• Nie Znaleziono Wyników

Charakterystyka petrograficzna dolomitów kruszconośnych okolic Gołuchowic

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Charakterystyka petrograficzna dolomitów kruszconośnych okolic Gołuchowic"

Copied!
20
0
0

Pełen tekst

(1)

UKD 553.414.065.4:552.543.08 + 552.512.'08:'549.321.113 + 549.3128.1 {438.2312 Goluchowice)

petrograficzna

kruszconośnych Gołuchowic

WSTĘP

Badany obszar stanowi mały wycinek terenu pGłożony w NE 'Obrzeże­

niu GórnośląskiegG Zagłębia W ęglQwegG, któregG budowa geologiczna Zo.- stała szezegół'OwQ Qmówi'Ona w pracaeh wielu autorów (S. Siedlecki, 1964;

S. Śliwiński, 1969; F. Ekierlt, 1971; S. Bukowy, 1972). Przeprowadzone w 'Ostatnich latach prace ge'Ol'Ogiezne w rejDnie GołuchQwic d'Ostarczyły no- wych infarmacji a wykształceniu teg'O interesującego kompleksu, jakim

dQlomity kruszcQnośne.

*

K'Ompleks dalQmitów kruszc'Onośnych reprezentowany jest przez dolo- mity jasnaszare, szare, kre1mawe, beż'Owe, skrytQ- lub drobnoziarniste,

spękane, niekiedy plamiste i smugawane z drobnymi falistymi przema- za1mi L'akalnie Q wyglądzie brekcji z Gtaczakami skał węglan 0-

.one na 'Ogół parowate, drabnakawerniste. Na ściankach par, kawern i płasz,czyznach spękań czasami występują kruszcGwe

W~rk1,zta:l:(;arle w postaci sfalerytu, galeny i siarczku żelaza.

pGdstawie przeprowadzGnych obserwacji makro- i mikroskQpawych w .obrębie badanych dalomitów kruszcGnośnych wyróżniono następująee

odmiany skał: 1 - dolamity iskry ta- i mikroziarniste; 2 - dolorrrity dra- bnG- i średni'Ozlarnist'e; 3 - dalGmity laminowane; 4 - dolomity o cha ...

rakterze zlepieńca ,śródformacyjneg'O.

D o 10m i t Y s kry t '0- i m ikr Q z i a r n i s t e charakteryzują się teksturą masywną lub słabG porGwatą. ZbudGwane z allo- i hipidiam'Or- ficznie wykształcanych ziarn dolGmitu Q średnicy doch'Odzącej do 0,07 mm.

Do.lomitym'ikrGziarniste pGsiadają nier,egularne skupienia (o średnicy

0,X-1,3 mm) węglanu skrytoziarnist,ego, P'Ojedyncze blasty kalcytu Q dłu­

gości do 1,2 mm, nieliczne szczątki 'Organiczne (tabl. I, fig. 5) 'Oraz wyjąt­

kow'O 'OstrGkrawędziste ziarenka kwarcu detrytycznegG. Wśród szczątków

organicznych wyr6żniano 'Otwarnice, gl'Ony i mal'że. W pobliżu pGr 'Oraz w sąsiedztwie minerałów rudnych dolamit uległ rekrystalizacji. Osobniki dolomitu tu większe tOd tła, a kh PGkrój jest zazwyczaj rombaedryczny.

Kwarta.lJnfuk GeoLo,gji.lcZlny, t. 18, nr 2, 1974 r.

(2)

Analizy chemiczne oraz ich przeliczenia na skład mineralny wybranych próbek dolomitów

kruszconośnych

Zawartość w % wagowych w przeliczeniu na 100% Stopień

Minerały dolomi- MgO CaO CO2 Si02 CaC03 CaMg(C03h ilaste tyczności

10,40 16,16 24,6 0,22 0,48 6,0 92,7 1,3 894

18,05 29,00 43,9 0,15 0,68 7,8 91,3 0,9 865

19,73 29,78 44,4 0,25 0,71 7,02 91,43 1,55 880

18,56 29,78 43,8 0,16 0,83 7,21 91,72 1,07 866

16,10 25,19 38,6 0,27 1,03 6,3 91,5 2,2 888

17,96 29,24 44,8 0,26 0,92 8,4 90,3 1,3 854

15,54 24,14 36,2 0,16 0,28 5,0 94,4 0,6 895

18,14 27,88 43,7 0,16 0,49 5,4 93,8 0,8 904

- -

17,61 27,63 41,8 0,64 1,76 6,4 90,9 2,7 886

18,76 29,59 45,0 0,40 0,70 6,8 92,0 1,2 881

19.27 24,96 41,0 3,02 0,44 - 96,20 3,80 1000

18,85 29,92 44,4 0,93 0,83 6,13 90,03 1,84 875

18,62 29,64 43,2 1,03 0,36 4,27 90,27 5,46 874

14,30 23,50 34,7 0,37 1,86 8,8 88,2 3,0 846

15,24 26,52 39,2 1,34 5,12 11,1 81,3 7,6 798

20,64 29,83 43,8 0,77 0,41 7,20 89,50 3,30 870

19,83 29,23 43,8 1,40 0,17 5,01 92,54 3,45 908

16,12 25,14 39,0 1,59 0,57 6,0 91,3 2,7 890

20,10 29,14 43,8 2,00 0,27 6,7 91,9 1,4 914

20,26 29,78 45,0 0,06 0,22 4,2 95,0 0,8 924

21,57 27,76 43,8 2,4 0,33 - 95,6 4,3 1000

20,64 29,83 44,4 0,11 0,72 4,7 92,9 2,4 894

Uwaga: analizy wykonano w Głównym Laboratorium IG

iD D l Q m i t Y d r o b n 00- i ś r e d n i o z i a r n i s t e posiadają tekstu-

nierównomiernie porowatą. ZbudoOwane 'z idioO-lub hipidiom'0rficznie

wykształconych ziarn dolomitu, których średnica waha się od 0,04 do 0,26 mm. Większość 'z nich Jest w znacznym stopniu zanieczyszczona wro- stka'mi mineralnymi. CZęstoO oObserwoOwana jest budowa 'zonalna (tab!.

fig. 7). W wielu przypadkach jądra kryształów są szare, o zmniejszonej

przezr'0czystości, a 'Obwódki kryształu - zwykle o grubości około 0,02 mm - prz,ejrzyste i pozbawione domieszek mineralnych. Niekiedy w skale spotykane skupienia (do 2 mm długości) lub smugi węglanu skry to- lub mikroziarnisteg'0, blasty kalcytu z wrostkami tła ska lnegoO , detrytus kwarcowy, nieforemne gniazda (o średnicy 0,.6 cm) 'chalcedonowoO-kwar- cowe z wrostkami tła skalnego 'Oraz ,cienkie smużki substancji bitumicz- nej. Dolomit miejscami bywa zażółcony wodorotlenkami żelaza.

(3)

D o 101m i t l a m i n o w a n y zbudowany jest z naprzemianlegle uło­

żonych laminek jasnych i ciemnych. Pod mikroskopem obserwuje się, że

laminy jaśniejsze ('o grubości 0,03'-5 mm) zbudowane 'z dolomitu mi- kro- lub drdbnoziarnistego o hipidio- lub allotriomorficznym wy'ksztalce- niu składników, których średnica waha się od 0,02 do 0,07 mm, nato- miast laminy ciemniejsze zwykle !Cieńsze, czasami nieciągłe i utworzone z węglanu skrytoziarnistego. Sporadycznie spotykane w nich pojedyn- cze zrekrystalizowane szczątki organiczne. Niekiedy w .obrębie lamin skrytokrystalicznych sItwierdza się .obecność niewielkich ilości substancji bitumicznej.

Zlepienie,c śród1formacyjny w płytce cienkiej wykazuje

teksturę porowa tą, kierunkową. Okruchy skał są płaskie o lekko zaokrą­

glonych naroża,ch lUb owalne (tabl. II, fig. 6), a wielkość ich jest dość zróż­

nicowana - od 0,4 mm do około 1,5 ;cm; składają się one z skrytoziarni- stego dolomituz'e zrekrystalizowanymi szczątkami organicznymi. Okruchy zlepione mikroziarnis,tym węglanem, dolomitem i kalcytem, który cza- sami posiada charakter gruzełkowo-organogeniczny. Wśród dość licznych

szczątków organicznych rozpoznan.o .glony i otwornice. Spoiwo jest poro- wa te, niekiedy drobnokawernis'te.

Fd,g. 1. Diagr,am kallcyt-dolO1m!it-mi;n,er,ały :if1alste mlflera!y Ilaste (Wiedług iS. W,1S1Zln:ilaJklQM71a)

Diagram: całdte-dolomite-clay miiflierrat1s

(aJooording ,to S. Wilslhni·alk:ov)

I

1 -dolomi,ty wap11listo-.ilaste; 2 - dolomity ilaste; 3 - dolomity w~nistej 4 - doLomity czyste

l -- calcareO'11iS-C,layey dolomites; 2. - clayey dolomites; 3 - calcareous dolomite.s; 4 - Ipure dolomites

kalC!j!-- JO 20 , dolomil

Chemiczną klasyfikację skał węglanowych przeprowadzono według

diagramu S. G. Wi'szniakowa (fide S. Przeniosło, 1974). Opiera się ona na

zawartości CaC03, CaMg(C03

h

.oraz minerałów ilastych, których mi·erni- kiem zawartości jest suma .1\:1203, Si02 i 1VIgO nie z·wiązaneg.o z CO2 •

W tabeli 1 podano wyniki i przeliczenia wskaźnikowych analiz che- micznych 'Oraz st.opień dolomityezności 'skał obliczony wg wzoru przedsta- wionego przez K. Radlicza (1967).

Na tabeli uwidacznia się wysoki stopień dolomityczności omawianych

skał, stała 'Obecność minerałów HastY'ch oraz prawie zaWSze obecny kal- cyt. IloŚĆ minerałów ilastych (illit i kaolinit wg oznaczeń rentgenostruk- turalnych M. Stępniewskiego) jest na ogół niewielka i rzadko przekracza

wartość 5%.

(4)

Z otrzymanych projekcji (fig. 1) zawartości minerałów wynika y że

przebadane skały r,eprezentowane przede wszystkim przez dolomity wapniste i czyste, a sporadycznie wapnisto-ilaste i ilaste'. W rejonie Za- wiercia S. Przeniosło (1974) wyróżnił w kompleksie dolomitów kruszco-

nośnych oprócz wyżej wymienionych odmian dolomity wapienne i wa- pienno-Bas1te, wapienie dolomityczne, wapienie dolomityczno-ilaste oraz wapienie.

Z dwóch próbek reprezentujących strukturalnie różne odmiany dolo- mItów J. Krasuska wykonała termkzne analizy różnicowe, a ich wyniki

zinterpretował Z. GÓrzyński. Derywatogramy ujawniają, że w składzie

mineralnym analiz'Dwanych próbek poza dolomitem i kalcytem wystę­

puje piryt (fig. 2) i ankeryt (fig. 3).

I

i\

~ i--

--

. /

-

r

~ V

tv

I(

\

-..,

'\

DrB

~" ~

!/' ~l7,

I'---. r--I---f.-

---

~ D

I -, -

!

'\

\v

TA DrA

\

T6

o ~ ~ ~ ~ wr

. fig 2

\T[j

o ZOil 4(}1l 600 800 7000r fi!! J

Fjg. 2. Derywa togil"lam pr6bki nr 3 - mikrozdar:n.iJs.ty dolomi t Gm-Ulsz,cOIIlośny

De:rd.'vatog,Iiam of g·ample 3 -- mkrogr,anu:lar mil11eT.aI1]zed do1Ołmilte

F.iig. 3. De!l'ywartogram próbki nr M - ś.redl11iozdJalr:n1sty

dQlomit kDUlSzconośny

DeriVlatogram of s/ample 13 - m:edium-gJr:alined minem:1ized dolomibe

Przeprowadzone 'Obserwacje pozwoliły w obrębie badanego k'Dmplek- su wyróżnić skały węglanowe różniące się nie tyłko cechami strukitural- no-teksturalnymi, lecz również składem mineralnym. Z uwa,gi na nie-

wielką ilość oznaczeń chemicznych, nie m'Dżna było przepr'Dwadzić pełnej

charakterystyki skał, rozprzestrzenienia poszczególnych odmian, a zwła­

szcza określenia kierunków wędrówki roztw'Drów d'Dlomityzującyeh. ','

Wyróżnione powyż·ej trzy pierwsze .odmiany skał występują w róż­

nychczęściach pr'Dfilu dolomitów kruszcon'Dśnych; wydzielenie poziomu ich występowania z uwagi na ciągłe przejścia j-ednej odmiany w drugą

jest trudne do przeprowadzenia. one odpowiednikami odmian wyróż­

nionych prz'ez S. Przeniosło (1974) w r,ejonie Zawierda.

Zagadnieniem genezy dolomitów kruszconośnych zajmowało się wielu badaczy, wś,ród których da się wyrót:nić Z'wolennik6w hipotezy o ich

(5)

pierwotnym pochodzeniu (H. Gruszczyk, 1956) lub wtórnym (S. Siędlec­

ki, 1964; S. Śliwiński, 1964; J. Smolarska, 1968; K. Bogacz, S. Dżułyński,

C. Harańczyk, P. Sobczyński, 1972; S. Przeniosło, 1974). Niezmiernie inte-

resującą genezą doi'omitów krusz,conośnych w oparciu o wyniki badań petrograficznych, geochemicznych i termoluminescencyjnych przedstawił

S. Przeniosło (1974). Uważa on, 'że dolomityzacja przebiegała w dwóch etapach: W pierwszym etapie zachodziła ona pod wpływem infiltracji wód morskich wysychająceg'0 zbiornika, w którym doszło do znacznego stęże­

nia jonów magnezowych. Przypusz'czalnie Imiało to miiejsce w okresie osadzania się warstw diploporowych. Efektem tego procesu byłyby dolo- mity skryto~i mikroziarniste. Drugi etap stanowi dolomityzacja hydroter- malna, której rezulta tern dolomity drobno- i średnioziarniste. Zda- niem K. Bogacza, S. Dżułyńskiego i współautorów (1972) dolomityzacja hydrotermalna, która dopr:owadziła do powstania dolomitów kruszconoś­

nych jest genetycznie związana z pierwszą fazą mineralizacji kruszcowej.

'Obserwowane w dolomitach mikroziarnistych nieforemne skupienia

węglanu skrytoziarnistego przypuszczalnie stanowią relikty skał macie- rzystych - wapieni. Skały macierzyste dla dolomitów kruszconośnych tworzyły się w dość płytkirm środowisku morskim, wolnym od wpływów brzegu, na 'CO wskazuje obecność fauny drobno skorupowej oraz sporadycz- nie występujący detrytus kwarcowy (S. Śliwiński, 1969). Obecność wkła­

dek zlepieńc'0watych świadczy 'D ich szybkiej konsolidacji oraz o spłycaniu pewnych· partii zbiornika i niszczeniu ,osadów.

MINERALIZACJA KRUSZCOWA

Zespół minerałów kruszcowych w kompleksie dolomitów kruszconoś­

nych rejonu Gołuchowic - w przeciwieństwie do analogicznej serii rejo- nu· bytomskiego (Oz.· Harańlczyk, 1962) czy olkuskiego - Jest znacznie

uboższy. Tworzy go dość skromny zespół mineralny, spośród którego mi-

nerały pierwotne reprezentuje głównie sfaleryt ziarnisty, galena, piryt i rzadko markasyt, natomiast minerały wtórne - cerusyt. Podrzędnie mógłby tu występować również smitsonit, jednak w badanych próbkach

minerału tego nie stwierdzono. W przeciwieństwie do analogicznych złóż rejonu bytomskiego czy olkuskiego nie obserwuje się tutaj blendy sko- rupowej.

SIARlOZE'K CYNKU

Związek ten reprezentowany jest wyłącznie w postaci 'jednej odmiany polimorficznej - sfalerytu. Wykazuje on prz'eważnie strukturę mikro- i drobnoziarnistą, rzadziej średnio- i gruboziarnistą; jest przeważnie za- barwiony od domieszek żelaza, kadmu, manganu oraz innych minerałów

,śladowych, wykazując całą gamę barw od jasnożółtej do ciemnobrunatnej z barwnymi refleksami wewnętrznymi. Występuje również bezbarwna i przezroczysta odmiana sfalerytu - kleofan. Wyróżniono tu dwie gene-

racje sfalerytu:

Sfaleryt starszej generacji należący do I fazy mineralizacji kruszco- w'ej (8. Prz,eniosło, 1974) posiada strukturę mikro- i drobnoziarnistą, bar-

wę przeważnie białą i jasnożół1tą, tworzy tekstury głównie impregnacyjne

(6)

i metasomatyczne, znacznie rzadziej wypełnia większe kawerny i szcze- linki w skale. Najczęściej koncentruje się w przestrzeniach interstycyj- nych w dolomicie.

Sfaleryt młodszej fazy mineralizacji posiada strukturę przeważnie średnio- i gruhoziarnistą (meta kryształy do 1 mm średnicy), barwy ciem- niejsze - w odcieniu brunatnym i demnobrunatnym. Kryształy tego sfa- lerytu bardzo często wykazują pomarań'czowe i czerwone wewnętrzne

refleksy. Charakterystyczne, że sfaleryt ten podścielony jest często dolo- mitem neogenicznym, wykształconym zazwyczaj idiomorficznie. Lokalnie sfaleryt Itworzy duże - do 1 mm średnicy idioblasty (tab!. fig. 9), z których niektóre ujawniają relikty pierwotnej struktury drobnoziarni- stej sfalerytu (przy skrzyżowanych nikolach obserwuje się zarysy drob- nych ziarn pierwotnych).

W ohrę'bie blastów występują r,elikty dolomitu, średnicy 0,02-0,07 mm, o lekko strzępiastych brzegach, 'będące jak gdyby zalążkami ich krystali- za,cji. Niektóre blasty wykazują budowę pasową, podkreśloną przez różną barwę sfalerytu; środkowe pasy kryształu posiadają barwę brunatną, na- tomiast zewnętrzne - jasnożółtą. Taka budowa pasowa może być spowo- dowana różnymi czynnikami. Według P. Ramdohra (1960) pasowość jest

częściowo wynikiem zmiany składu ,chemicznego roztworów podczas wzro- stu krysztaHu, a częściowo zmiany szybkości wzrostu i związaną z tym

różną zawartością obcych inkluzji w krysztale. Ohecność tej struktury sfalerytu świadczy o doŚĆ gwałtownych wahaniach chemizmu zachodzą­

cych w roztworach mineralizujących.

Wyróżniono 3 grupy tekstur sfalerytu: impregnacyjne, metasoma1tycz- ne i wypełnień pustych przestrzeni.

T ,e k s t u r y i 'm p r e g n a c y j n e najczęściej repr,ezentowane

przez sfa'leryt pierwszej ge'neracji. Charakteryzują się występowaniem

pojedynczych (elementarnych), przeważnie ksenomorficznych kryształów

o rozmiarach od 0,005 do 0,06 mm, koncentrujących się w porach i prze- strzeniach intersty,cyjnych dolomitu. Kryształy te miejscami grupują się

w większe agregaty krystaliczne, o średnicy 0,05--0,5 mm, sporadycznie

dochodzące do 2,0 mm średnicy; ezęst,o posiadają wydłużone kształty.

Wpryśnięcia (powyżej 0,06 mm) reprezentuje prz'ewaŻllie sfaleryt

młodszej generacji; mają one naj'częściej nieregularne kształty i tworzą

ze skałą, na niewielkiej przestrzeni, kontakty m'etasomatyczne.

Skupienia sfalerytu 'młodszego rozwijające się w większych kawernach

często podścielone są dolomitem neogenicznym, wyksztakonym idiomor- ficznie, tworzącym z siarczkiem kontakt w kształcie linii drobnoząbkowa­

nej, wyznaczonej :przez krawędzie płaszczyzn romboedrów dolomitu. Czę­

sto sfaleryt zamyka za'tokowo kryształy dolomitu. W przypadku, kiedy dolomit nie uległ rekrystalizacji w zetknięciu się z roztworami minerali-

zującymi, konitakt jego z siarczkiem jest z reguły metas'Omatyczny.

Omawiane sfaleryty Itworzą przeważnie wpryśnięcia monomineralne,

chociaż sporadycznie oibserwuje się sfaleryt młodszy w asocjacji z galeną.

Ta os ta tnia jest zawsze młodsza, narasta na sfalerycie, lokalnie wypiera go, okludując relikty sfalerytu średnicy 0,015-0,04 mm.

T e k s t u r y m e t a s o Im a t yc z n 'e reprezentowane są przeważnie

przez sfaleryt młodszej fazy mineralizacji. W niek!tórych próbkach bardzo

dokładnie można prześledzić rozwijający się proces metasomatozy (tabL

(7)

IV, fig. IQ), w wyniku którego powstało kilka typów tekstur (według de- finicji H. Schneiderhohna).

W grupie tekstur metasomatycznego zastęp'0wania skały obserwuje się przejścia - od tekstur selektywnego, mimetetycznego oraz części'0wego za-

stępowania doa.omitu d'0 j ego pełnego frontalneg'0zastąpienia 'z czę­

ściowo zatartą istrukturą pierwotną. Miejscami występuje charaktery- styczna 'metas'0mat'0za kryształów dolomitu o bud'0wie pas'0wej. W tym przypadku w obrazie mikr'0skoP'0wym obserwuj e się wyraźne nałożenie się procesów meta soma tycznych. Sfaleryt starszy wypiera r'0mboedry do- l'0mitu w dwóch kierunkach (tab!. IV, fig. 1.0). Często dol'0mit zachował się

w postaci "ramek" okalających pseudom'0rficzne kryształy sfalerytu. Ob'0k metasomat'0zy wymieniony,ch form w ty,ch samych próbkach obserwuje

się znacznie zaawansowaną metasomatozę oolitów dolomitu. Pomiędzy

już częściowozmetasomatiyzowane r'0mboedry, a także O'0lity węglanu

"wszedł" sfaleryt młodszej .generacji i P'0nownie zmetas'0matyzował oto- czenie. Niekiedy zastęp'0wanie dolomitu przez siarczek odbywało się bez:

k'0rozji kryształów węglanu (tabl. III, fig. 8).

Te k s t u r y w y p e ł n ie ń pustych przestrzeni typu kawern i szcze- lin Itworzy naj·częściej sfaleryt młodszej generacji. Wypełnia on częściowo

lub całkowicie pustki w dolomicie. Tworzy krystaliczne skupienia r'0ze- t'0we i naskOorupienia narastające na ściankach pustek lub też krótkie

żyłki w d'0'l'0micie.

Naskorupienia p'0siadają najczęściej grubość od .0,.04 d'0 .0,.07 mm, a SP'0- radycznie .0,5-1,0 mm, zazwyczaj krótkie; k'0ntakt ich ze skałą jest

przewaŻ'Ilie metasomatyczny na przesitrzeni około 2,0 mm od naskorupie- nia (tekstury 'zczęści'0wym zastępowaniem skały).

Skupienia rozetowe względnie nieregularne pOosiadają średnice od ok'0-

ło 2,.0 d'0 5,0 m'm, narastają na ściankach kawern lub szczelin i p'0d'0bnie jak nask'0rupienie tW'0rzą z·e skałą k'0ntakty metas'0matyczne.

Formy żył'k'0we obserwuje się sP'0radycznie, one krótkie, o grubości 0,.03 mm, miejscami rozszerzające się d'0 .0,3 mm, zawierają relik,ty d'0l'0- mitu.

Reasumując rozważania nad typami tekstur sfalerytu można stwier-

dzić, że wszystkie wyróżni'0ne typy ściśle współwystępują z sobą i prz,e-

ważnie jeden typ przech'0dzi w drugi. P'0dobnie jak w rejonie zawier-

ciańskim {S. Przeniosło, 1974), również i w rej'0nie G'0łuchowic najbar- dziej rozP'0wszechnione tekstury metas'0ma,tyczne i wypełnień pustych przestrzeni.

SIARCZEK Oł..lOWilU

Związek ten reprezent'0wany jest wyłącznie przez '0dmianę galeny

Q strukturze ziarnistej. W omawianym rejonie nie stwierdzon'0 siarczku

'0ł'0wiu Q cechach metakol'0idalnych - bolesławitu. Zjawisko to tłumaczy

się dużą siłą krys,talizacji galeny.

Galena tworzy przeważnie makr'0skupienia średnicy 0,5-3,.0 mm, spo- rady,cznie d'0 5,'0 mm '0raz makrożyły o grub'0ści 2-2,5 'cm. W przeciwień­

stwie do sfalerytu, znacznie rzadziej występuJe w cformie mikro'0krusz- c'0wania, tworząc tekstury rozproszone (ziarna śr'ednicy 0,02-0,04 mm) '0raz krótkie żyłki o grub'0ści około 0,3 mm. Częst'0 osobniki o 'średnicy P'0niżej 5,.0 mm, makr'0skoP'0wo wyglądające na d'0ŚĆ regularne, w obrazie

(8)

mikroskopowym wykazują nieregularne i znacznie rozwinięte fOf1my.

'Charakterystyczne trójkątne wykruszenia naroży sześcianów oraz sposób jch rozmieszczenia względem siebie dowodem nie zdeformowanej sieci przestrzennej krysz!tałów, co z kolei świadczy o dużej swobodzie krysta- lizacji galeny, a zatem o warunkach fizyko-mechanicznych panujących

wgórotworz'e (np. ciśnienie). Galena wykazuje niewielki stopień utleni e- nia, wynoszący 4-10% (Iwyliczony z anal}iz 'chemkznych). Cerusyt wy- piera w różnych kierunkach, wzdłuż płaszczyzn łupliwości (tab!. IV, fig. 11), spękań oraz w'zdłuż kontaktu z dolomitem. W tym ostatnim przy- padku cerusyt tworzy cienką łupinę makrożyły galenowej.

'T e k s t u r y Ig a l e n.y. Ga'lena :najchętniej wypełnia 'makro- lulb mi- kroszczeliny i kawerny w d'Olomicie, znacznie rzadziej j,ednak niż sfaleryt, tworzy również tekstury r'Ozproszone i typowo meta somatyczne z Iczęścio­

wJ71m zastępowaniem skały w różnym stopniu zresorbowanej. Galena roz-

wijająca się w pustkach i na ich ściankach często tworzy z dolomitem kon- takty m elta soma tyczne, wnika w skałę w postaci wżerek na przestrzeni

ok'Oł'O 1,0 mm. Jeśli natomiast podściela ją dolomit neogeniczny o idiomor- ficznym wykształceniu, kontakt przedstawia się w postaci linii drobno-

.ząbkowanej.

Galena tworząca mikrotekstury wykształcona jest przeważnie w po- staci monomineralnych skupień, a rzadko w asocja'cjize sfalerytem - na którym narasta. Galena tworząca makrotekstury występuj e w ścisłej pa- ragenezie ze sfalerytem II i pirytem, przy 'czym w szeregu sukcesyjnym .zajmuje przeważnie 'Ostatnią pozycję. Linia graniczna galeny z pozostały­

-mi siarczkami jest najczęściej nierówna - korozyjna, z zatokowym wy- pieraniem, np. sfalerytu, chociaż 'Obserwuje się miejsca, gdzie 'Odcinkami kontakit ten jest dość równy względnie w kształcie linii falującej.

SIARCZEK ŻELAiZA

Jest on reprez,entowany przez dwie odmiany polimorficzne - piryt j markasyt. Być może podrzędnie występuje jesz'cze skrytokrystaliezna od- miana - 'mielnikowit, jednak w badanych próbkach nie została stwier-

dzona.

Piryt jest mineralem powszechnym, występującym głównie w formie

dużego rozprosz,enia (teksitury dyspersyjne) w ziarnach rzędu O,OOX 'mnl 1ub w postaci pyłu w dol'Omicie, obserw'Owanego dopiero przy dużych po-

większeniach. Taka forma występowania pirytu uważana jest za piryt syngenetyczny, powstały jednocześnie z osadami pierw'Otnymi. Lokalnie obserwuje się większe ilości pirytu wykształconego w postaci m'Onomi- neralnych wypełnień sz.czelin, różnie zorient'Owanych, dających wpłasz­

,czyźnie zgładu .obraz tekstury pseuddbrekcjowej. Niekiedy wypełnia rów-

nież 'większe kawerny i pory w dolomicie, rzadziej w sfalerycie, tworząc

skupienia średnicy 0,04-0,1 mm. Skupienia te posiadają czasami aureole

pyłu pirytowego.

Piryt w asocjacji z markasytem tworzy sporadycznie większe skupie- nia, średnky 0,3--1,0 mm, przerasta markasyt w spo'sób nieregularny.

T'ego typu współwystępowanie obu siarczków świadczy 'O obojętnym cha- rakterze środowiska macierzystego podczas ich precipitacji (Z. Michał'ek,

1962).

(9)

Markasyt jest minerałem mniej pospoHtymniż piryt. Wykształoony

jest w porstaci palczastych 'Osobników, bezładnie ułożonych w skupieniach

średnicy .0,03-0,5 mm, sporadycznie do 1,0 'cm, któr'e przerośnięte są pi- rytem. Obserwuje się także izol'Owane monokryształy markasytu o pokro- ju prawidł'Owych talbliczek, o 'wymiarach 0,06 X 0,3 mm, tkwiące w masie dolomitowej 'Obok innych siarczków. Wykazuje on stosunkowo słaby efekt anizotropii. Większe jego skupienia posiadają teksturę gąbczastą. Marka-

syt wypełnia pustki w dolomicie - typu kawern.

SUKCESJA MINERALNA

Ustalenie sukcesji mineralnej w omawianych skałach z Gołuchowic,

podobnie jak z rej.onu zawierciańskiego, sprawia duże trudności, ponieważ minerały kruszcowe rzad~o tworzą skupienia polimineralne; przeważnie

obserwuje się ich mono'mineralne skupienia.

Na podstawie w'łasnych .obserwacji, jak też i innych badaczy (m. in.

S. Przeniosło, 1974), wydzielon'O następujące fazy mineralizacji krusz- cow,ej.

I fazę najs1tarszą, w której głównymi minerałami są piryt i sfaleryt, a podrzędnie galena. Minerały tworzą tutaj przede wszystkim tekstury impregnacyjne, rzadziej również metas'Omatyczne.

II rfazę młodszą cechuj e przewaga tekstur wypełnień pustych prze- strzeni imetasoma'tycznych. Najliczniej reprezentuje sfalery,t i galena,

podrzędnie piry,t i markasyt.

Wprz,eciwieństwie do kruszców z rejonu bytomskiego i olkuskiego, ba- danych przez A. Ziętek (prace ar,chiwalne kopalń Zn-Pb, z lat 1957-197(2), gdzie najczęściej występowały struktury metakoloidalne, w rejonie gołu­

chowickim tego ,typu wykształcenia nie obserwowane. Tu występują skupienia ziarniste, częst'O w postaci roz·etek i naskorupień, rozwijające się

w kawernach i szczelinach i często wnikające w masę dolomitową w po- staci wżerek (kontakty metasomatyczne).

III fazę mineralizacji reprezentuje galena, która w postaci makro- okruszcowania itworzy żyły (2-2,5 cm) oraz skupienia ,(do 3,0. cm). Jest ona z reguły nieco uUeniona. Kolejność krystalizacji jest tu dość stała

i bywa następująca:

piryt - sfaleryt - galena - siarczki żelaza (piryt, markasyt) Markasyt stwierdzony w niektórych tylko próbkach nie zawsze wy- kazuje cechy umożliwiające j'ego jednoznaczne ustawienie w szeregu suk- cesyjnym kruszców. Czasami obserwuje się również galenę przed sfalery- tem lub występującą obok sfalerytu, co świadczyłoby o częstych zmianach warunków fizyko-chemicznych roztworu macierzyst'ego podczas krystali- zacji poszczególnych minerałów (J. Pawłowska, fide S. Przeniosło, 1974).

Następstwo siarczków żelaza po sfalerycie i galenie w poszczególnych fa- zach 'mineralizacji świadczy o zmianie środowiska na bardziej utleniają­

oe (Cz. Harańczyk, 1965).

Z mineralizacją kruszcową :związane jest częste występowanie makro-

skupień kalcytu w postaci żył i gniazd. Jest on końcowym efektem krysta- lizacji II i III fazy mineralizacji, zabliźnia kawerny i szczeliny w dolo-

(10)

micie zarówno okrusz'Cowane, jak i nie 'zawierająoe minerałów kruszco- wych. Natomiast barytu, ,często opisywanego w innych rejonach zagłębia

kruszco'wego, nie stwierdzono.

UWAGI O GENEZIE MINERALIZACJI KRUSZCOWEJ

Problem ustalenia genezy mineralizacji kruszcowej w serii dolomitów

kruszconośnych jest ciągle jeszcz'e aktualny. Powiększa się grupa zwolen- ników teorii epigenetycznej. Również autorki przychylają się do poglądów

wielu badaczy teorii hydrotermalnej.

W badanym rejonie Gołuchowk mineralizacja kruszcowa wykazuje

ścisły związek z porowatością i kawernistO'ścią oraz mikrotektoniką dolo- mHów, będącą wynikiem zjawiskmakrotektonicznych. Pozycja geotekto- niczna całego obszaru śląsko-krakowski,ego, w tym również i obszaru hę-­

dącego tematem opracowania świadczy o predyspozycji do rozwoju mine- ralizacji kruswow'ej. Roztwory hydrotermalne pochodzące z głęboko leżącego ogniska magmowego wykorzystały cały szereg dużych uskoków i szczelin, powstałych w podłożu paleozoicznym, a w późniejszych .okre- sach odmładzanych.

Przejawy mineralizacji cynkowo-ołowiowej w utworach syluru (prace- archiwalne IGz 1972 r.), dewonu z rejonu Zawiercia (S. Przeniosło, 1974) i Siewierza ('8. Sliwiński, 1964) oraz w utworach karbonu, gdzie udoku- mentowano przyuskokowe druzy galeny, pirytu i barytu (dane z kopalń węglowych, fide S. Sliwiński, 1964), jak również ostaltnio stwierdzona mineralizacja sfalerytowo-galenowa piaskow,ców zaliczonych do niższego

pstrego piask.ow'ca (S. Przeniosło, M. Stępniewski, L. Wielgomas, 1974) niewątpliwym dowodem wskazującym kierunek wędrówki roztworów nio-

sących mineralizację·

Charakter okruszc'Owania dolomitów kruszconośnych badanego rejonu oraz ich wykształcenie strukturalno-teksturalne świadczą o pochodzeniu z roztw.orów rzeczywistych or,tohydrotermalnych (T. Gałkiewicz, 1971).

Mineralizacja zachodziła w kilku kolejno następujących po sobie lub na-

kładających się ,etapach mineralizujących. Kruszce tworzą przeważnie

tekstury wypełnień pustych przestrzeni, często przechodzące w metasoma- tyczne; w różny sposób kontaktują się ze skałą -otaczającą, przeważnie

kontakt ten jest bardzo aktywny (Imetasomatyczny), chociaż bywa także dość bierny - w postaci linii proigtej lub drobno ząhkowanej - w przy- padku zmian okołorudnych dolomitu (dolomit zrekrystalizowany). Przy- puszczalnie rekrystalizacja dolomitu nastąpiła przed okruszcowaniem, na skutek doprowadzonych roztworów hydrotermalnych poprzedzających

cykl rudny (S. Przeniosło, 1974). Oczywiście obserwuje się tutaj, podob- nie jak w innych Z'badanych już rejonach, ślady mineralizacji głównie

pirytowej, która mogła powsltać syngenetycznie z dolomitami. Minera- lizacja ta jednak nie odgrywa poważniejszej roli.

Z,a:kłald Złóż Rud lMeta,Li NtieżeLazny,ch

Instytutu Geolo~icznego W.aJrszalWla, ul. R,atkowi.ecka 4

Na<desłiano dnita 2 sierpniJa 19713 r.

(11)

PIŚMIENNICTWO

/

BOGAlCZ K., DŻUŁYŃSKI S., HARAŃCZYiK c., SOBCZYŃSK1 P. 1{1197,2) - O [k)on- .talk'ta,ch dolomitów ikru,gzlClonośnych z ota,czającymi slklałami węglano­

wymi. Roclz. iPol!.. Tow. Geo1., 42, lP. 347--372, z. 4. KTak6w.

BUKOWY S. 1('1'9'72) - BudOWla lPodŁoża, Ikaa-:ibo'll'u GÓlr.nOlŚlą.sk'i'ego Zagłębia W ęglLo­

wego. Pr. Inst. Geol., 61, p. 23- 5'91. Warszawa.

EKJIER!I' F. (,W'71) - BudOWla .gieologikz'Ilia lPodlPe,rm:s'kiego pod~OiŻia półnOlcno<-ws,c'hod­

ni,ego ohrze':henia GÓlrnolŚląslki<ego 'Zagłębia W ęgilowego. P!r. 1:n811;, OeOl1., 46.

WlaII'S'Z!a'Wia,.

GAŁKlElW,ICZ T. 1(19'7'1) - Teori.a lortOlhydroteml,alnej g,enezy 'ślą;slko-krakOWiskkh

;złm Zn-Pib. &ClZ. iPIOIl. TOIW. Geol., 41, ,p. 565-<570, ;z. 4. KrlakÓiW.

OR"UISZICIZYK H. (1'956) - Uw,al~i w :s'Pr,aw~le wyiksztallcenta m,or:slkich utworów 'triasu śląslko-krlalk:ow:sk1egol. Bi<uł. l:nls't.. Geol., 107, p. 5-5<4. W,ars'zawa.

HARAŃaZYIK CZ. (t962) - Min'ell'la[oglla krUlszców lŚa.ąsko-kralkoWlslkich zlóżcyn'ku i oło!W1iJu. PIr,. geoil. (K)oan. Naluk Gieou.. F,AN, OddZ!. w K["aiklolwi1e, lIlIL 8. W,alr- sZlawa.

HARAŃCZY1K OZ. Ifj1'965) - Grocth1emia klrusz,ców ,śląsiko-Iklraik!ows!ldch Z'ł6ż rud cyniku i ołowiu. P;r. geol1. Kom. Nauk. Grot PAN, Oddz. iW (K:ra:koiWIie, crur 30.

Wa:rsz:awa.

MIOHArt.EIK Z. 1(1'9612) - Studium geochemiC'Zlne 's'1aT,czikowy,ch m1ineTla-ł6w IŻela:za. Pr.

g'eol. Kiom. NaUk Geol. iPAN, Oddz. w K:raklowi,e, nT 6. WlaTs'zlawa.

PR2mNlOSIŁO S. ,(19174) - Cy'Illk li oił6w W .utw:oll',a,ch węglan-owY'ch triasu ;r,ejOlnu z,a- w!ieIl'IClLa:ńJSikJi'etglo. Bl~ul Ilnlslt. Geloll., 282. WlaIl'lSil:alWa.

P!R2JEiN1OSiLO S., STĘPNIEiWSK'I M., iW\lELGOMAS L. (1974) - MineraiLi:zla:cja gale- 1Il10lWP-lStflalllerYl1pwla pilaJs(k1()iW1cbwtI'Ó.laJs'U d!olneg'O, z lr>e'jlOlIl!U K!oz:iJegł6w

KiWJaJrlt. g'OOl1:., ,18, pi. 2179:...;2,87, (nr '2,. W:ariSiZlaJWla.

RADLIOZ K. 1(119167) - D(0I1om:i1ty li diOWom,ityzlaJCIjla 'Slklał górlnej ju;ry Ni1Żu PIOi1:skirego.

Billil. In:st. ,Qe,ol., 207, lp . .1157-212:2. iW'aII'SZlawa.

RA!MDOHR P. (196lO) - E;rzm&nera,Lien und :ihre VeII'wa,chsung,en. AJkademite Verlag.

Berlin.

SIEDLEOKI S. (19164) - WY'ooa:ne pl"o'b1emy s'bra:tygrafiiczUio-sedymelIltdlogkzne utwo~

;r6w triasu śiląsko-kTlaik:OlwsJci1ego. Mater:i,alły na XXXVII ZjlaiZd PTG. p.

42-53.

SMOLARSiKiA l. (19'618) - Cha!l",alktell'ystylka minerawogiczna dolomi tów k!l"u:sz,ClOlnoś­

lIly,ch ws,c1hodn'iej lc:zęś'Cii Ś!ląls!k:o-KDalk;oWisklego Zagłębia K["us:z,c:owego. Pr.

miIDe:r. Klom. Nauk tM:in'ell'. PAN, Od dz. w Krr,aID01W1ie, n;r 13. W8.Il'szawa.

ŚLIW1Ń1SK:l S. (1'964) - Prz1ejalwy m:i:nera[i:zacjii IkrusiZcorw,ej w utworl8Jch ,dewońsikkh i 'brli:a:sowy'ch 'OIbszl8Jru slteJW:1e1l'isk~ego. Rocz. Pol. Tow. Geol., 34, p. ,115'1- -1,81, z. 1 ... 2. Kr,aików.

ŚLI!WIŃSiK:I S. (1'9,69') - Rozwój dOllom:i:t6rw Ikr:usz'Cloooony,ch w 100bs'z'aII'ze iślą;sko-k1'la­

k:owsikim. Pr. g,eo1. /Kom. Nauk Geol. PAN, Oddz. w 'K:r,akowie, lUT 57, Wia['S'zaw,a.

(12)

MHpOCJIaBa L(EMHEBCKA. AIma 3EHTEK-KPYIIIEBCKA

IlETPOrPAcI»IPJECJ(OE H3Y':IEHUE PY,lJ;OHOCHLIX ,lJ;OJIOMHTOB B OlCPECTHOcrIDC rOJIYXOBHIJ;

Pe310Me

B CTaTLe npe~CTaBJIeHa neTpOrpa4>Hl:lCCxrut xapaxTepHcTHKa nopo,n;, COCTaBIDIIOII(HX I'OPH"

30HT PY~OHOCHLIX ~OJIOMHTOB, a TaIOKe PY~IX MHHepaJIOB, BXO~ B COCTaB 3TOii xap6o- HaTHoii cepHH B OKpecTHocTax rOJIyXOB~.

BLI,IJ;eJIeHO 4 nma xap60HaTHLIX nopo~: CxpLITO- H MHxpo3epHIiCTLIe P;OJIOMHTLI,. MeJIKO- H cpe~e3epHHCTLle nepCCJIaHBalOII(HccH P;OJIOMHTLI, a TaIOKe BByTPH4>OPMaIUroHHl>Iit KOHI'JIO- MepaT. llpep;CTaBJIeHa KJIaccH4>HKruurH xap60HaTHLIX nopop; Ha OCHOBe ~HarpaMMLI C. r. Bmmur- KOBa (4)HI'. 1), COI'JIaCHO KOTOpoii BLI,II;eJIeHLI H3BeCTKOBLIe H ':IHCTLIe ~OJIOMHTLI, a TaIOKe B'oT~eJl1>­

HLIX cnyr.raax H3BCCTKOBO-I'JIHHHCTLle H I'JIHHHCTLle ~OJIOMHTLI. Ha HCCKOJl1>KHX o6pasn;ax npOBe- p;eH ,n;epHBaTorpa4>H':IccKHii aHaJIH3 (4)HI'. 2 H 3). ,[(epHBaTorpaMMLI, xpOMe OCHOBHLIX MHHepanoB, TaKHX xax P;OJIOMHT H KaJl1>D;HT, B1ill£BHJIH HaJIH':lHe Re6oJILmoI'o KOJHfIICCTBa n:apHTa H anxepHT.

MaKpo- H MHKPOCXOnH':lCCKOe H3yqeRlIe PY~OHOCHLIX MHRepanOB B1ill£BHJIO RaJIHl:lHe TaKHX OCROBHLIX MHRepanOB. KaK c4>aJIepHT H I'aJIeRHT. nOp;l:lHHeHHLIX MHHepanOB - IDIpHTa H MapKa ..

3HTa H BTOPHl:lHLIX - n;epYCHT (Ta6. I-IV). Pyp;HLle MHHepaJl1>I 06pasyroT TeKcTypLI pa3JIHl:lHOrO' THna, 'lame Bcero ORH 3anOJImaoT nycTLle npOCTpaHCTBa HJIII npep;CTaBJIHroT MeTaCOMaTHl:lccKHii THn, pe)l(e ORH paccemn.I (p;HcnepcHoRHO). CTpYKTYPHo-TeKcTYPHLle cBoiicTBa CYJl1>4>H,IJ;OB cBAAe- TeJl1>CTBYIOT 0 HX o6pa30BaHHH H3 peaJl1>HLIX OpTorAAPoTepMaJl1>HLIX pacTBopoB.

Miroolaw,a CIE'MiNIEWS:KA, Anna ZIF;TEiK-KRUSZEWSKA

PETROGRAPHICAL RESEARCH OF MINARELIZED

DOLOMITES IN VICINITY OF GOLUCHOWICE

Summau:y

The a:rtide deaJJs rw:i'th the petflOgrl8.iphioal desc['iption IOf ir,ocik,s thalt mak,e the hOI'izon of mrine'ra[iiz'ed dlOlomit'es land O[ 'O!I"<e mi!lJ:era,ls thalt are 'a eom;ponen tof this.

carboolate ,sieJI'a.-eS in the vicdnity of Gol:Uichowice.

FlQlu!I" ICla['ibornalte Tock types have been distingui!shed: >C!I"ypto,glfanulaT and mkrogtl'!anula:r doLomite,s, filne-gr,ained ,and medium-gradned dIOLomli'tes, laminated do!liOImIi!bels land in!tirratilolrmaJtirOlIllaIIIClolllig!Lom,er:a!t,e'. A 'clalrhon;ate ,rlolck 'c:Lalsis:i:Hcaltuolll hals !been pirleslelnlted lOin the ibralsrns lotE 'tihe dLaglr,am a'c,clolrdiing ,tlo IS .. G. WUlshnlilaiklorv r(F.ig .. 1).. !With the ladd IOf the dalSlsifioat.iorn, ,calc:alr'eou,s ,and pur'e dolomites, ,and :S1p!OTladkally :a1so catlclareiOlUJs-,dlayey alnd d'ayey dolom:ites, have beern dJstlilll.gU'islhetd. Some ,rock samples U'ndeTfWent ,deJI'i'Via1tolgraphk lanalyses (F:igs 2 an.d 3). De:r,ivatog,ramiS demonlStmted that in additioill to the ffi,ain mineraLs, .Le. dolomite ,alndcarlcite, a!1is,o ~jJtt1e lPyrr'ite and antke:rlite lOocurr.

(13)

301

Both ma,croscClIpic and mkroscQlpiCOibservation:so[ ore miiIl'e1'lalis S'ho,w that ,the maim minelials ar'e ,represented her!e by sphaler.ite and g,alena, sUlbo:rdinatelyby PY!l'it~

alTIld m:a['lcas!ilte. CerU'slSiilt.e liJs, :h!elI'[e la :s:elcIOlI1:dary mttner:al (Tabs I---.IV). 'Dhe IOIre miiIl,era~s,

make helI"e vaTious [structures, malill'ly inftiUin!gs iQf vQi:d:S,aiIl:d metalsom,a:tk, rarely dispelflSiJOn IOInes. ,Structuria!l-tex'tural pTopelI'ties of su1Jphides prove (their origin fro.i1:1.

the rea,l orthohydrothermal s<olutiOiIl!s.

(14)

Fig. 4,

5

Miroslawa CIElVIiNlEiWSKA, Anna ZIEiTEiK-KRUSZEWSKA - Charakterystyk,a petrograHczna dolomit6w kruszconosnych

(15)

TABLICA II

Fig. 6. Zd:e1pU.lelI1:iie;c sr6df1olrlma1cyjny. SlwlialUo Iprz'€<Cihrodzq'c'e, tbez alllia[,ilz,aitor,a; :pow. 10

;<

In:trlafOlrmla'tilO'na,l ,cOlng'}OlmieTate. T,rasmi tted Tight, wliJthout !analyser. Ent X \10

1<~ig. 7. DOIllomit 's:r'ediniIOlzlia'rn;isty z Ir,amhoedr'ami 0> budowie pa,sowej. Swiatlo prze- ,chodzqce, bez alnlailtz,altO!ra; pow. 45 X

Medium-gTa,ilned >dolomite with :rhrombohedrons of banded structure. Trans- m'iltted ,]i,ght, without a,nalys'elr. Ent X 45

(16)

Miroslawa CIEiMNIEWSKA,A:nna ,ZIF;;TEK-KRUSZEW,sK,A dolomi tow kruszcoUiosnych

(17)

TABLICA" III

Fig. 8. Sf,a1leryrt ota1czajq'cy nie s!kiOlrodowane, idilOm,O/rficzille lkrysztaly dolomi tu.

SWliatfo odrbilte, ibe'z all1aliz.ator,a; :pOrW. 90 X

Spha1lerite Isurroundls illotneorroded, idiomorphk doLomite crystals. Reflected Uglh t, wHhout aIIlia1ly.ser. \Eln!. X 90

F'ig. 9. Idiolb[alSlty s:f'a;lerytu IT na He masy dolomitowej. W !Sf:a~erycie widoczne re- likrty dolomritu. Swd.lalUo odibite, tbez iana1izatolra; pow. 45 X

Idioblasts of sphalerite Il against the background of dolomite mass. In sphalerite dolomite relics are visible. Reflected light, without analyser.

En!. X 45

(18)

Flig.8

Fdg. 9

MiT'oslawa CIlEMNIEiWSKA, Anna ZIEtTEK-KRUSZEWSKA - Charakterystyka petrogr,aficzna dolomit6w kruszconosnych

(19)

TABLICA IV

Fig. 10. Pro.ces meta'soma1tozy doJiomlitu kruiSzconosnego (ciemno.szary)sfaleryiem dw6ch ge:neraK;lji(j;aISlI11OSiZ,alrY) :sf,a1l,elrylt I z:a,slt~\pruje iidilom,Olrifkzine klry;szltaly dolom'itu, pomi~dzy kt6re dyfundowa,lsfaleryt II (wyraznie do.daitni relief);

poleczarne - pustki ,w dO'lomkie. Swi,aHo odbj,te, bezalna:lizatora; pow. 90 ,>(

Meta,som,ati:c procreis'S o.f m,inera,1ized dolomite {dark grey Jnco.lour) with spbalerite Io.f two. g:ener,ations (!light ,g,rey in ,co.lour): siphaledte I repJace idiomoTlph~c ,C!ry;st'als of do.lom,ue, among which sphale:rite H diffUis'ed into.

s:pha'lerite II I( distin'C.tly ,positive relief); black field - vodds in dolomite.

RefJlected Ught, withou)t anahrser. Ent X 90

Fi'g, 11. Galena wyplierana przez .ceru,syt wzdlui plaszczyzn lupliwoscL Swiatlo od- bite, bez analiz:atora; pow. 45 X

Ga<lena dirslP1alcreld by Ic'e:rUisisHe laJ.ong cleavage plane. Reif,l,ec'ted light, w,i;th!Oiu,t ana,lyseir. En!. X 45

Fotografie wyklOnala D. Oleksi,ak z Zakladu Stra1tygrafH IG

Photog,raphs taken by D. OleklSiak, Depairtment of Stratigraphy, Geological Institute

(20)

F,1g. 10

Miroslawa CIEMNI'E'WSKA, Anna 'ZIEtTEK-KRUS:ZEWSKA - Char'akterys·ty:ka cpetrograficzna dolomit6w krul>zconosnych

Cytaty

Powiązane dokumenty

Wprowadzenie na terenie Gorzowa Wielkopolskiego programów lokalnych: Go- rzowskiej Karty Dużej Rodziny oraz Gorzowskiej Karty Seniora, przyczyniło się do wzrostu zaufania

Stosuje się go w kremach, pastach do zębów, cukierkach, gumach do żucia, a także jako środek zagęszczający, emulgator, środek przeciw zbrylaniu..  Sacharyna – jest około

ziarn kalcytu i zwykle lekko pofałdowane. Można przypuszczać, że jed- nym z warunków tworzenia się chlorytu żelazistego jest między inny- mi dopływ terrygenicznego

Sporadycznie dostrzega się również pojedyncze drobne ziarna spinelu chromowego (pikotytu). W badanej skale występują również liczne por- waki skał osłony, jak:

Wynika z tego, że markasyt jest- produktem mineralizacji węgla, zaś forma występowania pirytu świadczy o jego sedymentacyjnym pochodzeniu.. W celu petrograficznej

menty skał kwarcowych, niekiedy tylko wydłużone, nie wykazują kierunkowego ułożenia składników. Do tej grupy fragmentów należą: 1) równoziarnisty kwarcyt, w

Głównymi składnikami mineralnymi kaolinu jest kaolinit, kwarc i mi- ki; spotyka się także nieznaczme ilości syderytu oraz ziarna tlenków

śkładu' mineralnego &#34; omawianych skał ilas- tych wykonano 'termiczną analizę różnicową.. Wyniki ,analiz przedstawia