702 SPRAWOZDANIA
nia ojcostwa Boga Ojca wobec łudzi. W mysi tej nauki Jezus Chrystus jest Synem Bożym „według natury", człowiek zaś staje się dzieckiem poprzez adopcję; tę rełację człowieka do Boga podkreśłał zwłaszcza św. Augustyn. W dyskusji głos zabrał ks. prof. H. Pietras, którego wypowiedź miała równocześnie charakter podsumowujący całość obrad. Stwierdził on m.in., że o Bogu Ojcu można mówić w oparciu o to, jak objawił Go nam Jezus Chrystus (Justyn, Grzegorz z Nyssy, Grzegorz z Nazjanzu) oraz na podstawie doświadczenia (przedstawiciełe szkoły antiocheńskiej, np. Teo- doret z Cyru).
Anna Z. Zmorzanka
7. EGZEGEZA OJCÓW ŁACIŃSKICH OD POCZĄTKÓW DO GRZEGORZA WIELKIEGO
(XXVHI Dni Augustiańskie Rzym, 6-8 V 1999)
W dniach 6-8 maja 1999 r. - pod patronatem włoskiego Prezydium Rady Minis trów - odbyło się w rzymskim Instytucie Patrystycznym «Augustinianum» między narodowe spotkanie naukowe na temat: Łgzegeza Ojców Łacińskie/: od pcczęfków do Grzegorza Wieikiego (Ł'eseges: dei Padri Ładni da/ie origini a Gregorio Magna). Sympozjum było XXVIII już z kołei Dniami Augustiańskimi, które zgromadziły wiełu badaczy starożytności chrześcijańskiej z kościełnych i państwowych uniwersy tetów oraz wyższych uczełni m.in. z Angłii, Austrii, Bełgii, Francji, Hołandii, Hisz panii, Norwegii, Niemiec, Słowenii, Szwajcarii, Węgier, Włoch i USA.
Z połskich patrołogów był obecny ks. prof. dr Wałdemar Turek, jako przedsta- wicieł Papieskiego Uniwersytetu «Urbanianum» w Rzymie, ks. dr Leszek Misiarczyk - profesor patrologii Wyższego Seminarium Duchownego w Płocku, oraz niżej podpisany, jako przedstawiciel Papieskiego Uniwersytetu św. Tomasza w Rzymie. Należy tu także wspomnieć częściowy udział połskich księży studiujących w Wiecz nym Mieście.
Sympozjum otworzył rektor Instytutu Patrystycznego «Augustinianum» - o. prof. dr Angeło Di Berardino OSA. Następnie wysłuchano odczytu inauguracyjne go, który wygłosił prof. dr Manlio Simonetti z rzymskiego Uniwersytetu „La Sapien- za" na temat: Ł 'eseges: patr/sdca :'n Occ/dente; caraKer: e sw/appo. Podczas przed południowego spotkania pierwszego dnia sympozjum wygłoszono jeszcze dła wszyst kich uczestników dwa następujące, dłuższe odczyty: Yves-Marie Duvał (Paryż), Jerowe et /es propńetes.' oraz Basił Studer (Rzym), Ł 'esegesk ańaa/;zzaz:one de//a Paro/n d: D:c. Podczas obrad, odbywających się równołegłe w dwóch względnie trzech sekcjach (A, B i C), wygłoszono około 60 referatów (25-30 min.) i komuni katów (15 min.). Nie będziemy poruszać szczegółowo omawianych zagadnień, gdyż wygłoszone odczyty ukażą się drukiem na wiosnę 2000 r. w serii wydawniczej Insty tutu Patrystycznego - «Studia Ephemeridis „Augustinianum"». Chcąc jednak przy bliżyć przedstawiane na sympozjum odczyty, podamy teraz jedynie ich tytuły.
SPRAWOZDANIA 703
6 m a j a
S E S J A P O P O Ł U D N I O W A S ekcja A : A /ry& a - o J PerZa/żaMa J o P a P z a a c /a s z a
F a b io R u g g ie ro (B o lo n ia ), PsegesZ po/ZzZca e zzso J e //a ^ c n lfa ra we/ « D e c o ro a a ^ JZ PerZM//zaao; A ttila J a k a b (G e n e w a ), P e s 6eaZzZzzJesc/zez PerZa/ZZea. P reoccapar/ow s soc/a/es o a spZrzZae/Zes?; P e te r B ru n s (B o c h u m ), /a/Z aaas A /rZ caaas a a J J a s ForZwZr- /cea JeraaZ Z ocPeaPcPea pjregese; A lle n B re n t (P ly m o u th ), CyprZaa 's zzse o/S crZ p tare as „azores zwazoraaz"; D a n ie l D e D e c k e r (B o c h u m ), P 'ex eg ese hzh/Z^ae J a *D e zaorZZhzzs p ersecazo raaz^ preZe a PacZ aace esZ-e//e orZgZaa/e eZ ZaZrZase<yae?; M ich eian - geio T a b e t (R zy m ), P esegesz g reca aeZ coazzaeaZZ JeZ prZzaZ scrZzzorZ JZ /Zagaa /azZaa a//a heaeJZzzoae JZ G Zaco66e a G ZaJa (G a 49, 3-72); G io v a n n a A zzaii B e rn a rd e lii (B o io n ia), Osser^azZoaz sa//'zzso e sa //e /aazZoaZ JeZZe co aca te a a z z o a / scrZzzarPzZcPe.
S ekcja B: Z ag aJaZ eaZ a o g o /a e
G iu lia P iccalu g a (R z y m ), P a ZraJzzZoae sacra; /a a z Z o a e e ZaZerpreZazzoae; M a rk S h erid an (R z y m ), „DZgae J e o " ; A PraJZzZoaaZ G ree/; PrZacZp/e o / 7aZerpreZaZZoa Za PazZa D ress; K a ri E liz a b e th B rre s e n (O sio ), G e a J e r a a J PregesZs Za zPe PazZa Fa- z/zers; D a v id H u n te r (St. P a u i), ?7ze P^egesZs o / zPe PazZa FaZ/zers Za z/ze /opzazaaZ^Z CoaZropewy; Je a n -M a rie A u w e rs (L o u v a in ), P a FeZzzs PaZzaa eZ /'ejcegese /azZae J a /Zvre J e FohZe; E n z o L o d i (B o io n ia ), P'esegesZ Jez ZesZz' 6Z6ZZcZ Jez rZzZ sacrazaeaZa/z Za & PzeZro C rP o /o g o .
7 m a ja
S E S J A P R Z E D P O Ł U D N IO W A S ek cja A : WZePZ / 7 / / F
Jo h a n n e s Irm s c h e r (B e riin ), OrZgeaes PaZzazzs; g/Z scrZzzZ esegezZcZ JZ OrZgeae Za ZraJzzzZoae /azZaa; G ra z ia R a p is a r d a (K a ta n ia ), OMerpazZoaZ sa/Z'esegesZ hzPZZca JZ CrozaazZo JZ A^aZZeZa; M a ria V e ro n e s e (P o rto g ru a ro ), P a ^crZpZara a e //a racco/Za JZ WZZrz&arg aZZrZhazZa a Prz^cZ/ZZaao; P a u l B u rn s (V a n c o u v e r), 77ZZary 's MeZap/zor o/zAe CzZy; Pw o Dses a a J P/zeZr C oasez/aeaces Za Z/ze «FracZaZzzs s a p e r Psa/azo^^; M iran Speiić (L ju b ija n a ), FZzzorZao JZ PeZorZo, pro/eZa JZpeaZaZo esegeZa; A m e ric o M ira n d a (R zym ), „D ozao spZrZZa/Zs" ae/ZAaz6roszasZer. P a prZaza esegesz' Za /aZZao JZ a a p a ss o coaZroperso Je/Za I C or.
S ekcja B: <Sw. A agasZ ya
A d o if P rim m e r (W ie d e ń ), D e r pjcegez Za AUZoa: AagzzsZZazzs, P a . Za ps. 67; H ild e g u n d M u iie r (W ie d e ń ), PZzerarZsc/ze Pza/zeZZ Za J e r ejzegeZZsc/zea PreJZgZ Aagzzs- Zzas. Beohac/zZaagea a a J e a «PaarraZz'oaes Za P sa/azos^; Isa b e ile B o c h e t (R u cii), P'experZeace J e /a co aperszoa se /o a /es 32 preaz/eres ^P aarrazZoaes Za Psa/azos^ J e sazaz AagzzsZZa; F re d e ric k v a n F le te re n (P h iia d e ip h ia ), 3oaze ForgcZZea PrZaczp/es o / Z/ze AagasZZaZaa DerazeaeazZe; A n d re w L o u th (D u rh a m ), 3z AagzzsZzae's /aZerpreZa- zZoa o/z/ze Praas/igarazZoa o / C/zrZsz; P ie rre M a rie H o m b e rt (P ary ż), P'e^cegese a a
-704 SPRAWOZDANIA
gzcstznzenne Je Jn 3,73. Entre Orzent et Occ/Jent; Maria Pia Ciccarese (Rzym), Jra Gloria e ^zw/zo/o*/ irilerprefaziOfie agostzn/ana Je//'arca Jz Noe.
Sekcja C: Sw. Am/zroży
Michaeia Zeizer (Wiedeń), Ze parze owe/ze /zz/z//c/ze Je//'opera aw/zroszana ^De pzrgznztate^; Aiicia Soier Merenciano (Walencja), Eas Para/zo/as Je/ Epange/żo en San Aw/zroy/o; Jean-Noel Guinot (Lion), E'ezcegese aw/zro^tenne Jes apparztżotM pa^ca/es (Zc 24); Jan den Boeft (Amsterdam), E/ewenJ J / esege^z neg/z znnż J/ SantAw/zrogzo; Susanne Miiller-Abels (Sasbach), Der Ge/zraac/z Jer Apoyfe/ge- ^c/zzc/zte be/ Aw/zro^zas pon Maz/anJ; Waldemar Turek (Rzym), 7 test/ /z//z/żcz Je/ peccato contro /o Spzrżto Santo ne//'esegesz ant/zros/nno.
SESJA POPOŁUDNIOW A Sekcja A: Pzz/zn, św. Dzeron/m
Robert Somos (Pecs), Pa/znzcs o / A^aż/eza, «De /zeneJzct/one patrzarc/zaraznzz; Mihaly Kranitz (Budapeszt), Pa/zno /nterprete Je//'esege^z /zz/z/zca J/ Orzgene; Bene- detto Clausi (Katania), Notaz/onz J/ erweneatzca /zz/z/zca neg/z scrztfz po/enztcż Jz Gzro/awo; Luciana Mirri (Bolonia), Marża ne//'esegesz J / S. Gzro/awo; Bazyli Degór- ski (Rzym), Esegesz geron/nzżana Jt Nnz 33, 7-49 ne//a <?Epżsta/a 73^; Josef Rist (Wurzburg), /Jżeronywzcs aZ Apo/oget, Ejceget a n J Ge^c/z/cAtst/zeo/oge; E/zer/egan- gen za Jen «Conznzentarżż /n Danze/ewzz; Mariannę Saghy (Budapeszt), BzTz/zca/ Eregesżr/or Wowen? Jerowe on t/ze Song o/Song^.
Sekcja B: Sw. Augustyn
Franois Decret (Aix-les-Bains), Ezzegese et po/ewzz/ae c/zez EpoJzzcs J'Eza/ts; Erie Rebillard (Paryż), Eregese et ort/zoJoxz'e; Aagzzsfzn et Pe/age sar /a grace; Cle- mens Weidmann (Wiedeń), Z a r exegetżsc/zen Pec/znż/t Aagzzstzzzs zn Jen a/festen ^Enarrafzone^ /n Psa/wos*; D orothea W eber (Wiedeń), „7n ^crzptarts e^ponenJżs tzrocznzaw w eaw sacca/za/t". Z a Augusti'ns)ra/zen Vewac/zen etner Genesżs-Eregese; Thomas Martin (Villanova), PeaJzng t/ze Psa/zzzs o /D a p /J 77zroag/z Paa/.* Aagzntzne's Cowwentary on Psa/w 37; Michael Cameron (Chicago), 77ze Jwportance o/-^Contra Eazzstawzz /n Aagzzstz'ne's E^egesżs.
8maja
SESJA PRZEDPOŁUDNIOW A Sekcja A: W/eAz U-UJ
Pierre Hamblenne (Bruksela), Ee poznt sar Appon/a^; Angela Russell Christ- man (Baltimore), C/zrżstzan Uzrfae /n t/ze Ejreges/s o / EzeAze/ 7 /ro w Awhro^e o / A7z7an to Gregory t/ze Great; Marie-Anne Vannier (Strasbourg), E7n//aence J Orzgene sar /'ezcegese Je Jean Casszen; Stephan Kessler (Wiedeń), P/zeorze anJ Praxżs Jer Ejregese /zez Gregor Jew Gro/len. Z a r «rEpżsta/a a J EeanJrawzz; Jean Stem (Grenoble), /sra/ et /'Eg/żse Jans /'ejregese Je sawt Gregozre /e GranJ.
SPRAWOZDANIA 705 Sekcja B: ,Św. AłłgMsfyM
Giancarlo Pani (Rzym), 7/ sp/rilM et /ittera^ e /'eMge^/ d/ a/cMt!t p a ^ t <7e//a <?Lettera a/ Rowawt^; George Lawiess (Rzym), Jo. ev. tr. 40, 70, „/Jo/wo V;ator". A Bt/t/tca/ BMMtwe o / Augast/we^ Basic B/toag/tt; Siver Dagemark (Mółnłycke), Possi<7;'Ms' 7/se o / (Ae BtL/e; An Lxam/ttat/or: o/7r:tertextMa//ty :tt tAe Vita Augusti- ni; Gyógy Heidl (Pecs), «77e&ra/ca perifas^ and JJahrM.- A Bernark on t/ie Dehate Betweer: Jerowe and AagMsdne; Robert Dodaro (Rzym), La teoria reforica deii'aptMw neii'esegesi agosiiniana.
KOŃCOW E PO SIED ZEN IE OGÓLNE
Martine Dulaey (Paryż), Bec/:erc/ies sar ies soarces ejcegefi^Mes dAngostin dans /es 32 premieres «Lnarradones in Bsa/wos^.
Tak oto w schemacie przedstawiał się program XXVIII Dni Augustiańskich. Towarzyszył im program społeczny, w zakres którego weszły następujące wydarze nia: przyjęcie zorganizowane w ogrodzie „Augustinianum" (6 V, godz. 19^°) oraz zwiedzanie Ambasady Austriackiej przy Stołicy Świętej (7 V, godz. 18^°; zwiedzanie połączone zostało z przyjęciem wydanym przez Ambasadora). Jak widać chociażby z wyżej wymienionych zagadnień, tematyka XXVIII Dni Augustiańskich była bo gata i naświetłana z różnorakich stron. Samo spotkanie patrystyczne, jak ufamy, przyczyni się - szczególnie wówczas, gdy ukażą się drukiem jego akta - do głębszego poznania egzegezy łacińskich Ojców Kościoła.
Bazyli Degórski, OSPPE - Rzym
8. VI SYMPOZJUM O ŚW. PAWLE (Tars, 27-30 czerwca 1999)
W 32-33 tomie „Vox Patrum " (s. 581-583) miałem okazję pisać o sympozjach organizowanych od 1989 r. w Turcji pod patronatem włoskiego stowarzyszenia kulturalnego o nazwie Lter/a oraz ojców kapucynów z włoskiej prowincji Farma. Te międzynarodowe konferencje odbywające się raz do roku (na przemian w Tarsie bądź w Efezie) dotyczą życia i pism apostołów św. Jana i św. Pawła, którzy część swojego życia spędzili właśnie w Azji Mniejszej.
Tegoroczne VI Sympozjum o św. Pawie odbyło się w Tarsie w dniach 27-30 czerwca. Zostało uroczyście otwarte przez kard. Camiłło Ruini, Wikariusza Papieża na diecezję Rzymską, i zaprezentowane przez prof. Luigi Padovese, dziekana Fran ciszkańskiego Instytutu Duchowości istniejącego w ramach Papieskiego Ateneum „Antonianum" w Rzymie. W referatach omawiających typowo biblijne aspekty nauczania Pawiowego poruszono m.in. następujące zagadnienia: stosunek Apostoła do literatury powstałej w Qumran (M. Nobiłe); adresaci tekstu Listu do Fiłipian 3,2 (U. Vanni); znaczenie terminu Brawo w tekście Listu do Rzymian 8,4 (R. Penna); relacja między Żydami i chrześcijanami w Dziejach Apostolskich (G. Ghiberti); VOX PATRUM 19 (1999). t. 36-37 - 45
