Rocz. AR Pozn. CCCLXXXIII, Ogrodn. 41: 45-49
© Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, Poznań 2007 PL ISSN 0137-1738
BEATA JANOWSKA, ANITA SCHROETER-ZAKRZEWSKA
WPŁYW KWASU GIBERELINOWEGO NA TRWAŁOŚĆ CIĘTYCH KWIATÓW
EUSTOMY WIELKOKWIATOWEJ
(EUSTOMA GRANDIFLORUM (RAF.) SHINNERS)
‘MARIACHI GRANDE WHITE F
1’
Z Katedry Roślin Ozdobnych
Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu
ABSTRACT. Conditioning of cut flowers of Eustoma grandiflorum ‘Mariachi Grande White F1’ in water gibberellic acid solutions extended their storage life by 23.2% and 19.2%, respectively.
Storage life of flowers also increased as a result of application of a standard medium containing 8-hydroxyquinoline sulfate and sucrose during storage. Flowers conditioned in a solution of gibberellic acid at a concentration of 50 mg·dm-3 and stored in a water solution of 8-hydroxyqui- noline sulfate with sucrose turned out to have the longest storage life. The biggest weight losses were recorded for flowers, which had the longest storage lives after cutting, i.e. those conditioned in a gibberellic acid solution at a concentration of 50 mg·dm-3 and stored in an 8 HQS solution with sucrose.
Key words: Eustoma, vase life, gibberellic acid, 8-hydroxyquinoline sulfate, sucrose
Wstęp
Wzrastające wymogi odbiorców wymuszają na producentach poprawianie jakości swoich produktów. W przypadku kwiatów ciętych dotyczy to przede wszystkim ich trwałości pozbiorczej. Przedłużanie trwałości kwiatów powinno być rozpoczęte już na etapie produkcji – przez kondycjonowanie. Do tego zabiegu coraz częściej wykorzystu- je się regulatory wzrostu z grupy cytokinin i giberelin, które między innymi zapobiegają utracie wody z tkanek (Nowak i Rudnicki 1988).
Przedłużanie trwałości jest szczególnie istotne w przypadku kwiatów, które po ścię- ciu charakteryzują się stosunkowo krótką dekoracyjnością. Należy do nich eustoma wielkokwiatowa. Trwałość kwiatów ciętych tego gatunku ocenia się na siedem (Huang i Chen 2002) do ośmiu dni (Cho i in. 2001, Jen i in. 2001).
Materiał i metody
W 2006 roku w Katedrze Roślin Ozdobnych w Poznaniu przeprowadzono doświad- czenie mające na celu określenie wpływu 24-godzinnego kondycjonowania w wodnym roztworze kwasu giberelinowego na trwałość ciętych kwiatostanów eustomy wielko- kwiatowej (Eustoma grandiflorum (Raf.) Shinners, syn. Lisianthus russelianus Hook.)
‘Mariachi Grande White F1’.
Pędy kwiatowe niekondycjonowane umieszczano w wodzie destylowanej lub w roz- tworach siarczanu 8-hydrokschchinoliny o stężeniu 200 mg·dm-3 z dodatkiem 2-pro- centowej sacharozy, pozostałe kondycjonowano przez 24 godziny, w chłodni o tempera- turze 10°C, w wodnych roztworach kwasu giberelinowego o stężeniu 50 i 150 mg·dm-3. Wykorzystano Gibrescol 10 MG, łatwo rozpuszczający się w wodzie preparat zawiera- jący 10% kwasu giberelinowego – GA3. Po kondycjonowaniu kwiatostany przechowy- wano w wodzie destylowanej i wodnych roztworach siarczanu 8-hydroksychinoliny o stężeniu 200 mg·dm-3 z 2-procentową sacharozą.
Doświadczenie składało się sześciu kombinacji (kondycjonowanie × przechowywa- nie). W każdej kombinacji sprawdzano trwałość 15 pędów kwiatowych, traktowanych jako powtórzenia.
Określono trwałość pozbiorczą kwiatostanów w dniach. Utratę walorów dekoracyj- nych wyznaczał moment zaschnięcia i (lub) zwiędnięcia połowy kwiatów w kwiatosta- nie. Wyniki opracowano statystycznie za pomocą analizy wariancji, testem Duncana, na poziomie istotności α = 0,05. Określono również masę początkową i końcową pędów kwiatowych.
Wyniki
W przeprowadzonym doświadczeniu wykazano nie tylko pozytywny wpływ kondy- cjonowania ciętych kwiatostanów eustomy wielkokwiatowej ‘Mariachi Grande White F1’ w kwasie giberelinowym, ale także jego korzystne współdziałanie z roztworem zastosowanym do przechowywania kwiatów (tab. 1). Niezależnie od zastosowanego do kondycjonowania stężenia kwasu giberelinowego, trwałość ciętych kwiatów wzrosła odpowiednio o 23,1% i 19%. Korzystniejsze jednak dla przedłużenia trwałości pozbior- czej eustomy było mniejsze stężenie GA3 (50 mg·dm-3). Trwałość kwiatów badanej odmiany wzrosła na skutek roztworu zastosowanego do przechowywania. Kwiaty o dłuższej trwałości uzyskano, gdy niezależnie od zastosowanego stężenia GA3, po kondycjonowaniu umieszczono je w wodnym roztworze 8 HQS z sacharozą. Warto zaznaczyć, iż najdłużej trwałość po ścięciu zachowały kwiaty, które po 24-godzinnym kondycjonowaniu w wodnym roztworze GA3 o stężeniu 50 mg·dm-3 umieszczono w roztworze zawierającym 8 HQS i sacharozę.
W trakcie postępującego procesu starzenia pędy kwiatowe traciły masę (tab. 2).
Kwiatostany kontrolne, które miały najmniejszą trwałość, już po 8,5 dnia straciły 18,8%
masy. Podobnie było z kwiatostanami kondycjonowanymi w roztworze kwasu gibereli- nowego o stężeniu 150 mg·dm-3 i przechowywanymi w wodzie, a także z tymi, które od początku doświadczenia były traktowane roztworem 8 HQS z sacharozą. Należy jednak zaznaczyć, że trwałość tych ostatnich była znacznie większa niż kwiatów kontrolnych,
Tabela 1 Wpływ kondycjonowania w GA3 i przechowywania w roztworze 8 HQS z sacharozą na posprzętną trwałość kwiatów eustomy wielkokwiatowej ‘Mariachi Grande White F1’ (dni)
Effect of conditioning in GA3, 8 HQS and sucrose on post-harvest flower longevity of Eustoma grandiflorum ‘Mariachi Grande White F1’ (days)
Przechowywanie – Storage Roztwór – Vase solution Stężenie GA3
Concentration of GA3
(mg·dm-3) woda water
8 HQS (200 mg·dm-3) + 2-procentowa sacharoza
+ 2% sucrose
Średnia dla stężenia GA3
Mean for GA3 concentration
0 50 150
8,5 a 12,1 b 12,5 b
12,3 b 13,6 c 12,4 b
10,4 a 12,8 b 12,4 b Średnia dla roztworu
przechowującego Mean for vase solution
11,0 a 12,8 b
Średnie oznaczone tą samą literą nie różnią się istotnie.
Means followed by the same letter do not differ significantly.
Tabela 2 Wpływ kondycjonowania w GA3 i przechowywania w roztworze 8 HQS z sacharozą na masę pędów kwiatowych eustomy wielkokwiatowej ‘Mariachi Grande White F1’ (g)
Effect of conditioning in GA3, 8 HQS and sucrose on weight of flower stems of Eustoma grandiflorum ‘Mariachi Grande White F1’ (g)
Przechowywanie – Storage Roztwór – Vase solution
woda – water
8 HQS (200 mg·dm-3) + 2-procentowa sacharoza
+ 2% sucrose ubytek masy
decrease in weight
ubytek masy decrease in weight Stężenie GA3
Concentration of GA3
(mg·dm-3) masa począt-
kowa weight
at the beginning
masa końcowa
weight
at the end g %
masa począt-
kowa weight
at the beginning
masa końcowa
weight
at the end g %
0 50 150
106,1 102,4 115,7
86,1 77,9 94,6
20,0 24,5 21,1
18,8 23,9 18,8
100,0 94,3 101,3
81,2 69,7 76,8
18,8 24,6 24,5
18,8 26,1 24,2
a co za tym idzie utrata masy następowała znacznie wolniej. Największe ubytki masy stwierdzono u kwiatów, które najdłużej zachowały trwałość po zbiorze, czyli u tych, które kondycjonowano w roztworze kwasu giberelinowego o stężeniu 50 mg·dm-3 i przechowywano w roztworze 8 HQS z sacharozą.
Dyskusja
W przeprowadzonym doświadczeniu otrzymano wzrost pozbiorczej trwałości cię- tych kwiatostanów eustomy ‘Mariachi Grande White F1’ dzięki zastosowaniu kwasu giberelinowego do ich kondycjonowania. Trwałość kwiatów wzrosła również na skutek zastosowania do przechowywania standardowej pożywki zawierającej 8 HQS i sacharo- zę, zarówno do ciągłego przechowywania, jak i po kondycjonowaniu w kwasie gibere- linowym. Według Huang i Chen (2002) przedłużenie trwałości eustomy do 15 dni można uzyskać, traktując kwiaty przez 24 godziny roztworem benzyloadeniny o stęże- niu 50 mg·dm-3, a następnie 4-procentowym roztworem sacharozy.
Zdaniem Łukaszewskiej (1988) przyczyną krótszej żywotności kwiatów po ścięciu jest wyczerpywanie się asymilatów, a dostarczanie cukru łącznie ze środkiem o działa- niu grzybo- i bakteriobójczym zwiększa trwałość i dekoracyjność kwiatów.
W trakcie trwania doświadczenia kwiaty traciły masę. Największe jej ubytki odno- towano u kwiatów, które po kondycjonowaniu w GA3 o stężeniu 50 mg·dm-3 wstawiono do roztworu 8 HQS z sacharozą. Warto jednak zaznaczyć, iż trwałość tych kwiatów była największa i tutaj należy dopatrywać się przyczyny znacznego spadku masy.
Utrata wody kwiatów ciętych jest naturalnym następstwem postępującego procesu starzenia się. U wielu gatunków dodatek cukru wpływa korzystnie na jakość i trwałość kwiatów ciętych, gdyż między innymi przyspiesza zamykanie się aparatów szparko- wych, co skutecznie hamuje transpirację oraz wpływa na pobieranie wody (Nowak i Rudnicki 1988, Łukaszewska 1988, Łukaszewska i Wróbel 1998). Według Huang i Chen (2002) u eustomy siarczan glinu skutecznie hamuje transpirację, zmniejszając straty wody w ściętych kwiatach.
Wnioski
1. Kondycjonowanie ciętych kwiatostanów eustomy wielkowiatowej ‘Mariachi Grande White F1’ w wodnych roztworach kwasu giberelinowego przedłużyło ich trwa- łość pozbiorczą.
2. Trwałość kwiatów wzrosła również na skutek zastosowania do przechowywania standardowej pożywki zawierającej siarczan 8-hydroksychinoliny i sacharozę.
3. Najtrwalsze były kwiaty, które kondycjonowano w roztworze kwasu giberelino- wego o stężeniu 50 mg·dm-3 i przechowywano w wodnym roztworze 8-hydroksychino- liny o stężeniu 200 mg·dm-3 z 2-procentową sacharozą.
4. Największe ubytki masy odnotowano u kwiatów, które po zbiorze zachowały trwałość najdłużej, czyli u tych, które kondycjonowano w roztworze kwasu giberelino- wego o stężeniu 50 mg·dm-3 i przechowywano w roztworze 8 HQS z sacharozą.
Literatura
Cho M.C., Celikel F., Dodge L. (2001): Sucrose enhances the postharvest quality of cut flowers of Eustoma grandiflorum (Raf.) Shinn. Acta Hortic. 543: 305-315.
Huang K.L., Chen W.S. (2002): BA and sucrose increase vase life of cut Eustoma flower.
HortScience 37, 3: 547-549.
Jen L.L., Han L.Y., Liang H.K, Shaw C.W. (2001): Vase life of Eustoma grandiflorum as affected by aluminium sulfate. Bot. Biull. Acad. Sinica 42, 1: 35-38.
Łukaszewska A.J. (1988): Wpływ etylenu i niskiej temperatury na niektóre procesy zachodzące w ciętych różach. Rozpr. Nauk. Monogr. SGGW-AR Warszawa.
Łukaszewska A.J., Wróbel A. (1998): Próby regulacji trwałości ciętych kwiatów lwiej paszczy.
W: Mater. konf. „Najnowsze metody przedłużania trwałości ciętych kwiatów”. Warszawa:
31-32.
Nowak J., Rudnicki R.M. (1988): Przedłużanie trwałości kwiatów ciętych. PWRiL, Warszawa.
THE EFFECT OF GIBBERELIC ACID ON THE POST-HARVEST FLOWERS LONGEVITY OF EUSTOMA GRANDIFLORUM (RAF.) SHINNERS
‘MARIACHI GRANDE WHITE F1’
S u m m a r y
The aim of the experiment was to determine the effect of a 24-h conditioning in a water solu- tion of gibberellic acid on the vase life of cut inflorescences of prairie gentian (Eustoma grandi- florum (Raf.) Shinners, syn. Lisianthus russelianus Hook.) ‘Mariachi Grande White F1’.
Unconditioned flower stems were placed in distilled water or solutions of 8-hydroxyquinoline sulfate at a concentration of 200 mg·dm-3 with a 2% addition of sucrose, while the others were conditioned for 24 h in a coolhouse at a temperature of 100C, with gibberellic acid water solution at a concentrations of 50 and 150 mg·dm-3.
After conditioning flowers were stored in distilled water and water solutions of 8-hydroxy- quinoline sulfate at a concentration of 200 mg·dm-3 with 2% sucrose.
Conditioning of cut flowers of ‘Mariachi Grande White F1’ in gibberellic acid water solutions extended their storage life by 23.2% and 19.2%, respectively. Storage life of flowers also in- creased as a result of application of a standard medium containing 8-hydroxyquinoline sulfate and sucrose storage. Flowers conditioned in a solution of gibberellic acid at a concentration of 50 mg·dm-3 and stored in a water solution of 8-hydroxyquinoline sulfate with sucrose turned out to have the longest storage life. The biggest weight losses were recorded for flowers, which had the longest storage lives after cutting, i.e. those conditioned in a gibberellic acid solution at a concen- tration of 50 mg·dm-3 and stored in an 8 HQS solution with sucrose.
