Ocena pracy nauczyciela i dyrektora placówki oświatowej w warunkach pandemii. Wykaz praktycznych czynności oraz najczęściej popełnianych błędów.

Ocena pracy nauczyciela i dyrektora placówki oświatowej w warunkach pandemii.

Wykaz praktycznych czynności oraz najczęściej popełnianych błędów.

Aleksandra Kuźniak

Celem szkolenia jest:

•

uporządkowanie wiedzy na temat trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela/dyrektora na podstawie obowiązujących przepisów;

•

doskonalenie umiejętności tworzenia dokumentacji oceny pracy nauczyciela/dyrektora jako podstawowych narzędzi oceny

•

doskonalenie umiejętności tworzenia dokumentacji oceny pracy, min. arkusza samooceny wraz z

trafnie dobranymi wskaźnikami, odnoszącymi się do ocenianych obszarów

1. Tryb dokonywania oceny pracy nauczyciela i dyrektora szkoły/placówki oświatowej – po zmianach

• Podstawy prawne oceny pracy nauczyciela w odniesieniu do ustawy i rozporządzeń.

• Dokumentacja oceny pracy nauczyciela – przykłady.

• Tryb zasięgania wymaganych opinii

• Tryb postępowania przy dokonywaniu oceny pracy nauczyciela i dyrektora, terminy.

• Kryteria oceny pracy nauczyciela/dyrektora placówki oświatowej.

• Zasięganie opinii rady rodziców – konsekwencje prawne.

2. Budowanie wskaźników do samooceny pracy nauczyciela/dyrektora placówki oświatowej

• Przedstawienie przykładów wskaźników do kryteriów oceny pracy dyrektora i nauczyciela.

• Omówienie kryteriów oceny pracy dyrektora, realizującego zajęcia dydaktyczne:

- analiza kryteriów trudnych do realizacji z perspektywy dyrektora;

- propozycje wskaźników;

• zaprezentowanie przykładów arkuszy samooceny i dyskusja nad trafnością wpisanych w nich

wskaźników.

1. Procedury odwoławcze

• Procedury odwoławcze od oceny pracy nauczyciela i dyrektora szkoły.

• Analiza przykładowych kart samooceny pracy nauczyciela/dyrektora.

• Konsultacje indywidualne – pytania i odpowiedzi

Odpowiedzi na pytania:

• Czy praca zdalna przedłuża czas na ocenę pracy?

dyrektor nie ma podstaw, by przedłużyć czas na dokonanie oceny nauczyciela, który pracuje zdalnie.

• Zasiłek opiekuńczy a ocena pracy.

Jeżeli jednak nauczyciel w związku z zamknięciem placówki, do której uczęszcza ich dziecko skorzystał z zasiłku

opiekuńczego w wymiarze przekraczającym 14 dni, czas trwania tej nieobecności przedłuży okres na dokonanie oceny.

Trzeba dokonać wszystkich czynności z procedury

Oceniając nauczyciela pamiętajmy o konieczności m.in. zasięgnięcia opinii rady rodziców a na wniosek nauczyciela obowiązkowym zasięgnięciu opinii doradcy metodycznego. W związku z ograniczeniem działalności szkół, czynności te można wykonać zdalnie, dbając jednak o to, by otrzymać potwierdzenie odbioru zawiadomienia o dokonywaniu oceny pracy nauczyciela, ponieważ od dnia doręczenia zawiadomienia biegnie termin na przedłożenie opinii.

• Ocena pracy po ustaniu zatrudnienia.

Nie jest możliwe, by dyrektor szkoły mógł dokonać oceny pracy nauczyciela, który pracuje już w innej szkole. Nie występują w tym przypadku żadne relacje służbowe. Dyrektor jest przełożonym służbowym wszystkich pracowników szkoły (art. 7 ust. 1 Karty Nauczyciela).

Ocena pracy nauczyciela zatrudnionego: na część etatu, w dwóch placówkach, na umowę cywilnoprawną, po miesiącu zatrudnienia.

Dyrektorzy obu placówek mogą dokonać oceny pracy tego nauczyciela.

Nie ma już obowiązku dokonywania oceny pracy nauczyciela, poza sytuacjami, w których zostanie złożony wniosek o dokonanie tej oceny.

Nauczyciel, któremu powierzono zajęcia na podstawie umowy cywilnoprawnej nie podlega ocenie

pracy.

Ocena pracy zdalnej też możliwa

Skoro nauczyciele w okresie pracy zdalnej podlegają ocenie, metody oceny należy dostosować do

aktualnej sytuacji i nowego sposobu realizacji zajęć. Należy podkreślić jednak, że ocena pracy nauczyciela nie obejmuje tylko okresu świadczenia pracy od dnia złożenia wniosku o dokonanie oceny lub

zawiadomienia o dokonywaniu oceny pracy, a przyjmuje się, że obejmuje czas od dnia dokonania poprzedniej oceny pracy.

Zapoznanie nauczyciela z projektem oceny pracy

Jednym z istotnych elementów procedury oceny pracy jest zapoznanie nauczyciela z projektem oceny

jego pracy. Nauczyciel może także złożyć wniosek, aby przy zapoznawaniu go z projektem był obecny

przedstawiciel wybranej organizacji związkowej. Aby spełnić ten obowiązek w okresie epidemii można

skorzystać z dostępnych metod porozumiewania się na odległość (telekonferencji).

Nie można przedstawić projektu oceny pracy radzie rodziców

Projekt oceny pracy nauczyciela jest udostępniany wyłącznie zainteresowanemu (tj. ocenianemu nauczycielowi) oraz ewentualnie przedstawicielowi wskazanej przez nauczyciela zakładowej

organizacji związkowej, który na wniosek nauczyciela, bierze udział w przedstawieniu projektu oceny pracy (art. 6a ust. 8 Karty Nauczyciela w związku z § 3 ust. 1 rozporządzenia MEN z 19 sierpnia 2019 r.). Powyższe oznacza zatem, że dyrektor nie ma podstaw prawnych do udostępniania projektu

oceny pracy jakimkolwiek innym osobom, poza wymienionymi w powyżej wskazanych przepisach.

UPO

Art. 5. Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę moralną i

obywatelską, z poszanowaniem godności osobistej ucznia.

Karta nauczyciela:

KN

Art. 6. Nauczyciel obowiązany jest:

1) rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, w tym zadania związane z

zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę;

2) wspierać każdego ucznia w jego rozwoju;

3) dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego;

3a) doskonalić się zawodowo, zgodnie z potrzebami szkoły;

4) kształcić i wychowywać młodzież w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka;

5) dbać o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji,

pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów.

KN

Art. 42.

2. W ramach czasu pracy, o którym mowa w ust. 1, oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować:

1) zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub

wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze określonym w ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust.

4a albo ust. 7;

2) inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów;

3) zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem

zawodowym.

KN

Art. 6a. 1e. Ocena pracy nauczyciela dotyczy stopnia realizacji obowiązków określonych w art. 6 i art. 42 ust. 2 oraz w art. 5 ustawy - Prawo oświatowe w zakresie wszystkich obszarów działalności szkoły.

1f. Ocena pracy dyrektora szkoły dotyczy stopnia realizacji obowiązków określonych w art. 6 i art. 7 oraz w art. 68 ust. 1, 5 i 6 ustawy - Prawo oświatowe, a w przypadku realizowania przez dyrektora szkoły zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych - także obowiązków określonych w art.

42 ust. 2 oraz w art. 5 ustawy - Prawo oświatowe.

KN

Art. 6a. 2b. Do okresów, o których mowa w ust. 2 nie wlicza się okresów usprawiedliwionej

nieobecności nauczyciela w pracy, trwającej dłużej niż 14 dni, oraz okresów ferii szkolnych

wynikających z przepisów w sprawie organizacji roku szkolnego, a w przypadku nauczycieli

zatrudnionych w szkołach, w których nie są przewidziane ferie szkolne - okresów urlopu

wypoczynkowego trwającego nieprzerwanie co najmniej 14 dni kalendarzowych.

5. Oceny pracy nauczyciela dokonuje dyrektor szkoły, który przy jej dokonywaniu:

1)zasięga opinii rady rodziców, z wyjątkiem szkół i placówek, w których nie tworzy się rad rodziców;

2)może zasięgnąć opinii samorządu uczniowskiego;

3)na wniosek nauczyciela zasięga, a z własnej inicjatywy może zasięgnąć opinii właściwego doradcy

metodycznego na temat pracy nauczyciela, a w przypadku braku takiej możliwości - opinii innego

nauczyciela dyplomowanego lub mianowanego, a w przypadku nauczyciela publicznego kolegium

pracowników służb społecznych - opinii opiekuna naukowo-dydaktycznego.

KN

Art. 6a. 9. Od ustalonej oceny pracy, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia, przysługuje:

1) nauczycielowi - prawo wniesienia odwołania, za pośrednictwem dyrektora szkoły, do organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą, a w przypadku nauczycieli placówek doskonalenia nauczycieli - prawo wniesienia odwołania, za pośrednictwem dyrektora placówki, do kuratora oświaty;

2) dyrektorowi szkoły, nauczycielowi, któremu czasowo powierzono pełnienie obowiązków dyrektora szkoły, oraz nauczycielowi pełniącemu w zastępstwie obowiązki dyrektora szkoły przez okres co najmniej 6 miesięcy, a także dyrektorowi placówki doskonalenia nauczycieli, nauczycielowi, któremu czasowo

powierzono pełnienie obowiązków dyrektora placówki doskonalenia nauczycieli, oraz nauczycielowi pełniącemu w zastępstwie obowiązki dyrektora placówki doskonalenia nauczycieli przez okres co

najmniej 6 miesięcy - prawo złożenia wniosku o ponowne ustalenie oceny jego pracy do organu, który

tę ocenę ustalił.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ

z dnia 19 sierpnia 2019 r.

w sprawie trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, w tym nauczycieli zajmujących stanowiska kierownicze, szczegółowego zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz szczegółowego trybu

postępowania odwoławczego

Podczas zapoznawania się z projektem oceny pracy z dyrektorem może być obecny przedstawiciel wskazanej przez niego organizacji związkowej i to nawet wówczas, gdy:

• dyrektor nie jest zrzeszony w tej organizacji związkowej,

• organizacja związkowa nie działa w szkole, którą kieruje ten dyrektor.

Ocena dyrektora szkoły:

1. Cząstkowych ocen pracy dyrektora szkoły dokonują:

1)organ sprawujący nadzór pedagogiczny, a w przypadku dyrektora placówki doskonalenia

nauczycieli - kurator oświaty - w zakresie realizacji obowiązków określonych w art. 5 oraz art. 68 ust.

1 pkt 2 i 8 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148, 1078 i 1287) oraz w art. 7 ust. 2 pkt 1 i art. 42 ust. 2 Karty Nauczyciela;

2)organ prowadzący szkołę - w zakresie realizacji obowiązków określonych w art. 68 ust. 1 pkt 5 i 12 oraz ust. 5 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe oraz w art. 7 ust. 2 pkt 5 Karty

Nauczyciela;

3)organ sprawujący nadzór pedagogiczny w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę, w przypadku gdy organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest jednocześnie organem prowadzącym szkołę - organ sprawujący nadzór pedagogiczny, a w przypadku dyrektora placówki doskonalenia nauczycieli - kurator oświaty - w zakresie realizacji obowiązków określonych w art. 68 ust. 1 pkt 1, 3, 4, 6, 7 i 9-11 oraz ust. 6 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe oraz w art. 6 i art. 7 ust.

2 pkt 2-4 i 6 Karty Nauczyciela.

KRYTERIA OCENY

kryterium ustawowe stopień realizacji - OCENA

DOBRA BARDZO DOBRA WYRÓŻNIAJĄCA

Art. 6 Karta Nauczyciela

Art. 6. Nauczyciel obowiązany jest:

3) dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego;

3a) doskonalić się zawodowo, zgodnie z potrzebami szkoły;

Art. 42 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela W ramach czasu pracy, o którym mowa w ust. 1, oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować:

3) zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć,

samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.

- określa swoje mocne i słabe strony, podejmuje działania związane z doskonaleniem warsztatu pracy;

- uczestniczy w doskonaleniu na terenie szkoły;

- dzieli się zdobytą wiedzą (np.

w ramach spotkań zespołów lub rady pedagogicznej);

- praktycznie wykorzystuje nabytą wiedzę i umiejętności we własnej pracy;

- modyfikuje dotychczasowe działania w oparciu o wiedzę zdobytą w ramach doskonalenia zawodowego;

- dokonuje ewaluacji własnej pracy;

- upowszechnia efekty pracy wynikające z zastosowania w praktyce wiedzy zdobytej w ramach doskonalenia;

-uzyskuje pozytywne efekty w pracy własnej i szkoły w wyniku wdrożenia zdobytej wiedzy i umiejętności;

kryterium ustawowe

stopień realizacji – OCENA:

uwagi

DOBRA BARDZO DOBRA WYROŻNIAJĄCA

Art. 42 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela

W ramach czasu pracy, o którym mowa w ust. 1, oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować:

2) inne zajęcia i czynności wynikające z zadań

statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i

wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów^.

- prowadzi

dodatkowe zajęcia lub wybrane

działania wynikające ze statutu placówki (nie jest to pomoc PP, ani zajęcia

świetlicowe, nie są to zajęcia w ramach godzin dyrektorskich ani samorządowych);

- współpracuje ze środowiskiem, w tym instytucjami

działającymi na rzecz dziecka i rodziny;

- regularnie prowadzi dodatkowe zajęcia wynikające z potrzeb uczniów rozwijające zainteresowania uczniów,

- podejmuje działania dotyczące

podtrzymywania poczucia tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i

religijnej lub zasad promocji i ochrony zdrowia, lub organizowania opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi;

- przygotowuje uczniów do udziału w konkursach, turniejach, zawodach,

przeglądach, przygotowuje uroczystości szkolne i pozaszkolne, w których

uczniowie mogą brać udział, organizuje różne akcje społeczne, w tym

charytatywne;

KARTY SAMOOCENY

Arkusz oceny własnej nauczyciela

Imię i nazwisko ………..……….………..

Nazwa szkoły/placówki ………

Poprzednia ocena pracy (w stopniu) i data jej dokonania ………

Obowiązki nauczyciela wynikające z przepisów prawa Stopień realizacji obowiązków Art. 42 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela

W ramach czasu pracy, o którym mowa w ust. 1, oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować:

1) zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze,

prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze określonym w ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust. 7;

2) inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i

wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów;

3) zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.

2) Biorę udział w zajęciach opiekuńczych i wychowawczych

uwzględniających potrzeby uczniów (np. w wycieczce do…., rajdzie….., wydarzeniu szkolnym- środowiskowym……,)

Prowadzę zajęcia i inne działania wynikające ze statutu szkoły na podstawie przeprowadzonej diagnozy takie jak…….

Inspiruję i przygotowuje uczniów do udziału w konkursach, turniejach np.……, olimpiadach np.…., zawodach, np……. , uroczystościach, np.……, akcjach, np. ….. i sprawuję nad nimi opiekę.

Wspieram uczniów w realizacji działań na forum szkoły i poza szkołą - monitoruje przebieg i efekty działań uczniów oraz je upowszechniam.

Moi uczniowie zgłaszają inicjatywy dotyczące przedmiotu, którego uczę – np. ……. lub działań wychowawczych……… widoczne na forum szkoły lub środowiska. Największą popularnością i efektywnością cieszył się projekt tutoring wychowawczy.

Zachęcam uczniów do podejmowania samodzielnych inicjatyw i innych przedsięwzięć wpływających na ich rozwój i sprawuję nad nimi opiekę.

Moi uczniowie osiągają sukcesy: w konkursie……., przeglądzie……, na zawodach…….. Akcja społeczna …….. została wysoko oceniona w środowisku i przyniosła wymierne korzyści dla innych uczniów oraz środowiska.

Arkusz oceny własnej dyrektora – dotyczy kryteriów ocenianych przez organ prowadzący:

Obowiązki dyrektora – podstawa prawna Sposób realizacji Dyrektor dysponuje środkami określonymi

w planie finansowym szkoły lub placówki zaopiniowanym przez radę szkoły lub

placówki i ponosi odpowiedzialność za ich prawidłowe wykorzystanie, a także może organizować administracyjną, finansową i gospodarczą obsługę szkoły lub placówki.

(art. 68 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo oświatowe)

1) Organizuje pracę szkoły zgodnie z zatwierdzonym arkuszem organizacji, statutem oraz przepisami prawa.

Każdą zmianę w organizacji pracy szkoły wprowadzam po

zatwierdzonym aneksie przez KO (do 30 września) i organ prowadzący.

Przygotowuję arkusz organizacyjny tak, aby w sposób optymalny, jeśli chodzi o ekonomię i skuteczność działania, realizować zadania (np.

organizuję zajęcia z …… w grupach międzyklasowych, co jest trudniejsze z punktu widzenia logistycznego, ale pozwala na optymalizację kosztów i poprawia jakość pracy.)

Kontrola zarządcza, procedury, regulaminy

2) Zasięga opinii rady pedagogicznej w sprawie organizacji pracy szkoły.

Podczas posiedzeń RP szczegółowo wyjaśniam zmiany i kontekst prawny oraz kadrowy, który wpłynął na zmiany organizacyjne w szkole.

Usprawnienie pracy w zakresie organizacji komunikacji – wymiany informacji, wprowadzania zmian – droga e-mailowa.

Najczęściej popełniane błędy podczas prowadzenia procedury oceniania

Najważniejsze czynności w procedurze oceny pracy nauczycieli

czynność błędy

WSZCZĘCIE PROCEDURY OCENY PRACY NAUCZYCIELA Oceny pracy można dokonać z inicjatywy

dyrektora lub na wniosek samego nauczyciela,

organu sprawującego nadzór pedagogiczny, a w przypadku nauczycieli placówek doskonalenia nauczycieli - kuratora oświaty,

organu prowadzącego szkołę, rady szkoły,

rady rodziców.

Nie można ocenić pracy nauczyciela stażysty – nawet na jego wniosek czy wniosek organów zewnętrznych.

Ocena pracy nauczyciela może być dokonana nie wcześniej niż po upływie roku od dokonania oceny poprzedniej lub oceny dorobku zawodowego.

Dyrektor nie ma obowiązku regularnie oceniać nauczycieli, ale ma takie prawo.

Niezbędne opinie:

Forma współpracy uwagi

Rada rodziców

Doradca metodyczny lub inny nauczyciel dyplomowany lub mianowany, a w przypadku

nauczyciela publicznego kolegium pracowników służb społecznych - opinii opiekuna naukowo-

dydaktycznego

Opinia

opinia

Nie dotyczy szkół, w których nie tworzy się rady rodziców. Rada przedstawia pisemną opinię w

terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie pracy nauczyciela.

Nieprzedstawienie opinii przez radę rodziców nie wstrzymuje

dokonywania oceny pracy.

Na wniosek nauczyciela.

Obowiązek przedłożenia opinii w terminie 14 dni od zawiadomienia.

Opinia musi zawierać uzasadnienie.

Narzędzia wykorzystywane przy ocenie:

W ocenie pracy nauczyciela będą pomocne:

analiza dokumentacji szkolnej prowadzonej przez nauczyciela, obserwacje prowadzonych zajęć,

wnioski z nadzoru pedagogicznego,

dokumentacja dotycząca podejmowanych przedsięwzięć (udział uczniów w konkursach, olimpiadach i ich osiągnięcia),

arkusz samooceny.

Podczas szkolenia zostaną omówione i przekazane wzory dokumentów:

• odpowiedź dyrektora na złożony wniosek o dokonanie oceny pracy nauczyciela (do organu nadzorującego, prowadzącego, rady rodziców, rady szkoły, nauczyciela),

• pismo dyrektora do nauczyciela zawiadamiające o podjęciu procedury oceny jego pracy,

• wystąpienie dyrektora do doradcy lub innego nauczyciela o opinię,

• powiadomienie nauczyciela o terminie zapoznania go z projektem oceny,

• powiadomienie przedstawiciela wskazanej zakładowej organizacji związkowej o terminie zapoznawania zainteresowanego nauczyciela z projektem oceny jego pracy,

• pismo przewodnie do organu nadzoru pedagogicznego - w załączeniu z odwołaniem nauczyciela,

• projekt karty oceny pracy nauczyciela/dyrektora,

• przykładowe dokumenty prowadzone w ramach nadzoru pedagogicznego wykorzystywane podczas oceny pracy, np. arkusze obserwacji pracy nauczyciela, karty oceny pracy, karta obserwacji zadania statutowego, arkusz monitorowania pracy nauczyciela pedagoga.