PRAWA WYBORCZE PRAWA WYBORCZE PRAWA WYBORCZE PRAWA WYBORCZE
OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
K f j
K f j 9 źd i9 źd i ik 2007 ik 2007 Konferencja prasowa
Konferencja prasowa –– 9 października 2007 r.9 października 2007 r.
„Jako Rzecznik jestem od tej chwili pełnomocnikiem,
„J j j p ,
mandatariuszem wszystkich obywateli niezależnie od ich pochodzenia, rasy i wyznania. Strażnikiem ich
l d l d
interesów niezależnie od światopoglądu, czy przynależności partyjnej. W szczególności jednak
rzecznikiem słabych i pokrzywdzonych”
rzecznikiem słabych i pokrzywdzonych .
Fragment wystąpienia dr Janusza Kochanowskiego,
wygłoszone po złożeniu ślubowania na posiedzeniu Sejmu 15 lutego 2006 r.
Głosować każdy może?
Obywatel polski ma prawo udziału w referendum oraz prawo Obywatel polski ma prawo udziału w referendum oraz prawo wybierania Prezydenta Rzeczypospolitej, posłów, senatorów i wybierania Prezydenta Rzeczypospolitej, posłów, senatorów i
d t i i li d ó d t t i l j ż li
d t i i li d ó d t t i l j ż li
przedstawicieli do organów samorządu terytorialnego, jeżeli przedstawicieli do organów samorządu terytorialnego, jeżeli najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat.
najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat.
Artykuł 62 Konstytucji RP Artykuł 62 Konstytucji RP
Głosować każdy może?
A t 53 A t 53
Art. 53.Art. 53.
1. Lokale obwodowych komisji wyborczych dostosowane 1. Lokale obwodowych komisji wyborczych dostosowane
do potrzeb wyborców niepełnosprawnych zapewnia wójt do potrzeb wyborców niepełnosprawnych zapewnia wójt do potrzeb wyborców niepełnosprawnych zapewnia wójt do potrzeb wyborców niepełnosprawnych zapewnia wójt lub burmistrz (prezydent miasta).
lub burmistrz (prezydent miasta).
2. Minister właściwy do spraw administracji publicznej, 2. Minister właściwy do spraw administracji publicznej, po porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
po porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
p p y p
p p y p
polityki społecznej oraz z Państwową Komisją Wyborczą, polityki społecznej oraz z Państwową Komisją Wyborczą, określi, w drodze rozporządzenia:
określi, w drodze rozporządzenia: Ordynacja Wyborcza do Sejmu RP i Senatu RP
Głosować każdy może?
A t 53 A t 53
Art. 53.Art. 53.
1)
1) warunki techniczne, jakim powinien odpowiadać lokal obwodowej warunki techniczne, jakim powinien odpowiadać lokal obwodowej komisji wyborczej, tak aby został dostosowany do potrzeb wyborców komisji wyborczej, tak aby został dostosowany do potrzeb wyborców niepełnosprawnych,
niepełnosprawnych, 2)
2) liczbę lokali obwodowych komisji wyborczych dostosowanych liczbę lokali obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych
do potrzeb wyborców niepełnosprawnych, uwzględniając proporcje , uwzględniając proporcje między ogólną liczbą mieszkańców danej gminy a liczbą osób
między ogólną liczbą mieszkańców danej gminy a liczbą osób niepełnosprawnych zamieszkujących tę gminę, z tym że w
niepełnosprawnych zamieszkujących tę gminę, z tym że w każdej każdej gminie
gminie powinien być co najmniejpowinien być co najmniej jeden lokaljeden lokal gminie
gminie powinien być co najmniej powinien być co najmniej jeden lokaljeden lokal
obwodowej komisji wyborczej dostosowany do potrzeb osób obwodowej komisji wyborczej dostosowany do potrzeb osób
niepełnosprawnych.
niepełnosprawnych.
Ordynacja Ordynacja Wyborcza Wyborcza do Sejmu RP do Sejmu RP do Sejmu RP do Sejmu RP i Senatu RP i Senatu RP
Głosować każdy może?
Art. 18. 1
Art. 18. 1. . Wyborca niepełnosprawny, na jego wniosek wniesiony do urzędu gminy najpóźniej w 10 dniu przed dniem wyborów, jest dopisywany do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie dopisywany do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania spośród obwodów głosowania, w których znajdują się lokale, o których mowa w art. 53 ust. 1, na obszarze gminy właściwej ze względu na miejsce jego stałego zamieszkania.
2. We wniosku, o którym mowa w ust. 1, podaje się dane
wymienione w art. 11 ust. 5.
Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i Senatu RP
A wejście do lokalu wyborczego A wejście do lokalu wyborczego
bywa niełatwe…. y
Problemy z oddaniem głosu
•Większość lokali wyborczych nie ma d ń ł t i j h jś i d i h urządzeń ułatwiających wejście do nich
•Nie zawsze osoby niepełnosprawne mają zapewniony dojazd do lokali
•Często nie mają informacji o możliwości ę ją j skorzystania z oferowanego przez Gminę dojazdu
dojazdu.
K i j b t dl Komisje wyborcze przystosowane dla
osób niepełnosprawnych
OBWODY GŁOSOWANIA
Typ obwodu Liczba obwodów
Powszechny 23900 5117
Szpital 737 198
Zakład karny 98 0
Areszt śledczy 76 2
Zakład pomocy społecznej 444 150
Oddział zewnętrzny zakładu
karnego i aresztu śledczego 9 0
karnego i aresztu śledczego Obwód głosowania
zagranicą 204 0
zagranicą
razem
25468 5467
K i j b dl ób Komisje wyborcze przystosowane dla osób
niepełnosprawnych
Tylko w przypadku 21% komisji y p yp j wyborca, niezależnie od stopnia sprawności może oddać głos jeśli będzie miał możliwość dotarcia do będzie miał możliwość dotarcia do
lokalu wyborczego!
Co zrobić aby zagłosować?
Wyborca niepełnosprawny może głosować:
Wyborca niepełnosprawny może głosować:
w co najmniej jednym przystosowanym lokalu w w co najmniej jednym przystosowanym lokalu w jj j jj j y p yy p y yy gminie,
gminie,
a w większej gminie w co najmniej 1 lokalu na 15 a w większej gminie w co najmniej 1 lokalu na 15 tysięcy
tysięcy tysięcy tysięcy
J E ŻE L I:
J E ŻE L I:
Zgłosi na 10 dni przed wyborami chęć Zgłosi na 10 dni przed wyborami chęć gg pp yy ęę głosowania w lokalu przystosowanym głosowania w lokalu przystosowanym
W i dk
W innym przypadku GŁOSUJE W LOKALU ZE WZGLĘDU GŁOSUJE W LOKALU ZE WZGLĘDU NA MIEJSCE ZAMIESZKANIA !
Droga do lokalu
PKW przed wyborami kieruje apel do wójtów PKW przed wyborami kieruje apel do wójtów
PKW przed wyborami kieruje apel do wójtów, PKW przed wyborami kieruje apel do wójtów,
burmistrzów i prezydentów miast, aby wspomogli burmistrzów i prezydentów miast, aby wspomogli osoby niepełnosprawne w dotarciu do lokali
osoby niepełnosprawne w dotarciu do lokali
b h
b h
wyborczych.
wyborczych.
i l i l i j d ó ób
i l i l i j d ó ób
wiele gmin w Polsce organizuje dowóz osób wiele gmin w Polsce organizuje dowóz osób niepełnosprawnych na wybory
niepełnosprawnych na wybory
Dlatego:
RPO rócił się Apelem do RPO zwrócił się z Apelem do
wójtów, burmistrzów i prezydentów miast:
o przygotowanie swobodnego dojścia i dojazdu do lokali wyborczych
o dowiezienie do lokali wyborczych osób, które bez takiej pomocy nie wezmą udziału wyborach
d i d bli j i d ś i i f ji
o podanie do publicznej wiadomości informacji o możliwości dojazdu do lokalu wyborczego
o przygotowanie lokali wyborczych tak aby bez
o przygotowanie lokali wyborczych, tak aby bez żadnych przeszkód każdy kto zjawi się w lokalu mógł zagłosowaćg g
Rzecznik a wybory
Wystąpienie RPO do Marszałka Sejmu w sprawie korzystania przez osoby niepełnosprawne z czynnego korzystania przez osoby niepełnosprawne z czynnego prawa wyborczego:
z 26 lipca 2000 r.
z 21 lipiec 2003 r.
z 24 kwietnia 2006 r.
z 2 stycznia 2007 r.
Rzecznik a wybory
Wystąpienie RPO do Prezydenta RP Lecha Wystąpienie RPO do Prezydenta RP Lecha
K ń ki i k d d i ób
K ń ki i k d d i ób
Kaczyńskiego w sprawie kandydowania osób Kaczyńskiego w sprawie kandydowania osób skazanych w wyborach
skazanych w wyborach –– 26 marca 2007 r. 26 marca 2007 r.
Wystąpienie RPO do MSZ w sprawie ułatwień Wystąpienie RPO do MSZ w sprawie ułatwień dla Polaków za granicą podczas
dla Polaków za granicą podczas
październikowych wyborów parlamentarnych październikowych wyborów parlamentarnych-- 20 września 2007 r.
20 września 2007 r.
Dlatego w przyszłości:
RPO wspólnie z Zespołem eksperckim ds. osób niepełnosprawnych zanalizuje rozwiązania ordynacji p p y j ą y j wyborczej w celu:
ł i i d i d l k li b h
Ułatwienia w dostępie do lokali wyborczych
l d tki
ale przede wszystkim:
Zapewnienia wszystkim wyborcom w tym
Zapewnienia wszystkim wyborcom w tym
osobom niepełnosprawnym możliwości
oddania głosu w domach
A w innych krajach….
Głosowanie korespondencyjne (Australia, Głosowanie korespondencyjne (Australia, Wielka Brytania, Niemcy)
Wielka Brytania, Niemcy)
Głosowanie w domu tzw. ruchoma urna Głosowanie w domu tzw. ruchoma urna
Głosowanie w domu tzw. ruchoma urna Głosowanie w domu tzw. ruchoma urna wyborcza (m.in.. Chorwacja, Czechy, wyborcza (m.in.. Chorwacja, Czechy, Dania Ukraina)
Dania Ukraina) Dania, Ukraina) Dania, Ukraina)
Głosowanie przez pełnomocnika (m.in.. Głosowanie przez pełnomocnika (m.in..
Francja, Holandia, Wielka Brytania) Francja, Holandia, Wielka Brytania)
Głosowanie przez internet (System e Głosowanie przez internet (System e--
