TEST PRZED MATUR 2007
PRZYKŁADOWY
ARKUSZ EGZAMINACYJNY Z FIZYKI I ASTRONOMII
POZIOM PODSTAWOWY Czas pracy 120 minut
Instrukcja dla zdaj cego
1. Sprawd , czy arkusz egzaminacyjny zawiera 11 stron (zadania 1–21). Ewentualny brak zgło przewodnicz cemu zespołu nadzoruj cego egzamin.
2. odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy ka - dym zadaniu.
3. Pisz czytelnie. U ywaj długopisu/pióra tylko z czarnym tu- szem/atramentem.
4. Nie u ywaj korektora, a bł dne zapisy wyra nie przekre l.
5. Pami taj, e zapisy w brudnopisie nie podlegaj ocenie.
6. Podczas egzaminu mo esz korzysta z ołówka i gumki (wy- ł cznie do rysunków), linijki.
yczymy powodzenia!
Arkusz przygotowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON na wzór oryginalnego arkusza maturalnego.
Autor:
Jerzy Sarbiewski
Za rozwi zanie wszystkich zada
mo na otrzyma ł cznie 50 punktów
ZADANIA ZAMKNI TE
W zadaniach od 1 do 10 wybierz i zaznacz w karcie odpowiedzi jedn poprawn odpowied .
Zadanie 1. (1 pkt)
Wybierz prawidłowe stwierdzenie dotycz ce wpływu pr du wody w rzece na czas przepłyni cia rzeki.
A. Pr d powoduje, e czas płyni cia łodzi na drugi brzeg jest dłu szy, ni gdyby woda w rzece była w spoczynku.
B. Pr d powoduje, e czas płyni cia łodzi na drugi brzeg jest krótszy ni po wodzie stoj cej.
C. Pr d rzeki nie ma wpływu na czas płyni cia łodzi.
D. Czas płyni cia łodzi zale y od szybko ci wody w rzece.
Zadanie 2. (1 pkt)
Ci arówka jedzie ruchem jednostajnym po wypukłym odcinku drogi. Jej resory w porównaniu z jazd po odcinku poziomym:
A. uginaj si niezale nie od wypukło ci drogi.
B. uginaj niezale nie od pr dko ci.
C. s bardziej ugi te.
D. s mniej ugi te.
Zadanie 3. (1 pkt)
Krzesełka karuzeli, odległe o 6 m od osi obrotu, poruszaj si z pr dko ci π m/s. Pełen obrót karu- zeli trwa zatem:
A. 6 s.
B. π s.
C. 12 s.
D. π·6 s.
Zadanie 4. (1 pkt)
Ciało o ci arze 5 N wznosi si ruchem jednostajnym. Na ciało pionowo do góry działa siła o war- to ci:
A. 0 N.
B. 5 N.
C. nieco wi kszej ni 5 N.
D. 10 N.
Zadanie 5. (1 pkt)
Wykres przedstawia ci nienie gazu ogrzewanego w naczyniu.
Praca wykonana przez gaz wynosi:
A. 0 J.
B. 2·105 J.
C. 4·105 J.
D. nie mo na obliczy pracy bez ko cowej warto ci ci nienia.
V, dm3 p,·105 Pa
2
2
Zadanie 6. (1 pkt)
Potencjał przy powierzchni kulistej kropli wody, maj cej ładunek 3·10–10 C, ma warto 500 V.
Promie kropli wynosi:
A. 1 mm.
B. 3,5 mm.
C. 5 mm.
D. 5,4 mm.
Zadanie 7. (1 pkt)
Do wody wło ono sze ciany o tych samych rozmiarach, wykonane z ró nych substancji. Na sze- cian działa siła wyporu. W przypadku:
A. III i IV – jednakowa.
B. I – najwi ksza.
C. II – najwi ksza.
D. IV – mniejsza od III.
Zadanie 8. (1 pkt)
Na spr ynie drga ci arek. Po zawieszeniu dodatkowego, identycznego ci arka okres drga : A. pozostanie bez zmiany.
B. zwi kszy si 2 razy.
C. zmniejszy si 2 razy.
D. zwi kszy si 2 razy.
Zadanie 9. (1 pkt)
Przedmiot znajduje si w odległo ci 4 cm od soczewki skupiaj cej o ogniskowej 2 cm. Je li przed- miot zbli ymy o 1 cm do soczewki, to jego obraz:
A. b dzie tej samej wielko ci co przedmiot.
B. b dzie wi kszy od przedmiotu.
C. b dzie mniejszy od przedmiotu.
D. nie da si porówna z wielko ci przedmiotu.
Zadanie 10. (1 pkt)
Elektrony promieni βmaj ró ne energie. Wpływ na to ma:
A. energia, jak unosi ze sob neutrino.
B. energia wi zania j dra.
C. energia jonizacji atomu.
D. rodzaj pierwiastka promieniotwórczego.
I II III IV
ZADANIA OTWARTE
Rozwi zania zada o numerach od 11 do 21 nale y zapisa w wyznaczonych miejscach pod tre- ci zadania.
Zadanie 11. Samochód (6 pkt)
Pr dko samochodu jad cego ruchem jednostajnym na zachód na odcinku 70 m spadała z 72 km/h do 54 km/h.
11.1. (3 pkt)
Oblicz czas hamowania samochodu.
11.2. (2 pkt)
Oblicz warto przyspieszenia samochodu. Okre l jego kierunek i zwrot.
11.3. (1 pkt)
Narysuj zale no pr dko ci samochodu od czasu.
Zadanie 12. Wózki (2 pkt)
Uzasadnij, dlaczego drewniany klocek znajduj cy si na wózku przewraca si , gdy wózek znajduje si w spoczynku, natomiast nie przewraca si , gdy wózek zje d a z równi pochyłej.
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
Zadanie 13. Naczynie naelektryzowane (2 pkt)
Naelektryzowane metalowe naczynie o kształcie przedstawionym na rysunku ustawiono na izolato- rze.
I II
naelektryzowane naczynie meta-
lowe
izolatory
13.1. (1 pkt)
Podaj, jakie b d wskazania elektroskopu, je li metalow kulk , poł czon przewodnikiem z elektroskopem, b dziemy dotyka ró nych punktów nalelektryzowanego metalowego naczynia.
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
13.2. (1 pkt)
Podaj, jakie b d wskazania elektroskopu, je li metalow kulk b dziemy dotyka ró nych punktów nalelektryzowanego naczynia, a nast pnie dotyka kulki elektroskopu.
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
Zadanie 14. Ci arek (3 pkt)
W elaznej rurze z wod powstała dziura o powierzchni 1 cm2. (Grubo rury w obliczeniach mo - na pomin .)
ci arek
gumowa uszczelka 1 m
14.1. (1 pkt)
Oblicz ci nienie, jakie wywiera woda na dno zbiornika.
14.2. (2 pkt)
Oblicz mas ci arka, którym nale y obci y gumow uszczelk , aby woda nie wytryskiwała z rury.
Zadanie 15. Gaz (5 pkt)
W naczyniu znajduje si 10 g tlenu pod ci nieniem 105 Pa i w temperaturze 36°C. Masa molowa tlenu 32g/mol.
15.1. (3 pkt)
Tlen ogrzano o 345°C pod stałym ci nieniem. Nazwij przemian gazu i podaj nazw i posta prawa, które j opisuje. Oblicz w litrach now obj to tlenu. Przedstaw przemian gazu w układzie współ- rz dnych V, T.
15.2. (2 pkt)
Jak obj to zajmuje tlen w tych warunkach? Podaj warto ci parametrów opisuj cych stan fizycz- ny tlenu.
...
...
...
...
...
...
...
...
Zadanie 16. Spr yna (3 pkt)
Sze cian o masie 20 g, zaczepiony do poziomo le cej spr yny, wykonuje drgania, lizgaj c si bez tarcia po poziomej powierzchni. Amplituda drga wynosi 10 cm, a maksymalne przyspieszenie 1,6 m/s2.
16.1. (1 pkt)
Napisz równania siły spr ysto ci spr yny i siły wynikaj cej z drugiej zasady dynamiki.
...
...
...
16.2. (2 pkt)
Oblicz współczynnik spr ysto ci spr yny.
Zadanie 17. Sznur (3 pkt)
W sznurze o długo ci 2 m, którego jeden koniec przywi zano do ciany, a drugi drga z cz stotliwo- ci 5 Hz, wzbudzono fale stoj ce. Mi dzy cian a drgaj cym ko cem sznura tworz si trzy w zły (ł cznie z w złem na cianie).
17.1. (1 pkt)
Narysuj fal stoj c i oznacz długo sznura oraz długo fali stoj cej.
17.2. (2 pkt)
Oblicz pr dko rozprzestrzeniania si fal w sznurze.
Zadanie 18. Oporniki (4 pkt)
Rysunek przedstawia układ 3 oporników podł czonych do ródła pr du stałego.
18.1. (1 pkt)
Nazwij sposoby ł czenia poszczególnych oporników przedstawionych na schemacie.
...
...
...
...
18.2. (3 pkt)
Oblicz nat enia pr dów płyn cych przez poszczególne oporniki.
R1= 12 Ω
R2= 18 Ω R3= 36 Ω U = 36 V
Zadanie 19. Ramka (4 pkt)
Wykres przedstawia zmian strumienia indukcji magnetycznej w metalowej ramce.
19.1. (2 pkt)
Oblicz sił elektromotoryczn indukcji wzbudzonej w ramce.
19.2. (2 pkt)
Narysuj wykres siły elektromotorycznej powstałej w ramce.
Zadanie 20. Siatka dyfrakcyjna (4 pkt)
Siatka dyfrakcyjna ma 400 rys na jednym milimetrze. O wietlono j wiatłem monochromatycznym o długo ci fali 0,589 m.
20.1. (2 pkt)
Oblicz, pod jakim k tem powstanie widmo pierwszego rz du. Wyja nij, co to jest wiatło mono- chromatyczne.
t, s Φ,Wb
4 1
2
-1 2
20.2. (2 pkt)
Innym razem siatk o wietlono wiatłem o długo ci fali 0,76 m. Jak barw ma wiatło tej długo- ci fali? Wyja nij, jakie b dzie odchylenie pierwszego pr ka tej fali w porównaniu z poprzedni fal .
...
...
...
...
...
...
Zadanie 21. W giel (4 pkt)
Dany jest izotop w gla C126 . Liczba Avogadro wynosi 6,023·1023 1/mol.
21.1. (2 pkt)
Ile wynosi masa molowa tego izotopu? Oblicz mas jednego atomu w gla.
21.2. (2 pkt)
Wyka , e atomowa jednostka masy u ma warto 1,66⋅10-27kg. Oblicz, ile d uli ma jeden elektro- nowolt.