Gryf
Łęczycki
Nr 6/2010r. Pismo Zrzeszenia Kaszubsko – Pomorskiego Oddziału w Łęczycach
POSIEDZENIE RADY NACZELNEJ, ZEBRANIE PLENARNE RADY JĘZYKA
KASZUBSKIEGO
W dniu 4 - 5 czerwca w Kaszubskim Uniwersy- tecie Ludowym w Starbieninie odbyło się spotkanie Rady Naczelnej ZKP, na którym przedstawiono prezentację projektu Watchdog na Kaszubach, sprawozdanie z działalności ZKP za 2009r., rozli- czenie zysku/strat ZKP, udzielenie absolutorium ZG ZKP, przyjęto uchwały: w sprawie kalendarza wy- borczego w O/ZKP, w sprawie zwołania XVIII Zjaz- du Delegatów ZKP, w sprawie uzyskania osobowoś- ci prawnej O/ZKP w Sulęczynie.
W dniu 18-19 czerwca odbyło się w KUL w Starbieninie Zebranie Plenarne Rady Języka Ka- szubskiego. Na którym uchwalono nazwy kaszubs- kich muzeów, przedstawiono sprawozdanie z prac komisji RJK. Przedstawiono referaty: Kaszubskie zwyczaje w ciągu roku – próba rekapitulacji, rok obrzędowy w przysłowiach kaszubskich, nazwy potraw odbiciem roku obrzędowego, kaszubskie słownictwo związane z rokiem obrzędowym, legen- dy a obrzędy ludowe na Kaszubach, rola zwierząt w kaszubskim roku obrzędowym, rośliny a rok obrzędowy, twórczość muzyczna w oparciu o rok obrzędowy na Kaszubach, formy i funkcje odwołań do elementów roku obrzędowego, słownictwo zwią- zane z okresem wielkanocnym, znaczenie obrzędu ścinania kani, sobótkowe ścinanie kani w Remusie,
„Pusta noc” w poezji kaszubskiej, szyk kaszubskie- go abecadła na tle innych języków łacińskiego kręgu kulturowego, drobiazgi gramatyczne... co gnębi piszących Kaszubów. W tych obu spotkaniach brał udział prezes ZKP Oddziału w Łęczycach Zbigniew Byczkowski.
SPOTKANIE AUTORSKIE
W dniu 8 czerwca odbyło się spotkanie au-
torskie z przedstawicielami wydawnictwa "Region" z Gdyni oraz z Kaszubską Agencją Artystyczną z Chwasz- czyna. W Bożympolu Wielkim w salce katechetycznej w miłej atmosferze nastąpiła prezentacja książek. Autorami wydanych przez wydawnictwo publikacji są Tomasz Fopke i Roman Drzeżdżon, natomiast wydawcą jest Jarosław Ellwart. Można było nabyć między innymi:
1. "Rómka & Tómka z kôrbiónka felietonowi polëcë".
2. "Szportë swójsczé ë kupczé od T. Fópczi 2".
3. "W jazëk zgëldzony" - zbiór etiud literackich, na który składa się 60 tekstów, wierszowanych, przeznaczonych dla osób pragnących doskonalić swoją wymowę.
4."A jo so spiewia po kaszebsku" - płytka CD, gdzie można znaleźć zapis koncertu radiowego "kaszubskich hitów".
W szkole w Łęczycach odbyła się druga część prezentacji obu autorów w sposób bardzo szportëwny.
Składamy serdeczne podziękowania dla proboszcza A.
Formeli, jak i p. dyrektora J. Bagneckiego za udos- tępnienie pomieszczeń, jak i poczęstunek.
„KASZUBI
SPOŁECZEŃSTWEM OBYWATELSKIM”
W dniach 11 - 12 czerwca 2010 r. w Ośrodku Szkoleniowo-Wypoczynkowym w Debrzynie k. Koście- rzyny odbyło się spotkanie pt. „Kaszubi społeczeństwem obywatelskim”. Z O/ZKP Łęczyce była liczna 12 osobo- wa delegacja. Kaszubi spotkali się w Debrzynie, by rozmawiać o społeczeństwie obywatelskim. Referat wprowadzający wygłosił Wiceprezes Zrzeszenia Ka- szubsko-Pomorskiego Łukasz Grzędzicki, który zapre- zentował opinię na temat miejsca ZKP na mapie organizacji pozarządowych Kaszub i Pomorza. Był to dobry punkt wyjścia do dyskusji na temat działalności społecznej, zaangażowania młodszych i starszych w bu-
dowę społeczeństwa obywatelskiego i przyszłości ruchu regionalnego. Wiele osób zabrało głos prezen-
tując swoje pomysły i opinie. Po burzliwej debacie rozmowy kontynuowano przy stole biesiadnym, który stał się okazją również do wspólnej zabawy.
Następnego dnia poseł Jarosław Sellin, członek warszawskiego oddziału Zrzeszenia, przedstawił wykład dt. Społeczeństwo obywatelskie na Kaszu- bach i Pomorzu w myśli Lecha Bądkowskiego.
Ostatnie wystąpienie dotyczyło opracowywanej, w ramach projektu “KOWAL - Kaszubski Ośrodek Współpracy i Aktywności Lokalnej”, strategii roz- woju kaszubskich organizacji pozarządowych.
XII OGÓLNOŚWIATOWY ZJAZD KASZUBÓW W PUCKU
Odpust św. Piotra i Pawła w puckiej farze ma tradycje sięgające średniowiecza. Jest to jeden z ważniejszych dni w roku dla każdego - i dla rybaka i dla Kaszuby.
Od lat pod koniec czerwca na uroczystą mszę w intencji ludzi morza płyną do Pucka przystrojone
kutry m. in. z Władysławowa, Półwyspu Helskiego. Z tej okazji do Pucka zjechało kilka tysięcy osób, w tym i z naszej gminy. Niepowtarzalność jedynej w Europie piel- grzymki rybackiej gwarantowała, że planowany Zjazd miał szeroki zasięg integrujący zarówno region, społe- czeństwo Rzeczypospolitej, jak i Polonię wokół etosu Polski Morskiej.
JĘZYK KASZUBSKI W KRAKOWIE
W dniach 2-3.07.2010 roku przedstawiciele ZKP Oddział Łęczyce wzięli udział w konferencji pt. „Trzeci sektor a partnerstwo”, która miała miejsce na Uniwersy- tecie Jagiellońskim w Krakowie. Organizatorem konfe- rencji współfinansowanej przez Europejski Fundusz Spo- łeczny był Kolping International.
Podjęto na niej szeroką dyskusję przedstawicieli różnych sektorów: administracji państwowej i lokalnej, służb publicznych, świata nauki i Kościoła oraz organi- zacji pozarządowych. Rozstrzygnięty został również kol- pingowski grant „Współpracy dla pracy” w wysokości 10.000 zł, który przyznany został „sieci łebskiej” repre- zentowanej przez członków ZKP Łęczyce.
Jednym z elementów konferencji była autoprezen- tacja, w czasie której uczestnicy usłyszeli odśpiewane
„kaszubskie nuty” z jednoczesną projekcją na tablicy.
Nasz występ wzbudził podziw i zaciekawienie językiem kaszubskim.
KASZËBSCZI IDOL 2010
Radio Kaszëbë już po raz trzeci wyłoniło kaszubs- kiego idola. Było to 11 lipca br. na wejherowskim rynku.
Wśród liderów znalazła się Martyna Mazur z Łęczyc.
Przyjaciele Martyny byli na każdym koncercie i wspa-
niale dopingowali Martynkę okrzykami i plakatami skan- dując imię Martynka, Martynka.
Występom przyglądała się komisja oceniająca:
Weronika Korthals, Tomasz Konfederat i Tomasz Fopke.
Słuchacze radia również uczestniczyli w pre- zentacjach finałowych, gdyż oddawali głosy na swoich faworytów za pośrednictwem SMS-ów.
Nagrodę specjalną Radia Kaszebe otrzymała Natalia Szroeder z Parchowa. Nagrodę publiczności otrzymała Małgorzata Prange. Zwyciężyła 17-letnia mieszkanka Nowej Huty – Marlena Brzeska. Były liczne gratulacje, kwiaty, wywiady i radość. My kaszubi naszej gminy, a w szczególności ci zrzeszeni w Oddziale w Łęczycach, uważamy, że trzeba akty- wizować młodych mieszkańców do tego, aby chcieli zainteresować się językiem kaszubskim. Jeżeli chce- my promować Naszą Gminę, to poprzez talent mło- dych.
WIZYTACJA SEJMOWEJ KOMISJI MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH
I ETNICZNYCH
W dniach 13-14 lipca br., przebywali na Pomorzu z wizytacją członkowie sejmowej Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Spotkali się z wojewodą pomorskim, Kuratorem Oświaty i wła- dzami samorządowymi województwa, z przedstawi- cielami organizacji mniejszości narodowych, które działają w Pomorskiem. W Domu Kaszubskim w Gdańsku posłowie spotkali się z przedstawicielami społeczności kaszubskiej.
Celem wizyty posłów na Pomorzu było omó- wienie osiągnięć i problemów, z jakimi muszą się borykać Kaszubi. Stąd też nie powinien dziwić wybór województwa pomorskiego, które jak się oka- zuje, jest jedynym w kraju, gdzie znaczna część mieszkańców posługuje się swoim językiem
regionalnym - kaszubskim. W spotkaniu tym brali udział przedstawiciele naszego O/ZKP Zbigniew Byczkowski, Arkadiusz Stanecki.
ODSŁONIĘCIE POMNIKA KSIĘCIA ŚWIĘTOPEŁKA WIELKIEGO
W dniu 22 lipca odsłonięto w Gdańsku pomnik Świętopełka II Wielkiego (1195-1266), który m. in. nadał Gdańskowi prawa miejskie, sprowadził do miasta Zakon Dominikanów i ustanowił doroczny Jarmark św. Domi- nika. W tych uroczystościach również brali udział przedstawiciele naszego Oddziału.
WYCIECZKA O/ZKP ŁĘCZYCE
W dniu 11 września Zarząd oddziału zorganizo- wał wycieczkę autokarową, w której udział wzięli człon- kowie ZKP z rodzinami, opiekę duchową roztoczył nad uczestnikami ks. Alfons Formela, a o dobry humor i mu- zykę zadbał członek zespołu Levino z Lęborka – Jan Formela. Wyjazd rozpoczęty został modlitwą i odśpie- waniem godzinek, a pierwszym punktem wycieczki było gościnne przyjęcie przez ks. proboszcza w kościele para- fialnym pw. Św. Marii Magdaleny w Strzepczu.
Kolejnym przystankiem był znajdujący się w sa- mym sercu Kaszub, bo pod Kościerzyną – Będomin, gdzie upamiętniono jednego z wielu zasłużonych dla Polski Kaszubów - Józefa Wybickiego, twórcę hymnu Rzeczpospolitej Polskiej.
Centralnym punktem wycieczki było zwiedzanie skansenu we Wdzydzach, którego historię przedstawił, jeszcze podczas jazdy, Krzysztof Kaczmarek. W skanse- nie można było zapoznać się z wiejskim dorobkiem ma- terialnym i kulturowym Kaszubów ostatnich 200 lat.
Tak obecnie wygląda kościół, który kiedyś stał w Bożympolu Wielkim.
Ostatnim elementem wycieczki była biesiada nad brzegiem malowniczego jeziora Wdzydzkiego, gdzie został przygotowany ciepły poczęstunek, bigos, kieł- baski, gorące i zimne napoje. Dzięki zaangażowaniu Bernadety Kaczmarek i Zbyszka Byczkowskiego, nie zabrakło różnorakich zabaw, konkurencji i możli- wości współzawodnictwa dla każdego.
UROCZYSTE ROZPOCZĘCIE ROKU SZKOLNEGO
20 września 2010r. odbyło się uroczyste roz- poczęcie roku szkolnego klas z językiem kaszubskim w Szkole Podstawowej nr 3 w Lęborku, które otwo- rzyła p. dyrektor Mariola Małecka.
Imprezę uświetnili zaproszeni goście: poseł Witold Namyślak, burmistrz Lęborka Włodzimierz Klata, starosta powiatu lęborskiego Ryszard Wenta,
prezes O/ZKP w Łęczycach Zbigniew Byczkowski, dyrektorzy szkół R. Hopa i M. Pokojski, kierownik zes- połu "Lewino" F. Okuń.
V ŁĘCZYCKA BIESIADA KASZUBSKA W dniu 22.10. (piątek) Gimnazjum w Łęczycach oraz Gminna Instytucja Kultury zaprasza wszystkich chętnych do udziału w V Łęczyckiej Biesiadzie Kaszubskiej.
Przewiduje się konkursy i występy. Rozpoczęcie mszą św. w kościele w Łęczycach o godz. 17.00, dalszą ciąg spotkania w Gimnazjum.
NAUKA JĘZYKA KASZUBSKIEGO W GMINIE ŁĘCZYCE
Rozpoczęto naukę języka kaszubskiego w następujących szkołach z podaniem ilości uczniów:
Szkoła Podstawowa w Łęczycach ... 66
Gimnazjum w Łęczycach ... 29
Szkoła Podstawowa w Strzebielinie ... 53
Gimnazjum w Strzebielinie ... 20
Szkoła Podstawowa w Bożympolu Wielkim ... 24
Gimnazjum w Bożympolu Wielkim ... 0
Szkoła Podstawowa w Rozłazinie ... 20
Szkoła Podstawowa w Brzeźnie Lęborskim ... 25
===========================================================================
Z żalem informujemy o śmierci śp. Stefana Fikusa- twórcy regionalnego, nestora pisarzy kaszubskich, poety, rysownika, historyka hobbysty, malarza amatora, lokal- nego społecznika i animatora kultury. Zmarł w wieku 90 lat w nocy z 4 na 5 października w Lęborku.
W Poznaniu 1 października zmarł wybitny historyk, profesor Gerard Labuda. Miał 94 lata. Prof. Labuda był mediewistą, specjalistą w dziedzinie historii Kaszub, wy- dawcą źródeł skandynawskich i anglosaskich do historii Słowian zachodnich. W jego dorobku naukowym jest ponad 1600 prac. Był autorem „Studiów nad początkami państwa polskiego”, „Słowiańszczyzny pierwotnej”,
„Polskiej granicy zachodniej Tysiąc lat dziejów politycznych” oraz „Historii Kaszubów w dziejach Pomorza”. Pogrzeb odbył się w dniu 9 października w rodzinnej parafii zmarłego w Luzinie. Wielki polski uczony został odznaczony pośmiertnie Orderem Orła Białego. W uroczystościach pogrzebowych uczestniczył premier Donald Tusk. Mszę świętą odprawił metropolita gdański Sławoj Leszek Głódź, a homilię wygłosił arcybiskup Henryk Muszyński. Dziękował profesorowi Labudzie za to, że bardzo wiele wymagał nie tylko od innych, ale przede wszystkim od siebie.
