Sprawy Komunalne Miast i Gmin Wiejskich, 25 grudnia 1926

wy MIAST I GMIN WIEJSKICH ^ko

Wydawca:

„KATOLIK POLSKi“

w Katowicach.

| Podatek dwutygodniowy, ^

Królewska Huta.

Katowice, dnia 25-go grudnia 1926.

Memorjai Związków Miast wielkopolskich, pomorskich i śląskich w sprawie ustawy o ustroju miejskim.

Wielkopolska liczy 118, Pomorze 33, Górny Śląsk 13 miast, Ogółem zachodnia Polska 164 miast, z liczbą mieszkańców około 1 300 000. Na ogólną liczbę 614 miast Rzeczy pospolite i Polskiej, Zachodnia Polska obejmuje więcej niż 25 proc.

miast polskich. Poziom ich kulturalny i cywiliza­

cyjny góruje znacznie ponad miastami innych dzielnic, szczególnie województw wschodnich.

Rozkwit ich, od czasu uzyskania wolności, jest niezwykły, w każdym rasie pełniejszy, nii w in­

nych dzielnicach.

Zdawałoby się rzeczą naturalną, że ustrój' miast Zachodniej Polski, tak korzystne mający poza sobą wyniki, będzie wzorem dla wszystkich miast polskich. Tymczasem dzieje się wręcz od­

wrotnie: W komisji administracyjnej Sejmu, obradującej nad ustrojem miejskim całej Polski, administracyjna nie wzięła pod uwagę doświad­

czeń pracowników samorządu miejskiego w Zie miach Zachodnich, przeciwnnie, w rezultacie ob­

rad swych, przekreśla dodatnie strony tutejszego ustroju miejskiego, przekreśla przed ewszystkiem istotę władzy miejscowej, w pojęciu obywateli Ziem Zachodnich, obniżając ją do organu wyko­

nawczego rad miejskich. To też Związki miast wielkopolskich, pomorskich i śląskich jednomyśl­

nie — bez różnicy zabarwienia politycznego protestują przeciwko temu, aby projekt komisji administracyjnej stał się ustawą obowiązującą w całej Polsce. .Tesli projekt ten miałby być uchwa­

lony bez zmian przez Sejm, to miasta Zachodniej Polski proszą raczej o wyłączenie z pod działania ustawy ziem Zachodniej Polski, uważając, że stan obecny jest lepszy, niż projekt ustawy, podważa jący ustrój dotychczasowy w jego istocie i pusz­

czający dotychczasową ponadpartyjną gospodar­

kę miast na fale nieustannych walk stronniczych.

W szczególności podkreślić należy następują­

ce wątpliwości, które nasuwa projekt komisji ad­

ministracyjnej:

I. Art, 70 Konstytucji przewiduje, że państwo będzie sprawowało nadzór nad działalnością sa­

morządu przez wydziały samorządu wyższego stopnia lub przez sądy administracyjne. Dopóki niema w całej Polsce zapewnionej ani organizacji samorządu wojewódzkiego, ant sądów admini­

stracyjnych, uchwalenie ustawy o ustroju miej­

skim z nadzorem państwowym bezpośrednim by­

łoby sprzeczne z Konstytucją. W istocie należało­

by raczej znieść artykuł 70 Konstytucji, ho wpro­

wadzenie w czyn tego przepisu pcdda intelektu­

alnie! szy, ruchliwszy żywioł miejski pod kontrolę ociężałych z natury rzeczy, broniących się j>rzed

inowacjami mas, przeważających liczebnie w wy­

działach wojewódzkich.

ii. Tako błąd podstawowy projektu ustawy uważamy zniesienie magistratu, jaku władzy miejscowej, stojącej ponad stronnictwami i odpo­

wiedzialnej wobec wyższych władz państwowych i degradowanie go do roli wykonawcy bezwolne­

go uchwał zmiennych większości rozpolitykowa­

nych rad miejskich,

Rozumiemy, że demokratyzm wymaga, aby władza miejscowa, fcj. magistrat w działalności swej w niczem nie była sprzeczną z wolą obywa­

telstwa. miejskiego, wyrażoną uchwałą rad miej­

skich. Słuszną jest rzeczą, aby magistrat wybra­

ny zaufaniem rady miejskiej, nie mógł czynić wy datków innych, jak zaaprobowanych przez radą miejską, aby nie mógł zaciągać pożyczek, spiże- da nać i kupować gruntów, prowadzić przedsię­

biorstw bez uprzedniej zgody rady miejskiej. Ale niesłuszną jest rzeczą, aby magistrat, pracujący zawodowo nad gospodarką miejską, odpowie­

dzialny w pierwszym rzędzie za całość jej. aby ten magistrat nie miał prawa do objawienia woli swej w sposób decydujący a mianowicie w ten sposób, aby uchwała rady miejskiej, o której, magistrat sądzi, że jest niecelową lub nielegalną, mogła no- zostać niewykonalną. Przecież wedle projektu ko­

misji administracyjnej magistrat winien — po po­

wtórne«! przegłosowaniu, wykonywać uchwały rady miejskiej, nawet sprzeczne z ustawami pań­

stwowymi.

Sprzecznem jest z pojęciem demokratyzmu, aby glos członków magistratu powołanych zaufa­

niem radnych, a więc i całego obywatelstwa do rządzenia miastem, nie miał tego samego znacze­

nia, co glos członków rady miejskiej.

III. Magistrat winien być złożony z ludzi bez­

stronnych. celujących doświadczeniem admini­

stracyjne«! i technieznem, posiadających zaufa­

nie ogółu obywatelstwa, ujawnionego wyborem i poświęcających się zawodowo pracy samorządo­

wej z cechą trwałości przy wykonywaniu władzy.

Szkodliwym jest projekt Sejmu, aby wybie­

rać członków magistratu na okres urzędowania rady miejskiej tj. na 4 lata lub nawet na okres krótszy w razie rozwiązania rady miejskiej. Skut­

kiem tego przepisu będzie, że na członków magi­

stratu wybrani zostaną mężowie zaufania stron­

nictw według klucza partyjnego i że rządy W miastach będą wykenyw-ane przez zasłużonych o-kolo stronnictw obywateli, a nie przez ludzi fa­

chowo przygotowanych. Przy częstej zmianie członków magistratu wyniknie stąd ..nie£ro4uk'

tywne obdgAenie tmdżetftw mieisiulYi emerylu-^ydęc ORólnei liczby tnieszka<\c6w właSnle n«i*

rami czy odprawami niewybranych ponownie ła­

wników. , » :

He jest miast i gmin wiejskich w Polsce?

Ogólna liczba miast w Polsce wynosi 621, na­

tomiast gmin wiejskich i obszarów dworskich jest 18.686. Podział ludności zamieszkałej w mia­

stach i na wsi jest taki: na mieszkańców wsi przypada 19026.507, wówczas gdy na mieszkań­

ców miast 6.349.838 czyli ogólnie Morgo na trzy osoby zamieszkałe na wsi przypada jeden mie­

szkaniec miasta.

Jeżeli mówimy o ludności wiejskiej, należy przede wszy stkiem zaznaczyć, że mamy 14-686 je­

dnostek administracyjnych wiejskich składają­

cych się z 12.290 gmin i 2.396 obszarów dworskich te ostatnie dotychczas pozostały tylko w Woie wództwach Pomorskiem i Poznańskiem. Naogół bi.org,c, największa ilość ludności wieisltiej mie­

szka w dużych jednostkach administracyjnych, które spotykamy przedewszystkiem w naszych Województwach Wschodnich mianowicie: na gminy wiejskie mające przeszło 5.000 ludności przypada 1.000 jednostek administracyjnych, w których jest zamieszkałych blisko 8 milionów mieszkańców, czyli prawie połowa całej ludności wiejskiej. Taki stan wpływa niewątpliwie na niedomagania administracji, która istotnie nie może podołać swoni zadaniom przy takim po­

dziale administracyjnym. Pozatem w takich wa­

runkach również paraliżuje się rozwój miast i u- ' trudnią się uregulowanie stosunków między mia­

stem i władza. Przykład Województw Zachod­

nich posiadających zupełnie odmienny podział administracyjny — może raczej szukać uzdro­

wienia stosunków na wsi i rozwoju miast. Naj­

większa część ludności Województw Zachodnich zamieszkuje jednostki administracyjne wiejskie nie przekraczające 500 mieszkańców. Takich je­

dnostek w Województwie Poznańskiem naprz.

jest przeszło 4.000 na ogólną ilość 4.845 i zamie­

szkuje w tych gminach Misko 900.000 mieszkań­

ców r■' ogólną liczbę 1.296.000 mieszkańców wsi w t- Województwie.

podkreślenia charakterystycznych sto­

sunków w Województwach Zachodnich należy w dalszym ciągu zaznaczyć, że w porównaniu z In­

nem! dzielnicami spotykamy znacznie większą ilość miast, których tylko na samo Województwo Poznańskie przypada 118, czyli hlisko jedna pią­

ta ogólnej ilości miast w Polsce. Jednocześnie żywioł miejski jest bardziej liczny i lepiej zorga­

nizowany; jeżeli naogól w Polsce przypada 1 mie­

szkaniec miasta na S osoby zamieszkałe w gmi­

nach wiejskich — to dla Województwa Poznań­

skiego ten stosunek jest inny — na 1 396 000 osób zamieszkałych na wsi przypada aż 671.000 miesz­

kańców miasta, czyli 1 na 2-ch. Wskutek tego wieś jest lepiej obsłużona przez miasto i znajdu­

je tam bardziej pojemny rezerwoar dla umiesz­

czenia nadmiaru swej ludności. Miasta poniekąd leż stają sie terenem eksransj? wsi i tam sie kie­

ruje najbardziej przedsiębiorczy element wiejski.

Jżeli brać pod uwagę wielkość miast, należy zaznaczyć, że większość miast jest drobna, gdyż tylko 104 miasta mają, powyżej 10.000 mieszkań­

ców. Natomiast największa ilość miast, posiada mieszkńców od 2 do i tysięcy, a jest takich miast

■więcej ważą te 104 miasta «osiadające przeszło 1* 000 mieszkańców, w nich bowiem jest zamie­

szkałe aż 4303.852 osoby ti. przeszło 45 proc. o- gólnej liczby mieszkańców miast.

'—oUo—■

Rozwój miasta Mikołowa pod względem oświatowym.

Rozwój miasta Mikołowa pod względem o~

światowym wykazał w 1925 r. znaczne postępy.

Bardzo pomyślnie rozwinęło się mianowicie szkolnictwo średnie

Korporacje miejskie zrozumiały znaczenie szkolnictwa jako pierwszorzędnego krzewiciela oświaty i nie szczędziły ni pieniędzy ni trudów, by szkolnictwu zapewnić miejsce sie jemu nale­

żące.

Miej side Gimnazjum.

Małe wpływy podatkowe, spowodowane kry­

zysem gospodarczym, groziły przeszkodzeniem dalszemu pomyślnemu rozwojowi miejskiego Gi­

mnazjum. Zarząd miasta zdawał sobie sprawę z tego, że zatrzymanie się w połowie drogi, wyrzą­

dzi miejskiemu gimnazjum nieobliczalne szkody, gdyż Województwo nigdy nie upaństwowi nie­

pełnego zakładu naukowego. Mimo więc trudno­

ści finansowych rozszerzono gimnazjum o dalszą klasę o klasg VIII i też zezwolono na otwarcie trzech oddziałów w klasie I. w nadziei, że pełny zakład naukowy może liczyć na rychłe upań­

stwowienie. Byt miejskiego gimnazjum został na 1925 r. zapewniony, gdyż zarządowi miasta udało się zawrzeć z Województwem umowę, mocą któ­

rej miasto uzyskało 80.000 zł. subwencji na li­

tr zy manie miejskiego gimnazjum i miejskiego li­

ceum. Aby zapewnić byt miejskiego gimnazjum w 1926 r. stawił zarząd miasta w październiku 1925 r. wniosek do Województwa Śl. o upaństwo­

wienie średniego Zakładu. Magistrat był sobie świadomy, że miejskiego gimnazjum na dłuższy czas nie zdoła utrzymać. Wvdatki osobowe i rze­

czowe miejskiego gimnazjum w 1925 r. wynoszą 90 941.07 zł.

Dla umożliwienia regularnego toku nauki przebudowano kosztem 3-502.51 zł. drugie piętro gmachu gimnazjalnego (mieszkanie burmistrza) na 4 sale naukowe, odświeżono boisko gimnazjal­

ne kosztem 851.50 zł., zakupiono potrzebny 'in­

wentarz i uzupełniono przyrządy naukowe. We­

dług stanu z dnia 1 grudnia 1925 do gimnazjum uczęszczało 314 uczni.

Miejskie liceum.

Miejskie liceum zostało rozbudowane z dwuch na 3 klasy. III. klasę otworzono z dniem 15. 9. 25 roku .Trudności pomieszczenia miejskiego liceum usunięto w sposób, że Magistrat przystąpił do nadbudowy szkoły ludowej. Wobec powyższej rozbudowy uzyskało liceum w szkole I. trzy sale naukowe, salę konferencyjną i pokój na pomie­

szczenie dyrekcji licealnej.

Inwentarz szkolny uzupełniono przez zakup nowych ławek (60 sztuk), stołów, krzeseł itp. Bi­

blioteki i przyrządów naukowych zakład nie po­

siadał, korzysta: on w 1925 r. z biblioteki i przy­

rządów naukowych miejskiego gimnazjum- Do liceum uczęszczało przy końcu grudnia 1925 r,

145 uczenie.

Budowa nowego gmachu szkolnego dla po­

mieszczenia miejskiego liceum i zapewnienia 2lP. -jednak' ogólna liczba ludności .tych drobnych normalnego toku nauki szkole ludowej staje są

siko 631.i# ":üceziro..:Pot- crf-' kia .&

wigletM n& %ti'dTvo6ci finansowe 1 lei le względni na trudne uzyskanie kredytów na razie od budo­

wy ‘.gmachu szkolnego odstąpiły. Wydatki (oso­

bowe i rzeczowe) miejskiego liceum wynoszą w 1925 r. 23.318,00 zł.

Szkoła ludowa wymagała koniecznie rozbu­

dowy gmachu szkolnego. Po długich pertrakta­

cjach z Województwem udało sie Magistratowi uzyskać tytułem dogodnej pożyczki (no 5% rocz­

nie) 30.000 zł. i tytułem subwencji 10.000 zł. z Wy­

działu Oświecenia Publicznego. Kwota uzyskana nie wystarczała na zapoczątkowanie nowego gmachu szkolnego, dlatego też przystąpiono do nadbudowy o dwa piętra szkoły II. Przez nadbu­

dowę uzyskała szkoła ludowa 4 sale i jedno wiel­

kiemieszkanie. Koszty nadbudowy wynoszą zł- 58.720,16. Budowę nowego gmachu odroczono na 2—3 lat.

Polska szkoła ludowa liczy 941 dzieci, w tern 463 chłopców i 478 dziewcząt. Liczba klas 18 (w tern 6 klas chłopców, 7 klas dziewcząt i 5 klas mieszanych).

Szkoła niemiecka liczy 247 dzieci., w tern 127 chłopców i 120 dziewcząt w 4 klasach mieszanych Szkoła ewangelicka liczy 47 dzieci, w tern 24 chłopców i 23 dziewcząt w jednej klasie miesza­

nej. Kierownik Kurczyk Jan.

♦ Ogółem liczy szkoła ludowa 1235 dzieci (614 chłopców, 621 dziewcząt). 24 sił nauczycielskich (10 nauczycieli, 14 nauczycielek), 23 klasy (6 klas chłopców, 7 klas dziewcząt, 10 kla,s mieszanych.

Wydatki (osobowe i rzeczowe) szkoły ludowej w.

1925 r. wynoszą 20.203,74 zł. Nadzwyczajne wy­

datki (nadbudowa szkoły II.) 58.720,16 zł

Szkoła dokształcająca liczy w 5 klasach prze­

mysłowych i 2 klasach kupieckich 192 uczni. Kie­

rownikiem szkoły jest Piotr Magas, nauczyciela­

mi Jan łngłot, Edward Juraszek, Antoni Pi tuła, Józef Hejnar, Wiktor Malchar, Rudolf Niebroj.

Wydatki (osobowe i rzeczowe) szkoły do­

kształcającej wynoszą 14.638,14 zł.

Mysłowice.

Mysłowice to jedno z najstarszych miast na Polskim Górnym Śląsku. Najstarszy dokument sięga roku 1105. Obszar tery tor j um miasta wy­

nosi 1574 ha i liczy ca 21 000 mieszkańców.

Miasto ma charakter przeważnie przemysło­

wy, a liczba Polaków wynosi obecnie około 70%.

Zamiary gminy miejskiej Mysłowic idą w kierun­

ku przyłączenia przylegającej kolonji Słupnej, względnie Gminy wielkiej Brzęczkowice do mia­

sta Mysłowic, dotychczas brak jednak pozytyw­

nego wyniku. Pertraktacje w tym kierunku to­

czą się już od 1863 r. Niemieckie władze nadzor­

cze nie traktowały sprawy przychylnie obawiając się przyłączenia polskiej gminy miasta i stwo­

rzenia przewagi polskiej. Biorąc pod uwagę wy­

niki głosowania plebiscytowego gdzie w Mysło­

wicach w mieście padło za Polską 4.528 głosów a za Niemcami 5.827 głosów winne obecnie wła­

dze nadzorcze popierać wysiłki Mysłowic w spra­

wie przyłączenia do miasta przeszło 90% polskiej gminy Brzęczkowice-Słupna, by stworzyć w mie­

ście większość stanow czo polską.

Rozbudowa miasta winna tak samo wpłynąć na przychylne traktowanie kwestii przyłączenia Brzęczko wic do Mysłowic, ponieważ miasto od­

graniczone z jednej strony rzeką Przenoszą, z drugiej zaś strony zabudowaniami kopalnia,nenii ma możhpść rozszerzenia się tylko- w, kierunku Słupnej wzglęcjiri.' Brzęczkowic.

Względy gospodarcze przemawiają tak samo na korzyść: miasta, ponieważ Słupianie go spod ar-*

czo już obecnie związani są z miastem, pracują w tut. warsztatach pracy, załatwiają wszelkie za­

kupy w mieście i należą pod względem kościel­

nym do pabafji w Mysłowicach. Burmistrz Dr.

Jan Radwański, wybrany na czasokres 12,letni, dnia 23 grudnia 1920 r. objął urzędowanie w dniu 15 lutego 1921 r. Obecnie nie urzęduje.

Zastępcą burmistrza jest p. Radca sprawiedh Felicjan Mierzejewski, który poraź pierwszy wy­

brany w dniu 8-go sierpnia 1892 roku penłi urząd ten nieomal bez przerwy do dziś. Obecnie pełni obowiązki burmistrza.

Sprawy finansowe.

Stan majątku i długu jest następujący:

XV dniu 31 grudnia 1923 r. wynosił majątek miasta Mysłowic w ruchomościach i nieruchomo­

ściach 5 845.900 złotych czyli przypada na jedne­

go mieszkańca 307.68 złotych. Długi miasta wy­

nosiły w dniu 31. 12. 1923 roku 25.100 złotych czy­

li na jednego mieszkańca przypada długu: 1,32 zlotvch. Dnia 31. 12. 1925 r. wynosił majątek mia­

sta 8 877 368,09 złotych, a długi 668.531,00 złotych,

czyli na jednego mieszkańca przypada 439.69 zł, majątku a 33.11 zł. długu.

—-~[kj

Miasto Żory

w minionych i obecnych czasach.

Miasto Żory, zwane dawniej Żary, Żuraw, Ża­

rów, Żor, Sore, Spr aw, przechrzczone w r. 1714 na Sohrau, po łacinie, jak wynika ze starej pieczątki magistrackiej — Sorensis, z pieczątki parafialnej zaś Sarensis, było aż do roku 1272 gminą wiejską, której 25 lutego 1272 r. książę raciborski Włady­

sław prawa-miejskie nadał. Już dawniejsze zna­

czenie gminy, a przedewszystkiem jej położenie nad traktem prowadzący in z Krakowa do Opola, a będącym główną arterią handlową dla wywozu soli, wosku,.skór itp., a także wina węgierskiego i miedzi z Węgier, było powodem do nadania Żo­

rom praw miejskich. Pierwotnie jad nem z najwa­

żniejszych miejsc postoju dla ciągnących na wy­

mienionym trakcie karawan kupieckich, zostało miasto później z powodu znajdujących się w nicm urzędów celnych i pobieranych opłat omija­

ne. Wozy kupieckie poczęły zatrzymywać się już nie w mieście samem, ale w niedalekiej od ffiego odległości przy źródle jeszcze po dziś dzień „Kra­

kowską Studnią“ zwanem.

Mieszkańcy miasta trudnili się obok rolnic­

twa rzemiosłem, którzy swóje wyroby na targach miejscowych sprzedawał?. Obok młynarzy, wypo­

sażonych osobnymi przywilejami, mieli także li­

czni sukiennicy miejscowi specjalne prawo na detaliczną sprzedaż swoich wyrobów w przed-, wieństwie do przybywających do Żor z innych miejscowości sukienników, którzy swoje wyroby tylko w całych kawałkach handlować mogli. # czasem doszło do poważniejszego znaczenia rze<;

źnic^wo, lecz i wszystkie inne rzemiosła rozwijaj ły się w Żorach, jak to z protokólarzy poszczegól nyeh cechów rzemieślniczych wynika.

Liczne wojny, jak najazd Husytów w r. 1433 wojna trzydziestoletnia, wojny napoleońskie a początkiem wieku dziewiętnastego a z niemi por łączone zarazy doprowadziły prawie że do wylu­

dnienia miasta. Pożary zaś skończyły dzieła spu-.

stoszenia. Dzień 11 maja poświęcają jeszcze Obec ne pokolenia na wznoszenie modłów do Boga « zacho,wkłńo miasta pd_pożaróyy, W dniu 11 soar.

fa twwlem r. 1702 spłonęło całe miasto s wyfot-

\few przedmieścia, po dziś dzień Zostaw# zwa­

nego.

Przy odbudowie swych mieszkań posługiwa­

li się liczui obywatele rnurem. wzniesionym da­

wnie* dla ochrony miasta, jako oparciem dla swych nowych, już murowanych siedzib.

Z dawniejszych ważniejszych wypadków wy­

mienić należy »abycie przez miasto w r. 1505 lasu jeszcze dziś w posiadaniu miasta sie znajdujące­

go. Rozchodząca sie w owym czasie no całej Eu­

ropie nauka Łuthra znalazła i w Żorach tak licz­

nych zwolenników, iż katolicki kościół parafial­

ny v r 1506 przeszedł w posiadanie wyznawców nowej wiary. Ale już po 63 łatach, tj. w r. 1629 stal się znów świątynią katolicką.

O pomysłowości obywateli świadczy pierw­

szy „wodociąg“, założony w r. 1826 przez prze­

prowadzenie rurami drewnianymi na odległość przeszło 3 kim. wody źródlanej z „Bagnioka“ z lasu miejskiego aż 4o śródmieścia.

Przeszło 650 lat miastem, a znacznie dłużej osadą zamieszkałą, należą Żory do najstarszych miejscowości Górnego Śląska. Niestety, nie do­

trzymały one kroku w rozwoju innym, znacznie później powstałym gminom. Liczba mieszkańców wynosząca obecnie około 7000 jest dowodem bar­

dzo małego rozrostu, jeżeli uwzględnimy, iż już w roku 1840 miasto przeszło 40Ó(> dusz liczyło.

Pod wzglądem narodowościowym uchodziły Żory zawsze za miasto rdzennie niemieckie, po­

mimo, iż mieszkańcy używali od niepamiętnych czasów aż do dnia dzisiejszego języka polskiego, a tytko znikoma liczba jeżyk znała. Przeprowa­

dzony w dniu 20 marca 1921 r. plebiscyt wykazał 1036 głosów polskich i był jaskra wem zaprzecze­

niem niemieckich twierdzeń.

Niezapomnianym dla miasta będzie dzień 4 lipce 1922 r. W dniu tym wkroczyło wojsko pol­

skie. a mianowicie bateria 23 p. a. p. z kapitanem Kucharskim Edmundem, jako dowódca do mia­

sta, poprzedzana przez generała Szeptyckiego w otoczeniu licznych do-tojwików wojskowych i cy­

wilnych. Od tego dnia są Żory stałym garnizo­

nem wojskowym jednego dywizjonu, składające­

go sie obecnie z 3 baterii 23 o.

Korespondencje

Kptewiee. (Budowa nowego w o d o c i ą - gu dla Śląska). Na wiosnę przyszłego roku rozpocznie się budowa "nowego wodociągu dla Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego. Budo-

rok 1926. Dla Gimnazjum Matematyczmr-Przyro*

dniczego postanowiono zakupić radjo-aparaty.

Nowe Hajduki. (Z prac Rady gminnej).

W poniedziałek, 12. 12. odbyło się drugie z rzędu posiedzenie nowej Rady gminnej w Nowych haj­

dukach. Naczelnik gminy p. Nowak doniósł na wstępie, że wskutek protestu wniesionego ze strony frakcji polskiej pierwsze posiedzenie no­

wej Rady zostało unieważnione z powodu błędów formalnych popełnionych przy zwoływaniu po­

siedzenia. Następnie uchwalono jednogłośnie wy­

słać do Ministerstwa Przemysłu i Handlu memo­

riał w sprawie zamknięcia szybu „Piast“ nale­

żącego do Polskich Kopalń Skarbowych. Krążą bowiem uporczywe pogłoski o mającym nastąpić w najbliższej przyszłości zamknięciu tego szybu, jedynego zakładu przemysłowego, leżącego na te­

renie gminy Newe Hajduki. Po załatwieniu kilku pomniejszych spraw przyszło do ostrej i miejsca­

mi do gwałtownej wymiany zdań między radny­

mi Polakami i Niemcami w sprawie wyboru po­

szczególnych komisyj. Ponieważ do porozumie­

nia nie doszło, zgodzono sie na odroczenie wybo­

ru do następnego posiedzenia. — Uchwalono tak­

że wypłacić na wniosek frakcji polskiej miejsco­

wym ubogim jednorazowe wsparcie na gwiazdkę oraz trzy czwarte tygodniowego wsparcia tym bezrobotnym, którzy bez własnej winy pracy do­

tychczas nie uzyskali.

Nawy Bytom, (Z prac Rady gminnej).

W czwartek 9 hm. odbyło się drugie posiedze­

nie nowowybranej Rady Gminnej w Nowym By­

tomiu Radni zebrali się w komplecie. Zmieniono skład komisji kasowej w tym kierunku, iż roz­

szerzono liczbę członków z łona Rady Gminnej na czterech. Wybrano do niej pp..Biedrzyckiego, Musiała, Rotała i Żydka. Bezrobotnemu Kiosko­

wi zezwolono ńa wybudowanie hali mlecznej na gruncie gminnym. Budżet na I. kwartał 1927 r.

przyjęto w Va budżetu na rok 1926 tj. na około 130.000 zł. w wydatkach. Na budowę Domu Soko­

ła i Stadionu w Katowicach, przyznano subsy­

dium w kwocie 250 zł. Dla gimnazjum komunal­

nego utworzono nowy etat nauczycielski Poza- tem przyznano Stowarzyszeniu Młodzieży Pol­

skiej pewną subwencję, kierownikom szkół za ich ofiarna współpracę ze społeczeństwem noża szkoła przyznano pewną ulgę w sprawach miesz­

kaniowych i jednemu urzędnikowi gminnemu poprawę poborów. • Nad sekretami Dy or oka it­

ch walono jednogłośnie awansować na inspektora, biura.

Szarlej. (Uchwala Rady gminnej.) Ra­

da gminna w Szarleju, uchwaliła pobierać następu- w a ta potrwa dwa do trzy lata. Plan wodociągu __ ____ „ „______ _______ „.______ ____

który zaopatrzy ludność powiatów katowickiego, j8ce dodatki do opłat państwowych: od patentów

■Tarnogórski ego i miast Dąbrowy, Będzina i So­

snowca, opracowany został przez prof. Rosłoń­

skiego i inż. Nowakowskiego. Wodę dostarczać będzie Biała Przeroszą pod miejscowością Macz-

%i, skąd rurami doprowadzona będzie do miejsca przeznaczenia. Koszta budowy wodociągu w [pierwszym okresie obliczone są na 10 mil jonów 'złotych.

Katowice. (Uchwały Magistratu). Na iwtorkowem posiedzeniu Magistratu katowickiego przyjęto następujące uchwały: podatek od biletów kinowych utrzymany zostaje w dotychczasowej [wysokości na dalszy trzechmlesięczny okres; “ca

^Agnieszki w Dębin otrzyma oświetlenie elektryczne, które zaprowadzi Magistrat we własnym zakresie;

jppiata za uczni, uczęszczjących do szkół dekształ- Icajacych (rzemieślniczych) za rok 1925 nie będzie

»obierana, o He zaś nastąpiło już wpłacenie pewnych

$wot — to zaliczone one zostaną jako opłaty za

na wyrób i sprzedaż trunków, przetworów spirytu­

sowych i wódczanych. Od opłaty państwowej od patentów na wyrób 75 procent, a na sprzedaż trun­

ków i przetworów spirytusowych i wódczanych 125 procent.

Kamionka (Wybory do Rad gminnych).

Z powodu wniesionych protestów, odbyły się po­

nowne wybory do Rad gminnych w niedzielę, dnia 19 bm. w następujących miejscowościach: Kamion­

ka, Chełm i Rudołtowice. W Chełmnie dostała li­

sta 1 (obywatele) 1 mandat, lista 2 (robotnicy) 2 mandaty, lista 3 (urzędnicy, chałupnicy, robotnicy i bezrobotni) 10 mandatów i lista 4 (Z. P. S. Ch.) 2 mandaty. W Ruduttowicach otrzymała lista ł (Z.

P. S. C.) 5 mandatów, lista 2 (Katholische Volks­

partei) 5 mandatów, lista 3 (Z. O. G.) 2 mandaty«

X.& A«- <■