Jacek W. Czartoszewski
Powstanie i działalność Centrum
Ekologii Człowieka i Bioetyki
-Międzywydziałowego Instytutu na
Uniwersytecie Kardynała Stefana
Wyszyńskiego w Warszawie
Studia Ecologiae et Bioethicae 1, 667-679
Х ,Х . . Stu dia . л
т
_
^Ecologiae et Bioethicąę Ą S ? 1/2 0 0 3 / ..JT'Jacek W . C ZA RTO SZEW SK I*
Powstanie i działalność Centrum Ekologii Człowieka
i Bioetyki - Międzywydziałowego Instytutu
na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego
w Warszawie
I. Powstanie Centrum Ekologii Człowieka i Bioetyki
Z chwilą przekształceniem Akademii Teologii Katolickiej w U niw er sytet Kardynała Stefana W yszyńskiego w Warszawie pojawiła się m ożli w ość powstawania wew nątrz uczelni m iędzyw ydziałow ych jednostek naukowo-dydaktycznych, które m iały tworzyć nowy charakter Uczelni. W związku z tym 18 lutego 2000 r. zebrała się grupa iniqatyw na w skła dzie: prof, dr hab. Zygmunt Niewiadomski - prorektor UKSW, ks. prof, dr hab. Józef M. Dołęga - dziekan W ydziału Filozofii Chrześcijańskiej UKSW, prof, dr hab. Maria Ryś, ks. prof, dr hab. Wojciech Bołoz, ks. dr Andrzej A bdank-Kozubski, dr Jan Sandner, ks. m gr Jacek W. Czarto szewski i ks. mgr Antoni Skowroński, która postanowiła wystąpić do Se natu Uczelni o powołanie międzywydziałowej jednostki, która podejm o wała by badania, dydaktykę, działalność wydawniczą i doradztwo w za kresie ochrony życia i zdrowia człowieka, zajmując się rozwojem i sze rzeniem wiedzy z zakresu ekologii człow ieka, sozologii, etyki (zw łasz cza bioetyki i etyki środowiskowej), filozofii, psychologii, nauk o rodzi nie, nauk prawnych, nauk biologicznych i pedagogiki. Postanowiono też wykorzystać doświadczenia istniejącej od roku 1985 na W ydziale Filozo fii Chrześcijańskiej Akademii Teologii Katolickiej (od 1999 r. UKSW) Sek- q i Ekologii Człowieka i Bioetyki kształcącej magistrów filozofii, specjali stów „Ekologii człowieka i bioetyki".
Dwa m iesiące później Senat Uniw ersytetu Kardynała Stefana W y szyńskiego w Warszawie uchwałą nr 6/2000 z 16 marca 2000 pozytywnie zaopiniował powstanie Centrum Ekologii Człowieka i Bioetyki Uniwer sytetu Kardynała W yszyńskiego w Warszawie jako jednostkę
międzywy-Instytut E k ologii i B ioetyk i U niw ersytetu Kardynała Stefana W yszyń sk iego w W arszawie, w W arszawie.
działow ą podlegającą bezpośrednio Prorektorowi ds. Rozwoju i W spół pracy, której celem będzie organizowanie interdyscyplinarnych studiów, wykładów i działalności wydawniczej w zakresie ekologii człow ieka i bioetyki.
W dniu 7 kwietnia 2000 r. ks. prof, dr hab. Roman Bartnicki - rektor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w W arszawie zarządze niem nr 2/2 0 0 0 utworzył z dniem 15 kwietnia 2000 r uczelniane Centrum Ekologii Człowieka i Bioetyki, jako międzywydziałow ą jednostkę orga nizacyjną prowadzącą interdyscyplinarną działalność badaw czą, usługo- wo-doradczą, szkoleniową, promocyjną i wydawniczą w zakresie bioety ki i ekologii. Zgodnie z regulaminem do zadań Centrum należy:
1. Prowadzenie badań w dziedzinie ekologii człowieka i bioetyki, 2. Organizowanie studiów, kursów i konferencji, szczególnie o charak
terze interdyscyplinarnym,
3. Działalność wydawnicza i edukacja problematyki związanej z ekolo gią człowieka i bioetyką,
4. Świadczenie usług naukowo-badawczych (ekspertyzy i doradztwo), 5. Organizowanie interdyscyplinarnych zespołów dla realizacji celowych
zadań (np. grantów KBN).
Pierw szym dyrektorem Centrum został ks. prof, dr W ojciech Bołoz, zastępcą dyrektora prof, dr hab. Maria Ryś.
Powołano też Radę Naukową Centrum w składzie: 1. ks. prof, dr hab. Wojciech Boloz - przewodniczący Rady 2. ks. prof. UKSW dr hab. Józef M. Dołęga
3. prof. UKSW dr hab. Maria Ryś
4. prof. UKSW dr hab. Anna Siniarska-Wolańska 5. prof, dr hab. Napoleon Wolański
6. ks. prof, dr hab. Bernard Hałaczek 7. prof. UKSW dr hab. Konrad Gałuszko 8. prof. UKSW dr hab. Jerzy Macewicz 9. ks. dr Andrzej Abdank-Kozubski 10. ks. dr Zbigniew Lepko
11. dr Jan Sandner
12. ks. m gr Jacek W. Czartoszewski - sekretarz Rady
II. Działalność wydawnicza
W styczniu 2001 r. pow ołano Radę Program ową serii wydawniczej Centrum Ekologii Człowieka i Bioetyki w składzie:
1. ks. prof, dr hab. Józef M. Dołęga - przewodniczący 2. ks. prof, dr hab. Wojciech Boloz
4. prof, dr hab. Napoleon Wolański 5. prof. dr hab. Anna Siniarska-Wolańska
oraz Komitet Redakcyjny w składzie:
1. ks. prof, dr hab. Józef M. Dołęga - przewodniczący 2. prof. dr hab. Anna Siniarska-Wolańska
3. ks. Jacek W. Czartoszewski Pierwsze tomy serii:
1. Ochrona środowiska społeczno-przyrodniczego w filozofii i teologii, red. Józef M. Dołęga, Jacek W. Czartoszew ski, Antoni Skow roński., ukazał się w roku 2001 r.
2. Utylitaryzm w bioetyce. Jego założenia i skutki na przykładzie poglą dów Petera Singera, red. Wojciech Bołoz i Gerhard Hover, ukazał się we wrześniu 2002 r.
W czerw cu 2001 r. pow stała nowa seria w ydaw nicza pod nazwą Chrześcijańska edukacja ekologiczna. W skład Rady Program ow ej serii weszli:
— Józef M. Dołęga - przewodniczący — Wojciech Bołoz
— Jacek W. Czartoszewski — Stanisław Dziekoński — Jadw iga Leśniewska — Maria Ryś
— Anna Siniarska-Wolańska — Jerzy Skrabania
oraz Komitetu Redakcyjnego:
— Stanisław Dziekoński - przewodniczący — Jacek W. Czartoszewski - sekretarz — Jadwiga Leśniewska
— Jerzy Skrabania Pierwsze tomy serii:
1. Edukacja ekologiczna na progu XXI wieku. Stan, m ożliwości, progra my, red. Jacek W. Czartoszewski, ukazał się w październiku 2001 r. 2. Edukacja w naturze czyli jak pokochać, poznać, zrozum ieć i chronić
przyrodę, red. Jadwiga Leśniewska i Jacek W. Czartoszewski, ukazał się w październiku 2002 r.
3. Etyka środow iskowa wyzw aniem XXI wieku, red. Jacek W. Czarto szewski, ukazał się w październiku 2002 r.
4. W ychow anie do poszanow ania środowiska społeczno - przyrodni czego, red. Jacek W. Czartoszewski i Janusza M. Kotowskiego, ukazał się w październiku 2003 r.
5. Konflikty społeczno - ekologiczne, red. Jacek W. Czartoszewski, uka zał się w październiku 2003 r.
III. Dydaktyka
W październiku 2000 r. Centrum rozpoczęło działalność dydaktyczną w zakresie ochrony życia i zdrowia człowieka otwierając studia podyplo m owe:
1. Podyplomowe Studium Ekologii Człowieka i Edukacji Ekologicznej — kształcące specjalistów -anim atorów edukacji ekologicznej, nauczycieli podejm ujących systemow ą edukację ekologiczną szkolną i pozaszkolną oraz specjalistów z zakresu ochrony środowiska (prawa środow iskow e go, polityki ekologicznej, działalności proekologicznej).
Kierownikiem Studium został ks. prof, dr hab. Józef M. Dołęga, a zastęp cą ks. Jacek W. Czartoszewski. Na Studium zajęcia dydaktyczne prowadzili: — ks. prof, dr hab. Józef M. Dołęga - sozologia, filozofia ekologii, semina
rium dyplomowe
— prof, dr hab. Jerzy Chmurzyński - etologia a człowiek i ochrona środo wiska
— ks. prof, dr hab. Waldemar Chrostowski - problematyka życia i zdro wia w bibli
— ks. prof, dr hab. Jacek Salij - zarys antropologii teologicznej
— prof. dr hab. Anna Siniarska-Wolańska - wybrane zagadnienia z ekolo gii człowieka i seminarium dyplomowe
— dr Jadwiga Leśniewska - ekoteologia i seminarium dyplomowe
— ks. prof, dr hab. Wojciech Boloz - podstawy bioetyki i etyka środowi skowa
— prof, dr hab. Artur Andrzejuk - antropologia filozoficzna — ks. dr Andrzej Abdank-Kozubski - antropologia filozoficzna — ks. prof, dr hab. Ryszard Moń - podstawowe zagadnienia etyki — prof, dr hab. Ewa Podrez - historia etyki
— dr Karol Karski - międzynarodowe prawo ochrony środowiska — mgr inż. Marek Haliniak - prawo ochrony środowiska
— dr Anna Kalinowska - teoria i metodyka edukacji ekologicznej
— prof, dr hab. Maria Ryś - edukacja ekologiczna w rodzinie, psychologia małżeństwa i rodziny
— dr n. med. Jacek A. Piątkiewicz - skodyfikowane zbiory zasad bioetycz nych i studium wybranych przypadków bioetycznych
— prof, dr hab. Jerzy Macewicz - uwarunkowania genetyczne współcze snych zagrożeń życia i zdrowia człowieka oraz seminarium dyplomowe — dr Maciej Rudnicki - prawo ochrony środowiska, ekonomia inwestycji
— dr Renata Muszyńska - filozoficzne źródła refleksji ekologicznej i semi narium dyplomowe
— dr Bożena Sosak-Świderska - globalne zagrożenia środowiska
— dr Danuta Ługowska - implikacje antropologiczne leczenia zespołu uza leżnień
— ks. dr Stanisław Dziekoński - wychowanie ekologiczne w rodzinie, eko logia rodziny ludzkiej
— mgr Honorata Waszkiewicz - podstawy pedagogiki i metodyka edukacji ekologicznej
— mgr Anna Batorczak - edukacja ekologiczna z zastosowaniem Internetu — mgr Grzegorz Embros - techniki komputerowe
— dr n. med. Zygmunt Filipowicz - medycyna cywilizacji europejskiej — ks. mgr Józef Jachimczak - problematyka: duszpasterstwo wśród cho
rych
— ks. Jacek W. Czartoszewski - cw. z sozologii, antropologii filozoficznej, elementy kultury ekologicznej i metodyka pracy naukowej.
W dniu 24 kwietnia 2001 r. Studium zorganizowało Seminarium Na ukowe będące imprezą towarzyszącą obchodom Dnia Ziem i pt. Edukaqa ekologiczna na progu XXI wieku, na którym referaty wygłosili:
— mgr Grażyna Hodun - koordynator obchodów Dnia Ziemi,
— dr Małgorzata Falencka-Jabłońska - Instytut Badawczy Leśnictwa w W arszawie,
— prof, dr hab. Józef Jaroń - Akademia Podlaska w Siedlcach,
— ks. prof, dr hab. Julisław Łukom ski - Akademia Św iętokrzyska w Kielcach,
— m gr Tadeusz Burger - Ministerstwo Środowiska
— dr inż. Tadeusz Szczurek - Wojskowa Akademia Techniczna Warszawa, — dr Danuta Tomaszewska - Uniwersytet Warmińsko-Mazurski Olsztyn, — m gr Sławomir Baczulis - Akademia im. Kazimierza W ielkiego w Byd
goszczy,
— prof, dr hab. Napoleon Wolański i prof. dr hab. Anna Siniarska-W o lańska - Centrum Ekologii Człowieka i Bioetyki UKSW W srszawa, — prof, dr hab. Piotr Gliński - Polska Akademia Nauk Warszawa, — dr inż. Krzysztof Biernat - Szkoła Główna Pożarnictwa Warszawa, — dr Zdzisław Czaja i mgr Paweł Bajon - Akademia Rolnicza w Poznaniu, — m gr Andrzej M azur - W ojewódzki Fundusz Ochrony Środow iska i
Gospodarki Wodnej w Toruniu.
W dniu 20 kwietnia 2002 r. Studium zorganizowało II Ogólnopolską Konferencję Naukową pt. Etyka środowiskowa jako wyzwanie XXI wie ku, na której referaty wygłosili:
— dr Artur Pawłow ski, PL Lublin - Etyka środow iskow a a rozwój zrów now ażony
— o. Stanisław Jaromi, KUL Lublin, Franciszkańskie inspiracje dla etyki środow iskow ej
— prof, dr hab. W łodzim ierz Tyburski, UMK Toruń - Praktyczny w y miar etyki środowiskowej
— prof, dr hab. Jerzy M acew icz, UKSW Warszawa - Upraw a transge- nicznej żywności - etyka i manipulacje genetyczne
— m gr Ewa Sieniarska, Społeczny Instytut Ekologiczny Warszawa - Ne gatywne skutki wprowadzania genetycznie modyfikowanych organi zmów na rynek, patentowanie żywych organizmów
— mgr Elżbieta Priwieziencew, Społeczny Instytut Ekologiczny Warsza wa - Żyw ność zawierająca m odyfikow ane organizm y na polskim rynku: stan prawny, prawa konsumenta
— prof, dr hab. Ewa Podrez, UKSW W arszaw a- Etyka środow iskow a jako projekt twórczego uczestnictwa
— ks. prof, dr hab. Julisław Łukomski, AS Kielce - Etyka środowiskowa jako element kultury
— ks. prof, dr hab. Jan Sochoń, UKSW Warszawa, Kategoria „życie" w pismach św. Franciszka i F. Nietzschego
— dr inż. Adam Kowalak, CEEW Krosno - Etyczne aspekty edukacji środowiskowej w świetle teorii edukacyjnych
— dr Andrzej W. Swiderski, AP Siedlce - Zapotrzebowanie na bodźce biospołecznego środowiska, a zachowania wartościujące
— m gr Dariusz Sarzała, U KSW Warszawa, Edukacja ekologiczna w aspekcie etyki środowiskowej
— dr Danuta Tomaszewska, UW -M Olsztyn - Typologia podstaw m iesz kańców osiedli popegeerowskich wobec środowiska przyrodniczego - aspekty społeczne
— ks. mgr Mirosław Przechowski, WSD Pelplin - Związki człowieka ze środow iskiem w świetle skłonnościowej teorii przyczynow ości K. Poppera
— m gr M ariusz Ciszek, AP Siedlce - Antropocentryczne czy teocen- tryczne podstawy chrześcijańskiej etyki środowiskowej?
— prof, dr hab. Napoleon Wolański i prof. dr hab. Anna Siniarska-Wo- lańska, UKSW Warszawa, M ożliwości przystosow ania człow ieka i etyczna aspekty ich wykorzystania
W dniu 26 kwietnia 2003 r., Studium zorganizowała III Ogólnopolską Konferencję Naukową pt. Konflikty społeczno - ekologiczne w Polsce, na której referaty wygłosili:
— dr Janusz Radziejowski, W szechnica Polska - SW TW P - Konflikty w o kół ochrony przyrody
— dr Anna Kalinowska, Uniwersyteckie Centrum Badań nad Środow i skiem Przyrodniczym UW - Rola kom unikacji społecznej wokół ochrony przyrody
— dr Zbigniew W róblew ski, W F KUL Lublin, Konflikty w artości w ochronie środowiska
— m gr Piotr Frączak, Stow arzyszenie Asocjacje Warszawa - Konflikty ekologiczne w mieście
— dr Dariusz Liszewski, IF UW -M Olsztyn, K onflikty w okół Puszczy Białow ieskiej
— ks. dr Henryk Niemiec, IF WFCh UKSW - Antropologiczne implika cje konfliktów między ludźmi
— dr Andrzej Świderski, Akademia Podlaska Siedlce - Osobowościowe uwarunkowania powstawania konfliktów między ludźmi
— dr Danuta Ługowska, IF WFCh UKSW - Komunikacja a humanizacja życia
— prof, dr hab. Maria Ryś, IP W FCh UKSW - Zasady integrującego roz wiązywania konfliktów
— dr Jan Sandner, IEiB W FCh UKSW - Człowiek a środowisko.
W roku akademickim 2000/2001 studia podjęło 16 słuchaczy, w roku 2001/2002 - 20 słuchaczy, natom iast w roku 2002/2003 - 22 słuchaczy, w roku akademickim 2003/2004 pozostało na roku drugim 12 słuchaczy.
2. Podyplomowe Studium Bioetyki - kształcące profesjonalnych bio- etyków mogących pełnie funkcje konsultantów bioetycznych w zakładach opieki zdrowotnej i placówkach opiekuńczych oraz nauczycieli bioetyki w szkołach i na kursach realizujących program edukacji bioetycznej.
Kierownikiem Studium został ks. prof, dr hab. Wojciech Bołoz. Zaję cia dydaktyczne na Studium prowadzili:
— ks. prof, dr hab. Wojciech Bołoz
— ks. prof, dr hab. Waldemar Chrostowski — m gr Marcin Erenc
— prof, dr hab. Tadeusz Mazurczak — ks. prof, dr hab. Ryszard Moń — dr n. med. Jacek A. Piątkiewicz — prof, dr hab. Maria Ryś
— ks. prof, dr hab. Jacek Salij — prof, dr hab. Ewa Podrez — m gr Iwona Stanis
— ks. mgr Józef Jachimczak — ks. dr Marek Dziewiecki
— dr n. med. Grażyna Cholewińska-Szymańska — dr Krzysztof Wojcieszek
— prof, dr hab. M arek Wichrowski
— prof, dr hab. n. med. Wojciech Rowiński — dr n. med. Marek Kośmicki
— dr n. med. Bohdan T. Woronowicz — dr n. med. Jerzy Umiastowski — prof. dr hab. Jan F. Terełak — dr n. med. Ołdakowska-Jedynak
W dniu 16 czerwca 2001 r. Studium zorganizowało Sym pozjum Na ukowe pt. Eutanazja jako wyzwanie, na którym referaty wygłosili: — prof, dr hab. n. med. Grzegorz Opala - Minister Zdrowia,
— ks. prof, dr hab. Waldemar Chrostowski - Prorektor UKSW Warszawa, — prof, dr hab. Marek Safian - Prezes Trybunału Konstytucyjnego, — prof, dr hab. n. med. H ubert Kwieciński - Akademia M edyczna w
W arszawie,
— ks. prof, dr hab. Paweł Góralczyk - Wydział Teologiczny UKSW Warszawa, — ks. prof, dr hab. Wojciech Bołoz - Centrum Ekologii Człowieka i Bio
etyki UKSW Warszawa,
— dr Tomasz Dangel - Warszawskie Hospicjum dla Dzieci,
— lek. med. Mariola Lembas-Sznabel - Pomorska Akademia Medyczna, Zespół Opieki Paliatywnej w Szczecinie,
— ks. dr Piotr Krakowiak - Hospicjum w Gdańsku.
W roku akademickim 2000/2001 studia podjęło 56 słuchaczy, a w roku akadem. 2001/2002 - 33 słuchaczy. W roku akadem ickim 2002/2003 z braku chętnych naboru nie przeprowadzono.
3. Podyplom owe Studium Integralnej Profilaktyki U zależnień - kształcące anim atorów podejm ujących działania profilaktyczne w róż nych środow iskach - szkołach, placówkach w ychow aw czych, domach dziecka, a także w rodzinach, parafiach, gminach, itp.
Kierownikiem Studium została prof, dr hab. Maria Ryś. Zajęcia dy daktyczne na Studium prowadzili:
— prof, dr hab. Maria Ryś
— ks. prof, dr hab. Wojciech Bołoz
— ks. prof, dr hab. Bronisław Mierzwiński — ks. prof, dr hab. Jan Bielecki
— ks. prof, dr hab. Jacek Salij — ks. dr Marek Dziewiecki
— ks. prof, dr hab. Czesław Cekiera — dr Krzysztof Wojcieszek — m gr Joanna Łukjaniuk — mgr Tadeusz Wieszczyk — mgr Małgorzata Walaszczyk — mgr Joanna Sakowska — m gr Ewa Puchała — dr Maria Jankowska
W dniu 17 czerwca 2001 r. Studium zorganizowało Seminarium Nauko we pt. Wobec współczesnych zagrożeń, na którym referaty wygłosili: — ks. prof, dr hab. Czesław Cekiera - Katolicki Uniwersytet Lubelski, — prof, dr hab. n. med. Jan Rowiński - W ojskowy Instytut M edycyny
Lotniczej Warszawa,
— prof. dr hab. Jan F. Terelak - Instytut Psychologii UKSW Warszawa, — prof, dr hab. Kazimierz Zabłocki - Instytut Psychologii UKSW War
szawa,
— prof, dr hab., dr h. c. Tadeusz Chruściel - Członek Zarządu Towarzy stwa Polsko-Szwajcarskiego,
— prof, dr hab. Henryk Gasiul - Instytut Psychologii UKSW Warszawa, — prof, dr hab. Maria Ryś - Centrum Ekologii Człow ieka i Bioetyki
UKSW Warszawa,
— ks. prof, dr hab. Władysław Majkowski - W ydział Nauk Społecznych i Historycznych UKSW Warszawa,
— m gr Tadeusz W ieszczyk - Centrum Ekologii Człow ieka i Bioetyki UKSW Warszawa,
— m gr Joanna Łukjaniuk - Centrum Ekologii Człow ieka i Bioetyki UKSW Warszawa,
— ks. mgr Grzegorz Kudlak - Duszpasterstwo Penitencjarne.
W roku akademickim 2000/2001 studia rozpoczęło 96 słuchaczy, a w roku 2001/2002 - 63 słuchaczy, w roku 2002/2003 - 70 słuchaczy, a w roku 2003/2004 - 61 słuchaczy.
IV. Konferencje naukowe
1. Centrum Ekologii Człowieka i Bioetyki było w spółorganizatorem II M iędzynarodowej Konferencji Naukowej pt. Prymas Tysiąclecia a ro dzina w Polsce. Kardynał Stefan Wyszyński w pamięci Polski Północno- W schodniej. Augustów 31 maja 2001 r., na której wygłoszono następujące referaty:
— ks. bp dr Edward Samsel - biskup ełcki
— ks. prof, dr hab. Józef M. Dołęga - dziekan WFCh UKSW
— m gr Hubert Kaczmarski - UKSW Warszawa - Zamyślenia nad gene alogią Prymasa Tysiąclecia. Korzenie wielkości - rodzina
— ks. prof, dr hab. Stanisław Kowalczyk - W ydział Nauk Społecznych KUL Lublin - Prawa osobowe człowieka w świetle nauczania Kardy nała Stefana Wyszyńskiego
— prof, dr hab. Krystyna Ostrowska - M inisterstwo Edukacji N arodo wej i WFCh UKSW Warszawa - Problemy wychowawczo-socjalizacyj- ne rodziny w okresie polskich przemian
— dr Lucyna Wiśniewska-Rutkowska - Akademia Świętokrzyska Kielce - Człowiek, rodzina, społeczeństwo w poglądach Kardynała Stefana W yszyńskiego
— dr Irena M ikłaszew icz - Universitas Studiorum Polona Vilniensis - Rodzina na Wileńszczyźnie
— prof, dr hab. Siergiej Jackiew icz - Białoruś - N auczanie Kardynała Stefana Wyszyńskiego a współczesne zmiany w życiu rodzinnym na Białorusi
— ks. dr M ieczysław Ozorowski - ISnR WT UKSW Warszawa - G od ność i pow ołanie kobiety w nauczaniu Kardynała Stefana W yszyń skiego
— m gr Agnieszka Dębska - W FCh UKSW Warszawa - Rola matki w na uczaniu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
— dr Maria Jankowska - Centrum Ekologii Człowieka i Bioetyki UKSW Warszawa - Kształtow anie osobowości najw ażniejszym zadaniem człowieka
— dr J. Halina Marczak - Uniwersytet Gdański - Uwarunkowania pato logii społecznej w rodzinach obojętnych religijnie
— dr Alina Rynio - W ydział Nauk Społecznych KUL Lublin - Naród przedm iotem pedagogizacji i środow iskiem w ychow ującym w na uczaniu Prymasa Tysiąclecia
— m gr Bogusława Lew andowska - W T UKSW W arszawa - Polskość jako specyficzne przeżywanie wartości. Kardynał Stefan W yszyński o kulturze polskiej
— ks. dr Józef S. Łupiński - Wyższe Seminarium Duchowne w Łomży - Wielka Nowenna M ilenijna w Diecezji Łomżyńskiej
— dr Honorata Cyrzan - Uniwersytet Gdański - Praca jako wyznacznik wartości życia w świętych księgach i tradycji judaizm u, chrześcijań stwa i islamu
— ks. dr Stanisław Dziekoński - W T UKSW Warszawa - Rodzina w na uczaniu Kościoła Katolickiego
— ks. dr Adam Skreczko - Katedra Teologii Uniwersytetu w Białym sto ku i W ydział Teologii UKSW Warszawa - M ałżeństwo i rodzina w za łożeniach Wielkiej Nowenny - implikacje Kardynała Stefana W yszyń skiego
— s. mgr Maria Samul - katechetka Augustów - W ychowawcza funkcja rodziny w nauczaniu pasterskim Kardynała Stefana W yszyńskiego — prof, dr hab. Grażyna M usiał - Katedra Ekonomii Akademia Ekono
miczna w Katowicach - Zmiany sytuaq'i ekonomicznej rodzin w Polsce — s. dr Halina Iwaniuk - W T UKSW Warszawa
— lek m ed. Aleksandra Pawlik - WFCh UKSW Warszawa - M oralny aspekt naturalnego planowania rodziny w ujęciu Prym asa W yszyń skiego i Jana Pawła II
— prof, dr hab. Jerzy Niemiec - Wszechnica Mazurska w Olecku - Orę downicy patriotyczni i edukacja powinności
— dr Józef Krajew ski - W szechnica M azurska w O lecku - W szechnica Mazurska jako przykład edukacji patriotycznej
2. W dniu 5 października 2001 r. Centrum wraz z Katedrą Filozofii Ekologii WFCh UKSW i Parafią Rzymskokatolicką pw. św. Wojciecha w Poryrtem było w spółorganizatorem Ogólnopolskiej Konferencji Nauko wej pt. W ychowanie do poszanowania środowiska społeczno-przyrodni czego. Na Konferencji tej wygłoszono referaty:
— ks. prof, dr hab. Józef M. Dołęga - dziekan W FCh UKSW - Kilka słów o środowisku społeczno-przyrodniczym,
— ks. prof, dr hab. Tadeusz Ślipko - dziekan-senior W FCh UKSW - Pa triotyzm jako wartość moralna,
— prof. dr hab. Adam C. Dobroński - W ydział Humanistyczny Uniwer sytetu w Białymstoku - Zygmunt Gloger o wychowaniu do poszano wania środowiska społeczno-przyrodniczego,
— ks. prof, dr Andrzej M. Woźnicki - University of San Francisco - Reli gijność a poszanowanie środowisk społecznych,
— dr inż. Krzysztof Biernat - Szkoła Główna Pożarnictwa Warszawa - Postawy wiedzy o przyrodzie jako element poszanow ania środow i ska naturalnego,
— m gr inż. m gr inż. Ew elina i Tomasz Grzegorzew iczow ie - W ydział Leśny SGGW W arszawa - W ychowawcza i edukacyjna rola mapy przyrodniczej,
— m gr inż. W itold Rzepiński - Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Ostrołęce - Zrów now ażony rozwój obszarów w iejskich w świetle społecznej nauki Kościoła Katolickiego,
— ks. dr Stanisław D aiekoński - W ydział Teologii UKSW W arszawa - Zadania rodziców jako pierwszych wychowawców,
— s. m gr Maria Samul - katechetka SP nr 3 w Augustowie - Problem wychowania w nauczaniu pasterskim Kardynała Stefana W yszyńskie go skierowanym do polskiej wsi,
— s. dr Halina Iwaniuk - W ydział Teologii UKSW Warszawa - Wycho w anie do poszanow ania środow uiska społeczno-przyrodniczego w oparciu o wybrane podręczniki do nauczania religii w gimnazjum, — m gr Irena Hlubek - katechetka, teatrolog w Borucinie - Rola teatru
dziecięcego i m łodzieży w wychowaniu młodego człowieka,
— dr Renata Muszyńska - Centrum Ekologii Człowieka i Bioetyki UKSW Warszawa - Ochrona zdrowia człowieka w filozofii realistycznej, — mgr Dariusz Sarzala - Wydział Filozofii Chrześcijańskiej UKSW War
szawa - Antropologiczne uwarunkowania wychowania ekologicznego, — ks. dr Mieczysław Ozorowski - Instytut Studiów nad Rodziną UKSW War
3. W dniu 16 października 2003 r. Centrum wraz z Instytutem Ekolo gii i Bioetyki UKSW oraz Towarzystwem Naukowym Warszawskim zor ganizow ało w Pałacu Staszica w W arszawie konferencję naukow ą pt. Problematyka życia i zdrowia w tradycji i kulturze Polskiej. Na której re feraty wygłosili:
— prof, dr hab. Tadeusz Tołłoczko TNW - Specyfika medycyny polskiej — prof, dr hab. Andrzej Zoll UJ - Rzecznik Praw O byw atelskich -
Ochrona życia we współczesnym prawie polskim
— prof, dr hab. Zbigniew Szarawarski UW - O pojęciu wyleczenia — prof, dr hab. Jacek Zaremba IPIN - Diagnostyka genetyczna - aspek
ty etyczne w polskiej perspektywie
— prof, dr hab. Wojciech Rowiński AM - Obyczajowe bariery wprowa dzania nowych sposobów leczenia
— ks. prof, dr hab. Wojciech Bołoz UKSW - Bioetyka w Europie i Polsce na początku dwudziestego pierwszego wieku
— prof, dr hab. Maria Miśkiewicz UKSW - Ochrona życia w medycynie średniowiecznej
— prof, dr hab. Andrzej Zakrzewski UW - Problematyka zdrowia i ży cia w „Statutach litewskich"
— prof, dr hab. Teresa Kostkiew iczowa IBL PAN, UKSW , TNW - Czy literatura umie mówić o zdrowiu?
— ks. prof, dr hab. Waldemar Chrostowski UKSW - Problematyka zdro wia i życia w polskich przekładach biblijnych
— prof, dr hab. Jerzy Duma UW-M, UKSW, IS PAN, TNW - O życiu i zdrowiu w językach słowiańskich na tle indoeuropejskim
— prof, dr hab. Ewa W olnicz-Paw łowska UKSW, TN W - „Szlachetne zdrow ie..." - zdrowie i życie w języku staropolskim i we w spółcze snej polszczyźnie
— ks. prof, dr hab. Julian Warzecha UKSW, TNW - Afirm acja życia w Biblii
Konferencji przewodniczyli:
— prof, dr hab. Andrzej Paszew ski, Prezes Towarzystwa Naukowego W arszawskiego
— ks. prof, dr hab. Józef M. Dołęga, Dziekan W ydziału Filozofii Chrze ścijańskiej UKSW
V, Powstanie Pracowni Ekologii Człowieka i Edukacji Ekologicznej
Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
W dniu 5 lipca 2001 ks. prof, dr hab. Józef M. Dołęga - dziekan W y działu Filozofii Chrześcijańskiej UKSW w myśl ustaleń Rady W ydziału Fi lozofii Chrześcijańskiej UKSW pow ołał placówkę o nazw ie Pracownia
Ekologii Człowieka i Edukacji Ekologicznej Uniwersytetu Kardynała Ste fana W yszyńskiego w W arszawie, z dniem 1 sierpnia 2001 r. Decyzję Dziekana zatwierdził w dniu 6 lipca 2001 r. ks. prof, dr hab. Roman Bart nicki - rektor UKSW i przydzielił Pracowni lokal w budynku nr 19 przy ul. Wóycickiego 1 /3 o powierzchni 500 m2. Następnie Senat Uniwersyte tu Kardynała Stefana W yszyńskiego w Warszawie uchwałą nr 36/2001 z dnia 27 września 2001 r. wyraził zgodę na utworzenie Pracowni Ekologii Człowieka i Edukacji Ekologicznej, która będzie jednostką ogólnouczel nianą, podlegającą bezpośrednio Rektorowi UKSW. Następnego dnia ks. prof, dr hab. Roman Bartnicki - rektor UKSW zarządzeniem nr 20/2001, powołał ogólnouczelnianą Pracownię Ekologii Człowieka i Edukacji Eko logicznej podlegającą bezpośrednio Rektorowi UKSW.
Pracownia rozpoczęła działalność naukową i dydaktyczną faktycznie w dniu 1 października 2001 r.
Stan posiadania Pracowni powiększał się dwukrotnie: w listopadzie 2002 r. doszła jedna sala wykładowa na 100 miejsc i w listopadzie 2003 r. jeszcze jedna sala wykładowa na 80 miejsc oraz laboratorium inform a tyczne. Łącznie Pracownia dysponuje 1000 m2.
Od października 2002 roku tworzy się w ramach Pracowni Czytelnia Instytutu Ekologii i Bioetyki UKSW dysponująca w chw ili obecnej ok. 3000 woluminami.
VI. European Information Network „Ethics in Medicine
and Biotechnology” EURETHNET (Europejska Sieć Informacyjna
„Etyka w medycynie I Biotechnologii”)
Przy Centrum Ekologii i Boetyki działa zespół w składzie: — prof, dr hab. Wojciech Bołoz,
— m gr Bartłomiej Wesołowski, — mgr Grzegorz Embros,
który organizuje ogólnopolską bazę danych w ram ach European Infor m ation Network „Ethics in M edicine and Biotechnology" (Europejskiej Sieci Informacyjnej w zakresie etyki w medycynie i biotechnologii). Baza ta będzie dostępna jako speqalistyczna czytelnia oraz w formie elektro nicznej funkcjonująca na stronach Internetu.