O braterskich stosunkach między NRD a PRL

•

l

GUNTER SIEBER

AMBASADOR NR.D W PO.LSCE

-

l ·-

"

•

O . BRA ^rrEl~SKI.C-H srrOSlJNK.ACI-I ^MIĘDZY Nl{D A. :PRL

. . '

..

. ^{~ .} • .

W roku 30-lecia NRD i ^{35·- ~ecia} PRL ^można z dumą powiedzieć,

. . ^.

że w procesie re·wolucyjnych przernian i budow'ie dobrosąsied z~~

. . . ' t

kicł1 stos1~nkóvv _nasze .dwa narody ^zrealizowały testament najlep- szych swoich córek i synów, cel vvalki · vvielu generacji rewolucjo-

nistów i ^gor.ących patriotóvv .

.

Wielkie znaczenie _. ^{rniała .} walka niemieckiej _. i polskiej klasy robotnic·zej ^z imperializmem. ^{i wojną,} walka ^{o społeczne} i 11arodo-u

we wyzwolenie. T'radycja tych walk to nazwiska wybitnych dzia-

. . .

łaczy niemieckiego , polskiego i międzynarodowego ruchu robotk- niczego, takicl1 jak JLllian Marchlewski, ^Róża Luksemburg i inni.

W

czasie straszliwej nocy faszystowskiego n1roku, we . wspólnej walce w brygadach rniędzynarodovvych w Hiszpanii, v.;r antyfa- szystowskim ruchu oporu i w piekle hitler~owskich obozóvv ^kon"~

centracyjnych sprawdził się kl0sowy sojusz niemieckich i pol-

skich rewolucjonistó_. ·w. _.

Folityka niemieckiej klasy robotniczej ^wyrosła na fundainen- cie internacjonalizmu proleta_riackiego oraz postępowych i revlo-

. - . .

lucyjnych tradycji niemieckiego ⁱ międzynarodowego ruchu . ro-

.

botniczego .. Foczątek tej linii politycznej dali Karol Marks ^{i Fry·-} . · deryk Engels, jej kontynuatorami byli August B,ebel, Karol t..ieb·--

knecht, ^Róża L1lksemburg i Ernst Tl1almann. Pier\vszy prezydent

' . . ^.

NRD, _. Wilhelm Pieck, podniósł tę linię do rangi oficjalnej doktry_l -

. ^.

ny państwo~ej pierwszego ^robotniczo- chłopskiego · pai1stvv-a nie -- " ^f mieckiego. \ Od samego początku była

to

polityka pokoju ⁱ przy-- ·"'·.~~·

' ~ . ,

jaźni

z

sąsiadującym narodem polskim. . . . . .. , "" -

. ~-

Obok pokojowej polityki reprezentowanej przez ^niemiecką

: ' '

klasę robotniczą burżuazja i ju.nkierstwo niemieckie realizowało

•

>

•

•

'

'... .. \ l ^.

•

lO

^{Glinter Sieber}

-- -- --·-- -- -- ·--- --- --- ---- -- ---

politykę orientowaną na wyzysk i ucisk nie tylko własnego narodu, ale ⁱ in nych. W orientacji .tej uwidoczniały się wszystkie reak- cyjne dą żenia militaryzmu pruskiego i szowinistyczno-wielkomo- ca rstwo·.we ambicje irnperializmu niemieckiego. Folityka ta zna-

lazła swój wyraz w bismarkowskiej germanizacji ziem polskich, w szerzeniu ^.i. podsycaniu nienawiści i niechęci między naszymi narodarr1i, w zbrodniczej napaści niemieckie go faszymu na Polsk.ę.

Folityka

ta,

dostosowana do obecnych warunków, ko.ntynuowana jest przez określone kręgi odwetowe w Republice Federalnej Niemiec.

Zwycięstwo okrytej ^chwałą armii radzieckiej, u której boku

walczyła b ohaterska armia polska, nad niemieckim faszyzn1em ,

udział w

tym

zwycięstvvie całego antyfaszystowskiego ruchu opo- ru w Polsce i innych krajach okupolwanych, ^stworzyły r1arodowi

polskiemu i n iemieckiemu ^szansę społecznego i narodowego wyz- wolenia . Pod przewodnictwem klasy robotniczej i jej marksistow- sk·o-leninowskiej partii szansa ta w obu krajach ^została w ^pełni

l

wykorzystana. -Wraz z u stanowieniem w sojuszu z chłopstwem

władzy klasy robotniczej , wraz ~ urzeczywistnieniem rewolucji socjalistyczne j ^\V Polsce i Niemieckiej Reupblice Demokratycznej , stworzone zostały przesłanki .do gruntownych _... przernian w sferze

.

stosunków ^między naszymi narodami.

... .

' ^•

Dla antyfaszystowslro-demokratycznych ^sił w Niemczech po roku 1945 podstawowym czynnikiem pozwalającym przezwycię.,. -

żyć resztki faszystowskiej ideologii · ^było ustanowienie dobrych stosunków z ^Polską. Pierwsza konferencja funkcjonariuszy K:t;D ,

obraduj ąca w Berlinie 25 czerwca 1945 r., stwierdziła m . in.: ^"Każ­ dy ^świadon1y swej tożsamości narodowej Niemiec musi w ^tycł1

ciężkich dniach ^wyciągnąć historyczne wnio-ski, ^{· zmierzające} prze- de wszystkim w kierunku zmiany stosunku do nowej, demokra- tycznej Polski. Po rozbiciu faszyzmu ^w ·Niemczech i zlikwidowa- niu wielkiej własności,

w

wyniku powstania nowej Polski ( ... ), dane ^zostały wszystkie warunki do nawiązania nowych stosunków

między polskim i niemieckim narodem"^1• Na pierwszej Konferen- Cji Partyjnej SED, 25 stycznia 1949 r. , Wilhelm Pieck ^{oświadczył :}

" Konieczne jest porozumienie

z

narodem polskim. Nie tylko dla-

'

1 Polen, Deutschland u nd die O d er-N eisse-Grenze. Berlin 1959, s. 552.

O braterskich stosunkach między NRD i PRL 11 --- tego, że jest to nasz wschodni sąsiad, ale przede wszystkim dlate- go, że Polacy jako pierwszy naród poznali na własnej skórze skutki

niemiecl~iej agresji. Granica-na Odrze i Nysie będzie granicą po- koju i jej_ uznanie będzie pierwszym sygnałem porozumienia i na-

wiązania dobrosąsiedzkich stosunków z narodem polskim"'.

Ustanowienie normalnych, dobrosąsiedzkich i przyjacielskich stosunków z Polską było najważniejszym zadaniem polityki zagra..- - nicznej SED i młodego państwa niemieckiego. Pierwszym między-

narodowym aktem podpisanym 6 lipca 1950 r. ^{przez NRD, był}

układ o wytyczeniu i uznaniu polsko-niemieckiej granicy pań- (' stwowej na Odrze i Nysie Łużyckiej]w tym samym roku podpi- ' sano szereg innych umów i porozumień służących rozwojowi i nor- malizacji stosunków naukowo-technicznych i kulturalnych ..

Pod przewodnictwem marksistowsko-leninowskich partii, SED i PZPR, nastąpił w stosunkowo krótkim czasie znamienny zwrot w stosunkach panujących między naszymi narodami. Tradycja wspólnych rewolucyjnych walk niemieckich i polskich robotni- ków z imperializmem i wojną wrosła mocno w podstawy tworzą­

cych się nowych stosunków i stanowiła jedną ze składowych czę­

ści procesu budownictwa socjalistycznego w NRD i PRL.

Niemiecka Republika Demokratyczna, państwo niemieckie, które na swoich sztandarach wypisało hasła pokoju, a nie wojny,

przyjaźni, a nie nienawiści między narodami, znalazła u pol- skiego sąsiada pokój i przyjaźń. Między Zgorzelcem roku 1950 a wprowadzeniem bezpaszportowego i bezwizowego ruchu turys- tycznego między NRD i Polską Ludową l stycznia 1972 r. minęły

zaledwie 22 lata. Ale jakie naleźało zrealizować zadania, aby ten ostatni fakt mógł się spełnić?

Wspólnym dziełem SED i PZPR jest spowodowanie, źe wraz z rewolucyjnymi przemianami, które miały miejsce w NRD i w Polsce, przebiegały równoległe zmiany świadomościowe, które

pozwoliły ustanowić jakościowo całkiem nowe stosunki między

dwoma narodami budującymi socjalizm w swoich krajach. Źród­

łem tych przemian był i pozostaje braterski sojusz naszych partii z partią kraju Lenina. W ścisłym sojuszu ze Związkiem Radziec- kim i innymi krajami socjalistycznymi Niemiecka Republika De-

ProtokóŁ Pierwszej Konferencji SED. Berlin 1949, s. 94.

12

Glinter Sieber

- --- -- --- -- ---

m;okratyczna i Polska Lu.dowa mogłjr przyśpieszyć rozwój swoich krajóvJ i utrwalić przyjazne stosunki między narodami. W ścisłym

sojusz_u tkwi siła wspólnoty socjalistycznej, a we 'Nspółpracy w ra- m.-a cl1 Ukiaclu VJarszavJskiego i Rady Wzajemnej Pornocy · ^Gospo- darczej urzeczy·\vistnia· się program socjalistycznej in.tegracji.

Skoord:ynowana i uzgodniona polityka pokoju prowadzona przez ZSRR i inne ^państwa socjalistyczne ^{gwaranto,Nała} dotych·- czas Europie najdłuż.szy vv ^historii tego kontynentu okres pokoju.

Nasze dwa zaprzyjaźnione państwa miały znaczny udział -vv kształ·­

tow a niu tej polityki. Braterski sojusz naszych narodóvv okazał s-ię ważnym elementen1 stabilizacji pokojowej nie tylko Europy, lecz

.

i świata .

. l{o·nsekwentnie i aktywnie włączają się nasze ^państwa w pro- ces realizacji postano'\vień Dekla racji Moskiewskiej ·Komitetu . Folitycznego Partii Komunistycznych i Robotniczych oraz ^uchvvał

budapeszteńslcich obrad Kornitetu Ministrów Spraw Zagranicz-- nych państv; Układu Warszawskiego, dotyczących politycznego

i militarnego · odprężenia vv Europie ⁱ świecie. Ścisłe przestrzega- nie tych uchwał, łącznie z czterostr·onnym. układem w sprawie Berlina Zachadniego, jest dla sprawy pokoju i współpracy w Eu- ropie bezwarunkową gwarancją zbiorowego bezpieczeństwa . .

Aktyv;izujące się siły neofaszys t owskie, odv;eto-vve, wychodzą­

ce z ^R,epubliki Rederalnej Nierr1iec ^próby przeforsowania ^prze- dawnienia ścigania zbrodniarzy hitlerowskich i zbrodni wojen- nycl1,_ w ^~obliczu doświadczeń, które dotknęły w niedawnej prze-

szłości naród polski, 1nuszą budzić zrozumiałe zaniepokojenje u \Vszystkich ^ludzi miłujących pokój. 1'endencje te ^{stoją w jaskra-} we j sprzeczności z podpisanymi _układami i prawer.n międzynaro­

dovvym oraz z akte1n końcowym konferencji w Helsinkach.

Braterska współpraca między naszymi partiami, państwami

i narodami, osiągnęła wysoki poziom. Świadczy o tym podpisany w Berlinie 28 maja 1977 r. układ o przyjaźni, \vspólpracy i pon1o-··

cy w·zajernnej. Układ ten nie tylko podsumowuje dotychczaso\vą

\vspółpra cę, ale również wytycza ramy ·współpracy następnego

w ieku. Pogłębienie przyjacielskich kontaktów -i \iVspółpracy od- po\viada obopólnym

interesom

naszych narodów, intereso1n so-

cjalizmu i pokoju.

•

O braterskich stosunkach między NRD i PRL 13

- ----'--- - --

Spotkania robocze naszych przywódców, będące już tradycją,

regularne, wnoszą nowe impulsy do procesu kształtowania się

wzajemnych stosunków. Spotkanie z 1'7 i 18 maja 1979 r.na tere- nie NRD było nowym, znaczącym krokiem w rozwoju obustron- nych kontaktów. Uzgodnione podczas spotkania przedsięwzięcia służą pogłębieniu i rozszerzeniu form współpracy w realizacji za-

dań budowy rozwiniętego społeczeństwa socjalistycznego w na- szych krajach.

Okrywanie w sposób naukowy mechanizmów i reguł rządzą­

cych procesem tworzenia się nowych, przyjacielskich stosunków między naszymi narodami, sił napędowych i czynników, ktÓre

przyśpieszyły ten proces, jest bardzo ważne nie tylko z punktu widzenia teoretycznego, ale także pod względem praktycznym (praca wychowawcza z młodzieżą, wymiana doświadczeń).

(Z języka niemieckiego tlumaczyl Jerzy Piotr Majchrzak)