Roszczenia z tytułu premii

M. Cybulska

Roszczenia z tytułu premii

Palestra 7/6(66), 66-67

«0 P r z e g lą d p r a t y p r a w n ic z e j _{N r 6 (<M|}

- zakładu p racy-i-.z tego tytułu obowiązuje go szczególna troskliwość i zapobiegli­ wość.

D rugim — oprócz w in y — w arunkiem odpow iedzialności jest bezpraw ność dzia­ łania. Bezpraw ność ta w w ypadku odpow iedzialności pracownika polegać będzie na naruszeniu przepisów prawa, instrukcji, regulam inów i poleceń przełożonych. Podczas gdy w stosunkach cyw ilnopraw nych dłużnik nie m oże tłum aczyć s ię nieśw iadom ością bezpraw ności, działania, w stosunkach pracowniczych na pod­ m iocie zatrudniającym ciąży obow iązek zaznajom ienia pracownika z treścią jego obowiązków, a w razie zm iany technologii produkcji — z treścią i zakresem jego now ych obowiązków.

K onkludując, autor podkreśla, że dla odpow iedzialności pracownika za w yrzą­ dzoną zakładow i pracy szkodę charakterystyczne jest „ścisłe powiązanie bezpraw­ ności działania z w iną pracow nika, gdyż w określonych wypadkach warunkiem odpow iedzialności będzie św iadom ość bezprawności czynu w yrządzającego szkodę”.

Roszczenia z fyfułu premii

W artykule pt.: R oszczenie zarobkowe o prem ię a arit. 41 p.o.p.c. pisze A ntoni F i 1 c e k w nrze 3 (1963) m iesięcznika „Praca i Zabezpieczenie Społeczne”.

Autor zajm uje się zagadnieniem , jakie znaczenie dla roszczeń pracow nika ma decyzja pracodaw cy o przyznaniu prem ii oraz jaki w p ły w na to roszczenie m ają przepisy o d yscyp lin ie p łac.

Om awianą k w estię n ależy inaczej ocenić, jeśli idzie o prem ię uznaniową, a ina­ czej w w ypadkach prem ii regulam inow ych.

Prem ia uznaniow a w istocie sw ej jest nagrodą, której przyznanie uzależnione jest od pracodaw cy. R oszczenie zatem o w yp łatę prem ii uznaniowej może powstać dopiero po p ow zięciu przez zakład pracy decyzji o przyznaniu takiej prem ii.

Inaczej natom iast przedstaw ia się sprawa przy prem iach regulam inow ych, gdyż roszczenie o te prem ie p ow staje autom atycznie z ch w ilą spełnienia się przesłanek przew idzianych w regulam inie prem iow ania. Prem ia regulam inow a bow iem jest składnikiem w ynagrodzenia za pracę i roszczenie o jej w ypłatę niezależne jest od uprzedniej decyzji pracodawcy.

Mimo że rozróżnienie pom iędzy prem ią uznaniow ą a regulam inową w ydaje s ię jasne, w praktyce — nfe skutek n ie dość ścisłych sform ułowań regulam inów prem iow ania — pow stają w ątp liw ości, czy prawo do konkretnej prem ii n ie jest uzależnione od decyaji zakładu pracy. Autor w ym ien ia i om awia szereg takich w ątp liw ych w ypadków .

Przechodząc do zasadniczej k w estii, a m ianow icie do pytania, czy przyznanie prem ii regulam inow ej w b rew przepisom o kontroli bankowej funduszu p łac n ie narusza art. 41 p. o. p.c., autor w yraża pogląd, że skoro praw o do prem ii pow staje z chw ilą sp ełn ienia w arunków regulam inow ych, to roszczenie o prem ie n ie m oże być uw ażane za sprzeczne ani z ustaw ą, ani z zasadam i w spółżycia społecznego.

N iezależn ie od p ow yższego przepisy o kontroli bankowej n ie są ustaw ą w ro­ zum ieniu art. X I przep. wprow. p. o. p. c. i n ie m ogą zm ienić autom atycznie za­ sad prem iow ania przew idzianych w układach zbiorowych. W pływ przepisów o kon­ troli bankowej m oże b y ć skuteczny w obec pracow ników dopiero w ów czas,

gdy

N r 6 (66) Z a g r a n ic z n a p r a sa p r a w n ic z a ₆₇

następstw a przekroczenia funduszu płac zostaną uw zględnione w regulam inach prem iow ania, w tedy bowiem przepisy te będą spełniać jedną z przesłanek nega­ tyw n ych lub pozytyw nych roszczeń prem iow ych. W takich w ypadkach, gdy w pro­ w adzenie odpowiednich zm ian do regulam inu prem iow ania m oże pogorszyć upraw­ nienia pracownika, konieczne będzie w ypow iedzenie pracownikom poprzednio za­ trudnionym dotychczasow ych w arunków prem iow ania, a gdy regulam in prem io­ w ania jest częścią układu zbiorowego — w ypow iedzenie odpow iedniej części układu.

O rzeczen ie dyscyplinarne S.N . w stosunku do adwokata

Autor zajm uje się zagadnieniem , czy od orzeczenia Sądu N ajw yższego w yda­ nego w powyższym trybie, a w ięc od orzeczenia w ydanego na skutek rew izji od praw om ocnego orzeczenia kom isji dyscyplinarnej, przysługuje także rewizja nad­ zw yczajna.

K w estia ta była sporna. Zdaniem autora ustaw a z dnia 28.11.1958 r. o zm ianie przepisów postępow ania karnego (Dz. U. Nr 18, poz. 76) przesądziła ten problem na korzyść dopuszczalności rew izji nadzwyczajnej od orzeczenia w ydanego w try­ bie rew izji nadzwyczajnej. U staw a ta wprowadziła przepis art. 396 § 2 k.p.k., w m yśl którego rew izję nadzwyczajną w stosunku do tego sam ego oskarżonego można w danej spraw ie w nieść tylko raz na podstaw ie tych sam ych zarzutów.

A co n tra rio z przepisu tego w ynika, że n a p odstaw ie now ych zarzutów można

w nieść now ą rew izję od orzeczenia Sądu Najw yższego. Przepis ten ma zastosow anie rów nież do postępow ania dyscyplinarnego w sprawach adwokackich, albowiem zgodnie z § 5 rosp. Min. Spraw iedliw ości z dnia 11.111.1959 r. o postępow aniu d ys­ cyplinarnym w spraw ach adw okatów (Dz. U. Nr 01, poz. 134) w wypadkach nie unorm ow anych przepisam i tego rozporządzenia kom isje dyscyplinarne pow inny kierować się -przepisami k.p.k. Za w yżej przedstaw ioną interpretacją przem awiają -< zdaniem autora — rów nież w zględy natury społecznej. Instytucja rew izji nadzw y­ czajnej słu ży w szak id ei spraw iedliw ości, a w ięc n ie m a żadnej racji, aby ten nadzwyczajny środek n ie m iał zastosow ania w w ypadkach p ogw ałcenia istotnych przepisów prawa bądź oczyw istej niesłuszności orzeczenia, jeśli uchybienia te zostały popełnione w orzeczeniu w ydanym przez Sąd N ajw yższy w drodze rew izji nadzwyczajnej.