Informacja z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału Banku Spółdzielczego w Bełchatowie według stanu na roku

(1)

Informacja z zakresu

profilu ryzyka i poziomu kapitału Banku Spółdzielczego w Bełchatowie

według stanu na 31.12.2019 roku

(2)

I. Podmioty objęte informacją

Niniejsza informacja z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału dotyczy Banku Spółdzielczego w Bełchatowie z siedzibą w Bełchatowie, ul. Piłsudskiego 14.

BS w Bełchatowie jest zrzeszony w SGB-Banku S.A. w Poznaniu.

Bank jest Uczestnikiem Systemu Ochrony SGB, którego głównym celem jest zapewnianie płynności i wypłacalności.

Z uczestnictwa w Systemie wynikają korzyści – między innymi dostęp do środków pomocowych w sytuacjach zagrożenia płynności lub wypłacalności, oraz obowiązki, do których należy m.in. stosowanie systemu limitów ustalonych w Systemie oraz poddawanie się działaniom prewencyjnym podejmowanym przez jednostkę zarządzającą Systemem.

Bank posiada zaangażowanie kapitałowe wg wartości bilansowej w następujących podmiotach (których sprawozdania nie podlegają konsolidacji ze sprawozdaniem Banku):

Nazwa podmiotu Kwota

zaangażowania Przedmiot działalności Zaangażowanie kapitałowe pomniejsza/nie pomniejsza fundusze własne Banku

SGB – Bank S.A. 1.614.944,00 Działalność w sektorze

finansowym

NIE Spółdzielczy System Ochrony 1.000,00 Działalność w sektorze

finansowym

NIE

Bank Spółdzielczy w Bełchatowie na dzień 31.12.2019 roku posiadał papiery wartościowe SGB – Banku S.A. na kwotę 1.517.961,42 zł.

Organami BS są:

1) Zebrania Grup Członkowskich, 2) Zebranie Przedstawicieli, 3) Rada Nadzorcza,

4) Zarząd.

Skład osobowy Organów Banku, Pełnomocników Zarządu ogłaszany jest na tablicy informacyjnej w Oddziale i Filii.

II. Cele i strategie zarządzania rodzajami ryzyka uznanymi przez Bank za istotne 1. Cele dla istotnych rodzajów ryzyka oraz sposób ich realizacji

1) Ryzyko kredytowe (w tym koncentracji, detalicznych ekspozycji kredytowych oraz ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie)

Cele strategiczne w zakresie ryzyka kredytowego obejmują:

1) zapewnienie stabilnego rozwoju optymalnego jakościowo portfela kredytowego;

2) utrzymywanie jakości portfela kredytowego Banku, wyrażonej udziałem kredytów zagrożonych w kredytach ogółem¹ na poziomie nie wyższym od 3,00% (wg wartości nominalnej); przy jednoczesnym zachowaniu poziomu 4,00% (wg wartości bilansowej brutto);

3) utrzymywanie pokrycia rezerwami celowymi i odpisami na odsetki należności zagrożonych² od podmiotów sektora niefinansowego i instytucji rządowych lub samorządowych na poziomie co najmniej 40%

4) ograniczanie ryzyka utraty wartości aktywów, wynikającego z pozostałych (poza kredytami) aktywów Banku.

Bank realizuje cele strategiczne poprzez:

1) stosowanie odpowiednich standardów zawartych w regulacjach kredytowych, w szczególności dotyczących oceny zdolności kredytowej klientów Banku oraz prowadzenia monitoringu kredytów;

1 Kredyty ogółem rozumiane jako należności od podmiotów niefinansowych i JRiS.

2Według wartości bilansowej brutto .

(3)

2) ustanawianie skutecznych i adekwatnych do ponoszonego ryzyka zabezpieczeń spłaty kredytów, w szczególności weryfikacja ich wartości i płynności, zarówno podczas oceny wniosku kredytowego, jak i w ramach prowadzonego monitoringu, ograniczanie ryzyka prawnego w procesie ustanawiania zabezpieczeń;

3) inwestowanie nadwyżek zgromadzonych środków na lokatach w banku zrzeszającym ; 4) utrzymywanie w bilansie Banku tylko portfeli aktywów o charakterze bankowym³;

5) utrzymywanie aktywów obciążonych najwyższym ryzykiem kredytowym, tj. całkowitego zaangażowania kredytowego podmiotów niefinansowych na poziomie poniżej 55,00% ich udziału w sumie bilansowej powiększonej o zobowiązania pozabilansowe udzielone⁴.

6) dostarczanie Zarządowi Banku informacji o poziomie ryzyka kredytowego umożliwiających podejmowanie ostrożnościowych, zasadnych decyzji dotyczących działalności kredytowej Banku;

Cele strategiczne w zakresie ryzyka koncentracji obejmują:

1) utrzymywanie umiarkowanie zdywersyfikowanego portfela kredytowego w zakresie uwarunkowanym terenem działania Banku;

2) bezwzględne przestrzeganie limitów koncentracji dużych ekspozycji określonych w CRR;

3) budowę, weryfikację i aktualizację zasad zarządzania ryzykiem koncentracji.

1) angażowanie się Banku w branże, w których obsłudze Bank posiada wieloletnie doświadczenie oraz ustalanie limitów koncentracji w pojedyncze branże;

2) ograniczenie łącznej kwoty danych ekspozycji do poziomu 250% uznanego kapitału.

3) ograniczanie ryzyka koncentracji w ten sam rodzaj zabezpieczenia.

Cele strategiczne w zakresie ryzyka związanego z udzielaniem kredytów zabezpieczonych hipotecznie obejmują:

1) wdrożenie, weryfikację i aktualizację zasad zarządzania ryzykiem w obszarze związanym z ekspozycjami zabezpieczonymi hipotecznie, które będą uwzględniały w sposób adekwatny do skali prowadzonej działalności zapisy dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie;

2) dążenie w prowadzonej działalności w zakresie związanym z udzielaniem ekspozycji zabezpieczonych hipotecznie do utrzymania zaangażowania na nieistotnym poziomie;

3) zaangażowanie się w ekspozycje kredytowe zabezpieczone hipotecznie maksymalnie do 50,00% ich udziału w portfelu kredytowym;

4) utrzymanie udziału portfela kredytów zagrożonych zabezpieczonych hipotecznie na poziomie nie wyższym od 5,00% całego portfela kredytów zabezpieczonych hipotecznie (wg wartości nominalnej).

1) udzielanie kredytów zabezpieczonych hipotecznie, tym klientom detalicznym w przypadku których poziom relacji wydatków związanych z obsługą zobowiązań kredytowych i innych niż kredytowe zobowiązań finansowych do dochodów tych klientów (wskaźnik DtI⁵) nie przekracza:

a) 50% - w przypadku, gdy dochód klienta detalicznego (gospodarstwa) nie przekracza jednego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw,

b) 65% - w przypadku, gdy dochód klienta detalicznego (gospodarstwa) przekracza poziom jednego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw i nie przekracza trzykrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw,

c) 80% - w przypadku, gdy dochód klienta detalicznego (gospodarstwa) przekracza trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw,

d) wskaźniki wymienione w lit. a-b mogą ulec podwyższeniu o 5 p.p. w odniesieniu do klientów niższego ryzyka współpracujących z Bankiem⁶.

3Aktywa o charakterze bankowym stanowią aktywa nie wynikające z działalności handlowej (zgodnie z definicją zawartą w art. 92 CRR).

4Definicja całkowitego zaangażowania kredytowego została określona w zasadach zarządzania ryzykiem kredytowym.

5Definicja wskaźnika DtI znajduje się w procedurze szczegółowej dotyczącej zarządzania ryzykiem ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie.

6 Klient niższego ryzyka współpracujący z Bankiem – klient wiarygodny, o pozytywnej historii kredytowej, posiadający w Banku rachunek bankowy z systematycznymi wpływami co najmniej od 6 m-cy lub podsiadający produkt o charakterze kredytowym terminowo spłacanym przez ostatnie 6 m-cy albo posiadający w Banku produkt o charakterze kredytowym terminowo spłacanym przez ostatnie 6 m-cy, a zakończony nie wcześniej niż w okresie ostatnich 6 miesięcy.

(4)

2) stosowanie szczegółowych limitów LtV, na poziomie:

a) dla ekspozycji kredytowych zabezpieczonych na nieruchomościach mieszkalnych:

- 80% lub,

- 90% w przypadku, gdy część ekspozycji przekraczająca 80% LtV jest odpowiednio ubezpieczona, lub kredytobiorca przedstawił dodatkowe zabezpieczenie w formie blokady środków na rachunku bankowym,

b) dla ekspozycji kredytowej zabezpieczonej na nieruchomościach komercyjnych:

- 75% lub,

- 80% w przypadku, gdy część ekspozycji przekraczająca 75% LtV jest odpowiednio ubezpieczona, lub kredytobiorca przedstawił dodatkowe zabezpieczenie w formie blokady środków na rachunku bankowym,

3) kierowanie oferty kredytów hipotecznych głównie do klientów współpracujących z Bankiem, preferowanie zabezpieczeń hipotecznych, stosowanie maksymalnego okresu kredytowania 20 lat;

4) stosowanie ostrożnego podejścia do wycen nieruchomości, m.in. poprzez:

a) dokonywanie weryfikacji przyjmowanych operatów szacunkowych przez pracownika posiadającego odpowiednie przeszkolenie;

b) zlecenie ponownych wycen, jeżeli w ocenie Banku wartość nieruchomości obniżyła się o 20%

i jeżeli zabezpieczenia ekspozycji Banku na tej nieruchomości pomniejszają podstawę naliczania rezerw celowych i odpisów aktualizujących dotyczących odsetek.

Cele strategiczne w zakresie ryzyka detalicznych ekspozycji kredytowych obejmują:

1) wdrożenie, weryfikację i aktualizację zasad zarządzania ryzykiem w obszarze związanym z detalicznymi ekspozycjami kredytowymi, które będą uwzględniały w sposób adekwatny do skali prowadzonej działalności zapisy dobrych praktyk w zakresie zarządzania detalicznymi ekspozycjami kredytowymi;

2) dążenie w prowadzonej działalności w zakresie związanym z udzielaniem detalicznych ekspozycji kredytowych do utrzymania zaangażowania na nieistotnym poziomie;

3) zaangażowanie się w detaliczne ekspozycje kredytowe maksymalnie do 30,00% ich udziału w portfelu kredytowym;

4) utrzymywanie udziału portfela detalicznych ekspozycji zagrożonych na poziomie nie wyższym od 3,50% całego portfela detalicznych ekspozycji kredytowych (wg wartości nominalnej);

5) utrzymywanie udziału portfela zagrożonych detalicznych ekspozycji kredytowych podlegających Rekomendacji T (DEK T) na poziomie nie wyższym od 3,00% całego portfela detalicznych ekspozycji kredytowych DEK T (wg wartości nominalnej).

1) przyjęcie maksymalnego okresu kredytowania dla detalicznych ekspozycji kredytowych na 20 lat;

2) udzielanie kredytów detalicznych tym klientom w przypadku których poziom relacji wydatków związanych z obsługą zobowiązań kredytowych i innych niż kredytowe zobowiązań finansowych do dochodów tych klientów (wskaźnik DtI⁷) nie przekracza:

a) 50% - w przypadku, gdy dochód klienta detalicznego (gospodarstwa) nie przekracza jednego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw,

b) 65% - w przypadku, gdy dochód klienta detalicznego (gospodarstwa) przekracza poziom jednego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw i nie przekracza trzykrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw,

c) 80% - w przypadku, gdy dochód klienta detalicznego (gospodarstwa) przekracza trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw,

d) wskaźniki wymienione w lit. a-b mogą ulec podwyższeniu o 5 p.p. w odniesieniu do klientów niższego ryzyka współpracujących z Bankiem.

3) kierowanie oferty kredytów detalicznych głównie do klientów współpracujących z Bankiem.

2) Ryzyko operacyjne

Cele strategiczne w zakresie ryzyka operacyjnego obejmują:

1) optymalizację efektywności gospodarowania poprzez zapobieganie i minimalizowanie strat operacyjnych oraz wyeliminowanie przyczyn ich powstawania;

7 Definicja wskaźnika DtI znajduje się w procedurze szczegółowej dotyczącej zarządzania ryzykiem detalicznych ekspozycji kredytowych.

(5)

2) racjonalizację kosztów;

3) zwiększenie szybkości oraz adekwatności reakcji Banku na zdarzenia od niego niezależne;

4) automatyzację procesów realizowanych w Banku, pozwalającą w sposób bezpieczny zredukować ryzyko wynikające z błędów ludzkich;

5) wdrożenie efektywnej struktury zarządzania ryzykiem operacyjnym, w tym określenie ról i odpowiedzialności w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym.

Bank realizuje cele strategiczne poprzez opracowanie i wdrożenie:

1) systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym, adekwatnego do profilu ryzyka Banku;

2) systemu zarządzania zasobami ludzkimi, który pozwala na stworzenie kultury organizacyjnej wspierającej efektywne zarządzanie ryzykiem operacyjnym;

3) skutecznego systemu kontroli wewnętrznej pozwalającego na monitorowanie i korygowanie wykrytych nieprawidłowości (w szczególności w obszarach najbardziej narażonych na ryzyko);

4) odpowiednich warunków technicznych (w tym technologicznych) wspierających w sposób bezpieczny działalność Banku i przetwarzane przez niego informacje;

5) procedur opisujących istniejące w Banku procesy, które regularnie są dostosowywane do zmieniających się warunków otoczenia wewnętrznego i zewnętrznego;

6) planów awaryjnych i planów zachowania ciągłości działania Banku.

3) Ryzyko płynności

Cele strategiczne w zakresie ryzyka płynności obejmują:

1) zapewnienie finansowania aktywów i terminowego wykonywania zobowiązań w toku normalnej działalności Banku lub w innych warunkach, które można przewidzieć, bez konieczności poniesienia straty;

2) zapobieganie powstania sytuacji kryzysowej, zwłaszcza z powodu czynników wewnątrzbankowych oraz posiadanie aktualnego i skutecznego planu awaryjnego na wypadek wystąpienia takiej sytuacji.

1) utrzymywanie przez Bank nadwyżki aktywów nieobciążonych na minimalnym poziomie stanowiącym zabezpieczenie na wypadek zrealizowania się scenariuszy warunków skrajnych płynności

w „horyzoncie przeżycia” wynoszącym 30 dni (tolerancja ryzyka płynności).

2) realizowanie strategii finansowania,

3) pozyskiwanie depozytów o możliwie długich terminach wymagalności, tak aby Bank mógł otwierać po stronie aktywnej pozycje o dłuższym horyzoncie czasowym;

4) utrzymywanie na bezpiecznym poziomie nadzorczych miar płynności, przy jednoczesnym minimalizowaniu kosztów z tym związanych;

5) utrzymywanie wymogu pokrycia płynności (wskaźnika LCR) oraz stabilnego finansowania (wskaźnika NSFR) przynajmniej na poziomie określonym w Planie Naprawy jako poziom ostrzegawczy.

6) finansowanie na bezpiecznym poziomie kredytów⁸ powiększonych o majątek trwały przez depozyty powiększone o fundusze własne z zachowaniem limitu przyjętego w Systemie Ochrony.

7) utrzymywanie płynnościowej struktury bilansu⁹ na poziomie zapewniającym występowanie nadwyżki skumulowanych aktywów¹⁰ nad skumulowanymi pasywami¹¹ w okresie do 1 roku oraz nadwyżki skumulowanych pasywów nad skumulowanymi aktywami w okresie powyżej 1 roku¹²; 8) zapewnienie globalnej wypłacalności Banku, oznaczającej posiadanie skumulowanej luki płynności¹³

(bez uwzględnienia zobowiązań pozabilansowych udzielonych i otrzymanych) na poziomie nieujemnym;

9) dywersyfikacja źródeł finansowania poprzez ograniczanie udziału środków dużych deponentów w bazie depozytowej;

8Wartość kredytów obliczona jako: kwota nominalna kapitału kredytu (dla kredytów w rachunkach bieżących jest to kwota wykorzystanego kapitału) minus nierozliczona prowizja minus rezerwa celowa oraz odpisy aktualizacyjne dotyczące odsetek

9Wyznaczonej w oparciu o zestawienie luki płynności, o którym mowa w obowiązujących w Banku zasadach zarządzania ryzykiem płynności.

10Wraz ze zobowiązaniami pozabilansowymi otrzymanymi.

11Wraz ze zobowiązaniami pozabilansowymi udzielonymi.

12Kumulując aktywa i pasywa począwszy od ostatniego przedziału.

13O której mowa w obowiązujących w Banku zasadach zarządzania ryzykiem płynności.

(6)

10) dążenie do podnoszenia stabilności źródeł finansowania głównie poprzez pozyskiwanie środków od podmiotów gospodarczych po akceptowalnej cenie oraz poprzez wydłużanie terminów wymagalności.

11) identyfikacja wszelkich zagrożeń związanych z ryzykiem utraty płynności w zależności od stwierdzonego charakteru zagrożenia postępowanie według procedur awaryjnych określonych w obowiązujących w Banku zasadach zarządzania ryzykiem płynności.

4) Ryzyko stopy procentowej w portfelu bankowym

Cele strategiczne w zakresie ryzyka stopy procentowej obejmują:

1) optymalizację wyniku odsetkowego w warunkach zmienności rynkowych stóp procentowych;

2) ograniczanie negatywnego wpływu zmian stóp procentowych poprzez odpowiednie kształtowanie struktury aktywów i pasywów wrażliwych na zmiany stóp procentowych;

3) utrzymywanie poziomu ryzyka w ramach ustanowionych limitów opisanych w wewnętrznej procedurze dotyczącej zasad zarządzania ryzykiem stopy procentowej, lecz nie więcej niż 6%

funduszy własnych dla ryzyka przeszacowania oraz 3% funduszy własnych dla ryzyka bazowego.

1) ograniczenie ryzyka stopy procentowej tylko do portfela bankowego i tylko do pozycji wynikających z produktów bilansowych;

2) ograniczenie kwoty pozycji wrażliwych na zmiany stóp procentowych z terminami przeszacowania powyżej 1 roku do maksymalnie 2,00% sumy bilansowej;

3) zmniejszanie ryzyka bazowego poprzez:

a) stosowanie dla produktów klientowskich stóp bazowych w postaci stawek własnych Banku (w zakresie przewidzianym w przepisach prawa);

b) oferowanie klientom produktów depozytowych, których oprocentowanie uzależnione byłoby od stawek rynkowych (stóp rynku międzybankowego);

4) dążenie do wypracowywania jak największych przychodów pozaodsetkowych.

5) Ryzyko walutowe

Bank nie prowadzi transakcji w walutach obcych.

6) Ryzyko kapitałowe

Cele strategiczne w zakresie ryzyka kapitałowego obejmują:

1) dążenie do zapewnienia odpowiedniej struktury oraz systematycznego wzrostu funduszy własnych, adekwatnych do skali i rodzaju prowadzonej działalności;

2) ograniczenie wyznaczania łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko do rodzajów ryzyka przewidzianych przez przepisy prawa przy założeniu braku prowadzenia działalności handlowej;

3) posiadanie minimalnej wielkości łącznego współczynnika kapitałowego na poziomie 20%

4) posiadanie minimalnej wielkości współczynnika kapitału Tier I na poziomie 20%

5) posiadanie minimalnej wielkości współczynnika kapitału podstawowego Tier I na poziomie 20%

6) obciążenie kapitałem wewnętrznym funduszy własnych na maksymalnym poziomie 73%; tym samym posiadanie wewnętrznego współczynnika kapitałowego na minimalnym poziomie 11%;

7) dążenie do takiej struktury funduszy Tier I, aby kapitał rezerwowy stanowił 98% funduszy TierI;

8) dywersyfikacja funduszu udziałowego poprzez ograniczenie pakietu udziałów jednego członka do 5%

funduszu udziałowego; zwiększenie pakietu udziałów powyżej 5% funduszu udziałowego wymaga zgody Spółdzielni;

9) przekazywanie na fundusze własne minimum 90% nadwyżki bilansowej;

10) posiadanie zaangażowania w kapitał zakładowy (akcyjny) Banku Zrzeszającego na poziomie minimum 0,5% sumy bilansowej Banku;

11) ograniczenie jednostkowego zaangażowania kapitałowego w instytucjach finansowych, bankach krajowych, zakładach ubezpieczeń i zakładach reasekuracji w taki sposób, aby umniejszenie funduszy własnych Banku z tego tytułu nie stanowiło zagrożenia;

12) nie angażowanie się kapitałowe w podmioty będące Uczestnikami Systemu Ochrony, za wyjątkiem Banku Zrzeszającego;

13) utrzymywanie funduszy własnych i zobowiązań podlegających umorzeniu lub konwersji w wysokości równej co najmniej poziomowi MREL.

(7)

7) Ryzyko braku zgodności

1. Cele strategiczne w zakresie ryzyka braku zgodności obejmują:

1) zapewnienie działania Banku zgodnego z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi oraz standardami rynkowymi;

2) zapewnienie zgodności regulacji wewnętrznych Banku z przepisami zewnętrznymi;

3) dążenie i dbałość o:

a) wizerunek zewnętrzny Banku rozumianego jako instytucja zaufania publicznego;

b) pozytywny odbiór Banku przez klientów;

c) przejrzystość działań Banku wobec klientów;

d) stworzenie kadry pracowniczej identyfikującej się z Bankiem, dobrze zorganizowanej wewnętrznie dla realizacji wspólnych celów wytyczonych przez Bank.

2. Bank realizuje cele strategiczne poprzez:

1) identyfikacje, ocenę, kontrolę, monitorowanie i raportowanie w zakresie ryzyka braku zgodności;

2) projektowanie i wprowadzenie bazujących na ocenie ryzyka braku zgodności mechanizmów kontroli ryzyka braku zgodności;

3) sprawne i skuteczne podejmowanie działań naprawczych w sytuacji zidentyfikowania braku zgodności;

4) systematyczne podnoszenie kompetencji komórki ds. zgodności.

8) Ryzyko wyniku finansowego

Celem zarządzania ryzykiem wyniku finansowego jest zapewnienie odpowiedniego wyniku finansowego pozwalającego na finansowanie rozwoju działalności, utrzymywanie konkurencyjności oraz podwyższanie funduszy własnych zapewniających możliwość realizacji strategii Banku.

Odpowiednie zarządzanie ryzykiem wyniku finansowego ma zapewnić dywersyfikację źródeł wyniku oraz ma ograniczyć wpływ pozostałych ryzyk na przyszły wynik finansowy. Minimalny poziom wyniku finansowego powinien pozwolić na odtwarzanie spadku wartości kapitałów spowodowanego procesami inflacyjnymi.

2. Organizacja procesu zarządzania ryzykiem

Podstawowe zadania organów Banku w zakresie zarządzania ryzykiem zostały określone w „Strategii zarzadzania ryzykiem w Banku Spółdzielczym w Bełchatowie”.

W procesie zarządzania ryzykiem bankowym w Banku uczestniczą:

1) Rada Nadzorcza, 2) Zarząd,

3) Komórki organizacyjne.

Funkcjonujący w Banku system zarządzania ryzykiem i system kontroli wewnętrznejzorganizowany jest na trzech niezależnych poziomach:

1) na pierwszy poziom składa się zarządzanie ryzykiem w działalności operacyjnej Banku;

2) na drugi poziom składa się:

a) zarządzanie ryzykiem przez pracowników na specjalnie powoływanych do tego stanowiskach lub w komórkach organizacyjnych;

b) działalność komórki do spraw zgodności;

3) na trzeci poziom składa się działalność komórki audytu wewnętrznego, przy czym w związku z uczestnictwem Banku w Systemie Ochrony, tę działalność wykonuje Spółdzielnia.

Zarządzanie ryzykiem na drugim poziomie jest niezależne od zarządzania ryzykiem na pierwszym poziomie.

Zgodnie z obowiązującą w Banku strukturą organizacyjną:

1) w ramach poziomu pierwszego funkcjonują następujące komórki organizacyjne i stanowiska:

a) Dyrektor Oddziału Banku;

b) Kierownik Filii Banku;

c) Główny Księgowy.

2) w ramach poziomu drugiego funkcjonują następujące komórki organizacyjne i stanowiska:

(8)

a) komórka monitorowania ryzyka, b) komórka ds. ryzyka braku zgodności.

Rada Nadzorcza w systemie zarządzania ryzykiem sprawuje nadzór nad wprowadzeniem systemu zarządzania ryzykiem, w tym ryzykiem braku zgodności oraz ocenia jego adekwatność i skuteczność.

Zarząd w systemie zarządzania ryzykiem projektuje, wprowadza oraz zapewnia działanie, spójne ze strategią działania Banku oraz system zarządzania ryzykiem.

Zarządzanie ryzykiem w Banku realizowane jest przez poszczególnych członków Zarządu w ramach przypisanych im obowiązków przy czym nadzór drugim poziomem zarządzania przypisany jest Prezesowi Zarządu.

3. Metody pomiaru poszczególnych rodzajów ryzyka, stosowane limity ograniczające ryzyko, polityka stosowanych zabezpieczeń ograniczających ryzyko, opis innych metod ograniczania ryzyka stosowanych w Banku

Do głównych zadań w zakresie zarządzania ryzykiem w Banku należy dostarczanie informacji na temat ryzyka, jego profilu, stosowanie działań profilaktycznych redukujących ryzyko i jego skutki oraz monitorowanie poziomu ryzyka.

Bank dokonuje identyfikacji i pomiaru ryzyka w oparciu o metody, dostosowane do profilu, skali i złożoności ryzyka. Bank nie posiada modeli, a jedynie metody. Częstotliwość pomiaru ryzyka dostosowana jest do wielkości charakteru oraz zmienności poszczególnych rodzajów ryzyka w działalności Banku.

Metody, w szczególności ich założenia są poddawane okresowej ocenie uwzględniającej testowanie, weryfikację historyczną i planowane działania generujące ryzyko.

Przegląd i aktualizacja metod lub systemów pomiaru ryzyka przeprowadzane są wraz z przeglądem procedur dotyczących zarządzania ryzykiem.

1) Ryzyko kredytowe

Pomiar ryzyka kredytowego Bank dzieli na dwa poziomy:

a) indywidualny b) portfelowy,

w ramach których ryzyko jest mierzone odpowiednio poprzez:

a) wycenę każdej ekspozycji i tworzenie rezerw celowych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków.

b) dla portfela kredytowego:

 ocenę struktury podmiotowej, rodzajowej i jakościowej portfela kredytowego,

 ocenę poziomu wskaźnika kredytów zagrożonych, badanie udziału portfeli kredytów zagrożonych w podportfelach kredytowych,

 ocenę stopnia pokrycia rezerwami celowymi kredytów zagrożonych,

 ocenę wartości odzysku z zabezpieczeń oraz poziomu pokrycia kredytów zabezpieczeniami,

 monitorowania kredytów, ich struktury, czynników ryzyka,

 analizę ryzyka wynikającego z zaangażowań wobec podmiotów, o których mowa w art. 79a ustawy Prawo bankowe,

 analizę ryzyka kredytowego z tytułu koncentracji,

 ocenę skali stosowanych odstępstw od warunków kredytowania i ich wpływu na ryzyko,

 przeprowadzaniu testów warunków skrajnych.

Bank ogranicza ryzyko kredytowe poprzez:

 prowadzenie odpowiedniej polityki kredytowej, w tym standardów kredytowych dotyczących oceny zdolności kredytowej,

 stosowanie zabezpieczeń spłaty kredytów,

 stosowanie systemu limitów.

(9)

W obszarze ryzyka kredytowego Bank stosuje następujące limity:

Nazwa limitu Wysokość

limitu

Wartość limitu na dzień

31.12.2019 Zaangażowanie Banku Spółdzielczego w kapitał zakładowy Banku

Zrzeszającego/suma bilansowa Banku Spółdzielczego

Min. 0,50 % 1,05 % Udział należności zagrożonych od podmiotów sektora niefinansowego i instytucji

rządowych lub samorządowych w ogólnej kwocie należności od podmiotów sektora niefinansowego i instytucji rządowych lub samorządowych (wg wartości

nominalnej)

Max.3,00 % 0,24 %

Udział należności zagrożonych od podmiotów sektora niefinansowego i instytucji rządowych lub samorządowych w ogólnej kwocie należności od podmiotów sektora niefinansowego i instytucji rządowych lub samorządowych (wg wartości brutto)

Max.4,00 % 0,31 %

Udział całkowitego zaangażowania kredytowego podmiotów niefinansowych w sumie bilansowej powiększonej o zobowiązania pozabilansowe udzielone

Max.55,00 % 22,10 % Pokrycie rezerwami celowymi należności zagrożonych (wartość bilansowa brutto z

wyłączeniem odsetek) od podmiotów sektora niefinansowego i instytucji rządowych lub samorządowych (poziom orezerwowania)

Min. 40,00 % 100,00 %

Udział łącznej kwoty dużych ekspozycji w uznanym kapitale Max.250,00% 145,11%

Udział ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie w portfelu kredytowym Max.50,00 % 22,66 % Udział zagrożonych ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie w portfelu

ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie ogółem (wg wartości nominalnej)

Max.5,00 % 0,92 %

Udział detalicznych ekspozycji kredytowych w portfelu kredytowym Max.30,00 % 13,49 % Udział zagrożonych detalicznych ekspozycji kredytowych w detalicznych

ekspozycjach kredytowych ogółem (wg wartości nominalnej)

Max.3,50 % 1,74 %

Udział zagrożonych detalicznych ekspozycji kredytowych podlegających Rekomendacji T (DEK T) w detalicznych ekspozycjach kredytowych (DEK T) ogółem

(wg wartości nominalnej)

Max.3,00 % 0,58 %

Udział annualizowanego wyniku finansowego brutto w należnościach zagrożonych od podmiotów sektora niefinansowego i instytucji rządowych lub samorządowych

Min.10,00 % 247,32 % Ilość ekspozycji kredytowych udzielonych poza obowiązującymi standardami

kredytowania

--- 3

Wartość ekspozycji kredytowych udzielonych poza obowiązującymi standardami kredytowania

--- 780 820,00 zł Wartość ekspozycji kredytowych udzielonych poza obowiązującymi standardami

kredytowania w relacji do średniej wartości portfela kredytowego obliczonej wg stanów z końca miesięcy analizowanego okresu

--- 1,07 %

2) Ryzyko operacyjne

Pomiar ryzyka operacyjnego odbywa się z dwóch punktów widzenia:

a) na podstawie incydentów/zdarzeń operacyjnych, które miały miejsce b) na podstawie oceny zdarzeń, które mogą zaistnieć/zdarzeń potencjalnych, w oparciu o:

 „mapę ryzyka operacyjnego”,

 testy warunków skrajnych,

 Kluczowe Wskaźniki Ryzyka,

 samoocenę ryzyka.

Bank ogranicza ryzyko operacyjne poprzez:

a) wdrożenie regulacji wewnętrznych opisujących realizowane w Banku procesy, systemy i oferowane Klientom produkty,

b) wydawanie rekomendacji lub zaleceń, które pozwalają na zminimalizowanie ryzyka,

c) stosowanie mechanizmów kontrolnych (m.in. wprowadzenie w Banku systemu zatwierdzania/akceptacji

„na drugą rękę”, regularne przeprowadzanie kontroli wewnętrznych), d) transferowanie ryzyka,

e) stosowanie planów ciągłości działania.

(10)

W obszarze ryzyka operacyjnego Bank stosuje następujące limity:

Nazwa limitu Wysokość limitu Wartość

Udział sumy annualizowanych strat z tyt. ryzyka operacyjnego

powiększonych o 50% we wskaźniku BIA Max.60,00 % BIA 16,89

Wskaźnik poziomu przewidywalnych rocznych strat brutto

związanych z płatnościami internetowymi Max.10,00 % BIA 0

3) Ryzyko płynności (opisane również szerzej w części XIII)

Bank zarządza, w tym mierzy ryzyko płynności w trzech horyzontach czasowych:

a) płynności dziennej,

b) płynności bieżącej – stosując przepływy pieniężne,

c) płynności strukturalnej (wynikającej z wszystkich aktywów, pasywów i pozycji pozabilansowych, w tym płynności krótko-, średnio- i długoterminowej) – stosując:

 ocenę stabilności źródeł finansowania działalności Banku, w tym zwłaszcza depozytów (m.in.

ustalenie poziomu osadu, uzależnienie od finansowania dużych deponentów, osób wewnętrznych, jednostek samorządu terytorialnego),

 zestawienie urealnionych terminów płatności aktywów, pasywów i zobowiązań pozabilansowych – lukę płynności,

 analizę wskaźników płynnościowych,

 ocenę poziomu aktywów płynnych,

 testy warunków skrajnych.

Bank ogranicza ryzyko płynności poprzez:

a) stosowanie systemu limitów,

b) monitorowanie i reagowanie na sygnały wczesnego ostrzegania,

c) utrzymywanie aktywów nieobciążonych zabezpieczających sytuację kryzysową w określonym

„horyzoncie przeżycia” wynoszącym 30 dni,

d) posiadanie, aktualizowanie i testowanie awaryjnych planów płynności.

W obszarze ryzyka płynności Bank stosuje następujące limity:

Ilość przypadków przekroczenia nadzorczej miary płynności M2 (dla banków o

sumie bilansowej poniżej 200 mln) 0 0

Udział depozytów powiększonych o fundusze własne w kredytach

powiększonych o majątek trwały Min. 170,00 % 212,15 %

Wskaźnik LCR (uwzględniający traktowanie środków na rachunkach Minimum

depozytowego jako aktywa płynne) Min. 100,00 % 148,24 %

Udział depozytów podmiotów niefinansowych w pasywach ogółem Min.70,00% 88,61%

Wskaźnik NSFR — liczony kwartalnie Min. 111,00% 163,21%

4) Ryzyko stopy procentowej w portfelu bankowym

Bank mierzy ryzyko stopy procentowej dla dwóch istotnych rodzajów tego ryzyka:

a) przeszacowania wynikającego z niedopasowania terminów przeszacowania pozycji wrażliwych na zmiany stóp procentowych,

b) bazowego spowodowanego niedoskonałą korelacją zmian stóp referencyjnych, w oparciu o:

 lukę przeszacowania

 ocenę wpływu zmian stóp procentowych na wynik finansowy Banku,

 ocenę wpływu zmian stóp procentowych na wartość ekonomiczną Banku,

 analizę wskaźników,

 testy warunków skrajnych.

Bank ogranicza ryzyko stopy procentowej poprzez:

(11)

a) stosowanie systemu limitów,

b) dopasowywanie (w ramach możliwości) terminów przeszacowania aktywów i pasywów wrażliwych na zmianę stóp procentowych oraz stóp referencyjnych.

W obszarze ryzyka stopy procentowej Bank stosuje następujące limity:

Udział zmiany wyniku odsetkowego z tyt. ryzyka przeszacowania w funduszach własnych Max. 6,00% 5,94%

Udział zmiany wyniku odsetkowego z tyt. ryzyka bazowego w funduszach własnych Max. 3,00% 0,00%

Udział pozycji wrażliwych na zmiany stóp procentowych z terminami przeszacowania

powyżej 1 roku w sumie bilansowej Max.2,00 % 0,41 %

Iloraz aktywów wrażliwych o oprocentowaniu uzależnionym od stawek własnych Banku

w pasywach wrażliwych o oprocentowaniu uzależnionym od stawek własnych Banku¹⁴ 1 0,08

5) Ryzyko walutowe

Bank nie przeprowadza transakcji w walutach obcych.

6) Ryzyko kapitałowe

Bank mierzy ryzyko kapitałowe poprzez:

a) wyznaczanie wymogów kapitałowych, w ramach kapitału regulacyjnego, b) szacowanie kapitału wewnętrznego na istotne rodzaje ryzyka,

c) ocenę współczynników kapitałowych,

d) ocenę relacji kapitału wewnętrznego w stosunku do funduszy własnych, e) dokonywanie testów warunków skrajnych.

Bank ogranicza ryzyko kapitałowe poprzez:

a) utrzymywanie odpowiedniego poziomu współczynników kapitałowych oraz relacji kapitału wewnętrznego w stosunku do funduszy własnych,

b) posiadanie, aktualizowanie i testowanie awaryjnych planów kapitałowych.

W stosuje następujące limity alokacji kapitału:

Rodzaj ryzyka Alokacja

ogółem Kapitał regulacyjny

Kapitał dodatkowy

Ryzyko kredytowe 50,00% 35,5% 14,50%

Ryzyko operacyjne 6,50% 6,00% 0,50%

Ryzyko koncentracji zaangażowań 0,50% X 0,50%

Ryzyko płynności 1,00% X 1,00%

Ryzyko stopy procentowej, w tym: 14,00% X 14,00%

Ryzyko wyniku finansowego 0,50% X 0,50%

Ryzyko kapitałowe 0,50% X 0,50%

Łączna wartość wewnętrznych wymogów kapitałowych 73,00% 41,50% 31,50%

Łączny współczynnik wypłacalności 20,00% X X

Współczynnik kapitału Tier 1 [%] 20,00% X X

Wewnętrzny współczynnik wypłacalności 11,00% X X

7) Ryzyko braku zgodności

Ryzyko braku zgodności zostało uznane przez Bank jako ryzyko trudnomierzalne, stąd Bank ocenia ryzyko braku zgodności tylko poprzez szacowanie jakościowe.

Szacowanie jakościowe odbywa się w dwóch wymiarach:

1) oceny skutków zdarzeń, które mogą wystąpić (w ramach ryzyka operacyjnego);

2) oceny skutków zdarzeń, których wystąpienie zostało zarejestrowane w oparciu o rejestr naruszeń compliance.

14Nie ma charakteru limitu, jest to sytuacja pożądana.

(12)

Z uwagi na fakt, iż incydenty compliance w znacznej części mają podobny charakter do zdarzeń ryzyka operacyjnego dzięki czemu oba rodzaje ryzyka nakładają się na siebie Bank przyjmuje, że kapitał wewnętrzny na ryzyko braku zgodności zawiera się w kapitale wewnętrznym na ryzyko operacyjne.

Rada Nadzorcza co najmniej raz w roku ocenia efektywność zarządzania ryzykiem braku zgodności przez Bank, w oparciu o okresowe (w tym roczne) raporty komórki do spraw zgodności oraz informacje od Zarządu;

4. Adekwatność systemu zarządzania ryzykiem oraz ogólny profil ryzyka

Zarząd Banku oświadcza, że funkcjonujący w Banku system zarządzania ryzykiem jest adekwatny do skali oraz złożoności prowadzonej przez Bank działalności.

Profil ryzyka Banku, w ujęciu ilościowym Bank określa poprzez wskazanie udziału kapitału wewnętrznego na poszczególne rodzaje ryzyka w funduszach własnych.

Na datę sporządzenia informacji profil ryzyka Banku przedstawiał się następująco:

kapitał wewnętrzny limit wartość

limitu stopień realizacji limitu

ryzyko kredytowe 3 166 498,46 50,00% 6 073 932,66 52,13%

kapitał regulacyjny 2 693 129,68 35,50% 4 312 492,19 62,45%

kapitał dodatkowy 473 368,78 14,50% 1 761 440,47 26,87%

ryzyko operacyjne 488 674,91 6,50% 789 611,25 61,89%

kapitał regulacyjny 488 674,91 6,00% 728 871,92 67,05%

kapitał dodatkowy - 0,50% 60 739,33 -

ryzyko koncentracji - 0,50% 60 739,33 -

ryzyko płynności - 1,00% 121 478,65 -

ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej 893 434,02 14,00% 1 700 701,14 52,53%

ryzyko wyniku finansowego - 0,50% 60 739,33 -

ryzyko kapitałowe - 0,50% 60 739,33 -

kapitał regulacyjny 3 181 804,59 41,50% 5 041 364,11 63,11%

kapitał dodatkowy 1 366 802,80 31,50% 3 826 577,58 35,72%

kapitał wewnętrzny 4 548 607,39 73,00% 8 867 941,68 51,29%

5. Liczba stanowisk dyrektorskich członków Zarządu i Rady Nadzorczej

Poszczególni członkowie Zarządu lub Rady Nadzorczej Banku sprawują następującą ilość funkcji w zarządzie lub radzie nadzorczej innego podmiotu:

Liczba funkcji w zarządzie innego podmiotu Liczba funkcji w radzie nadzorczej innego podmiotu

Członek Zarządu 1 0 0

Członek Rady Nadzorczej 1 0 0

(13)

6. Polityka wyboru członków Zarządu i Rady Nadzorczej w Banku, strategia zróżnicowania wyboru, informacja o odpowiedniości

W Banku na 31.12.2019 r. obowiązywały: Regulamin wyboru członków Rady Nadzorczej zatwierdzony przez Zebranie Przedstawicieli BS w Bełchatowie w dniu 18.05.2018 r., Regulamin działania Zarządu regulujący zasady powoływania i odwoływania członków Zarządu zatwierdzony uchwałą Rady Nadzorczej nr 15/2019 z 27.03.2019 r., Polityka oceny odpowiedniości członków Rady Nadzorczej oraz Rady Nadzorczej zatwierdzona Uchwałą nr 2/2019 z dnia 10.05.2019 r., Procedura oceny odpowiedniości Członków Zarządu zatwierdzona Uchwałą Rady Nadzorczej 30/2019 z dnia 10.04.2019 r.

Bank uwzględniając przepisy Wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego w sprawie oceny odpowiedniości członków organu zarządzającego i osób pełniących najważniejsze funkcje oraz Statutu Banku, dokonuje oceny odpowiedniości członków Rady Nadzorczej i Rady Nadzorczej i członków Zarządu i Zarządu działających jako organ kolegialny.

Ocena indywidualna dokonywana jest w odniesieniu do każdego członka Rady Nadzorczej i Zarządu z osobna. Ocena kolegialna dokonywana jest w stosunku do całego składu osobowego Rady Nadzorczej, Zarządu (oceny dokonuje się co 2 lata).

Celem oceny jest stwierdzenie czy członkowie Rady Nadzorczej, są w stanie w sposób konstruktywny kwestionować podejmowane przez Zarząd decyzje oraz sprawować skuteczny nadzór, a także czy posiadają wiedzę, doświadczenie i umiejętności niezbędne do realizacji czynności nadzorczych oraz czy ich reputacja osobista nie stwarza zagrożenia dla utraty reputacji Banku.

Celem oceny członków Zarządu jest stwierdzenie czy członkowie Zarządu dają rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania Bankiem, w tym prowadzenia działalności Banku z zachowaniem bezpieczeństwa wkładów i lokat w nim zgromadzonych a także czy posiadają wiedzę, doświadczenie i umiejętności niezbędne do realizacji zarządzania ryzykiem oraz czy ich reputacja osobista nie stwarza zagrożenia dla utraty reputacji Banku. dają rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania Bankiem, w tym prowadzenia działalności Banku z zachowaniem bezpieczeństwa wkładów i lokat w nim zgromadzonych a także czy posiadają wiedzę, doświadczenie i umiejętności niezbędne do realizacji zarządzania ryzykiem.

Członkowie Rady Nadzorczej co 2 lata podlegają ocenie przez Zebranie Przedstawicieli a członkowie Zarządu przez Radę Nadzorczą również w okresie 2 letnim. Ostatnią ocenę przeprowadzono w 2019 r.

Rada Nadzorcza oraz Zarząd BS w Bełchatowie posiadają wiedzę, umiejętności i doświadczenie odpowiednie do pełnionych przez nich funkcji i powierzonych obowiązków, oraz dają rękojmię należytego wykonywania tych obowiązków (tj. spełniają wymogi określone wart. 22 aa Ustawy Prawo bankowe).

7. Informacja o Komitetach powołanych w Banku

W Banku od dnia 29.09.2017 r. funkcjonuje Komitet Audytu powołany z 3 członków Rady Nadzorczej.

8. System przepływu informacji w zakresie ryzyka stosowany w Banku

System przepływu informacji w zakresie ryzyka dotyczy głównie istotnych rodzajów ryzyka i odbywa się zgodnie z wewnętrzną procedurą Banku.

W ramach informacji zarządczej z obszaru każdego ryzyka sprawozdawane są:

1) wyniki pomiaru ryzyka (wynikające z pomiarów opisanych w części II.3), w tym wyniki testów warunków skrajnych,

2) informacja o realizacji przyjętych w Banku limitów, 3) wnioski dla Zarządu i Rady Nadzorczej.

Raporty z zakresu poszczególnych ryzyka pozwalają Zarządowi i Radzie Nadzorczej na m.in.:

1) monitorowanie poziomu ryzyka, w tym przyjętych limitów;

2) kontrolę realizacji celów strategicznych w zakresie ryzyka;

3) ocenę skutków podejmowanych decyzji;

4) podejmowanie odpowiednich działań w celu ograniczania ryzyka.

Raporty z ryzyk dla Zarządu sporządzane są z częstotliwością miesięczną i kwartalną, a dla Rady Nadzorczej z częstotliwością kwartalną.

(14)

III. Fundusze własne

1. Budowa funduszy własnych

Lp* Pozycja Kwota

2 Zyski zatrzymane 0

3 Skumulowane inne całkowite dochody i pozostałe kapitały rezerwowe 11.988.510

3a Fundusze ogólne ryzyka bankowego 180.000

4 Kwota kwalifikujących się pozycji o których mowa w art. 484 ust. 3 przeznaczone do wycofania z kapitału podstawowego Tier I

37.800

6 Kapitał podstawowy Tier I przed korektami regulacyjnymi 12.206.310

8 Wartości niematerialne i prawne (po odliczeniu powiązanej rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego) (kwota ujemna)

- 58.445 28 Całkowite korekty regulacyjne w kapitale podstawowym Tier I - 58.445

29 Kapitał podstawowy Tier I 12.147.865

45 Kapitał Tier I 12.147.865

59 Łączny kapitał 12.147.865

60 Aktywa ważone ryzykiem razem 33.664.121

61 Kapitał podstawowy Tier I (wyrażony jako odsetek kwoty ekspozycji na ryzyko) 33,20 62 Kapitał Tier I (wyrażony jako odsetek kwoty ekspozycji na ryzyko) 30,54 63 Łączny kapitał (wyrażony jako odsetek kwoty ekspozycji na ryzyko) 30,54 64 Wymóg bufora dla poszczególnych instytucji (wymóg dotyczący kapitału podstawowego Tier I zgodnie z

art. 92 ust. 1 lit. a) powiększony o wymogi utrzymywania bufora zabezpieczającego i antycyklicznego, jak również bufor ryzyka systemowego oraz bufor instytucji o znaczeniu systemowym wyrażony jako odsetek kwoty ekspozycji na ryzyko)

9,38%

65 W tym: wymóg utrzymywania bufora zabezpieczającego 2,50%

66 W tym: wymóg utrzymywania bufora antycyklicznego 0%

67 W tym: wymóg utrzymywania bufora ryzyka systemowego 3%

67a W tym: bufor globalnych instytucji o znaczeniu systemowym lub bufor innych instytucji o znaczeniu systemowym

0%

68 Kapitał podstawowy Tier I dostępny w celu pokrycia buforów (wyrażony jako odsetek kwoty ekspozycji na ryzyko)

21,16 % 81 Kwota wyłączona z kapitału podstawowego Tier I ze względu na pułap (nadwyżka ponad pułap po

upływie terminów wykupu i zapadalności)

0,00

*) numeracja zgodna z Rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 1423/2013 z dnia 20 grudnia 2013 r. ustanawiającym wykonawcze standardy techniczne w zakresie wymogów dotyczących ujawniania informacji na temat funduszy własnych instytucji

2. Ogólny opis cech instrumentów w kapitale podstawowym Tier I

Bank nie posiada instrumentów w kapitale Tier I.

3. Informacja w zakresie instrumentów kapitałowych zaliczanych do kapitału dodatkowego Tier I i kapitału Tier II zgodnie z poniższym wzorem

Bank nie posiada instrumentów kapitałowych zaliczanych do kapitału dodatkowego Tier I i kapitału Tier II.

IV. Wymogi kapitałowe

1. Metoda szacowania kapitału wewnętrznego oraz przyjęty przez Bank poziom adekwatności kapitałowej

Bank dokonuje agregacji wymogów kapitałowych na poszczególne rodzaje ryzyka uznane za istotne w oparciu o metodę minimalnego wymogu kapitałowego.

Poziomem wyjściowym dla ustalenia kapitału wewnętrznego jest wyliczony regulacyjny wymóg kapitałowy.

Bank wyznacza regulacyjny wymóg kapitałowy dla ryzyka:

a) kredytowego, w oparciu o metodę standardową,

b) operacyjnego, w oparciu o metodę wskaźnika bazowego,

(15)

Następnie Bank ocenia, czy regulacyjny wymóg kapitałowy w pełni pokrywa ryzyko kredytowe, operacyjne jeżeli jest to konieczne, to, zgodnie z obowiązującymi w Banku zasadami szacowania kapitału wewnętrznego, oblicza dodatkowy wymóg kapitałowy na te ryzyka.

Kapitał wewnętrzny stanowi sumę regulacyjnego wymogu kapitałowego, dodatkowych wymogów kapitałowych, oraz wymogów kapitałowych na pozostałe istotne rodzaje ryzyka obliczonych zgodnie z obowiązującymi w Banku zasadami szacowania kapitału wewnętrznego.

Celem strategicznym Banku w zakresie poziomu adekwatności kapitałowej jest utrzymywanie minimalnego łącznego współczynnika wypłacalności na poziomie 20,00%.

Na datę informacji łączny współczynnik wypłacalności wyniósł 30,54 %.

W 2019 roku Komisja Nadzoru Finansowego nie nałożyła na Bank obowiązku utrzymywania dodatkowych wymogów kapitałowych.

2. Regulacyjny wymóg kapitałowy na ryzyko kredytowe w podziale na kategorie ekspozycji

Wykaz ekspozycji w podziale na poszczególne kategorie ekspozycji jako 8 % kwot ważonych ryzykiem:

Wyszczególnienie: Wartość

ekspozycji:

Wartość ekspozycji

ważonej ryzykiem: Wymóg kapitałowy:

Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych 536.570,34 160.137,50 12.811,00 Ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz lokalnych 39.601.851,42 7.920.370,28 633.629,62

Ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego 515,14 103,03 8,24

Ekspozycje wobec instytucji 67.994.586,64 75.943,45 6.075,48

Ekspozycje wobec przedsiębiorstw 4.996.143,53 4.107.648,23 328.611,86

Ekspozycje detaliczne 2.788.105,07 2.091.078,81 167.286,30

Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach 18.019.283,01 14.806.967,39 1.184.557,39

Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązań 0,00 0,00 0,00

Ekspozycje w postaci obligacji zabezpieczonych 0,00 0,00 0,00

Ekspozycje kapitałowe 3.133.905,42 3.133.905,42 250.712,43

Inne pozycje 2.748.749,34 1.367.966,88 109.437,36

RAZEM: 139.819.709,91 33.664.120,99 2.693.129,68

Razem regulacyjny wymóg kapitałowy na ryzyko kredytowe 2.693.129,68

Regulacyjny wymóg kapitałowy na ryzyko kredytowe w podziale na wagi ryzyka (w zł):

Wyszczególnienie Wartość ekspozycji Wartość ekspozycji

ważonej ryzykiem Wymóg kapitałowy Struktura kapitału (w %)

waga 0% 69.468.167,18 0,00 0,00 0,00

waga 10% 0,00 0,00 0,00 0,00

waga 20% 39.982.083,82 7.996.416,76 639.713,34 23,75

waga 35% 0,00 0,00 0,00 0,00

waga 50% 0,00 0,00 0,00 0,00

waga 75% 2.788.105,07 2.091.078,81 167.286,30 6,21

waga 100% 27.517.298,84 23.416.487,92 1.873.319,04 69,56

waga 150% 0,00 0,00 0,00 0,00

waga 250% 64.055,00 160.137,50 12.811,00 0,48

Razem 139.819.709,91 33.664.120,99 2.693.129,68 100,00

Na potrzeby procesu wyznaczania wewnętrznego wymogu kapitałowego, Bank stosuje wewnętrzne limity zaangażowania w dany rodzaj zabezpieczenia. W 2019 r. odnotowano przekroczenie limitu wewnętrznego dotyczącego zabezpieczenia w postaci cesji wierzytelności z polisy, które utrzymywało się przez dwa kolejne miesiące. Powyższe przekroczenie skutkowało utworzeniem dodatkowego wymogu kapitałowego.

(16)

3. Łączne wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka kredytowego, walutowego i operacyjnego

Ryzyko Regulacyjny wymóg kapitałowy w tys. zł

 kredytowe 2.693.129,68

 operacyjne 488.674,91

 walutowe -

RAZEM 3.181.804,59

V. Ryzyko kredytowe

1. Definicja dla należności przeterminowanych i zagrożonych, podejścia w zakresie korekt wartości i rezerw celowych/odpisów dotyczących odsetek, w tym również rezerwy na ryzyko

Należnościami zagrożonymi są należności poniżej standardu, wątpliwe i stracone, zgodnie z kryteriami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków z dnia 16.12.2008 r. ( z póź. zm. ):

1) Dla celów rachunkowości Bank Spółdzielczy w Bełchatowie przyjmuje, że należności przeterminowane obejmują wszystkie ekspozycje, dla których wystąpiło opóźnienie w spłacie kapitału i/lub odsetek w stosunku do terminu określonego w umowie,

2) Do celów wyliczania łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko kredytowe jako okres przeterminowania bank przyjmuje poziomy określone w „Zasadach wyznaczania łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko w Banku Spółdzielczym w Bełchatowie” tj. okres przeterminowania jest dłuższy niż 90 dni oraz przeterminowana kwota przekracza:

a) w przypadku ekspozycji detalicznych - 500 złotych, b) w przypadku pozostałych klas ekspozycji - 3.000 złotych.

W sytuacji, gdy kredytobiorca posiada kilka ekspozycji, ale tylko części z nich dotyczy niewykonanie zobowiązania, do tej klasy zaliczane są:

1) tylko ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania – w przypadku ekspozycji wobec klientów detalicznych;

2) wszystkie ekspozycje kredytobiorcy – w przypadku pozostałych klientów.

Bank dokonuje klasyfikacji ekspozycji kredytowych do odpowiednich kategorii ryzyka stosując dwa kryteria:

1) kryterium terminowości – terminowość spłaty kapitału lub odsetek,

2) kryterium ekonomiczne – badanie sytuacji ekonomiczno–finansowej dłużnika (kredytobiorcy).

Bank tworzy rezerwy celowe na ekspozycje kredytowe oraz odpisy na odsetki od tych ekspozycji w wysokości:

1) 1,5% w przypadku kredytów i pożyczek detalicznych w kategorii „normalne”, 2) 1,5% w przypadku kategorii „pod obserwacją”,

3) 20% w przypadku ekspozycji w kategorii poniżej standardu, 4) 50% w przypadku ekspozycji w kategorii wątpliwej,

5) 100% w przypadku ekspozycji w kategorii straconej,

po uwzględnieniu pomniejszeń podstawy naliczania rezerw i odpisów.

Bank nie tworzy rezerwy na ryzyko ogólne.

2. Klasy ekspozycji kredytowych, w tym klasy istotne

Bank dokonuje podziału ekspozycji kredytowych na następujące klasy/kategorie:

Lp. Klasy ekspozycji

Stan na dzień 31.12.2018r.

w zł

Stan na dzień 31.12.2019r.

w zł

Średnia kwota w okresie od 31.12.2018r. do 31.12.2019r.

1. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec rządów i banków

centralnych 0,00 0,00 0,00

(17)

2. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec jednostek

samorządu terytorialnego i władz lokalnych 30.690.308,04 39.601.851,42 35.146.079,73 3.

ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec organów administracji i podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej

0,00 0,00 0,00

4. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec wielostronnych

banków rozwoju 0,00 0,00 0,00

5. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec organizacji

międzynarodowych 0,00 0,00 0,00

6. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec instytucji 0,00 0,00 0,00

7. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorców 8.611.959,45 8.285.104,50 8.448.531,98 8. ekspozycje detaliczne lub warunkowe ekspozycje detaliczne 2.853.587,80 2.993.414,21 2.923.501,01 9. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe zabezpieczone na

nieruchomościach (informacja uzupełniająca) 20.615.308,48 22.057.127,80 21.336.218,14

10. ekspozycje przeterminowane 49.628,70 0,00 24.814,35

11. ekspozycje należące do nadzorczych kategorii wysokiego

ryzyka 0,00 0,00 0,00

12. ekspozycje z tytułu obligacji zabezpieczonych 0,00 0,00 0,00

13. pozycje sekurytyzacyjne 0,00 0,00 0,00

14. ekspozycje krótkoterminowe wobec instytucji i przedsiębiorców 0,00 0,00 0,00 15. ekspozycje z tytułu jednostek uczestnictwa w instytucjach

zbiorowego inwestowania 0,00 0,00 0,00

16. inne ekspozycje 0,00 0,00 0,00

RAZEM 62.820.792,47 72.937.497,93 67.879.145,20

Do istotnych klas ekspozycji kredytowych (czyli takich, które stanowią przynajmniej 30% łącznej kwoty ekspozycji kredytowych) zaliczają się:

1) ekspozycje lub ekspozycje warunkowe zabezpieczone na nieruchomościach

2) ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec jednostek samorządu terytorialnego i władz lokalnych.

3. Struktura geograficzna ekspozycji kredytowych

Bank z uwagi na specyfikę i przyjęte kierunki działania, obsługuje klientów głównie z terenu województwa łódzkiego oraz posiada zgodę na rozszerzenie terenu działania o powiat grójecki. Udział zaangażowania w powiat grójecki w całkowitym zaangażowaniu Banku kształtował się na niskim poziomie – wyniósł 3,48

% (wynika z uczestnictwa w konsorcjach bankowych). W związku z powyższym Bank nie wyznacza limitów na poszczególne obszary geograficzne.

4. Struktura branżowa ekspozycji kredytowych

Bank dokonuje podziału ekspozycji kredytowych (bilansowych i pozabilansowych) na następujące branże (według Polskiej Klasyfikacji Działalności:

Lp. Branże Wartość w zł

1. Rolnictwo

Należności normalne Należności pod obserwacją Należności zagrożone

2.074.582,54 2.074.582,54

2. Przetwórstwo przemysłowe Należności normalne Należności pod obserwacją Należności zagrożone

2.736.295,91 2.736.295,91 0,00 0,00 3. Hotele i restauracje

1.712.900,88 1.712.900,88 0,00 0,00 4. Transport, gospodarka magazynowa i łączność

2.386.716,00 2.386.716,00 0,00 0,00 5. Obsługa nieruchomości, wynajem usługi związane z prowadzeniem działalności

Należności normalne

3.390.396,75 3.390.396,75