1
SPIS ZAW ARTOŚCI TECZKI —
,.x ... .V).<w v. \ (^ s V ^
- H i
...2 A * ? . 1/1. Relacja 5"i s -Y~5"
I/2. Dokumenty (sensu stricto) dotyczące osoby relatora —
I/3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące osoby relatora —
II. Materiały uzupełniające relację v X,
/
111/1 - Materiały dotyczące rodziny relatora
III/2 - Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r. ___
III/3 - Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji (1939-1945) III/4 - Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945 r.
III/5 - inne...
IV. Korespondencja \ J
V. Nazwiskowe karty informacyjne sj
VI. Fotografie f p s a M
2
3
Z głębokim żalem zawiadamiamy,
4 że dnia 1 VI 2003 r.
zmarta
\7At
Nasza Ukochana Żona, Mama i Babcia
Ś. t P-
IRENA - KRYSTYNA NERWIŃSKA z d. Podgórska
Z a s łu ż o n y le k a rz m e d y c y n y , u c z e s tn ik P o w s ta n ia W a rs z a w s k ie g o , p o ru c z n ik A K z g ru p o w a n ia „ K ry s k a ” i „ P a ra s o l”,
p s e u d o n im „ R e n a -H u c z w a ”.
| O d z n a c z o n a K rz y ż e m V irtu ti M ilita ri.
K rz y ż e m K o m a n d o r s k im O rd e ru O d r o d z e n ia P olski i w ie lo m a in n y m i o d z n a c z e n ia m i
w o js k o w y m i i p a ń s tw o w y m i.
Nabożeństwo żatobne odbędzie się w kościele św. Ignacego
na Wólce Węglowej dnia 6 VI 2003 r. o godz. 13.15, po którym nastąpi wyprowadzenie
do grobu rodzinnego na cmentarzu miejscowym
mąż, dzieci, wnuki
B ę d z ie m y w d z ię c z n i z a o b e c n o ś ć p rz y p o ż e g n a n iu n a s z e j D ro g ie j Z m a rłe j
4
f h .
Z głębokim żalem zawiadamiamy, że dnia 1 VI 2003 r.
zmarła
Nasza Ukochana Żona, Mama i Babcia
Ś. t P-
IRENA - KRYSTYNA NERWIŃSKA z d. Podgórska
Z a s łu ż o n y le k a rz m e d y c y n y , u c z e s tn ik P o w s ta n ia W a r s z a w s k ie g o , p o ru c z n ik A K z g r u p o w a n ia „ K r y s k a ” i „P a ra s o l" ,
p s e u d o n im „ R e n a -H u c z w a ” . __ O d z n a c z o n a K r z y ż e m Y iit u t i M ilita ri, K rz y ż e m K o m a n d o r s k im O r d e r u O d r o d z e n ia P olski
i w ie lo m a in n y m i o d z n a c z e n ia m i w o js k o w y m i i p a ń s t w o w y m i.
Nabożeństwo żałobne odbędzie się w kościele św. Ignacego
na Wólce Węglowej dnia 6 VI 2003 r. o godz. 13.15, po którym nastąpi wyprowadzenie
do grobu rodzinnego na cmentarzu miejscowym
mąż, dzieci, wnuki
B ę d z ie m y w d z ię c z n i z a o b e c n o ś ć p rz y p o ż e g n a n iu n a s z e j D ro g ie j Z m a rłe j
5
6
7
P- V o \ f o - \ Nad grobem zmarłej 31 maja 2003 roku Sp.Ireny Krystyny Nerwińskiej
z d. Podgórskiej - w dniu 6 czerwca 2003 r. na Cmentarzu Północnym w Warszawie
/
Szanowna Rodzino, Szanowni Znajomi,
Szanowne Koleżanki i Koledzy!
Odprowadzamy dzisiaj na Wieczność naszą Koleżankę Sp.Irenę Krysty
nę Nerwińską z domu Podgórską - uczestnika Powstania Warszawskiego - sanitariuszkę pseudonim "Rena Huczwa" 24 kompanii batalionu "Tum" Zgru
powania Armii Krajowej "Kryska" walczącego na Czerniakowie - oficera Wojska Polskiego,
Sp.Irena od najmłodszych lat rozumiała co to patriotyzm i czynnie służyła Polsce.
Aresztowanie ojca Ireny /zamordowany w Starobielsku/ było impulsem do rozpoczęcia wraz ze starszym bratem prac konspiracyjnych.
Po przeniesieniu się z matką do Warszawy w 1944 roku wstąpiła do Wojskowej Służby Kobiet otrzymując przydział sanitariuszki liniowej
przy I I I plutonie ZA kompanii Zgrupowania Armii Krajowej "Kryska".
W Powstaniu Warszawskim przeszła cały szlak bojowy rozpoczynający się od ulicy Kruczej 7. Tam też było jej pierwsze zetknięcie z rannymi ko
legami atakującymi "Małą Pastę" na ulicy Piusa.
Przegrupowanie I I I plutonu na Czerniaków dodało,poza pomocą rannym,do
datkowych obowiązków - nocnych dyżurów w szpitalu ZUS,udziału w pracach ziemnych dla bezpiecznych przejść i wreszcie pogrzebów zabitych.
W tych działaniach była niezmordowana.
Po zbombardowaniu ZUS-u nastąpiło następne przegrupowanie na ulicę Za- górną. Tam wkrótce rozgorzały ciężkie w a l k i k t ó r y c h Zagórna i Idźkow- skiegO' stały się redutami obronnymi,a sanitariuszki musiały spełniać swe zadania w najbardziej ciężkich i niebezpicznych okolicznościach.
Wreszcie ostatni rejon działań "Reny" to ulica Solec i brzeg Wisły, gdzie opieka nad rannymi splatała się z ciężką pracą w ogniu bitewnym przy ewakuacji poszkodowanych pontonami na Pragę.
Na dzień przed upadkiem Czemiakowa z grupą 7 osób - rozbitków z 24 kompanii udało się "Renie" 22 września przejść kanałami na Moko
tów. Tam w batalionie "Parasol" otrzymała nowe zadania.
Pod koniec walk na Mokotowie 27 września weszła ponownie do kanałów, konwojując rannych wycofujących się do Śródmieścia.
2 października - po uprzednim odnalezieniu matki - wraz z ludnoś
cią cywilną opuściła Warszawę.
Po wojnie poświęciła się profesji,która była przedłużeniem służby czasu wojennego. Studia medyczne ukończyła w 1950 roku.
8
Jako lekarz została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami.
W i950 roku założyła rodzinę. Oboje z mężem wychowali dwie wspania
łe córki.
Życie i działania Sp,Ireny zostały uhonorowane : Orderem Wirtuti Militari,Krzyżem Walecznych,Krzyżem Powstańczym oraz Kawalerskim i Ko
mandorskim Krzyżem Odrodzenia Polski.
Była czynnym członkiem naszego Środowiska Żołnierzy Zgrupowania /
AK "Kryska” .Żyła i dzieliła się wspomnieniami jakże dramatycznego okresu historii Polski,jednak wypełnionymi nadzieją.
Żegnamy Cię Irenko - osobiście moja rówieśniczko - przepraszam za tę dygresję,ale ja również urodziłem się w maju, również 24 roku, i również w G n ie ź n ie .... Kto wie,czy nasze Mamy nie znały się wówczas.
Żegnamy Cię serdecznie i ż żalem.
Niech przyjmie Cię polska ziemia, - ziemia Warszawy, o którą wal
czyłaś.
Cześć Twojej pamięci!
"Słowo" wygłosiłJanusz Dereziński "Jarosz" ze Środowiska Zgrupowania AK "Kryska"* wykorzystując również Wspomnienia serdecznej Przyjaciółki Sp. Ireny - Pani Aliny Gieburowskiej.
9
10
11
12
13
14
kJ . 3 ^ /
Prof. drhab. Elżbieta Zawacka
ul. Gagarina 136 m 26, tal. 65-17-344
^ 8 7 - 1 0 0 T O R U Ń S ?
L Ó.K *> 5?V/f. 2
! ^
kj_ /v\ a/
2 -o \ 2_
Toruń 22 VII 2003 r. ''Ty , fl . , ..
4
:r
Pan Janusz Dereziński ul
Warszawa
Szanowny Panie,
Dziękujemy za przesłanie materiałów dotyczących śp. Ireny Nerwińskiej z d.
Podgórskiej. Na ich podstawie została założona w naszym Archiwum Wojennej Służby Kobiet teczka osobowa o numerze inwentarza 3460/WSK.
Obecnie trwają intensywne prace nad Słownikiem Kobiet odznaczonych Orderem Wojennym Virtuti Militari. Irena Nerwińska figuruje na naszej liście kobiet odznaczonych VM, ale nie posiada jeszcze weryfikacji i prawdopodobnie jej biografia znajdzie się w tomie IV Słownika - Suplement. Będziemy wdzięczni jeśli zechce Pan przesłać inne materiały na jej temat lub skontaktuje nas z kimś kto mógłby to zrobić. Zależy nam na Jej fotografii i wszelkich dokumentach lub ich kserokopiach związanych z Jej osobą. Przesyłam schemat relacji WSK, może zechce Pan $8 opracować. Będziemy wdzięczni za wszelką pomoc.
Czy zechciał by Pan napisać od kogo dowiedział się Pan o naszym Archiwum?
Załączamy materiały informacyjne na temat naszej Fundacji i działającego w jej ramach Memoriału Generał Marii Wittek.
15
Janusz Dereziński Warszawa,ul.
jp Jc^ Warszawa,6.06.2003 r. ^
Archiwum Pomorskie AK i Archiwum WSK
87 - 100 Toruń ul.Garbary 2
Spełniając prośbę jednej z uczestniczek uroczystości pogrzebowej Sp.Ireny Nerwińskiej z d.Podgórskiej,w załączeniu przesyłam moje"Słowo"
nad grobem Sp.Ireny.
Załącznik - "Nad grobem" Z uszanowaniem
F U N D A C J A
‘Archiwum i Muzeum Pomorskie Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Polek*
w Toruniu
Wpłynęło dni;.* Z % 06. 0 >..
l <k..ZM *i &U.-U2/0Z..
...ML ...
/ęp
-Załącznik*
16
17
18
19
20
21
22