1
SPIS ZA W A R TO Ś C I TEC ZK ! — ...
UltToil ćb.W
M l m k
I. Materiały dokumentacyjne 1/1 - relacja w łaściw a
I/2 - do ku m e n ty (sensu stricto) dot. o soby relatora I/3 - inne m ateriały do ku m e n ta cyjn e dot. o so b y relatora
III. Inne materiały (zebrane przez „relatora” ):
111/1- dot. rodziny relatora ——-
III/2 - dot. o g ólnie okresu sprzed 1939 r. «— "
III/3 — dot. ogólnie okresu o ku p a cji (1939 -1 9 4 5 ) III/4 - dot. ogólnie okresu po 1945 r. —"
III/5 - in n e ... — -
IV. Korespondencja — II. Materiały uzupełniające relację
V. Wypisy ze źródeł [tzw.: „nazw iskow e karty inform acyjne” ] ,___
VI. Fotografie
2
3
Irena Chodorowska - D zik iew icz "S p a r t a " i Lech i D z ik ie w ic z , "Dramat ppłk S te fa n a W. Rutkowskiego
'H a s z y s z a ’ - Jego ł ą c z n i c z k i "
Barbara Wiktor, ps. "Żar"
- h arcerka, łączniczka Inspe- ktom Ui AK Podkarpacie w Kroś
nie.
Urodzona 17 października 1924 r. we Lwowie, gdzie pobierała na
uki w Gimnazjum Sacre-Coeur i tam wstąpiła do harcerstwa. Ro
dzice jej wyemigrowali jeszcze przed wojną do Brazylii w poszu
kiwaniu pracy. Wychowywała się w domu rodziców matki.
Wojnę zastała ją w majątku jej dziadków Sulimirskich w Kobyla- nach (gm. Chorkówka) pod Kros
nem. W majątku Wita Sulimir - skiego (ojca jej matki Oktawii z d.
Sulimirskiej) zorganizowano wkrótce pod jego protektoratem
komórkę tajnego nauczania w za- Fot- li)- Barbara Wiktor, ps. “Żar"
kresie szkoły średniej.
Latem 1940 r. bracia Bolesław i Władysław Solińscy zawiązują na terenie Kobylan i Chorkówki drużynę wojskową "Orzeł" Związku Walki Zbrojnej (wchodząca w skład 8 plutonu 6 psp) dowodzoną później przez kpr. pclior. Władysława Głowę ps. "Wołodyjowski" z wy
dzielonym w czasie akcji "BURZA" oddziałem szturmowym por. Wła
dysława Barana ps. "Bekas". Sprawy sanitarne powierzono Barbarze Wiktor zaprzysiężonej przez Tadeusza Solińskiego ps. "Korak".
Włączeni do konspiracji m.in. dr Emilia Peszyńska i Barbara Wi
ktor powołują Wojskową Służbę Kobiet i tworzą w majątku Sulimir skich konspiracyjną placówkę sanitarną, za rok przekształconą w konspiracyjny szpitalik partyzancki umieszczony na plebanii w Ko- hylanach u ks. proboszcza Piotra Mocha ps. "Brat".
Barbara Wiktor, ps. "Żar" faktycznie prowadzi ten mały szpital połowy z rannymi partyzantami dla O Iw o d u ZWZ Krosno z pomocą dr E. Peszyńskiej i Teresy Rogoyskiej. Dwukrotnie przeprowadza
109
4
J l ik
przymusowa ewakuację szpitala zarządzoną przez Karola So- lińskiogo ps. "G ryf do Faliszówki, wobec obławy i pacyfikacji wsi.
Raz z rannymi na wieżę kościelną z pomocą ks. Mocha, co rewizja żandarmów w szpitalu nie odkryła.
Zagrożona jednak w 1942 r., przenosi się do Krosna, gdzie składa przysięgę w ZWZ/AK i zostaje przydzielona do zespołu łączniczek Ke
dywu AK z zadaniem rozprowadzania poczty kurierskiej, najpierw Kedywu, Obwodu AK Krosno.
Przechodzi do działalności w leśnej partyzantce, ale po pewnym czasie wycofuje się wobec trudnych warunków. Jest relacja "Wiki", że gdy "Żar" przyszła razem z "Hubą", to Barbara Wiktor zostawiła na chwilę w kuchni koszyk przykryty jarzynami. Gdy matka "Wiki" zaj
rzała z ciekawości pod jarzyny, okazał się wypełniony granatami.
Składa egzamin maturalny na tajnych kompletach Liceum w Krośnie.
Następnie przydzielona zostaje od 1944 r. do Inspektoratu AK Podkarpacie pod komendę Krystyny Okólskiej-Niwickiej ps. "Tosia".
Posiadamy wiadomości o niej z togo okresu od Ireny Chodorowskiej ps. "Sparta", u której zamieszkała w okresie ulokowania sztabu In
spektora mira Stefana Wincentego Rutkowskiego w domu "Sparty"
latem 1944 r. Podczas realizacji planu AK "Burza" wykonywała bra
wurowo z poświęceniem zadania łączniczki sztabu Inspektora.
Przeprowadzała oddziały partyzanckie (np. por. Barana-Bekasa), także Inspektora mjra Rutkowskiego. W czasie akcji "Burza" z Alicją Leśniak-Hozerową, ps. "Aldona", dostarczała partyzantom żywność ze szkoły rolniczej w Suchodole na wózku gospodarczym pożyczonym od "Sparty". Niezwykle dzielna i dynamiczna, oddana służbie Krajo
wi.
Po wkroczeniu Sowietów działała dalej jako łączniczka i dopiero latom 1945 r. wstąpiła na Akademię Handlową w Krakowie, ale 6 marca 1946 r. została uwięziona razem z por. Stanisławem Kostką ps. "Dąbrowa" za działalność w strukturach organizacji WiN i skaza
na na 2 lata z zawieszeniem. Dzięki amnestii, zwolniona 12.7.1946 r.
Po uwolnieniu, ukończyła Akademię Handlową oraz Wydział Pra
wa UJ, uzyskując tytuł doktora praw.
Silnie wierząca poświęciła się wychowaniu młodzieży, która ją uwielbiała, mimo że była wymagająca. Pracowała od 1948 r. w szkol
nictwie w Nowym Targu i w Krakowie w szkołach ekonomicznych 35 lat.
110
5
1 1 3
Konsekwentna w swym katolicyzmie. Po przejściu na emeryturę opiekowała się po 1989 r. pod Paryżem słynnym Józefem Czapskim.
Doceniona w działalności wychowawczej otrzymała poza Krzyżem Partyzanckim, Krzyż Kawalerski OOP.
Zmarła w Krakowie 29 kwietnia 1994 roku, tłumy bliskich żegnały ja. pochowana na cmentarzu Rakowickim 4.5.1994 roku.
(Oprcic. Lech Dzikiewicz na podstawie relacji Danuty Iwańczyk-Woloszyn, Karola Solińskiego, Alicji Leśniak-Hozerowej, Danieli Okólskiej-Krupskiej, Ireny Chodorowskiej i Anieli Dangel).
111