"Vox P a tru m " 8 / 1 9 8 8 / z . 14
PRACE DYPLOMOWE O ŚW. AUGUSTYNIE
PISANE NA KUL
W ię k sz o ść p ra c dyplom ow ych o św. A u g u s ty n ie i na te m a t nau k i św. A u g u s ty n a , n a p is a n y c h n a K a t o l i c k i m U n i w e r s y t e c i e L u b e l
sk im , p o c h o d z i z o k re s u po I I w o jn ie ś w i a t o w e j . A k t u a l n i e w B i b l i o t e c e KUL-u przechow yw ane s ą 24 r o z p r a w y , z c z e g o 2 - h a b i
l i t a c y j n e ; 3 - d o k t o r s k i e ; 5 - l i c e n c j a c k i c h i 14 m a g i s t e r s k i c h Nie j e s t to w ięc im p o n u ją c a c y f r a . N ie m ożna je d n a k w y k lu c z y ć
f a k t u , że p r a c e o t e j te m a ty c e p i s a n o na KUL-u r ó w n ie ż w o k r e s i e m iędzyw ojennym . B r a k u je i c h je d n a k w B i b l i o t e c e .
N a jw ię c e j p r a c dyplom ow ych n a p is a n o na W y d z ia le T e o l o g i c z nym - 12. Na W y d z ia le F i l o z o f i c z n y m p o w s ta ło 8 r o z p r a w , a n a Wy d z i a l e H um anistycznym 4 p r a c e .
P ie r w s z a r o z p r a w a h a b i l i t a c y j n a p t . "Bóg j a k o D obro N ajw yż sz e w edług św. A u g u s ty n a " j e s t a u t o r s t w a k s . d r a S t a n i s ł a w a Ko w a lc z y k a , o b e c n e g o p r o f e s o r a KUL. P r a c a z o s t a ł a p r z e d s t a w i o n a
w
1968 r . , a w ydrukow ana w r . 1980 /w : O p era P h ilo s o p h o ru m Me- d i i A evi T e x tu s e t S t u d i a , t . 3: Z f i l o z o f i i św. A u g u sty n a i śwB onaw en tu ry , W arszaw a 1 9 8 0 , 3 1 - 1 5 8 / . Celem om aw ianej ro z p ra w y było p r z e d s t a w i e n i e a u g u s t y ń s k i e j t e o r i i Summi B oni j a k o J e d n e go z i s t o t n y c h ogniw w tw órczym ro z w o ju c h r z e ś c i j a ń s k i e j f i l o z o f i i B oga. T e o r i a t a n i e b y ł a d o tą d o p ra c o w a n a . P r a c a k s . Ko w alczy k a n ie p o s i a d a c h a r a k t e r u w y łą c z n ie h i s t o r y c z n e g o , a l e h i s t o r y c z n o - s y s t e m a t y c z n y . P o ru s z o n o w n i e j ró w n ie ż t a k i e p r o blem y, k t ó r e i n t e r e s u j ą s y s t e m a t y k a , j a k n p . s to s u n e k f i l o z o f i i do t e o l o g i i , p ro b le m n a t u r y B o ż e j. R ozpraw a n i e o g r a n i c z a s i ę d e k s p o z y c ji p o g ląd ó w św. A u g u s ty n a , a l e na b a z ie j e g o s y s te m u po s ta w io n e i ro z p ra c o w a n e z o s t a ł y ró w n ie ż t a k i e p ro b le m y , k tó r y c h on n ie s t a w i a ł . D ruga r o z p ra w a h a b i l i t a c y j n a p t . " D ia lo g ś w ię te g o A u g u s ty na ze św ia te m p o g ań sk im w ś w i e t l e j e g o k o r e s p o n d e n c j i " p o w s ta ła na W y d z ia le T e o lo g ic z n y m KUL w 1987 r o k u . J e j a u to re m j e s t k s . d r A ugustyn Lckmann, a d i u n k t n a s z e g o U n i w e r s y t e t u . W p rzed m o w ie
p is z e on: "M yśl o w y b o rze i o p ra c o w a n iu te m a tu / . . . / z r o d z i ł a
s i ę 7 k w i e t n i a 1980 r . w G dańsku pod wpływem / . . . / rozmowy z j e dnym z n a j w y b i t n i e j s z y c h znawców b i s k u p a H ip p o n y , K się d z e m P r o
4 1 0
-fe s o re m Wacławem E b o ro w iczem / . . . / " / s . 9 / . D la c z e g o k s . Eckmann z a j ą ł s i ę k o r e s p o n d e n c j ą św. A u g u s ty n a ? O tó ż - j a k p i s z e we Wstę p i e - " k o r e s p o n d e n c j a j e s t św ia d e c tw e m j e g o zw iązków z n a j w y b i t n i e j s z y m i lu d ź m i za ró w n o K o ś c i o ł a , j a k i P a ń s tw a , s ta n o w i u w ie c z n i e n i e s z a c u n k u , j a k i d l a j e g o o s o b i s t y c h c n ó t i z a l e t o k azy w a l i mu n a w e t j e g o p r z e c i w n i c y , d o w o d z i z a u f a n i a , z ja k im zw ra c a n o s i ę do n ie g o ze w s z y s t k i c h s t r o n w n a j r o z m a i t s z y c h s p r a w a c h , a ż e b y p o z n a ć j e g o p o g lą d a l b o p o t w i e r d z e n i e s ł u s z n o ś c i czy n i e s ł u s z n o ś c i w ła s n y c h są d ó w , u n a o c z n i a n ie z m o rd o w a n ą d z i a ł a l n o ś ć A u g u s ty n a , k t ó r y w śró d c i ę ż a r u l i c z n y c h sp ra w i p r a c m ia ł c z a s na w y j a ś n i e n i e w s z y s t k i c h p ro b lem ó w sw ych k o re s p o n d e n tó w " / s . 1 6 / . P o n ie w a ż p r a c a u k a z a ł a s i ę d r u k ie m , d l a t e g o o d sy łam z a i n t e r e s o w a n y c h do z a p o z n a n i a s i ę z n i ą . P r a c a d o k t o r s k a k s . R y s z a r d a C y r k l a f f a , n a p i s a n a na Wydzia l e T e o lo g ic z n y m i o b r o n i o n a w 1973 r . , z a jm o w a ła s i ę "K o n c e p c ją t o l e r a n c j i w e w n ą t r z k o s c i e l n e j w p is m a c h a n t y d o n a t y s t y c z n y c h św. A u g u s ty n a " . A u to r ro z p ra w y r o z w i n ą ł p ro b le m t o l e r a n c j i , o k t ó r e j p i s a ł w c z e ś n i e j pod innym k ą te m w p r a c y l i c e n c j a c k i e j p t . " T o l e r a n c j a r e l i g i j n a w u j ę c i u św. A u g u s ty n a " . Dwie n a s t ę p n e ro z p ra w y d o k t o r s k i e p o w s ta ły n a W y d z ia le F i l o z o f i c z n y m . P ie r w s z a z n i c h z o s t a ł a n a p i s a n a p r z e z J a n a P u z ię , k t ó r y z a j ą ł s i ę " T e o r i ą p o z n a n i a zm y sło w eg o u św . A u g u s ty n a " , a d r u g a p r z e z k s . J u l i s ł a w a L u k o m s k ie g o , k t ó r y p o d j ą ł s i ę o p r a c o w a n ia o r y g i n a l n e g o z a g a d n i e n i a , m ia n o w ic ie : " A u g u s ty ń s k a t e o r i a r o z w o ju o rg an izm ó w w ś w i e t l e w s p ó łc z e s n e g o e w o lu c jo n iz m u " . W ię k s z o ś ć p r a c l i c e n c j a c k i c h i m a g i s t e r s k i c h z a jm u je s i ę w y b ran y m i z a g a d n i e n i a m i n a u c z a n i a św. A u g u s ty n a . D la p r z y k ła d u k i l k a t y t u ł ó w : - "P ry m a t p a p i e ż a w K o ś c i e l e na t l e e k l e z j o l o g i i św . A u g u sty n a " /C z e s ła w H o l e c k i / ; - "O k a r z e " p o e n a m i t i s s i m a " d z i e c i z m a r ły c h b ez c h r z t u ś w i ę t e go w e d łu g św. A u g u s ty n a " /O . P a c y f i k S c h w i e r z / ;
- " T e o c c n try z m d z i e j ó w z b a w ie n ia w e d łu g "Dc C i v i t a t e D e i" św. A u g u s ty n a " / Z d z i s ł a w T ł u s t o c h o w i c z / ; - "N auka o p o w ś c i ą g l i w o ś c i w d z i e l e św. A u g u s ty n a "De c o n t i n e n - t i a " / K a z i m i e r z B i d z i ń s k i / ; - " Z a g a d n i e n i e p o k o ju u św. A u g u s ty n a " / S t a n i s ł a w Ł y s i a k / ; - " N a u c z a n ie sw. A u g u s ty n a o c i e r p l i w o ś c i c h r z e ś c i j a ń s k i e j w ś w i e t l e d z i e ł a "De p a t i e n t i a ' " /S ła w o m ir L i s / ;
411
- "W olność a p ra w d a w k o n c e p c ja c h c z ło w ie k a A u g u s ty n a i K a r o l a W o jty ły " /Adam S z w e d /.
N a j c z ę ś c i e j opracowywanym d z ie łe m św. A u g u s ty n a j e s t "De C i v i t a - te D e i" . In n y c h a r a k t e r od p o z o s t a ł y c h p r a c dyplom ow ych ma r o z
praw a m a g i s t e r s k a J e r z e g o P a łu c k ie g o z 1980 r o k u . A u to r z a j ą ł
s i ę " R e c e p c ją n a u k i św. A u g u s ty n a n a łam ach "A teneum K a p ł a ń s k i e go" w l a t a c h 1 9 0 9 -1 9 8 0 " .
Od p r z e d s ta w io n y c h pow yżej ro z p ra w r ó ż n i ą s i ę p r a c e p i s a n e na W y d z ia le H u m a n isty c z n y m , n a s e k c j i f i l o l o g i i k l a s y c z n e j , a
w ięc o c h a r a k t e r z e f i l o l o g i c z n y T r z e b a t u w y m ie n ić 2 p r a c e ma g i s t e r s k i e : L e s z k a K u s iń s k ie g o z 1985 r . " Z n a c z e n ie w yrazów
" f i d e s " i " f i d e l i s " w "De T r i n i t a t e " św. A u g u s ty n a " i J a n a K r z e m iń s k ie g o z 1973 r . - " Ś w ię ty A u g u s ty n - Wybór L is tó w . W stęp - T łu m a c z e n ie - K o m e n ta rz " .
R easu m u jąc to k r ó t k i e p r z e d s t a w i e n i e p r a c dyplom ow ych o św . A u g u s ty n ie p is a n y c h n a KUL-u n a l e ż y z a z n a c z y ć , że w i e l e r o z p r a w ,
ta k h a b i l i t a c y j n y c h i d o k t o r s k i c h , j a k l i c e n c j a c k i c h i m a g i s t e r s k i c h , n ie z a jm u ją c y c h s i ę w p r o s t B iskupem H ippony i j e g o n a u k ą , p o s ia d a f r a g m e n ty , i to n i e r a z s p o r e , t r a k t u j ą c e o św. A u g u s ty n i e . P rz y k ła d e m może być t u t a j p r a c a l i c e n c j a c k a d z i s i e j s z e g o
b is k u p a p r o f . d r a h a b . A lf o n s a N o s s o la p t . "N auka J a n a n e s s e n a o a u g u s t y ń s k i ą j t e o r i i p o z n a n ia B o g a", n a p i s a n a pod k ie r u n k ie m k s . p r o f . d r a h a b . W in c e n te g o G r a n a ta i o b r o n io n a w 1959 r o k u . P o d o b n ie o św. A u g u s ty n a " z a h a c z a " n p . p r a c a m a g i s t e r s k a k s . An d r z e j a F i r o s z a , p i s a n a pod k ie r u n k ie m k s . b p a d o c . d r a h a b . J a na Ś ru tw y p t . " O r g a n i z a c j a k a t e c h e z y w A f r y c e Ł a c i ń s k i e j w e p o -W ce św. A u g u s ty n a " . K s. J a n u s z Dyl SAC - L u b l i n
DIE AN DER KATHOLISCHEN UNIVERSITAT IN LUBLIN GESCHRIEBENEN ARBEITEN OBER DEN HEILIGEN AUGUSTIN
/Z u s a m m e n fa s s u n g /
Die m e i s t e n A r b e i t e n (lb er d e n h e i l i g e n A u g u s tin stam m en a u s d e r Z e i t n ach dem 2 . W e l t k r i e g . G eg en w & rtig w e rd c n i n d e r U n
i-v e r s i t & t s b i b l i o t h e k 24 A b h a n d lu n g e n a u f b e w a h r t , d a r u n t e r 2 H a-b i l i t a t i o n s s c h r i f t , 3 D o k t o r a r a-b e i t e n , 5 L i z e n t i a t s s c h r i f t e n und 14 M a g i s t e r a r b e i t e n . D ie M e h rz a h l d e r D i p l o m a r b e i t e n w urde i n d e r t h e o l o g i s c h e n F a k u lt& t g e s c h r i e b e n 1 2 . I n d e r p h i l o s o p h i -sc h e n F a k u lt& t e n t s t a n d e n 8 A b h a n d lu n g e n und i n d e r h u m a n i s t i -sc h e n F a k u lt& t 4 A r b e i t e n . Es s e i auch b e t o n t , d a s s z a h l r e i c h e D i p lo m a r b e ite n , d i e s i c h w ed er m it dcm h e i l i g e n A u g u s tin n a c h
412
-mit se in e r Lehre b e fa s s e n , Fragmente e n th a lte n .