Produkcja ziemiopłodów rolnych, ogrodniczych i pastewnych w 1997 r.

INFORMACJE

1 OPRACOWANIA STATYSTYCZNE

URZĄD STATYSTYCZNY W WAŁBRZYCHU

PRODUKCJA ZIEMIOPŁODÓW ROLNYCH, OGRODNICZYCH

I PASTEWNYCH W 1997 R.

WAŁBRZYCH KWIECIEŃ 1998 r.

Przy publikowaniu danych Urzędu Statystycznego - prosimy o podanie źródła.

OBJAŚNIENIA ZNAKÓW UMOWNYCH:

Kreska (-) - zjawisko nie wystąpiło.

Zero (0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5.

Kropka O - zupełny brak informacji, albo brak informacji wiarygodnych Znak - wypełnienie rubryki jest niemożliwe lub niecelowe.

„W tym” - oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy.

WAŻNIEJSZE SKRÓTY

tys. tysiąc ha hektar

kg kilogram t tona

dt decytona UR - użytki rolne

SD - sztuki duze

INFORMACJE

I OPRACOWANIA STATYSTYCZNE

URZĄD STATYSTYCZNY W WAŁBRZYCHU

PRODUKCJA ZIEMIOPŁODÓW ROLNYCH, OGRODNICZYCH

I PASTEWNYCH W 1997 R.

WAŁBRZYCH KWIECIEŃ 1998 r.

ZESPÓŁ REDAKCYJNY

Publikację opracowali pracownicy Wydziału Statystyki Gospodarczej zajmujący się tematyką rolnictwa pod kierunkiem Ireny Podleckiej

SKŁAD KOMPUTEROWY

Zespół pracowników pod kierunkiem Jarosława Suchockiego

Druk: US OP w Legnicy, zam. 66/98, nakład 80 egz. A-4

3

SPIS TREŚCI

UWAGI METODYCZNE...

UWAGI ANALITYCZNE...

WARUNKI AGROMETEOROLOGICZNE...

NAWOŻENIE...

ZBOŻA...

ZIEMNIAKI...

BURAKI CUKROWE...

RZEPAK I RZEPIK...

WARZYWA...

OWOCE Z DRZEW I JAGODOWE...

UPRAWY PASTEWNE...

SPIS TABLIC

Produkcja ważniejszych ziemiopłodów rolnych w 1997 r...

Produkcja upraw pastewnych w przeliczeniu na siano w 1997 r...

Produkcja głównych ziemiopłodów rolnych według form własności w 1997 r.

Produkcja upraw pastewnych według form własności w 1997 r...

Produkcja upraw pastewnych w plonie głównym w przeliczeniu na zboże...

Plony niektórych ziemiopłodów w gospodarstwach indywidualnych...

Zbiory z powierzchni paszowej...

Produkcja warzyw gruntowych...

Produkcja owoców z drzew...

Produkcja owoców jagodowych...

SPIS WYKRESÓW

Tabl. Str.

1 24 2 25

3 26

4 28

5 30

6 31 7 34 8 35

9 36

10 37

Udział powierzchni poszczególnych gatunków zbóż w ogólnej ich powierzchni Plony zbóż podstawowych z mieszankami...

Plony ziemniaków...

Plony buraków cukrowych...

Plony rzepaku i rzepiku...

Struktura gatunkowa poszczególnych warzyw w rolnictwie w 1997 r...

Zbiory upraw ogrodniczych według gatunków w 1997 r...

Plony owoców z 1 drzewa...

Plony owoców jagodowych...

Struktura powierzchni paszowej w 1997 r...

Plony siana łąkowego...

Str.

9 12 13 16 17 18 19 20 21

22

23

4

UWAGI METODYCZNE

Podstawą niniejszej publikacji były dane dotyczące plonów i zbiorów zawarte w obowiązującej sprawozdawczości gospodarstw państwowych, spółdzielczych i spółek, wyniki ekspertyz, opinie i oceny rzeczoznawców wojewódzkich i gminnych. Plony i zbiory buraków cukrowych oraz rzepaku i rzepiku ustalono na podstawie sprawozdań ze skupu.

Dane dotyczące powierzchni, plonów i zbiorów opracowano dla następujących podmiotów:

sektora publicznego obejmującego własność państwową (gospodarstwa rolne Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, państwowe gospodarstwa rolne podporządkowane Ministrowi Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, pgr pozostałe i spółki) oraz własność komunalną;

sektora prywatnego, do którego zalicza się: indywidualne gospodarstwa rolne o powierzchni powyżej 1 ha użytków rolnych, indywidualne działki rolne o powierzchni do 1 ha użytków rolnych, ogrody działkowe, spółdzielnie produkcji rolniczej (rolnicze spółdzielnie produkcyjne i kółka rolnicze) oraz spółki prywatne

Powierzchnię zasiewów poszczególnych upraw przyjęto według uogólnionych wyników reprezentacyjnego spisu rolnego 1997 r. przeprowadzonego w ponad 1,0 tys. gospodarstw indywidualnych (ok. 3% ogółu gospodarstw), w połączeniu z wynikami sprawozdawczości z jednostek państwowych, spółdzielczych i pozostałych.

W spisie rolniczym niektóre rośliny ujęto zbiorczo w grupach (np. warzywa, pastewne, pozostałe uprawy), stąd też dane szczegółowe dla wymienionych grup, liczbę drzew owocujących i liczbę krzewów oraz powierzchnię plantacji jagodowych dla gospodarstw indywidualnych ustalono w oparciu o szacunki rzeczoznawców, a dla gospodarstw państwowych, spółdzielczych i pozostałych

przyjęto ze sprawozdawczości.

Do oszacowania plonów przeciętnych przyjęto średnie ważone, gdzie wagą jest powierzchnia danej uprawy. Uwzględnione są przy tym powierzchnie ujęte w spisie rolniczym bez względu na wielkość uzyskanych z nich plonów, w tym także te, z których ze względu na sytuacje klęskowe (grad, powódź, plaga gryzoni itp.) plonów nie zebrano.

5

W rolnictwie pod pojęciem „plon” rozumie się ilość jednostek wagowych (dt) danego ziemiopłodu (tzw. netto) zebranych z jednostki powierzchni (ha), a w odniesieniu do sadownictwa jest to:

- dla upraw warzyw, truskawek i malin - ilość jednostek wagowych (dt) danego gatunku zebranych z jednostki powierzchni (ha),

- dla owoców z drzew - ilość jednostek wagowych (kg) danego gatunku zebranych z jednego drzewa owocującego,

- dla owoców porzeczek i agrestu - ilość jednostek wagowych (kg) danego gatunku zebranych z jednego krzewu, w przeliczeniu na ogólną liczbę krzewów porzeczek lub agrestu (owocujących i nie owocujących łącznie).

Przy szacowaniu plonów zbóż uwzględnia się tzw. ziarno półsuche, tj. zawierające 15,1-16,0%

wody, a przy szacowaniu plonów rzepaku - nasiona o zawartości 13,0% wody.

W pozycjach „łąki ogółem” i „pastwiska ogółem” nie zostały ujęte grunty państwowe i społeczne nie stanowiące gospodarstw rolnych.

Do przeliczenia produkcji zielonek na siano przyjęto, że 5 dt zielonki = 1 dt siana.

Do wyliczenia sztuk dużych bydła i owiec przyjęto następujące współczynniki: bydło - 0,8 i owce 0,08.

Plony poszczególnych ziemiopłodów dla miast o samodzielnym samorządzie terytorialnym oszacowano łącznie dla wszystkich jednostek w województwie (15 miast). Natomiast w jednostkach administracyjnych o wspólnym samorządzie terytorialnym plony oszacowano łącznie dla miasta i gminy.

Liczby względne (wskaźniki, odsetki) obliczono z reguły na podstawie danych bezwzględnych wyrażonych z większą dokładnością niż podano w tablicach.

6

UWAGI ANALITYCZNE

WARUNKI AGROMETEOROLOGICZNE

Warunki agrometeorologiczne dla wegetacji, dojrzewania i zbioru roślin uprawnych w 1997 roku były bardzo zróżnicowane. W okresie jesieni 1996 r. z powodu przedłużających się żniw i nadmiernego uwilgotnienia gleby oziminy zasiano ze znacznym opóźnieniem agrotechnicznym, a rośliny w okres zimowego spoczynku weszły słabo wyrośnięte i rozkrzewione.

Podczas zimy wystąpiły niekorzystne warunki dla zimujących roślin (silne mrozy, brak okrywy śnieżnej na terenach nizinnych, duże dobowe wahania temperatury i silne wiatry) powodując szkody w uprawach, szczególnie w rzepaku, natomiast mniejsze w zbożach

Późne nadejście wiosny i niepomyślne warunki termiczne w jej pierwszym okresie spowodowały dalsze straty, zwłaszcza w uprawach sadowniczych oraz opóźniły prace połowę i wegetację roślin. Wyraźna poprawa warunków agrometeorologicznych nastąpiła dopiero w końcu kwietnia. Dobra pogoda w maju i czerwcu pozwalała na intensywne prowadzenie prac potowych oraz stwarzała korzystne warunki dla wegetacji roślin rokując dobre plonowanie.

O wysokości uzyskanych plonów zadecydowały jednak warunki pogodowe w lipcu. Powódź lipcowa, która wystąpiła na znacznym obszarze województwa, wyrządziła duże straty w plonowaniu wielu upraw. Nadmierne opady deszczu spowodowały wylegnięcie większości łanów zbóż, a część plantacji zostało całkowicie zalanych. Warunki termiczno-wilgotnościowe sprzyjały jednocześnie rozwojowi chorób grzybowych, zwłaszcza zarazy ziemniaczanej. W sierpniu pogoda poprawiła się znacznie stwarzając sprzyjające warunki dla sprzętu zbóż. W dobrych warunkach zebrano również pozostałe ziemiopłody.

NAWOŻENIE

Istotnym czynnikiem kształtującym wysokość plonów jest również nawożenie mineralne i organiczne. W przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych zużycie nawozów sztucznych pod zbiory 1997 r.

wyniosło 93,6 kg NPK i było wyższe o 1,2% od nawożenia pod zbiory 1996 r, a w porównaniu do roku gospodarczego 1990/91 niższe o 39,8%.

7

Zużycie nawozów sztucznych (NPK) według sektorów w latach gospodarczych 1990/91- 1996/97 przedstawiono poniżej:

Lata gospodarcze

Ogółem Sektor

publiczny

Sektor prywatny

razem

w tym gospodar­

stwa indywi­

dualne

spółdziel­

nie

produkcji rolniczej

w tonach na 1 ha użytków rolnych w kg

1990/91 38505 155,4 229,8 120,3 110,2 215,5

1991/92 20629 83,9 123,9 67,8 60,4 104,0

1992/93 18472 75,6 118,8 60,8 51,7 123,4

1993/94 18276 73,6 130,4 57,2 44,3 153,5

1994/95 20489 88,5 168,7 70,8 58,4 173,2

1995/96 21913 92,5 183,3 76,6 61,1 164,6

1996/97 22054 93,6 194,1 78,8 63,1 166,8

W ogólnym zużyciu nawozów mineralnych w przeliczeniu na czysty składnik azot (N) stanowił 46,9%, fosfor (P2O5) 20,8% i potas (K2O) 32,3% (w poprzednim roku gospodarczym odpowiednio.

49,0%, 20,7% i 30,3%).

W roku gospodarczym 1996/97 w rolnictwie ogółem zużyto 516,7 tys. ton obornika, co stanowi równowartość około 30 kg NPK na 1 ha użytków rolnych.

Ważnym elementem nawożenia wpływającym na właściwe wykorzystanie nawozów sztucznych i stwarzającym dobre środowisko dla rozwoju roślin jest wapnowanie. Ponadto jest ono w warunkach naszego rolnictwa szczególnie istotne z uwagi na duży odsetek (ponad 80%) gleb

kwaśnych w ogólnej powierzchni użytków rolnych. Pod zbiory 1997 r. zużycie nawozów wapniowych na 1 ha użytków rolnych wyniosło 177,7 kg i było wyższe niż pod zbiory 1996 r. o 9,6%.

8

Zużycie nawozów wapniowych (CaO) według sektorów w latach gospodarczych1990/91 - 1996/97 prezentuje poniższa tablica:

Sektor prywatny Sektor

publiczny

w tym Lata gospodarcze

Ogółem

razem

gospodar­

stwa indywi­

dualne

spółdziel­

nie

produkcji rolniczej

w tonach na 1 ha użytków rolnych w kg

1990/91 41267 166,6 327,0 99,1 93,7 121,0

1991/92 33618 136,7 192,7 114,2 120,1 77,0

1992/93 39022 159,6 194,2 147,7 145,2 179,4

1993/94 31753 127,9 158,5 120,3 123,8 76,3

1994/95 40020 173,0 228,3 160,7 154,6 267,9

1995/96 38398 162,1 218,8 152,1 155,5 164,4

1996/97 41841 177,7 252,0 166,7 155,1 272,8

9

ZBOŻA

Produkcja ziarna zbóż w 1997 roku wyniosła 390,2 tys. ton i była mniejsza od produkcji z 1996 roku o 20,0 tys. ton (o 4,9%) oraz o 2,9 tys. ton (o 0,7%) od średniej z lat 1992-1996. Spadek produkcji zbóż w porównaniu do roku 1996 wystąpił u wszystkich grup producentów, głównie na skutek słabszego plonowania zbóż, ale w gospodarstwach państwowych wynikał on również ze zmniejszonej powierzchni uprawy zbóż o 1,8 tys. ha (o 13,2%). Zwiększenie powierzchni odnotowano natomiast w sektorze prywatnym o 8,7 tys. ha (o 8,9%), w tym w gospodarstwach indywidualnych o 7,3 tys. ha (o 9,0%).

Powierzchnia, plony i zbiory zbóż w rolnictwie ogółem:

Wyszczególnienie

Średnie

pięcioletnie (1992-1996)

1996 1997

w liczbach bezwzględnych

średnie

pięcioletnie

=100

1996=100

Powierzchnia w tys. ha 107,8 111,3 118,1 109,6 106,1

Plony z 1 ha w dt 36,5 36,9 33,0 90,4 89,4

Zbiory w tys. t 393,1 410,2 390,2 99,3 95,1

UDZIAŁ POWIERZCHNI POSZCZEGÓLNYCH GATUNKÓW ZBÓŻ W OGÓLNEJ ICH POWIERZCHNI

Pszenica

□ Jęczmień Pszenżyto

ffl Gryka, proso i inne zbożowe

Ożyto O Owies

□ Mieszanki zbożowe O Kukurydza na ziarno

10

Plony zbóż ogółem w gospodarstwach indywidualnych w 1997 r.

a* co;

[DOBROMIERZ

©MIASTO

>ZICE STARE BOGACZOWICE

^{^jaworzyna

(o)

IMABCINOmCE

CZARNY Bi

BOGUSZÓW-GORCE |(S) WAŁBRZYCH

I I siedziby gmin znajdujące sif w miastach

• * >UNA

MIEROSZÓW

■ ■

:o:

PIESZYCE CZA

®JÄ'

OHKomm

\NOWA RJUDA RADKÓW

o

■Olsfös. ^Gb-.yjMWt.i

KUDOWA m

a a 3©:!::

\LEWINKLQD.

a a a )LAMCAZDi

DUSZNIKI ZD^j

OWCE

■ ■ ■ e

: Ö ^KAMIENIEC ZĄBKOWICKI

■ •■an

■ i>t» a i a a a

mZLOTYSTOK\

• a

'0522239

::: (^oT^{lądek zdrój}

BYSTRZYCA KŁODZKAliP

Plony z 1 ha

w •

a a

i; (Q)f STRONIE ŚLĄSKIE

, • a

od 25,0 d<

25,1-40,0

powyżej 40,1 dt

] plon średni 29,7 dt

11

W ogólnej strukturze zasiewów zbóż najwyższy udział (83,4%) stanowiły zboża intensywne.

W porównaniu do 1996 r. wzrósł udział zbóż podstawowych jarych o 4,5%, a ozimych obniżył się o 4,1%.

Nadmierne, klęskowe opady deszczu spowodowały wylegnięcie zbóż na większości plantacji oraz podtopienie pól, przez co plony zbóż uległy zmniejszeniu w stosunku do wcześniej szacowanych.

Były więc one niższe o 3,9 dt/ha (o 10,6%) od uzyskanych w 1996 r. i o 3,5 dt/ha (o 9,6%) od średnich plonów z lat 1992-1996.

Plony zbóż według gatunków:

f

Średnie 1997

Wyszczególnienie

pięcioletnie (1992-1996)

1996

ogółem różnica do 1996

średnie krajowe 2: 1 ha w dt

Pszenica ozima 41,0 40,6 34,4 -6,2 32,5

Pszenica jara I 32,0 31,9 28,8 -3,1 30,9

Żyto 30,8 29,0 26,2 -2,8 23,1

%

Jęczmień ozimy 42,5 37,2 42,4 5,2 32,0

Jęczmień jary 30,1 29,6 28,5 -1,1 31,0

Owies 29,4 27,5 26,6 -0,9 26,1

Pszenżyto 32,5 29,2 31,0 1,8 29,2

Mieszanki zbożowe 29,3 29,9 27,6 -2,3 28,7

Gryka i inne zbożowe 10,8 i 11,0 9,5 -1,5 11,7

Kukurydza na ziarno 51,7 54,7 58,4 3,7 54,0

Zboża ogółem 36,5 36,9 33,0 -3,9 28,5

Zmniejszenie plonów zbóż odnotowano w obu sektorach: publicznym o 5,3 dt/ha (o 10,8%) i prywatnym o 3,3 dt/ha (o 9,4%), przy czym największy spadek w porównaniu do poprzedniego roku wystąpił w spółdzielniach produkcji rolniczej o 5,4 dt/ha (o 15,7%). W gospodarstwach indywidualnych plony zbóż obniżyły się o 3,3 dt/ha (o 9,3%). Zmniejszenie plonów wystąpiło prawie w całym województwie z wyjątkiem 6 gmin, w których wystąpił wzrost: o 11,0 dt/ha w Starych Bogaczowicach, o 3,6 dt/ha w Walimiu, o 2,3 dt/ha w Głuszycy, o 1,2 dt/ha w Mieroszowie, o 0,8 dt/ha w Bystrzycy Kłodzkiej i o 0,4 dt/ha w Szczytnej.

12

Obniżenie plonów w gospodarstwach indywidualnych według gmin kształtowało się następująco:

Przedział spadku w dt/ha

Liczba gmin

w

przedziale

Gminy

od 0,1 do 5,0 14 Czarny Bór, Dzierżoniów, Kłodzko, Lądek Zdrój, Lewin Kłodzki, Międzylesie, Niemcza, Nowa Ruda, Radków, Strzegom,

/ *

Ząbkowice Śląskie, Ziębice, Złoty Stok, Żarów;

od 5,1 do 10,0 6 Bardo, Dobromierz, Jaworzyna Śląska, Marcinowice, Przeworno, Świdnica;

10,1 i więcej 4 Ciepłowody, Kamieniec Ząbkowicki, Stoszowice, Stronie Śląskie.

PLONY ZBÓŻ PODSTAWOWYCH Z MIESZANKAMI

dt/ha

45

40

35

30

25

20

1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997

O Województwo —""0"""*Polska---Liniowy trend (Województwo) ""—""""""»Liniowy trend (Polska)

ZIEMNIAKI

W 1997 roku nastąpiło dalsze ograniczenie powierzchni uprawy ziemniaków do 8,9 tys. ha, tj. mniejszej o 177 ha (o 2,0%) niż w roku poprzednim i o 3,6 tys. ha (o 28,7%) od średniej powierzchni z lat 1992-1996. Zmniejszenie areału tej uprawy wystąpiło w obu sektorach: prywatnym o 160 ha (o 1,8%) i publicznym o 17 ha (o 53,1%).

13

Warunki pogodowe w okresie do pierwszych dni lipca były sprzyjające dla wegetacji ziemniaków, ale klęskowe deszcze w lipcu i na początku sierpnia spowodowały większe niż w latach ubiegłych porażenie zarazą ziemniaczaną, co ograniczyło możliwości plonowania roślin. Ponadto powodzie i podtopienia pól spowodowały spadek plonów ziemniaków, które wyniosły 144 dt/ha i były najniższe w ciągu ostatnich dziesięciu lat.

Powierzchnia, plony i zbiory ziemniaków w rolnictwie ogółem:

Wyszczególnienie

Średnie

pięcioletnie (1992-1996)

1996 1997

w liczbach bezwzględnych

I średnie

pięcioletnie

=100

1996=100

Powierzchnia w tys. ha 12,5 9,1 8,9 71,3 98,0

Plony z 1 ha w dt 172 193 144 83,7 74,6

Zbiory w tys. t 214,4 174,8 127,6 59,5 73,0

PLONY ZIEMNIAKÓW

dt/ha

220 ^- 210 ^- 200 ^-

180 170 - 160 - 150 - 140 -

Województwo Polska Liniowy trend (Województwo) Liniowy trend (Polska)

14

Plony ziemniaków w gospodarstwach indywidualnych w 1997 r.

[DOBROMIERZ

®MIASTO

(o) MIASTO I GMINA

STARE BOGACZOWICE O GMINA

lęZABNYBÓR

BOGZJSZÓWGORCE [(•)

| | siedziby gmin znajdujące sic w miastach

MIEROSZÓW \(°)

[KUDOWA ZD.

LEWIN KŁÓD.

’RZEWORNO

rr- O ^KAMIENIEC ZĄBKOWICKI

pjlZŁOTY STOK I

'SfLĄDEK ZDRÓJ

:(0) STROME SLĄSME

Plony z 1 ha

od 100-180 dt 181 ^- 240

powyżej 240 dt plon średni 180 dt

15

Niskie plony i mniejsza powierzchnia uprawy ziemniaków były przyczyną obniżenia ich produkcji. Zbiory ziemniaków w 1997 r. wyniosły 127,6 tys. ton, a więc były znacznie niższe zarówno w porównaniu do roku poprzedniego (o 27,0%), jak i do średniej z lat 1992-1996 (o 40,5%).

Zbiory ziemniaków według grup producentów:

Wyszczególnienie 1996 1997

w tys. ton 1996=100

OGOŁEM 174,8 127,6 73,0

Sektor publiczny

Sektor prywatny

gospodarstwa indywidualne 172,8 126,6 73,3

spółdzielnie produkcji rolniczej 1,5 0,8 50,4

BURAKI CUKROWE

W 1997 roku buraki cukrowe uprawiano na powierzchni 6,1 tys. ha, tj. mniejszej niż przed rokiem o 13,1% i o 2,6% od powierzchni z lat 1992-1996. Zmniejszenie areału uprawy buraków cukrowych wystąpiło w obu sektorach, przy czym największy spadek obserwowano w gospodarstwach indywidualnych, o 861 ha (o 14,1%).

Powierzchnia, plony i zbiory buraków cukrowych w rolnictwie ogółem:

Wyszczególnienie

Średnie

pięcioletnie (1992-1996)

1996 1997

w liczbach bezwzględnych

średnie

pięcioletnie

=100

1996=100

Powierzchnia w tys. ha 6,3 7,0 6,1 97,4 86,9

Plony z 1 ha w dt 348 363 311 89,4 85,7

Zbiory w tys. t 218,2 254,9 189,7 87,0 74,4

Do pierwszych dni lipca warunki agrometeorologiczne były bardzo korzystne dla wzrostu i rozwoju buraków cukrowych, jednak powódź w lipcu spowodowała zniszczenie części plantacji i spadek plonów, które ukształtowały się na poziomie 311 dt/ha, tj. niższym o 52 dt/ha (o 14,3%) niż przed rokiem i o 37 dt/ha (o 10,6%) od średnich pięcioletnich.

16

PLONY BURAKÓW CUKROWYCH

Województwo Polska Liniowy trend (Województwo) Liniowy trend (Polska)

Niskie plony i mniejsza powierzchnia uprawy wpłynęły na spadek produkcji buraków cukrowych o 65,2 tys. ton (o 25,6%) w porównaniu do roku poprzedniego i o 28,5 tys. ton (o 13,0%) do średniej z lat 1992-1996.

Zbiory buraków cukrowych według grup producentów:

Wyszczególnienie 1996 | 1997

1 w tys. ton 1996=100

OGÓŁEM I 254,9 I 189,7 74,4

Sektor publiczny

Sektor prywatny

w tym:

gospodarstwa indywidualne 221,5 156,7 70,8

spółdzielnie produkcji rolniczej 14,0 13,4 96,3

RZEPAK I RZEPIK

Produkcja rzepaku i rzepiku w 1997 r. była wyjątkowo niska - wyniosła zaledwie 28,0 tys. ton i była niższa od zbiorów w 1996 r. o 19,3 tys. ton (o 40,8%), a od średnich z lat 1992-1996 o 16,9 tys.

ton (o 37,8%).

17

Tak duży spadek produkcji nastąpił w wyniku zmniejszenia powierzchni uprawy oraz słabego plonowania plantacji.

Powierzchnia, plony i zbiory rzepaku i rzepiku w rolnictwie ogółem:

Wyszczególnienie

Średnie

pięcioletnie (1992-1996)

1996 1997

w liczbach bezwzględnych

średnie pięcioletnie

=100

1996=100

Powierzchnia w tys. ha 19,9 23,4 17,3 86,9 73,9

Plony z 1 ha w dt 22,6 20,2 16,2 71,7 80,2

Zbiory w tys. t 44,9 47,3 28,0 62,2 59,2

PLONY RZEPAKU I RZEPIKU

dt/ha

29 27 25 23

21

19 17 15

1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997

O " "Województwo ■■©■■Polska —--- Liniowy trend (Województwo) """""Liniowy trend (Polska)

Powierzchnia uprawy rzepaku zmniejszyła się w porównaniu do roku 1996 o 6,1 tys. ha (o 26,1%), a do średniej z lat 1992-1996 o 2,6 tys. ha (o 13,1%). Największy spadek areału wystąpił w gospodarstwach państwowych - o 30,7%, w gospodarstwach indywidualnych wyniósł 29,6%

i w spółdzielniach 21,0%.

Niekorzystne warunki agrometeorologiczne zimą i wiosną, a także lipcowa powódź wpłynęły na znaczne obniżenie plonów rzepaku i rzepiku, które w 1997 roku wyniosły 16,2 dt/ha i były niższe niż w roku poprzednim o 4,0 dt/ha (o 19,8%) i o 6,4 dt/ha (o 28,3%) od średnich pięcioletnich.

18

Zbiory rzepaku i rzepiku według grup producentów:

Wyszczególnienie

1996 1997

w tys. ton 1996=100

OGÓŁEM 47,3 28,0 59,2

Sektor publiczny

Sektor prywatny

w tym:

gospodarstwa indywidualne 22,6 11,6 51,5

spółdzielnie produkcji rolniczej 6,5 3,7 57,9

WARZYWA

Powierzchnia uprawy warzyw gruntowych w 1997 r. wyniosła 3,5 tys. ha i była wyższa o 40 ha (o 1,2%) niż w roku poprzednim. W porównaniu do 1996 roku wzrósł udział areału obsianego cebulą, marchwią jadalną, burakami ćwikłowymi, ogórkami i pomidorami, natomiast zmalał kapustą, kalafiorami i warzywami pozostałymi.

STRUKTURA GATUNKOWA POSZCZEGÓLNYCH WARZYW W ROLNICTWIE W 1997 R

32,9%

13,6%

10,7%

15,4%

H Kapusta

□ Kalafiory

□ Cebula

81

H Pomidory

11 Warzywa pozostałe

9,1% 10^,2^%

19

Niekorzystne warunki agrometeorologiczne w okresie wegetacji, obfite i częste opady deszczu oraz zalanie i podtopienie plantacji wpłynęły na niskie plonowanie warzyw. Niższe niż w 1996 r. były plony: kapusty o 4,9%, kalafiorów o 25,6%, cebuli o 3,8%, marchwi jadalnej o 19,6% i buraków ćwikłowych o 16,1%; wyżej natomiast plonowały ogórki o 4,0% i warzywa pozostałe o 1,3%.

Zbiory warzyw gruntowych ogółem wyniosły 49,5 tys. t, były niższe od uzyskanych w roku poprzednim o 4,3 tys. ton (o 8,0%) i o 4,7 tys. ton (o 8,7%) od średnich z lat 1992-1996.

W porównaniu do roku 1996 obniżyły się zbiory kalafiorów o 34,1%, marchwi o 15,9%, buraków o 10,2% i kapusty o 9,6%. Więcej zebrano ogórków o 7,2 %, pomidorów o 6,7%, a cebulę i warzywa pozostałe zebrano na poziomie nieznacznie przekraczającym rok poprzedni.

W odniesieniu do średnich pięcioletnich (1992-1996) zbiory wszystkich warzyw były niższe od 41,5% dla pomidorów do 1,2% dla kapusty.

ZBIORY UPRAW OGRODNICZYCH WEDŁUG GATUNKÓW W 1997 R

v

m 0

%v.

Warzywa

kapusta

□ marchew pozostałe

□ buraki ćwikłowe cebula

0 ogórki

pomidory

□kalafiory

Owoce z drzew

□jabłka

□ śliwki

■ wiśnie

□ czereśnie M gruszki 0 pozostałe

Owoce jagodowe 0 truskawki

Warzywa Owoce z drzew Owoce

jagodowe

□ porzeczki agrest

□jagodowe pozostałe

□ maliny

20

OWOCE Z DRZEW I JAGODOWE

W 1997 roku zbiory owoców ogółem wyniosły 11,6 tys. ton i były o 296 ton (o 2,6%) wyższe niż w roku 1996, natomiast niższe od średnich z lat 1992-1996 o 1,0 tys. ton (o 7,8%). Zbiory owoców z drzew (7,4 tys. ton) zwiększyły się o 320 ton (o 4,5%) w stosunku do roku poprzedniego. Było to wynikiem lepszego plonowania prawie wszystkich gatunków z wyjątkiem czereśni i grusz.

W porównaniu do średnich pięcioletnich (1992-1996) produkcja owoców z drzew przedstawiała się następująco: więcej zebrano śliwek o 14,6%, jabłek o 3,2% i owoców pozostałych o 9,9%, natomiast mniej gruszek o 31,5%, czereśni o 30,3% i wiśni o 22,0%.

PLONY OWOCÓW Z 1 DRZEWA

Jabłonie Grusze Śliwy Wiśnie Czereśnie Pozostałe

E31992-1996 =1996 0 1997

Łączne zbiory owoców jagodowych wyniosły 4,2 tys. ton i były zbliżone do uzyskanych w 1996 r. Niższe niż w roku poprzednim były zbiory malin o 21,0%, porzeczek o 7,8% i agrestu o 2,7%, a wyższe truskawek o 5,6% i pozostałych jagodowych o 35,3%.

Produkcja owoców jagodowych w odniesieniu do średnich z lat 1992-1996 obniżyła się o 12,4% w wyniku niższych zbiorów malin o 42,7%, agrestu o 17,8%, porzeczek o 17,1% i truskawek o 7,4%, gdyż jedynie zbiory jagodowych pozostałych wzrosły o 47,1%.

21

PLONY OWOCÓW JAGODOWYCH

dt z 1 ha

T ruskawki Maliny

□ 1992-1996 1996 1997

kg z 1 krzewu

Porzeczki Agrest Pozostałe jagodowe

□ 1992-1996

W

22

UPRAWY PASTEWNE

Ogólna powierzchnia paszowa w 1997 r. wyniosła 63,8 tys. ha, tj. 25,6% powierzchni użytków rolnych i była większa niż w 1996 r. o 1,1 tys. ha (o 1,9%). Zwiększenie tej powierzchni nastąpiło w wyniku wzrostu o 1,1 tys. ha (o 2,1%) powierzchni trwałych użytków zielonych i o 39 ha (o 0,5%) areału uprawy roślin pastewnych na gruntach ornych.

STRUKTURA POWIERZCHNI PASZOWEJ W 1997 R

43,0%

45,7%

###

O Łąki trwałe

El Kukurydza na zielonkę Pozostałe

El Pastwiska trwałe

□ Koniczyna i lucerna

Powierzchnia paszowa według grup użytkowników:

Wyszczególnienie

Ogółem Trwałe użytki

zielone

w ha w %

UR

na 1 SD bydła i owiec

w ha

w ha w %

UR

Polowe uprawy pastewne

w ha

w%

powierz­

chni zasie­

wów 63848

9150 54698 OGOŁEM

Sektor publiczny Sektor prywatny

w tym.

gospodarstwa indywidualne | 48253 spółdzielnie produkcji

25,6 30.2 26.3

1.4 V 1.4

56624 6483 50141

rolniczej 4258

27,5 1.3 44826

21,6

22,7 21,4 24.1 25.6

18.5

7224 2667 4557 3427 603

4,4 13,5

3.2

2.8

3.9

23

W omawianym roku poplony i wsiewki na paszę zajmowały powierzchnię 193 ha, tj. o 33 ha (o 14,6%) mniejszą niż przed rokiem.

Produkcja pasz (w przeliczeniu na zboże) w porównaniu z rokiem 1996 zwiększyła się o 725 ton (o 0,7%). Spadek produkcji pasz o 2,3 tys. ton (o 14,7%) w sektorze publicznym został przeważony wzrostem o 3,0 tys. ton (o 3,3%) w sektorze prywatnym.

PLONY SIANA ŁĄKOWEGO

dt/ha

65 60 55 50 45 40 35 30 25

20

1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997

a Województwo S Polska

24

TABL. 1. PRODUKCJA WAŻNIEJSZYCH ZIEMIOPŁODÓW ROLNYCH W 1997 R

WYSZCZEGÓLNIENIE Ziemniaki

a - powierzchnia w ha b - plony z 1 ha w dt c - zbiory w dt

Zboża

ogółem

w tym na działkach

pracow­

niczych

Buraki cukrowe

Rzepak i rzepik

W LICZBACH BEZWZGLĘDNYCH

OGOŁEM a

b

Sektor publiczny

Sektor prywatny

spółdzielnie produkcji rolniczej

gospodarstwa indywidualne1

a b

a b

a b

a b

118118 33.0 3902433

11967 ' 43,7 523106

106151 31,8 3379327 11660

29.0 338291

94491 32,2 3041036

8885 144 1275821

15 127 1910 8870 144 1273911

57 133 7565 8813

144 1266346

65 130 8450 14 130 1820 51 130 6630 51 130 6630

6110 311 1897326

272 457 124405 5838 304 1772921

355 379 134413

5483 299 1638508

17291 16,2 279546 4651

19.3 89680

12640 15,0 189866 2429 15.4 37362

10211

14,9 152504 1996=100

OGOŁEM a

b

Sektor publiczny

Sektor prywatny

spółdzielnie produkcji rolniczej

gospodarstwa indywidualne1

a b

a b

a b

a b

106,1 89.4 95.1

86,8

89.2 77.4 108,9 90.6 98.6 103,7 84.3 87.5 109,6 91.5

100,0

98.0 74,6 73.0 46,9

83.0 39.0 98,2 74.6 73.1 64,8

78.2 50,4 98.6 74.6 73.3

71.4 76.0 54.2 58.3 74.3 43.3 76.1

76.5 58.2 76.1 76,5 58.2

86,9 85,7 74.4 96.5

100,0

96.6 86.5 84.7 73.3 96.5

100,0

96.3

86,0

83.5 71.8

73.9 80,2 59.2 69.3

86.9 60,1 75.7 77.3 58.7 79.0 73.3 57.9 75.0 78.4 58.9 1 Łącznie ze spółkami prywatnymi

25

TABL. 2. PRODUKCJA UPRAW PASTEWNYCH W PRZELICZENIU NA SIANO W 1997 r.

WYSZCZEGÓLNIENIE

a - powierzchnia w ha b - plony z 1 ha w dt c - zbiory w dt

Koniczyna i lucerna na

zielonkę

0

Strączkowe pastewne na

zielonkę

Seradela, inne

pastewne i trawy oraz pastwiska połowę na

zielonkę

Łąki Pastwiska trwałe

W LICZBACH BEZWZGLĘDNYCH

OGÓŁEM a 1951 657 1127 29157 27467

b 55,4 36,2 43,1 39,1 27,4

c 108032 23798 48591 1140538 752026

Sektor publiczny a 553 134 325 2278 4205

b 70,3 38,9 53,6 13,5 13,3

c 38868 5208 17412 30670 55833

Sektor prywatny a 1398 523 802 26879 23262

b 49,5 35,5 38,9 41,3 29,9

c 69164 18590 31179 1109868 696193

w tym: >

spółdzielnie produkcji a 114 139 5 2026 1629

rolniczej b 52,6 35,7 50,6 14,0 4,5

c 5993 4965 253 28389 7279

gospodarstwa indywidualne a 1180 286 735 24251 20575

b 48,6 42,8 41,4 43,9 33,0

c 57348 12241 _* 30445 1065450 679099

1996=100

OGÓŁEM a 99,0 105,8 156,5 94,3 111,9

b 89,9 81,7 92,9 100,5 103,8

c 89,0 86,5 145,5 94,8 116,2

Sektor publiczny a 85,7 69,8 117,3 89,8 83,8

b 92,3 100,8 94,2 92,5 109,0

c 79,1 70,3 110,5 ^{oc cn} 9U

Sektor prywatny a 105,4 121,9 181,0 94,7 119,1

b 91,0 75,7 97,7 100,5 99,7

c 95,8 92,5 176,7 95,2 118,8

w tym:

spółdzielnie produkcji a 37,3 514,8 100,0 95,0 83,5 1

rolniczej b 77,7 92,2 112,9 112,9 59,2

c 28,9 475,6 112,9 107,7 49,1

gospodarstwa indywidualne a 132,6 74,9 184,2 94,4 124,0

b 95,3 90,5 104,8 100,5 97,6

c 126,4 67,8 193,2 94,9 121,2

26

TABL. 3. PRODUKCJA GŁÓWNYCH ZIEMIOPŁODÓW ROLNYCH WEDŁUG FORM WŁASNOŚCI W 1997 R

Rolnictwo ogółem Sektor publiczny

ogółem w tym

spółki własności państwowej powierz-j plony

chnia

w ha I dt/ha

UPRAWY zbiory powierz­

chnia w ha

zbiory wdt

w plony

w dt/ha

powierz-1 plony chnia

w ha I dt/ha

w dt zbiory

w w dt

2078568 388853

60505 34,4 8726 44,6 6346 44,8 284084

Pszenica ozima

15315 28,8 440704 668 ^{30,6 20463 370 31,9 11789}

Pszenica jara

Pszenica ogółem 75820 33,2 2519272 9394 43,6 409316 6716 44,1 295873

57354 44,5 1112

2191 26,2 25 25 44,5 1112

Zyto

Jęczmień ozimy Jęczmień jary

Jęczmień ogółem Owies

3402 42,4 144348 1391 51,6 71709 1212 51,8 62816

505047 496 12070 346 27,6

17704 28,5 24,3 9534

21106 30,8 649395 1887 44,4 83779 1558 46,4 72350

3279 26,6 87358 158 41,3 6518 158 41,3 6518

1515 31,0 47039 Pszenżyto

Zboża podstawowe 103911 32,3 3360418 11464 43,7 500725 8457 44,4 375853

120687 33 1253 29

Mieszanki zbożowe 4380 27,6 38,0 35,8 1039

Zboża podstawowe

z mieszankami 108291 32,1 3481105 11497 43,7 501978 8486 44,4 376892

Gryka, proso i inne

zbożowe 3118 9,5 29484 101 8,3 837 100 8,3 827

55,0 20291 163

Kukurydza na ziarno 6709 58,4 391844 369 52,8 8607

43,7 523106

Zboża 118118 33,0 3902433 11967 8749 44,2 386326

Strączkowe jadalne 178 15,4 2746

Ziemniakia 8885 144 1275821 15 127 1910 13 130 1690

1897326 272 457 124405

Buraki cukrowe ⁶¹¹⁰ 311 202 ⁴⁷¹ 95121

279546 19,3 89680

Rzepak i rzepik 17291 16,2 4651 3339 19,4 64844

Len (słoma nieod-

ziamiona) 85 35,8 3045

Konopie

Tytoń, chmiel, zioła, mak, słonecznik

i inne przemysłowe

35 6,6 ²³⁰

131 x x ^X X X

a Razem z działkami pracowniczymi.

27

Sektor prywatny

ogółem w tym

spółdzielnie produkcji

rolniczej gospodarstwa indywidualne UPRAWY plony

powierz­

chnia w ha

zbiory

wdt plony plony

w powierz­

chnia w ha powierz­

chnia w ha

zbiory w dt zbiory

dt/ha w w dt w

dt/ha dt/ha

1365908 Pszenica ozima 42099 32,4

190412 32,6 1689715 6149 31,0

51779

Pszenica jara 29,3 366072

25332 12503 420241 1222 20,7

14647 28,7

31,7 1731980 Pszenica ogółem 52685 Żyto

51320 Jęczmień ozimy 397362 Jęczmień jary

448682 Jęczmień ogółem 70753 Owies

54602 29,3 215744

7371 2109956

66426 31,8

2001 26,3 130 20,7 2697

56242 2166 26,0

35,4 14342 1449

400 35,9 36,1 72639

2011

13809 28,8 72260

2622 27,6 28,6 492977

17208

15258 29,4 86602

3022 28,7 565616

19219 29,4

27,4 7912 2581

18,1 80840 437

3121 25,9

28,7 28774 Pszenżyto

2332874 Zboża podstawowe 15387 1003

433 35,5 47039

1515 31,0

75445 30,9 328342

28,8 11393

2859693 92447 30,9

27,5 117452 Mieszanki zbożowe 1982 4265

82 24,2 119434

27,5 4347

Zboża podstawowe z mieszankami

30,7 2450326 79710

330324 28,8

11475 96794 30,8 2979127

Gryka, proso i inne zbożowe

27665 2835 9,8

6,0 490 28647 81

3017 9,5

356586 Kukmydza na ziarno 7477 6078 58,7

104 71,9 371553

6340 58,6

2834577 Zboża 88623 32,0

338291 11660 29,0

31,8 3379327 106151

2536 Strączkowe jadalne 14,8

2746 171 178 15,4

1266346 Ziemniaki 8813 144

133 7565 1273911 57

8870 144

1567197 Buraki cukrowe 5253 298

134413

355 379

1772921 5838 304

116367 Rzepak i rzepik 8321 14,0

37362 15,4

189866 2429 12640 15,0

Len (słoma meod- ziamiona)

35,8 3045 3045 85

85 35,8

Konopie

Tytoń, chmiel, zioła, mak, słonecznik

i inne przemysłowe

6,6 ²³⁰

230 35 6,6

35

131 X X X X 113 x x

28

TABL. 4. PRODUKCJA UPRAW PASTEWNYCH WEDŁUG FORM WŁASNOŚCI W 1997 R

Rolnictwo ogółem Sektor publiczny

ogółem w tym

spółki własności państwowej powierz-1 plony

chnia

w ha I dt/ha

UPRAWY zbiory

wdt

powierz­

chnia w ha

w plony

w dt/ha

zbiory wdt

plony powierz­

chnia w ha

zbiory w wdt

dt/ha

Kukurydza

na zielonkę 2879 351 1011870 1649 350 576939 1458 349 508939

Okopowe pastewne 610 375 228575 6 450 2700

Strączkowe pastewne

na zielonkę 657 181 118992 134 194 26040 116 192 22228

Koniczyna i lucerna

na zielonkę 1951 277 540159 553 351 194340 528 352 185811

Seradela na zielonkę 4 130 520

Inne pastewne i trawy

nasienne na zielonkę 737 211 155613 135 219 29575 94 237 22300

Pastwiska połowę 386 225 86820 190 303 57486 186 309 57486

Poplony i wsiewki

na zielonkę 193 173 33434 133 158 21034 133 158 21034

Strączkowe pastewne

na nasiona 480 21,7 10413 30 27,2 816

Koniczyna i lucerna

na nasiona 49 2,4 118

Inne pastewne i trawy

nasienne na nasiona 207 3,8 787

Uprawy na przyoranie 390 x x 34 ^{X X} 34 ^{X X}

Pastwiska trwałe 27467 137 3760128 4205 66 279164 1381 168 232524

Łąki trwałe (w przeli­

czeniu na siano) 29157 39,1 1140538 2278 13,5 30670 678 39,1 26534

29

Sektor prywatny

ogółem w tym

spółdzielnie produkcji

rolniczej gospodarstwa indywidualne UPRAWY plony

powierz­

chnia w ha

zbiory

wdt powierz- | plony plony

chnia

w ha I dt/ha

w powierz­

chnia w ha

zbiory w dt zbiory

dt/ha w wdt w

dt/ha

Kukurydza na zielonkę

418 143374 629 333 209255

354 434931 343

1230

597 375 223875 Okopowe pastewne

400 800

225875 2

374 604

Strączkowe pastewne na zielonkę

286 214 61204

179 24825 523 178 92952 139

Koniczyna i lucerna na zielonkę

243 286740 263 29964 1180

1398 247 345819 114

Seradela na zielonkę

4 130 520

520 4 130

Inne pastewne i trawy nasienne na zielonki

253 1265 597 209 124773

602 209 126038 5

201 26934 Pastwiska połowę 29334 134

196 150

Poplony i wsiewki na zielonkę

20 120 2400

250 10000 12400 40

60 207

Strączkowe pastewne na nasiona

23,2

396 9187

7,6 410 9597 54

450 21,3

Koniczyna i lucerna na nasiona

2,4 118

118 49

49 2,4

Inne pastewne i trawy nasienne na nasiona

207 3,8 787

' 787

207 3,8

x Uprawy na przyoranie 5 351

356 X X X x x

20575 165 3395494 Pastwiska trwałe 22 36395

150 3480964 1629 23262

Łąki trwałe (w przeli­

czeniu na siano) 1065450

24251 43,9 2026 14,0 28389

41,3 1109868 26879

30

TABL. 5. PRODUKCJA UPRAW PASTEWNYCH W PLONIE GŁÓWNYM W PRZELICZENIU NA ZBOŻE

Sektor prywatny WYSZCZEGÓLNIENIE

w tym Sektor

publiczny gospo- spółdziel-

darstwa nie

indywi- produkcji dualne rolniczej Ogółem

czynniki a - 1996 r. w dt

b - 1997 r. w dt c - 1996=100

1056728 1063978 100,7

153518 130970

903210 933008

RAZEM 822476

872313

52874 36234

na 1 SD bydła i owiec

108,9 114,5

481099 456215

14767 12268

466332 443947

448933 426180

Siano łąkowe 10540

11356

280247 339549

121,2

Pastwiska trwałe 323605

376013

30632 27916

292973 348097

118,8 10052 Strączkowe pastewne na

zielonkę

13758 11899

522 2483 475,7 34407

27207

50518 48415 95.8

Koniczyna i lucerna na zielonkę 84925

75622

31767 40144 126,4

14500

8283 15613

6072 12656 208,4 Seradela, inne pastewne

i trawy na zielonkę

5960 >

12529

210,2

112

127 113,4 67795

57694

Kukurydza na zielonkę 121093

101187

53298 43493

22574 19786

14337 20926

Okopowe pastewne 23965

27105

23965 26865 23965

27429