Open data and beyond
Exploring existing open data projects to prepare a successful open data strategy
Deelrapport: Overige gronden die zich tegen open data
kun-nen verzetten
1
Deelrapport: Overige gronden die zich tegen open data kunnen
verzetten
Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van: NGI/ Alliander
Auteurs: Dr. ir. Bastiaan van Loenen
Betrokken in de, cq. lid van de Next Generations programmaraad:
Drs. Pallas Agterberg Dr.ir. Harry van Breen MBE Dr. Judith Schueler
Prof.dr.ir. Margot Weijnen (vz.)
Betrokken bij het tot stand komen van de in-houd van dit rapport:
Ing. Jan Bruinenberg Drs. Leen van Doorn Ir. Paul Juffermans Ing. Tanju Özel
Dr. Ir. Marisca Zweistra Mr. Jessica van Kraaij Mr. Loek Muitjens Februari 2012
Onderzoeksinstituut OTB Technische Universiteit Delft Jaffalaan 9, 2628 BX Delft Tel. (015) 278 30 05 Fax (015) 278 44 22 E-mail mailbox@otb.tudelft.nl http://www.otb.tudelft.nl
Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel 3.0 Ne-derland. Bezoek http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/nl/ om een kopie te zien van de licen-tie of stuur een brief naar Creative Commons, 444 Castro Street, Suite 900, Mountain View, California, 94041, USA.
2
1 Gronden die zich kunnen verzetten tegen open data... 3 1.1 Intellectueel eigendom ... 3 1.2 Vertrouwelijke data ... 4
3
1
Gronden die zich kunnen verzetten tegen open
data
Niet voor alle data kan een open data beleid worden aangehangen. Toegang en gebruik van per-soonsgegevens is reeds in de notitie Open data and beyond; Exploring existing open data projects to prepare a successful open data strategy (Deelrapport privacy) van dit project aangegeven. In deze korte notitie komen andere mogelijke gronden aan bod die zich tegen het onder open data voorwaar-den ter beschikking stellen verzetten.
1.1
Intellectueel eigendomDe Auteurswet geeft aan rechthebbenden het exclusieve recht om het werk1 waarop het auteursrecht rust, openbaar te maken en te verveelvoudigen. Het gaat bij het auteursrecht om een absoluut recht, hetgeen wil zeggen dat de auteursrechthebbende in principe zijn bevoegdheden tegenover iedereen kan uitoefenen. Auteursrechtelijke bescherming betekent voor de rechthebbende dat hij of zij het ex-clusieve exploitatierecht heeft op het product waarop het auteursrecht rust. Dit betekent dat de recht-hebbende het uitsluitend recht heeft op het ter beschikking stellen of doorleveren van het product en voor het maken van kopieën waaronder het digitaliseren van een werk of het digitaal opslaan daar-van.
De Europese Databankenrichtlijn draagt lidstaten op om zowel auteursrechtelijke bescherming te bie-den voor de structuur van gegevensverzamelingen, als een sui-generis-recht te introduceren voor da-tabanken. De Databankenwet (Dw) voorziet in dat sui-generis-recht en geeft producenten van gege-vensverzamelingen waarin, kwalitatief of kwantitatief, substantieel is geïnvesteerd, het recht zich te verzetten tegen het opvragen en de overname van substantiële delen van de gegevensverzameling. De Databankenwet geeft de producent van een databank het uitsluitende recht om toestemming te verlenen voor het opvragen of hergebruiken van een databank (of onder voorwaarden van een deel daarvan).
Indien Alliander of Liander niet de intellectuele eigendomsrechten van bepaalde data bezit, dan dient men de toestemming van de intellectueel eigendomshouder te hebben voordat over kan worden ge-gaan op het via open data ter beschikking te stellen van deze data (zie figuur 1).
1
4 nee ja Is IE-houder akkoord met openbaarmaking? ja
Geen open data
Mogelijk open data
Figuur 1: Stroomschema Intellectueel eigendom en open data
1.2
Vertrouwelijke dataEr zijn diverse uitzonderingsgronden op basis waarvan geen informatie hoeft te worden verstrekt. Bij deze uitzonderingsgronden gaat het om de afweging van het belang van het onder open data be-schikbaar stellen van de data ten opzichte van een ander belang. Andere belangen kunnen zijn2: a) gegevens die de veiligheid van de Staat kunnen schaden;
b) bedrijfs- en fabricagegegevens, die door natuurlijke personen of rechtspersonen vertrouwelijk zijn meegedeeld;
c) (bijzondere) persoonsgegevens3
d) gegevens die de economische of financiële belangen van Alliander kunnen schaden;
e) het voorkomen van onevenredige bevoordeling of benadeling van bij de
aangelegenheid betrokken natuurlijke personen of rechtspersonen dan wel van derden; f) de beveiliging van bedrijven en het voorkomen van sabotage.
Dit zijn zogenaamde vertrouwelijke gegevens. Per categorie zullen er andere afwegingscriteria kunnen worden gehanteerd. Hier volstaan we met enkele voorbeelden (zie figuur 2 t/m 4).
2
Zie voor een uitvoerigere lijst art. 10 Wet openbaarheid van bestuur.
3
Hier verwijzen we voor persoonsgegevens naar het NGInfra deelrapport Open data and beyond over persoonsgegevens (door S. Kulk en B. van Loenen).
5
Figuur 2: Stroomschema vertrouwelijke data (algemeen)
Figuur 3: Voorbeeld stroomschema vertrouwelijke data: risico op sabotage
Figuur 4: Voorbeeld stroomschema vertrouwelijke data: het voorkomen van onevenredi-ge bevoordeling of benadeling derden
Onderzoeksinstituut OTB Delft University of Technology
Jaffalaan 9, 2628 BX Delft, The Netherlands Postbus 5030, 2600 GA Delft, The Netherlands Telefoon +31 (0)15 278 30 05
Fax +31 (0)15 278 44 22 E-mail mailbox@otb.tudelft.nl www.otb.tudelft.nl