J. R.
Postulaty obywateli ZSRR w zakresie
kodyfikacji prawa rodzinnego :
[recenzja artykułu I. Babuchina i J.
Kordiewa opublikowanego w
"Sowietskoj Justicyi", 1963, nr 7]
Palestra 7/6(66), 69-70
N r 6 (6«) Z a g ra n ic z n a p ra sa p r a l n i c z a 69
nie. Praw o zezwala mu w takim w ypadku na założenie kancelarii w siedzibie tego przedsiębiorstw a. Jednakże naw et w takim wypadku nie jest on uważany za pracownika przedsiębiorstwa.
W szyscy adwokaci podlegają ubezpieczeniom społecznym.
Warunkiem, od którego zależy uzyskanie m ożliwości pełnienia funkcji adwokata, je st ukończenie studiów prawniczych oraz odbycie 3-letniej praktyki zaw odow ej, zakończonej egzam inem adwokackim . W ramach tej praktyki kandydat na adw o kata m usi spędzić co najm niej rok na aplikacji adwokackiej i rok na aplikacji sądow ej, trzeci zaś rok praktyki m oże być w ykonany rów nież w urzędzie proku ratorskim , w adm inistracji, w zarządach prawnych przedsiębiorstw , w organiza cji społecznych i ekonom icznych itd.
P rofesorow ie prawa zw olnieni są od powyższych wymagań.
Kandydatura określonej osoby na adwokata m oże być odrzucona przez kom i tet w ykonaw czy danej izby za zgodą jej rady. Odrzucony kandydat n ie m a prawa odwołania się od powyższej decyzji, m oże jednak w ystąpić z odpow iednim w nios kiem w drodze postępow ania adm inistracyjnego.
Organami rad adwokackich w Jugosław ii są: 1) ogólne zebranie członków, które m. in. decyduje o statucie izby, w ew nętrznych regułach postępow ania i wyborach; 2) kom itet w ykonaw czy (ciało zarządzające), w ybierany przez ogólne zebranie; 3) rada składająca się z 20 członków, w połow ie w ybieranych przez ogólne zgro m adzenie, a w pozostałej części przez Narodowe Zgromadzenie republik i auto nomicznej prow incji W ojewodiny spośród znanych praw ników lulb innych działaczy społecznych.
Przew odniczący kom itetu w ykonaw czego oraz reprezentant aplikantów adwo kackich są e x o ffic io członkam i rady. Żaden in ny członek kom itetu w ykon aw czego nie m oże poza tym wchodzić w jej skład.
K ontrolę działalności finansow ej kom itetu spraw uje specjalna kom isja w y b ie rana przez zgrom adzenie ogólne członków danej rady.
Sądy dyscyplinarne w ybierane są rów nież przez zgrom adzenie i m ają na celu rozpatrywanie w ypadków naruszenia obow iązków etycznych i zaw odow ych adwokatów. Rzecznikowi dyscyplinarnem u przysługuje prawo w szczynania postę powania z w łasnej in icjatyw y lub na żądanie kom itetu w ykonaw czego bądź też w łaściw ego republikańskiego lub prow incjonalnego sekretariatu spraw iedliwości. Postępow anie dyscyplinarne m usi się toczyć w obecności oskarżonego. K ary d y scyplinarne obejm ują: ostrzeżenie i grzyw nę za m niej w ażne naruszenia, a na ganę, grzyw nę i utratę prawa w ykonyw ania zawodu za ciężkie naruszenia. Od w ołan ie od orzeczeń sądów dyscyplinarnych można kierować do republikańskiego lub prow incjonalnego sądu najw yższego, który rozpatruje je w składzie 5 człon ków.
Postulały obywateli ZSR R w zakresie kodyfikacji
prawa rodzinnego
W grudniu 1962 r. podano do w iadom ości decyzję Kom isji projektów ustaw o dawczych Rady N ajw yższej ZSRR o zakończeniu prac nad projektem Podstaw ustaw odaw stw a o m ałżeństw ie i rodzinie.
W pracach nad projektem w zięto pod uw agę w ypow iedzi tysięcy obywateli, którzy w ysyłali pod adresem KC KPZR, Rady N ajwyższej i Rady M inistrów ZSRR
70 Z a g r a n ic z n a p ra sa p r a w n ic z a N r 6 (66)
pism a zaw ierające krytykę obowiązującego ustaw odaw stw a. Przegląd postulatów obyw ateli zaw artych w tych pism ach zaw iera artykuł I. B a f o u c h i n a i J. K o r - d i e w a , ogłoszony w nrze 7 z 1963 r. „Sow ietskoj Ju sticyi”.
W zakresie zaw arcia zw iązku m ałżeńskiego podstaw ow ym żądaniem jest po stulat zawarcia w przyszłej ustaw ie wym agania, aby ceremonia ta odbyw ała się w uroczystej form ie, w specjalnym , odpow iednio do takiej sytuacji przyozdo bionym lokalu (budzi niesm ak w w ielu obyw atelach fakt, że w tym sam ym po m ieszczeniu dokonuje się niejednokrotnie aktów rejestracji urodzeń, m ałżeństw i zgonów).
W ielu piszących postu lu je podniesienie granicy w iek u uprawniającego do za w arcia m ałżeństw a, m otyw u jąc to m iędzy innym i tym , że w iększość m ężczyzn w w iek u 19—20 lat odbywa służbę wojskow ą, co oznacza zerw anie bezpośrednich w ięzów rodzinnych na okres 2—3 lat, po upływ ie którego w iele m ałżeństw naj częściej się rozpada.
P ostuluje się także w prow adzenie określonego term inu .(1-, 2- lub 3-m iesięcz- nego) m iędzy chw ilą zgłoszenia chęci zaw arcia m ałżeństw a a dokonaniem sam ego aktu jego rejestracji, ab y w ten sposób zapobiec zbyt pochopnem u podejm ow aniu decyzji w tych sprawach. „Czy można m ówić o jakichś poważnych uczuciach m i
łości i w ierności — pisze ob. P ietrow z Riazania — jeżeli m iędzy poznaniem się ą w stąpieniem w zw iązek m ałżeński m ija niecały dzień!’’
K rytykę w yw ołała także obowązująca dotychczas procedura rozwodowa, którą zdaniem w ielu piszących n ależy znacznie uprościć przez ustanow ienie zasady j e - dnoinstancyjności postępow ania, obniżenie opłat sądow ych oraz poddanie tych spraw ogólnem u trybow i postępowania cyw ilnego. Obok jednakże tych postula tów w ystęp ują także żądania ograniczenia m ożliw ości uzyskania rozwodu, do puszczalnego pod pew nym i tylko w arunkam i, m. in. za zgodą obu stron, po u pływ ie 3 lat od ustania wspólnego pożycia i zaw sze w razie braku m ałoletnich dzieci.
W iększość autorów listó w zgodna jest co do konieczności zm iany dotychcza sow ego u staw odaw stw a regulującego zagadnienie praw i obow iązków d zieci p o- zam ałżeńskich i ich rodziców. Postulują oni w prow adzenie do prawa radzieckiego, n ie znającego tej instytucji, m ożliwości sądowego ustalenia ojcostw a pozam ał- żeńskiego, jak rów nież uznania dziecka oraz dochodzenia alim entów na rzecz dziecka pozam ałżeńskiego.
Dużo uw agi poświęcono w listach problem atyce postępow ania w sprawach o a li m enty, w szczególności sposobowi ustalania ich w ysokości (przy w zięciu pod u w agę w arunków m aterialnych stron), egzekw ow ania itd.
W ielka fala zainteresow ania ob yw ateli radzieckich pracam i kodyfikacyjnym i w dziedzinie praw a rodzinnego zapowiada n iezw yk le interesującą d yskusję, jaka z pew nością rozw inie się po opublikow aniu przygotow anego projektu nowych P odstaw ustaw odaw stw a ZSRR o m ałżeństw ie i rodzinie.
Dyskusja nad projektowanymi zmianami
prawa rodzinnego w C S R S
W CSRS trw ają prace nad skonstruow aniem now ego kodeksu rodzinnego. „So- cialistickâ Zśkonnost”, czasopism o czechosłow ackiego M inisterstw a Spraw iedli w ości, przynosi w nrze 1 z 1963 r. interesujące m ateriały z dyskusji nad przy gotowanym projektem . D yskusja ta objęła w szczególności następujące pro
