POLITYKA GOSPODARCZA I SPOŁECZNA
Dyżury:
• wtorek 18.00-19.00
• Teams
• zszwed@sgh.waw.pl
Niezbędnik:
https://www.e-sgh.pl/niezbednik/student_przedmiot.php?pid=7275
Zaliczenie:
• raport, przygotowany w grupie 8-10 osób;
• termin: 22 czerwca 2021 r.;
• dotyczący wybranego zagadnienia z zakresu polityki gospodarczej lub społecznej;
• można przeprowadzić porównają międzynarodowe.
Raport powinien składać się z następujących części:
Temat i autorzy raportu
• Wprowadzenie – w tej części powinno się znaleźć zarysowanie problematyki, która została podjęta w raporcie, sformułowanie celu raportu, narzędzi wykorzystanych do analizy oraz źródeł
informacji i danych.
• Obszar będący przedmiotem raportu – przedstawienie pogłębionej charakterystyki przedmiotu badań/analizy. Diagnoza obecnej sytuacji.
• Narzędzie polityki gospodarczej lub społecznej, które mogą są stosowane w danym obszarze. Jakie efekty przynoszą podejmowane działania. Analiza działań i ich efektów.
• Rozwiązania proponowane przez autorów raportu. Narzędzia polityki gospodarczej i społecznej, które mogą być wykorzystane i jakie są oczekiwane efekty ich zastosowania.
• Przedstawienie dobrych praktyk w analizowanym obszarze z innych państw.
• Wnioski i rekomendacje – dla podmiotów działających w analizowanym obszarze i działania władz publicznych.
• Posumowanie – odniesienie się do celu raportu i uwypuklenie najważniejszych wniosków wynikających z przeprowadzonej analizy.
• Bibliografia i spis źródeł danych
B. Winiarski, Polityka gospodarcza, PWN 2006 lub 2012
Rozdziały:
1. Problemy strategii rozwoju 2. Polityka przemysłowa
3. Polityka regionalna 4. Polityka pieniężna 5. Polityka budżetowa
6. Regulowanie rynku pracy 7. Regulowanie dochodów i cen
https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-
explained/index.php/GDP_at_regional_level#Regional_gross_d omestic_product_.28GDP.29_per_inhabitant
• Gdyby miasto stołeczne Warszawa było samodzielnym regionem, to jego PKB per capita (ok. 184% średniej unijnej) uplasowałoby się na 5.
pozycji w Unii Europejskiej, tuż za Hamburgiem, wyprzedzając m.in.
Bratysławę (184%) i Pragę (173%).
J. Orczyk, Polityka społeczna. Uwarunkowania i cele, AE, Poznań 2008
Rozdziały:
• Aspekty teoretyczne i modele polityki społecznej
• Przesłanki kształtowania celów operacyjnych w polityce społecznej
• Praca i bezrobocie
• Zabezpieczenie emerytalne
• Ubóstwo i metody jego przezwyciężania
• Opieka zdrowotna
• System edukacyjny
• Polityka rodzinna
• Polityka mieszkaniowa
Polityka
• działalność władz państwowych w kształtowaniu stosunków wewnętrznych w państwie oraz stosunków państwa z innymi państwami
Szersze znaczenie:
• wszelka działalność służąca wpływaniu na sprawy publiczne bez względu na to kto ją prowadzi
Politics Policy
• means the activities of the
government or people who try to influence the way a country is governed.
• means a plan of action or a set of rules agreed by a business, a political group or a government, saying what they will do in a
particular situation.
Polityka ekonomiczna
def. Kruszczyńskiego
• bezpośrednie kierowanie gospodarką narodową przez państwo lub pośrednie oddziaływanie państwa na funkcjonowanie i rozwój
gospodarki
def. Secomskiego
• działalność państwa polegająca na określaniu bieżących i
perspektywicznych celów społeczno-gospodarczych oraz ich realizacja za pomocą metod i środków wynikających z zasady racjonalnego
gospodarowania
Polityka gospodarcza
• całokształt działań prowadzonych przez rząd, samorząd terytorialny oraz instytucje międzynarodowe oddziałujące na proces ekonomiczny, będący elementem komplementarnym w stosunku do mechanizmów rynkowych a nie konkurencyjnym,
• kształtowanie stosunków wewnątrz państwa oraz stosunków zewnętrznych.
Polityka gospodarcza
• świadome oddziaływanie władz państwowych na gospodarkę
narodową – na jej dynamikę, strukturę i funkcjonowanie, na stosunki ekonomiczne w państwie oraz na jego relacje gospodarcze z
zagranicą,
• dyscyplina naukowa – zajmuje się badaniem form, celów, narzędzi i sposobów oddziaływania państwa na procesy gospodarcze
Ingerencja władzy
• Ograniczenie swobody jednostek i podmiotów działających na rynku
• Metody planowania i prognozowania gospodarczego
• Korzystnie z doświadczeń: nauki o finansach, statystyki, nauk prawnych i administracyjnych, socjologii itp.
Andrzej Zybała „Nie wytworzono jeszcze generalnych podejść teoretycznych (teorii), które
mogą wyjaśnić procesy formowania polityk, czyli modeli przebiegu działań publicznych
przez fazy, itp. W ogóle skala wygenerowanej wiedzy w zakresie polityk jest skromna, brakuje wypracowanych technik analizy i badań zjawisk, którymi zajmują się studia nad politykami”.
Polityka publiczna, polityki publiczne wg. A. Zybały:
• systemowe uporządkowane działania państwa i jego obywateli wypływające z wytworzonej i zobiektywizowanej wiedzy, w celu rozwiązania kluczowych problemów społecznych,
• w praktyce proces działań systemowych realizowanych przez
instytucje władzy publicznej (administracja rządowa i samorządowa) w celu rozwiązywania problemów w różnych obszarach życia
społecznego oraz tworzenie optymalnych warunków dla rozwoju lokalnego i regionalnego,
• działanie podmiotów publicznych, ale również NGOsów i innych podmiotów zaangażowanych w rozwiązywanie problemów
społecznych.
Podmiot polityki gospodarczej
Władza państwowa
Centralne organy władzy Samorząd terytorialny
Instytucje międzynarodowe
Polityka społeczna
działalność państwa, samorządów i organizacji pozarządowych zmierzających do kształtowania ogólnych warunków pracy i bytu ludności, prorozwojowych struktur społecznych oraz stosunków społecznych opartych na równości i sprawiedliwości społecznej, sprzyjających zaspokajaniu potrzeb społecznych na dostępnym poziomie.
Zakres polityki społecznej
• wszystkie najważniejsze potrzeby społeczne, bez zaspokojenia których społeczeństwo nie może sprawnie funkcjonować takie jak: ochrona
zdrowia, edukacja, mieszkalnictwo, kultura, zabezpieczenie
emerytalne i rentowe, potrzeby związane z niepełnosprawnością.
Polityki szczegółowe:
1. Polityka socjalna,
2. Polityka ochrony pracy, 3. Polityka zatrudnienia,
4. Polityka ochrony zdrowia, 5. Polityka mieszkaniowa, 6. Polityka oświatowa, 7. Polityka kulturalna,
8. Polityka ochrony środowiska naturalnego, 9. Polityka ludnościowa,
10. Polityka rodzinna,
11. Polityka wobec młodzieży, 12. Polityka wobec ludzi starych 13. Polityka wobec starości.
Polityka społeczna
• ma realizować ideę państwa, które jest odpowiedzialne za dobrobyt obywateli,
• dobrobyt to wysoki poziom zaspokojenia potrzeb obywateli,
Czy gospodarka produkuje wszystko co jest potrzebne obywatelom?
Literatura:
• Nicola Acocella, Zasady polityki gospodarczej, PWN 2002
• Józef Orczyk, Polityka społeczna. Uwarunkowania i cele, AE, Poznań 2008
• Bolesław Winiarski (red.), Polityka gospodarcza, PWN 2006 lub 2012
• Dariusz K. Rosati, Polityka Gospodarcza. Wybrane aspekty, SGH 2017