Wstęp do kryminologii

(1)

Materiały dla kierunku Kryminologia Zajęcia nr 1, 2019/2020 Mgr Karolina Piech

(2)

Pojęcie kryminologii

• Nauka o przestępstwie

• Nauka społeczna zajmująca się badaniem i gromadzeniem całościowej wiedzy o przestępstwie, przestępczości, sprawcy, ofierze, a także na temat instytucji i mechanizmów zapobiegania i zwalczania

przestępczości

• Nauka o przestępstwie i przestępcy, o objawach i przyczynach przestępczości i innych z nią związanych zjawiskach patologii społecznej oraz o metodach ich eliminacji

(3)

Pojęcie kryminologii

• Nauka społeczna zajmująca się badaniem i gromadzeniem całościowej wiedzy na temat przestępstwa jako pewnej szczególnej formy

zachowania dewiacyjnego, przestępczości jako pewnego zjawiska

społecznego, a także osoby sprawcy przestępstwa, jak również ofiary przestępstwa, a także instytucji i mechanizmów kontrolnych, jakie

tworzą społeczeństwa w celu zapobiegania i zwalczania przestępczości

(4)

Kryminologia jako nauka interdyscyplinarna

• Kryminologia a nauki medyczne

• Kryminologia a nauki biologiczne

• Kryminologia a psychologia

• Kryminologia a psychiatria

• Kryminologia a pedagogika

• Kryminologia a statystyka

• Kryminologia a socjologia

• Kryminologia a ekonomia

(5)

Kryminologia a inne nauki penalne

• Kryminologia a prawo karne materialne

• Kryminologia a prawo karne procesowe

• Kryminologia a kryminalistyka

(6)

Działy kryminologii

• Wiktymologia

• Etiologia kryminalna

• Fenomenologia

• Suicydologia

(7)

Początki kryminologii

• C. Lombroso

• P. Topinard

• Koniec XIX wieku

• W swojej pracy naukowej koncentrowali się na przestępczości, jako na zjawisku znajdującym się wówczas w kręgu nauk antropologicznych

(8)

Kierunek antropologiczny

• · koncepcja Mendla o dziedziczeniu

• · teoria teleogonii – eksterminacja niewygodnych ludzi, np. Niemek, które współżyły z mężczyznami innych ras podczas II wojny śiwatowej

• · badania Langa nad bliźniętami

(9)

Kierunek socjologiczny

• · Teoria anomii, której twórcą był Emil Durkheim; przestępstwo jest traktowane jako fakt lub zjawisko społeczne;

• · Teoria zróżnicowanych powiązań – Edwin Shuterland -> Każdy

człowiek kształtuje swoja osobowość w oparciu o zachowania innych ludzi.

(10)

Koncepcja nowej kryminologii

• Prof. Falandysz

• Przestępstwo jako decyzja klasy rządzącej

• Falandyzacja prawa

• Koncepcja marksistowska

(11)

Główne obszary badań

• przestępstwo jako jedna z kategorii społecznych,

• przestępczość jako zjawisko społeczne,

• sprawca przestępstwa,

• ofiara przestępstwa,

• instytucje kontroli społecznej oraz reakcja społeczna.

(12)

Ciekawostki

Pierwszy raz termin kryminologia pojawił się w 1879 roku i został użyty w pracy francuskiego antropologa Paula Topinarda.

Niektórzy naukowcy za pierwszego kryminologa uważają lekarza Giambattiste della Porta.

Pierwszy podręcznik do kryminologii (pod tym tytułem) wydał w 1885 roku włoski prawnik R. Galofalo.