Sporządził: Data sporządzenia: 2012-07-09
Osoba odpowiedzialna: Data upublicznienia: 2012-07-09 Redaktor Biuletynu Joanna Tudruj
Decyzja nr 4/2012
Nr: ŻG.8361.14.1.2012.IK4 Lublin, dnia 08 maja 2012r.
D e c y z j a nr 4/2012
Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (tekst jednolity: Dz. U. z 2005r. Nr 187, poz. 1577 z późn.
zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Lubelski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w Lublinie wymierza przedsiębiorcy „Społem” Powszechna Spółdzielnia Spożywców 21-040 Świdnik, ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 14, karę pieniężną w wysokości 500 zł (słownie: pięćset złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu dwóch partii artykułów rolno-spożywczych pod nazwą: „Herbata czarna granulowana INDIA” á 100g (Bastek) oznaczona datą minimalnej trwałości: „najlepiej spożyć przed końcem” 09.2013 i numerem partii produkcyjnej:L3531/1/272 i „Herbata zielona z maliną aromatyzowana liściasta” á 100g (Bastek) oznaczona datą minimalnej trwałości: „najlepiej
spożyć przed końcem” 10.2013 i numerem partii produkcyjnej L3820/1/292 produkcji „Bastek Coffee
& Tea” Sp. j. Karwie 47, 11-700 Mrągowo, nieodpowiadających jakości handlowej określonej w przepisach prawa żywnościowego z powodu obecności zanieczyszczeń mechanicznych i mineralnych.
U Z A S A D N I E N I E
Na podstawie art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie kontroli urzędowych
przeprowadzonych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt
i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004, str. 1 ze zm.; sprostowanie: Dz. U. L 191 z 28.05.2004, str.1 z późn. zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (tekst jednolity: Dz. U. z 2005r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.), w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o Inspekcji Handlowej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009r. Nr 151, poz. 1219 z późn. zm.) w dniach
26-30.01.2012r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Lublinie przeprowadzili kontrolę w sklepie spożywczym Nr 25
w Świdniku, przy ul. Gen. Okulickiego 11, należącym do „Społem” Powszechna Spółdzielnia
Spożywców 21-040 Świdnik, ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 14.
Podczas kontroli zgodnie z protokołem pobrania próbki produktu nr 006327 z dnia
26.01.2012r. pobrano do badań laboratoryjnych próbki z partii środków spożywczych o nazwie:
„Herbata czarna granulowana INDIA”
á 100g (Bastek) oznaczona datą minimalnej trwałości: „najlepiej spożyć przed końcem” 09.2013 i numerem partii produkcyjnej: L3531/1/272 i „Herbata zielona z maliną aromatyzowana liściasta”
á 100g (Bastek) oznaczona datą minimalnej trwałości: „najlepiej spożyć przed końcem” 10.2013 i numerem partii produkcyjnej L3820/1/292 produkcji „Bastek Coffee & Tea” Sp. j. Karwie 47, 11-700 Mrągowo.
Badania laboratoryjne przeprowadzone w Laboratorium Kontrolno-Analitycznym Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z siedzibą
w Warszawie wykazały, że próbki:
· „Herbaty czarnej granulowanej INDIA” á 100g (Bastek)” zawierały zanieczyszczenia mechaniczne (nieregularna kulka metalowa o średnicy ok. 3 mm i włókienko o barwie ciemnoniebieskiej długości ok. 10 mm),
· „Herbaty zielonej z maliną aromatyzowanej liściastej” á 100g (Bastek)” zawierały zanieczyszczenia mineralne (kamyki nieregularnego kształtu o średnicy 4-6 mm).
Powyższe ustalenia udokumentowano w sprawozdaniach z badań nr 84/2012 z dnia 13.02.2012r. i nr 86/2012 z dnia 13.02.2012r.
Zgodnie z postanowieniami art. 14 ust. 2 lit. b i art. 14 ust. 5 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE. L.
2002 Nr 31, str. 1) środek spożywczy zanieczyszczony zarówno przez czynniki obce jak i w inny sposób jest środkiem spożywczym, który nie może być spożywany przez ludzi stosownie z jego przeznaczeniem.
Oferowanie środka spożywczego posiadającego ww. wady jakościowe
w istotny sposób narusza interesy konsumentów poprzez działanie wprowadzające w błąd co do cech produktu.
W związku z powyższym w dniu 22.03.2012r. Lubelski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w Lublinie wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wymierzenia kary pieniężnej za wprowadzenie do obrotu handlowego przez „Społem” Powszechna Spółdzielnia Spożywców
21-040 Świdnik, ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 14, dwóch partii środków spożywczych o nazwie: „Herbata czarna granulowana INDIA” á 100g (Bastek) oznaczona datą minimalnej trwałości: „najlepiej spożyć przed końcem” 09.2013 i numerem partii produkcyjnej: L3531/1/272 i
„Herbata zielona
z maliną aromatyzowana liściasta” á 100g (Bastek) oznaczona datą minimalnej trwałości:
„najlepiej spożyć przed końcem” 10.2013 i numerem partii produkcyjnej L3820/1/292 produkcji
„Bastek Coffee & Tea” Sp. j. Karwie 47, 11-700 Mrągowo.
Strona postępowania – „Społem” Powszechna Spółdzielnia Spożywców 21-040 Świdnik, ul.
Kardynała Stefana Wyszyńskiego 14 została również poinformowana o prawie do czynnego udziału w postępowaniu, zapoznania się
z aktami sprawy, wypowiadania się co do zebranych dowodów, uzyskania wyjaśnień w sprawie oraz składania wniosków i zastrzeżeń w siedzibie Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Lublinie.
Strona postępowania skorzystała z przysługujących jej praw.
Niezależnie od powyższego w piśmie z dnia 18.04.2012r. strona postępowania zwróciła się z prośbą do Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Lubline o „odstąpienie od nałożenia kary” ze względu na „niewielką ilość wadliwych paczek herbaty, wycofanie
zakwestionowanego rodzaju herbaty ze sprzedaży oraz znikomy stopień społecznej szkodliwości czynu”. Ponadto Spółdzielnia „Społem” PSS w Świdniku poinformowała, iż nie posiada laboratorium i nie ma możliwości sprawdzenia jakości dostarczonych herbat. Zdaniem strony postępowania
„rodzaj zanieczyszczeń występujący w próbkach pobranej herbaty mógł być przypadkowy”, zaś za wprowadzenie do obrotu ww. herbaty odpowiada producent.
W oparciu o przedstawiony stan faktyczny Lubelski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił i stwierdził :
„Społem” Powszechna Spółdzielnia Spożywców ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 14, 21-040 Świdnik, jest przedsiębiorcą zarejestrowanym
w Sądzie Rejonowym Lublin Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku, VI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr 0000169618
i prowadzi działalność gospodarczą w zakresie m.in. handlu detalicznego artykułami
żywnościowymi. W dniu 03.11.2011r. w sklepie spożywczym Nr 25 w Świdniku, przy ul. Gen.
Okulickiego 11, na podstawie faktury VAT Nr 103638 oraz faktury VAT Nr 103639 wprowadziła do obrotu handlowego dwie partie środków spożywczych o nazwie: „Herbata czarna granulowana INDIA”
á 100g (Bastek) oznaczona datą minimalnej trwałości: „najlepiej spożyć przed końcem” 09.2013 i numerem partii produkcyjnej:L3531/1/272 i „Herbata zielona z maliną aromatyzowana liściasta”
á 100g (Bastek) oznaczona datą minimalnej trwałości: „najlepiej spożyć przed końcem” 10.2013 i numerem partii produkcyjnej L3820/1/292 produkcji „Bastek Coffee & Tea” Sp. j. Karwie 47, 11-700 Mrągowo.
Zgodnie z treścią art. 3 ust. 3 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego,
powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w
zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE. L. 2002, Nr 31, str. 1), podmiot działający na rynku spożywczym oznacza osoby fizyczne lub prawne odpowiedzialne za spełnienie wymogów prawa żywnościowego
w przedsiębiorstwie spożywczym, które w myśl art. 3 ust. 2 ww. rozporządzenia „prowadzi jakąkolwiek działalność związaną z jakimkolwiek etapem produkcji, przetwarzania i dystrybucji żywności”. W myśl art. 17 ust. 1 ww. rozporządzenia odpowiedzialność za przestrzeganie
przepisów prawa żywnościowego spoczywa na wszystkich operatorach firm sektorów spożywczych na każdym etapie produkcji, przetwarzania i dystrybucji w firmach będących pod ich kontrolą.
„Społem” Powszechna Spółdzielnia Spożywców 21-040 Świdnik,
ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 14, jest podmiotem wpisanym do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, prowadzącym we własnym imieniu działalność gospodarczą polegającą m.in. na handlu detalicznym artykułów żywnościowych. Nie ulega zatem wątpliwości, iż posiada status podmiotu wprowadzającego na rynek środki spożywcze w rozumieniu
powoływanego powyżej art. 3 ust. 3 oraz art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE)
Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady. Tym samym, przedsiębiorca przy wykonywaniu działalności gospodarczej podlega rygorom określonym w ustawie z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych
i jego działania mogą podlegać ocenie w aspekcie odpowiedzialności za jakość produktów spożywczych będących przedmiotem obrotu towarowego.
Zgodnie z treścią art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych środki spożywcze wprowadzane do obrotu powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli
w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta.
W myśl art. 3 ust 5 ww. ustawy jakość handlowa obejmuje zarówno właściwości organoleptyczne, fizykochemiczne i mikrobiologiczne artykułów rolno-spożywczych w zakresie technologii produkcji, jak też wymagania dotyczące wielkości lub masy oraz inne, wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi.
Przepis art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych stanowi, że „kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze
nieodpowiadające jakości handlowej określonej
w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta
w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł.
Celem art. 40a ust. 1 pkt 3 ww. ustawy jest zapewnienie, aby w obrocie dostępne były tylko środki spożywcze spełniające wymagania w zakresie jakości handlowej wynikające z przepisów prawa żywnościowego i/lub z deklaracji producentów. Mając na uwadze powyższe należy zbadać wszystkie okoliczności sprawy zgodnie z zasadami zawartymi w art. 40a ust. 5 ww. ustawy m.in.:
stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia, zakres naruszenia, dotychczasową działalność
podmiotu na rynku artykułów rolno-spożywczych.
Badając przesłankę stopnia szkodliwości należy uznać, że wprowadzenie do obrotu dwóch partii środków spożywczych o niewłaściwej jakości handlowej jest czynem, który w istotny sposób narusza prawa i interesy konsumentów, wprowadzając w błąd co do charakterystyki środków spożywczych, w tym
w szczególności ich składu.
Badając przesłankę stopnia zawinienia należy wziąć pod uwagę stanowisko doktryny w tej sprawie.
Na istotę winy składa się m. in. umyślność lub nieumyślność czynu. Czyn zabroniony o cechach nieumyślności charakteryzuje się naruszeniem reguł ostrożności w danych okolicznościach, które mogą wynikać z lekkomyślności (nieumyślność świadoma) lub niedbalstwa (nieumyślność
nieświadoma). Nieumyślność naruszenia przepisów ustawy nie wyklucza istnienia podstaw do nałożenia na przedsiębiorcę kary pieniężnej określonej w art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.
Obowiązek znajomości i przestrzegania norm prawa ciąży na wszystkich uczestnikach obrotu towarowego, którzy wprowadzają na rynek środki spożywcze, w tym na stronie postępowania.
Zgodnie z art. 3 pkt 8 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustalającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 2002 Nr 31, str 1) „wprowadzenie na rynek oznacza posiadanie żywności w celu sprzedaży, z uwzględnieniem oferowania do sprzedaży lub innej formy dysponowania bezpłatnego lub nie oraz sprzedaż, dystrybucję i inne formy
dysponowania. Odpowiedzialność
w powyższym zakresie ponosi nie tylko producent ale także przedsiębiorca prowadzący obrót handlowy produktami żywnościowymi na każdym etapie, w tym także detalicznym. Powyższą interpretację potwierdza wyrok Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia 23 listopada 2006r. (Sprawa
C-315/05) wydany w trybie prejudycjalnym z którego wynika, że wprowadzający do obrotu może być odpowiedzialny za jakość nawet w sytuacji, gdy ogranicza się on jako zwykły dystrybutor do wprowadzenia do obrotu produktu w postaci, w jakiej został mu dostarczony przez producenta.
Należy przyznać, że w zgromadzonym materiale dowodowym nie ma jednoznacznych dowodów wyraźnego zamiaru strony naruszenia przepisu określonego w art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. W świetle powyższych okoliczności uzasadnione jest stwierdzenie, że działanie strony opisane w sentencji decyzji miało wprawdzie charakter niedbalstwa jednak w konsekwencji przybrało charakter winy nieumyślnej.
Badając przesłankę zakresu naruszenia należy wskazać, że wprowadzenie do obrotu dwóch partii środków żywnościowych niewłaściwej jakości handlowej jest niezgodne z normami prawnymi zawartymi w art. 14 ust. 2 lit. b i art. 14 ust. 5 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego,
powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE. L. 2002 Nr 31, str. 1).
Przy miarkowaniu kary jako okoliczność łagodzącą wzięto pod uwagę dotychczasowe funkcjonowanie podmiotu na rynku środków spożywczych, nieznaczną wielkość partii zakwestionowanych produktów wprowadzonych
i oferowanych do sprzedaży oraz działania podjęte przez przedsiębiorcę.
Stosując zasadę nadrzędności norm prawa unijnego nad ustawodawstwem krajowym treść art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych należy ocenić w świetle art. 17 ust. 3 rozporządzenia (WE)
Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. UE. L 2002, Nr 31, str.1), który wskazuje, że ustanowione środki działania i kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Z drugiej strony należy podkreślić wymiar edukacyjny i wychowawczy zastosowanego środka i uznać, że kara pieniężna w wysokości 500 zł odniesie spodziewany skutek na przyszłość.
Na podstawie art. 40a ust. 4 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych karę pieniężną, o której mowa w ust. 1 pkt 3, wymierza, w drodze decyzji, właściwy ze względu na miejsce przeprowadzenia kontroli Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej.
Biorąc pod uwagę treść art. 104 Kpa decyzja rozstrzyga sprawę co do jej istoty i kończy sprawę w danej instancji.
Zgodnie z treścią art. 40a ust. 6 i 7 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r.
o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (tekst jednolity: Dz. U.
z 2005r. Nr 187, poz.1577 z późn. zm.) powyższą karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorca „Społem” Powszechna Spółdzielnia Spożywców 21-040 Świdnik, ul.
Kardynała Stefana Wyszyńskiego 14, powinien wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Lublinie, 20-601 Lublin, ul. T. Zana 38 C, Nr: NBP O/O Lublin 94101013390006482231000000 w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja
o wymierzeniu kary stała się ostateczna.
Mając powyższe na uwadze Lubelski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w Lublinie orzekł jak w sentencji.
Pouczenie:
Zgodnie z art. 127 § 1 i 2 oraz art. 129 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów w Warszawie. Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Lublinie, ul.
T. Zana 38C, 20-601 Lublin.
Zgodnie z art. 40a ust. 8 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w zakresie nieuregulowanym w ustawie do kar pieniężnych stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.).
Lubelski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej
Leszek Wójcik
Otrzymują:
1. „Społem” PSS
ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 14, 21-040 Świdnik.
2. a/a
Wersja: .1
Wprowadził do systemu: Tomasz Miklaszewski dnia 2012-07-09 11:02 Zatwierdził do publikacji: Joanna Tudruj dnia 2012-07-12 09:29
