SEMINARIUM DOKTORANCKIE
SZYK ZDANIA. ASPEKTY GRAMATYCZNE I PRAGMASEMANTYCZNE
Prowadzący: prof. dr hab. Lesław Cirko Treści :
Przedmiotem badań w ramach seminarium są reguły linearnego uporządkowania składników wypowiedzi. Jest to obszar wiedzy o języku o szczególnym znaczeniu w lingwistyce: w żadnym innym zjawisku gramatycznym nie kumulują się z taką siłą czynniki pragmasemantyczne, morfosyntaktyczne i prozodyczne. Mimo to tzw. „szyk wyrazów” jest w pracach polonistycznych często zupełnie marginalizowany, a w badaniach neofilologicznych opisywany w sposób bardzo nieprecyzyjny. Studium przypadku, bo taką formułę będzie miało proponowane seminarium, pozwoli omówić stan badań nad regułami serializacji w poszczególnych językach, wykazać ograniczenia poszczególnych metod, precyzyjnie określić istotę problemów i przedyskutować alternatywne metody ich rozwiązania. Sposób dochodzenia do wniosków ma mieć charakter instruktażowy, tak aby wypracowane w trakcie seminarium formy interpretacji zjawisk mogły zostać przeniesione przez Doktorantów do ich badań.
Lektury podstawowe:
Do samodzielnego przestudiowania:
Jan Czochralski: Gramatyka funkcjonalna języka niemieckiego. Warszawa1994 (i wyd. poźniejsze):
Wiedza Powszechna. [Znajomość języka niemieckiego nie jest wymagana. Do lektury zalecany rozdział 4.4: Szyk zdania.]
Der kleine Duden. Mała gramatyka języka niemieckiego. Opr. niem. Rudolf i Ursula Hoberg. Opr.
polskie Roman i Grażyna Lewiccy. Warszawa 1997: Wydawnictwo Szkolne PWN. [Znajomość języka niemieckiego nie jest wymagana. Do lektury zalecany rozdział 6: Szyk wyrazów w zdaniu.]
Stanisław Jodłowski: Podstawy polskiej składni. Warszawa 1976 (i wydania późniejsze): PWN [Do lektury zalecany rozdział 6: Analiza kursoryczna toku informacji...]
Tomasz P. Krzeszowski: Gramatyka angielska dla Polaków. Warszawa1984 (i wydania póź-niejsze):
PWN [Znajomość angielskiego nie jest wymagana. Do lektury zalecane rozdziały dotyczące szyku.]
Henryk Łebek: Zarys gramatyki francuskiej. Warszawa (i wydania późniejsze): PWN 1967 [Znajomość francuskiego nie jest wymagana. Do lektury zalecane rozdział dotyczący szyku.]
Literatura niezbędna do opracowania prezentacji:
Doktoranci wybierają ich zdaniem najlepsze opracowania z zakresu własnej filologii (wybór należy uzasadnić!) dotyczące reguł linearnego uporządkowania składników wypowiedzi (co najmniej cztery pozycje, w tym jedna „gramatyka uniwersytecka”).
Literatura uzupełniająca:
Uczestnicy seminarium otrzymają, jeśli zajdzie taka potrzeba, materiały autorskie prowadzącego seminarium
Warunki zaliczenia:
Warunkiem zaliczenia seminarium jest przedstawienie (na ocenę) dwóch prezentacji. Pierwsza z nich będzie związana z tematem ramowym seminarium, druga to popularnonaukowa prezentacja własnej rozprawy doktorskiej. Przygotowanie prezentacji to przedłożenie wersji pisanej w konwencji artykułu problemowego (nie mniej niż 4 i nie więcej niż 6 stron A4, Times 12, odstęp między wierszami 1,5, marginesy po 2,5 cm) oraz swobodne wygłoszenie (bez notatek, bez pomocy multimedialnych) wersji mówionej przygotowanego referatu (pierwsza prezentacja w konwencji głosu w dyskusji naukowej, druga prezentacja dopuszcza konwencję „gawędy”). Żadna prezentacja nie może być krótsza niż 12 minut i nie może przekroczyć 15 minut; zachowanie dyscypliny czasowej będzie jednym z kryteriów oceny).
Ocena końcowa to średnia ocen za obie prezentacje.
Ocenie podlegają wyłącznie prezentacje w formie wygłoszonego referatu. Wersja pisemna nie stanowi przedmiotu oceny, jej przedłożenie dopuszcza do prezentacji ustnej.
