Produkcja ziemiopłodów rolnych, ogrodniczych i pastewnych w 1995 r.

XK -,,m 3

URZĄD STATYSTYC W WAŁBRZYCHU

N Y

1

^äi

i

nt +K+H-:- f - -C

MW mii

I

=#

L#

ill

«

■i*m J _m&.—^ — .4 K+K+r i- +KtM+

r -i+:+or ma.

F ⁱ 3

W:*::#:

8 S g 8A S y 8E 5

MARZEC 1996 r

kf - #

* •

;i

>

'

*

r

%

m _# ^if %%#

i

iii

ip

EW

a

i _■

^##

m

MABZEC 1996 r.

SPIS TREŚCI

Str.

Uwagi metodyczne ... ą

Uwagi ogólne ... 7

Uwagi analityczne ... 10

Zboża ... 10

Ziemniaki ... 14

Rzepak i rzepik ... 17

Buraki cukrowe ... 10

Warzywa ... 20

Owoce z drzew i jagodowe ... 23

Produkcja roślin pastewnych ... 25

SPIS TABLIC Tabl Produkcja ważniejszych ziemiopłodów rolnych w 1995 r.. . . 1

Produkcja głównych ziemiopłodów rolnych według form własności w 1995 r... 2

Produkcja upraw pastewnych według form własności w 1995 r... 3

Produkcja upraw pastewnych według form własności w przeliczeniu na siano w 1995 r... 4

Produkcja upraw pastewnych w plonie głównym w przeli­ czeniu na zboże ... 5

Plony niektórych ziemiopłodów w indywidualnych gospo­ darstwach rolnych ... 6

Zbiory z powierzchni paszowej ... 7

Produkcja warzyw gruntowych ... 8

Produkcja owoców z drzew ... 9

Produkcja owoców jagodowych ... 10

Str 27

28

30 32 33 34 36 37 38 39

3

SPIS WYKRESÓW

Plony zbóż ogółem w gospodarstwach indywidualnych

w dt/ha w 1995 r... ...

Plony zbóż podstawowych z mieszankami ... ...

' >1

Plony ziemniaków... ...

'

Plony ziemniaków w gospodarstwach indywidualnych w dt/ha w 1995 r...

Plony rzepaku i rzepiku ...

. e 9 *• i *

• '

Plony buraków cukrowych ...

Zbiory upraw ogrodniczych według gatunków w 1995 r...

Plony owoców z 1 drzewa ...

'" i f i p v ^ ^ _,

Zbiory owoców jagodowych ... ...

Struktura powierzchni paszowej w 1995 r. według poszcze­

gólnych upraw ...

Str.

11

13 13' 15 18 18

22 22

24 26

. V

WAŻNIEJSZE SKRÓTY

Kr *

tys. tysiąc -r-r ha hektar ^{• • •<}

" ' ' ' ' ' ^{' ' -}

, " • • : . ■ ^ '• . ' ’* ^{#•** y\ ^ rt 1} tona

• :■'■> ^ł; kg

i

kilogram '-

■ ■■ . ^'■

j ^, <v\_%* ^v.^k;. -x r_{4 #} UR użytki

'U.

rolne dt

X' ^{• •;} > ...

decytona SD sztuki

/ \-r duże

.r. V .

#

t -1 —, . . /,V- ^{• »} i ^{• v ** •}

■j- .... . v V- - • L - * ^t ■■•• * . ^{** W w.}

■ (y; •' *'•

•

‘ V " ^• v Cs •../< ’? <>,^{• .V A4 . ...} ’ ^> -v V .v^{' V; 4 •}

■ ' V • f- ■'•i: V. • ' ? V>’v•*• : o.{ a;

0% ^

f ,* < \ •••; •>• ^{V •}

• • v:. v/; ^{* m I V A»— . • ,X. . •• • / • H* •}

4

UWAGI METODYCZNE

Podstawą niniejszej publikacji były dane dotyczące plonów i zbiorów zawarte w obowiązującej sprawozdawczości gospodarstw państwowych, spółdzielczych i spółek, wyniki ekspertyz, opinie

i oceny rzeczoznawców wojewódzkich i gminnych. Plony i zbiory buraków cukrowych oraz rzepaku i rzepiku ustalono na podstawie

sprawozdań ze skupu.

Dane dotyczące powierzchni, plonów i zbiorów opracowano dla następujących podmiotów:

- sektora publicznego obejmującego własność państwową (gospo­

darstwa rolne Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, pań­

stwowe gospodarstwa rolne podporządkowane Ministrowi Rolnic­

twa i Gospodarki Żywnościowej, pgr pozostałe i spółki) oraz własność komunalną;

- sektora prywatnego, do którego zalicza się: indywidualne gos­

podarstwa rolne o powierzchni powyżej 1 ha użytków rolnych, spółdzielnie produkcji rolniczej (rolnicze spółdzielnie pro­

dukcyjne i kółka rolnicze), indywidualne działki rolne o po­

wierzchni do 1 ha użytków rolnych, ogrody działkowe oraz spółki prywatne.

Powierzchnię zasiewów poszczególnych upraw przyjęto według

uogólnionych wyników reprezentacyjnego spisu rolnego przeprowa­

dzonego w 978 indywidualnych gospodarstwach rolnych (ok. 4 %

ogółu gospodarstw) oraz danych ze sprawozdawczości z jednostek państwowych, spółdzielczych i pozostałych.

W spisie rolniczym niektóre rośliny ujęto zbiorczo w grupach (np. warzywa, pastewne, pozostałe uprawy), stąd też dane szcze­

gółowe dla w/w grup, liczbę drzew owocujących i liczbę krzewów oraz powierzchnię plantacji jagodowych dla gospodarstw indywi­

dualnych ustalono w oparciu o szacunki rzeczoznawców, a dla gos-

5

podarstw państwowych, spółdzielczych i pozostałych przyjęto ze sprawozdawczości.

Do oszacowania plonów przeciętnych przyjęto średnie ważo-

• * * 1

ne, gdzie wagą jest powierzchnia danej uprawy. Uwzględnione są przy tym powierzchnie ujęte w spisie rolniczym bez względu na wielkość uzyskanych z nich plonów, w tym także te, z których

ze względu na sytuacje klęskowe (grad, powódź, plaga gryzoni, itp.) plonów nie zebrano.

V -

W rolnictwie pod pojęciem "plon" rozumie się ilość jednos­

tek wagowych (dt) danego ziemiopłodu (tzw. netto) zebranych z jednostki powierzchni (ha), a w odniesieniu do sadownictwa

jest to:

- dla upraw warzyw, truskawek i malin - ilość jednostek wago­

wych (dt) danego gatunku zebranych z jednostki powierzchni (ha),

- dla owoców z drzew - ilość jednostek wagowych (kg) danego gatunku zebranych z jednego drzewa owocującego,

- dla owoców porzeczek i agrestu - ilość jednostek wagowych

(kg) danego gatunku zebranych z jednego krzewu, w przelicze­

niu na ogólną liczbę krzewów porzeczek lub agrestu (owocują­

cych i nie owocujących łącznie).

Przy szacowaniu plonów zbóż uwzględnia się tzw. ziarno pół­

suche, tj. zawierające 15,1 % - 16,0 % wody, a przy szacowaniu plonów rzepaku - nasiona o zawartości 13,0 % wody.

W pozycjach "łąki ogółem" i "pastwiska ogółem" nie zostały ujęte grunty państwowe i społeczne nie stanowiące gospodarstw rolnych.

Do przeliczenia produkcji zielonek na siano przyjąto, że 5 dt zielonki = 1 dt siana.

Do wyliczenia sztuk dużych bydła i owiec przyjęto następu­

jące współczynniki: cielęta poniżej 6 miesięcy - 0,12, jałów­

ki i byczki od 6 miesięcy dc 1 roku - 0,4, jałówki roczne

6

i starsze - 0,7, krowy - 1,0, buhaje, bukaty, woły, wólce, opasy - 1,25, owce - 0,07.

Plony poszczególnych ziemiopłodów aia miast samo­

dzielnym samorządzie terytorialnym oszacowano łącznie dla wszys­

tkich jednostek w województwie (15 miast). Natomiast w jednos­

tkach administracyjnych o wspólnym samorządzie terytorialnym plony oszacowano łącznie dla miasta i gminy.

Liczby względne (wskaźniki, odsetki) obliczono z reguły na podstawie danych bezwzględnych wyrażonych z większą dokład­

nością niż podano w tablicach.

** -i V*

4'#" _* 1

7

UWAGI OGÓLNE

Okres wegetacyjny 1994/95 charakteryzował się dużym zróżnico­

waniem warunków agrometeorologicznych. Jesienią występowały za­

równo dni ciepłe (charakterystyczne dla lata), jak zimne (charakterystyczne dla zimy). Mimo dużej zmienności pogody wa­

runki dla rozwoju roślin w tym okresie oceniono jako korzystne Po silnej suszy w miesiącach letnich w 1994 roku, częste i ob-

występujące a także w październiku

oraz w drugiej dekadzie listopada, wprawdzie przeszkadzały w wy-

• ' .. ' ' . v1 v Sr v ' ' *2 ;v ; • ! v ; e‘ • • j ^ • • • •

konywaniu prac poiowych, ale jednocześnie bardzo poprawiły wil­

gotność gleb . Również ciepła pogoda sprzyjała wschodom roślin i dobremu wyrośnięciu ozimin. Występujące przejściowo większe spadki temperatury (druga połowa października) spowodowały je­

dynie zwolnienie procesów życiowych roślin. Utrzymująca się

* . , , ( % , ^ y ' • ' **.*•• j •••

jeszcze w pierwszej dekadzie listopada stosunkowo dobra pogoda

•' i t • • ■ ‘ ‘

podtrzymywała wegetację ozimin, a ochłodzenie na początku dru­

giej dekady miesiąca spowodowało przerwanie wegetacji roślin.

Ozimihy weszły w okres zimowego spoczynku przeważnie dobrze wy­

rośnięte i dostatecznie rozkrzewione. W końcu listopada oraz

w grudniu, mimo dość zmiennych warunków termicznych, nie zaob­

serwowano większych zagrożeń dla zimujących roślin. Pod koniec grudnia wystąpiły opady śniegu, które utworzyły niewielką po-

* >

* 0

krywę śnieżną, chroniącą rośliny przed mrozami. Ocieplenie w os-

• . A# , • • * J' • u • . 5 ’• • • • ' ‘ ' V k»*

, ‘ , •• • * . . . *

tatnich dniach stycznia i w lutym spowodowało ruszenie wegetacji roślin ozimych i trwałych użytków zielonych. W drugiej deka- dzie marca nastąpiło ochłodzenie, które znacznie pogorszyło wa­

runki dla wzrostu i rozwoju roślin, a także utrudniło przeprowa­

dzenie prac Zimno i częste opady, także śniegu, spowo­

dowały. żo dc połowy kwietnia wegetacja roślin przebiegała nie­

zwykle wolno, a prace połowę były przerywane, przez co opóźniały się siewy i wschody roślin, dopiero w drugiej połowie kwietnia

nastąpił intensywny wzrost i rozwój roślin. W maju z powodu na­

8

wrotu chłodów wegetacja przebiegała w zwolnionym tempie, ale

wzrost temperatury w trzeciej dekadzie miesiąca pozwolił rośli­

nom nadrobić zaległości. Trwający od drugiej połowy lipca do

trzeciej dekady sierpnia znaczny niedobór opadów, wysokie tem­

peratury i silne nasłonecznienie spowodowały wystąpienie suszy glebowej. Występujące w ostatnich dniach sierpnia i we wrześniu intensywne opady deszczu zlikwidowały suszę i poprawiły warunki wegetacji roślin. Ciepła i sucha pogoda w październiku umożli­

wiła sprawne przeprowadzenie zbiorów roślin okopowych, pastew­

nych, a także warzyw i owoców. Pomimo suszy, jaka wystąpiła w środku lata 1995 rplony były znacznie wyższe niż w roku po­

przednim.

Istotnym czynnikiem kształtującym wysokość plonów oprócz wa­

runków przyrodniczych jest nawożenie mineralne i organiczne.

Zużycie nawozów sztucznych (NPK) w roku gospodarczym 1994/95 w stosunku do roku poprzedniego wzrosło o 2,2 tys. ton, tj.

; :r. a

o 12,1 %. Nieco mniej (o 5,8 %) nawozów sztucznych zużyto w sek­

torze publicznym, natomiast znacznie więcej (o 24,6 %) w sekto­

rze prywatnym, przy czym w gospodarstwach indywidualnych nawoże­

nie wzrosło o 28,7 %, a w spółdzielniach produkcji rolniczej - o 5,8 %.

Zużycie nawozów sztucznych w przeliczeniu na czysty składnik w tonach

Lata

gospodarcze j łl

!

1989/90 1990/91 1991/92 1992/93 1993/94 1994/95

{

t

£

I

ii

S

t Ogółem

55265

4

38505 i 20629 i

18472 18276 20489

ir 5

Ż

I

I

w

pub­

liczny

21583 16863 8742 7401 7522 7085

I

’

t

Sektor | t

st I

$

*5

?r

t?

4*.

Sektor prywatny

jpw, 'W-W Me

ogółem

21642 11887 11071 10754 1 13404

gospo­

darstwa indywi­

dualne

t

1

I

1

i

26455 16647 9099 8190

7264 9350

tym

mi

współdziel t nie pro-

| dukcji

»rolniczej

- •

1i

\

i

6446 4472 2232 2367 3240 3427

9

Ważnym elementem nawożenia determinującym właściwe wykorzysta­

nie nawozów sztucznych i stwarzającym dobre środowisko dla roz­

woju roślin jest wapnowanie. Wałbrzyskie (ze względu na 83 % gleb kwaśnych) znajduje się w grupie województw o największych potrzebach wapnowania, dlatego też zwiększenie zużycia nawozów wapniowych o 26 % należy uznać za korzystne. Więcej wapna zuży­

to zarówno w sektorze publicznym - o 442 t (o 4,8 %),jak i pry­

watnym - o 7,8 tys.t (o 34,6 %).

Zużycie nawozów wapniowych w przeliczeniu na czysty składnik w tonach

Lata

gospodarcze

ii i

ii

Sektor prywatny

Ogółem

! • i

Sektor pub­

liczny

Ml

w tym

.UL* mm’

I

!

i

1"

ii

Ii ił

ogółem { gospc-

! darstwa

społdziel- nie

i

f

$

1i

pro­

dukcji

| rolniczej 1989/90 1

r

1!

!

i ii

59366 ;

\

27000 | f 24000 |

32366 |

$

26597 jI 5009 j

1990/91 41267 1 i

17267 | 14095 i 2814 1991/92

i

33618 | 13592 | 20026 | Z

18111 1652 1992/93 39022 ! 12107 j

I1 9146 |

26915 ! i$ 22607 |

J

23034

|

3606 1993/94 t

i 31753 | 40020 I

20993 1611 1994/95

! i

5 9588 1

2

30432 | 24728

I1

tI 5300

10

UWAGI ANALITYCZNE

ZBOŻA

W 1995 roku produkcja ziarna zbóż wyniosła 411,3 tys.t i by­

ła większa o 13,2 tys.t (o 3,3 %) od produkcji ubiegłorocznej i o 13,9 tys.t (o 3,5 %) od średnich zbiorów zbóż uzyskanych w latach 1990-1994.

Na wzrost produkcji zbóż wpłynęło wyższe ich plonowanie wyni­

kające z korzystniejszych warunków agrometeorologicznych. Po­

wierzchnia uprawy zbóż w 1995 roku była bowiem niższa niż w la­

tach poprzednich; w porównaniu do średnich pięcioletnich (lata 1990-1994) zmniejszyła się c 3,1 tys.ha (o 2,9 %), a do 1994 r.

-

aż o 12,4 tys.ha (o 10,8 %). Spadek areału uprawy zbóż zanotowa­

no zarówno w sektorze publicznym o 8,1 tys.ha (o 32,9 %), jak prywatnym

"ł

R

\

Udział powierzchni uprawy poszczególnych zbóż w łącznej po­

wierzchni zasiewów zbóż podstawowych z mieszankami przedstawiał

0 ^

się następująco:

- pszenica ozima - 56,0 %, - pszenica jara - 13,2 %,

- żyto - 3,1 %, lf

- jęczmień ozimy - 3,4 %,

- jęczmień jary - 14,0 %, - owies - 3,5 %,

- pszenżyto ozime - 1,6 %, - pszenżyto jare - 0,2 %,

- mieszanki zbożowe - 5,0 %

Ciepła i wilgotna jesień 1994 r., łagodna zima oraz korzystne temperatury i opady wiosną 1995 r. miały znaczący wpływ na plono­

wanie zbóż; z 1 ha zebrano 40,2 dt zbóż ogółem, tj. o 5,5 dt/ha (o 15,9 %) więcej niż w 1994 r. oraz o 2,4 dt/ha (o 6,3 %) więcej od średnich plonów z lat 1990-1994.

am#

ŚWIEBODZICE j (i)

Ill

STARE BOGACZOWICE

MARCINOWICE]

ŚWIDNICA [sźczawno zdrc

[CZARNY BORGST

j ił mm i*

BOGUSZÓW-GORCE ](• ' •)[ WAŁBRZYCH

msMumjJM

MIEROSZÓW pH NIEMCZA

CIEPŁOWOD IELAWA(m)

STOS

KOWICE NOWA RUDA [•

RADKÓW IO pj KAMIENIEC ząbkowicki

oj BARDO

KUDOWA ZD

zczytnaio

LEWIN KŁÓD •JKŁODZKO

[DUSZNIKI ZD

OJ LĄDEK ZDRÓJ

OJ STRONIE SLĄSKOi

•rvXvXv

• MIASTO

0 MIASTO I GMINA

O GMINA

| siedziby gmin znajdujące się w miastach

poniżej 30,0

30,1-40,0

powyżej 40,1

plon średni -37,2

12

Powierzchnia, plony i zbiory zbóż w rolnictwie ogółem Lata

Średnie pięcioletnie (1990-1994) 1994 - dane ostateczne

1995 - dane ostateczne

Średnie pięcioletnie = 100 1994 = 100

i i

\

Powierz­

chnia w tys. ha

Plony z 1 ha

w dt

Zbiory w

w tys.t 105, 5

1

37,8 | 397,4 114,8 34, 7 398, 1 102,4 j| 40,2 t 411,3 97,1 1 106,3 I 103,5 89,2 iI 115,9 1 103,3 Lepiej niż w 1994 r. plonowały zarówno zboża jare (o 17,6 %), jak i ozime (o 13,9 %).

Plony zbóż

kV„

Wyszczególnienie

| Średnie pięcio­

letnie (1990 - - 1994)

1994

dane

ostateczne

szacunek wynikowy iI

i

1995

śred­

nie

$krajo-

T

!

Pszenica ozima Pszenica jara Żyto

Jęczmień ozimy Jęczmień jary Owies

Pszenżyto

Mieszanki zbożowe Gryka i inne

zbożowe

Kukurydza na ziarno

Zboża ogółem i I

i

lokata w

kraju z 1 ha w dt

i

T

42, 3 39,6 ]| 44,6

i

f

j !

5,0 1 i

|

37, 8 :

8 ^•

33,7 30,3 |^j 35,2 4,9 30, 1

8

31, 5 30,8 33,8 1 3,0 25,6

1 3

47, 1 45,1 51,1

j

i

#

32,6

j

31,8 jI 27,3 32, 3 5,0

1

25,1 i

i 1

4 34, 5 31,0 i 39,5

I

30,0 27,3 |

i

i 32,6

i 1

I 5,3 i

!

28,1 5

10,4 9,3 11,3

$1

j 2,0

[

I 11,5 I

1

•

1n f m w j

!_V

*4 t

45,2 !i 43,5 jj 54, 7 11,2 I 49,6 ^# 37,8 i| 34,7 1I 40,2 ! 5, 5

j

13

dt/ha

Plony zbóż podstawowych z mieszankami

45 r-

40

6

35

/ * ^X.

O

/ \

\

I I I V*

■ » I—.

7*X ✓

V

X.

/

-.

\ /

30 A^ffauocaar® srwiaa

o

25

20

1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993

FlftT. M-r.

1994 1995

O Województwo ^{. - • Rr?} Polska Liniowy trend (Województwo): Liniowy trend (Polska)

dt/ha

Plony ziemniaków

#r-V ^ • V«

Województwo 0 _Polska - Liniowy trend (Województwo) l*aor,;wuR**: Liniowy trend (Polska)

14

W gospodarstwach indywidualnych plony zbóż wzrosły w porównaniu do 1994 r. o 5,3 dt/ha (o 16,4 %). Wzrost plonów zbóż w 1995 roku

w rolnictwie indywidualnym w porównaniu do 1994 roku według gmin był następujący:

Przedział wzrostu w dt/ha

od 0,1 do 5,0

od 5,1 do 10,0

od 10,1

Liczba ł gmin

[w przedziale

I

i

Ii

17

9

4

Gminy

Bystrzyca Kłodzka, Ciepłowody, Dzierżoniów, Głuszyca, Kłodzko, Lądek Zdrój, Lewin

Kłodzki, Międzylesie, Niemcza, Nowa Ruda, Stoszowice, Stronie Śląskie, Szczytna,

| Świdnica, Walim, Ziębice, Żarów;

| Czarny Bór, Jaworzyna Śląska, Kamieniec Ząbkowicki, Marcinowice, Mieroszów,

Przeworno, Radków, Strzegom, Ząbkowice Śląskie ;

Bardo, Dobromierz, Stare Bogaczowice,

\ Złoty Stok..

ZIEMNIAKI

W 1995 r. ziemniaki uprawiane były na powierzchni 1C,8 tys.ha, czyli o 4,9 tys.ha (o 31,3 %) mniejszej niż w roku poprzednim

i o 2,5 tys.ha (o 19,1 %) mniejszej od średniej powierzchni z lat 1990 - 1994.

W początkowym okresie wegetacji ziemniaków warunki meteorolo­

giczne były korzystne, ale późniejsze wysokie temperatury powie­

trza, intensywne nasłonecznienie oraz susza glebowa trwająca od II dekady lipca do III dekady sierpnia zdecydowały o poziomie plonowania plantacji ziemniaków. Występujące z końcem sierpnia

i we wrześniu opady poprawiły wydajność plantacji odmian późnych, słabszym stopniu wpłynęły na ogólne plony które wyniosły 171 dt/ha i były wyższe od niskich plonów uzyskanych w 1994 r. o 22 dt/ha (o 14,8 %), ale tylko o 1 dt/ha (o 0,6 %) wyższe od średnich plonów z lat 1990 - 1994.

15

[DOBROMIERZ r$\ JAWORZYNA Śf ŚLĄSKA

ŚWIEBODZICE STARE BOGACZOWICE 0#

SZCZAWNO ZDR

(YAKWIIÓR

..

(#% WAŁBRZYCH IDUNA ZDROIi •

WAL/Af

W#

!ZOMOW,

WMfWmMczA

MIEROSZÓW

%%%

mm

CIEPŁOWOD

smswmcE mol

RADKÓWlÓ KAMIENIEC ZĄBKOWICKI \

I KUDOWA ZD.

(jj\ KŁODZKO IRWIN KŁÓD

LANICA ZD

OJ LĄDEK ZDRÓJ

6} MIĘDZYLESIE

...

(W

@

@ MIASTO I GMINA

O GMINA

i | siedziby gmin znajdujące się w miastach

90 -150

151 -180

181 - 230

plon średni -173

16

Powierzchnia, plony i zbiory ziemniaków w rolnictwie ogółem

Lata

Średnie pięcioletnie (1990-1994)

1994 - dane ostateczne 1995 - dane ostateczne

Średnie pięcioletnie = 100 1994 = 100

Powierz­

chnia w tys.ha

13,4 i| 170 ¹ 225,7 15,7 ! 149 233,5

i

10,8 171

1

» 184,7

80,9 100,6 81,8

68,7

j

i

W 1995 roku zebrano 184,7 tys. t ziemniaków, tj. o 48,7 tys. t (o 20,9 %) mniej niż w roku poprzednim i o 41,0 tys. t (o 18,2 %) mniej od średnich zbiorów z lat 1990-1994. Niższą produkcję zano­

towano w obu sektorach: publicznym o 726 t (o 37,0 %) i prywatnym c 48,0 tys. t (o 20,7 %).

Wynikowy szacunek zbiorów ziemniaków według grup producentów

Wyszczególnienie

Ogółem

Sektor publiczny Sektor prywatny

~? 1994 ^I!

233,5

• %

2,0

231,5

i

w

w tys. t

1995

T

I

!

1994 =

=

100

184,7 1,2 183,5

I

79,1 63,0

79,3 w tym:

indywidualne gospodarstwa rolne

spółdzielnie produkcji rolniczej

1

!

f 230, 1 1,4

i

I

i

182, 2

i

3

; 1,3 !

79,2 89,7

17

RZEPAK I RZEPIK

Produkcja rzepaku i rzepiku w 1995 r. wyniosła 71,7 tys. ton i była wyższa od ubiegłorocznej o 28,0 tys. ton (o 64,1 %), a od średnich pięcioletnich o 33,7 tys.ton (o 88,6 %). Wzrost produk­

cji nastąpił w wyniku znacznego zwiększenia powierzchni uprawy i lepszego plonowania.

Powierzchnia, plony oraz zbiory rzepaku i rzepiku w rolnictwie ogółem

Lata

Średnie pięcioletnie (1990-1994)

1994 - dane ostateczne 1995 - dane ostateczne

Średnie pięcioletnie = 100 1994 = 100

Powierz- il

chnia

Plony z 1 ha w tys .ha < w dt

łs

$ i

I

I

Zbiory w

tys. t

i

17,4 | 21,8 1 38,0

! 18,1 | 27,1 i

$

! 24,2 ;

. J • |%

43,7 iF

26, 5 ! 71,7 i

155,9 121,6 | 188,6 i

149,7 |

i

Wysokie ceny skupu rzepaku i rzepiku w 1994 r. zachęciły rol­

ników do zasiania tej uprawy w roku następnym na znacznie więk­

szej powierzchni niż w latach poprzednich. W porównaniu do

średnich pięcioletnich (lata 1990-1994) areał uprawy rzepaku i rzepiku wzrósł o 9,7 tys.ha (o 55,9 %), a do 1994 r. o 9,0 tys. ha

(o 49,7 %).

Korzystne warunki agrometeorologiczne wpłynęły pozytywnie na plony rzepaku i rzepiku, które w 1995 r. wyniosły 26,5 dt/ha

i były wyższe od plonów z roku poprzedniego o 2,3 dt/ha (o 9,5 %), jak również od średnich pięcioletnich o 4,7 dt/ha (o 21,6 %).

Plony rzepaku i rzepiku

dt/ha

o Województwo 28' Polska Liniowy trend (Województwo) Liniowy trend (Polska

Plony buraków cukrowych

dt/ha

~ Ą

Si«.*

1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995

- Województwo Polska Liniowy trend (Województwo) Liniowy trend (Polska)

#

19

Produkcja rzepaku i rzepiku według grup producentów

Wyszczególnienie

Ogółem

Sektor publiczny Sektor prywatny

w tym:

indywidualne gospodarstwa rolne

spółdzielnie produkcji rolniczej

1995

i

$

w tys.t

11,5 4, 3

f

i

34,2 8, 3

I

1994 =

=

100

( i

!

|

1

43,7 71,7 I

1

164,1 27,5

t1

| 25,9 1 94,5

It

i

16,2 45,8 i 282,1

296, 5 191,7

BURAKI CUKROWE

Powierzchnia uprawy buraków cukrowych 1995 r. wyniosła 5,6 tys .ha i była mniejsza niż w 1994 r. o 710 ha oraz o 1,0 tys.ha

od średniej pięcioletniej. W sektorze publicznym powierzchnia zmniejszyła się o 313 ha i w prywatnym o 397 ha.

Powierzchnia, plony i zbiory buraków cukrowych w rolnictwie ogółem

i . O.:

Lata

Średnie pięcioletnie (1990-1994)

1994 - dane ostateczne 1995 - dane ostateczne

Średnie pięcioletnie = 100 1994 = 100

r

\ ęhnia

| w tys.ha

r

ii i

Plony z 1 ha

w dt

4

i

i

#

\

!t

ts

!

\I

i

$t

i

i

Zbiory w

tys. t

6,6 i 6

312 I Ie

205,9 6, 3 f

iw 1

*1 J2l

307 1

i 192,9

5,6 412 f

? 229,9 84, 5 132, 1

1

111,6 i

88, 7 1 134,2 1 119,1

20

Zbiory buraków cukrowych w wysokości 229,9 tys. ton, tj.

o 36,9 tys. ton (o 19,1 %) wyższe od zbiorów ubiegłorocznych

uzyskano w wyniku wyższego plonowania. Susza glebowa występują­

ca w miesiącach letnich ujemnie wpłynęła na plonowanie plantacji buraków cukrowych, jednak występujące we wrześniu i październiku opady deszczu poprawiły warunki wegetacji i przyczyniły się do

znacznego przyrostu masy korzeniowej buraków cukrowych, których plony w 1995 r. osiągnęły 412 dt/ha i były wyższe niż w roku po­

przednim o 105 dt/ha (o 34,2 %). Wyższe były również od śred­

nich plonów z lat 1990-1994 c 100 dt/ha (o 32,1 %). Średnia za­

wartość cukru w korzeniach była niska i wyniosła 15,0 % (w 1994 r.- 15,9 %).

Zbiory buraków cukrowych według grup producentów

Wyszczególnienie

Ogółem

Sektor publiczny Sektor prywatny

w tym:

indywidualne gospodarstwa rolne

spółdzielnie produkcji rolniczej

w*

l

i i

! ii I §

?

i

i

i

1994 f

( 1995

w tys.t

T

192,9 18,7

165,6 8, 6

iŚ

iI 1

$

229,9 174,2 ! 217,4

iI 6 ft

i»

:i

12, 5 I⁴

4

i

£ i

%

ft

198,9 ;#

12, 7 5

1994 =

= 100

119, 1 66,7 124,8

120

1

147,7

WARZYWA

W 1995 r. powierzchnia uprawy warzyw gruntowych wyniosła 3,6 tys.ha i była niższa niż przed rogiem o 249 ha (o 6,5 %).

W porównaniu do 1994 r. wzrósł udział areału obsianego: cebulą, marchwią jadalną, burakami ćwikłowymi i pomidorami, natomiast

zmalał: kapustą, kalafiorami, ogórkami i warzywami pozostałymi.

21

Warzyw gruntowych zebrano ogółem 51,0 tys.ton, tj. o 2,3 tys.ton (o 4,7 %) więcej niż w 1994 r., a w porównaniu dc średnich

pięcioletnich mniej o 7,4 tys.ton (o 12,7 %).

Struktura gatunkowa powierzchni warzyw w rolnictwie ogółem

4CY Wk tWvMN..**<5,

Wyszczególnienie

•IKS *. W. LO'

Warzywa ogółem Kapusta

Kalafiory Cebula

Marchew jadalna Buraki ćwikłowe Ogórki

Pomidory

Warzywa pozostałe a/

I i

rue.M.4 <mn : iv. lMtrtuo-s*A*er 1 r «A -vt <k*.

1994

r

'T

1995 i Różnica

i* 1995-1994

i* m% /m- w* w<€*4tev

* ₂ w odsetkach fI

X ii

i

!

? ii 3«f

*$

V

5i_%

r,5

>

X I I

Ł%

*i i

1«; w*»w.Mrnpr.^w w#*

i i

IOC, 0 ^iit 100, 0 ^1##i

X

ł

T $

12, 9

i

i

12,8 ^5>

%

-0,1

i \

2, 8 ⁱ i>

2,6

>

4 -0,2

10, 9

e

$

* 11,7

>

2-% W a

«V* 0,8

3

i

i ś

14, ^V• 14, 6 ^$V_J

r 0,3

V i

W# ł

9, 5 ^?

i$

10, 1 ^•:

f

*

0, 6 9, 4

s

%

i 8,6

5 •

a

3 -0,8

C 2

i

4

$

5, 0 ^>a_t

#»

$

5,9 ^t1

5 -

0,9 35,

2

a/ Groszek na zielono, fasolka szparagowa, pietruszka, rzod­

kiewka i inne.

W wyniku korzystnych warunków wilgotnościowo-termicznych zbio­

ry podstawowych gatunków warzyw były wyższe niż w 1994 r. od 20,0 % (cebula) do 0,6 % (marchew jadalna). Jedynie zbiory kapusty i ogór­

ków tyły niższe odpowiednio o 0,6 % i 19,3 %.

W odniesieniu do średnich pięcioletnich zbiory warzyw były niż­

sze od 41,9 % (ogórki) do 0,7 % (marchew jadalna). Więcej zebrano jedynie cebuli (o 2,1 %), kalafiorów (o 3,4 %) i buraków ćwikłowych

(o 6,2 %).

Chłody i wiatry w początkowym okresie wegetacji nie sprzyjały plonowaniu warzyw ciepłolubnych. Plony tych warzyw były niższe niż w 1994 r., pomidorów o 5,9 % i ogórków o 4,9 %.

22

Zbiory upraw ogrodniczych według gatunków w 1995 r.

90%

80%

70%

60%

50%

40%

30%

20%

10%

0% 100%

■

gruszki marchew

mm#

a

buraki

ćwikłowe

wiśnie ogórki

pomidory

czereśnie pozostałe

pozostałe

■■I

truskawki

maliny

porzeczki

agrest

pozostałe

Warzywa gruntowe Owoce z drzew Owoce jagodowe

Plony owoców z 1 drzewa

Jabłonie Grusze Śliwy Wiśnie Czereśnie Pozostałe

z drzew

■ 1990-1994 1994 □ 1995

23

OWOCE Z DRZEW I JAGODOWE

W 1995 roku zbiory owoców ogółem wyniosły 11,5 tys.ton i były 0 794 tony (o 6,5 %) niższe niż w roku poprzednim. Zbiory

owoców z drzew (6,8 tys.t) zmniejszyły się o 574 tony (o 7,8 %)

w stosunku do roku ubiegłego i o 1,2 tys.ton (o 15,5 %) do śred­

nich zbiorów z lat 1990-1994. Było to wynikiem słabszego plono­

wania prawie wszystkich gatunków, z wyjątkiem grusz oraz moreli, brzoskwiń i orzechów włoskich. Najbardziej obniżyły się plony ja błek (o 21,8 %), co było wynikiem niezbyt korzystnych warunków

agrometeorologicznych podczas kwitnienia drzew (szczególnie od­

mian późnych) oraz suszy. Jabłek zebrano więc o 18,5 % mniej niż w 1994 r.; zbiory śliwek obniżyły się o 16,6 %, wyższe natomiast były zbiory wiśni o 4,6 %, czereśni o 6,9 %, moreli, brzoskwiń

1 orzechów włoskich (łącznie o 10,2 %) oraz gruszek o 23,6 %.

W porównaniu do średnich pięcioletnich (1990-1994) produkcja owoców z drzew przedstawiała się następująco: zbiory jabłek były

śliwek o 28,6 %, natomiast więcej zebrano gru- niższe o 31,7

szek o 7,0 %, czereśni o 21,1 %, wiśni o 21,4 % i owoców pozos­

tałych o 42,9 %^.

Produkcja owoców jagodowych wyniosła 4,7 tys. ton i była o 220 ton (o 4,5 %) niższa niż w 1994 r. Niższe niż w roku po­

przednim były zbiory truskawek (o 6,3 %), malin (o 36,5 %), ag­

restu (o 4,8 %) i jagodowych pozostałych (o 7,5 %). Tak wysoki spadek produkcji malin był wynikiem zmniejszenia się powierz­

chni tej uprawy o 50,8 %. Nieznacznie natomiast wzrosły zbiory

$

porzeczek o 1,4 %.

Produkcja owoców jagodowych ogółem była również mniejsza

o 218 ton (o 4,4 %) od średnich zbiorów z lat 1990-94; zbiory malin były niższe o 38,6 %, truskawek o 7,3 %, agrestu c 4,7 %, nato­

miast wzrosły zbiory porzeczek o 2,2 % i jagodowych pozostałych o 4,6 %.

24

Plony owoców jagodowych

dt

30

28

26 24 22

20

18 16 14

12

10

z 1 ha

MM

1990-1994 1994 1995

Truskawki □ Maliny

kg z 1 krzewu

1990-1994 1994 1995

E3 Agrest Porzeczki □ Jagodowe pozostałe

25

PRODUKCJA ROŚLIN PASTEWNYCH

Ogólna powierzchnia paszowa obejmująca 62,3 tys. ha trwałych użytków zielonych (28,7 tys.ha łąk i 33,6 tys.ha pastwisk) oraz 9,5 tys.ha polowych upraw pastewnych wyniosła w 1995 r.

71,8 tys. ha, cc stanowiło 30,8 % powierzchni użytków rolnych.

W porównaniu do 1994 r. ogólna powierzchnia paszowa zmalała o 3,0 tys. ha (o 4,0 %) w wyniku znacznego ograniczenia powierz­

chni uprawy roślin pastewnych z przeznaczeniem na paszę

o 6,2 tys. ha, tj. o 39,4 %; powierzchnia trwałych użytków zie­

lonych zwiększyła się bowiem o 3,2 tys. ha (o 5,4 %).

Powierzchnia paszowa według użytkowników

-n ■» • nrr- ««.-łwUr.lw

i

*>

*i

ł

*

.jv -a %äw: w .»*•*• >v4t.;r t*.w iNn.»x- r **

Ogółem

r##.' *..• • a *•*. w -rw^* * h •* ••<*.*-;.ituy

i Trwałe użytki ś Polowe uprawy zielone

Wyszczególnienie

ii

K%

•*A

*t*

i na

t w ha

<

i4

*m > ar* '< - ^{*r.y \*Zi}

Ogółem

Sektor publiczny w tym:

gospodarstwa rolne Agencji Własności Rolnej Skarbu

Państwa

Sektor prywatny w tym:

indywidualne gospo darstwa rolne

spółdzielnie pro­

dukcji rolniczej

i

w %

UR

T

\%_X

I

i i

i

!? .bydła *

$

; owiec I ' i

w ha

1 li 1

. * W* Ś< W KA& W#i,'JL

W %

UR

■

ł f

w ha i

7

!

71778 i 30,8 ³1 1,5 I

i

11921\ 28,9

m#

i

it

!

5685| 26,8 59857\ 31,2

! tS

4

1

A! ł%

i

I i

!

w

i

9

» ł

•52288 | 26,7 8636 | 20,9

i i

ł5

%4

i Wi s

pastewne

ha

!i

*■/

?k ji

*

w % po­

wierz­

chni zasie-

X4*9KJ

i wow

i i-

1w

i

i

*i_{- V}

♦

9490 5,8 3285 11,2

2,7 4708 k$

i

52091I 32,1

t kf*

*

I

1,4 iⁱ

i%

I

*5

i

II

53652 . 27,9 i

i

B7

1,3

wi

'i

¥t

i_«

$s

i*

♦

I !

977 7,0 6205 4,7

Ü

46870 i

4\

5221 j 4,7

!

5199i 24,7

S

\

^j

26

Dodatkową powierzchnię paszową poza plonem głównym stanowią

t A % #k @ś

poplony i wsiewki, które w omawianym roku zajmowały powierzchnię 404 ha, t j. 0 109 ha (o 36,9 %) większą niż przed rokiem.

Warunki agrometeorologiczne były korzystne dla roślin pastew­

nych, które w 1995 r. plonowały lepiej niż w roku poprzednim, dzięki czemu produkcja pasz (w przeliczeniu na zboże) wzrosła o 4,6 tys. ton (o 4,1 %). Zwiększenie produkcji pasz w sekto­

rze prywatnym c 10,1 tys. ton (o 11,2 %) przewyższyło ich spa­

dek w sektorze publicznym c 5,4 tys. ton (o 23,6 %).

* * . \ • •. r f , ' . , * • y - •; •

Struktura powierzchni paszowej w 1995 r.

według poszczególnych upraw

• • ■

Pastwiska trwałe

46,8%

Łąki trwałe 40%

Pozostałe Kukurydza na

Koniczyna i lucerna

5,7%

3,8% zielonkę

3,7%

27 TABL. 1. PRODUKCJA WAŻNIEJSZYCH ZIEMIOPŁODÓW ROLNYCH W 1995 R.

MTPVTP

Ziemniaki a - powierzchnia w ha

b - plony z ¹ ha w dt c - zbiory w dt

Zboża

ogółem

w tym na działkach

pracowni­

czych

Buraki cukrowe

Rzepak i rzepik

W LICZBACH BEZWZGLĘDNYCH O G O L E M

Sektor publiczny

w tym:

gospodarstwa rolne Agencji Własności Rolnej Skarbu

Państwa

Sektor prywatny

spółdzielnie produkcji rolniczej

gospodarstwa indywidualne

102384 40, 2 4112873

16556 51,0 844031

8240 46,4 382185

85828 38, 1 3268842

11088 41,5 460038 74740 37,6 2808004

10806 171 1847255 104 119 12377

52 130 6760 10702

171 1834878 105 119 12510 10597

172 1822368

175 121 21250

89 123 10930

5581 412 2298739 304 411 125030

52 130 6760

109 385 42000 86

120

10320

5277 412 2173709 86

120

10320

337 377 127183 4940 414 2046526

27058 26,5 717267

8870 29, 3 259485

4442 27,8 123434 18188 25,2 457782 3114 26,7 03182 15074

24,9 374600 1994-100

O G 0 L E M

Sektor publiczny

w tym:

gospodarstwa rolne Agencji Własności Rolnej Skarbu

Państwa

Sektor prywatny

spółdzielnie produkcji rolniczej

gospodarstwa indywidualne1^

89,2 115,9 103,3

68,7 114,8 79,1

78,8 101,7

80, 5

88, 7 134,2 119,1 67,1

120,3 84,6

71,2 88,8 63,0

76,1 90,4 68,8

49,3 135,2

66, 7

42.8 119,0

50.9

65,8 102,4

67,4

73,2 100,0 73,2

29,2 125,4

36, 7 95,2

316,9 111,3

68,7 114,8 79,3

81,9 120,0 98,3

93,0 134,2 124,8 98,0

120, 6 118,4

80,8 111,2 89,7

81,9 120,0

98,3

108,4 136, 1 147,7 94,8

116,4

110, 2

68,6 115,4

79,2

92,1 134,0 123,6

149,7 109, 5 164*, 1

87,1 108,5 94,5

57.6 109,0

62.6 230, 5 122,3 282, 1 154.2 124.2 191,7 256.7 122.7 315,0 1/ Łącznie ze spółkami prywatnymi.

i

28

TABL. 2.

PRODUKCJA GŁÓWNYCH ZIEMIOPŁODÓW ROLNYCH WEDŁUG FORM WŁASNOŚCI W 1995 R.

Sektor publiczny

w tym Rolnictwo

ogółem

ogółem gospodarstwa rolne

Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa

UPRAWY

plony I w dt/ha I powierz­

chnia w ha

powierz­

chnia w ha zbiory

w dt

plony I zbiory w dt/ha I w dt

powierz­

chnia w ha

plony I zbiory w dt/ha I w dt

Pszenica ozima 53931 44,6 2403873 11659 54,2 631461 5615 50,5 283441

Pszenica jara 12718 35,2 448114 1124 30,5 34233 928 29,0 26957

Pszenica ogółem 66649 42,8 2851987 12783 52,1 665694 6543 47,4 310398

Żyto 3015 33,8 101988 428 39,0 16687 423 39,0 16505

Jęczmień ozimy 3259 51,1 166382 1672 57,8 96636 546 51,1 27899

Jęczmień jary 13447 33, 5 450976 657 27,6 18151 274 30,7 8413

Jęczmień ogółem 16706 37,0 617358 2329 49,3 114787 820 44,3 36312

Owies 3423 32,3 110611 309 44,3 13677 155 39,2 6080

Pszenżyto 1756 39,5 69314 252 34,8 8782 74 15,6 1157

Zboża podstawowe 91549 41,0 3751258 16101 50,9 819627 8015 46,2 370452

Mieszanki zbożowe 4791 32,6 156330 110 46,9 5159 76 46,6 3538

Zboża podstawowe

z mieszankami 96340 40,6 3907588 16211 50,9 824786 8091 46,2 373990 Gryka, proso

i inne zbożowe 2884 11,3 32547

Kukurydza na ziarno 3160 54,7 172738 345 55,8 19245 149 55,0 8195

! •«i N

Zboża 102384 40,2 4112873 16556 51,0 844031 8240 46,4 382185

-i'

Strączkowe jadalne 222 15,2 3366

Ziemniaki a/ v. - 10806 171 1847255 104 119 12377 52 130 6760

Buraki cukrowe 5581 412 2298739 304 411 125030 109 385 42000

. U y

Rzepak i rzepik 27058 26, 5 717267 8870 29,3 259485 4442 27,8 123434

•M w ^V

• V

Len (słoma nieodziar-

niona) 387 38,8 14999

Konopie 59 7,8 460

Tytoń, chmiel, zioła, mak, słonecznik

i inne przemysłowe

a/ Razem z działkami pracowniczymi.

192 x x _{X X X X}

29

V

Sektor prywatny

w tym

ogółem spółdzielnie

produkcji rolniczej

gospodarstwa

indywidualne UPRAWY

. powierz­

chnia w ha

powierz­

chnia w ha powierz

chnia w ha

zbiory w dt

zbiory w dt

zbiory w dt

plony w dt/ha plony

w dt/ha

plony w dt/ha

Pszenica ozima 242923 34224

41,9 1772412 5410 44,9 41,4 1416874

42272

Pszenica jara 62209 9596 35,3 338739

11594 35,7 413881 I 1636 38,0

Pszenica ogółem 305132 43820 40,1 1755613

53866 40,6 2186293 7046 43,3

Żyto 13116 I 2181 32,5 70883

2587 33,0 85301 360 36,4

Jęczmień ozimy

560 25965 955 42,3 40397

1587 43,9 69746 46,4

Jęczmień jary 68941 10103 34,4 347543

12790 33,8 432825 2047 33,7

Jęczmień ogółem 94906 11058 35,1 387940

2607 36,4 14377 35,0 502571

Owi e s 11095 2632 30,8 81066

96934 313 35,4 3114 31,1

Pszenżyto 23379 1049 35,4 37153

455 51,4 1504 40, 2 60532

Zboża podstawowe 447628 60740 38,4 2332655

38,9 129 316 31 41,5

75448 10781

Mieszanki zbożowe 32,3 148096

2115 4585 4681 32, 3 151171 64 33,0

Zboża podstawowe z mieszankami

449743 65325 38,0 2480751 38,5 3082802 10845 41,5

80129

Gryka, proso

i inne zbożowe 392 2672 11,3 30194

2884 11,3 32547 47 8,3

Kukurydza na ziarno 9903 1 2499 55,2 137945

50, 5 2815 54, 5 153493 196

460038 1 70496 37,6 2648890 Zboża 85828 38,1 3268842 11088 41,5

306 211 14,5 3060 Strączkowe jadalne

222 15,2 3366 11 27,8

12510 10594 172 1822168 Ziemniaki a/

10702 171 1834878 105 119

r

i 337 127183 4794 Buraki cukrowe

5277 412 12173709 377 415 1988526

83182 13655

3114 341500 Rzepak i rzepik

18188 25,2 457782 26,7 25,0

5

Len (słoma nieodziar- niona)

O C

387 38,8 14999 40 26, 3 1050 347 40,2 13949

59 7,8 460 59 7,8 460 Konopie

Tytoń, chmiel, zioła, mak, słonecznik

i inne przemysłowe 12

192 X X X X 180 x x