3 - 9 czerwca 2020r.
TEN TYDZIEŃ POŚWIĘCIMY NA PRZYBLIŻENIE SYLWETKI JACKA SOPLICY.
POSTARAJCIE SIĘ WYKONYWAĆ DOKŁADNIE ĆWICZENIA I ZAPAMIĘTAĆ JAK NAJWIĘCEJ O TEJ POSTACI, PONIEWAŻ MOTYW PRZEMIANY BOHATERA MOŻE POJAWIĆ SIĘ W TREŚCIACH ZADAŃ NA EGZAMINIE ÓSMOKLASISTY.
Temat: Losy Jacka Soplicy– charakterystyka postaci.
1. WKLEJ DO ZESZYTU:
Pan Tadeusz czyli Ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z r. 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem należy do arcydzieł romantyzmu. Ten epicki poemat Adama Mickiewicza (uznany za epopeję narodową) powstawał w latach 1832–1834 (wyd. 1834). Jest to utwór synkretyczny, łączący elementy epiki, liryki, gawędy szlacheckiej, powieści poetyckiej i poematu opisowego. W pierwodruku został opublikowany bez Epilogu (dołączonego po śmierci autora w czwartym tomie Pism w 1860 roku).
Poemat składa się z dwunastu ksiąg opatrzonych osobnymi tytułami i poprzedzonych krótkim streszczeniem (ujętym w tzw. argumenty). W wielowątkowej fabule można wyznaczyć główną linię fabularną (spór o zamek Horeszków, perypetie miłosne Tadeusza i Zosi zakończone zaręczynami, ofensywa Napoleona na Moskwę i wprowadzenie reformy uwłaszczeniowej), połączoną z wątkami pobocznymi (historia Jacka Soplicy i jego działalność konspiracyjna, spór Asesora i Rejenta o charty). W utworze dominuje realizm epicki z narratorem obiektywnym i wszechwiedzącym, zaangażowanym emocjonalnie w tok opowieści.
2. ZAPOZNAJ SIĘ Z HISTORIĄ ŻYCIA JACKA SOPLICY I WYKONAJ ZADANIA W ZESZYCIE.
https://youtu.be/7aNv-PFqR8c
https://www.youtube.com/watch?v=YCcLnmRP67A Historia Jacka Soplicy vel księdza Robaka
Jacek Soplica to główny bohater naszej epopei narodowej. Historia jego życia jest w polskiej literaturze traktowana jako przykład duchowej przemiany – z zadufanego w sobie egoisty w miłującego ojczyznę wojownika, z lokalnego rozrabiaki w narodowego bohatera, ze zwykłego mordercy w ratującego cudze życie dobrodzieja.
Pochodził ze średnio zamożnej szlachty. W młodości był bardzo przystojny i imponował swoją sprawnością fizyczną – świetnie jeździł konno, władał szablą, strzelał. Miał przy tym dar jednania sobie ludzi. Panny za nim szalały. Jego towarzystwo upodobał sobie miejscowy bogacz – stolnik Horeszko i chętnie zapraszał go do swojego domu. Problem w tym, że miał śliczną córkę, która od razu wpadła Jackowi w oko, a i Ewie młody zawadiaka nie pozostawał obojętny. Jednak stolnik miał wobec jedynaczki swoje plany. Gdy Jacek to pojął, ożenił się
z biedną dziewczyną, którą traktował okrutnie. Poprzysiągł sobie odwet na stolniku za swoje nieszczęścia, jak tylko nadarzy się po temu sposobność. Skorzystał z zamieszania przy okazji najazdu Moskali na zamek Horeszków i śmiertelnie go postrzelił. Uznano go wówczas nie tylko za winnego śmierci stolnika, ale też za narodowego zdrajcę, który układał się ze znienawidzonym zaborcą.
Wiele czasu musiało upłynąć i wiele się wydarzyć, by Soplica odkupił swoje winy. Przywdział szaty mnisie i stał się księdzem Robakiem. Pokutował w klasztorze, walczył w bitwach, wykonywał misję emisariusza, przygotowywał powstanie na Litwie. Wszystko to, by pozbyć się piętna zdrajcy. Z oddalenia troszczył się o swego jedynego syna - Tadeusza, owoc krótkiego i nieszczęśliwego małżeństwa. Dbał o jego wychowanie i wykształcenie. Łożył też na utrzymanie Zosi, osieroconej córki Ewy, i uratował życie ostatniemu z rodu Horeszków.
Niemal do końca życia nie ujawniał swej tożsamości, dopiero tuż przed śmiercią odkrył swoją tajemnicę. Pełna rehabilitacja Soplicy dokonała się jednak dopiero po jego zgonie.
3. Uporządkuj życiorys Jacka Soplicy. Wpisz w kratki cyfry 1–11.
Wstąpienie do Legionów Polskich.
Przygotowania powstania na Litwie.
Miłość do Ewy Horeszkówny.
Tajny emisariusz Napoleona.
Ślub z przypadkową szlachcianką.
Udział w bitwie z Moskalami.
Zabicie Stolnika.
Częsty gość Stolnika Horeszki.
Nieformalny przywódca rodu Sopliców.
Wstąpienie do zakonu bernardynów pod imieniem Robak.
Śmierć.
4. Przeanalizuj konflikt pomiędzy Jackiem Soplicą i Stolnikiem Horeszką. W tym celu wykonaj kolejne kroki i uzupełnij schemat.
POTRZEBY ŻĄDANIA
CEL Jacek Soplica
Stolnik Horeszko MOŻLIWE ROZWIĄZANIA:
1. ………
2. ………
3. ………
Krok 2.: potrzeby Jakie są potrzeby bohaterów?
Krok 1.: żądania
Określ, jakie są przeciwstawne żądania bohaterów.
Czego pragnie Jacek Soplica?
Czego chce Stolnik Horeszko?
Krok 3.: cel
Czy istnieje cel, który obaj bohaterowie chcą osiągnąć?
Krok 4.: możliwe rozwiązania Zaproponuj 2–3 możliwe rozwiązania konfliktu.
KIERUNEK PISANIA
5. Określ, który moment w życiu Jacka Soplicy punktem zwrotnym w życiu Jacka Soplicy.
Wyjaśnij, na czym polegała przemiana bohatera.
………
………..………...
………
………..………
………
………..………
6. Porównaj historię Jacka Soplicy opowiedzianą przez Gerwazego (księga II „Zamek”, wersy 256–364) z historią opowiedzianą przez Jacka Soplicę (księga X „Emigracja. Jacek”, wersy 458–875). Wypisz różnice. Wyjaśnij, dlaczego te wersje są odmienne.
………
………..………
………
………..………
………
………..………
7. Wypisz innych znanych Ci bohaterów literackich, którzy przeszli przemianę. Podaj tytuł utworu, autora i bohatera.
Tytuł Autor Bohater
8. Uzupełnij tabelę właściwym słownictwem dotyczącym Jacka Soplicy vel księdza Robaka.
JACEK SOPLICA KSIĄDZ ROBAK
PRZEDSTAWIENIE POSTACI:
WYGLĄD ZEWNĘTRZNY:
CECHY CHRAKTERU:
ZAINTERESOWANIA:
OCENA POSTACI: