Optymalizacja warunków obserwacji i rejestracji śladów linii papilarnych ujawnionych metodą ninhydrynową na podstawie spektralnych różnic promieniowania odbitego w zakresie widzialnym

(1)

Z PRAKTYKI

Krzysz tof

Tomaszyck i,

Tomasz

Szczepa ńs k i

Tomasz

Kulcz yk, Anna

Chyczews ka, Krzysz tof Klemcza k

Op

tym alizacja warunków obse

rwacj i

i r

ejestracji

ś

ladów

l

inii

pap

ilarnych

ujawn

ionych

metodą n

i n hydrynową

n

a

p

odst awie s

pektralnych

r

óżnic

p

romie niowan ia

od

bitego w zak

resie

w

idzialnym

Wstęp

Wieloletnie stosowaniemetody ninhydrynowej oraz

upowszechnienie stosowania oświetlaczy krym inali-stycznych w daktyloskopiispowodowałowypracowanie

dobrej praktyki, a mianowiciewykorzystywania światła

niebieskozielonego podczas obserwacji i rejestracji ujawnionych śladów. Ninhydryna używana jako od-czynnikw różnegorodzaju testach biochemicznych

re-agujący międ zy innymi z aminokwasami wykazuje

maksymalną wartośćabsorpcji przydługościfaliokoło

400 nm i 570 nm.Przeprowadzone badaniamiały

zwe-ryfikować zarówno doświadczenia praktyków dakty

lo-skopii,jak ibiochemikówwykorzystujących ninhydryn ę jako odczynnikreagującyz aminokwasami.Biorąc pod

uwagę specyfikę badań daktyloskopijnych, skupiono się napróbieokreśleni aoptymalnychwarunkówobser

-wacji i rejestracji ujawnionych śladów linii papilarnych

w odniesieniu dopo dłoży. Cel pracy

Celem prowadzonych badań było wskazanie opty-malnych warunków obserwacji i rejestracjiśladów linii

papilarnych ujawn ionych metodą ninhyd rynową oraz skonfrontowanie otrzymanych wyników zarówno z da -nymi dostęp n yrni w literaturze przedmiotu, jak też

zpra kty ką.

Podstawy teoretyczne Ślady liniipapilarnych

Pierwsze badania nad "znakami ręki" prowadzili

W.Herschel,H.Faulds,E.Henry, F.Galton iJ. Vuce-tich.To ich badaniadały podwaliny,nazwanej w 1893 rokuprzezarg entyńskiego dziennikarza Francisco La t-zina, daktyloskopii. Rokwcześniej wArgentynieporaz

pierwszy oficjalnie zidentyfikowano sp rawcę przestęp

stwa napodstawiepozostawionychprzezniegośladów

linii papilarnych na miejscu zdarzenia1.Ten i kolejne

40

dowody skuteczności tejrnetody wpłynęły na jej upo

-wszechnianie,asprzyjałytemu badania morfologiid

er-matoglifów,sklasyfikowanie wzorów daktyloskopijnych

oraz rozwój nauki i techniki.Dzi ękiwykorzystaniuosią

gnięć naukowców innych dziedzindaktyloskopia

prze-stałasię kojarzyć wyłączniezidentyfikacją,alerównież pojawiło się badaniemateriał u dowodowegow labora-torium kryminalistycznym z wykorzystaniem wiedzy

biologicznej,fizycznej i chemicznej.

Ślady linii papilarnych są naogół niewidoczne,aby

poddać je badaniom identyfikacyjnym, konieczne jest ich uwidocznienie.Wprzypadkuśladówwidocznych go -łymokiemmożliwejest poprawienie ichwyrazistościlub kontrastu z podłożem,awięcpoprawaczytelności.Z

a-stosowanie odpowiedniej metody uwarunkowane jest rodzajem podłoża, na którym pozostawiono ślad oraz substa ncją, którązostałonnaniesiony.Najbardziej p

o-wszechną substancjąśladotwórczą jest substancjapo -towo-tłuszczowa występująca na powierzchniliniip

api-larnych palców i dłoni , będąca mieszaniną w

ydziela-nych przez gru czoły skóry potui tłuszcz u. Substancją śladotwórczą może być również dowolna substancja,

która w chwili kontaktuznajdziesię między stykającymi

siępowierzchniami iw wynikudziałania sił adhezjizo

-stanieprzeniesionaz jednej z nich na drugą. Mogą to

byćsubstancje pyliste(mąka, pyłwapienny,narkotyki), płynnelub półpłyn ne (krew,wydzielinyorganizmu,fa r-by,tłu szcze,smaryitp.).Wzwiązku z wy

korzystywany-midoujawnianiaśladówmetodamiorazzewzg lęd u na

zachowaniesi ęna nich substancjiśladotwó rczej podło żadzielimy nachłon ne, niechłonneoraz te o nietypowej powierzchni.Podłoża chłonnecharakteryzująsię luźną,

porowatą, włoskowatąstruktu rąwewnętrzną,sprzyjają

cą stopniowemu wchłanianiu ciekłych składników sub-stancjiśladotwórczej(ichwsiąkanie),np. papier,karton,

surowe drewno. Podłoża niechłonnez koleiodznaczają się niekapilarną zwartą strukturą, która uniemożliwia

wni knięcie substancji śladotwórczej do środ ka, a więc pozostaje ona na powierzchni podłoża (szkło, p

olero-wane metale, gładkie i błyszczące tworzywa sztuczne

itp.).Trzecią grupą są podłożaonietypowej p

(2)

ni,a mianowicietaśmyczy arkusze,którychkażdastro -nabędziecharakteryzowałasięinnymiwłaściwościami, a tymsamymstosowane metody ujawnianiaśladówna tychpodłożach będąodrnienne-'.

Ninhydryna

Metoda ninhydrynowa jest jedną z najdłużej stoso -wanych metod ujawniania śladów linii papilarnych na

podłożach chło n nych. W pierwszej połowie XX wieku ninhydryna była stosowana jako odczynnik do detekcji aminokwasów i arnin-', Po raz pierwszy ninhydrynę w celach kryminalistycznychzastosowaliS. Ode n oraz B.Hofstenw 1954 roku,a rokpóżniej Oden opatento -wałtenproces". Ninhydryna reagujez aminokwasami,

tworzącbarwnyprodukt reakcji- purpurę Ruhemanna. W przypadkuwiększości aminokwasów produkt reakcji ma intensywne purpurowe zabarwienie, z wyjątkiem proliny, która daje kolorżółtyS. Oskuteczności metody ninhydrynowejmoże świadczyćfakt,żedochwili obec-nejstosowana jest w laboratoriach kryminalistycznych jakostandardowa metoda ujawniania śladów liniipap

i-larnych na podtożach chłonnych . Ninhydryna jako od-czynnik omniejszejczułościstosowany jest w sekwen-cjipo metodach: DFO, 1,2-indanedione. W celu zwięk szeniaskuteczności ujawnianiaśladów liniipapilarnych

metodą ninhydrynową stosujesię roztwór chlorku cyn-ku6. W wyniku reakcji produkt purpura Ruhemanna two-rzy związek kompleksowy z jonamicynku,a w efekcie zmienia zabarwienieśladu linii papilarnych z koloru pur -purowego napomarańczowy,dodatkowowykazując

flu-orescencjęprzy wzbudzeniu promieniowaniemw zakre-sieokoło 450-530 nm ischłodzeniu przez zanurzenie w ciekłym azocie. W praktyce metodę ninhydrynową

stosujesięprzedewszystkimdo ujawnianiaśladówlinii papilarnychna różnego rodzaju papierachoraz innych

podłożach o powierzchniachwykazujących właściwości ch ło n n e.

Obrazowanie hiperspektra lne

Chemicallmaging (CI)

Określenie Chemical Imaging (CI) odnosi się do technologiiobrazowania powierzchni,którałączyw

so--'---'~

.---/

/

dtu",,;ef. h

Ryc.1. Schematprzedstawiającykoncepcjęrejestracjiobrazówhoerspektratnvch źródło(ryc. 1,3-17):autorzy

Fig.1.Diagram ot chemicalimaging technique

(3)

Z PRAKTYKI

biefunkcję cyfrowejrejestracjiobrazu oraz molekula

r-nej spektroskopii.W efekcie otrzymuje sięobraz próbki

zawie rający oprócz danych przestrzennych badanej powierzchni ograniczonych do dwuwymiarowej płasz

czyzny: x,y (spatiat data)dodatkow o informacje doty

-czące właściwości spektralnych powierzchni:

x

,

y, ),

(spectral data)? Koncepcję rejestracji obrazów h iper-spektralnych przedstawiarycina 1.

Schemat systemu domakroskopowej rejestracji hi

-perspektralnychobrazów zainsta lowanego wPracowni

Wizualizacji Śladów Zakładu Daktyloskopii Centralne

-go Laboratorium Kryminalistycznego Policji przedst

a-wionona rycinie 2.

System składa sięz następującychelementów:

1- źródłoświatła,

2 - płaszczyzna badawcza,

3 - zestaw fittrów umieszczonychnakońcu światłowodu, 4 - dostrajalnyciekłokrysta licznyfiltrobserwacyjny

-LCTF,

5- kamera CCD,

6- ława optyczna,

7- obiektyw typu ZOOM,

8 - komoraświatłoszczeln a,

9- komputer klasy PC z zainstalowanym o progra-mowaniem ChemXpert.

5

4

3

8

1

•

2

Ryc. 2.Sche matprzedst awi aj ą cysystemrejestracjihiperspektralnychobraz ówfirmyChem lmage(USA)

źródło :autorzy napodstawieChemlmag e Xpe rt Version2.3userManua l,ChemlmageCorporatlon.Pittsburgh,2008 Fig.2.Diagram otchemical imaging system

(4)

Materiały i metody

Podłoż a

Do badań wytypowano dwad z ieścia dwa podłoża

papierowe o różnej strukturze oraz barwie. Podłoż a

oznaczone numerami 1-8.9-16,17-22z ujawnionymi nanichmetodą ninhydrynowąśladamiliniipapilarnych zarejestrowa no z użyciem aparatu cyfrowego Nikon

D700 i przesta wiono na rycinach 3-5, a takż e

w skróciescharakteryzowanowtabeli1.

Próbk i sta nowi ące podł oż a w postaci: akcyzy

(nr 20), fragmentu pud eł ka po papie rosach (nr 21), banknotuo nominale 10PLN (nr 22) z uwagina wy

-1

~~

11 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 11 1 1 1 1 1 1 111 11 1 11 1 1 1 1 1'III 1 I I I I I 1 I II I

•

RVc.3.Wykorzystanewbadaniachśladylinijpap ilarnychujawnione me-tod ą ninhydrynowąnapodłożachoznaczonyc hnr1---8

Fig.3.Latent fingeprints developedbyninhydrin method on substrates number1- 8and used in theresearch

PROBLEMYKRYMINALISTYKI272(2)2011

stępowanie zróż nicowanej barwy nadruku dodat ko-wo podzielon o.Próbkę nr 20 podzielono na trzy ob -szary i oznac zono 20-1 (obsza r o największym n

a-sycen iu barwą),20-2 (obszar onajmni ejsz ym n

asy-cen iu barwą), 20-3 (obsza r o śred n i m nasyceni u

barwą w miejs ca ch nadrukowanej kratki). Próbki nr 21 i 22 podzielono natomiast na dwa obszary,ozn

a-czając je odpowiednio numerami : 21-1 (obszar po

-między nadr ukowanym i liniami), 21-2 (obsza r wy

-stępo wan i a nadrukowan ych linii), 22-1 (obszar p

o-międ zy nadruko wanym i liniami ), 22-2 (obszar wy

-stę powa nia nadrukowan ych linii) . Sposó b d

okona-nia zróżnicowania wymienionych próbek pr zedsta-wiono na rycinach 6-8.

1.

111 1 11 1 11 1 11 11 1 1 1 11 11 1 111 111 1 III1III1II11I11I1111111

15 16

Ryc.4. Wykorzysta newbadaniachśladylinii papila rnych ujawnione met o-dą ninh yd rynow ąnapodł oż achoznac zonych nr9-16

Fig.4.Latent fingeprints developed by ninhydrinmethodon substrates

number9- 16and used inthe research

(5)

Z PRAKTYKI

17

18

J • ', "

• _,

,

..

,

," I

I I I I

•••• " , ••

11111111111111111

20 .

,

'.

o

Lr::

\

...

..

I I

19 ,

.

I I I I 1 I I

I

I 1

21. '

l I I I I I I I I I I I l

&

l I I I I

I I I I I I I . " • •!. I I ' I I I I 1 1 I I I I

RyC.5. Wykorzystanewbadaniachśladylinii papilarnychujawn ionemetodą ninhydrynowąnapodtożachoznaczonychnr17-22

Fig.5.tmemlingep rintsdevelopedby ninhydrinmethod oneabens tesnumber17 - 22and usedin the research

(6)

Opis wykorzystanychwbadaniachpodłoży Oescriptionot substrates usedinexa minations

Tabela1

Numer

pod ło ża Charakterystykapodłoża Przygotowanykształtirozmiarpodłoża

1 fragmentkartkipapierudo ksero kwadratowym.ok.5x5 cm

2 fragmentkartkiwkratkęz zeszytu kwadrat o wym.ok. 5x5 cm

3 fragme ntkartkipapieru zksiąż ki kwadratowym . ok.5x5 cm

4 fragment ka rtki papi eru zksiążkitelefoniczne j kwadra to wym.ok.5 x 5 cm

5 fragment papierowegoręcznika kwadrat o wym.ok.5x5 cm

6 fragm ent papie rutoaletowego kwad rato wym.ok.5x5 cm

7 fragmentpapierupakowego kwadrat o wym.ok.5 x 5 cm

8 fragmentpapieruśniadaniowego kwadrat o wym.ok.5x5 cm

9 fragmentpapierowejwarstw y kopertybąbelkowej kwa dratowym. ok. 5xS cm

10 fragmentpapierowejteczki~stronazewnętrzna kwadrato wym.ok.5x Scm

11 fragmentpapi ero wej tecz ki - stronawewnęt rz n a kw adrato wym.ok.Sx5 cm

12 karteczka z bloczku wcałości

13 frag ment gazety kwadrat owym .ok. SxS cm

14 fragm ent gazety opowierzchniuszla chetnianej kwadrato wym.ok. Sx5 cm

15 wizytó wka wcałości

16 kart eczka z blocz ku(żółta) wcało ści

17 karteczka zbloczk u (zielona) wcałości

18 kartecz kazbloczku(różowa,błyszcząca) wcałości

19 kartecz kaz bloczku (czerwona) wcałości

20 akcyza wcałości

21 fragmentpu de ł kapo papierosach kwadrat o wym.ok.3x3 cm

22 banknot o nominale 10 PLN wcałości

źródło(lab.1-2):opracowaniewł a s n ena podstawiebadań

(7)

Z PRAKTYKI

,

••

f

- -20-3

dy. Przed każdym nanoszeniem śladu linii papilarnych na kolejne podłoża wewnętrzną powierzchnię palca przecierano płatkiem kosrnetycznymnasączonym96% etanolem, a następnie pozostawiano do wyschnięcia (około 10 sekund).

Ujawnianie śladówlinii papilarnych metodą ninhydrynową

Ryc.6.Podział podłożanr 20natrzy próbki

Fig. 6.Oivision ot substrate number20 into three sampies

Ryc.7.Podział podłożanr 21 na dwie próbki

Fig. 7.Oivision ot substrate number21 intotwo sampies

22-1

•

Ryc.6.Pcdziału podłożanr 22 na dwie próbki

Fig. 8.Oivision ot substrate number22 intotwo sampIes

Sposób pozostawiania śladówlinii papilarnych

Śladylinii papilarnych na wszystkich próbkach pozo-stawiano w jednakowy sposób. Wielki palec prawej rę

ki jednej osoby przecierano platkiern kosrnetycznyrn

nasączonyrn 96% etanolem i pozostawiano do

wy-schnięcia (około 10 sekund).Suchy palec przykładano

do poduszki daktyloskopijnejnasączonejtzw.sztuczną substancją potową (Latent Print Reference Pad- Ami-no Acid Based,Lighnting Powder Co.),następnie

przy-kładanootometr do palca i dociskano zsiłą 10 N przez 2 sekundy.Następnie palec umieszczano na ponume

-rowanych od 1 do 22 próbkach i ponownieprzykładano

otometr do palca i dociskano zsiłą10 N przez 2

sekun-46

Podłożapo 24 godzinach od pozostawieniaśladów

linii papilarnych poddano działaniu gotowego roztwo-ru ninhydryny (producent: BVDA, nr kat. B-78500).

Następnie próbki umieszczono w komorze Vindon Scientific,zapewniając optymalne warunki ujawniania

śladów linii papilarnych, tj. łemperaturę około 800C iwilgotność względną około65%,na 1godzinę. Dalej próbki pozostawiono bez dostępu światła przez 24 godziny w temperaturze około 21°C i wilgotności

65%.

Rejestracja hiperspektralnych obrazów ujawnionych śladówlinii papilarnych

Wszystkie próbki z ujawnionymi metodą

ninhydryno-wą śladami linii papilarnych rejestrowano z użyciem

systemu CONDOR (Chemlmage Corp.) z oprogramo

-waniem Chemlmage Xpert 2.4.5.24953 w zakresie 400-720 nm, przy rozdzielczości spektralnej 5 nm,

z użyciem białego światła oświetlacza kryminalistycz-nego MiniCrimescope ustawiokryminalistycz-nego naokoło25% mak-symalnej intensywności światła. W efekcie otrzymano hiperspektralne obrazy próbek, z których każda składa ła sięz 66 pojedynczychujęć. Parametry rejestracji ob-razu przedstawiono na rycinach 9-10.

Wszystkie badane próbki rejestrowano w takich sa

-mych warunkach i przy takich sa-mych parametrach

urządzenia.W celu wyeliminowaniawpływu nierówno-miernego oświetlenia próbki, przy takich samych para-metrach iwarunkach oświetleniazarejestrowano wzo~

rzec 99% odbicia (Labsphere). Następniewszystkie za-rejestrowane hiperspektralne obrazy próbek podzielo-no przez hiperspektralny obraz wzorca odbicia,

wyko-rzystując matematycznąfunkcje oprogramowania - 01-VIDE.Tak otrzymane obrazy w celu przybliżenia mini-malnych wartości do zera dalej poddano przekształce

niu zużyciemfunkcji - ZERO OFSET. W celu otrzyma-nia wykresów absorpcji otrzymane obrazy poddano

przekształceniu funkcji - Log TfTO. Zbieranie danych

Z każdegozarejestrowanego iwstępnie przetworzo-nego obrazu próbki losowo wytypowano do pomiaru 20 punktów znajdujących sięwobrębie listewek skórnych

(8)

• Hardware -Image Camera:ST13] Dęteeter...~;.

rE:

• Hardware-Image Camera: ST133 Detector...

r;]

.Q

Acq..jUionSełup

>NZSel:up

SelupTwe

I

[nletPoin!$

o::J

Slal~i,nll End:\.ln) SIep(\.ln)

r

X

ro--ro--ro--

O

r

y

ro--ro--ro--

O

r

z

ro--ro-- ro--

O

.z ueeImageC~aFOV

r

M

r

r Userei imageROI

senc

XYMont.age łnmment:$ Image C./lMel'a1

I

S_ " - " " " "

I

~1O""",,1

TineBesed

r

F" m,,, ~ O",," (,)

r;--WavelengthSel:up[ren]

SI,," End SIep

~ ~ ~ ~65

r

ro--ro--ro--

O

r

ro--ro--ro--

O

r

ro--

ro---

ro--

O S~

Orienl<lbor'l

[

FIo

.

olh

3 l

o","

T~alue S~_

rm-Ach.Ja! -70

AD

e

Speed G~ ~

f2-iG]

COlIechom I" Sl.bb~ I" Divide

Irntru'nenh ImageC.vnet"1

I

S_

I"-"""" I

~-I

0""""

1 .

"

0_

I

'"

3

"'1--X 11 Y CCOAe<!Idc:U. • FIA

r- SeIecl ROIwithll'lOU!e r [nle.ROIcoou)r'!dM

use

C«I1ef"COOl'diMle$

ld '

I

'

00 I

RÓ(/"oII .~toml

.

"""

CIo$e Live R~ Close F.ames:65 Time:4.5min Ryc.9.Ustawieniaparametrówkamery wczasierejestracjiśladówlinii

papilarnych

Fig.9.Camera parameters usedto registerlatentfingeprints

RyC.10.Ustawienia parametrówfiltru LCTF wczasie rejestracjiśladówli -niipapilarnych

Fig.10.LCTF filterparametersusedtoregister latentfingeprints

oraz20punktówznajdującychsięwobrębiebruzd i po

-zaślada milinii papilarnych.Przykładowy sposób

typo-wania punktów do pomiaruprzedstawionona rycinach

11-12.Następnie dane liczbowe z otrzymanych

punk-tówpomiarowych przeniesiono do arkusza kalkulacyj

-negoprogramuMicrosoft Excel. W arkuszu kalkulacyj

-nymwyliczono wartość medianydla każdej z próbek, oddzielnie dla listewek oraz bruzdi podłoża. Z uwagi

na występowan ie zróżnicowanej barwy nadruku na

próbkach oznaczonych nr 20, 21, 22 wyznaczano

punkty pomiarowe podłoży na obszarach obrazu

we-dług podział uprzedstawionego na rycinach

6-8

.

W

ce-lu wyrażenia wartości kontrastu pomiędzy produktem

reakcji ninhydryna - substancja potowa w miejscach

odbicia listewek skórnych oraz podłoża w miejscach

występowania bruzd i poza odbitką wzoru obliczono

różnicę pomiędzy wartościamiabsorpcji.

W celu wybrania optymalnego zakresu promienio -wania elektromagnetycznego do obserwacji i rejestracji

śladów linii papilarnych ujawnionych metodą ninhydry

-nowąobliczono różniceabsorpcjipodłożyiśladówwe

-dług równania (ryc. 13):

R

-

wartość wyrażającakontrast pomiędzy produktem

reakcji:ninhydryna- substancjapotowaa podło

żem.

Aś- zmierzona i uśredniona wa rtość absorpcji p o-wierzchni próbkiw miejscuwystępowani aodbitek listewekskórnych (ślad) .

Ap - zmierzona i uśredniona wartość absorpcji po -wierzchnipróbki wmiejscuwystępowania (podło że).

Za optymalny zakres obserwacji i rejestracji śladów

linii papilarnych ujawnionych metodą ninhydrynową

uznano zakres 11 punktów pomiarowych dla każdej

próbki onajwiększychwartościachwróżnicyprzebiegu krzywych absorpcji ujawnionych śladów i podłoży, co stanowi10%wszystkich pomiarów.

Analiza wyników

Na podstawie przeprowadzonych pomiarów iuśred

nieniu wynikówsporządzono wykresyprzedstawiające

absorpcjępróbek w miejscachpozostawieniaśladów

li-nii papilarnych (listewki skórne) ujawnionych metodą ninhydrynową (niebieska linia) oraz bruzd i podłoży

(czerwona linia) rycinach 14-1 6. Na rycinie17

(9)

Z PRAKTYKI

Ryc.11.Sposób wyznaczania 20punkt ówpomiarowych na powierzchniujawnionegośladu

Fig.11.Method ot setting20measuringpointson developed print surfaces

Ryc.12. Sposób wyznaczania20 punktówpomiarowych na powierzchnipodłoża

Fig. 12.Method ot setting 20 measuring polrus onsubstrate 's surlace

'8

.

\'

..

-

_I/

_c

,.

-

_l

_.

y

_,

M

..

-,.

-

I

,

-

.

.•

*.

~. n .

••

.

..

-,

-

.

a -'

-

-I

...

'"'

...

_.~.

,

(10)

...j - - -

- - - -

-12

j .,,:,.

-Ryc.13. Sposób wyznaczaniaróżnicywprzebiegukrzywych absorpcjiśladówipodłoży

Fig.13.Methodotmarkingdifference,between absorption curvesotprints andsubslrales stawiono wykres absorpcji uśrednionych wartości dla

wszystkich badanych próbek.

Optymalny zakres promieniowania dla obserwa -cji i rejes tracji śladów ujawnio nych metodą ninhy -drynową na badanych podłożach przedstawiono w tabeli 2.

Podsumo w anie

Literatura przedmiotu informuje, że purpura Ruhe-manna wykazujemaksymalnąabsorpcję przydługości fali około 570 nm,a także 400 nm. Przeprowadzone badania wskazuj ą nanieznaczneprzes unięc ietej war-tości w kierunku krótszej d/ugości fali (ryc.17). Otrzy-mane wyniki nie potwie rdzają maksymalnej absorpcji przy 400 nm, co może być efektem charakterystyki spektralnej filtruciekłokrystalicznego(LCTF), który przy

długości łali 400 nm wykazuje obniżone właściwości transmisyjnepromieniowania.

Wypr acowana dobra praktyka wykorzystywania światła niebieskozieloneg opodczasobserwacji i re je-stracji ujawnionych śladów linii papilarnych pozast o-sowaniu metodyninhydrynowej oraz uzyskane wcz a-siebadań wynikisązesobąwdużymstopniu skore lo-wane. Przeprowadzone badania pozwalają jednak na doprecyzowanie optymalnych warunków obserwacji i rejestracjiujawnionychślad ówlinii papilarnych metodą ninhydrynową, co może skutkować uzyskaniem lep -szego materi ał u badawczego do bad ań identyfikacyj -nych.

PROBLEMYKRYMINALISTYKI272(2)2011

Wykresyprzedstawione na rycinie 15 potwierd zają znaczący wpływ podłożanawidmo absorpcyjne purpu-ry Ruhemanna,co wyrażnie widać na wykresachpró

-bek oznaczonych nr 15(wizytówka),16(żółta kartecz-ka z bloczku), 17 (zielona karteczka z bloczku), 19 (czerwona karteczka z bloczku).Podczas wyk onywa-niaekspertyz z zakresu wizualizacjiśladówlinii papilar-nych niejednokrotnie można spotkać się z sytuacją, w której ujawnionemetodą nin hydrynowąśladyliniipa -pilarnychprzybierają różne zabarwienie.W przypadku próbki oznaczonejnr 15(wizytówka)ujawnionyślad li-niipapilarnych wykazuje wyrażną róż n icęw zabarwie-niuw stosunkudoślad ówliniipapilarnychujawnionych na pozostałych podłożach. Nie moż na wykluczyć , iż

jest to spowodowaneskład em chemicznym substancji

użytychdo uszlachetnieniazewnętrznejwarstwy papie-ruużywanego do drukowania wizytówek.

Na podstawieuzyskanychwyników pomiarówwyko

-rzystanych w badaniach podłoży o podobnym zaba r-wieniu- kolor żółty (próbkinr 4, 12, 16),stwierdzono znacznywpływ intensywności barwy na przebieg krzy

-wej absorpcjiujawnionychślad ów liniipapilarnych.Nie

można stwierdzić . czy jest to spowodowane różnicą w inten sywności zabarwienia, czyteż uzależnione jest odwłaściwości podłoża.Wprzyszłychbadaniach

nale-żytoprzeanalizować.

W wykorzystanych w badaniachpodłożacho neutral

-nym zabarwieniuniewidać znaczących różnic w prze-biegukrzywychabsorpcji purpury Ruhemanna.Jedyne, aczkolwiekznaczące odstępstwo, stanowi papier wyko

(11)

Z PRAKTYKI 25

r

2

r

:~

400

I ~

450 500 550 600 650 700 2.5 2 2 1.5

o:

₄₀₀

~

₄₅₀ ₅₀₀ ₅₅₀ ₆₀₀ ₆₅₀ ₇₀₀ 2.5 3 2.5 ₄ 2 2 1.5 1.5

1 .

~

,

~

O

:

~~O: ~

400 450 500 550 600 650 700 400 450 500 550 600 650 700 2.5 5 2.5 6 2 1.5

.:r~

_o_'

_=---=-~

o

:

_O

1 _~

~

400 ~ 500 ~ 600 ~ ~ 400 ~ 500 ~ 600 ~ ~ ~.5 2.5 7 8 2

---_.

2 1.5 1.5

-_.

-O:

I ~

1.5 O 400 450 500 550 600 650 700 400 450 500 550 600 850 700 '.5 2.5 9 10 2 2 .5 1.5 1

~

'.5 _ _ _ o 0.5 O O 400 450 500 550 600 650 700 400 450 500 550 600 550 700

Ryc.14.Wykresyprzed st awi ającekrzywe absorpcjiśladówujawnionychmetodąninhydrynowąipodłożyoznaczonychnr1-10

Fig.14.Charts depicting absorptioncusvesotprintsdevelopedbyninhydnnand substratesnumber 1-10

(12)

Tabela 2 Optymalny zakres obserwacjii rejestracjiśladówlin ii papilarnych ujawnionychmetodą ninhydrynową

na badanychpodłożach

Optimst rangeof ooservetionandregistrationot fingerprintsrevealed usingninhydrynmethod on examined substrates

Zakresmaksy malny chwartości Optymalny zakres obserwacji

Numer

Charakterystyka próbki absorpcj ipurpu~Rubemanna Irejestracjiotrzymany

próbki wg literatury '9,10,11 podczasbadań

[nm] [nm]

1 frag ment kartki papierudoksero 4~5

2 fragment kanki wkratkęz zeszyt u 500-560

3 fragment kartkipapierupochodzącejzksiąż ki 500-555

4 fragmentkartki papieru zksiążkitelefoni czne j 500-575

5 fragmentpapierowegoręcznika 510-575

6 fragmentpapierutoaletowego 490-555

7 fragmentpapierupakowego 500-560

8 fragme nt papieruśn iad an i oweg o 490-545 9 fragment pap ierowejwarstwy kopertybąbel kowej 515-575

10 fragmentpapierowej tecz ki - stronazewn ęt rz na 490-545

11 fragment papierowejteczki- stronawewnętrzna 500-560

12 karteczkaz bloczku 500-555

13 fragment gazety 50 5-575

570-595

14 fragmentgazetyo powierzchniuszlachetnian ej 515-570

15 wizytówka 470-520

16 karteczkaz bloczku(żółta) 500-560

17 kartec z ka z bloczku(Zielona) 5D0-570

18 kartec zka z bloczku(różowa, błyszcząca) 500-555

19 karteczkazblocz ku (cz erwon a) 5D0-575

20-1 akcy za 490--545

20-2 akcyza 500-555

20-3 akcyza 490-540

21-1 fragmentpudełkapo papiero sach 480-530

21-2 fragment pudelkapopapierosach 480-530

22-1 banknoto nomina le10 PLN 490-575

22-2 banknoto nominale 10 PLN 510-575

(13)

Z PRAKTYKI 2,5 11 2 2 1,5

O:

~

O

<===---

.---=-====''''-400 450 500 550 600 650 700 700 650 500 550 500 450 O ="--~--_-_--_---~ 400 0,5 1,5 ---~.~----~~ ----13 2.5 14 2 - _ . - - _..- _ . 2 1,5 1,5 16 2.5 r---~----e-e-v-r-n 2,5 15 2 --- ---.- 2 1,5 1,5

O:

~-O 400 450 500 550 500 650 700

.:

400

~

450 500 550 600 650 700 17 2,5r - - - -- ;-;;J 2 1.5 700 650 500 550 500 450 O 400

O'5

~====~

:~

400

~

450 500 550 600 650 700 20- 1 2,5 r---,---::~ 19 2.5 r--~~---:-::l 2 2 1,5

~

400

~

450 500 550 600 650 700 0.5 450 500 550 600 700

Ryc. 15. Wykresyprzedstawiającekrzywe absorpcjiśladówujawnionych metodąninhydrynowąipodłożyoznaczonych nr 11-20·1 Fig. 15.Charts depicting absorption curves ot prints developedby ninhydrin and substrates number11-20-1

(14)

2,5 I

---~-_~-_---20-2

2.5

20-3

2 1,5 2 1,5 0,5 ----_. 0,5 O O 400 450 500 550 600 650 700 400 450 500 550 600 650 700 - - - --- -2,5 2,5

21-1

21-2

2

- -

-

2 1,5 1,5 - - ---~ 0,5 0,5 O O 400 450 500 550 600 650 700 400 450 500 550 600 650 700 2,5 2,5

n

-I

I

22-2

2 2 1,5 1,5

-~

:

---~

0,5

--r

~

0,5

"

O O 400 450 500 550 600 650 700 400 450 500 550 600 650 700

Ryc. 16.Wykresyprzedstawiającekrzywe absorpcjiśladówujawnionychmetodą ninhydrynową ipodłożyoznaczonychnr 20-2-22 -2

FIg.16.Charts depictingabsorptioncurvesotprints developedbyninhydrinand substrates number20-2-22-2

rzystywany do drukowania wizytówek, W przypadku

podłożypapierowychróżnejjakościioróżnym

przezna-czeniu(np. papierdo ksero, kartka z zeszytu,papier to-aletowy, ręcznik papierowy) a neutralnym zabarwieniu

równieżnie stwierdzonoznaczącychróżnicw przebiegu

krzywych absorpcji ujawnionych śladów linii papilar

-nych.

Otrzymane w przeprowadzonych badaniach wykre-sy absorpcji próbek o najintenwykre-sywniejszej barwie pod-łoży, oznaczone nr 16 (karteczka z bloczku - żółta),

nr 17 (karteczka z bioczku - zielona),nr 19 (karteczka z bloczku - czerwona),wyrażnie pokazują, które zakre

-sy promieniowaniawidzialnegosąabsorbowane,a któ

-resąobijane i rozpraszane przez powierzchnie. Wnioski

Przeprowadzone badania wskazują , że podłoża

charakteryzujące sięintensywnym zabarwieniemwpły

wająznacznienabarwęujawnionegometodąninhydry

-nową śladu linii papilarnych.Optymalne warunki

obser-wacji i rejestracjiśladówdla wszystkich zastosowanych w badaniach podłoży nie są jednakowe (tabela 2).

Można przyjąć, że optymalny zakres promieniowania

(15)

Z PRAKTYKI

..

.

_'_H

'"

'

"

'"

Ayc.17. Wykresprzedstawiającyabsorpcjęśladówliniipapilarnych ujawnionychmetodąninhydrynową,uśrednionyna podstawie wyników uzyskanych zewszystkichpodłoi y

Fig. 17.Chart depicting absorptionotprintsdeveloped by ninhycJrin.It was averaged onthe basis ot thedata trom all substrates

dla obserwacji ujawnionych metodą ninhydrynową śla

dów liniipapilarnych napodłożachpapierowychzawie

-ra się wprzedz iale470-575nm. Przeprowadzone ba

-dani astanowią początek prac mających na celu o

kre-ślenieoptymalnyc hwarunkówprzep rowadzeniaproce

-su ujawnia nia i wizu alizacji śladów liniipapilarny ch na

różnych podłożach.

W

przyszłychpracach badawczych

planowanejestzastosowanieinnych metod ujawniani a

z wykorzystanie m wię kszej ilości próbek na poszcz e-gólnych podłożach.

PRZYPISY

1J.ThorwaId:Stulecie detektywów,Wydawnictwo Znak,

Kraków2009.

2 Przewodnik po metodach wizualizacji śladów da

ktylo-skopijnych, M. Pęka/a, M. Rybczyńska-Króli k [red.],

WydawnictwoGLKKGP,Warszawa2006 .

3D.J. McCaldin: The chemistry ot ninhydrin, "Chem.

Rev."1960,GO,39.

4 H.C.Lee.R.E.Gaensslen,ed.,Advanced in1ingerprint technology,SecondEdition,GRGPress,200 1.

5L. Stryer: Biochemia, Wydawnictwo Naukowe PWN , Warszawa1997,s.54.

6 Przewodnikpometodach...op.cit.

7T.Szczepański: Chemical lmagingjako nowaz

aawan-sowana technika rejestracji śladów daktyloskopijnych,

"Problemy Kryminalistyki"2008,262,51-58.

8S.W.Sun,Y.C.Lin,Y.M.Weng,M.J. Chen:Efficiency

improvementson ninhydrinmethod foraminoacid quan

-tificatton, .Jour nal of Food Comp ositio n and Analysis"

2006,19,112-117.

S4

9N.Rahman,S.N.H.Azmi:Speetrophotometrie method

forthedetermination ofamlodipinebesylate withnin

hy-drin in drug forrnulation s . "II Farmac o" 2001, 56,

731-735.

10S.W.Lee,J.M. Lim,S.H.Bhoo,Y.S.Palk,T.R.Ha hn:

Colometric deterrnination ot amino acid using genipin

from Gardenia jasm inoides, "Analitica Chimica Acta"

2003,480,267-274.

11 R.Jeffy,E.patton.Ch.Lennard,S.Lewis,K.Lim:The

detection ol latentfingermarksonporoussurfaces using

aminoacidsensitivereagents,Areview,"AnalyticaChi

-micaActa"2009,652, 128-142.

BIBLIOGRAFIA

1.Advancedin lingerprinttechnology, Lee H.C.,

Gaens-stenR.E.,ed.,Second Edition,GRGPress,2001.

2.Chemlmage XpertVersion 2.3UserManual,Chem

lma-ge Corporation,Pittsburgh,2008.

3.Jelly R.•Pallon E.,Lennard Ch..Lewls S.. Lim K.:

Thedetectionoflatentfinge rmarkson poroussurfacesusing

amino acidsensrtivereagents:A revie w,.Analytica Chimica

Acta"2009, 652,128-142.

4.Lee S.W••Lim J.M.,Bhoo S.H..PalkY.S.•Hahn T.R.:

Colometno determination of amino acid usinggenipin Irom

Gardenia jasminoides, .Analifica Chimica Acta"2003, 480,

267-274 .

5.Manual ot Fingerpirnts OevelopmentTechniques,Kent

T.,ed.,2nd ed.,Police ScientificOevelopmentBranch (PSOB),

Home Offiee,UK1998.

6. McCaldin O.J.: The chemistry of ninhydrin, .Chern,

Rev."1960,39,39-51.

(16)

7.Przewodnik po metodach wizualizacji śladów daktyl o-skopijnych.Pękała ,M.,Rybczyńsk-KrólikM.•[red.],Wy

daw-nictwo CLK KGP,Warszawa2006.

8.Rahman N.,AzmlS.N.H.:Spectrophotometricmethod forthe determinationot amlodipinebesylatewith ninhydrin in drug tormutauons, "II Farrnaco"2001.56.731-735.

9. Stryer L.: Biochemia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa1997.

10.Sun S.W.,Lin Y.C" Weng Y.M.,ChenM.J.:Efficiency improvementson ninhydrin method foraminoacid quantif ica-tion,.Journalot Food Compositionand Analysis" 2006,19,

112- 117.

11.Szczepańs kiT.:Chemical lmagingjakonowa zaawan

-sowana technika rejestracji śladów daktyloskopijnych,"P ro-blemyKryminalistyki"2008,262. 51- 58.

12.ThorwaldJ.:Stulecie detektywów.Wydawnictwo Znak, Kraków2009.

Streszczenie

Najbardziejrozpowszechnionąmetodąujawnianiaśladówli

-niipapilamychjestroztwórninhydryny.Biorącpoduwagęs pe-cyfikębadmi daktyloskopijnych skupionosięnapróbieokreślenia optymalnychwarunków obserwacji i rejestracjiujawnionych

śladów linii papilarnychmetodą ninhydrynową wodniesieniu

dopodłoży.Przeprowadzonebadaniawskazują, że podłoża cha

-PROBLEMYKRYMINALISTYKI272(2)2011

rakteryz ującesięintensywnym mbaruneniemwpływająz nacz-nienabanvęujawnionegometodą ninhydrynową śladuliniipa

-pilarnych.Optymalnewarunki obsenvacji irejestracjiślad6w

dlawszystkich zastosowanychw badaniachpodłoży,niesąje

d-nakowe.Możnajednakprzyjąć, żeoptymalnyzakres p

romienio-wania dla obserwacji ujawnionychmetodą ni" hydrynową śla

dów linii papilarnych na podłoiach papierowych zawiera w przedziale470 - 575nm.

Słowakluczowe:daktyloskopia, wizualizacja, ninhydryna,

obrazotvaniehiperspeki mtnc,absorpcja Summary

Nillhydrill isthe mostcommonlvused metbodojdeueloping

latent [mgerprints. Taking into account tht! specificityoj fingerpn nt examin aticns, thearticle tries toindicateoptima!

condiiionsjorobservationand acquisition ojlatent fingerprints

deteloped by ninhydrin method, wit" rejerence to oarious

substrates.The conducted researchindicatesthalsubstratesin

a1l intensioe colour areahle tosignificantly affect the colaur oj developedfingerprints. It seems that optimal conditions Jor

observation and registrationoffingerprintsvary fromsubstra te tosubstrate.It isassumed that the optimalrange oj spectrumto observe [ingerprintsdevelopedbyNinhudrinis470-575"'".

Keywords: fingerprint examinatlons. laterJt Jingerprints,

ninhvdrin, hyperspectralimaging,absorption.