ZASADNICZA SŁUŻBA WOJSKOWA
W LATACH 1922-1939 W FOTOGRAFII
I DOKUMENTACH
Motto:Nie znam w życiu ludzkim
czegoś tak wzniosłego, tak pięknego, a tak bardzo nieuchwytnego
j a k życie żołnierza.
Żołnierz żyje nie dla siebie, żyje on dla tych haseł,
ja k ie ma wypisane na swym sztandarze: Ojczyzna i honor.
J ó z e f Piłsudski (Juliusz L. Englert, Jó z e f Piłsudski, Londyn 1991, s. 134.)
Okres międzywojenny to czasy patriotycznego wychowania młodzieży. Zrozumiałym było, że odrodzone Państwo musi przede wszystkim wytwo rzyć siłę militarną, która w przyszłości będzie mogła oprzeć się zagrożeniom granic. W drugiej połowie lat trzydziestych stawało się to najpilniejszą po trzebą.
Przeszkoleniu wojskowemu podlegał każdy zdrowy mężczyzna. Zasadni cza służba wojskowa trwała dwa lata i rozpoczynała się po osiągnięciu peł- noletności - 21 lat. Maturzyści kończyli jednoroczny kurs podchorążych.
Dla niektórych przygotowanie wojskowe zaczynało się jednak ju ż du żo wcześniej. Przydatne wiadomości, jak terenoznawstwo, zasady higieny i pomoc w nagłych wypadkach, a także musztrę przyswajały sobie dzieci w harcerstwie.
Przysposobienie wojskowe i sportowe prowadziły społeczne organizacje młodzieżowe - przede wszystkim Związek Strzelecki, ale również Straż Ogniowa (pożarna), Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży i inne.
Najistotniejszym było jednak to, że wojsko miało olbrzymi autorytet w całym społeczeństwie. Szanowano godło, sztandary, barwy narodowe, mun dur, oznaki i z dum ą śpiewano pieśni żołnierskie. Warunkiem dojrzałości, ale i honorem mężczyzny było odbycie służby wojskowej.
M łodzież tutejszej gminy służyła w różnych formacjach wojskowych, najczęściej w piechocie i kawalerii, zwykle w okolicznych jednostkach, jak
11 pułk ułanów w Ciechanowie, 4 pułk szwoleżerów konnych w Płocku, 32 pułk piechoty w Modlinie, także w Korpusie Ochrony Pogranicza na wschodnich rubieżach Polski. Jeden poborowy trafił do służby w 1 pułku lotniczym.
Fotografie i kopie dokumentów ze zbioru St. Ilskiego i J. Siedleckiej są ilustracją zasadniczej służby wojskowej i ćwiczeń w rezerwie mężczyzn z gminy Bieżuń.
Opr. Stanisław liski, Jadwiga Siedlecka
Przepustka na przejazd koleją wydana kapr. Stefanowi Kowalkowskiemu w 72 pułku piechoty.
Kartki z książeczki wojskowej Ignacego Oleksiaka z Bieżunia, który służył w 1 pułku lotniczym w 1926 r.
Legitymacja Znaku 4 pułku strzelców konnych Ziemi Łęczyckiej wydana st. strz. Teofilowi Kowalkowskiemu.
S ta jn ia 1 sz w a d ro n u 11 p u łk u u ła n ów w C ie c h a n o w ie , 19 22 r.
T a d e u sz M a r c h le w sk i z B ie ż u n ia , u ła n F ra n ci sz ek Ulano wsk i z M y śl in a . 11 p u łk u u ła n ów w Cie ch ano wi e w g a lo w y m mun dur ze 1 sz w a d r o n u , 19 22 r.
S te fa n L ej m a n z B ie żu n ia (3 . od pra w ej ) p o d cz a s sł u żb y w o js k o w e j, 19 22 r.
Tadeusz Marchlewski z Bieżunia w 11 pułku ułanów w Ciechanowie, 1923 r.
Na ćwiczeniach w Szkole Podoficerskiej 72 pułku piechoty, 1923 r. Po lewej siedzi Stefan Kowalkowski.
Franciszek Ulanowski z Myślina (pierwszy od prawej) w 1 pułku saperów w Modlinie, 1927 r.
C ze sł aw Bra mi ńs ki w 32 p u łk u p ie ch o ty , 19 25 r. P p o r. S ta n is ła w S k or os zew sk i, n a u cz y ci el z Bi eżunia.
W ładysław D ob rosielski z A dam ow a w 11 pułku ułanów w Ciechanowie, 1927 r.
Czesław Krajnik z Bieżunia, żołnierz 1 Dywizjonu Pomiarów Artylerii w Toruniu, 1930 r.
K o m p a n ia sp ec ja ln a 72 p u łk u p ie c h o ty , 19 32 r. W dr ug im rz ęd zi e od d o łu , p ie rw sz y od p ra w ej S te fa n K o w a lk o w sk i z M a k a .
Stanisław Laguna z Bieżunia w 32 pułku piechoty w Modli nie, 1935 r.
Kazimierz Rybczyński ze Sła- węcina w 5 pułku piechoty le gionowej w Wilnie, 1935.
Teofil W ilczewski z Bieżunia, żołn ierz 32 pułku piechoty w Modlinie, 1937.
Stefan Przybyłowski z Kobylej Łąki, żołnierz 13 pułku piechoty, 1939 r.
W iktor Cecelski z Bieżunia w Korpusie Ochrony Pogranicza w Ossowcu, 1938 r.
S ta n isła w G ręd a z B ie ż u n ia , ż o łn ie r z 35 pu łk u p ie ch o ty w Brześciu, 1938 r.
W acław Radzymiński z Sadłowa, kapral Korpusu Ochrony Pogranicza w mundurze Strzelców Podhalańskich, 1938 r.
Świadectwo Bronisława Oleksiaka ukończenia kursu podchorążych rezerwy, 1933 r.
Strony książeczki wojskowej i legitymacji odznaki pamiątkowej W acława Radzymińskiego z Sadłowa.