Władysław Rosłan
"De Mariologia Biblica", F. Ceuppens
O. P., Romae 1948 : [recenzja]
Collectanea Theologica 21/4, 555-557
1949
RECENSIONES
P . F. CEUPPENS О. Р., De Mariologia Biblica, Х П -2 6 5 Romae; M arietti, 1948.
S eriei „Theologiae B iblicae“ praestan tissim i exegetae P. C euppens volum en q u a rtu m ä p p a ru it M ariologia Biblica. Quod n o n so lum diligen ti expositione p rio ra com plere volum ina, sed p ro p te r d efectu m operum , quae ex in teg ro biblicam de D eipara do ctrin am exponent, n ecnon ex o rtis dubiis b en e fu n d a tis, n u m th eo lo g o ru m p lacita de M aria cum S. S c rip tu ra e doc trin a consonent et quonam g rad u, v id e tu r esse factum . H isce quaestionibus solidum p ro b atu m q u e d a t A u cto r responsum .
D uabus lib e r p a rtib u s constat: exegetica n em pe e t th eo logica. S cientifice quaestiones tra c ta t A uctor in p a rte priore, ubi conclusiones seorsum ex V etere e t Novo T estam ento de ductas exponit.
E x q u a ttu o r consideratis duo ta n tu m te x tu s V. T. ad Dei G enetricem re fe ru n tu r: Is. 7,14 e t Mich. 5,1 sq.
Isaiae p ro ph etia sum m i m om enti v a tic in a t M ariam V irgi n e m m atrem fore M essiae, qu em concipiet p a rie tq u e u t virgo. S itn e ille F iliu s sensu stricto D eus (Is. 9, 5), e t p ro in d e M aria— D ei M a te r c o n tro v ertitu r.
N on secus et M icheae p ro p h etia — ex A uctoris opinione — M ariam fo re M essiae m atrem p raed icit, dum n o nn u lli censent, vaticinium M ariam D ei M atrem fore, effari. O rtu s M essiae locus est B ethlehem E p h rata. Quod p lacitu m su u m A uctor praecipue T rad itio nis do ctrina fu n d atu m curat.
C eteri duo ex V. T. te x tu s su n t: J e r. 31, 22 de „fem ina vi ru m circu m d an te“ et P ro to ev an gelium Gen. 3. 15.
Ierem iae v aticin iu m in te r in tricatissim a recen setu r. Theo logi recen tio res m u lierem h anc esse D eiparam contendunt. Om n ib u s a rg u m en tis sum m a cum eru d itio n e discussis, ad extre m u m A uctor opinionem E. Tobac e t F. N ötscher seq u itu r, vati ciniu m illu d n o n ad D ei G enetricem , sed ad populi ephraim itici ad Ja h w e conversionem re fe re n d u m esse (pag. 60).
In P roto evan g elio in te rp re ta n d o A uctor m agna cum cau te la ad h anc pro ced it conclusionem : „un de credim us n u llu m ar gum entu m , p erem p to riu m adesse, quod p ro b et p ro ph etiam Gcn. 3, 15 in ten d isse B. M ariam sive in sensu s tric te litte ra li sive in sensu ty pico “ (pag. 23). N ullas rationes, censeo, adesse, quae conclusionem h an c dogm atice e rro n e a m esse pro b ent. Quod vero a R atio n alistis et P ro te sta n tib u s a d o p ta tu r n ih il evincit, si ni hilom inus solidis fu lc itu r fu n dam en tis, quibus c a re re opinio n e m eousque a catholicis defensam fo rte com pertum sit. Heic
ч
enim —u t opinor— collocanda est causa principalis, cur Auctor in h ac quaestio n e co m m u tav erit sen ten tiam , m u lierem Proto- ev ang elii esse M ariam sensu typico, illa sen ten tia, da qua supra. O peribus enim L. D rew niak, cui titu lu s „D ie mariologische D eu tu n g von Gen. 3, 15 in d e r V äterzeit, 1934 e t H. Lennerz, D uae questiones d e B ulla „Ineffabilis D eus“ (Greg. 24 (1943)), fo rtasse n ix u s u n an im en T raditio n is consensum , quod attinet m ariologicam P ro to evan g elii in te rp re ta tio n e m , ap p ellare non posse persu asu m sibi h ab u it. S cientifice opinio h aes in dubium vocari neq u it. Et. quidem haec ta n tu m olim fu it ratio adm itten di sen sum typicum , m ariologicum P rotoevangelii.
Vocem „olim “ inculco, n a m novam q u an d am lucem in tex tu s Protoev an g elii genu in a exp licatio n e a n onn u llis S. Scriptu ra e v iris p e ritis a ffe rri ultim is tem p o rib u s n o n fu g it me. Sed, si q u ae sin t ratio n es h u nc sensum m ariologicum ibi adm ittendi, alia fo rsita n occasione d iscutietur.
Ob defectum quoque ratio n u m , quae solide p ro b are n t A u ctorem" in lib ro suo om isisse te x tu s Is. 11, 1 (de radice Iesse v a ticinium ) et C antici C anticorum n o n n u llo s verisim ile censeo.
H i te x tu s N. T.: A n n u n tiatio B. M. V., Lc. 1,26— 38; Visi ta tio B. M. V. ad E lisabeth, Lc. 1,39— 56; N u n tiu m A ngeli Ioseph factum , Mt. 1,18— 25; De C h risti N ativ itate, M t. 2,1— 7; De M a te rn ita te B. M. V. ex V etere e t Novo Testam ento, P u rifi catio M ariae, Lc. 2,22— 38; De n u p tiis in C ana G alileae, Jo h . 2,12; De m a te rn ita te sp iritu a li M ariae, Joh. 19,27 diligentius ab A uctore ad tru tin a m rey o can tu r. N onnullos m ariologos huic seriei p lu res ad d ere te x tu s constat, sed cum A uctor in aliis lib ris in te rp re ta n d is etiam Apoc. 12 consideraverit, in tex tib u s citatis to ta m NoVi T estam en ti de M aria V irgine d o ctrinam con- cludissse m erito dicendus est.
A uctoris bene fu n d ata opinio Im m acu latum Conceptum n on quid em verb is ipsis designari, sed plen io re vocis κε/αριτω- μένη (Le. 1, 28) ab angelo ad M ariam salu tan d am u su rp a ta e
se n su c e rto insinuari, in cu lcan d a e s t (pag. 68— 70).
A ltera in p a rte modo am plo eoque o rdinato A uctor s. Tho- m ae A q u in atis m ariologiam expo n it (p. III. qu. 27— 37) eam que cum S. S c rip tu ra e d o ctrin a com parat· P. C euppens opus m e thodo ex cellen ti p ra e culis h a b ita in te r p raestan tissim a M ariolo- giae biblicae specim ina recen sen d u m est. Textiis enim critice sta b ilitu s secundum exegeseos biblicae e t h istorio graph iae r e g ulas stric te in v e stig a tu r et e x p lic atu r, quo fit u t S. S c rip tu ra e quaestiones theologicae modo certo atq u e feolido cognoscantur.
W ladyslaro Roslan
H. RO ND ET S. J . — G ratia C h risti Essai d ’h isto ire d u dogm e et de Théologie dogm atique, 396, P aris, Beauchesne, 1948.
D octrina Novi T estam enti de g ratia, qua u ti solet th eo logia, m anifeste scire nos sinit, quid sit hom ini g ra tia divina n ecnon quom odo eam p rim aev i in te lle g e rin t C hristiani. M irum est, cur v iro ru m d octorum sy stem ata m inim e ex h ib ean t g ratiam