1
^Ouial^Ou
SPIS ZAWARTOŚCI TECZKI —
I. M ateriały d o ku m en tacyjn e
1/1 - relacja właściwa J lC - 3 . ,
I/2 - dokumenty (sensu stricto) dot. osoby relatora — I/3 - inne materiały dokumentacyjne dot. osoby relatora —
II. M ateriały u zu p e łn ie n ia ją ce relację
III. Inne m ateriały (zebrane przez „relatora”):
111/1- dot. rodziny relatora
III/2 - dot. ogólnie okresu sprzed 1939 r. ” III/3 - dot. ogólnie okresu okupacji (1939 -1945) — III/4 - dot. ogólnie okresu po 1945 r. —
III/5 - inne... '
IV. K o re sp o n d e n c ja —
V. W yp isy z e ź ró d e ł [tzw.: „nazwiskowe kaily informacyjne”] ’\ I
VI. Fo to g rafie —
2
3
Relacja * nieżyjącej uczestniczce Ruchu Oporu Z I E L I Ń S K A J A D W I G A
I. dane osobiste:
1.Zielińska Jadwiga
2* ur. 17 września 19e9 r w Chorzowie
% e.Rudolfa i Marii z d. Beck
4. ojciec górnik, rodzina wielodzietno - dwanaścioro dzieci
5. ukończyła szkołę podstawową, jako najstarsza z rodzeństwa poma
gała matce w jego wychowywaniu i prowadzeniu domu.
6.
1. zjamowała się gospodarstwo* 14-osobowej rodziny,
2• brak danych III»mw _Okresie„okufgc ji«
1.Po zdeklarowaniu się jako Polka , wywieziona z początkiem 194o r na przymusowe roboty do Meklemburgii • w Zakładach Cheaicznych I.G.w Meklemburgii w Schlutup.Mieszkała w hotelu robotniczym*
2.K ależała do zorganizowanej grupy przekazującej robotnikom wiadomości z nasłuchu radia zagranicznego # hotelu robotniczym i miejscu pracy. Zadenuncjonowana przez szpiclów, została uię- ziona , po ciężkim śledztwie , umieszczona w obozie koncentra
cyjnym w Rawensbrueck.
} i 4 brak danych.
5. Według zawiadomienia z obozu koncentracyjnego zmarła na gruźlicę 16 września 1942 r.
3 rat jej Ernest po ucieczce z przymusowych robót, gdzie został jak i jego siostra wywieziony jako jeden z pierwszych miesz
kańców Piotrowic śląskich , ukrywał się w okolicznych 1-aach pracując aktywnie w Polskich Siłach Zbrojnych, do dyspozycji
komendy obwodu %tewice. 5 maja 194o r został z bronią aresztowany przez gestapo na dworcu w Katowicach. Oskażeny o zdradę stanu
po cjeżkim śledztwie w Katowicach i Mysłowicach , został zgile- tynowany w ięzieniu katowickim 5 lutego 1942 r.
Źródła: Piotrowice
4
Relacja & nieżyjącej uczestniczce Hue hu Oporu.
Z I E L n 5 n J A D •* I G A
I* dane osobiste:
1.Zielińska Jadwiga
2. tir, 17 września 19© 9 r w Chorzowie
?, o .Rudolfa i Sferii z d. Beck
4. ojciec górnik, rodzina wielodzietna - dwanaścioro dzieci
5* ukończyła szkołę podstawową. Jako najstarsza z rodzeństwa poma- gala witce w Jefo wychowywaniu i prowadzeniu domu.
6.
II*-l5I50f2iL£ju
1. *Jas©wała si§ gospodarstwem 14-osoboweJ rodziny, 2. brak danych
III, w Okresie okupacji: _
1.Po zdeklarowaniu si? jako Polka , wywiezians z początkiem 194© r na orzymasowe roboty do Meklemburgii • w Zakładach Chemicznych I.O.w Meklemburgii w Schlutup.Mieszkała w hotelu robotniczy*.
2.!f ©leżała do zorganizowanej grupy przekazującej robotnikom wiadoraolci z nasłuchu radia zagranicznego t hotelu robotniczy*
i "de jscu pracy. Zadenonejonowana przez szpiclów, została uif- ziona , po clfźklm śledztwie , umieszczona w obozie koncentra
cyjny* w Rawensbrueck.
3 i 4 brak danych.
5. tfedług zawiadomienia z obozu koncentracyjnego zwarła na ' gruźlicy 16 wrzednia 1942 r.
3 rat jej Ernest po ucieczce z przymusowych robót, gdzie został jak i jego siostra wywieziony jako jeden z pierwszych miesz
kańców Piotrowic Śląskich , ukrywał si§ w okolicznych laach pracując aktywnie w Polskich Siłach Zbrojnych, do dyspozycji
komendy obwodu ^towice. 5 maja 194® r został z bronią aresztowany przoz gestapo na dworcu w Katowicach. Oskażony o zdrady stanu
po c M k t w śledztwie w Katowicach i %słowic»eh , został z gilo
tynowany w lezieniu katowickim 5 lutego 1942 r.
♦
Źródłai Piotrowice
- Franciszek Stryj: Pio^wice w walce o walnośó - Maszynopis str.74-74.
- Zawiadomienie o śaierci * obozu w Rawensbrueck./ w posiadaniu rodziny.
Katowice , 3© kwietnia 198or 5
6
Zieliński amost syn Rudolfa 1 Marii z dom* Beck,
Urodził się 20 lipca 1915 r. w Katowicach-Llgoeie w rodzinie wielodziet
nej /12 dzieci/. Ojciec Lrnesta pracował Jako górnik na kopalni Wujek w Drynowle. Szkołę podstawową ukończył w Ligocie, Mimo usilnych starań nie mógł otrzymać stałej pracy, wobec togo cały toiny czas poświęcał pracy społecznej, udzielając się w organizacji młodzieżowej "Sokół'*,
« organizacji tej ugruntował w sobie ducha patriotycznego wyniesionego z domu rodzinnego. Od roku 193? zamieszkiwał z rodziną w Piotrowicach, V tymże roku powołany został do czynnej służby wojskowej, smużył
w 73 p.p. w Katevifcach w 5 kocio aa i i w Oświęcimiu. W stopniu Strzelca otrzymał wyróżnienie za celne strzelanie. Skutkiem wybuchu 11 wojny światowej pozostał nadal w czynnej służbie. Brał udział w kampanii wrześniowej pod \ yrami i Mikołowem, cofając się zgodnie z rożkazem, wstąpił do domu w Piotrowicach ze swoim rannym dowódcą. Matka Ernesta
1 najstarsza Jego siostra Jadwiga opatrzyły rannego 1 wyposażyły v pro
wiant na dalszą drogę, poczym obydwaj doszlusowali do szeregów swojej Jednostki.
Wzięty do niewoli niemieckiej w województwie łódzkim przedarł się przez straże war tomików i powrócił do domu. Tu nie zaznał ani chwili spofoju.
Miejscowi Yolksbundowcy donieśli do gestapo , że Ernest zbyt czynnie manifestował swoją wrogość do Niemców Jeszcze przed wojną. Policjanci brzeszka i Barwlckl śledzili każdy Jego krok. Jako Jeden z pierwszych wywieziony został w góry Harzu na roboty przymusowe. traktowany Jak niewolnik w pracy ponad wszelką miarę, głodzony i zakwaterowany
w zapluskwionym baraku, porzucił pracę 1 powrócił nielegalnie do domu.
Znalazł natychmiast kontakt z organizującą się pr^cą konspiracyjną
w Polskich Siłach Zbrojnych na terenie Piotrowic* zdobył broń 1 rwał sif do akcji przeciwko okupantowi. Dogi Ernesta był pod stałym nadzorom
gestapo 1 nasłanych konfidentów od chwili Jego ucieczki z flarfctfc. Musiał się więc okrywać u znajomych przy ul. Tunelowej lob w lasach sąsiednich, Zniecierpliwią ;i gestapowcy raz po raz otaczali dom Ernesta, uprzeszukl- wali każdy kąt zabudowań i przesłuchiwali domowników, gdzie ukrywa się Ernest. Najwięcej szykan i tortur przeszedł stary ojciec, katowany na oczach dzieci. Nie zdradził syna. Zacięta w uporze matka podtrzymy
wała wszystkich na duchu. V. dniu 5 maja 1940 r. Ernest, wybierając się w teren, został ttjęty przez ges1qpox na dworcu w Katowicach, Miał przy
sobie pistolet. Gestppo poinformowane przez konfidentów, będące na tro
pie rodzącego się na Śląsku ruchu oporu, widziało w Erneście pierwsze ogniwo właściwego tropu, więc przewlekłymi przesłuchaniami 1 torturami usiłowało wydobyć od niego zeznania. Ernest mimo to pozostał nleu^ęty
i nie zdradził nikogo. Po kilku miesiącach irnest wtrącony został do obozu w Mysłowicach, fam przebywał na dalszym śledztwie do połowy
7
kwietnia 1941 r., po czya przeniesiony został ponosmie do katowickiego wio ziania. Najwięcej gnębiła go przpmsowa bezczynność w zatęchłej celi więziennej. Planował ucieczkę, prosząc rodzinę nielegalnym listem o piłkę do żelaza. Jednakże kraty i suury okazały się silniejsze od niego,
świadom tego, co go czeka w liście z dnia 1 aaja 1041 r. do matki /listy pisane obcą ręką/ pisze, żo jego osobista odzież wysłaaa została do doou.
"Obrania sojo, które ssaajdają się Jeszcze © dosm, możesz podarov*aó mola bri braciom lob uczynić z nimi, co sana zadecydujesz. List z dnia 22 saaja 1941 do siostry ... "Bądź tak dobra 1 uspokój aoją Masę. Siedi^zaBi&rtwla się zbytnio soi® losem. Masa otrzyaała zezwolenie aa odwiedziny, ale przez cały czas płakała tak rzewale, m byłem dosłownie zdruzgotany i przez
kilka dni ni© oogłeta nic jeśó, ponadto straciłem ochotę do dalszego życia.
List z dnia 31 maja 1941 do matki: * W niedługim czasie będę miał rozprawę sądową. Może etrzyaaa adwokata, który podojaie się niojej obrony. Nastały tak piękne dni, a Ja sattszę przebywać wśród our$w. Ale cóż maa począć?
Każdy aa swoje przeanacsanie .... Co porabia Ojciec? Jest zdrów? Kochana Mateczko! •.zięfcaję Cl za odwiedziny. Ty Kochana jesteś jedyną, która cni#
nigdy nie potępi i nie zapomni!
List m 8,10.1941 r. do rodziców, "Tąs¬a za Baal stanowi treśó mojego gfrclaglKSS 1 pożera mile bez reszty. Kochaai, nie przejma,! cl o się zbytnio
mim losem. \ szystko jeszcze noże zmienić się aa lepsze. Wszystko Jest
« rękach Boga.
deszcze w Jednym liście z dnia 19.10.1941 r. stwierdza z rezygnacją? ^ e s teci przygotowany no wszystko, nawet na najgorsze." To najgorsze nadeszło.
Skazany w etycznie 1942 r. wyrokiem Sądu Specjalnego aa karę śnierci, został ścięty aa gilotynie w marcu 1942 r., a obwieszczenia, rozlepione aa miejscach publicznych informowały, żo stracony został polski Volks-
schfldllng* Nie była ta jedyna strata w rodzinie Zielińskich. Los brata podzieliła jego najstarsza siostra Jadwiga, zamęczona w obozie w iiavena»
brftek.
8
9
10
11
12