Seria: BUDOWNICTWO z. 31 Nr kol. 348
Tadeusz Hop
ZESPALANIE BETdNÓW O RÓŻNYM WIEKU
1 • Czynniki wpływające na .jakość zespalania betonów o różnym wieku.
Jakość zespolenia betonów różnowiecznych w przerwach roboczych »złą
czach, stykach i spoinach ma istotny wpływ na nośność i sztywność kon
strukcji betonowych zarówno monolitycznych, jak i prefabrykowanych»
Problem zespalania betonów różnowiecznych jest przedmiotem badań już przez około pół wieku ^-Stwierdzono, że na jakość tego zespole-’
nia mają wpływ zarówno czynniki fizyko-mechaniczne jak i chemiczne. Są to w szczególności: wiek jednego i drugiego z zespalanych betonów,stan powierzchni betonu starszego, sposób przygotowania tej powierzchni i jej wilgotność, cechy betonu młodszego (konsystencja, skład, rodzaj ce
mentu, zawartość dodatków), sposób nanoszenia młodszego betonu oraz wa
runki jego dojrzewania.
Aby styk był nie gorszy wytrzymałościowo od słabszego z łączonych betonów, nie wystarczą takie zabiegi jak dekarbonizacja, nakuwanie i nawilżanie powierzchni starszego z betonów czy też wibrowanie betonu świeżo nakładanego [^2]. Pełne zespolenie nastąpi dopiero wtedy, kiedy na styku powstaną zrosty krystaliczne produktów hydratacji spoiwa w jed
nym i drugim betonie. Aby mogła wytworzyć się pośrednia warstwa takich zrostów, musi dojść do należytego zwilżenia powierzchni starego betonu przez składnik lepki betonu nowego. Niedoborowi tego składnika i ewen
tualnie niskiej jego jakości można zaradzić przez wprowadzenie do sty
ku dodatkoviego zaczynu cementowego. Odpowiednio przygotowany zaczyn mo że spełnić z bardzo dobrym rezultatem rolę kleju [ 1 ,2 ].
60 Tadeusz Hop
2. Poprawa efektywności zespalania betonów za pornosa, kle.iu cementowego
Jakość koloidalnego kleju cementowego zależy przede wszystkim od miałkości cementu oraz od stosunku W/C.
Z badań dawniej szych [ 2 ] i z aktualnie prowadzonych badań własnych [3] wynika, że miaikość cementu wpływa zarówno na końcową wytrzymałość kleju cementowego, jak i na tempo wzrostu tej wytrzymałości w czasie.
Powierzchnię właściwą rzędu 3000 cm /g wykazują zwykłe cementy 2 port
landzkie bez dodatkowego przemiału. Chcąc podnieść ten wskaźnik na po- ziorn 5000 do 7000 cm /g, trzeba poddawać cement dodatkowemu przemia
łowi. Tylko specjalne cementy wysokojakościowe mogą osiągać powierz- 2
chnię właściwą rzędu 4500 do 5000 cm /g. Ponieważ, zmiana stopnia roz- drobnienia od 5000 do 70 0 0 cm /g daje niedużą stosunkowo poprawę jako2 ści kleju cementowego, więc autorzy pracy [2 ] zalecają pozostawanie przy niższej z tych wartości. Mniej kosztowny będzie wtedy przemiał ce
mentu.
Trzeba dążyć do tego, by stosunek W/C osiągał wartości zbliżające się do 0,25. Nie należy przekraczać wartości W/C = 0,35« Przy W/C=0,25 klej cementowy ma konsystencję pasty. Można go upłynnić przez wibrowa
nie. Najlepsze efekty dała wibroaktywacja przy częstości 10 000 drgań/
min. i amplitudzie 0 , 3 mm lub przy częstości 14000 drgań/min. i ampli
tudzie 0 ,1 mm. Zadowalające okazało się również wibrowanie o częstości 3000 drgań/min. i amplitudzie 0 , 5 mm. Przy stosunku W/C = 0,35 nano
szenie kleju cementowego nie jest uwarunkowane wibroaktywacją.
Klej cementowy można uplastycznić dodatkiem odpowiedniej substancji powierzchniowo czynnej, np. ługu posulfitowego w ilości 0 ,1 f 0 ,2% li
cząc od ciężaru cementu.
Chcąc przyspieszyć osiągnięcie potrzebnej wytrzymałości przez klej cementowy, stosuje się dodatek CaCl^ (2% w stosunku do cementu).
Przy łączeniu betonu świeżego z betonem stwardniałym pośrednia war
stwa kleju cementowego powinna mieć grubość 1 f 1,5 ran.
Zastosowanie kleju cementowego nie zwalnia oczywiście od czyszcze
nia i nawilżania starego betonu.
Badania własne dotyczą kleju z cementów portlandzkich Wiek 550 i Chełm 450.
Cement wiek 350 charakteryzował się następującymi wartościami po-
p
wierzchni właściwej: 2820 (normalny przemiał), 5 150 i 6000 cnr/g(z prze
miałem dodatkowym). Stosunek wody do cementu wynosił 0,28. Jako piasty fikator służył Klutanit w ilości około 0,1% (ciężarowo) w stosunku do cementu. Najpierw dodawano do cementu połowę przewidzianej ilości wody z całym dodatkiem Klutanitu. Po wstępnym wymieszaniu wprowadzano pozo
stałą ilość wody i poddawano tworzony zaczyn działaniu homogenizera (ok. 14000 obr/min* z jednoczesnym wibrowaniem za pomocą aparatu VE-B£
Zasadnicza część procesu mieszania trwała około 3-4 minut.
Przy wyższych wartościach powierzchni właściwej upłynnianie kleju stawało się trudniejsze i skracał się okres jego urabialności (żywot
ności) •
Cement Chełm 450 wykazywał następujące wartości powierzchni właści- p
wej: 3120 (normalny przemiał), 4950 i 5575 cm /g (z dodatkowym przemia
łem) .
Warto tu zaznaczyć, że klej cementowy może być wykorzystany do łą
czenia gotowych elementów betonowych, np. w ustrojach warstwowych.Noś
ność takiego połączenia zależy od: powierzchni właściwej cementu, sto
sunku W/C, sposobu upłynniania kleju, dodatków uplastyczniających i przyspieszających tężenie, grubości skleiny, wilgotności środowiska, wstępnego dojrzewania kleju, nacisku.
Powierzchnie łączonych elementów trzeba oczyścić i nawilżyć.Najlep
szy jest klej z cementu poddanego dodatkowemu przemiałowi pozwalające-
2 *
mu uzyskać powierzchnię właściwą do 7000 cm /g. Można też użyć wysoko- jakościowego cementu o powierzchni właściwej do 5000 cm /g. 2 Stosunek W/C nie powinien przekraczać wartości 0,25* Do upłynniania kleju trze
ba stosować wibrowanie o częstościach i amplitudach podanych przy oma
wianiu łączenia betonu stwardniałego i świeżego. Wpływ plastyfikatora w postaci ługu posulfitowego (0 ,1% od ciężaru cementu) i przyspiesza
cza tężenia w postaci dwuchlorku wapnia (2% od ciężaru cementu) przed
stawia się następująco:
wiek skleiny w dobach: 1 3 7 28
Rgd/Rg 2,4 1,6 1,5 1,3
62 Tadeusz Hop
Symbol R ^ oznacza wytrzymałość skleiny v: elemencie zginanym przy uży
ciu kleju z dodatkami* Symbol R odnosi się do tejże wytrzymałości, ale w przypadku kleju bez dodatków. Im cieńsza skleina, tym większa jest jej nośność. W praktyce grubość skleiny wynosi 1-1,5 mm« Im więk
sza wilgotność środowiska, tym lepsza jest adhezja kleju i wyższa noś
ność połączenia. Wstępne dojrzewanie kleju (przed złożeniem łączonych części) powinno trwać 2-5 godz. Nacisk na połączenie trzeba dostoso
wywać do stosunku W/C. Nie może on być zbyt duży, bo zabraknie kleju w połączeniu. Przy W/C = 0,25 optymalny nacisk wynosi około 1 kG/cm . Mo
żliwe jest wprowadzenie w skład kleju piasku mielonego o powierzchni właściwej 3000 cm /g. Uzyskuje się dzięki temu zmniejszenie skurczu i 2
przyspieszenie procesów krystalizacji kleju.
3« Poprawa efektywności zespalania betonów za pomocą kle.iu epoksydowe- So
Radykalną poprawę jakości zespolenia daje warstwa kleju epoksydowe
go naniesiona na stary beton bezpośrednio przed wykonaniem warstwy z nowego betonu. Na podstawie badań [4] można zalecić następujący skład kleju epoksydowego (w częściach ciężarowych):
żywica epoksydowa Epidian 5.... ... 100 cement portlandzki ... 7 0 - 1 5 0 ftalan dwubutylu ... 20
utwardzacz Z-1 ... 9
•Zużycie żywicy epoksydowej wynosi 0 , 5 do 0 , 7 kg na 1 m połączenia.2
Wspomniane badania [4] dotyczyły betonu żwirowego, który wykazywał na- stępującą wytrzymałość na ściskanie: po 14 dniach 223 kG/cm , 2 po 42 dniach 275 kG/cm . Próbki wyjściowe w postaci belek 4 x 2 8 x 70 cm, 5 x 1 0 x 45 cm i 10 x 10 x 34 cm łamano po 28 dniach i tworzono następnie belki zespolone przedstawione na rysunku 1 bez zastosowania i przy za
stosowaniu kleju epoksydowego. Oprócz belek badano próbki walcowe 1(/16.
Po rozłupaniu walca w wieku 28 dni uzupełniano jego połowę nowym beto
nem bez zastosowania i z zastosowaniem w styku kleju epoksydowego. W chwili badania próbki zespolonej wiek betonu starszego wynosił 42 dni,
± i) 10 S ii
A
20
50
~zs—
- 1 4
li
iI
n oJ O
/O ■
«Ą
1 ] beton starszy beton mtodszy
styk bez kleju lub z warstwą kleju epoksydowego
Rys. 1
a młodszego 14 dni. Zniszczenie belek zespalanych bez kleju epoksydo
wego następowało w styku. W przypadku zespalania z zastosowaniem po
średniej warstwy kleju epoksydowego pęknięciu uległ beton później wy
konany. Wyniki badań przedstawiono w tablicach 1 i 2.
Pośrednia warstwa kleju epoksydowego umożliwia również efektywne ze spalanie betonu ze stalą [5]. Przykład takiego zespolenia pokazano na rys. 2 . Stal powleka się klejem bezpośrednio przed nałożeniem betonu.
Porównanienośnościbeleczekbetonowychmonolitycznychi zespolonych
64 Tadeusz Hop
cao
2
•Hca•HP TJ 44P t—
SI
U •H
i-4P OJ PA ■*J- A-'
OJ 'O
a p
0 0
\ ■p
a p
p g id
bJj •H0) cn 'Or '01. -P
0 O
rM P>3 cg p
g 0
P>3 rH
SI O
5h Pi
■P 01
pSI
X Jo
•Hca
TJP OP.
eo
\
P
a
P ?Sł
•H 'O
r- 4 '0 1
O O
P rM o ca a a
•H N
r - i -P
O 1—1P
PI O
•ri O P O £ P-3 O
•N 'O P >5 P*j PiW
N oPi
P. CD
1—ICD P i O
ca hD p
•H ?
o o^3 TJ
•Si P>3
3 J2
M Q P P i ,P P
OJ■=3'
coOJ
-p pI
ca *si
aP -H -P O
O rP *
co o
01
5>> PPi
® O E i>3 P °
Se .p
*— •vD OJ Ol "*4- Ol
CO vo co 0 Ol
01 OJ CO co co •*J-
LA O J VO LA 1 0
c o CO CO CO O J c o
ca co
- 11 - 11 vD
r— •»
co co OJ
’3 '
X XH
X X
■sh 01 CT\
- |1 •* 1 -
O OJ O
co co
ca .0 0 T5 P ŚH
0 O LA LA
& X 3 LAX CO X ■'4-
co cg O O O OX
X X T—
<r X
LA X
LA X
I
Tablica 2
Porównanie wytrzymałości na rozciąganie określanej przez rozłupywanie, walców 16/16 monolitycznych i zespolonych
Rodzaj próbek
Siła niszcząca
kG
Wytrzymałość na rozciąganie 2
w kG/cm
R .n ^r
Monolityczne 10300 25,6
z betonu star 10800 26,8 27,0
szego 11500 ¿8,6
(42 dni,
Monolityczne 9000 22,4
z betonu młod 8500 21,2 21,6
szego 8500 21,2
(14 dni)
Zespolone bez 4000 10,0
użycia kleju 5000 12,4 11,4
epoksydowego 4800 11,9
Zespolone z uży 6800 17,0
ciem kleju 8100 20,0 18,3
epoksydowego 7100 18,0
Z badań opisanych w pracy [4] wynika, że takie zespalanie jest równo
ważne łączeniu stali ze stwardniałym betonem za pomocą klejenia (przy użyciu tego samego kleju epoksydowego).
66 Tadeusz Hop
4. Literatura
1. Mikulski W.G., Igonin L.A.: Scepl^nije i skleiwanije bietona vi soo- rużenijach. Izd. Lit. po Stroit. Moskwa 1965.
2. Uriew N.B., Kichajłow N.W. : Kołłoidnyj cemientnyj klej i jego pri- mienienije w strcitielstwie. Izd. Lit. po Stroit. Moskwa 1567.
3* Hop T., Majkowski R. i inni: Zabezpieczenie chłodni przed szkodliwym działaniem wód i atmosfery przemysłowej. Etap III. Gliwice 1972.
Praca dla przemysłu, nie publikowana.
4. Hop T., Maćkowski R., Kiodyński Z. i inni: Zastosowanie mas polin.e- ro-mineralnych w spoinach, złączach i w warstwach ochronnych elemen-
• tów budowlanych. Gliwice 1971..Praca dla przemysłu, nie publikowana.
5. Bresson J.: Nouvelles recherches et applications concernant l’uti
lisation des collages dans les structures. Béton plaqué. Annales de L *Institut Technique du Bâtiment et des Travaux F u b l i c s . No 2 7 8 , F é vrier 1971.
CUEIIJIEHłlE EETOHOB PASJK'iHOrO B03PACTA
P e 3 o m e
I
B nocjieflHKe roju jjih noBumeHua cuemieHaa b o b o t o OeToaa co CTapua B C e
CoJiee mapoaoe npaueHeHae Haxo;nHT aneamae uaTepnaati aa ocaoBe nopTjaHjcKiuc aeueaTOB a noJiauepoB.
C T a T b H c o j e p x a T K p a T K H H o 6 3 0 p t exHOJio raa n paroTOBJieuHa x o i a o a x a o r o u e - a e a T a o r o Ksen a e r o c b o K c t b . ycTaaoBJieao cocTaB aaoK cax aoro Kaes a npaB e- j e a o peayjiŁTaTK accjieaoBaaaK BJiaaHaa b t o t o Kjiea a a n p o v a o c T L c n e n a e H a s 6 e
TOBOB*
VERBINDUNG DER BETONE VERSCHIEDENEN AITERS
Z u s a m m e n f a s s u n g
Um ein gutes Anhaften des Neubetons an den Altbeton zu erreichen, bringt man zuerst auf letzteren eine dünne Schicht des Zement - oder Epoxyleimes auf.
Im Beitrag wurden die Grundsätze der Bildung solcher leime und ihre Eigenschaften angegeben. Es wurden auch einige Ergebnisse von Haftpro
ben dargestellt.