L
I
S
T
Y
D
O
R
E
D
A
K
C
J
I
SZ A N O W N A REDAKCJO
W zeszy cie 1 tom u L X X II (1981) „P rzeglądu H istoryczn ego” u k a za ł się bardzo in te r e su ją c y a r ty k u ł W ła d y sła w a T. K u l e s z y „K on cep cje id e o w o -p o lity c z n e K a zim ierza B artla i je g o ek ip y w la ta c h 1926— 1930” (s. 75— 93). A u tor p o z w o lił sob ie jed n a k n a p ew n ą n ieścisło ść, którą ja k sąd zę w a rto sp ro sto w a ć.
P isz e m ia n o w ic ie au tor (s. 90) o ro zp orząd zeen iu R ad y M in istró w z 9 grudnia 1926 r., k tó re n a k ła d a ło na u czn ió w o b o w ią zk p ra k ty k r e lig ijn y ch , a n a n a u czy cieli ob o w ią zek k o n tro li ic h w y k o n a n ia . J est to błąd. C y to w a n e rozp orząd zen ie b yło w y d a n e n ie p rzez R ad ę M in istró w , a p rzez m in istra W yzn ań R e lig ijn y c h i O ś w ie cen ia P u b liczn ego. B y ł n im w te d y w ła śn ie K azim ierz B a r te l i stąd też popularna n a zw a teg o a k tu „okólnik B a r tla ”, p ra w id ło w o — u sta w a „O n a u ce szk o ln ej r elig ii k a to lic k ie j” (Dz. U. R P 1927, nr 1, poz. 9).
D ziw i te ż fa k t, iż au tor n ie się g n ą ł tu p o „ D zien n ik U s ta w ”, a p o w o łu je się na p ra cę J. J u rk iew icza „ W atyk an a P o lsk a w o k resie m ięd z y w o je n n y m 1918— — 1939”, W arszaw a 1958.
W arto te ż dodać, u zu p ełn ia ją c te n n u rt rozw ażań autora, że z g o d n ie z w y d a n ą 1 lip ca 1926 r. u sta w ą o s to su n k a ch słu żb o w y ch n a u czy cieli, c z y li tzw . „pragm a ty k ą n a u c z y c ie lsk ą ” (Dz. U. R P nr 104, poz. 873 z p óźn iejszą zm ianą), przed m ia n o w a n ie m n a u czy ciela r e lig ii k a to lick iej n a le ż a ło u zysk ać zgod ę od p o w ied n iej w ła d z y k o ścieln ej, za ró w n o co do k w a lifik a c ji za w o d o w y ch jak i p o zy ty w n ej op in ii 0 k an d yd acie. S zerzej o ty m p isze B. R e i n e r w p racy „ P ro b lem a ty k a p ra w n o - -sp o łeczn a n au czan ia r e lig ii w szk o ła ch w P o lsce (1918— 1939)”, O pole 1964, s. 120 1 nn. oraz ten że w : „K onkordat i jeg o w p ły w na k le r y k a liz a c ję o św ia ty w P o lsc e m ię d z y w o je n n e j”, O pole 1964.
Z w y ra za m i szacunku K r z y s z t o f H. J a b ło ń s k i