Stratygrafia górnego syluru z otworów Chojnice 3 i Stobno 1 (NW Polska)

ACT A G E O L O G I C A P O L O N I C A

Vot XVIII 1.968

LECH TELILER i KRYSTYNA iKOREJWO

Stratggrafia g6rnego sglurp.

Z

otUJor6UJ Choj.nice 3 i Stobno 1 (NW Polska) .

No.

4.·

s~: ~stawiono W ZIll'Y'sie stan rozpomania ()sadbw oraz 9truktur starOpaleozoicznyCh w re,onie Cho,nic ('NW Po1!ska) orez om6wiono stratygrafi~ dol.

nego ludlowu Z otwor6w Cllojnice 3 i Stobno 1.

WSTP;P

.

Przedmiotem

~aoowania.

jest stratygrafia urtwor6w

8yI1ursk.idh

z otwor6w Chojnice 3

i

Stobno 1, usytuowanych

w

odlegloSci ki1I.run.astu kilometr6w na SE

od

Obojnic

(fig.

1).obli

otw<>ry

wyikonane zostaly przez

Przedsi~bi{)I'Sflwo

Poszulkiwan iNaftowydh

IW

!Pile. 01iw6r Chojnice 3 wier- copo w latach 1963-1964, a ^{Stobno 1}

^w!l!966

^.r.

Materialy z .Qbu wiereefl opraoowane zostaly

wst~e

w Pracowni Stratygrafii Zakladu Nauk Geologicmyah!PIA:N przez L .

.

Tetlera i X. Ko-

. rejwo (1965, 1'900),

w ramach wsp6Jtpracy

lDB.ulkow~badawczej pom~

Zlednoczen.iem G6mictwa Na:5towego a

'Za~adem

Nauk Geologicmycil

PAN.

Wnioski strartygr8!ficm.e zawarte

IW

uiniejszym q>rilcowaniu ulegiy pewnej

zmiani~

w stOstmim do q>racowan

wstQpnyC!h

na sJru.tek rewizji ma,terfu1:u oraoz nowych danycll z innych wiercefl.

Autorzy

dzi~ujll

geologom. Zjednoczenia G6rn.lctwa Naiftowego oraoz

Pl'Izeds~iorstwa

POSr7mIk.iwail Naftowych w Pile za

ZyCmiwlllWIIP~rac~

oraz

udost~zlienie

malterial6w do opracawania. .

VIS2 LEeR TELLER 1 KBYSTYNA KOBE.TWO

ISH/OB/ko

h

^Brll4

eHilMtlrof ~

.D 4.. "kM

'-'~""'-"'"

ClJujnlce

~mdWCA.rr'nict'l.

m

Fld

C/JtjniC61 • Clmini':'Z.

Fig. 1

8t.o1m1l1 • .rtIIImIlZ. e

G.ho/HlCea Tuch%

m

Mapka ·sytuacyjna atwor6w wiertniczyoh

Sketeh map showing the position of Iboreboles here discussed

PROFIL LlTOLOGIOZNY SYLURU Z OTWORU CHOJNICE 3 Z G~OSCI 2965,0-3044,5 m

(fi2. 2)

!Pod utworami srOOlkowego dewonu (.zywet):

2965,0-2970,0 m ilowiec ciemn-oszary, silnie s:p~any;liczne §lizgi i zlustro- wania oraz zybkl ulcytu. Upad 15^G• Fauny brake

:2970,1)--,2973,0 m llowiec ciemnoBZIU'Y, slInie ·.zaburzony, z lieznymi p!aszczyz.;.

nami

pojllq6w -oraz lustrami tektonicznymi. KiJlka clenkieh wkladek wapiennych.

Nie-oznaczalne szCUltki brachiopod6w. ·tHmak:6w, llczne Ost1'acoda -oraz ulamki try- lobiot6w.

2973,0-2974,0 m ilowiec jak wyie"j bez WIkladek wapiennych. Z fauny: Skem-

dium cf. orthisifonne Kou., ,.NUC1J,la:rw." sp., Modiolopsis cf. antiqua Barr., Belle1'o- phon ~p, oraz fragment pan'Cerza wielkoraka. .

·2974,1)--,2974,7·m Uowiec ja:k: wyiej z dwiema cien:kim.i wkladkami wapien;' nymi. Z fauny wyst~puje: Chonetes sp., 8kenidium .cf. Of'thisifonne Kou., At1'ypa reticulam dZ'Winog1'odensis Kozl. kiLka, ISzCZIltki lili-owcOw, liczne Ost1'acoda ora2

szcZlltki kostne ryb.

2974,7-2979,1 m il-owiec· jak wyiej z 1I.d.1:koma bardzo· cienkimi ·wJdadkami wapiennymi. Z fauny: 01'biculQidea sp., Clwnetea d. lepisma {SOWJ); Ch(l1Ietes sp., Skenidium cf. o1'thisifonne Kozl. ikilka, Protathyris sp., Eichwaldia sp., ,.Nuculana"

sp., PaZoecmeUo sp. k.llk:a, Ctenodonta cf. it~sis Soot-!Ryen, Modiolopsis sP ..

Ost1'acoda, nieoznaczalne ·fragmenty trylobit6w i liliowc6w.

. 2979,1-4983,1 m il-owiec. ciemnoszary, d06~ ~ilnie ~bUl"zony; miejscami Alizgi

STRATYGRAFIA GORNEGO SYLUR'U Z OTWOR()WCHO.JNICE 3 .r STOBNO 1 7:

i zlustrow.anJ.a. Zfauny: Ctenodonta cf. liRdemiB Soot-

~Ryen, ModioZopstB . et. flexa 'Barr., ModWZopsis sp.

i szcUltki Alimak:6w oru maU6w. Upad 10°.

2983,1-2987,1 m :ilowiec jak wyt.ej, bez wtdadek· wapienn.ych. Z fauny wys~puje Orlricukridea· cf. ,-uga-

la ·(Sow.) .()raz ulamek

lnaua.

2987,1-12991,6 m · il.oW1ec jak wyzej. Upad15°.

DoSe Mezna fa\l1l'a: o,.bicuZoidea sp., Chonete, sp., Pa- laeoneilo sp., ModioWpns cf. fZe:ra BaIT. kil!ka,.Lll.7I.ll.li- ca,.dium sp., Colonog,.aptu, sp. 2 akazy.

2991,~95,8 m U.owiec ciemnoszary z liczny- mi &lizgami i zlustrowaniami. Z tauny stwierdzono: Pa- laeoneilO sp., ModioZopsis cl. fZe:ra Barr., H1IoZithes cf.

elegans BaIT. (2 opeIlkula), Priatiot1f'GPtus sp.

2995,&-3000,1.m Uow.lec jak wyzej. Z fauny:

NlI.cu.loidea sp., PaZaeoneilo sp. lcllka, M~ioZopBis sp.,

H1I~ithes sp;, ·Acanesp., CaZymene sp. .oraz szcilitki ryb. Upad 15°.

3000,1-3004,5 m ilcwiec ciemnoszary, nieco s~­

kany, ze j1izgami i zlustrowamami.

3004,5"'-'3009,9 m

milk

rdzenia.

·3009,9-13014.5 m ilowdec eiemnoszary jak wyzej:

Z fauny stwierdzeno tylko graptolity: Pristiog1"aptm dll.bim ~Suess) ldaka.

3014,5--4J022,8 m brllk rdzenia.

3022;3--4M1:26,9 m ilowiec ciemn'Oszary z ulamka- mi Prlstiog1'aptu. sp.

3626,9-0030,4 m brak rdzeni.a.

3030,4-03035,0 m ilowiec eiemnoszary zgrapto- litami: PriBtiog1'aptm dubiue (S~ss) oraz li~zne wc1ne sikule.

3035,0--0039,3 m Uowiec .ciemnoswy. Upad 5-.

Uczne PrlBtiograptm dll.biu.B {Suess) i nieozna<:zalne SzcUltki maJZ6w.

3G39,.a-,..l3044,'5 m ilowiec ciemnoszary z nielicz- nymi ~zgami i drobnymi sPflkanf4m,i. Z fauny Depot- kano tylko nieozna.czalne szczll1lki Inaltow. Upad 5°.

Kon~awa gl~cSe otworu 3044,5 m.

Fig. 2.

Profit litologiczny sylur.u Z otw.ow ChoJnj-ce 3 1 wap1en, , Uowlec, 3 1lowlec z pi.aszczym1lDl1 poAUzg6w, •

upad, 6 fauna nfegraptoUtowa, • fauna lP'aptoUtowa Lithologieal profile .of the Silurlan from bore.hole

Chojnice 3

1 Umestone, , clal'lltone, , clayatone wuh Il1de planes, • dip, IJ DOD-gtaptoUWc fauna, • paptollthlc fauna 6

.

Cho/nice3

. .., "8

.,

.s::

oStratvgrofio

l~

_i~

wt

·'oIogiCll/V ^{rofil ~}

~.

~~ ~ to

DEWON

nl§!DOtIntJiC .""";

Jls·

iJI

;)...

(J;

et :r:

(!;

...,

_iJI

0 ~(f,

::::>

Cl .(9

~5·

~ W/{I,

-J

0 I.,.""

...,

~

·3fH(5

:::... _.,

. c::.

0Ml>.

::;,

~

V)

3fl24D

..., 1.-

~

~iJI s·

'J/lAA. ""'C!J

7154 LEeR TELLER ,1 KRYSTYNA XOBEJWO

PRQFIL iLITOLOGlCZNY SY\LUiRU Z 1OTW01IIU STOBNO 1 Z GUJBOKOSCI 2487,~O,3 m

(fig.

3)

(PodOOchsztynem:

M95,~O,5 m brak rdzeriia.

2490,5---4496,5 m ilowiec ciemnoszary 0 odcleniu wltniowym, mie}scami spra- sowany. Upad nie do ustalenia Fauny bra'k. '

. 2496,~19,3 m brat rdzenia.

2519,3-2524,0 m iIowiec szary z cienkimi , wldadikami mulowcowymi., silnie zaburzony isprasowany. Llczne 6LiZgi i zlu&trowania. Upady zm-ienne 30-70·. Z falmY 9bwi.erdzono: masm cf. obovato (Sow.) bardzo' Hczne, Nuctdoidea ^!Sp.t LunuUcm-dium sp., Prittiograptu. cf. dubius (Su~, a ponadto ulamki slimlllk6w, ~ulurn lIyo- . Zithe.s sp., fragment tryloblta oru Ost1'alCOda.

2524,0-.2530,3 m ilowiec jale rWyiej' z faun~: Orlriculoidea sp., .. Chonetes" BP.

masowo, Prlstiogra.pt1u cf. duWus (Suess} knka oraz tliczne nieomaczalne ~ZIl1K1 brachiOpod6w, malZ6w, trylobltaw a takie OBtroooda.

Ko!lcowa gl~baltoA6 otworu 2530,3 m.

Sfobno 1

:~~ ^c:i'~ Proft'l stratugrol'li. _~~ ^~~ UtolO§icmg

~~ ~~

PERM

Uln5

::...

~ 21045

et ....

0

::;,

^Cl

Brok f'{/zenio

...

_~

=>. 0

...

Cl MIU

Cl)

;:)

: ~

2a.Jo.a

~1

~,

"

i1i

~ ~

::s

~~

2°·

~a .L

⁰•

!Fig. 3

IPro!il litologiczny syluru

2

<ltworu Stobno -I 1 llow1~c, 2 upacS, 3 fauna graptol1towa, • fauna

me-

, graptoUtowa,

Llthological profile of the SHurian from bore-hole . stdbno '1

1 cla:yatone, 2' dip, 3 ,raptoUthlc fauna, 4 non-graptoUtblC ',fauna

STRATYGRAFIA GORNEGO SYLUBU Z OTWOROW CHO.TNICE 3 iI STOBNO 1 'l6~

Wotworze Chojnice 31Cfig. -1), pod Utworami sl'lOdllrowego dewanu. nil:

gl~oko9ci 2I965.i()...0044.'5 _IDl

odwiercono

Seri~ UOWCOWll

z cienlkimi

1Wklad- kami wap.iennymi

w

partii strqpowej. Beria

·ta mieJscami

jest d<lSC ·sillnie

zaburzona. a

jej

pozoma mUtZsz06c

wynari 7'9,5

m.

Napobkana

fauna

jest slabo zachowana i s ¥ oznaczenia w _wi~oSci ograniczajtl _si~ do rodza-

j6w.

a

tyllko IOiIelicz:ne do

gatunk6w.

Na

gl~bdkoSc.i' 21965,0---31009,9 m stwierd2JOno:

Orbiculoidea cf. rugata (Sow.)

~I. '

1,

fig.

1) Orbiculoidea

~.

-

3rlllka (pI. I, fig. 2')

Chonetes

cf.

lepisma (Sow.) (pI. I,

IfLg.

4) Chonetes

~.

-

kllka (Pt I,

fig.

'5 i6)

Skenidium

cf.

OTthisifcmne

!Kazl. - ikillka (pI. I, IJg.'7I--9)

Atrypa .,.eticularis dzwinogrodensis !{ood.,

-lltiJIka

(pI.

'

El,

fig.

7; pL Ill.

fig. l' i 2)

.

ProtathYN sp.

E~chwaldia Bp.

{pI. II'l,

fig. ~

Nuculoidea _~. - kilka (pI. llVt fig. 6) ,.Nucu~na"

sp. -

kiollka

Ctenodonta d. ZindensiB Soot-Ryen

-lldllka (pI.

rv,

fig.

1 i 2) Palaean.eilo sp. -

ikllika (pI.

nI,

f~. ~

ModioZopsis

cf.

antiqua

'Barr. (pI. W, fj,g. 8i)

ModioZC>pBis

cf.

J1e=

Baxr.

-1kioJIka

(Jp1.1lV, _fig. :J--I5;)

Modiolopsis

~.

-

3rl1lk.a (pI.

v.

fig. 1)

Lunulicardium

~.

-

kilka .

BeUerophcm sp.

(pl1.

V,fig.

2) .

Hyolithes

cf.

elegan-s !aan-. -

adJka (!pI. V, fig.·5 i 6)

Hyolithes

&p.

(pI.

V, fig. 6.)

Acaste

Bp. (pI.

'V,

fig. 7)

Calymene

Bp.

i(jpl. v.

fig.

&J

OstmcOOa

Colonogmptu8

_{sp. ~l.}

VI,

fig.

6 i

'7)

Pristiograptus

~.

Na gl~<lSci od 3009.'9 m do ·304!4,5 m, tj. ikonoawej gb~bokoSci

otworu stwiel'ldzono obeonoSC licmyclh graptoJ.it6w:

·PriBtiogmptus _dubi~

(Suear)

(pI. 'VI. fig. 1-5)

oraz nieozn8czailne

~i mati:6w. .

Z wymiienionej

faWlY rut szczeg6ln~ uwag~ ·zasluguj~

graptolliy •

. Piel'lWSZe formy .napotikano IDa git~oSci 2aW1,;l--4991.6

m,

lecz

wabec

bardzo slalbego stanu 'Z8.ChOwania

me

moZna idh. oznaczyC doldadnde. Dwa

frag'menty proksymalne swym .charakteremte({

· zIb~e SIl do.

rodzaju

Colonograptus.

_Rodzaj

ten, w.ecNwz A.

Urhanka H1198R\.'lti1l'aniczony

dest

'756 LEeK TEiLER 1 KBYSTYNA KORBJ'WO

wyl~ie do dolnego lud10Wu i tfio poziomu !Neodiversograsptus nilssoni oraz do1nej c~

pOzWni.u

ltobograptus progeniJtor. Na ^~ka§ci 21991.6-

-2995.8 m

s11wierdzano ·

takie

^cfragment

rabdozomu,

^{n~~odo rodzaju}

PriBtiograptus.

^Forma

PriBtiograptus

dubius napotkana.w inter.wale 3009.9 --31044,5 m !p~i8da duZy zasi~g iPi<mowY iznana. jest ~ doInego syluru,

a w

ludlowie wys~uje doSe

lioznie.

Z ionych gl"lllP' na,potkanych w wierceriiu 'Chojniee 3 na ^uwag~ za- sluguj~

takze

brachiopody i to:

Atrypa reticularis dzwinOgrooensis, Ske- nidium' cf. orthisifonne

^oraz

Chonetes

^{of. Iepisma.}

Dwa

pierwsze gatUDlki-

:inane

s~ ^IZ lPi~tra SkaJskiegoPodola ~o.zIowski

192'9,

NiikHorova

1954"

a -tl'lZECi jest d<lBC powszechny ^{iW warstwach Eltan,} rBringewood

1-

Lein,twllr"

dine w Anglii (Holland, ^Latwson & W',almsley 1963), a wi~ !takZe reprezen- tUj~ych

iudlow. iPozostala

^-launa nie ma w~zeg()znaczenia dla ustalenia stratygratiil ordiwiereonej

ilern,

dha.raktery,zuje ana jed.nak Sylur ..

Qp:ieraj~c si~

zatem ItyJlro na

graptolliadh i brachiopoo.ach

mozna

przyj~6 z dUZym prawdopodobieflstwem,

ze sena

sylurSkEi odwiercona

w

otWOl"ze. Chojnice

3

rElPrezen-tuje . poziom iNeodi'Versograptus

!rlilsSoni

i,

bye

moZe, LObograptus progeniitor doLnegollUldIOWli. .

W-otworze Stobno I,

usyttuawanym

w odleglo6cloko1o 2 km Ila NW

od otworu Chojni.oe 3 (fig. '1),

osady

^sylurSkie

odwiercooo

pod cech9'1Jty-

nem na g!d>dkoSci 121487,5...;...2630.3 m. P6z0ma: ich mi.ari.szoSC

^{wynosi '*:010} 43,0 m.

Fauna iWyStEj)ujllCfl

w intel'lWale

2511'9.~30,3 m jest r6wnie:i: bar- dzo sl.a,bo zaohcm"ma. Ormaczono

w:

Orbiculoidea sp.

(:pI. I, fig. 3)

Glassia

^cif.

obovata

^{(Sow.) - iba~} Hczne !(pI.

n.

^fig.

¹

ⁱ 2>"

"Chonetes" sp. -

masowo I(p.1.

1I,

fig. ~) .

Nuculoidea

^{Bp. (pI. IV,}

fig.

7.)

LunuZicardium

^Bp. (pI. IV, fig. 9a, ib)

HyoZithes

^{cf. eZegans} IBarr. (oper!k.u'lum) ~l. V.

fig.

4) . .

Pristiograptus

^cf. dubius!(lSuE!S9)~. VI, fi€~ B-14i)

Wymienione formy. nie pozwaIaJ4 na I!!pl'ecyzowarue wieku odwier- conej serii. Przez ^analogi~ jednak do poddbnie ·wydrB2Jtaloonych

osadbw

z

il>1is1ro

poloZonego otworu Chojnioo 3,· moma !PI'ZyjPusmzac,

ze seria

ilowcowa: ^Struma naleZy r.owmeZ

0.0

doLnego .ludlowu. rDokladne ustale-

nie

poziomu grapto1iJtowego

me

jest moriliwe z uwagi na

to, ze Pristio- graptus

dub

ius.

jak jut upnzednio iW9pOOlIl'iano, posiad8

duzy

zasiE:S pio-·

nowy.

Re~uj~ powymze ^tPrzyj~. Ze.w otworach Ohojnice 3 i Stab-

no

lr~rezen-towaoe

m.

^{osakiy dolnego} lu.dl.OWIU.

W rejonie CIhojnic wykonanow. osta-tniCh

latach kilka

'Sl~bokich

·

wiercen.

wkt6rych stwlenizono pod pe~ 'lulb dewonem sllnie ^lZafal- do wane osady sylurskie ~ ordowidkie (!fig.

-I).

STRATYGRAFIA GORNEGO SYLUBU Z OTWOROW CHO.T:NIClIl

a

:r STOBNO 1 7ftl

Do najmiodszych

ogniw syluru

rozpornanyen dotydhczas

w tym

re- lonle naleq ~ady' Z

otworow

C1hojeice 3 do Stdbno '1. DoIny sylur 1lkio-.

kumeIlltowany ifaunistycznie wysi;EPIje w profiau otworu LUltom 1, polo- zonym kilika ,kiLometr6w na N

od

Stobna ~Tell-er & Korejwo t968b). '

Osady ordowidlde, lkt6re jak dotycbczas stfmdwi4, lIlaj9taTSZe roz- poznane ogniwa pa.1.eozoiku

w tym

iejonie, -odwieroono w obworaoh Mia-, stko 1 i Nowa KarcZIIla 1 !(Teller & Koreiwo 1967'~.

W.

iadaiymz 'wymie-

nionyeh wiercen ,zar6wn.o ·bsady ortiodu jak: i Bylluru nie IZOStaly"!przebite i

s¥.

na razie rue nie mOZ:na powiedziec 0 icb ~ach.

Przypusz- czac

^jednalk nalety, Ze Bll one Iba,rdoo du:ie, lPoclobnie ja.kto

ma

miejSce na RugU (Kolbe11963, Jaeger 1967).

,

W

o,pmrdu odane ze wspomnmnycll wiereen jpCltwJ.erdzone zostaIy wczeSniejsze przypunczenia

nielkJt6ryc'h

ibadaczy ~7nosko 196a, 1963, -1965) o obecno8ci iW 'tym rejonie PolSki, strefy fahiawafl ikaled.oiiSkidl. (Telller

& Korejwo 1968a). ,W

tyro

uj~iu osady staropaleozoiczne rejonu Chojnic w.f4zac naleiy ze

straUi geosynklina-:Irul, ik:t6ra

przefbiegala w2Jd£uz Bkraju platformy wschodnWeuropejskiej. Pmesledoona ana

zostala

~rceniami zarowno':w kienmllw

N!W

aZ!po

RugiE:,

jadt i

w

Ikieruniku SE po DobrudZ~

(vide Znosko

1!963, 19661).

, KierunEk falld6w

kaledoDa1i:ioh

pokrywa Bi~

z przebiegiem strefy ~ej.,

, Stwd.erdlzenie

rw

Otworach' Miastiko 1 jJ NOW'a Karcmna1 osad6w or- dowidkich nasuw8 prz:ypl1S2lCZenie,

iZ

;w :lderuDlru NE

od

,tych otwor6w oczekiwac inaim:a wyst~owania <»lad6w Ikambryj8kicll,

zwUramyclJ.

jesz- cze ze strefq' fakWwq. iKambr

;te.n,

:wyKsz,talcoo,y prawdqpoldobnie" w facji piB&ZCzysfiej; moie Btanowic ~ra ~ld6w. Aq>1iltudy!faldaw ikaledOOSldch wydajq si~

ibye

2'JIl~ozne, 0

czym Swd.a.dczy

,obecne8C osad6W derwonu i kar- boou

, <>

dUZych miqiBzoSciach, st\Vierdw.nydh ostatn.i:o

rw

otworach Ba'bi- loo

'1

i Brda 1, usytuowanyO'b. miPy' lNowqlKsl"CZIlUl lna IN i NE oraz

ChojniCami 3 i Stobn-em '1 na SE. ' ,

NiJew~tpliwy \VIP1yw iIla .rozwoj struikturalny omawimego ,dbszaru mialy taacie

orogenezy

lllkx:Jme, kt6re zaznac~

mE:

szeregiem ~ok6w

i IblOlkawymi pr.zesuni~iami, 00 powodlowalo IPionowe przemieszozanie

osadaw

pa!l.eozoicmycb.

Suma

tych ozy.rmikow

.zapewne

wywarla

;wpJyw na.

alrumulacjE: i migracj~ bitulniln6w.

Strefa faMow ikaleci.OD$:idh

d.

'jej IPrzedpole stanowiq !batrdm ko~­

stny

obszar dla poszuddWaD.

2Jl(j;

ropy

i

gazu. iNa szczego1n4

u'Wag~

za-

: lflugiWal~by -tu

osady,

kamlbruin~go

oi'dowiku;' poo.

wlU'UlIllkiem, ze' zawarte

w nichikolelkJtory

^SIi'Odpowieldlnio

ilio1dwaine.

iW

~

N owa iKarczma

'1

seria ' ol'dowilOka zawiera slady

ft:>iJtumi~

, n6w, 1k!t6re IPrawdopodobnie znajdujq

mE:

na wt6rnym zrozu. ,Nie jest

wy-

klUC'Z'one, :Ze

migrowaly

ooe iZ niZej pc>IoZonycl:t kolektor6w szczelinami si.Ime zaangariowanej .tektoniczrrieserii orddwicltiej.

W o~bie strefy ifaldowej,

jak

jut w~omnimo,

OBady

dolnego Iu:""

dlowu ~rdzono ,d'Otychezas rtylko IW lP.rofilach

otworaw

Ohojnice 3'

'158 LEeR TE1.LEB t KBYSTYNA KOBEoTWO,

i Stobno 1. Brak jest zatem Idanydh do (korelaeji osad6w tego wieku 'w ob- r~ie tej strefy.

NiljiblJJZej porozony:m wiercen.i.em ~dk. 700 ikm na NlNlW od Chojnie) jest !8ytOw IG 1, znajdum

Bi«:

julZ ^!IUl' ~ platformowym, gct.zi~

na gb~bokoScil 1479,0 m pod permem. Btwierdizono poZtomo leZElce osady

syluIil.

Nie zostaly one !p!t'zebite do Sl~i 125169,'7

m.

Wiekowo r~re­

zentowany'jest.tu .g6my

ludlow,

przy czym:w p8.l'!tii ~~ej Die osUig- n1«:to p~iomu Saetograptus lemtwaroinensis {TOm~l962'.

W

dtwQrze L~ ID 1 (dk:. 25 ikm na N:od Bytowa) r6wrniezpo- zionio leqce

pod permem osady

syluru odwiercone zostaly na gl~boka§cil 1028;0

m.

-Reprezentowane, ~ tu wszystilde lPi~ra' syluru '0 lElCznej

mUiz-

szoSciokolo 2fM5,0 m.Pooi:bej od gi1~akoSci 3273,0 m wy8t~ujEl 'osady ordowiku (lTomozyk 19612). '

, Osady sylJUrskie z otworow Cbojnice 3 i Stobno 1

Bti

cz~iowym 00.- poWiiednilkiem serili odwieroonej w otworze ~bork ca g1~oka§ci 2760,.0-

~.u)(),O

m.

Duze miJF.szoSci syluru

g6mego

wotworze L~bol"k ~700,O m) i By-

t6w

(:1:090,0 ro) zwi4zane

q

zapewne

i

poStorogeniC7iIl'El denudac'j~ obszar6w wyniesionych

w

wynilku faldorwan kaledonskicll ie7m.osko 1900, 11963, 1964, 1005}.

WcllodzHy

one rw Oibr~b strefy geosyolk.lilna1)nej, t}tt6ra ulegla faMo-

, waniu i

wynurzen.i.u po

dOlnym ludllowie. Powy'Zsze nasuwa .r6wnieZ przy-

puszozenie 0 malym pra~QPodobieDstwie nawiercenia w rtej strefie osa- dOw sylurskich mlodszydh 00 ludlowu domego.

IPrzedBtawiony wyt.ejdbraz

r02'JWlOju strefy

geosymdmalnej posia-

<la charalk.ter bardzo

og6lny, 00

wynilka zeslabego jes7£ze

r~ania

Wgl~ego. [)alsze wieroenia,

tU:;tidElce w

toku na

obeza, rze p6bniocno-zachod-

n.j Polsld, pOzwolEl 'wyjaSnic 8zereg "zarysowujElcych si~ problem6w.

PmC01.O'n4a Stratflgmfii Zakladu Nauk GeaZoglcznflch PAN WarBzawa 22, AI. ZtDtrki i WigU7'f/ 93

Wa1'BZIJ.'Wa,lO 8'ttIczniu 1968 1'. ,

HOLLANiD C. H., LAIWBONJ. O. & W.AJllMS!'JEY V. G. :10963. fNIe SIlurian rocdal of the Ludlow district, Shropshire. - Bu11.. Brit. ]!Ius. Geology, vol.

S.

no. 3.

~ndon. '

JAEGER H. 1967. Ordavi.z auf Riigen. Datierlilng und Vergle.ich mU anderen Gebie-, ten (Vorllufige Mittellun,g). - Ber. Deutscb. Ges. Qeol. Wiss. A. Geol Palliont.,

Bd. 12, H. 112. Berlin. '

KOZWWSIKI R. ·1929. Les Brachiopodes Gothlandiens de la lPodolie Polonaise. - Palaeontologia Polonica, no. 1. Warszawa.

KOLBEL H. 1963. r>er Grundgebirgsbau Nordostdeutschlands lm Gesamtr,abDien der benachbarten Gebiete. - Medd. Danak Geol Foren., Bd. 12".H. 1. Kopenhagen.

STRATYGRAlI'IA GORN:a:GO SYLURU Z OTWOROW CHOJ'NICE 3 I STOBNO 1. 759 NIXI¥ORO'V A (Stratigr~phy . O. I. 1954. StratiJgr8if:1a i braohiopody sil1ttijskich otloiec;lij Podoill and brachiopods of the SiJIutian of the, jp,odolla). _VSI!lGEL Mo- .

s'k:va.

TELIJER L. & KORaEJlWO K. 1965. Stratygrafia i lltologia syluru z wieri:enia Oooj- nice 3 Itstratigraphy -and -lithology of the Siiurian ~rom.the bOre-bole Chojni- ,ce 3). ~ Arch. Bi~a 'Dokum. i Proj. Geo1. ZNP. Wairezawa.

ToELLER 'L. & KDREJWO K. iW66. Stratygrafla g6rnego syluru Z otwOl"U Stobno 1

, (straUgraphy _{of the} Upper Silurian from tbe bore-hole stobno 1-). - Ibidem.

TEILER L. &: KOREJ,WO K. 1967. Stratygrafia ·utwm-6w mdowidricll Z 'OtWO'l"U

Nowa KarcZlXla 1 (Stratigrapby of the IQrdovici8lll from t~ bore-hole N()wa Karczma 1) • ...:- Ibidem.

T.EI...lBR L. & KOBlEJlWO K. '1968a. Early iPaleozoic depomts of the'deep substratum of North-Western Poland. - Acta GeoL Pol., vol. 1'8, no. 3. Warszawa;

TELLER L. & IKOREJlWO K. 1968b. DolIiy sylur Z otworu oLutom 1 w rejonie Chojnlc (Lower Siluriandeposiis from bore-hole ILutom l, 'Vicinity of ChojI1lce, ,NW

Polend). - ilbidem, vol. 18, no.

,2: ,

TOMCIZYJt H. 1962. Problem stratygrafii ordowilw i syiuru w lPolsee w Swietle ostat- nieh badaii (Stratigraphi'c problems' of the Ordovician and Silurian in Pc>- ' 'land in .the ll,ght of .recent studi~. - Pra~e I. O. (Trav. ):oat. 0601. PoL),

t. 35. Warszawa.

U~ANEK A. 1960. On the morphology and evolution of the CUwLlagra,ptinae (Mo-, nograptidae, Graptolitbina). - Acta Palaeont. Pal., val. U, no. 3/4. Warszawa.

ZNOS'KO J. 1962. Obeeny stan majomoBcl ·budowy geologicznej _podlexbl pozakarpac- kiej P,Qls.ki (!Present status of konwledge of ,geological structure of deep eub;' stratum of Poland beyond the CarpathWi'll's). - KwartaJ.n.ik ~l., t. 6, z. 3.

Warszawa. ,

1963. Problemy tektoniczne obszaru pozaokarpaekiej POlski '(Problems of the Outer Carpathian part of Poland). _ Prace I. G. (Trav. [nst. G(!ol. PoL), t. 30; cz. 4. Warszawa.

1964. 'Pogllldy na przebieg kaledonid6w w Euro,pie (Opinions sur l'etendue des caIedonides en Europe). - Kwartalnik ~l., t. 8, z. 4. Warszawa. '

)965. Problem kaledonid6w i granicy platfonny prekambryjsldej w Pol:see (The problem of Caledonides and the border of Pre-Cambrian Pla1!form in Po- land). - Biul.I. G. (Bull. Inst. Geo!. Pol.} 198. Warszawa.

L. 'l'ImLLER & K. KDBEJWO

8T.BA,TJGILA.PIIY OF TBiE V:PIPER S]LVIUAN FBOM BOBEIIOLBsCBOJNIOiE _{. AND S'J.'OBND}

a

1 (NW POLAND) -

(Summary)

ABSTRACT: A _slts and structures preUmlnary report in the rqion of ChojJl1ce lS given of the present knowledge of old Paleozoic depo-(NW Poland), and the Lower Ludlovlan !ltra- tlgraphy from boreholes ChojDice 3. and Stobno 1 Is dlllcussed.

The ~sent paper contains new data on the stratlgraphyC1l. Upper Silurian aeposits from boreholes Chojni-ce 3 and stobno 1 in north-western' Poland (fig. 1).

760 LECH TELLER 1 KBYSTYNA KOREJWO

On faunal ev'.idence it has been accepted that Lower Ludlovian deposits (figs.' 2 and ³⁾ are represented in both these boreholes. .

A number of recent boreboles 1n the region of Chojnice show the occurrence of stroDJily folded Silurian or Ordovicien (:Ilte. 1). deposits underlying ;the Permran or

. the Devonian.

Deposita reached in boreholes Chojnke 3 and Stobno 1 belolllg t<> the youngest.

Silurian members so :far recognised in this region. 'lbe ~wer Sllurian, faunistically documented, occurs in borebole iLutom -1, situated a ff!W kJ10metres north

at

stob- no (Teller & Korejwo :l968b) ..

Ordovici.an: deposIts, \90 far representing the oldest ;known members of the Pareozoic in this regi<>n, haw been reached in boreholes Miastko 1 and Ncwm Karczma 1 (Telier & !K,orejwo 1967). Neither Qrdovician lIlor SHurian depOsits have been pierced in any of these boreholes, hence, nothing definite is now known' sbout their thickness. It may, ,however, be reasonably suppOsed that, similarly as in Riige.n o(Kolbel 1963, Jaeger 1967), their thickness is enormous.

Data from the boreholes mentioned above confirm earlier suggestions of some writers {ZnoSk<> '1962, 11963, 1965) about .the !presence in this region of Poland of a :wne of CaJedonian:f.oJ:di1l!gs (treller & 1K0rejwo 19688). (From tblB 'aspect ;the old P.aleozoic deposits in ihe region of Chojnke are probably connected with the geo- sYillcli.nal zone whioh coincided with the margin of the East-European platform .

.rt

·has been: tr~d 'in borebolle.s as far as 'R>iigen in the NW directi<>n and as far ^as!

Dobr~a in the BE direction <vide .zo.osko 1963, 1965). rrhe trend of the Caledonian folds eoinci<ies with that of rUle geosynclfnai IIOne. .

The presence in boreholes lMia9tko ,I and Nowa Karczma.l of"Ordovician de- posits. re.asonably· suggests the occurrence at cambrlan deposits Oltin eonnected with the fold :zone} in 'the area lying to the ·NE of -these borehol6s. These Cambrian rocks, probably' developed' in a sandy fades, may represent the .cores of the folds.

The ampIiotudes of the Caledonian folds seem to be considerable in view of the presence of rather thiCk lDev<>nian and Carboniferous. depOsits, recently reached in boreholes Babilon 1 and Brda 1. The last two boreholes are situated IN and NE <>f borehole Nowa Karczma I, aDid SE df. borebo1es Chojnice 3 .and Stobno ,1.

Younger ,orogenic movements ha.ve undOUbtedly'· also affected the :structural evolution of the

area

,here considered. Il"bey are represented by a number of faults and ,block displaoements resulting in the ~tical sh:i!ftiJig .Of Paleozoic depositts. The total work o.f these !actors ·had probably influenced the' accumulation and mi-

gration at bitwnens. .

The zone at Caledonian' falds together with its foret:ield is an area favourable to oil and 'gas prospeoting. In 1lbis respect the maximum attention «boWd pe focusSed on deposits of the Cambrian and the iL<>wer Ordovician, provided that the collectors .

they 'cOllltain are properly isolated. .

The Ordavician series from ··borebole lNowa iKarczma.l contains traces of bitumene pr.obably oecurring on' a secondary rockbed. l't :Is not excluded 1hattheir m~gi-ation from :Iower':"lying co1llectors

was

realised by way of tislnl1'eS ·ctl an Ordovi- clan series strongly tectonleaUy affected.

As has already been mentioned, boreholes Chojnice 3 and Stobno 1 are the only .ones within the fold zone where Lower Ludlovian depOSits have ,been reached.

Hence, correlative data for deposits of this age in the fold :wne are ilaaking.

BytOw ID I, the nearest borebole (a.

,0

^{;km !NINW} from Chojn'ice) lies already within the pla:tilOl1'm 81'ea~ Hol'limntaUy lying Si[urtim deposits underlying the PermiUl have been reached there at a depth of· 1,479

m.

They were not pierced to a depth of 2,569.7m. The Upper Ludlovian stage is represented here but the Saetograpt.us leinrtwardineIlliis ·:wne (Tomazyk 1962) was not rellched. .

STRATYGRAFIA' GORNEGO SYLURU Z OTWOROW CHO.TNICE 3 .r eTOBNO 1 "l8l.

In borehole I4>orIk

m

1

<a.

^{~ Ikm} N Gf Byt6w) Silurian also horizontally lyilng deposits itulIVe been 'reaclled below Ithe Permden (at's, depth of 1,028 m). repre-

senting all the SUurian stages whose total thickness amounts to 2,245

.in.

Thi! Ordo- vician deposits occur below at a depth of 3,2713 m (T~zyk 1002).

The Silurian dep~sits from borebales Chojnice 03 land Stobno 1 partly corre- spond to -the series reached

at

~bork, petween 2,760 and 3,100 metres. '

The ire at thlolm.ess of the Upper SilIIl1'ian in boreholes ~oril:: (1,700 m) and By tow (1,090 m) is probably connected with the post-orogenic denudation of areas uplifted as a result of caledonian foldlngs (Znosko '196a, 1963, 1-964, 1965). Theaeareas were a part of the geosyncfin&1 zone which was ,folded and emersed. in post-Lud- lovia,n time. 'Hence, S:iilurJ.an deposits· younger than the Lower Ludlovian cannot

be reasonably expected within thi'fl zone.

The description here given of the development of the geosynclinal ,zone is a very gener8J. 'one owing to the inadequate ~owledgeconoerning its subsurface character. Additional boreholes n1)W being drilled within ,this part of nol'th-westem Poland, will clear up a number of irelevant problems.

The Strailtgraphic Laboro.tory Imtitute of GeoZogical Scj.ences

P!>Zish Academy of Sciences" ' Warszawa

zz;

AZ~ Zwfroki i Wigury 93

. 'Warsaw, January 1968

OBJASNtENTA DO tPLANSZ I~VI

DESCRIPTION OF PLATES I-VI

PL.t

1 .:.... Orbiculoidea cf. n.gata (Sow.), otw6r (borehole) Chojnioe 3, gl~bokoAc (depth)

2983,1'-!2987,1 m ' ' X 6

2 - OrbicuZoidea sp., ibidem, gl~bok:08c (depth) '.2987,1:-t2991,~ m X 6 S - O1"bicu.Zoidea sp., otw6r (borehole) Stobno :1, gl~oA~ (dept~) 2&24,o-25S0,O m

" ·XB

4 - Chonetes cf.le,piSml1 .. (SoW.), otw6r (borehole) ChoJnice S, glQbokoAc (depth)

2974,7--2979,1 m ' X 7

5-6 - Chonete, sp., ^ibidem:' X 7

7 i 9 - , Skentdtum of. orthilriforme l(Kozi.), otw6r (borehole) Obojn1ce 3, gl~bokoS~

(depth) 2973,0-2974,0 mj fig. '1--X 6,5; fig. 9 -- X 7.

8 - 'Skenidium cf. orthilrifcmne

(l{ozI.),

ibidem,' glQbokoS~ (depth) 2974,0-29-74,'1 ~

X

5,5

LECH _ TELLEB 1 KRYSTYNA KOBEJWO·.

P.L.I]

.1-2 - Glassta cf. obovata (Sow.), otw6l'1 (borehole) stabno I, gl~oko.§cS (depth) 2519,a---.2524,O m; fig. 1 - X'7,lfig. 2 - X J.O.

:3-6 - "Chonetes" sp., ibidem, gl~bokO§cS (depth) 2524,()-..<2530,O m; fig. 3 1 4 - X 20,

:(ig. 5 i 6 - X 15. .

'''1 - Atrtlpa reticuZaris dzwinogrodensis Kozl., otwOr ~borehole) Chojnice 3, gl~bokoScS

(depth) 2974,7-2979,1 ·m . X 10

iPL. III

:1 - Atryw reticutaris dzwenogTodensis K1)zl., otw6r (IboIrebole) Chojn~oe 3, gl~bo-

koAcS (depth) 12974,7~297,9,1 m. X 8

;2 - Atrypa reticuZarts dzwinogrodensis Kozl., ibidem, gldlokoScS (depth!) 2974,0-

-2974,7 m X 2 .

. 3 -. Eic~waldia Sp.t otw6r (borehole) Chojnice 3, gl~bokoac {depth) 2974,7~2979,1 ~

X 6

.~ - PaZaeoneilo sp., ibidem; fig. 4 i 5 - X 5, fig. 6 - X 4,5.

PIL. WI

:1 - Ctendonta of. lindensis Soot-Ryen, otw6r .(borehole) Chojnice 3, gl~koSc

·(depth) 2979,1-2983,1 m X 5,5

;2 ...: Ctenodonta cf. Undensis Soot-Ryen, ibidem, -gl~bokoSc (depth) 2974,7-2979,1 m

. X 5

,3-5 - Modiolopsis cf. fZeza Barr., ibidem, 'gI~ojc (depth) ~98'1;1-2991,6 m; fig. 3 - X 7, fig. 4 - X 9, fig. 5 - X.7 •

.8 - NucuZoidea sp., ibidem, gI~kO§c (deptb) 2995,8-3000,1 m X 5

., - NuC"ulotdea sp., otw6.r (borehole) Stobno I, gl~bokoAcS (depth) 2519,3--2524,0 m

. . . X 5

;8 - ModtoWpsis cf. 'anttqua Barr .. otw6r (borehole) Chojnice 3, gl~bokOAc (depth)

297~,0-2974,O m ' X 5

:9a, b - LunuZicardium sp., otw6r (borehole) stobno -I, glt:bolkoAc (depth) !2519,3-

--25124,0 m X 3

:1 ....;.. Modioloprit sp., otw6r (borehole) Chojnice 3, ,glt:boIkoAcS (depth) 2995,8-3000,1 m

X 7·

;2 - BeUerophon sp., otw6r (boreoole) Chajnice 3, glQbckoac (depth) 2973,D--4974,0'm X7

·'3 ~ HYOZithN sp., ibidem, 'glt:bokoAcS (depth) 2995,8-3000,1 m X5 .• 4 - H7IoZithes cf. elega-ns Barr. {-opel'lkulum -operculum), otw6r (borehole) stobno I,

glt:bokoic (depth) 2519,3-2524,0 m X r.I.2

STRATYGRAFIA GQRNEGO SYLURU Z OTWOROW CHOJ'NICE 3. a: STOBNO 1 '1~

fi-6 - HvolitheB cf. elegaft8 Barr., atw6r (borehole) Chojnice 3, glll,bokot~ (depth)

2991,6-2995,8 m ' X 8

'7 - AcaBte sp., otw6r (borehole) Chajnice 3, g~bok06~ (dept~ 2995,8-3000,1 m· X5

:8 - CaZymene Bp., ~bidem X 5

PL. VIi

1, 3, 4 - PriBtiograptus· dubius (Suess), otw6r (boreboie) Chojnice 3, gIQb()koS~

(depth) 3035,0-30'39,3

m:

fig. ;J ,... X 4;5; Ifig. 3 i 4 - '

X

8.

:2 !I. 5 ...:.. Pmtiog.ra.ptuB dubius ,(Suess), ibidem, gl~bokOl4~ (depth) 3009,9-300.4,5 m X 5 -6-7 - C()Zonogmptus Bp., ibIdem,. gI~bOk:oA~ (de'pth) 2987.1:....;2991,8 m X 10

~14 - PristWgraptus d. dubiu.' '(Suess), otw6r (bor.ehole) Stobno \1, glE:bOlkot~, . (depth) me,3-2524,G m; fig. 8, 9, 13 i 14 - X6, fig. 10 - X :5, fig: 11 i 12

-X4.

F'otogratie wydtonal R. Adamik Photographs by R~ Adainik

ACTA GEOLOGICA POLONICA, VOL. XVIII L. TELLER & K. KOREJWO, PLo I

ACTA GEOLOGIC A POLONICA, VOL. XVJIl L. TELLER & K. KOREJWO, PLo II

ACTA GEOLOGIC POLONICA, VOL. XVJII L. TELLER & K. KOREJWO, PLo III

ACTA GEOLOGICA PCLONICA. VOL. XVIII L. TELLER &. K. KOREJWO. PLo IV

ACTA GEOLOGIC. POLONIC , VOL. XVJ'II L. TELLER & K. KOREJWO, PLo V

ACTA GEOWGICA POLONICA,. VOL. XVJII L. TELLER & K. KOREJWO, PLo VI

5 4

2

1 9

14