- lars have you?
Five hundred, four hundred, three hundred, twenty-five.
Hau meny dolars hew ju?
Fajw handred, for handred, sri handred, tuenty fajw.
Czy ma pan tu Have you a fa- Hew ju ej femyly rodzinę? miły here? hir?
Nie, nie mam rodziny.
Czy sam pan przyjechał?
Sam.
Przyjechałem Z Żoną i dziećmi.
Przyjechałem Z matką i sio
strą.
Rodzina.
No, I have no Nou, aj hew nou relatives. j relatyws.
Did you arrive alone?
Alone.
I arrived with my wife an children.
I arrived with my mother and sister.
Family
Dyd ju erajw eloun?
I Eloun.
Aj erajwd uys maj uajf end czyldren.
Aj erajwd uys maj mader end syster.
Femyly.
Proszę pójść do Please go to the j Plijz gou tu dy komisji lekar- | medical com- ! medikal ko- skiej. I mission. ! myszn.
Kogo nie wpuszczają do Kanady?
Who is not al- lowed to enter Canada?
Hu yz not elaud tu enter Ka
nada?
do lądowania w Kanadzie są;
not allowed to
enter Canada: not elaud tu enter Kanada:
zbrodniarze, criminals, krymynals, prostytutki, */ prostitutes, prostytjuts, handlarze ży
wym towarem,
dealers in white
slavery, dijlers in huajt slejwery, Zawodowi że
bracy,
beggars, begars,
włóczędzy, vagabonds, wagabonds, alkoholicy, ^ alcoholic
addicts,
alkoholyk adykts, kokainiści, cocain addicts, kokain adykts, anarchiści, ^ anarchists, anarkysts,
idjoci, idiots, idjots,
niespełna rozu
mu,
half-wits, haaf uyts,
epileptycy, ( S epileptics, epyleptyks, chorzy na gruź
licę. consumptives, konsamptyws, zakaźnie chorzy, diseased, dyzyjzd,
54
głusi, ślepi,
ułomni fizycz
nie.
Moja matka jest głucha, ślepa i ułomna fi
zycznie.
Czy mogę ją za
brać ze sobą?
Tak, lecz musi się pan zobo
wiązać utrzy
mać ją.
Ile lat ma pań
ski brat?
15.
Czy umie on czytać?
Nie.
Dopuszczam go wyjątkowo.
Czy nie był pan karany?
the deaf, the blind, the deformed.
My mother is deaf, blind and deformed.
Can I take her with me?
Yes, but you will be obliged to support her.
How old is your brother?
Fifteen.
Does he know how to read?
No.
lam admitting him exceptio- nally.
Were you not punished?
dy def, dy blajnd, dy deformed.
Maj mader yz def, blajnd end deformed.
Ken aj tejk her uys mi?
Jes, bat ju uyl bi oblajdżd tu se- port her.
Hau ould yz jor brader?
Fyftijn.
Daz hi nouhau tu rijd?
Nou.
Aj em edmytyng hym eksep- szjonaly.
Uer ju not pa- nyszd?
Gdzie pańskie świadectwo moralności?
Oto jest, proszę.
Jest w konsu
lacie polskim.
Czy macie do
wód, że je
steście rolni
kiem?
Czy macie do
wód, że jesteś
cie robotni
kiem rolnym?
Zgłosicie się do agenta rolni
czego dystry
ktu.
Oto jego adres.
Pójdziecie do biura pośred
nictwa pracy.
Where is your certificate of morality?
Here it is, please.
It is at the Polish consu- late.
Have you any proof that you are a farmer?
Have you any proof that you are a farm-la- bourer?
You will apply to the agricul- tural agent of the district.
Here is his ad- dress.
You will go to the Labour Employment Bureau.
Huer yz jorser- tyfykejt ow mo- ralyty?
Hir yt yz, plijz.
Yt yz et dy Poulysz kon- sulejt.
Hew ju eny pruf dat ju ar ej farmer?
Hew ju eny pruf dat ju ar ej farm-lejborer?
Ju uyl eplaj tu dy agrykalcze- rel ejdżent ow dy dyskrykt.
Hir yz hyz edres.
Ju uyl gou tu dy Lejbor Emploj- ment Biurou.
56
Słownik adm inistra-
cyjno- urzędowy.
A dm inistra- tive and official term s.
Edm ynystrej- tyw cnd ofyszl
term s.
Stany Zjedno
czone Ame
ryki Północ
nej.
United States of North Ame
rica.
Junajted Stejts ow Nors Ame- rika.
Dominjum Ka
nada.
Dominion of Canada.
Domynion ow Kanada.
Republika. Republic. Repablyk.
Stan. State. Stejt.
Prowincja. Province. Prowyns.
Dystrykt. District. Dystrykt.
Władza. Authority. Otoryty.
Władze fede
ralne.
Federal authori- ties.
Federol otory- tys.
Prezydent. President. Prezydent.
Generał-guber- nator.
Governor gene
rał.
Gawerner dże- neral.
Kongres. Congress. Kongres.
Senat. Senate. Senet.
Gdzie pańskie świadectwo moralności?
Oto jest, proszę.
Jest w konsu
lacie polskim.
Czy macie do
wód, że je
steście rolni
kiem?
Czy macie do
wód, że jesteś
cie robotni
kiem rolnym?
Zgłosicie się do agenta rolni
czego dystry
ktu.
Oto jego adres.
Pójdziecie do biura pośred
nictwa pracy.
Where is your certificate of morality?
Here it is, please.
It is at the Polish consu- late.
Have you any proof that you are a farmer?
Have you any proof that you are a farm-la- bourer?
You will apply to the agricul- tural agent of the district.
Here is his ad- dress.
You will go to the Labour Employment Bureau.
Huer yz jorser- tyfykejt ow mo- ralyty?
Hir yt yz, plijz.
Yt yz et dy Poulysz kon- sulejt.
Hew ju eny pruf dat ju ar ej farmer?
Hew ju eny pruf dat ju ar ej farm-lejborer?
Ju uyl eplaj tu dy agrykalcze- rel ejdżent ow dy dyskrykt.
Hir yz hyz edres.
Ju uyl gou tu dy LejborEmploj- ment Biurou.
56
Słownik adm inistra-
cyjno- urzędowy.
A dm inistra- tive and official tcrm s.
Edm ynystrej- tyw end ofyszl
tcrm s.
Stany Zjedno
czone Ame
ryki Północ
nej.
United States of North Ame
rica.
Junajted Stejts ow Nors Ame- rika.
Dominjum Ka
nada.
Dominion of Canada.
Domynion ow Kanada.
Republika. Republic. Repablyk.
Stan. State. Stejt.
Prowincja. Province. Prowyns.
Dystrykt. District. Dystrykt.
Władza. Authority. Otoryty.
Władze fede
ralne.
Federal authori- ties.
Federol otory- tys.
Prezydent. President. Prezydent.
Generał-guber- nator.
Governor gene
rał.
Gawerner dże- neral.
Kongres. Congress. Kongres.
Senat. Senate. Senet.
Izba posłów. House of com- mons.
Haus ow ko- mons.
Parlament. Parliament. Parlyment.
Departament. Department. Department.
Ministerstwo. Ministry. Mynystry.
Departament Pracy.
Department of Labour.
Department ow Lejbor.
Minister Imi
gracji i Kolo
nizacji.
Minister of Im
migration and Colonization
Mynyster ow Ymygrejszn end Kolony- zejszn.
Stolica. Capital. Kepitel.
Sąd. Court of justice. Kort of dżastys.
Sędzia. Judge. Dżadż.
Notarjusz pu
bliczny.
Public notary. Pablyk notary.
Policja. Police. Polijs.
Policjant. Policeman. Polijsmen.
Okręg policyj
ny. Police district. Polijs dystrykt.
Doniesienie. Denunciation. Denansjejszn.
58
Skarga. Complaint, Komplejnt.
Zeznanie. Deposition. Depozyszn.
Aresztować. To arrest. Tu arest.
Kara. Punishment. Panyszment.
Kara pieniężna. Fine. Fajn.
Szkoła. School. Skuul.
Rada szkolna. School council. Skuul kaunsyl.
Okręg szkolny. School district. Skuul dystrykt.
Inspektor szkolny.
Schoolinspe- ctor.
Skuul ynspektor.
Podatek. Tax. Teks.
Urząd Skar
bowy.
Tax office. Teks ofys.
Wieś (najmniej 50 ludzi)
Village. Wyledż.
Miasteczko (najmniej 500 ludzi).
Town. Taun.
Miasto (najmniej 5000 ludzi).
City. Syty.
Zarząd Ziemi Publicznej.
Komisarz ziemski.
Urzędowe Biuro Pośrednictwa Pracy.
Department of Public Domain.
Land commis- sioner.
Department ow PablykDoumejn.
K
Lend komyszo- ner.
Government La- GawernmentLej- bour-Employ- bor Emploj- ment Bureau. ment Biurou.
Kupno farm y.
Farma.
Akr.
Ile akrów ma ta farma?
Plan farmy.
Proszę pokazać mi plan tej farmy.
Jak stąd daleko do kolei?
5 mil, 6 mil.
The purchase of a farm . Farm.
Acre.
How many acres has this farm?
Plan of the farm.
Please show me the plan of this farm.
How far is it from here to the station?
5 miles, 6 miles.
Dy perczejs ow ej farm . Farm.
Ejkr
Hau meny ejkrs hez dys farm?
Plan ow dy farm.
Plijz szou mi dy plan ow dys farm.
Hau far yz yt from hir tu dy stejszn?
Fajw majls, syks majls.
