III NSP(W), gr. 4 i 5, 2015/2016, sem.
zimowy
Tryby nadzwyczajne postępowania
administracyjnego a postępowanie
sądowoadministracyjne
mgr Radosław Bulejak
1) układ konkurencyjności weryfikacji na drodze nadzwyczajnych trybów postępowania administracyjnego z weryfikacją na drodze postępowania sądowoadministracyjnego;
2) układ przesunięcia czasowego, przez poddanie decyzji administracyjnej (postanowienia) weryfikacji w nadzwyczajnych trybach postępowania, z prawem weryfikacji na drodze postępowania sądowoadministracyjnego decyzji kończącej postępowanie nadzwyczajne oraz decyzji wydanych w postępowaniu głównym;
3) układ wynikający z prawomocności orzeczenia sądu administracyjnego o dopuszczalności nadzwyczajnych trybów postępowania administracyjnego.
Układy relacji
Układ konkurencyjności weryfikacji na drodze nadzwyczajnych trybów postępowania administracyjnego z weryfikacją na drodze postępowania sądowoadministracyjnego wyznacza reguła konkurencyjności z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z przepisów prawa.
Art. 56 p.p.s.a. „W razie wniesienia skargi do sądu po wszczęciu postępowania administracyjnego w celu zmiany, uchylenia, stwierdzenia nieważności aktu lub wznowienia postępowania, postępowanie sądowe podlega zawieszeniu”
Art. 54 § 3 p.p.s.a.„Organ, którego działanie lub bezczynność zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości do dnia rozpoczęcia rozprawy”
Układ konkurencyjności
Układ przesunięcia czasowego, z powodu poddania decyzji administracyjnej (postanowienia) weryfikacji w nadzwyczajnych trybach postępowania administracyjnego z prawem weryfikacji na drodze postępowania sądowoadministracyjnego, obejmuje przypadki, gdy strona wybrała drogę administracyjną lub droga ta została uruchomiona z urzędu oraz gdy nie występowała konkurencyjność z powodu niedopuszczalności drogi postępowania sądowoadministracyjnego ze względu na niewykorzystanie zaskarżenia w toku instancji lub w wyznaczonym zakresie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Układ przesunięcia czasowego
Poddanie decyzji weryfikacji w nadzwyczajnych trybach postępowania administracyjnego po ich zakończeniu decyzją administracyjną (postanowieniem), wykorzystaniu zaskarżenia w toku instancji (wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy) otwiera dopuszczalność weryfikacji na drodze postępowania sądowoadministracyjnego.
Zakres tej weryfikacji wyznacza art. 134 § 1 w zw. z art. 135 p.p.s.a.
Układ przesunięcia czasowego
Układ wynikający z prawomocności orzeczenia sądu administracyjnego w zakresie relacji pomiędzy nadzwyczajnymi trybami postępowania administracyjnego a zakończeniem weryfikacji decyzji administracyjnej na drodze sądowej należy rozważyć w dwóch aspektach: po pierwsze, aspekcie tożsamości stosowanych środków wobec mocy obowiązującej decyzji (postanowienia); po drugie, konsekwencji prawnej prawomocności orzeczenia sądu administracyjnego oraz powagi rzeczy osądzonej.
Układ wynikający z prawomocności
orzeczenia sądu administracyjnego
Dopuszczalność nadzwyczajnych trybów postępowania po zakończeniu postępowania sądowoadministracyjnego w efekcie oddalenia skargi wymaga uwzględnienia szeregu rozwiązań prawnych:
1) prawomocności orzeczenia sądu administracyjnego,
2) powagi rzeczy osądzonej;
3) związania oceną prawną i wykładnią prawa przeprowadzoną przez sąd administracyjny, z uwzględnieniem, co do zasady, tożsamości przedmiotu weryfikacji decyzji administracyjnej w nadzwyczajnych trybach postępowania z weryfikacją na drodze sądowej.
Układ wynikający z prawomocności
orzeczenia sądu administracyjnego
*Wyrok NSA z 30.4.1986 r.:
*1. Przymiot »prawomocności« wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczy tylko sfery zgodności z prawem decyzji ostatecznej i nie stwarza przeszkód do jej zmiany lub uchylenia w nadzwyczajnym trybie administracyjnym przewidzianym dla wzruszenia decyzji niewadliwych.
*2. Dopuszczalne jest wznowienie postępowania administracyjnego zakończonego decyzją ostateczną, co do której sąd administracyjny oddalił skargę, jeżeli po wyroku sądowym zostaną ujawnione lub wystąpią przesłanki do wznowienia, o których mowa w art. 145 § 1 pkt 1, 2, 5, 7, 8 k.p.a.
Układ wynikający z prawomocności
orzeczenia sądu administracyjnego
*3. Wznowienie postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym uzasadniają tylko te przesłanki wznowienia spośród wymienionych w art. 401 i 403 k.p.c., które są następstwem zdarzeń powstałych w samym postępowaniu sądowym nie zaś w postępowaniu administracyjnym, w którym ostatecznie rozstrzygnięto co do istoty sprawę administracyjną”.