Strona 1 z 8
KARTA ODPOWIEDZI - KONKURS Z BIOLOGII ETAP WOJEWÓDZKI
nr zad.
max ilość
punktów prawidłowe odpowiedzi punktacja uwagi
1. 2 pkt.
A.
HBV i HCV
B.
WZW typu C
A.
wypisanie dwóch wirusów - 1 pkt.
B.
podkreślenie właściwej choroby - 1 pkt.
2. 2 pkt.
nukleotydy A - 37 nukleotydy G - 63 nukleotydy C - 63
zapisanie prawidłowej ilości nukleotydów A - 1 pkt.
oraz
nukleotydów G i C - 1 pkt.
3. 2 pkt.
poprawna odpowiedź: C
W miazdze zęba występuje nerw.
zaznaczenie poprawnej odpowiedzi - 1 pkt.
podanie wyjaśnienia - 1 pkt.
4. 5 pkt.
słowa, które należy wykreślić:
- nicieni - wody słone - osiadłą - pasożytniczy - jelito
- występuje
- przez drobne skrzela
wykreślenie niewłaściwych słów w 7 zdaniach -5 pkt.
w 6 zdaniach - 4 pkt.
w 5-4 zdaniach - 3 pkt.
w 3 zdaniach - 2 pkt.
w 2 zdaniach - 1 pkt.
w 1-0 zdaniach - 0 pkt.
5. 2 pkt.
problem badawczy:
Czy drożdże przeprowadzają fermentację alkoholową?
sformułowanie problemu badawczego - 1 pkt.
Problem badaw- czy i wyjaśnienie mogą być inaczej
Strona 2 z 8 wyjaśnienie:
Woda wapienna została użyta, aby stwierdzić, czy w zachodzącej reakcji powstanie dwutlenek węgla.
poprawne wyjaśnienie - 1 pkt. sformułowane, jeżeli są popraw- ne przyznajemy punkt / punkty
6. 3 pkt.
Informacje PRAWDA FAŁSZ
Wszystkie mutacje powstające w organizmie są
dziedziczne. X
Przyczyną mutacji mogą być czynniki fizyczne,
chemiczne, jak i biologiczne. X Wszystkie mutacje powodują pojawienie się
cech niekorzystnych dla organizmu. X
Dziedziczone są tylko zmiany w DNA gamet
lub komórek, z których powstają gamety. X W komórkach organizmu wiele pojawiających
się mutacji zostaje „naprawiona”. X
poprawna ocena 5 zdań - 3 pkt.
4-3 zdań - 2 pkt.
2 zdań - 1 pkt.
1-0 zdań - 0 pkt.
7. 1 pkt. poprawna odpowiedź: C zaznaczenie poprawnej
odpowiedzi - 1 pkt.
8. 3 pkt.
gatunek typ rozmieszczenia (struktury przestrzennej)
1 równomierne
2 losowe
3 skupiskowe
podanie właściwego typu rozmieszczenia każdego z trzech gatunków - po 1 pkt.
9. 4 pkt.
genotyp matki IAi0, fenotyp matki: grupa krwi A genotyp ojca: IBi0, fenotyp ojca: grupa krwi B
genotypy dzieci: IAIB, IAi0, IBi0, i0i0 fenotypy dzieci: grupa krwi AB, grupa krwi A, grupa krwi B, grupa krwi 0
zapisanie poprawnych genotypów i fenotypów matki - 1 pkt. i ojca - 1 pkt.
podanie prawidłowych genotypów dzieci - 1 pkt.
i fenotypów dzieci - 1 pkt.
Strona 3 z 8 lub
genotyp matki: IBi0, fenotyp matki: grupa krwi B genotyp ojca: IAi0, fenotyp ojca: grupa krwi A
genotypy dzieci: IAIB, IAi0, IBi0, i0i0 fenotypy dzieci: grupa krwi AB, grupa krwi A, grupa krwi B, grupa krwi 0
10. 2 pkt.
strzałki nr 1 i 4
tak, grzyby
zapisanie właściwych numerów strzałek - 1 pkt.
podanie poprawnej nazwy grupy saprofitów - 1 pkt.
11. 3 pkt.
A.
komensalizm
B.
protokooperacja / mutualizm fakultatywny
korzyści żyrafy:
1. bąkojady wyjadają pasożyty ze skóry żyrafy 2. bąkojady ostrzegają ją przed niebezpieczeństwem
A.
podanie poprawnej nazwy zależności - 1 pkt.
B.
podanie poprawnej nazwy zależności - 1 pkt.
przedstawienie dwóch korzyści żyrafy - 1 pkt.
Odpowiedzi w poleceniu B mogą być inaczej sformułowane, jeżeli są popraw- ne przyznajemy punkt.
12. 1 pkt. poprawna odpowiedź: A zaznaczenie poprawnej
odpowiedzi - 1 pkt.
13. 3 pkt.
A.
rodzaj stawu: zawiasowy
B.
zakres ruchu tego stawu: zgięcie, prostowanie / jedna płaszczyzna ruchu
A.
podanie nazwy rodzaju stawu - 1 pkt.
B.
zakresu ruchu w stawie -
Strona 4 z 8 C.
łokciowy, międzypaliczkowy
1 pkt.
C.
podkreślenie dwóch nazw stawów - 1 pkt.
14. 2 pkt.
8 aminokwasów
cechy kodu genetycznego:
trójkowy / bezprzecinkowy / niezachodzący
zapisanie właściwej ilości aminokwasów - 1 pkt.
podanie dwóch cech kodu genetycznego - 1 pkt.
15. 6 pkt.
A.
części /
elementy roślin gatunki zwierząt przystosowania do zjadania pokarmu nektar rusałka pawik aparat gębowy typu ssącego
liście ślimak
winniczek tarka z dużą liczba ząbków zdrewniałe
części roślin bóbr europejski stale rosnące (ostre) siekacze nasiona wróbel
zwyczajny krótki, mocny dziób drewno termit mikroorganizmy w układzie
pokarmowym trawiące celulozę
B.
jasnota biała – upodobnia się do pokrzywy
pokrzywa zwyczajna – posiada włoski parzące/ uwalnia parzącą substancję
A.
poprawne uzupełnienie 5 wierszy tabeli – 4 pkt.
4 wierszy – 3 pkt.
3 wierszy – 2 pkt.
2 wierszy – 1 pkt.
1-0 wierszy – 0 pkt.
B.
podanie nazw dwóch roślin – 1pkt
przedstawienie dwóch przystosowań obronnych – 1 pkt.
16. 2 pkt.
tkanki łączne: 1, 3, 4
wspólna cecha budowy tkanek łącznych – luźno ułożone komórki / obecność substancji międzykomórkowej
wybranie 3 tkanek łącznych - 1 pkt.
podanie wspólnej cechy tych tkanek – 1 pkt.
Strona 5 z 8 17. 3 pkt.
1. ptaki 2. ssaki 3. płazy 4. gady
podanie 4 prawidłowych nazw gromad kręgowców – 3 pkt.
3 nazw gromad – 2 pkt.
2 nazw gromad – 1 pkt.
1-0 nazw gromad –1 pkt.
18. 3 pkt.
X HXh x XHY genotyp ♀ genotyp ♂
gamety X H Xh
XH X HXH XHXh
Y X HY Xh Y
odpowiedź na pytanie: Zdrowy mężczyzna i nosicielka hemofilii nie mogą mieć chorej córki. / Córka urodzi się zdrowa (50% - nosicielka).
zapisanie genotypu matki i ojca – 1 pkt.
zapisanie genotypów dzieci – 1 pkt.
udzielenie poprawnej odpowiedzi – 1 pkt.
Odpowiedź może być inaczej sformułowana, jeżeli jest poprawna przyznajemy punkt.
19. 2pkt.
Gatunek A.
Gatunek A ma wąski zakres tolerancji ekologicznej w najniższych wartościach pH.
podanie właściwego gatunku – 1 pkt.
poprawne uzasadnienie wyboru – 1 pkt.
20. 3 pkt.
1. sójka
2. III i IV poziom troficzny / konsument II i III rzędu
3. sosna, dąb, borówka
podanie przykładu
konsumenta II i III rzędu – 1 pkt.
zapisanie wszystkich poziomów troficznych dla sowy – 1 pkt.
zapisanie wszystkich producentów – 1 pkt.
Strona 6 z 8 21. 3 pkt.
zdania fałszywe – nr 4 i 5
korekta zdania nr 4 - W czasie metafazy I podziału mejotycznego w płaszczyźnie równikowej komórki ustawiają się pary chromosomów homologicznych, a w metafazie mitozy – pojedyncze chromosomy zbudowane z dwóch chromatyd.
korekta zdania nr 5 - W wyniku mitozy z komórki budującej ciało człowieka powstają dwie komórki potomne zawierające 23 pary chromosomy.
podanie numerów fałszywych zdań –1 pkt.
dokonanie korekty każdego zdania – po 1 pkt.
22. 5 pkt. narządy homologiczne narządy analogiczne
b, d, e, a, c, f, g
przyporządkowanie 7 par narządów do właściwej części tabeli – 5 pkt.
6 par narządów – 4 pkt.
5 par narządów – 3 pkt.
4-3 par narządów – 2 pkt.
2 par narządów – 1 pkt.
1-0 par narządów – 0 pkt.
23. 3 pkt.
I
receptory odpowiadające za czucie ciepła i zimna – w skórze właściwej melanocyty – w naskórku
II
prawidłowa odpowiedź: D
I
zapisanie nazwy warstwy skóry z receptorami ciepła i zimna – 1 pkt. oraz z melanocytami – 1 pkt.
II
zaznaczenie prawidłowej struktury – 1 pkt.
24. 3 pkt.
A. szkielet Archeopteryksa (praptaka) B. szkielet gołębia
rozpoznanie szkieletu obu organizmów – 1 pkt.
Cechy budowy szkieletu mogą być jeszcze inne,
Strona 7 z 8 cechy:
1. Gołąb ma grzebień na mostku, a praptak nie.
2. Praptak posiada dłuższy odcinek ogonowy kręgosłupa w porównaniu do gołębia.
podanie cechy budowy szkieletu – po 1 pkt.
jeżeli są poprawne przyznajemy punkt/ punkty.
25. 1 pkt. poprawna odpowiedź : B zaznaczenie poprawnej
odpowiedzi – 1 pkt.
26. 3 pkt.
genotypy rodziców: Bb x bb
genotypy potomstwa: Bb, Bb, bb, bb
podanie genotypu rodzica – po 1 pkt.
zapisanie genotypów potomstwa – 1 pkt.
27. 2 pkt.
przykładowe odpowiedzi:
Drapieżnik jest zazwyczaj większy od swojej ofiary, a pasożyt mniejszy.
Drapieżnik zabija swoją ofiarę, a pasożyt nie.
Pasożyt przebywa ze swoim żywicielem przez dłuższy czas w bezpośrednim kontakcie, w przypadku drapieżnika i jego ofiary jest to krótszy czas.
zapisanie różnicy miedzy drapieżnikiem a pasożytem – po 1 pkt.
Odpowiedzi mogą być inaczej sformułowane, jeżeli są poprawne przyznajemy punkt/ punkty.
28. 1 pkt. poprawna odpowiedź : D zaznaczenie poprawnej
odpowiedzi – 1 pkt.
29. 3 pkt.
cechy wspólne cechy różniące
obuoczne widzenie X
rozróżnianie barw X
zredukowany ogon X
spłaszczona trzewioczaszka X
silnie wykształcone mięśnie mimiczne X
żuchwa z bródką X
chwytne dłonie z przeciwstawnym kciukiem
X
długi okres dzieciństwa X
zaznaczenie wszystkich cech wspólnych – 1 pkt.
zaznaczenie wszystkich cech różniących – 1 pkt.
Wyjaśnienie może być inaczej sformułowane, jeżeli jest poprawne przyznajemy punkt.
Strona 8 z 8 wyjaśnienie – przykładowe odpowiedzi:
Obecność struny grzbietowej przynajmniej w rozwoju embrionalnym.
Człowiek posiada wewnętrzny szkielet osiowy, który we wczesnych stadiach rozwojowych ma postać struny grzbietowej.
podanie poprawnego wyjaśnienia – 1 pkt.
30. 2 pkt.
1D 2A 3C 4B
4 poprawne
przyporządkowania – 2 pkt.
3-2 przyporządkowania – 1 pkt.
1-0 przyporządkowania – 0 pkt.
