I KANALIZACJI SP. Z O.O.

Alstal Konstrukcje Sp. z o.o. Sp. k.

ul. Cicha 7, 88-100 Inowrocław

 52 52 39 830  konstrukcje@alstal.eu

www.alstal-konstrukcje.eu



Prefabrykacja konstrukcji stalowych



Zabezpieczenia antykorozyjne



Dostawa

PRODUCENT

KONSTRUKCJI STALOWYCH

Jesteśmy rodzinną fi rmą zajmującą się drobiem od 1980 roku, a produkcją pasz od 1992. Obecnie w pięciu fermach na terenie powiatu inowrocławskiego hodujemy pół miliona indyków rocznie. Wytwórnia Pasz i Koncentratów jest uznanym specjalistą w zakresie mieszanek paszowych i koncentratów dla drobiu i świń. Hodowla oraz produkcja pasz realizowana jest na światowym poziomie pod nadzorem HACCP.

Prowadzimy całoroczny skup oraz kontraktację zbóż.

We are family owned company involved in poultry since 1980, and feed production since 1992.

Currently, on 5 farms in district of Inowrocław we breed half a million of heavy turkeys a year. Our Feed Mill is a recognized specialist in the fi eld of feed mixes and concentrates for poultry and pigs. The feed and turkey

production are carried out in accordance to world standards, under supervision of HACCP system. We buy and contract cereals throughout the whole year.

Wytwórnia Pasz i Koncentratów, Fermy Drobiu Bąkowscy

Krusza Podlotowa 18 88-101 Inowrocław tel./fax 52 353 77 12

52 353 75 76 biuro@wpik-bakowski.pl 7

8

Powiat Inowrocławski

JEDEN REGION JEDEN KIERUNEK

Gmina Złotniki Kujawskie Gmina

Pakość Gmina

Kruszwica Gmina

Rojewo Miasto

Inowrocław Gmina

Dąbrowa Biskupia Gmina

Janikowo Gmina

Inowrocław Gmina

Gniewkowo

PRZEDSIĘBIORSTWO

WODOCIĄGÓW I KANALIZACJI SP. Z O.O.

W INOWROCŁAWIU

ul. Ks. B. Jaśkowskiego 14, 88-100 Inowrocław www.pwikino.pl, e-mail: sekretariat@pwikino.pl www.wodakujawska.pl

Świadczymy usługi w zakresie:

kompleksowego wykonawstwa przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych

udrażniania przewodów kanalizacyjnych

przeglądów sieci kanalizacyjnej kamerą do inspekcji kanałów laboratoryjnego badania wody i ścieków

Jesteśmy również producentem i dystrybutorem wody mineralnej

„INOWROCŁAWIANKA KUJAWSKA”

tel. 52 357 40 71, fax 52 357 36 87

PRZEDSIĘBIORSTWO DORADCZO-USŁUGOWO-HANDLOWE

 instalacje wodociągowo-kanalizacyjne

• sieci/przyłącza wodociągowo-kanalizacyjne

• przydomowe oczyszczalnie ścieków, szamba

• zagospodarowanie wód deszczowych, odwodnienia

 usługi sprzętem budowlanym

• koparkoładowarki

• koparki obrotowe

• minikoparki

• ładowarki

 692 460 266

 wod.kan.bud.ino@gmail.com

9

10

www.piekarniajozwiak.pl

1

2

Alstal Konstrukcje Sp. z o.o. Sp. k.

ul. Cicha 7, 88-100 Inowrocław

 52 52 39 830  konstrukcje@alstal.eu

www.alstal-konstrukcje.eu



Prefabrykacja konstrukcji stalowych



Zabezpieczenia antykorozyjne



Dostawa

PRODUCENT

KONSTRUKCJI STALOWYCH

Jesteśmy rodzinną fi rmą zajmującą się drobiem od 1980 roku, a produkcją pasz od 1992. Obecnie w pięciu fermach na terenie powiatu inowrocławskiego hodujemy pół miliona indyków rocznie. Wytwórnia Pasz i Koncentratów jest uznanym specjalistą w zakresie mieszanek paszowych i koncentratów dla drobiu i świń. Hodowla oraz produkcja pasz realizowana jest na światowym poziomie pod nadzorem HACCP.

Prowadzimy całoroczny skup oraz kontraktację zbóż.

We are family owned company involved in poultry since 1980, and feed production since 1992.

Currently, on 5 farms in district of Inowrocław we breed half a million of heavy turkeys a year. Our Feed Mill is a recognized specialist in the fi eld of feed mixes and concentrates for poultry and pigs. The feed and turkey

production are carried out in accordance to world standards, under supervision of HACCP system. We buy and contract cereals throughout the whole year.

Wytwórnia Pasz i Koncentratów, Fermy Drobiu Bąkowscy

Krusza Podlotowa 18 88-101 Inowrocław tel./fax 52 353 77 12

52 353 75 76 biuro@wpik-bakowski.pl 8

Powiat Inowrocławski

JEDEN REGION

Gmina Złotniki Kujawskie Gmina

Pakość Gmina

Kruszwica Gmina

Rojewo Miasto

Inowrocław Gmina

Dąbrowa Biskupia Gmina

Janikowo Gmina

Inowrocław Gmina

Gniewkowo

PRZEDSIĘBIORSTWO

WODOCIĄGÓW I KANALIZACJI SP. Z O.O.

W INOWROCŁAWIU

ul. Ks. B. Jaśkowskiego 14, 88-100 Inowrocław www.pwikino.pl, e-mail: sekretariat@pwikino.pl www.wodakujawska.pl

Świadczymy usługi w zakresie:

kompleksowego wykonawstwa przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych

udrażniania przewodów kanalizacyjnych

przeglądów sieci kanalizacyjnej kamerą do inspekcji kanałów laboratoryjnego badania wody i ścieków

Jesteśmy również producentem i dystrybutorem wody mineralnej

„INOWROCŁAWIANKA KUJAWSKA”

tel. 52 357 40 71, fax 52 357 36 87

PRZEDSIĘBIORSTWO DORADCZO-USŁUGOWO-HANDLOWE

 instalacje wodociągowo-kanalizacyjne

• sieci/przyłącza wodociągowo-kanalizacyjne

• przydomowe oczyszczalnie ścieków, szamba

• zagospodarowanie wód deszczowych, odwodnienia

 usługi sprzętem budowlanym

• koparkoładowarki

• koparki obrotowe

• minikoparki

• ładowarki

 692 460 266

 wod.kan.bud.ino@gmail.com

10

www.piekarniajozwiak.pl

2

NAJTAŃSZY CAŁODOBOWY

ZAKŁAD POGRZEBOWY

Małgorzata Matuszak

INOWROCŁAW, UL. ŚW. DUCHA 53 KRUSZWICA, UL. KOLEGIACKA 12/F

tel. 52 357 16 04 • tel. 52 357 53 41 e-mail: inluctu1@interia.pl • www.inluctu.pl

 Zapewniamy pełen zakres usług

 Załatwiamy wszelkie formalności związane z pogrzebem

 Oferujemy bezgotówkowy system rozliczania kosztów (ZUS, KRUS, policja, wojsko, więziennictwo)

 Dysponujemy własną chłodnią w Kruszwicy

 Jesteśmy producentem trumien – trumny już od 300 zł

 W związku z zaleceniami Sanepidu

i wychodząc naprzeciw oczekiwaniom Klientów, oferujemy TRUMNY Z WITRYNĄ

 Baldachim i winda nagrobna GRATIS

 Dom Pogrzebowy w Kruszwicy

2020

ul. Św. Ducha 33 88-100 Inowrocław tel. 52 357 74 16 • kom. 509 946 759 www.pogrzeb.net  credo@pogrzeb.net

 www.mkspeedrentacar.pl 608 300 700

NASZA FLOTA OFERUJE:

4 komfortowe busy 9-osobowe Auta osobowe marki Mercedes Benz Ekonomiczne samochody klasy kompakt Auto z napędem hybrydowym Samochody dostawcze, lawetę i inne

WYKONUJEMY:

Szeroki zakres napraw mechanicznych Naprawy elektryczne i elektroniczne Diagnostyka komputerowa Naprawy blacharsko-lakiernicze Geometria zawieszenia 3D Wulkanizacja

Serwis klimatyzacji

Mk Speed Serwis

WARSZTAT SAMOCHODOWY

Mk Speed Rent a Car

WYPOŻYCZALNIA SAMOCHODÓW W INOWROCŁAWIU

6 5

3

INFORMATOR MAPA

Powiat Inowrocławski

Powiat inowrocławski zamieszkuje ponad 160 tysięcy mieszkańców. Jego ob- szar położony jest nad górną Notecią w południowo-zachodniej części Kujaw.

Ma powierzchnię ponad 1  200 km

²

, a  w  jego skład wchodzi 9 gmin, z  czego 4 to gminy wiejskie: Inowrocław, Rojewo, Dąbrowa Biskupia i Złotniki Kujawskie, 4 – gminy miejsko-wiejskie: Gniewkowo, Janikowo, Kruszwica i Pakość oraz gmi- na miejska Inowrocław. Zgodnie z ustawą o samorządzie powiatowym powiat wykonuje zadania o charakterze ponadgminnym, a więc takie, które dotyczą nie tylko jednej gminy.

Teren powiatu jest atrakcyjny dla mieszkańców i  turystów ze względu na do- godne położenie na skrzyżowaniu głównych szlaków transportowych, interesu- jącą turystycznie okolicę oraz rozwijającą się gospodarkę. Branża chemiczna, poligrafi czna, metalowa, rolno-spożywcza, meblarska i usługowa to dobrze pro- sperujące obszary tutejszego życia gospodarczego. Atutem jest też duże zainte- resowanie inwestorów zagranicznych, posiadanie jednego z największych uzdro- wisk w kraju oraz wysokiej jakości gleb, które dostarczają najwięcej żywności w regionie.

Do dyspozycji jest znakomita baza noclegowa (hotele, pensjonaty, sezono-

we schroniska, pola namiotowe), gastronomiczna (restauracje oferujące dania

kujawskie), kulturalna (kina, teatr, muzea, domy kultury), atrakcyjne szlaki tury-

styczne (piesze, rowerowe, jeździeckie). Mocny akcent kładziemy na aktywność

www.inowroclaw.powiat.pl 2

wodną, dysponujemy bowiem największym naturalnym zbiornikiem wodnym województwa kujawsko-pomorskiego – jeziorem Gopło. To tutaj odbywają się słynne na całą Polskę i świat regaty.

Powiat inowrocławski pochwalić się może gronem znanych Polaków stąd się wywodzących, m.in. królem Polski Władysławem Łokietkiem, pisarzami Janem Kasprowiczem i Stanisławem Przybyszewskim, prekursorem polskiego hu- manizmu Janem z Ludziska, kardynałami Bolesławem Filipiakiem i Prymasem Józefem Glempem, skrzypaczką Ireną Dubiską, architektem Edmundem Obiałą, historykami Czesławem Łuczakiem i Marianem Biskupem czy pilotem Kazimie- rzem Burzyńskim.

Gniewkowo

Miasto na trasie Inowrocław – Toruń, ok. 7 tys. mieszkańców, wzmiankowane w 1185 r., prawo magdeburskie nadane w 2. połowie XIII w. Centrum Księstwa Gniewkowskiego (1314 -  ok. 1390), którym władali Kazimierz Siemomysłowic i  Władysław Biały. Pochodzi stąd Modest Maryański (1854-1914), podróżnik, odkrywca złóż złotonośnych w Australii.

Kościół św. Mikołaja i  św. Konstancji z  XIII/XIV w., gotycki, przebudowany w  XVIII  w. W  zakrystii zachowane oryginalne sklepienie gotyckie. W  XVIII w.

dobudowana drewniana wieża z zegarem oraz glorieta z sygnaturką, obie kry- te barokowymi hełmami. W ołtarzu głównym Grupa Ukrzyżowania z 2. ćwierci XVIII w.; rokokowa chrzcielnica z XVIII w. Na ścianach nawy głównej odsłonięto średniowieczną polichromię. Na rynku konny pomnik księcia Władysława Białego (2011 r.), projektu Marka Guczalskiego.

Inowrocław

Miasto uzdrowiskowe, ok. 75 tys. mieszkańców, siedziba władz powiatowych,

miejskich, gminnych. W dokumencie Leszka Bolesławowica z 1185 r. wzmian-

kowany targ „in novo Wladislaw”, zapewne przy kościele NMP. Miasto na pra-

wie magdeburskim założone ok. 1238-1239 r. przez Kazimierza, syna Konrada

Mazowieckiego. Od 1230  r. stolica księstwa, a  od XIV w. stolica wojewódz-

twa. Miejsce spotkań i układów politycznych z udziałem monarchów, w latach

1320-1321 w kościele św. Mikołaja proces polsko-krzyżacki o Pomorze Gdań- skie. Jesienią 1410 r. na tutejszym zamku rezydował Władysław Jagiełło, kierując poczynaniami wojsk polskich w końcowej fazie tzw. „wielkiej wojny” z zakonem.

W latach 1772-1919 w Królestwie Pruskim i Cesarstwie Niemieckim (z wyjątkiem okresu Księstwa Warszawskiego 1807-1815). Od 2. połowy XIX w. kopalnia i warzelnia soli, zakłady sodowe, węzeł kolejowy, uzdrowisko, garnizon wojsko- wy. Obecnie także: przemysł poligrafi czny i szklarski oraz centrum szkolnictwa średniego. Urodzeni: zapewne Władysław Łokietek (ok. 1260-1333), król Polski, Fenenna (1276-1295), królowa węgierska, Henryk Fryderyk Hoyer (1834-1907),

„ojciec” histologii polskiej, Irena Dubiska (1897-1989), skrzypaczka, kard. Józef Glemp (1929-2013), Prymas Polski, abp Tomasz Peta (ur. w 1951 r.), metropolita Nursułtanu.

Bazylika pw. Imienia NMP z  XII/XIII w., kościół parafi alny do  XVI w. i  ponow- nie od 1980 r., w latach 1834-1901 w stanie ruiny; romański, orientowany; tzw.

bazylika redukowana z jedną szeroką nawą, prezbiterium zakończonym półkoli- stą absydą, westwerkiem z dwiema bliźniaczymi wieżami. W kruchcie i zakrystii sklepienia krzyżowe. W  ołtarzu głównym drewniana gotycka rzeźba Madonny z Dzieciątkiem (XIV w.); w sklepieniu prezbiterium mozaika ze złota i szkła wy- konane przez ks. Henryka Kaszyckiego. Na kamiennych ciosach unikalne śre- dniowieczne rzeźby i ryty. Przy świątyni najstarsza miejska nekropolia z kurha- nem konfederatów barskich (1769 r.) i pomnikiem Powstańców Wielkopolskich (1969 r.). Kościół farny pw. św. Mikołaja z XV w., gotycki z licznymi domieszka- mi późniejszych stylów. W nawie południowej ołtarz Krzyża Świętego z rzeźbą Chrystusa Ukrzyżowanego z XIV w.; liczne barokowe ołtarze, rokokowa ambona z XVIII w., epitafi um rodziny Radojewskich z XVIII w.; w prezbiterium witraże o te- matyce historycznej z lat 20. XX w.; w budowie Drzwi Jubileuszowe (proj. Andrzej Prokopiuk). Na  cmentarzu parafi alnym mogiły pomordowanych w  obozie na Błoniach oraz żołnierzy radzieckich z  II wojny światowej. Kościół pw. Święte- go Krzyża z 1861-1863 r., eklektyczny, do 1945 r. zbór ewangelicki, od 1971 r.

ośrodek parafi i rzymskokatolickiej; obraz Artura Grottgera „Chrystus Ukrzyżo-

wany” (1873 r.). Kościół pw. Zwiastowania NMP z 1898-1901 r., neoromański

z 77-metrową wieżą; po katastrofi e z 1909 r. zamknięty na 20 lat; w prezbiterium

unikatowa mozaika; bogaty wystrój rzeźbiarski (proj. Władysław Marcinkow-

ski), w głównym portalu scena Pokłonu Trzech Króli z Matką Bożą w koronie.

www.inowroclaw.powiat.pl 4

W międzywojniu posługiwali tutaj błogosławieni księża męczennicy: proboszcz Stanisław Kubski, Władysław Demski i Franciszek Dachtera. W pobliżu świątyni pomnik św. Wojciecha z 1996 r. (proj. Katarzyna i Grzegorz Radeccy). Na cmen- tarzu parafi alnym groby żołnierzy poległych w latach 1914-1920 (pomnik Boha- terów z  1930  r., proj. Lucjan Michałowski) oraz ofi ar II wojny światowej, grób 3 żołnierzy francuskich (1919 r.), nowy grób Józefy z Kloftów Kasprowiczowej.

Kościół garnizonowy pw. św. Barbary i św. Maurycego z 1927-1933 r., w stylu klasycyzującego modernizmu (proj. Marian Andrzejewski); okazały portyk kolum- nowy, kopuła przypominająca hełm żołnierski; przy kościele dąb upamiętniający ofi ary Katynia, opodal Krzyż Tysiąclecia postawiony z inicjatywy ks. Antoniego Balcerzaka. W  dzielnicy zdrojowej kościół pw. św. Józefa Oblubieńca NMP, ukończony w  1952  r. staraniem ks. Adama Fabianowskiego (proj. Stefan Cy- bichowski); w ołtarzu głównym 7 witraży ukazujących życie św. Józefa, dzieło o. Efrema z Kcyni. Na cmentarzu parafi alnym mogiła jeńców rosyjskich z I wojny światowej oraz groby braci Bartoszcze –  Piotra (1950-1984), współzałożyciela NSZZ RI „Solidarność” na Kujawach i Romana (1946-2015), prezesa PSL-u.

W centrum miasta zachowane fragmenty murów obronnych z  XIV w. oraz pomniki: Jana Kasprowicza z 1966 r. (proj. Edward Haupt), Obrońców Inowro- cławia z 1984 r. (proj. Marek Guczalski) oraz św. Jadwigi Królowej, Patronki Mia- sta, z 2011 r. (proj. Marek Maślaniec). Teatr Miejski z lat 80. XIX w. z Instytutem Prymasa Józefa Glempa i stałą wystawą solnictwa; Sala Koncertowa im. Ireny Dubiskiej. I Liceum Ogólnokształcące, wcześniej gimnazjum; najstarszy gmach z 1860 r., neoklasycystyczny (proj. Bruno Hüsener); w gronie wychowanków: Jan Kasprowicz, kard. Józef Glemp, Henryk Arctowski, Jan Moll, abp Tomasz Peta.

Gmach sądu z więzieniem (1900-1901); na murze więziennym tablica upamiętnia- jąca m.in. ofi ary „makabrycznej nocy” (22/23 X 1939 r.), obrońców ziemi gnieź- nieńskiej i więźniarki polityczne okresu stalinowskiego. Miejsce pamięci po obozie niemieckim na Błoniach (1940-1945), gdzie więzieni byli m.in. bł. bp Michał Kozal, bł. o. Józef Cebula OMI, pierwszy prezydent Inowrocławia dr Józef Krzymiński.

Przy ulicy Solankowej 33 Muzeum im. Jana Kasprowicza.

Park solankowy 85 ha z Tężnią Solankową im. Jana Oseta (otwarta w 2001 r.);

najstarszy obiekt kąpielowy z  1876  r., dawny Pawilon Kąpieli Borowinowych z 1924-1926 r. (bud. Wilhelm Dziewior), dawny Zakład Przyrodoleczniczy z 1929 r.

(proj. Marian Pospieszalski), Solanki Medical SPA (pierwotnie sanatorium ZUS-u)

z 1930 r., ogrody papieskie, pijalnie wód mineralnych, muszla koncertowa, po- mniki założyciela uzdrowiska dr. Zygmunta Wilkońskiego oraz gen. Władysława Sikorskiego.

W południowej dzielnicy Inowrocławia − Mątwach zakłady sodowe założone w 1882 r., obecnie Soda-Mątwy SA w grupie kapitałowej Ciech Soda Polska SA.

W latach 1940-1945 duży obóz jeniecki. W byłej bursie szkolnej siedziba Staro- stwa Powiatowego. Kościół pw. Opatrzności Bożej z 1930-1931 r., neobarokowy (proj. Marian Andrzejewski). Nad Notecią – ośrodek ZHR-u z przystanią wodną (zał. w 2014 r.). Miejsce wielkiej klęski wojsk Jana II Kazimierza z rokoszanami Jerzego Lubomirskiego (13 VII 1666 r.); w nadnoteckich bagnach zginęło wtedy kilka tysięcy żołnierzy.

Dzielnica Szymborze, do  1934  r. wieś, słynie z  żywych tradycji ludowych (tzw. przywołówki organizowane w pierwsze święto Wielkanocy przez Klub Ka- walerów). Miejsce urodzenia Jana Kasprowicza (1860-1926), poety i  tłumacza literatury. Przy ulicy Wielkopolskiej dom rodziny poety, fi lia Muzeum im. Jana Kasprowicza.

Janikowo

Miasto nad Jeziorem Pakoskim (prawa miejskie w 1962 r.), blisko 9 tys. miesz- kańców, wcześniej wieś znana w XV w. Od XIX w. ośrodek przemysłowy – pierw- sza na Kujawach cukrownia wzniesiona w 1875 r., duże zakłady sodowe z 1957 r.

(„Janikosoda” SA, grupa kapitałowa Ciech Soda Polska SA). Prowadzi do nich najdłuższa w  kraju (7 km) przemysłowa kolej linowa (1960  r.) dostarczająca kamień wapienny z kamieniołomów piechcińskich.

W dzielnicy Ostrowo gotycki kościół pw. św. Jana Chrzciciela z 1460 r., plebania

z końca XIX w. i eklektyczny pałac z XIX w., parterowy z trzykondygnacyjną wieżą

narożną zwieńczoną ażurową loggią.

www.inowroclaw.powiat.pl 6

zbożowe, nieistniejąca już słynna Kujawska Wytwórnia Win, zał. w 1920 r. przez Henryka Makowskiego. Siedziba dyrekcji Parku Krajobrazowego Nadgoplański Park Tysiąclecia (zał. w  1992  r.), powstałego na bazie rezerwatu chroniącego stanowiska lęgowe ptactwa błotnego i wodnego.

Na wysokiej skarpie na wschodnim brzegu Gopła kolegiata pw. Świętych Apo- stołów Piotra i Pawła z 1120-1140 r., jeden z najlepiej zachowanych polskich za- bytków romańskich, z oryginalnym korpusem wykonanym z ciosów kamiennych (piaskowiec i  granit); w  fasadzie zachodniej ceglana wieża z  XVI w. Kolegiata jest bazyliką trzynawową wzniesioną na planie krzyża łacińskiego, z  transep- tem, prezbiterium i 5 absydami; w ścianie południowej 3 portale z kolumienkami;

w nawie głównej późnogotycka Grupa Ukrzyżowania; chrzcielnice: z piaskowca (XI w.) i granitu (XII w.). Przy Rynku kościół pw. św. Teresy od Dzieciątka Jezus z 1. połowy XX w. (proj. Stefan Cybichowski) o cechach neoklasycystycznych. Na Półwyspie Rzępowskim (niegdyś wyspa) ruiny zamku gotyckiego z XIV w. (fun- dacja Kazimierza Wielkiego) z zachowaną 32-metrową ceglaną, ośmiokątną tzw.

„Mysią Wieżą”, z której piękny widok na Gopło. W wyniku prac archeologicznych

Kruszwica

Miasto nad Gopłem, ok. 10 tys. mieszkańców, legendarna stolica Polski, w XI w.

rezydencja biskupów kujawskich. Na zachodnim brzegu Gopła miejsce bitwy

Władysława Hermana ze Zbigniewem (1096 r.). W XII w. straciła znaczenie na

rzecz Inowrocławia; prawa miejskie w  1422  r. z  rąk Władysława Jagiełły. Od

schyłku XIX w. znaczny ośrodek przemysłowy; olejarnia, cukrownia, zakłady

i renowacyjnych (2011 r.) odtworzono część murów, most zwodzony oraz piw- nice. Przy wzgórzu zamkowym niewielkie Muzeum Archeologiczne. Na jeziorze nowoczesny tor wioślarski dla Klubu Wioślarskiego Gopło (zał. w 1911 r.).

Pakość

Miasto nad Notecią, na granicy Wielkopolski i Kujaw, ok. 8 tys. mieszkańców.

Lokowane na prawie magdeburskim w 1359 r., w średniowieczu własność rodu Leszczyców. Wzniesiony nad Notecią gród, w 1332 r. broniony dzielnie przed Krzyżakami przez wojewodę brzeskiego Wojciecha Kościelca, zastąpiony

w XIV w. murowanym zamkiem, nadanym w 1631 r. franciszkanom reformatom sprowadzonym do opieki nad Kalwarią. W mieście urodzeni bp Antoni Laubitz (1861-1939), jeden z przywódców Kujawian w „najdłuższej wojnie”, oraz Stani- sław Szenic (1904-1987), prawnik, pisarz, kolekcjoner.

Unikalna Kalwaria Pakoska z XVII w., druga w Polsce po Kalwarii Zebrzydow- skiej, powstała z  inicjatywy ks. Wojciecha Kęsickiego; fundacja Działyńskich, właścicieli miasta w XVII-XVIII w. Całe założenie „Kujawskiej Jerozolimy” stano- wią 24 barokowe kaplice pasyjne oraz 2 kościoły, których położenie odzwiercie- dla topografi ę miejsc świętych w Jerozolimie. Usytuowany na wzgórzu kościół pw. Ukrzyżowania z 2. połowy XVII w.; ołtarz główny w kształcie Golgoty z rzeź- bioną w drewnie Grupą Ukrzyżowania. Kościół pw. św. Bonawentury z XVII w., z relikwiami Krzyża Świętego (największa cząstka relikwii w Polsce), wzniesiony wraz z klasztorem na fundamentach XIV-wiecznego zamku Leszczyców; w nawie obraz Bartłomieja Strobla przedstawiający adorację Madonny przez franciszkań- skich świętych (z 1647 r.).

Przy klasztorze obelisk upamiętniający wymarsz kompanii pakoskiej do powsta-

nia wielkopolskiego (z 1937 r., odbudowany w 1947 r.); nieco dalej kamień upa-

miętniający przegraną bitwę konfederatów barskich z Rosjanami w 1769 r. Na

cmentarzu parafi alnym zbiorowa mogiła i pomnik Powstańców Wielkopolskich.

19

• przyłączania obiektów do sieci ciepłowniczej

• komplek

sowej obsługi urządzeń grzewczych • chemicznego czyszczenia wymiennik

ów ciepła

• analiz chemicznych wody , węgla k

amiennego, ściek ów i spalin

ul. Tor owa 40, 88-100 Inowr

ocław

52 354 11 11   sekretariat@zec.inowr

oclaw.pl oclaw.pl www.zec.inowr

OFERUJEMY USŁUGI W ZAKRESIE:

• co to jest ciepło i w jaki sposób docier

a do domów anie i dlaczego grzejniki są ciepłe odowisko poprzez oszczędzanie ener • skąd bierze się ciepła woda w kr • jak dbać o śr

gii cieplnej

Serdecznie zapr aszamy na lekcje ciepła do Centrum Eduk

acji

Ekologicznej „Ek ostrefa

” działającego w siedzibie Spółki, gdzie dowiesz się:

Dzieje przedsiębiorstwa CYK

ORIA S.A.

sięgają 1880 rok

u, kiedy to w  samym ser cu Kujaw zo-

stała założona Cukrownia

Wierzchosławice Spółk a Akcyjna.

W  1994  rok u w  ramach prywatyza-

cji przedsiębiorstwo przekształcono

w Spółk ę Akcyjną, w której kapitał polski stanowi

100%.

Otrzymało ono nazwę Zakłady Przetwórstwa Cyk

orii S.A.

(C YKORIA S.A.).

Wtedy też następuje

najbardziej dynamiczny rozwój

fi rmy . Ta historyczna fabryk

a jest wpisana w 

krajobr az Kujaw

i jako jedna z nielicznych w kr aju pozostaje w polskich ręk

ach, kultywując tr adycje regionu.

CYK ORIA S.A.

jest liczącym się

producentem koncentr

atów spożywczych i ich

dostawcą na

rynek lok alny i zagr aniczny. W

yroby są widoczne w sklepach

i mark etach w  handlu tradycyj-

nym i  nowoczesnym, sk

utecznie konk urując z 

asortymentem innych producentów . P ozycja

CYK ORII S.A.

na rynku krajowym jest stabilna

i ugruntowana od wielu

lat. W yroby oparte na

własnych receptur ach i pomysłach

zdobyły szacunek i podziw kulinarnych smakoszy

w kr aju

i za granicą.

Opr ócz pr odukcji suszu cykorii ważną gałęzią w działalności fi rmy

jest przetwór -

stwo marchwi i innych warzyw .

Kluczem do  sukcesu fi

rmy jest nie tylk o pr odukcja. Odpowiednie zarządzanie sprzedażą

sprawiło , że wyroby zyskały na popularności również

za gr anicą, co  obrazują nie tylk o wzr osty

sprzedaży, ale r ównież otrzymywane nagrody

.

CYK ORIA S.A.

Wierzchosławice 15,

88-140 Gniewkowo oste.pl ANIEJESTPROS oria.pl 52 355 81 03, 52 355 81 05 www.cyk ORIA.GOTOW www.gotowaniejestpr facebook: CYK Dział sprzedaży: tel.

TE

ww w.pgk imino.pl

Prz edsiębiorstw

o Gospodarki K omunalnej i Mieszkanio

wej w Ino wrocła

wiu Sp. z o

.o. wą erenó aniem odpadów zymanie t ow omunalną i Mieszkanio ewitalizacja i utr tem i zagospodar ą Gospodarką K znajduje się r o transpor ocławsk ompleksow zadań IGKiM żną Inowr resie W zak ych. .o. zajmują się k e spółką zale wraz z Sp. z o komunaln

w a dla wianka” enie miasta chronisk wrocła i obsługują blisko adzenie S ami na ter ow almiarnia „Ino ego. ow Wód P ego oraz pr wiu od 1994 r. Spółk ow u Solank wrocła e Pijalnia u Solank ządzają blisko 150 budynk enie Park cza Park wych i zar e się na ter t działającego w Ino wia, zwłasz ziałalność PGKiM to takż ” znajdując wierzą wrocła „Park otel ocławia. D domnych Z zielonych Ino Bez140 wspólnot mieszkanio Inowr oraz H

PRZEDSIĘBIORSTWO GOSPOD ARKI KOMUNALNE

J I MIESZKANIOWE J Sp. z o

.o.

. 52 35 64 300, fax 52 35 64 305 a 33, tel zyniak awr . P . W , ul. ks ocław 88-100 Inowr

ul. Długa 87, 88- 133 Dąbr ow

a Biskupia ahydr dabrow 2 40 04  52 30 

omarb@wp .pl

SKLEP TECHNICZNO -PRZEMY

SŁO WY

PP UH HYDROMARB P

LUS • BENEDYK

T ŚRODOŃ

Hydr omarb

Plus

pas



y łoż



ysk a

oleje



smar



y pn



eumatyk a

narz



ędzia

oraz wiele innyc h

ch



emia domow

a wa ysło i przem

hy



draulik

a a siłow

ww w.h ydr omarbplus.pl

606 603 893

USŁUGI KOPARKO -ŁADOW

ARKĄ

• USŁ UGI STOLARSKIE

kuchennych, pokojowych, biurowych, łazienkowych, szaf przesuwnych

88-100 INOWROCŁAW • UL. TORUŃSK A 59

 511 356 688  511 356 688

msmeble.com.pl

• PROJEK TOWANIE, PRODUKCJA i MONT

AŻ MEBLI

SIEDZIBA Stanomin 36 88-133 Dąbrowa Biskupia 52 355 40 06  604 358 529 

ODDZIAŁ WŁOCŁAWEK

Al. Chopina 1 87-800 Włocławek

 668 301 251

 734 191 222

ODDZIAŁ INOWROCŁAW

ul. Świętego Mikołaja 25 88-100 Inowrocła

w  52 357 18 21

 882 078 585

www.hydr omarb.pl

HYDRAULIKA SIŁOWA

REGENERACJA I SPRZEDAŻ

SIŁOWNIKI HYDRAULICZNE POMPY HYDRAULICZNE PRZEWODY HYDRAULICZNE ELEMENTY HYDRAULIKI

FILTR

Y ZAWOR

Y ELEKTROZAWOR

Y ROZDZIELACZE SPRZEDAŻ ŁOŻYSK I ELEMENTÓW PNEUMATYKI

4

13 15

17

Kościół św. Małgorzaty z XII/XIII

w., kamienny , w  zasadniczym zr

ębie romański – pr ostokątny

korpus prawdopodobnie ą, ufundowany z empor zachodu wieża absydą i od ezbiterium z  nawowy, pr

przez ceglana kaplica wędrownego przez włoskiego ściany renesansowa wzniesiona do południowej zwierciadlanym, r. dobudowana  1559  ze sklepieniem ego. W św. Barbary III Star Mieszka grobowa

mu- Santi „P dzieło rzeźby Rafaela wspaniałe obrazu Kościeleckich, głównym kopia i Janusza  ołtarzu . W obek Jana Padovano niej nagr o, w  ana Marii z warsztatu J Baptystę Quadr a Jana ratorrenesansowej

rze- . or XVIII w Nepomucena z  . Jana a św fi gur przy świątyni starym cmentarzu . Na mienienie Pańskie”

az azowym krajobr z parkiem edniowiecznego. pałac neoklasycystyczny a wczesnośr kościoła grodzisk dalej relikty oboszczów. Opodal Nieco w.). miejscowych pr groby (połowa XIX

KRUSZA ZAMK OWA  Wieś w  gminie Inowr ocław, na szlaku bursztynowym, niedalek

o star

ożytnej A. edle prof. ultury rzymskiej. W przeprawy noteckiej; na tutejszych polach odkryto liczne ślady k

Cof

ta- pie Ptole- na ma alis zaznaczone Askauk emporium rzymskie tu słynne znajdowało się w. -Broniewskiej meusza z II

We wsi na terenie dawnego cmentarza

ślady śr edniowiecznego gr

odziska i gr ódka stożkowatego

, za- a park Pater gospodarstwie Krzysztofa Przy r.). Inowrocławia. owa” (2014  Zamk handlowego do  alis – Krusza szlaku „Askauk pewne strzegącego archeologiczny

LATK OWO  Wieś w  gminie Inowr ocław, znana w śr edniowieczu jak

o Więcławice Dolne. L

otnisko w. XX latach 30. wybud. w  wojskowe

LES ZCZ E  Wieś nad jeziorem Leszcze w gminie Złotniki Kujawskie.

Na płd. od wsi odkryto

grób stożkowatego odziska ślady gr jeziora płn. od m na ok. 500 epoki żelaza; z wczesnej skrzynkowy

. Z

e- . XX w XIX i  z przełomu spół dworski

LISEWO KOŚCIELNE  Wieś

w gminie Złotniki Kujawskie,

znana od XIII w. jak o gniazdo

Awdańców,  si do ych jąc ega zyl pr óch dw nie pla na ny, ycz ekt ekl w., XX cz.  po ór z Dw ów. ian om m P ote a p

ebi e p

ro- bogatym . z  XIX w ark z  witrażami. ciekawymi poddaszem. P r. z  owa z  – parter zachodnia Magdaleny z 1905-1907  . Marii piętrowa, . św ościół pw część wschodnia stokątów; drzewostanem. K

LISZKOWO  Wieś w gminie Rojewo , znana od XIII w. W  dobie reformacji kościół pw. św . Gotar

da za- katolick afi ę ócono par w. przywr u XVII na początk lub XVI w.  końcu otestancki. W zbór pr mieniony na

ą, św. Anna. ą została patronk a jej

Kościół pw . św . Anny z 1713  r., drewniany , w  stylu bar okowym, z  bar okowo-r okok owym wyposa

że- odziska. edniowiecznego gr fosy wczesnośr wał i ślady 5-metrowy zalesionym wyniesieniu niem. Na

LUD ZISKO  Star a wieś w gminie Janik owo nad jeziorem Ludzisk o, wzmiank owana w 

końcu humanizmu. a polskiego pionier 1450), – ok. (ok. 1400 Jana urodzenia miejsce XII w.,

Zespół dworski z XVIII

w. (obecnie Dom Pomocy

Społecznej); dwór późnobarok

owy, portyk

wsparty na aki; schodzący w., czwor z XVIII cyna klasycystyczna ofi as z gankiem; płn. tar strony od 4 kolumnach,

ku latach 30. , w  Dąmbskiego Jana fund. Michałowskiego. 1865 r., Lucjana ołaja z  . Mik owym przez . św ościół pw neobarok w stylu azowy. K krajobr . przebudowany jezioru park XX w

ŁAGIEWNIKI  Wieś w  gminie Kruszwica na zach.

brzegu Gopła, dawna

osada służebna

(wyrabia- Wehrmachtu przez żołnierzy dokonanej zbrodni w miejscu amienny pomnik naczynia). K no tutaj

KOŁOD ZIEJEWO

 Wieś w  gminie Janik owo przy linii kolejowej Inowrocław

– Poznań.

Kościół

pw. . XIX w z końca zespół dworski zbór ewangelicki; 1945 r. r., do  z 1908  św. Józefa

KOŁUD A MAŁA  Wieś nad Jeziorem Pak oskim w  gminie Janik owo, znana od XIII w. jak

o własność ., neoklasycystyczny XIX w z połowy Pałac Kołudzkich. ach rodziny ręk ów w  do zabor aż rycerska,

, piętrem skrzydłami. Nad parterowymi . stron z obu kolumnowy fasadzie portyk z dobudowanymi ostokąta, (mezzanino), w  planie pr kondygnacja wzniesiony na niska

KOŁUD A WIELK A  Wieś w gminie Janik owo, w  XIII w.

własność biskupia,

później gniazdo rodu

Ko- 1993 r. którym w  pierścieniowatego. odziska Doświadczalny, w  ślady gr Zakład nad Notecią lasku  pobliskim dworskim Zootechniczny ą. W białą kołudzk -wiecznym zespole  XIX twiców. W wyhodowano gęś

KOŚCIELEC  Wieś w  gminie Pak ość, w  XV-XVI w. miasto . W  śr edniowieczu w 

ręk ach Leszczyców

, . własnością Działyńskich, narodowy działacz nowożytnej wieś  dobie WAdolf (1855-1932), z których Ponińskich, nazwiskiem Kościelecki. ów z  potem Ogończyk Dąmbskich, Łączyńskich,

NIE MOJ EW O  Najmniejsza wieś

w gminie Dąbrowa

Biskupia położona na

skraju komplek

su le- ewskieg Niemoj ołaja Mik ławskiego owroc o in ość sędzieg . własn I w  XV . W Rejna − Balczewo śnego

o wodne- a ptactwa czołowych ideolo- należeli do  oniący siedlisk 1586 r.) w  „Balczewo”, chr ub (zm. i Jak przyrody 1598 r.) rezerwat (zm. w  Jan  pobliżu W ego synowie reformacji.. któr h. Szeliga, gów polskiej go i błotnego

NISZCZEWICE  Wieś w  gminie Złotniki Kujawskie, dawna królewszczyzna.

Miejsce urodzenia

pi- (ur. Londynie. Edmunda Obiały embley w  architekta stadionu W i nowego az wybitnego Sydney (1912-1996) or olimpijskiego w  Rogalskiego sandra ojektanta stadionu a Alek pr r.), sarza i krytyk w 1946 

ORŁOWO  Wieś w  gminie Inowr ocław, w  latach 1228-1422 we władaniu

zakonu

krzyżackiego, być brunatny or tutaj węgiel . wydobywano w  XIX W siedziba komturii. może przejściowo

az wypalano

ce- żółtawej barwie. charakterystycznej głę o 

Dwór z orłowskiej cegły z 1872 

r., po remoncie

„Villa Orłowo”, elegancki

pensjonat i miejsce

spotkań omański. r., neor z 1854  . Elżbiety . św . pw ościół par alnych. K kultur

OSTROWO NAD GOPŁEM

 Wieś w  gminie Kruszwica, w  średniowieczu gniazdo rodu

Leszczyców

, a usz porty- dla Pol- ate w. M w. ś arkadowym ł p ció Koś ej. własność zasłużonego ski pruklasycystyczny, z  cy w., lni rzed wojną zie .). P . dz XVIII w er b ist Pałac min Kiwała (XIV 9), okowymi. 193 80- (18 obowiec Trzcińskich. sz cechami bar liu. gr z ocławski Stanisław Ju ch; ski ciń sędzia inowr cmentarzu par Trz ., późnogotycki, du w ro z których skiz XVkiem. Na

OSTROWO K. GNIEWK OWA

 Wieś w  gminie Gniewk owo. Nad wyschniętym jezior

em zachowane . wczesnośredniowiecznego odziska wały gr

OSTROWO KRZYCKIE

 Niewielk a osada w gminie Inowrocław

powstała nad Jeziorem

Szarlejskim. grodzisk wczesnośredniowieczne Noteć − jeziora wypływającą z  utworzonym przez Na cyplu

o nazy- fosy. onne i ślady wały obr . Zachowane okopem” mylnie „szwedzkim wane czasem

OSTRÓ WEK  Wieś w  gminie Kruszwica położona nad

Gopłem u nasady półwyspu

Potrzymiech. ówek II”). linowy „Ostr (prom do Złotowa jezioro omowa przez awa pr Przepr

We wsi niedalek o przepr awy pr omowej kamień z wyrytą swastyką,

tzw . „głaz ognia”. Na Potrzymiechu

RADOJEWI CE  Wieś w  gminie Dąbr owa Bisk upia, znana od początk u XV w . W  XVIII w. w  ręk

ach owe dęby u pomnik  park ziemskie. W ważne urzędy piastujących h. Ogończyk, Radojewskich rodu

, na Duże za- 1939 r. Niemców w  dowanych przez ów zamor Polak upamiętniająca 7 mięsnego. ole tablica dawnej szk kłady przetwórstwa

REJNA  Wieś w  gminie Dąbr owa Bisk upia w  sąsiedztwie komplek

su leśnego . R ezerwat przyr

ody karłowatej. a wiśni oniący stanowisk , chr – fl orystyczny 1962 r.) w  ” (zał. „Rejna

ROŻN IATY  Wieś w  gminie Kruszwica.

W  pobliskim lasku

nad Notecią Miejsce Pamięci,

gdzie

na ów. Polak kilkudziesięciu Niemcy rozstrzelali okupacji początku

RYCERZEWO  Wieś w gminie Pak ość, miejsce, w którym stał dom rodzinny Józefa Glempa,

Prymasa

OŚNISZCZEWKO  Wieś w  gminie Dąbr owa Bisk upia, miejsce ur.

kar d. Bolesława Filipiak

a Rzymskiej. Roty ana Świętej (1909-1987), dziek

PARCHANIE 

Star a wieś w gminie Dąbrowa

Biskupia wzmiankowana

przez Długosza jako

miejsce niewątpliwie w.), Rzymianina (XI enancjusza i Andrzeja – W kujawskich biskupów pochówku

jedna szachulcowy, z  częściowo 1840 r., ojciecha z  . W pw. św Kościół Kujawach. i na parafi z najstarszych

do- gen. posia- w cen- Pamięci ona, a  Patr 1923-1939 w  Ośrodek Pamięci w latach . − powstaje tutaj XIX w podstawowej Miejsce o remoncie parkiem z  odzin. szkole ek z  jego ur jego imię (1881-1943). P wieżą. Dwor na 100-lecie  noszącej Sikorskiego murowaną orskiego. W 1900 r. Władysława pomnik wzniesiony budowaną w  daniu gen. Władysława Sik trum wsi

PIASKI  Wieś w  gminie Kruszwica, w  średniowieczu własność kapituły

kruszwickiej. K ościół pw

. armata-wiwatówka. przed świątynią oger Sławski); oj. R r. (pr Chrzciciela z 1932  . Jana Ścięcia św

PIERANIE  Wieś w gminie Dąbrowa Biskupia, znana w XIV w., od 1830 r.

własność rodziny Preys

sów ołaja Bisk . Mik pw. św kościół okowy Bar fa (1910-1999). Waldorf ów Jerzego przodk h. Jastrzębiec,

upa świątyń. Tr drewnianych Polsce szych w  z najwięk jedna z Zegrza), ub Gac Jak r. (bud. z 1732-1734 

ój- owe obraz na ścia- znanym okok Ambonaarla della r. R d. C ami słynący i kar Łaskawej, w 1967  ezbiterium zamknięte także utrwalona proraz , a  cina Stanowskiego). Matki Bożej głównym łask 1722 r. Leszczyńskiego i Mar W ołtarzu nakryte kopułami, onowany w  „biblia pauperum” jest sanktuarium koróla Stanisława 1853 r. XIII). Jerzego Petriego ane w  ańska) Kościół Jana pobyty kr boczne kaplice swoim rodzaju XVIII w. Boża Pier owe rozebr a (dzieła papieża Klemensa jedyna w  barok połowy (Matka pierańsk z 1. w. − utworzonym przez owym (odnotowane XVIII azałe wieże , późniejszego z poł. z Dzieciątkiem 2 ok i chrzcielnica transeptem ezbiterium kapela e Rezzonico nawowy z  trójbocznie; Matki Bożej polichromie nie pr regencyjna miejscem pielgrzymk Torr

PIOTRK OWICE  Wieś w gminie Inowrocław

nad Jezior em Piotrk owickim, w 

latach 1913-1939

w rę- ryzalitem zwień- okazałym , z  ., neoklasycystyczny XIX w końca ałac z  . P da Ponińskiego hr. Edwar kach czonym tympanonem.

PŁONKOWO  Wieś w  gminie Rojewo , w  średniowieczu gniazdo rodowe

Pomianów (ślady gr

odu), Księży na miej- Benedykta, 1979-1981 r. o i świętych w  zbud. chidiecezjalne Sanktuarium Polskich, symiliana Kolbeg stanowi Ar . Makr., (1909-1939). . św Męczenników w 1939  ościół pw Skrzypczaka .). K – Pierwszych w przez Niemców Mariana (XIII/XIV bł. ks. a i Krystyna Izaakrelikwie wojewoda Jan ewnianego, spalonego Mateusza, z których Jana,scu dr Męczenników;

POLANOWICE  Wieś w  gminie Kruszwica.

Pałac z końca XIX w ., przebud.

w  1910 r.,

eklektyczny tympanonem i gankiem, ryzalitem zwieńczonym owy, z  klasycystycznymi, piętr z cechami

na

którym a Ewangelisty . Mark pw. św óźnoklasycystyczny kościół latarnia. P kolista u dachu pośrodk taras;

i ple- . XIX w połowy bania z 1.

RADŁÓWEK  Wieś w  gminie Inowr ocław. P rzy mostk u na rzeczce Smyrni kamień

upamiętniający „Solidarność”. NSZZ RI działacza Bartoszcze (1950-1984), iotra śmierć P

SŁAWSK WIELKI  Wieś w  gminie Kruszwica, własność rycerska

(przejściowo bisk upia). Z 

inicjaty- onki miejscowej (1924-2011), patr Marii Patyk kujawskiego miłośniczki folkloru wy wielkiej

szko- kop Kościółiel w w ńcó (1990 r.). sta ow 3 p ła ogi izba regionalna ar. m oraz u p arz ent (1966 r.) cm Na wy. „Kujawy” oko bar i Tańca źno pó  r.,Pieśni 760 z 1 ja mie tutaj: Zespół rtło . Ba  św ły, powstały pw.

ol- skich.

SUCHATÓWK A  Wieś w  gminie Gniewk owo na skraju Puszczy Bydgoskiej; nazwę

wzięła od

nazwi- ojciecha Polak abpa W odzinna wieś (1770-1826). R Gabriela Sucheta Louisa Francji marszałka ska

a rymasa Polski. , P opolity gnieźnieńskiego metr 1964 r.), (ur. w 

SZADŁOWICE  Wieś w  gminie Gniewk owo, pierwotnie Szawłowice, w 

wiekach średnich

własność Misjonarek Bożego, założycie- r., neogotycki. omadzenia Sióstr z 1890  az Zgr (1898-1984), Sługi . Bartłomieja anicznej or . św Posadzego Zagr ościół pw dla Polonii s. Ignacego ur. k anicznej. K Zagr . Chrystusowego Polonii óla dla włocławskich. Miejsce omadzenia Tow biskupów la Zgr Chrystusa Kr

SZARLEJ  Wieś w gminie Kruszwica przy

wschodnim brzegu Jeziora Szarlejskiego

zwanego „Małym zwany Szarlejskim, Mikołaj Stąd gniewkowskich. książąt . własność XIV w Gopłem”, w 

wojewoda

brze- (1818- „odkrywcaPasza o Sefer polityk, pisarz, ane nazwisk poeta, (1845-1911), Władysław, przybr , Józef Kościelskich; tureckiego rodziny majątek dworu sułtana w.  XIX W w.). ski (XV 1895), marszałek

” owicza. Kaspr otektor Jana i pr

ŚCIBORZE  Wieś w  gminie Rojewo , w  średniowieczu gniazdo Mościc-Ostojów

, z  którego

wywiódł (1347-1414), palatyn syn Ścibór az jego ocławski, or i inowr gniewkowski wojewoda się Mościc,

sied- miogrodzki.

TRL ĄG  Wieś w  gminie Janik owo nad Jeziorem Pak oskim, znana od XIII w. K ościół pw

. Świętych portalem zegar gankiem dźwigającym południowej nad arkadowym . z  XIX w zewnętrznej ścianie Na połowy z 2. ., gotycki. XIV w awła z  a i P óźnoklasycystyczny dwór Apostołów Piotr słoneczny. P

balkon.

TUCZNO  Duża wieś nad jezior em Tuczno w gminie Złotniki Kujawskie,

znana od XIII w.,

centrum idze. Jadw córce czyka Opol ładysława rzez W r. p 1390  ej w  ekazan ej prz cznowski emi tu zi tzw.

W

 la- alną i nar działalność kultur oką Wichlińskich; szer rodziny ach patriotycznej w ręk tach 1872-1939

o- po wybudowaniu rozwinięta (1878-1964). Osada Wichlińska z Trzcińskich (1884 r.). owadziła Justyna dową pr cukrowni

Pałac Wichlińskich z 

1878 r.

w stylu neoklasycystycznym z 

wysokim portykiem kolumnowym

(obec- . Świętych ościół pw .). K (XIX w ową wieżą. azałym drzewostanem z 40-metr z ok r., neogotycki, pałacu park Przy awła z 1890  a i P oła podstawowa). nie szk Apostołów Piotr

TUPADŁY  Wieś w  gminie Inowr ocław wzmiank owana już

w 1250  r. Char

akterystyczna zabudowa legendzie, nie ew miejscowej wbr . Nazwa, XIX w osadnictwie w  po niemieckim – ślad

ma związk

u erz łni y żo ted i w egl pol ne pew ą za ywaj ocz sp ach pol ch szy tej a tu e n al  r., 1666 z  twą bi czą obój rat z b

e oszanie. i rok królewscy

WIERZBICZANY  Wieś w  gminie Gniewk owo. Na pobliskiej łące

ratyfi kowany został traktat

kaliski . Kujawy niemal całe Polsce oddający (1343 r.),

Pałac z połowy XIX w ., neor enesansowy, dwuk

ondygnacyjny, z  wieżą i ażur owym tar

asem, wzniesiony wojnie światowej, po II  Zdewastowany August Stüler). Friedrich (proj. Roya da von przez Richar

odr

e- ha. 12 . ok. o pow ajobrazowy park kr sumptem. Malowniczy r. prywatnym w 2018  staurowany

WIERZCHOSŁAWICE  Wieś w  gminie Gniewk owo, przy linii kolejowej Inowrocław

– Toruń;

w śr

e- za- . obiektach znany w jej eklektyczny w., obecnie XX cukrownia, pałac z pocz. r. powstała  1880  oria”. Odnawiany . W „Cyk Odrowążów rolniczego dniowieczu własność kład przetwórstwa

ZAJEZIERZE  Niewielk a wieś w gminie Gniewkowo

na skr aju Puszczy Bydgoskiej; w 

pobliżu w 

lesie przez Niemców zamordowanych Kujaw mieszkańców groby – masowe Narodowej wojny światowej. Miejsce Pamięci podczas II

ZŁOTNIKI KUJ AWSKIE  Duża wieś gminna na

trasie Inowrocław – Bydgoszcz.

W  XIV w . w 

posia- na szlak wielkopolskim w powstaniu ważnej bitwy Ściborza. Miejsce Mościca ze daniu wojewody

u . pamiątkowy – kamień r.) (10 I 1919  awła Cymsa ppor. P bojowym zgrupowania

Tek st: Edmund Mikołajczak

Przepr awa promowa w Ostr ówku

Widok z Mysiej Wieży w

Kruszwicy Lotnisk

o wojskowe w Latk owie

Park archeologiczny w Kruszy

Zamk owej

ŁĄCK O  Wieś w gminie Pak ość nad jeziorem Mielno. W  pobliskim lesie pomnik

owe dęby .

ŁOJEWO  Wieś w  gminie Inowr ocław nad

Jeziorem Szarlejskim zwanym

też „Małym

Gopłem”, Stanisława urodzenia Miejsce Strzelna. norbertanek ze o własność r. jak w 1193  wzmiankowana

Przy- ore ete „M ego wan a z acz łum i t sty icy ubl , p sty sei , e rga atu ram y, d oet , p 27) -19 868 (1 ego ski zew bys

m . Młodej Polski”

Pałac neoklasycystyczny z 

końca XIX w . z  zabudowaniami gospodar

czymi, nad jeziorem park z 

po- Społecznej Integracji Centrum prężne szkole po zlikwidowanej  pomieszczeniach . W r.). XX w czątku (zał. 2012 

Drugim miejscem – po Kaczk owie, repr ezentującym ślady

kultury pucharów

lejkowatych – jest

sta- tuż za się one lat. Znajdują oło 5500 sprzed ok obowców kujawskich megalitycznych gr nowisko

ob- 200 metr ma ponad z nich – jeden kolosy prawdziwe . To wsi Łojewo ocławia, we wodnicą Inowr

ów gani- grobow- w książce Szamanem? dzo zor w bar e wnętrzu astanawiające jest, W znaleźć można części Kujaw? w Polsce. wątku techniczną. Z  tego władcą tej było funkcjonować ocławskiego”. i wiedzę Pierwszym ozwinięcie m.in. obiekty, trzeba neolitycznym obiektem powiatu inowr wierzeń, władzę ona była? podobne. R Kim największym silny system wybudować takie obowców są mieć Żeby najdawniejszej kultury jedną osobę. tylko prawdopodobnie . Kształty domów i gr i łzy długości i jest ca pochowano Naczelnikiem klanu? zowanej społeczności, że kształty „Trapezy

MIETLICA  Wieś w gminie Kruszwica na

południowym kr ańcu powiatu inowrocławskiego

. Na

wyso- prawdopo- stanowiącego w., z IX a słowiańskiego grodzisk wały dużego plemienia Goplan. brzegu Gopła ośrodek kim wschodnim dobnie główny

MURZYNNO  Wieś w  gminie Gniewk owo, od ok. 1259  r. do  1422 r.

enklawa krzyżack

a zarządzana znanego Grusa (1885-1955), Kazimierza urodzenia . Miejsce a nieszawskiego przez komtur

przed woj- aturzysty. ną karyk

BALCZEWO  Wieś w  gminie Inowr ocław, w  sąsiedztwie komplek

su leśnego (Leśnictwo

Balczewo). linii z  w jednej mieszkalne połączone części niemieckich –  osadników zagrody Zachowane

gospodar- ). czymi (Langhof

BORKOWO  Wieś w  gminie Inowr ocław. Na polu, ok.

500 m na zachód od drogi nr 25, nieźle

za- . awdopodobnie pierścieniowatego a, pr grodzisk chowane relikty

CHEŁMCE  Wie ś w  gm ini e K rus zw ica , z nan a o d X II w. M iej sce u r. K azi mie rza B urz yńs kie

go sandryj- atarzyny Alek . K . św ościół pw owego. K i wojsk pilota cywilnego cechami neoklasycystycznymi. r., z  (1897-1944), legendarnego skiej z 1843 

DŹWIERZCHNO 

Wieś w  gminie Złotniki Kujawskie nad Notecią

i jezior em Pląsno , jedna

z naj- biskupi az wczesnego trzej pierwsi rzymskich or kościele) r. czasów kamienia, atarzyny z 1905  . K z epoki (w najwcześniejszym pw. św kościół spoczywają tu ślady osadnictwa rzeką wsi neogotycki Nad edle Długosza W Polsce. centrum . W starszych w  średniowiecza. kujawscy

GĄSKI  Wieś w  gminie Gniewk owo. Odkryto tu unik

alne gr obowce pir amidowe z 

III tysiąclecia rzy łuku szosy obelisk upamiętnia- .). P opolskich. powstańców wielk arb monet i nekropolię z czasów rzymskich (II-III w ć 3 oraz sk p.n.e.jący śmier

GIŻEWO  Wieś w gminie Kruszwica na

zachodnim brzegu Gopła. Miejsce

ur. kmdr . Zbigniewa

Przy- Dwór z  1939 r. Helu w  cyplowej na dowódcy baterii bohaterskiego byszewskiego (1907-1952),

2. ody. ami przyr z pomnik i park w. połowy XIX

GÓRA  Wieś w gminie Inowrocław

, w  XIII w.

własność kapituły kruszwickiej. K

opalnia otwor

owa soli nach. ych kawer dziemn soli po ych z  ukan wypł iw w  i pal azynam mag cznymi ategi ze str r.) (1969 

Na pr . W Kościelskiego Józefa późnoklasycystyczny, fund. r., z 1829  Trójcy pw. Świętej wzgórzu kościół

a- . formie Sewastopolem owskich (w  Przybyszewskiego bitwy pod a z  obowce Czayk Stanisława e gr grób pamiątk cmentarzu star aju cmentarza ów armatnich, . Na płn. skr z pocisk na Kościelskiego alny krzyż Kozłowskich, ołtarzu unik przez Władysława Znanieckich, wym bocznym podarowana piramidy),

JAKSICE  Wieś w gminie Inowrocław

, miejsce ur. Bartłomieja Nowaka

„Bartka”

(1823-1890), chłop- pamiątkowy kamień centrum wsi styczniowym (w  w powstaniu skiego przywódcy

z 1988  r.).

W

 ko- Matki obraz w., poł. XVIII ewnianego z  miejscu dr r. w  w 1972  w.). cina, wzniesionym . Mar sickiej (XVII . św ściele pw Boskiej Jak

JANK OWO  Wieś w  gminie Pak ość nad Jeziorem Pak oskim. Na pobliskiej wyspie

pozostałości osa- nieznanego bożk rzeźbę z głową drewnianą a wydobyto wód jezior r. z  W 1889  dy łużyckiej.

a z czasów przedchrześcijańskich.

Monumentalny neogotycki pałac z 

2. połowy XIX w . z  dużym parkiem krajobr azowym w 

stylu angiel- skim.

JARONTY  Wieś w  gminie Inowr ocław, do  II wojny światowej majątek

Znanieckich, z 

których Adam już dworze  nieistniejącym W inowrocławski. starosta ach polski po zabor (1862-1919), pierwszy

zmarł (1927 r.). Przybyszewski Stanisław

KACZK OWO  Wie ś w  gm ini e G nie wko wo, zn ana z  XIV w ., n ieg dyś w łas noś ć z asłu żon ej d la Pol

ski pię- Dwór balkonem, kolumnach na 4 styczniowy i zesłaniec. ze wspartym powstaniec ganek ony płn. od str w. Brunon (1843-1899), ońca XIX ., eklektyczny; ark z k Godziemba; XIX w sy. P nk 2 sfi połowy Dąmbskich h. z 1. rodziny trowy przed nim

Kac zko wo to mie jsc e o dkr ycia m ega lity czn ych gr obo wcó w k uja wsk ich . N a ro zle gły m p olu zn ajd

ują mów do – zmarłych ady ślmieszkający iem ok Ludzie ym cmentarz Kujaw goł ne ocz pod domami. wid ze także najstarszy ars To jst na . To ków najprawdopodobniej lni h ro struktury społecznej. nyc daw ie adz ujawskiej chowano os znaki pierwszej żej dubrzesko-k po również ady śl sięw ogóle, w kulturze

tu . pracy ę, system symbolik ę, wierzenia, społeczną, kultur organizację już swoją lat mieli przed 6000

KOB YLNIKI  Wieś w  gminie Kruszwica, dawna osada służebna.

Duży zakład przetwórstwa

mię- w tzw neorenesansu elementów późnego z przewagą eklektyczny 1900-1904 r., ałac z  snego. P

. fa (1840-1905), von Wilamowitz-Moellendorf przez Hugona , wzniesiony francuskim” „kostiumie