PRACOWNIA DOZYMETRII PROMIENIOWANIA JONIZUJĄCEGO
Instytut Fizyki
Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie
Numer ćwiczenia
C8
Temat ćwiczenia
Promieniowanie alfa (symulacja)
I. Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z własnościami promieniowania oraz analizą danych z doświadczeń z izotopami promieniotwórczymi.
II. Wstęp teoretyczny
Promieniowanie stanowi strumień jąder helu. Promieniowanie to jest silnie pochłaniane przez materię i w związku z tym ma stosunkowo niewielką przenikliwość. Jego zasięg w powietrzu wynosi około 10 cm.
III. Zagadnienia kolokwium wstępnego Rozpad , źródła promieniowania
Oddziaływanie promieniowania z materią Własności cząstek
IV. Wykaz używanych przyrządów Program do symulacji „Alpha”, komputer
V. Kolejność wykonywania czynności 1. Uruchomienie programu symulacji Alpha (a) ustawić wyłącznik miernika w pozycji ON
(b) kliknąć na znaku strzałki w lewym górnym rogu ekranu (RUN) (c) kliknąć START SIMULATION
2. Wyznaczanie poziomu tła promieniowania W tym celu należy:
(a) ustawić napięcie pracy licznika HV=1 kV (b) ustalić czas zliczeń 60 s (1 x 1 min)
(c) zamknąć drzwiczki domku przez kliknięcie CLOSE
(d) dokonać dziesięciokrotnego pomiaru poziomu tła wybranym przedziale czasu przez wybranie funkcji COUNT na mierniku
(e) wyniki zanotować w tabeli
3. Pomiar liczby zliczeń ze źródłem promieniowania W tym celu należy:
(a) otworzyć domek przez kliknięcie OPEN
(b) umieścić źródło promieniowania w domku przez kliknięcie na symbolu źródła promieniotwórczego na pojemniku
(c) zamknąć drzwiczki domku przez kliknięcie CLOSE i przez wybór funkcji COUNT na mierniku dokonać po dziesięć pomiarów dla każdego czasu zliczeń: 60 s, 120 s oraz 180 s
(d) po zakończeniu pomiarów z p-ktu (c) powtórnie otworzyć domek (OPEN) i przez wybór funkcji UNCOVERED osłonić źródło papierem, zamknąć domek (CLOSE) (e) powtórzyć czynności z p-ktu (c) z czasem zliczeń 60 s
PRACOWNIA DOZYMETRII PROMIENIOWANIA JONIZUJĄCEGO
Instytut Fizyki
Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie
4. Po zakończeniu wszystkich pomiarów otworzyć domek, odkryć źródło (COVERED), przenieść je do pojemnika klikając na symbol promieniowania i zakończyć symulację przez kliknięcie przełącznika OFF
VI. Uzyskane wyniki
Wyniki pomiarów zanotować w tabelach:
Lp.
Liczba zliczeń N [imp]
tło źródło bez osłony źródło osłonięte
t=60 s t=60 s t=120 s t=180 s t=60 s
Opracowanie części doświadczalnej powinno zawierać:
- protokół z wykonania ćwiczenia
- tabelę z wynikami obliczeń wartości średnich liczby zliczeń, średnią liczbę zliczeń na jednostkę czasu oraz błąd pomiaru natężenia promieniowania (patrz: materiały pomocnicze do ćwiczenia)
- wnioski
VII. Bibliografia
1. A.Strzałkowski: Wstęp do fizyki jądra atomowego, PWN, 1978
2.J.Araminowicz, K.Małuszyńska, M.Przytuła: Laboratorium fizyki jądrowej, PWN, Warszawa, 1974
3. Człowiek i promieniowanie jonizujące, pod red. A. Hrynkiewicza, PWN Warszawa 2001
4. Sz.Szczeniowski: Fizyka doświadczalna, cz. VI Fizyka jądra i cząstek elementarnych, PWN, Warszawa 1974
