Pharmacotherapeutic aspects of drug transporters in the placenta

Pełen tekst

(1)

(2) . DOI: 10.17772/gp/61558.

(3) po ł o ż n i ct wo. Transportery leków w łożysku a farmakoterapia w okresie ciąży Pharmacotherapeutic aspects of drug transporters in the placenta

(4)

(5) Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej PUM Szczecin, Polska. Streszczenie Farmakoterapia w okresie ciąży jest często nieunikniona. Liczba kobiet w ciąży wymagających podawania leków stale rośnie, częściowo z powodu zaawansowanej diagnostyki, częściowo ze względu na rosnący wskaźnik macierzyństwa u starszych kobiet. Jest oczywistym, że poznanie funkcji transporterów leków w łożysku umożliwia dokładniejszą charakterystykę przenikania leków (również innych ksenobiotyków) przez barierę łożyskową, a tym samym bezpieczniejszą farmakoterapię. W opracowaniu przedstawiono informacje dotyczące ekspresji transporterów leków w łożysku w kontekście stanów patologicznych towarzyszących ciąży, które wymagają długotrwałego leczenia matki i/lub płodu, takich jak zaburzenia rytmu serca płodu, cukrzyca ciążowa, padaczka, zakażenie HIV, stan przedrzucawkowy oraz stany chorobowe wymagające stosowania glikokortykosteroidów.. Słowa kluczowe: ransportery leków / / farmakoterapia / Abstract Drug treatment during pregnancy is often inevitable. The number of pregnant women in need of pharmacotherapy continues to grow, partly due to advanced diagnostic tests and partly due to advanced maternal age. Obviously, knowledge about the function of drug transporters in the placenta allows for a more accurate analysis of drug penetration (and other xenobiotics) through the placental barrier, and therefore safer pharmacotherapy. The paper provides information on the role of drug transporters in the pharmacotherapy of pregnancy-associated pathologies which require long-term treatment, e.g. cardiac arrhythmias, gestational diabetes, epilepsy, HIV infection, preeclampsia, and conditions which require the use of glucocorticoids.. Key words: drug transporters / placenta / pharmacotherapy /. Adres do korespondencji: Marek Droździk Pomorski Uniwersytet Medyczny Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej al. Powstańców Wlkp. 72; 70-111 Szczecin, Polska e-mail: farmakol@pum.edu.pl. Nr 4/2016. Otrzymano: 04.12.2015 Zaakceptowano do druku: 21.01.2016. © Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. 305.

(6) 4 6 % ' ) 4 3 + 0 Á ( 3 ; ) poł ożn i ct wo. DOI: 10.17772/gp/61558.

(7) . Olga Motyl, Marek Droździk. Transportery leków w łożysku a farmakoterapia w okresie ciąży.. Wstęp

(8)

(9) !"

(10) #$

(11)

(12) %

(13) %$$

(14) #

(15) %

(16) !& # #

(17)

(18)

(19) $ %

(20) %$

(21) '

(22) $

(23) !

(24)

(25)

(26)

(27) % (

(28) )*+,.,/ 0/1

(29) $

(30) 2

(31)

(32) *,.0) +,.341

(33)

(34)

(35)

(36) % #+")*+,. !ATP-binding cassette transporters1!3

(37) )

(38)

(39)

(40) %

(41) %

(42)

(43)

(44) 5$

(45)

(46)

(47)

(48)

(49) !,

(50) 2

(51)

(52)

(53) %

(54)

(55)

(56) %

(57)

(58)

(59) %

(60) #

(61) $ ! 6 7 #

(62)

(63)

(64) %$ #$

(65)

(66) #

(67)

(68)

(69)

(70) % %

(71) # *89. ! solute carrier transporters1

(72)

(73) :

(74)

(75) $ % # $ %!

(76)

(77)

(78) %8.9 # !!

(79)

(80)

(81)

(82) #%*+" ! organic cation transporters1

(83) %*." !organic cation transporters1! ; %

(84)

(85) $

(86)

(87)

(88)

(89) # 2

(90)

(91)

(92) % #

(93)

(94) 2 5

(95)

(96) $ ! < # #

(97) %

(98) $

(99) %!;2

(100) % $ % #$= 5

(101) #

(102) $ = ! 2

(103) ' 2 $

(104) = #$ ! ;

(105)

(106) 5

(107)

(108) ! % %

(109) 2

(110)

(111)

(112)

(113)

(114) %

(115) ! >

(116)

(117)

(118) #

(119) %$ %

(120) %

(121)

(122)

(123)

(124)

(125)

(126) ! ? * 2 1

(127)

(128) 2@ 2 ! 8 % 5

(129)

(130)

(131)

(132)

(133)

(134)

(135) % % #%

(136)

(137) $

(138) # %

(139) %!>

(140)

(141) 2

(142)

(143)

(144) % #

(145) 25

(146)

(147) !. 306. Farmakoterapia przezłożyskowa zaburzeń rytmu serca płodu $ $

(148) =

(149) $

(150)

(151) $

(152) A/B! & 2 C

(153)

(154) $

(155) ! .# ex vivo

(156) 5

(157)

(158)

(159)

(160) C

(161) A4B in vivo 2'

(162)

(163) %

(164) #

(165)

(166) 2 $D

(167) %@ # E /:E F E G:E FC E /:E H

(168) E /:E 4

(169) !

(170) ' # # #

(171) 2 $ '

(172)

(173)

(174)

(175) %!; 2' % # #

(176) %$

(177) $

(178) % $

(179)

(180)

(181) % %( $

(182) $

(183)

(184) )

(185) %

(186) # 5

(187) +") C $

(188) #$

(189) ."/*8.944+/1 ."4 *8.944+41 ."I *8.944+I1

(190) ."/ ."4 ."I +"J/ *89.KL+/1 +"J *89.KL+41! )$

(191)

(192)

(193) #

(194)

(195)

(196)

(197)

(198)

(199)

(200) % 2

(201) #

(202) 5

(203) # % !&

(204)

(205)

(206) %

(207)

(208) %

(209)

(210) ! $

(211)

(212) 2 $

(213) =

(214)

(215)

(216) $ #

(217)

(218) %

(219) AIB!

(220) ' 2'

(221) 5

(222)

(223) %

(224)

(225)

(226)

(227) % % #

(228)

(229) !; #

(230) #

(231) % $ ' #

(232) $ # 2'

(233) ) $

(234) !

(235)

(236)

(237)

(238) # # *

(239)

(240) $1

(241)

(242) %

(243)

(244)

(245) % # #

(246) !; %$

(247) %

(248) (

(249)

(250) # 2

(251)

(252) )

(253) #

(254) '

(255) 5

(256)

(257) $ 2

(258) )* %

(259)

(260) 1! 8

(261)

(262)

(263)

(264) % %*

(265) $

(266)

(267) )

(268)

(269)

(270)

(271) )1AKB!" 5

(272) $ $ ' %

(273) $

(274) $

(275)

(276)

(277)

(278) %

(279)

(280) ! 5

(281)

(282) $

(283)

(284)

(285) #

(286)

(287) 2'

(288) AGB!. © Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. Nr 4/2016.

(289)

(290) . DOI: 10.17772/gp/61558. 4 6 % ' ) 4 3 + 0 Á ( 3 ; ) po ł o ż n i c t wo. Olga Motyl, Marek Droździk. Transportery leków w łożysku a farmakoterapia w okresie ciąży.. Leczenie infekcji HIV u ciężarnych kobiet. Leczenie padaczki u kobiet w ciąży. 6 $

(291) #

(292) $

(293)

(294) 2*M<N1 %

(295)

(296) % % 5

(297)

(298) !$ 2 $

(299) M<N

(300) : $

(301)

(302)

(303)

(304) *M++0"1 %

(305)

(306) %# #@ # #$

(307) %

(308)

(309)

(310) *?0"<@??0"<1#$

(311)

(312) *)<1 %

(313)

(314) %

(315)

(316) ! ; M++0" 2' = 4E:KGO /OAHB! ; ?0"<@??0"< $

(317) %

(318)

(319)

(320) %

(321) % +,. 89.! ? 2' # %

(322) #

(323) $

(324)

(325)

(326) $ = AL PB!0

(327)

(328)

(329) % # #$

(330)

(331)

(332)

(333) !?

(334) 2

(335) #$

(336) %

(337) $

(338)

(339) =

(340) @

(341) E:E 4

(342)

(343) E:E /

(344)

(345) E I 7

(346)

(347)

(348) !)

(349) % =

(350) 2 ' 2

(351) #$

(352) %

(353) #

(354)

(355)

(356) %+,.@$89.AFB! Q %

(357)

(358)

(359) #

(360) % 2

(361)

(362)

(363) %+,.@$89. !?

(364) ?0"<( 5

(365)

(366) $

(367) 5

(368) $ ' #

(369) )D$

(370)

(371) 5

(372) 2' # ,.0)

(373) $ $

(374) 5

(375) #

(376)

(377)

(378) % # ."/ ."4."I!<#$

(379)

(380) $ '$

(381) #$

(382)

(383)

(384)

(385) % %( 7

(386)

(387)

(388)

(389)

(390)

(391)

(392)

(393)

(394) #$

(395)

(396) )D

(397) 7

(398)

(399)

(400)

(401)

(402) 2' ,.0)D

(403)

(404)

(405)

(406)

(407) #."/

(408) ."4! >

(409)

(410) +")/+4 *! organic anion transporting polypeptideD89./+41@$+")4,/$ ' #

(411)

(412)

(413)

(414)

(415)

(416) 7

(417) ! ' #

(418)

(419)

(420)

(421)

(422)

(423)

(424)

(425) % *

(426)

(427) @# 1 ! <

(428) %

(429) #

(430)

(431)

(432) % 5

(433) %

(434) 5 5

(435) M++0" !

(436)

(437) % #

(438) #M++0" . 2'

(439)

(440) % 2'# %

(441) #

(442)

(443)

(444) %+,.

(445) $ %

(446) #

(447) )KGE!,

(448)

(449)

(450) %

(451)

(452)

(453) #

(454) #

(455)

(456) %

(457)

(458)

(459) %

(460) #

(461) % $ # M++0"

(462) # $

(463) # 7 #

(464) 2! 62' # % 5

(465) # '

(466) 2

(467)

(468)

(469) = #!. ) #

(470) $$ E I:E GO

(471) #A/EB!;R8+/ /$

(472)

(473)

(474)

(475) 4EEEE %

(476) #

(477)

(478)

(479)

(480) !)

(481) #

(482)

(483)

(484) '

(485)

(486) $

(487)

(488)

(489) % ! $

(490) %

(491) # *+J1

(492) $% 2

(493)

(494)

(495)

(496) % #

(497) !"

(498)

(499) #

(500) $

(501)

(502)

(503) ! ?

(504) $ ! ; +J $

(505)

(506)

(507)

(508) % %

(509) '

(510)

(511)

(512) # %

(513) ! ? ' #

(514) %$2

(515)

(516)

(517) %

(518) $

(519)

(520)

(521) :% *,,,1! &

(522)

(523) $

(524)

(525)

(526) :%$

(527)

(528) %

(529) !?%

(530)

(531)

(532) %$

(533)

(534) %

(535) #

(536) ,,, #

(537) 2' #

(538) 5 $

(539)

(540) #5

(541) !,

(542) 5 2'+J #

(543) )

(544) #

(545) #2#

(546)

(547)

(548) % $

(549) !&

(550) %

(551) 7 M!

(552)

(553)

(554) '$ $ #

(555) 5$

(556) . $

(557)

(558)

(559) ! #

(560) 2

(561)

(562)

(563) 2 %$ ! 9

(564) +J

(565)

(566) $ # %

(567) # #

(568) $ = = #*

(569) #1

(570)

(571)

(572) !;

(573) $

(574) $ #!9

(575) $

(576)

(577) $

(578) 2 =

(579) $ A//:/IB! )

(580)

(581)

(582)

(583) # E KE / IP 2' $

(584) $ 2 %<<5 $ % @$

(585) 7

(586)

(587) 5

(588) R3"4,L! ,

(589)

(590) $

(591) 7$

(592) %

(593)

(594)

(595) % % $

(596)

(597)

(598)

(599) #

(600)

(601) %

(602) $

(603)

(604)

(605) :%$ %: *! %

(606) +" ." +")1 2

(607) '

(608)

(609) %

(610) #2

(611) . Nr 4/2016. © Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. 307.

(612) 4 6 % ' ) 4 3 + 0 Á ( 3 ; ) poł ożn i ct wo. DOI: 10.17772/gp/61558.

(613) . Olga Motyl, Marek Droździk. Transportery leków w łożysku a farmakoterapia w okresie ciąży..

(614)

(615)

(616)

(617) !"

(618)

(619)

(620) '

(621)

(622) % ##

(623) %$2

(624)

(625) # 5

(626)

(627) #!

(628) !. Leczenie cukrzycy u kobiet ciężarnych .

(629)

(630) #*31 7S =

(631) $

(632)

(633) T %

(634)

(635)

(636)

(637)

(638) % ! 3

(639) GO

(640) #$

(641) A/KB!"

(642) 3$ % 7 D

(643)

(644)

(645)

(646) ' !&

(647) #

(648)

(649)

(650) 2' A/GB!) $%

(651) 5

(652) '

(653)

(654) '

(655)

(656) =

(657) #! ? # # %# # S$

(658) 5

(659) T

(660) $ !

(661)

(662) $

(663) 3 $ '$ 5 # %# # #$

(664) *$ 1 5

(665) !$ $

(666)

(667) % #

(668)

(669)

(670) % % #

(671)

(672) 2

(673)

(674)

(675)

(676)

(677)

(678) % #! 3$

(679) # 5

(680)

(681) $ ' $

(682) 3

(683) #

(684) !

(685)

(686) $

(687) $

(688)

(689) $

(690)

(691) %

(692) %

(693) !& $

(694) 5in vitro $

(695)

(696)

(697) $

(698) $

(699)

(700)

(701)

(702)

(703) )A/HB!Q

(704) % ,.0)

(705)

(706) $

(707)

(708)

(709)

(710) !; $

(711) $

(712) $

(713) 225

(714) * !

(715)

(716)

(717) % $

(718)

(719) %

(720) %

(721) 1 %

(722)

(723)

(724)

(725)

(726) ! 5

(727) # $

(728) $ $ 22

(729) #! 6 5

(730)

(731) $ 2

(732) 2

(733)

(734) %! ;

(735) $

(736) $ LG/$

(737) #

(738) %

(739) 5

(740)

(741) %

(742)

(743) #

(744) 2' #

(745)

(746)

(747) 2' +

(748) 2

(749)

(750)

(751) 7

(752) %

(753)

(754)

(755) A/LB!) $

(756) 5

(757) 5

(758) A/PB!& 2# 5

(759)

(760)

(761)

(762) % % $

(763) $

(764) $ 89. ."/ ."4."I

(765) . 308. +"J/ +"J4! ,

(766)

(767) 2 ."/."I 2'#

(768)

(769) 5

(770) 5

(771) !8

(772)

(773) %

(774) )

(775) ,.0)

(776)

(777) 5

(778) A/FB!&

(779) $ $

(780) 2

(781)

(782) 5

(783) !. Stan przedrzucawkowy 8

(784)

(785) 4:/GO #

(786) 2

(787) 2

(788) #

(789) #! 2

(790)

(791)

(792) !/KO% $

(793) *GEEEEULEEEE

(794) %1A4EB! ; #/E:/G

(795) #

(796)

(797) !R$ $

(798) #

(799)

(800)

(801) # /@4K#

(802)

(803) A4/B!; #

(804)

(805) # $#A44B

(806) ##

(807) $

(808)

(809)

(810) %! & # $

(811)

(812)

(813)

(814) %

(815) !R

(816) %

(817) #

(818)

(819)

(820) % %

(821) +,.

(822)

(823) ! ? $= '

(824)

(825) #

(826)

(827)

(828)

(829) +,.+/ : ! ?

(830) 7

(831)

(832)

(833)

(834) % #

(835)

(836)

(837) %

(838) +,. *+,.,/ +,.,K +,../ +,..4 +,.341

(839)

(840) $

(841)

(842) A4IB!

(843) 2

(844)

(845)

(846) %$ #

(847)

(848)

(849) '

(850) # #

(851) $

(852)

(853) #

(854)

(855) #!. Leczenie glikokortykosteroidami u kobiet w ciąży 3

(856)

(857)

(858)

(859)

(860)

(861) ! 9 # 2 # %! 82

(862) %

(863)

(864)

(865) (

(866) $ !)

(867) % #

(868) $#

(869) % *

(870) =

(871)

(872) %1 $ %

(873)

(874)

(875)

(876)

(877) A4KB! )

(878)

(879) % '

(880)

(881)

(882)

(883) % % ' $ =

(884) !;$#in vitro

(885) +,.,/%

(886) &J3IA4GB!. Wnioski, ograniczenia, perspektywy )

(887) # $# #

(888) # $

(889)

(890) # # # 5

(891) %

(892) #! . © Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. Nr 4/2016.

(893)

(894) . DOI: 10.17772/gp/61558. 4 6 % ' ) 4 3 + 0 Á ( 3 ; ) po ł o ż n i c t wo. Olga Motyl, Marek Droździk. Transportery leków w łożysku a farmakoterapia w okresie ciąży.. %

(895)

(896)

(897)

(898) $#2 #

(899) %$ #

(900) ' %$ $

(901) !) 2'5

(902)

(903)

(904) $

(905) = 5

(906)

(907)

(908) !? 2 # # %

(909)

(910)

(911)

(912)

(913) # # ! 8

(914) $

(915)

(916) % # $

(917) 5! .

(918)

(919)

(920)

(921) % % # ' 5$

(922)

(923) ! ?

(924) #

(925)

(926)

(927)

(928)

(929)

(930) %

(931)

(932) # $

(933)

(934)

(935)

(936) )! ?

(937) % ' =

(938) %

(939) 2

(940) 5

(941)

(942)

(943)

(944) %

(945) % # $

(946) 5

(947) % # %

(948) $

(949)

(950) $ ! ;

(951) 5

(952)

(953)

(954) ' 2 # # ! "

(955)

(956) %

(957) %

(958) #5

(959) !. %

(960)

(961) 7 # # 2 %

(962) $ 2

(963) $ 2

(964) 5

(965)

(966) $ !6

(967) %

(968) ! #

(969)

(970)

(971)

(972)

(973) % % 2

(974) 2 $ = 5

(975)