WOJEWÓDZKI URZĄD STATYSTYCZNY WE WROCŁAWIU
SYTUACJA SOCJALNA LUDNOŚCI
WOJ. WROCŁAWSKIEGO W LATACH 1975-1982
/S^BIBLIOTfKA*^
(Kjw_
WROCŁAW 1983
WOJEWÓDZKI URZĄD STATYSTYCZNY WE WROCŁAWIU
WROCŁAW
Do wyłącznego użytku adresata
Egz. nr
SYTUACJA SOCIALNA LUDNOŚCI
WOJ. WROCŁAWSKIEGO W LATACH 1975-1982
1983
\
PRZEDMOWA
Sytuację socjalną definiujemy w niniejszym opracowaniu jako sytu
ację w zakresie świadczeń oraz urządzeń socjalnych 1 kulturalnych.
Omówiono niektóre czynniki warunkujące osiągnięty poziom życia ludno
ści /liczba ludności oraz struktura jej wieku i wykształcenia, liczba i struktura gospodarstw domowych/ Jak również stopień zaspokojenia po
trzeb zdrowotnych, kulturalnych i oświatowych - w zakresie przedszkoli.
Podstawowy cel, Jaki przyświecał autorom niniejszej publikacji polegał na tym, aby na podstawie bieżącej sprawozdawczości statystycz
nej 1 wyników spisów powszechnych z 1970 i 1978 r. dokonać charaktery
styki sytuacji socjalnej ludności województwa wrocławskiego w latach 1975-1982.
Sytuację socjalną ludności województwa wrocławskiego w niektórych miernikach porównano z sytuacją w kraju, oraz w województwach: stołe
cznym r: szewskim, miejskim krakowskim, miejskim łódzkim i poznańskim.
Zestaw danych tabelarycznych stanowiących podstawę analizy przy
gotował zespół pracowników Oddziału Koordynacji i Opracowań Zbiorczych Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego, część analityczną opracowała dr Czesława Walter - Kierownik tegoż oddziału.
. mgr Cacek Kaleta DYREKTOR
Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego
we Wrocławiu
SPIS TREŚCI
Strona
Ut.-xGl „'STEPNE ... 5
I. SYTUACJA SOCaODEMOGRAFICZNA 1. Charakterystyka ogólna ... ... 5
2. Struktura rodzin ... ... 8
3. Struktura ludności według poziomu wykształcenia ... 9
II. SYTUACJA SOCJALNA LUDNOŚCI 1. Opieka nad dzieckiem ... H 2. Opieka nad ludźmi w włoku poprodukcyjnym ... . 13
3. Ochrona zdrowia ... 15
4. Pieniężne świadczenia społeczne ... 18
5. Usługi w zakresie kultury ... . 20
O. Sytuacja mieszkaniowa ... ... 22
UWAGI KOŃCOWE ... 25
ANEKS - TABLICE STATYSTYCZNE 1.1.1. Ludność według wieku ... 27
1.1.2. Ludność według grup wiekowych ... 28
1.1.3. Ludność według grup wiekowych w wybranych wojewódz twach Polski w 19C2 ... 30
1.1.4. Ruch naturalny ludności na 1000 ludności ... 31
1.2.1. Rodziny według liczby dzieci oraz typów rodzin /wyniki NSP 1979/ ... 32
II. 1.1. ..łebki ... 33
11.1.2. Płaco wychowania przedszkolnego .... . 34
11.1.3. Niektóre wskaźniki z zakresu wychowania przedszkol nego ... 35
11.2.1. Ludność w wieku 65 lat i więcej w 1932 r ... 36
11.2.2. Oomy pomocy społecznej ... 37
11.3.1. Lekarze i pielęgniarki ... 38
11.3.2. Zakłady ambulatoryjnej opieki zdrowotnej ... 39
11.3.3. Niektóre wskaźniki działalności służby zdrowia .... 40
11.3.4. Zgony nieoowlęt według niektórych przyczyn na 1000 urodzeń żywych ... 41
11.3.5. Zachorowania na niektóre choroby na 10 tys.ludności 42 11.4.1. Emerytury i renty według rodzajów świadczeń ... 43
11.5.1. Kina ... 44
11.5.2. Teatry i instytucje muzyczne ... 45
11.6.1. Podstawowe wskaźniki z zakresu gospodarki mieszka niowej ... 46
11.6.2. Zasoby mieszkaniowe ... 47
UWAGI WSTĘPNE
Publikacja niniejsza o charakterze analityczno-tabelarycznym składa się z dwóch rozdziałów analitycznych oraz 2.0 tablic zawartych w aneksie. Pierwszy rozdział zawiera trzy a drugi sześć podrozdziałów.
Tablica umieszczono w części opisowej opatrzono numerację cięgłg, na
tomiast tablicom zawartym w aneksie nadano numerację pot rójnę. Cyfra rzymska odpowiada rozdziałowi, którego tablica dotyczy, pierwsza cyf
ra arabska przyporzędkowuje tablice do odpowiedniego podrozdziału a druga jest kolejnym numerem w danym podrozdziale.
U publikacji oprócz pojęć stosowanych powszechnie w opracowaniach statystycznych przyjęto takie określenie Jak: gospodarstwo domowa - zespół osób spokrewnionych ze sobg, mieszkajęcych razem i utrzymują
cych się wspólnie /w skład gospodarstwa mogę wchodzie też osoby nie spokrewnione pod warunkiem wspólnego mieszkania i utrzymywania się/, rodzina - wyróżniony na podstawie kryteriów biologicznych /w odróżnie
niu od gospodarstw domowych określanych na podstawie przesłanek ekono
micznych/ zespół osób. Przez ludność w wieku nieprodukcyjnym rozumie się ludność w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym łącznie.
Ludność rolnicza i pozarolnicza więżę się z głównym źródłem utrzyma
nia - z rolnictwa, z pracy poza rolnictwem.
I. SYTUACJA SOCJODEMOGRAFICZNA
I. 1. Charakterystyka ogólna
Ludność województwa wrocławskiego na koniec 1982 r. osiągnęła 1091,1 tys, osób, co stanowi 3,0 % ludności Polski. Na ogólną liczbę ludności mężczyźni stanowili 48,5 Na 100 mężczyzn przypadało 106 ko
biet. Relacje takie są niezmienne od 1978 roku.
W badanym okresie liczba ludności wzrosła o 65,4 tys.osób, tj.o 6,4 % przy czym przyrost uzyskany w latach 1975-1979 o 40,4 tys.osób,tj.o 3,9 % stanowił rezultat systematycznego wzrostu liczby urodzeó oraz umiarkowanego wzrostu poziomu umieralności, W latach 1980-1982 zary
sowuje się malejąca tendencja liczby urodzeń.
Udział ludności miejskiej w ogólnej liczbie ludności województwa wrocławskiego wyniósł w 1982 r. 72,3 5J przy średniej krajowej 59,5 'j.
Wyższy od naszego udział ludności miejskiej występował w tym czasie tylko w województwach: stołecznym warszawskim, gdańskim, katowic
6
Sytuacja aoclodemograficznakie. niejakie łódzkie i wałbrzyskie. Liczby ludności wsi uległa niez
nacznemu zmniejszeniu z 302,4 tys. w 1975 r. do 302,0 ty», w 1982 r.
na skutek przewagi ujemnego salda migracji nad przyrostem naturalnym.
Z danych o strukturze ludności według wieku, zamieszczonych w tablicy 1.1.2. wynika, ze liczba ludności w wieku produkcyjnym wzros
ła w woj.wrocławskim w okresie minionych 8 lat z 659,4 tys.osób do 693,0 tys,osób, tj. o 5.1 natomiast liczba ludności w wieku nie
produkcyjnym zwiększyła się w tym okresie z 366,3 tys.osób do 398,1 tys.osób, tj. o 8,7
Cechę szczególny procesów ludnościowych województwa w latach 1975-1982, był poczętkowo wolny spadek a następnie stały wzrost 11- czoy ludności w wieku przedprodukcyjnym, oraz brak stałej tendencji wzrostu liczby ludności w wieku produkcyjnym.
Przyjmujęc stan z 1975 r. jako punkt odniesienia do analizy zmian w strukturze wieku ludności województwa wrocławskiego należy zauważyć, że liczba dzieci do lat 15 wzrosła o 11,6 % przy Jednoczesnym spadku liczby młodzieży w wieku 16-24 o 24,1 %.
Przeprowadzona retrospektywna analiza zmian w strukturze demogra
ficznej ludności pozwala na stwierdzenie, że następuje stopniowy pro
ces demograficznego starzenia się ludności w województwie. Wyraża się to niewielkim spadkiem udziału ludności w wieku przedprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności z 27,0 % w 1975 r. do 26,9 % w 1982 r.,spad
kiem udziału ludności w wieku produkcyjnym z 64,3 % do 63,5 % oraz wzrostem udziału ludności w wieku poprodukcyjnym z 8,7 % do 9,6 %, Inny niz w województwie przebieg zmian w strukturze demograficznej ludności odnotowano w miastach 1 jeszcze inny na wsi. W miastach miał miejsce większy niż ogółem w województwie /o 1,3 punktu/ spadek udzia
łu ludności w wieku produkcyjnym w całej populacji.
Inny przebieg zmian na wsi wyraża się spadkiem udziału ludności w wieku przepredukcyjnym /przy wzroście w województwie/ oraz rosnęcym udziałem ludności w wieku produkcyjnym. Szczegółowe dane zawarto w tablicach 1.1.1. 1 1.1.2.
w województwie wrocławskim mieszka stosunkowo więcej ludności w wieku produkcyjnym niż średnio w kraju. W 1982 r. na każde 100 osób w wieku produkcyjnym przypadało w woj. wrocławskim 57,4 osoby w wieku nieprodukcyjnym, podczas gdy w ekall kraju wskaźnik ten wynosił 68,4 osoby.
Zróżnicowanie wspomnianego wskaźnika w czasie w układzie przestrzen
nym przedstawiono w tablicy 1.
Sytuacja soc/iodemoqraficzna 7 Tabl. 1. Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produk
cyjnym
WYSZCZEGÓLNIENIE 1975 1978 1980 1931 1982
POLSKA 71,2 68,3 68.6 68,4 68.9
WROCŁAWSKIE 55.6 54.6 55.3 56.4 57.4
w tym miasta . 49.3 49,9 51.4 53.1
wies • 69.8 71.3 71.1 71.7
Stołeczne warszawskie 55.4 54,8 55.6 56,2 57.0 Miejskie krakowskie 62.6 61,3 61,7 62.2 62,8 Miejskie łódzkie 55.0 54.8 55.8 56,5 57,7
Poznańskie 68,7 67,2 67.8 67.9 68.6
Ze wskaźników zawartych w tablicy 1 widać, że proporcje między omawianymi wiekowymi grupami ludności są w przybliżeniu niezmienne w czasie a dla województw: wrocławskiego, stołecznego warszawskiego i miejskiego łódzkiego są korzystniejsze niż dla dwóch pozostałych.
Na sytuację socjalne ludności wpływa rodzaj źródeł utrzymania,z którymi wieże się sytuacja materialna oraz możliwości zarobkowania.
Zagadnienie dotyczęce źródeł utrzymania ludności omówione zosta
ło na przykładzie lat 1970 i 1978, dla których dane pochodzę z Narodo
wych Spisów Powszechnych.
W 1970 r. z pozarolniczych źródeł utrzymywało się 80,4 % ogółu ludności województwa wrocławskiego,tj. znacznie więcej niż średnio w kraju pO,2. %/. Wraz z zakrojonym na szeroke skalę programem inwesty
cyjnym lata siedemdzieslete otworzyły znaczne możliwości migracji ze wsi do miast i ludność wsi z możliwości tych skorzystała. Za procesami tymi kryje się nie tylko zmiana miejsca zamieszkania i źródeł utrzyma
nia ale daleko głębsze przemiany wynikajęce z różnic stylu życia w mieście i na wsi. Odpływ ludności z rolnictwa w woj.wrocławskim nastę
puje jednak wolniej niż przeciętnie w kraju.
W okresie ośmiu lat /1970-1978/ w woj.wrocławskim odpłynęło z rolnic
twa 4,4 % ludności a w kraju 6,4 %,
Wolniej niż przeciętnie w kraju zmniejszający się udział ludności rol
niczej wynika z dużej liczebnej przewagi ludności miejskiej nad ludno
ścią wiejską, co wskazuje na przemysłowy charakter województwa.
Zmiany w czasie w strukturze ludności według głównego źródła utrzymania na tle kraju 1 wybranych województw zaprezentowano w tabli
cy 2.
8 Sytuacja socjodcmograficzna Tabl. 2. Ludność według głównego źródła utrzymania
Ludność w odsetkach
LATA pozarolnicza rolnicza
POLSKA 1970 70.2 29.8
1978 76.6 23,4
WROCŁAWSKIE 1970 80.4 19.6
1978 84.8 15.2
Stołeczne warszawskie 1970 93.8 6.2
1978 94,8 5.2
Miejskie krakowskie 1970 81,5 18.5
1978 87,3 12.7
Miejskie łódzkie 1970 94,0 6.0
1978 94,9 5.1
Poznańskie 1970 79,4 . 20.6
1978 81,7 18.7
Z treści tej tablicy wynika, że z większym /w porównaniu z innymi województwami/ udziałem ludności rolniczej, w ogólnej liczbie ludności województwa, zwięzany był większy jej odpływ do miasta. W grupie ana
lizowanych województw wyjętek stanowi woj.poznańskie, gdzie przy więk
szym niz we wrocławskim udziale ludności rolniczej odpływ z rolnictwa oył mniejszy.
Porównanie odsetka ludności miejskiej /71,9 z udziałem ludno
ści pozarolniczej w 1978 r. /84,6 %/ wskazuje, że znaczne część ludno
ści ń>e utrzymującej się z rolnictwa mieszka na wsi.
[l. 2. struktura rodzin!
Według ostatniego Narodowego Spisu Powszechnego w 1978 r, liczba rodzin w województwie wrocławskie wynosiła 285,1 tys. Wśród nich 227,6 tys.tj. 79,8 % to rodziny z utrzymywanymi dziećmi do lat 24.
Szczegółowe strukturę rodzin według liczby dzieci oraz typów rodzin zaprezentowano w tablicy 1.2.1.
Ponad 70 % rodzin w woj. wrocławskim mieszkało w 1976 r. w mieś
cie , podczas gdy średnio w kraju odsetek ten wynosił 58,5 . Wojewódz
two wrocławskie charakteryzuje się mniejszym /83,6 % a w kraju 85,8 %/
udziałem rodzin pełnych biologicznie. tzn z dwojgiem rodziców.
Sytuacja soclodemograficzna 9 Wśród przemian społecznych lat siedemdziesiątych i początkowych lat osiemdziesiątych najważniejsze wydają się zmiany modelu rodziny w kierunku zmniejszania się liczby dzieci. Proces transformacji demo
graficznej idący w parze z całokształtem przeobrażeń społeczno-ekono
micznych kraju sprawia, Ze wielodzietność w Polsce - podobnie jak w innych krajach rozwiniętych-nie Jest Już zjawiskiem powszechnym. Nie pomniejsza to jednak w niczym znaczenia faktu, że wielodzietność jest w naszym kraju ważnym zjawiskiem społecznym, demograficznym, ekonomi
cznym itp. Wynika to zarówno z różnorodnych uwarunkowań tego zjawisko jak i społeczno-gospodarczych implikacji.
Ogólna liczba rodzin wielodzietnych /z co najmniej trojgiem dzie
ci/ w woj. wrocławskim wynosiła w 1978 r. 34368 tJ. 15,1 % ogólnej li
czby rodzin z utrzymywanymi dziećmi /w kraju 17,1 %/ z czego 17212 ro
dzin, tj. 50,1 % zamieszkiwało w mieście a 17156, tj. 49,9 % na wsi.
Udział rodzin wielodzietnych w ogólnej liczbie rodzin był większy na wsi niż w mieście i wynosił odpowiednio 21,9 % i 8,3 %. Wiąże się to z tradycyjnie większą dzietnością kobiet na wsi.
Podobnie jak w całej zbiorowości rodzin, również w grupie wielo
dzietnych najliczniej reprezentowaną kategorią rodzin były małżeń
stwa z dziećmi. Stanowiły one w 1978 r. 86,4 % ogółu rodzin wlelodziet nych w miastach oraz 90,5 % na wsi. Liczba tzw. rodzin niepełnych /ma
tki z dziećmi, ojcowie z dziećmi, rodzeństwo/ w grupie rodzin wielo
dzietnych wynosiła 4170 w tym 1633 rodziny na wsi.
Rodziny młode, w których wiek matki nie przekracza 40 lat zostały w publikacjach spisowych określone Jako rodziny rozwojowe. Udział tych rodzin w ogólnej liczbie rodzin wynosił 46,3 % a udział rodzin rozwo
jowych wielodzietnych w grupie rodzin wielodzietnych wynosił 45,4 %.
Udział rodzin rozwojowych w ogólnej liczbie rodzin kształtował się na zbliżonym poziomie na wsi i w miastach woj. wrocławskiego.
I. 3. Struktura ludności według poziomu wykształcania
Poziom wykształcenia ludności Jest nie tylko czynnikiem tworzącym efekty gospodarcze ale podnoszenie kwalifikacji prowadzi do przemian osobowościowych jednostek i rodzin. Sprzyja racjonalizacji struktury konsumpcji oraz zwiększeniu uczestnictwa w kulturze.
Z poziomem wykształcenia skorelowane jest zagadnienie zdrowotności i hi
gieny życia. Dlatego też analiza poziomu wykształcenia Jest tak ważna dla oceny sytuacji socjalnej danej społeczności.
10 Sytuacja socjodemograficzna
Na podstawie danych NSP z 1978 r. obliczono strukturę ludności w wieku 15 lat i więcej według poziomu wykształcenia . W celu dokonania porównań przestrzennych w niniejszym opracowaniu strukturę poziomu wy
kształcenia obliczono ponadto dla Polski oraz województw: stołecznego warszawskiego, miejskiego łódzkiego, miejskiego krakowskiego i poznań
skiego. Wyniki obliczeń prezentuje tablica 3.
Tabl. 3. Struktura ludności w wieku 15 lat i więcej według poziomu wykształcenia
WOJEWÓDZTWA LATA
WyZsze
średnie /łęcz- nie z niepeł
nym i police
alnym/
Zasad
nicze zawo
dowe
Podsta
wowe
w odsetkach
POLSKA 1970 2,7 13,3 12,2 46.7
1978 4,5 19.8 19.4 43,5
WROCŁAWSKIE 1970 4.7 19,0 13,7 42,6
1978 7.4 26,5 19.7 36.7
Stołeczne warszawskie 1970 9,0 25,9 12.6 37.7
1978 12.2 33,7 16,0 30,9
Miejskie krakowskie 1970 6.1 20,4 14.0 42.4
1978 8.6 26.2 20.0 37,1
Miejskie łódzkie 1970 4.1 18.5 11.1 44.4
1978 6,4 25,9 15,6 41,0
Poznańskie 1970 4,2 16.0 16,5 54,0
1978 6,5 22,9 23.1 44.2
Wskaźniki zawarte w powyższej tablicy określają istniejący stan w zakresie wykształcenia ludności kraju 1 niektórych województw, ale nie pozwalaj* wysnuwać wniosków dotyczących oceny istniejącego stanu, bowiem nie znamy struktury optymalnej.
Województwo wrocławskie zajmowało w 1978 r. trzecie miejsce w kraju pod względem liczby ludności /na 1000 ludności/ 2 wyższym wyk
ształceniem, drugie miejsce pod względem liczby ludności z wykształ
ceniem średnim i dziewiętnaste pod względem liczby ludności z wyksz
tałceniem zasadniczym zawodowym.
Ze wskaźników zawartych w tablicy 3 widać. że wyraźnie podniósł się poziom wykształcenia ludności w latach 1970-1978. Zmiany jakie zaszły w woj. wrocławskim odpowiadaj* tendencjom zmian zachodzących
Sytuacja ąocjoderoograficzria.- Sytuacja socjalna 11 w kraju. Z grupy analizowanych województw tylko w stołecznym warszaw
skim był większy nlz we wrocławskim wzrost udziału osób z wyższym wy
kształceniem. Najmniejszy natomiast /o połowę mniejszy nlz w kraju/
był w woj. wrocławskim procentowy wzrost liczby osób z wykształceniem zasadniczym.
II. SYTUACJA SOCJALNA LUDNOŚCI
|II.1. Opieka nad dzieckiem]
Do podstawowych zinstytucjonalizowanych form opieki nad dzieckiem należę żłobki oraz placówki wychowania przedszkolnego.
Żłobki /zakłady słuZby zdrowia dla dzieci w wieku od 6 tygodni do 3 lat/ zapewniają opiekę nad dzieckiem kobiety pracującej zatrudnio
nej na podstawie stosunku pracy, a więc głównie poza rolnictwem. Z te
go względu żłobki sę przede wszystkim lokalizowane w miastach. Na wsi działaję jedynie organizowane okresowo w czasie prac żniwnych, sezono
we żłobki wiejskie oraz dziecince wiejskie. Jednakże statystyka nie rejestruje tej formy opieki nad dzieckiem.
W województwie wrocławskim w 1982 r. było 77 żłobków stałych co oznacza wzrost w stosunku do 1975 r. o 6 żłobków ale w stosunku do 1981 r. ich liczba zmniejszyła się o 5. Proporcjonalnie do liczby żło
bków wzrastała w latach 1975-1981 liczba miejsc 1 dzieci w żłobkach.
Po wprowadzeniu w lipcu 1981 r. zasiłku wychowawczego zmniejszyła się w 1982 r. liczba dzieci korzystajęcych z opieki żłobkowej.Szczegółowe oane dotyczące liczny żłobków i dzieci w nich przebywajęcych, dla województwa na tle kraju i wybranych województw prezentuje tablica II.1.1.
W zwięzku z tym, ze udział ludności miejskiej w ogólnej liczbie ludności województwa wrocławskiego jest większy niż średnio w kraju, a jak wcześniej powiedziano ze żłobków korzystaj; w zasadzie dzieci miejskie, wskaźnik wyrażający stopień upowszechnienia opieki żłobkowej jest wyższy niż średnio w kraju. Na 100 dzieci w wieku żłobkowym w woj.
wrocławskim w 1982 r. ze żłobków korzystało 17,0 dzieci a w kraju 5,2.
W latach poprzedzających wprowadzenie zasiłku wychowawczego,czę
ściowo rekompensującego utracone zarobki matki, wskaźnik dzieci korzy
stających ze żłobków był znacznie wyższy, wynosił w 1975 r. 23,7 na 100 dzieci w wieku żłobkowym, w 1930 r. - 21,3, w 1981 r.-19,7 dzieci.
W związku z braniem danych pozwalających obliczyć "bdsetek matek, które po zakończeniu urlopu macierzyńskiego brały urlop bezpłatny,jako
12 Sytuacia socjalne
wskaźnik pośredni przyjęto stosunek liczby przebywających w danym ro
ku na urlopie bezpłatnym a od 1 lipce 1981 r. płatnym /lub bezpłatnym/
do liczby urodzeń.
Wskaźnik ten wzrósł z 43.9 w 1975 r. do 83.9 w 1980 r. i 142,0 w 1982 r.
Nie można Jednak twierdzić, Ze ponad trzykrotnie większy w/w ws
kaźnik w roku 1982 w porównaniu z 1981 r. jest tylko wynikiem wprowa
dzenia zasiłku wychowawczego.
Z roku na rok bowiem powszechniejsze staje się przekonanie. te w pie
rwszych przesędzajęcych o całym przyszłym rozwoju dziecka latach ży
cia , osobista opieka matki jest szczególnie cenna. Dowodem na to jest systematycznie rosnęcy wskaźnik matek przebywajęcych na urlopach bez
płatnych przed 1981 r.
Zadaniem placówek wychowania przedszkolnego, obok funkcji opie
kuńczej, Jest przygotowanie do nauki w szkole. Z tego względu przed
szkola służę nie tylko dzieciom matek pracujęcych. Wskaźniki mówięce o stopniu objęcia dzieci opiekę przedszkolnę, zagęszczeniu przedszko
li w woj. wrocławskim na tle kraju i wybranych województw zaprezento
wano w tablicy II. 1.3.
Stopień objęcia dzieci opiekę przedszkolnę Jest w woj. wrocław
skim większy niż średnio w kraju 1 większy niż w woj.miejskim krakow
skim 1 poznańskim, wskaźnik ten w miastach woj.wrocławskiego Jest pra
wie dwukrotnie większy niż na wsi.
Wskaźnik zagęszczenia mierzony liczbę dzieci przebywaJęcych w placówkach wychowania przedszkolnego na 100 miejsc w woj. wrocławskim kształtuje się na poziomie wskaźnika w woj.warszawskim 1 jest większy niz w pozostałych województwach. Wskazuje to na trudniejsze warunki realizacji procesu opiekuńczo-wychowawczego w przedszkolach woj.wroc
ławskiego i warszawskiego. Pod względem liczby dzieci przypadaJęcych na jednego nauczyciela rozbieżności między województwami sę niewielkie.
W zwięzku ze zorganizowaniem w 1932 r. grup przedszkolnych w żło
bkach, zmniejszyła się znacznie liczba dzieci nie przyjętych do przed
szkola /w woj. wrocławskim z 4886 w 1981 r. do 609 w 1982 r./.
1/ Oeśli matka przebywa na urlopie przez 3 lata to w każdym roku bra
na jest pod uwagę przy obliczaniu wskaźnika, a urodzenie tylko w je
dnym roku - dlatego wskaźnik osięga wartość powyżej 100.
Sytuacje soc/ialna 13
II. 2. Opieka nad ludźmi w wieku poprodukcyjnym j
W opracowaniu przyjęto dolną granicę wieku poprodukcyjnego 65 lat dla męZczyzn i 60 lat dla kobiet, natomiast przez ludzi "star - szych' rozumieć będziemy mężczyzn i kobiety w wieku 65 lat i więcej.
Według szacunku GUS liczba ludności w wieku poprodukcyjnym w woj. wrocławskim w 1982 r. wynosiła 104,3 tys. osób, tj. 9,6 % ogółu ludności, w tym w miastach odpowiedni wskaźnik wynosił 9,1 % a na wsi
10.8
%.
W okresie ostatnich siedmiu lat liczebność omawianej zbiorowo
ści zwiększyła się o 15,4 ty#, osób.tj.0 15,6 %, wzrósł również jej udział w ogólnej liczbie ludności województwa /o 1 punkt/. Wzrost udziału ludności w wieku poprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności następował w przybliżeniu w tym samym stopniu na wsi co w miastach woj. wrocławskiego.
Przeważajęcę większość osób starszych stanowię osoby w wieku 65- 79 lat /83,9 %/, Różnice między miastem 1 wslę dotyczęce udziału tych osób sę nieznaczne, wyższe natomiast /o 6,5 punkte większy jest udział mężczyzn/ zachodzę między kobietami i mężczyznami. Jedynie w dwóch najmłodszych grupach wieku /65-69 i 70-74 lat/ wyższe sę udziały męz- czyżn w całej zbiorowości ludzi starszych niż kobiet; w pozostałych grupach wieku udziały kobiet sę wyższe. Jest to związane z dłuższym przeciętnym trwaniem życia kobiet. Zagadnienie to ilustruje tabl.II.2.1
Wśród ludności powyżej 65 lat kobiet jest więcej ni* męZczyzn, na 100 mężczyzn przypadaj# w województwie 162 kobiety. Różnice te większe sę w miastach /na 100 mężczyzn przypadaję 172 kobiety/ niż na wsi. Różnice liczby kobiet i mężczyzn w omawianych grupach wieku w 1982 r. przedstawia tablica 4.
Jednym z wyznaczników sytuacji życiowej ludzi starszych jest ich źródło utrzymania. W tym względzie w ostatnich latach zaszły duże zmia
ny, dlatego wydaje się, że należy je omówić prezentując dane dla kil
ku lat. iv związku z brakiem danych o liczbie ludności pobierającej renty i będącej w wieku poprodukcyjnym poddajemy analizie tylko licz
bę emerytur oraz ich przeciętną wysokość /pozostałe świadczenia spo
łeczne będę, przedmiotem następnego rozdziału/.
14 Sytuacja socjalna
Tabl. 4. atosunek liczby starszych męzczyzn i kobiet
WIEK
Na 100 męzczyzn przypada kobiet
ogółem miasta wieś
OGÓŁEM 162 171 145
65 - 69 lat 130 135 120
70 - 74 151 158 138
75 - 79 188 203 160
80 - 84 243 258 • 214
85 - 89 261 291 200
90 - 94 276 313 204
95 - 99 337 192 421
100 i więcej 162 126 300
Dane liczbowe dotyczące emerytur/uzyskane z Zakładu Ubezpieczeń Spo
łecznych/prezentuje tablica 5.
Tabl. 5. Emerytury /bez emerytur z Funduszu Emerytalnego Rolników/
LATA
Liczba emerytur /sten w dniu
31 XXI/
Przeciętna mie
sięczna emery
tura3/ w zł
1977 25233 2463
1978 27643 2741
1979 34796 3171
a 1980 37063 3442
1981 39501 4156
1982 55942 4996
a/ Bez rekompensat
Z danych statystycznych pochodzęcych z NSP 1978 wynika,iż w zbio
rowości ludzi starszych, obok oczywistej większości /72,9 i</ ludzi utrzymujęcych się z emerytury, renty i innych niezarobkowych źródeł utrzymania, 16,4 % ludzi starszych pozostawało na utrzymaniu /w tej grupie 7,2 % na utrzymaniu osób posiadajęcych niezarobkowe źródło ut
rzymania/, natomiast dla pozostałych /10,7 >yiudzl starszych głównym źródłem utrzymania była praca /8,2 % w rolnictwie i 2,5 % poza rolnic
twem/.
Nieznaczna część osób starszych wchodzi w skład tzw. gospodarstw zbiorowych, tzn. przebywa w domach rencistów 1 innych domach pomocy
społecznej dla dorosłych. Są to najczęściej osoby samotne lub niepeł
nosprawne wymagające opieki. Nieznaczny odsetek pensjonariuszy wynika z Jednej strony z niedostatku miejsc dla wszystkich potrzebujących
specjalistycznej opieki a z drugiej strony niekiedy ludzie starzy wo
lę mieszkać sami 1 ewentualnie korzystać z pomocy sąsiedzkiej lub per
sonelu opieki społecznej niż przebywać w domu opieki społecznej.
Liczbę domów rencistów, miejsc w tych domach, pensjonariuszy 1 liczbę osób oczekujących na umieszczenie w domach rencistów w woj.wrocław
skim na tle kraju i wybranych województw prezentuje tablica II.2.2.
Jakkolwiek w badanym okresie w woj. wrocławskim przybyły 3 domy pomocy społecznej to jednak wzrost potrzeb był w tym okresie znacznie większy. W 1975 r. na umieszczenie w domach pomocy społecznej-oczeki
wało w woj.wrocławskim 144 osoby w 1980 r. 859 osób a w 1982 r. 575;
w kraju w 1975 r. 10089 osób, w 1980 r. 15590 1 w 1982 r. 12760 osób.
Tylko w m. krakowskim /w grupie badanych województw/ liczba oczekują
cych na umieszczenie w domach pomocy społecznej była mniejsza niż we
wrocławskim. - •
Ponadto w woj.wrocławskim w 1962 r. funkcjonowało 340 dziennych domów pomocy społecznej.
Według danych Wydziału Zdrowia 1 Opieki Społecznej UWW i m.W w 1982 r.
w województwie działało profesjonalnie 14 ośrodków opiekuna społecz
nego zatrudniających 207 osób oraz 1049 społecznych rejonów opiekuń
czych z 1439 opiekunom! społecznymi.
II. 3. Ochrona zdrowia]
Czołowe miejsce w hierarchii potrzeb społecznych zajmuje problem Ochrony zdrowia.
0 dobrym stanie zdrowia ludności rozstrzygają w dużym stopniu kadry medyczne, od których zależy poziom wykorzystania urządzeń infrastruk
tury ochrony zdrowia. Od właściwego ich przestrzennego rozmieszczenie zależy wyrównywanie szans ludności w zakresie dostępu do świadczeń społecznych służby zdrowia.
Sytuację kadrową podstawowej opieki zdrowotnej w woj.wrocławskim obrazuje tablica 6, zaś sytuację województwa na tle kraju i wybranych województw przedstawiono w tablicy II.3.1.
Analizując wskaźniki zawarte w tablicy 6 należy stwierdzić. Ze zarówno liczba lekarzy jak i pielęgniarek wzrosła w badanym okresie . Jednocześnie tabela ta daje obraz nierównomiernego rozmieszczenia kadr medycznych pomiędzy miastem a wsią.
Sytuacja socjalna 15
16 Sytuacja socjalne
Tabl; 6. Lekarze i pielęgniarki na 10 tys. ludności Stan w dniu 31 XII
WYSZCZEGÓLNIENIE 1975 1980 1982
0 G Lekarze medycyny
ó Ł E M
25,9 28,2 28,7
Lekarze dentyści 6,7 6,9 7.0
Pielęgniarki 48.7 58,6 56,1
w ty Lekarze medycyny
m wieś
4,6 4.6 4,5
Lekarze dentyści 3.0 2,9 2,7
Pielęgniarki 14.9 17,6 16,4
Podstawowe funkcje ochrony zdrowia realizowane są w społecznych zakładach służby zdrowia. Ważnym ogniwem ochrony zdrowia, mającym du
ży wpływ na polepszenie stanu zdrowia społeczeństwa jest lecznictwo otwarte. Dane o liczbie zakładów otwartej opieki zdrowotnej zamieszczo
no w tablicy II. 3.2.
W latach 1975-1982 przybyło w woj.wrocławskim 26 przychodni, w tym 10 przemysłowej słuZby zdrowia.
w podstawowej opiece zdrowotnej nad ludnością wiejską działało w 1982 r. 65 ośrodków zdrowia a ich liczba w badanym okresie zwiększyła się tylko o jeden.
Liczba porad udzielonych przez lekarzy i lekarzy dentystów zmniej
szyła się z 9556 tys. w roku 1975 do 9138 tys. w roku 1982, a w prze
liczeniu na 1 mieszkańca z 9,4 do 8,4. W skali kraju liczba porad le
karskich w przeliczeniu na 1 mieszkańca zmniejszyła się w tym okresie z 7,8 do 7,5.
Sprawą o szczególnie duZym znaczeniu dla zdrowia społeczeństwa Jest zakres ambulatoryjnej pomocy położniczej. W badanym okresie w wo
jewództwie wrocławskim przybyło 29 punktów położniczych co wpłynęło na znaczne rozszerzenie zakresu opieki nad kobietę w ciąży.
Chociaż sytuacja woj.wrocławskiego zarówno w zakresie liczby za
kładów słuZby zdrowia jak 1 kadr medycznych ze zrozumiałych względów /zespół klinik Akademii Medycznej/, Jest lepsza niż średnio w kraju /patrz tablice II.3.1 1 II.3.2./to Jednak nie można jej uznać za zado
walającą zarówno pod względem ilościowym /przy wzroście w latach 1976- 1982 liczby ludności o 65,4 tys.osób baza lecznictwa zamkniętego zmnlej-
Sytuacja socjalne 17 szyła się o jeden szpital/ jak nade wszystko Jakościowym /przestarza
ła baza szpitalna/.
Oednę z miar w analizie przestrzennego rozmieszczenia infrastruk
tury ochrony zdrowia jest liczba łóżek w szpitalach na 10 tys. ludno
ści. Viskaznik ten jakkolwiek z wcześniej wspomnianych względów wyższy w woj. wrocławskim niż średnio w kraju, w badanym okresie zmniejszył się z 76,8 do 76,0 /patrz tablica 11.3.3/.
Wyrazem rosnących potrzeb zdrowotnych społeczeństwa 1 braku mo
żliwości ich zaspokojenia może być chociażby wzrost liczby leczonych w szpitalach z 95,9 tys. osób w 1975 r. do 157,6 tys. w 1982 r.
Na jedno łóżko w szpitalach przypadało w 1982 r. w województwie 20 le
czonych, a w kraju 21,3 /patrz tablica 11.3.3./.
Stała liczba łóżek w szpitalach, wzrost liczby chorych w połącze
niu z niedostatkiem wzrostu liczby personelu - szczególnie średniego - składa się na obraz tej gałęzi lecznictwa.
Jako Jeden z syntetycznych mierników funkcjonowania służby zdro
wia przyjęto /z dużym uproszczeniem/ zgony, w tym zgony niemowląt oraz zachorowalność na niektóre choroby zakaźne.
W wyniku rozbudowywanej opieki zdrowotnej nad kobietą w okresie ciąży, poprawie w stanie opieki lekarskiej oraz poprawie sytuacji hi
gieniczno-sanitarnej w ostatnich latach obniżyła się umieralność nie
mowląt /patrz tablica 11.3.4/. Współczynnik zgonów niemowląt zmniejszył się w badanym okresie z 21,3 do 18,4 /w kraju z 25,1 do 20,4/ na 1000 urodzeń żywych. Warto tutaj Jednak zaznaczyć, że jeśli w kraju wskaź
nik ten wykazuje wyraźną tendencję malejącą to w województwie wrocław
skim nie daje eię zauważyć żadnej regularności,np. po 1977 r. kiedy to wskaźnik umieralności niemowląt na przestrzeni analizowanego okresu był najwyższy /22,6/ nastąpił spadek do 19,8 w 1979 r. a w 1980 r.
znowu wzrósł do 22,0,Ilustracją tego zjawiska jest tablica 7.
Ciągle relatywnie bardzo wysoko, w porównaniu z liczbą zgonów z innych przyczyn, /patrz tablica 11.3.4/ kształtuje się liczba zgonów niemowląt w wyniku-stanów chorobowych powstałych w okresie okołoporo
dowym /9,1 zgonów na 1000 urodzeń żywych w 1975 r. i 8,5 w 1982 r. w woj. wrocławskim, w kraju odpowiednio 10,8 i 9.9/ oraz w wyniku wad
rozwojowych i wrodzonych /w województwie 4,3 w 1975 r. i 4,1 w 1982 r„
w kraju odpowiednio 4,8 i 4,8/.
W województwie wrocławskim, proporcjonalnie do trendów ogólnokra
jowych , wzrosła ogólna liczba zgonów z 6,8 w 1975 r. do 7,5 w 1982 r.
na 1000 ludności. Na uwagę zasługuje fakt. że przy większej liczbie zgonów na 1000 ludności na wsi /8,7 w 1982 r./ niż w mieście /7.6 w 1982 r.//patrz tablica 1.1.4./ tempo wzrostu tego wskaźnika Jest rów
nież większe na wsi.
13 Sytuacja socjalna
Tabl.7. Zgony niemowląt na 1000 urodzeń Żywych
WYSZCZEGÖLNIENIE 1975 1978 1979 1930 1981 1982
POLSKA 25,1 22.5 21.3 21,3 20.5 20,4
■ tym miasta 24.8 22,2 20,6 21,0 20.3 19,8
wieś 25,3 22,9 22,1 21.7 20.7 21,1
WROCŁAWSKIE 21.3 21,0 19,8 22,0 17.9 18.4
w tym miasta 21.1 20,0 19,5 22,9 18.7 18,0
wieś 21.6 23,0 20.5 20,4 16.3 19,2
Zatem pomięci pewnych osiągnięć wyrażających się spadkiem liczby zacho
rowali w woj. wrocławskim /patrz tablica 11.3.5/ na niektóre choroby /gruźlica1', choroby weweryczne, biegunka u dzieci do 2 lat, wirusowe zapalenie wętroby*1^/ wiele negatywnych uwarunkowań towarzyszących prze
mianom społeczno-ekononiczno-deoograficznym powoduje wzrost częstości zgonów w badanym okresie. Oednę z przyczyn tego negatywnego zjawiska jest proces starzenia się ludności /liczba zgonów z powodu miażdżycy wzrosła w woj. wrocławskim z 1813 w 1981 r. do 2242 w 1982 r./.
Ogólnie nożna powiedzieć, że sytuacja zdrowotna ludności woj.wro
cławskiego nie odbiega od ogólnych tendencji jakie kształtuję się w kraju. Charakterystyczną cechę tych zjawisk jest między innymi wzrost liczby zaburz', psychicznych i chorób układu nerwowego. Liczba zacho
rowań zarejestrowanych w poradniach zdrowia psychicznego wzrosła w 1982 r. w stosunku do 1981 r. w kraju o 18230, tj. o 13,2 % /na 10 tys.
ludności o 12,2 %/, w woj. wrocławskim o 1047, tj. o 29,3 % /na 10 tys.
ludności o 28,4 %/. Zaburzenia związane z rozwojem cywilizacji w wię
kszym stopniu dotyczą dużych aglomeracji miejskich.
I1X. 4. Pieniężne świadczenia społeczne
Oo podstawowych świadczeń społecznych stanowiących składnik docho
dów osobistych ludności należą: emerytury i renty, zasiłki rodzinne, opiekuńcze 1 macierzyńskie oraz świadczenia z funduszu alimentacyjnego.
Stopień korzystania z tych świadczeń jest uzależniony od struktury
1/ Po systematycznym spadku liczby zachorowań w latach ubiegłach,w roku 1982 zanotowano ich wzrost.
Sytuacja socjalna 19 socjodemograficznej, tzn.wieku ludności.aktywności zawodoweJ,źródła utrzymania, liczebności rodzin i ich dochodów.
Wyraźny wzrost [SienięZnych świadczeń społecznych w ich globalnym wyrazie nominalnym w latach 1976-1982 wynikał częściowo ze zwiększe
nia liczby świadczenlobiorców, szczególnie emerytów 1 rencistów oraz z objęcia istniejącym systemem świadczeń społecznych nowych grup ludności /np.uprawnienia do zasiłków chorobowych, porodowych, na dzie
ci wymagające stałej opieki, pielęgnacji 1 inne świadczenia/. Liczba wypłaconych w woj. wrocławskim emerytur wzrosła w latach 1975-1982 ponad dwukrotnie a wypłaty na ten cel blisko pięciokrotnie. Szczegó
łowe dane o zjawisku prezentuje tablica II.4.1.
W związku z brakiem danych pozwalających obliczyć odsetek ludno
ści w odpowiedniej grupie wieku pobierającej emerytury 1 renty /cho
dzi tu głównie o odsetek ludzi starszych posiadających zabezpieczenie finansowe/, jako wskaźnik pomocniczy przyjęto procent ludności pobie
rającej świadczenia emerytalno-rentowe w ogólnej liczbie ludności.
Wskaźniki te dla Polski,woj. wrocławskiego i wybranych województw za
prezentowano w tablicy 8.
Tebl. 3. Ludność pobierająca świadczenia emerytalno-rentowe w odsetkach ludności ogółem
WYSZCZEGÓLNIENIE 1978 1980 1982
POLSKA 10,9 12.6 14,4
WROCŁAWSKIE 10.7 12.2 14,3
Stołeczne warszawskie 14.0 16,6 16,8
Miejskie krakowskie 12.2 14.0 17.7
Miejskie łódzkie 16,5 18,4 20,5
Poznańskie 13,4 14.5 •
Z porównania wskaźników zawartych w tablicy 8 z liczbą ludno
ści w wieku poprodukcyjnym /tabl. 1.1.2./ nasuwa się wniosek, iż stopień zabezpieczenia emerytalnego ludności woj. wrocławskiego jest większy niż średnio w kraju. Udział ludności w wieku emerytalnym w Polsce wynosił w 1982 r. 11,8 % a w woj..wrocławskim 9,6 %. Udział ludności pobierającej świadczenia emerytalno-rentowe w ogólnej licz- • ble ludności w Polsce wynoeił 14,4 % a w woj. wrocławskim 14,3. Sy- ' tuacja taka wynika ze struktury ludności według źródeł utrzymania.«
woj. wrocławskim występuje większy niż przeciętnie w kraju odsetek ludności pracującej poza rolnictwem indywidualnym.
Rolnicy pozostaje dłużej czynni zawodowo niż wynika to z określonego iv przepisach wieku emerytalnego. Z wyników przeprowadzonego w grudniu 1982 r. metodę reprezentacyjne Badania ludności zamieszkałej na wsi w gospodarstwach domowych z użytkownikiem indywidualnego gospodarstwa rolnego o powierzchni ogólnej 0.51 ha i więcej wynika, że w skali kraju 28,2 ió ogółu gospodarujących w indywidualnym gospodarstwie rolnym to ludzie w wieku 60 lat i więcej /wg MSP 1978-28,6 \ dla województwa wrocławskiego wskaźnik ten wyniósł 29,1 % podczas gdy w 1978 r. 26,3 ,J Świadczenia rolnicze stanowiły w woj.wrocławskim 10,2 % ogólnej liczby emerytur i rent .przeciętnie w kraju wskaźnik ten wynosił 11,9 ‘u.
Zasiłki rodzinne sę Świadczeniami przysługującymi tylko rodzinom pracowniczym; nie przysługują rolnikom indywidualnym.
Ogólna suma zasiłków rodzinnych wypłacona w 1932 r. w woj. wrocławskim wynosiła 789,2 min zł i była wyższa niż w 1980 r. o 63,9
Wypłacone zasiłki chorobowe na kwotę 1870,5 min zł wzrosły w stosunku do 1980 r. o 44,1 %.
Pomimo poprawy sytuacji ludności szczególnie potrzebującej pomocy spo
łecznej, pozostają jednak w dalszym ciągu grupy ludzi, do których po
moc ta dociera w niedostatecznym stopniu.
|ll. 5. Usługi w zakresie kultury
Wraz z wydatnym wzrostem poziomu wykształcenia oraz ogólnym wzro
stem dochodów ludności występował w latach siedemdziesiątych l począt
kowych latach osiemdziesiątych wzrost aspiracji i potrzeb w dziedzinie kultury. Jednocześnie zapotrzebowanie to było bardzo zróżnicowane.
W opracowaniu ograniczymy się do urządzeń i instytucji świadczących usługi powszechnego zapotrzebowania, a mianowicie: bibliotek, kin, radia i telewizji oraz ogólnie dostępnego środka kulturalnego jakim jest prasa.
W ostatnich latach zarysowały się negatywne tendencje w zakresie rozpowszechniania 1 udostępniania dóbr kultury. W 1902 r. w woj.wroc
ławskim było 45 bibliotek publicznych /w tym 21 w miastach/ i 183 filie biblioteczne /w tym 82 w miastach/. Choć liczba bibliotek w po
równaniu do 1975 roku zmniejszyła się o 5 to księgozbiór zwiększył się o 848,6 tye. woluminów co daje wzrost w przeliczeniu ne 1000 ludności o 644woluminy. Pomimo powiększanych zbiorów bibliotecznych spada li
czba czytelników z 233 na 1000 ludności w 1975 r. do 216 w 1982 r.
W ostatnich dwóch latach obserwuje się regres w społecznym od
działywaniu muzeów mimo, że liczba placówek wzrosła z 12 w 1975 r.
20 Sytuacja socjalna
Sytuacja socjalna
21 do 14 w 1982 r. zmniejszyła się liczba wystaw muzealnych /czasowych 1 objazdowych łącznie/ ze 103 do 94 a liczba zwiedzających zmniejszytu się z 611,1 tys. w 1975 r, do 360,1 tys. w 1981 r. a następnie wzrosła do 433,3 tys. w 1932 r.
Kina stanowię obok bibliotek 1 teatrów jeden z podstawowych ele
mentów systemu upowszechniania kultury. W 1982 r. w woj.wrocławskim były 52 kina /w tym 44 stałe/, które dysponowały 15,2 tys. miejsc na widowni w kinach stałych.
W związku ze stałym zmniejszeniem się w ostatnich latach liczby miejsc w kinach stałych, zmniejszyła się liczba miejsc przypadajęcych na 1000 ludności z 14,3 w 1975 r. i 15,2 w 1979 r.dc 13,9 w 1982 r.
Po okresie rozbudzonych potrzeb, kiedy premiery filmów zagranicznych odbywały się w Polsce w kilka miesięcy po ich prapremierach nastąpiło ograniczenie środków przeznaczonych przez państwo na zakup filmów.
Zmniejszyło się wtedy zapotrzebowanie społeczeństwa na filmy, czego wyrazem jest systematycznie zmniejszająca się liczba widzów w kinach, W konsekwencji liczba widzów w kinach woj. wrocławskiego w przelicze
niu na 1000 ludności zmalała z 5536 w 1975 r. do 2840 w 1982 r. Dane o działalności kin w woj. wrocławskim na tle kraju i wybranych woje
wództw ilustruje tablica II.5.1.
działalność teatralna zajmuje poważne miejsce w działalności kul
turalnej w województwie. Jednakże podobnie jak w innych dziedzinach działalności kulturalnej również w teatrze odczuwa się poważny regres.
Liczba miejsc na widowni, w stałych salach w teatrach 1 instytu
cjach muzycznych spadła z 4669 w 1975 r. do 4578 w 1982 r. Systematy
cznie w tym okresie spadała liczba przedstawień 1 koncertów; z 2652 do 1870. Liczba widzów i słuchaczy zmniejszyła się o ponad połowę.
Wymienione negatywne zjawiska występowały w tym samym stopniu we wszy
stkich teatrach wrocławskich za wyjątkiem Teatru Pantomimy,
Szczegółowe dane ilustrujące te zjawiska w czasie zaprezentowano w ta
blicy II.5.2.
Zmniejszyła się również roczna produkcja Wrocławskiej Wytwórni Filmów Fabularnych z 10 w 1978 1 1980 r. do 6 w 1982 r. filmów fabu
larnych 1 z 8 w 1980 r. do 3 w 1982 r. filmów telewizyjnych.
Liczba wystaw organizowanych przez Biuro Wystaw Artystycznych zmniejszyła się ze 104 do 49 a liczba zwiedzających z 79 tys. do 35 tys.
Przy zmniejszającym się oddziaływaniu innych dziedzin kultury zmniej
szyła się również czytelność gazet i czasopism. Liczba sprzedanych ga
zet na 1 mieszkańca zmniejszyła się ze 115 w 1975 r. do 71 w 1982 r.
a liczba czasopism z 24 do 16.
22 Sytuacja socjalna
Dziedzinę działalności kulturalnej województwa, w której w omawia
nym okresie nie zaszły istotne ograniczenia ilościowe Jest telewizja.
Objętość godzinowa programu telewizyjnego /3C1 godzin w 1982 r. w tym 298 godzin programu własnego/ Ośrodka Wrocławskiego utrzymuje się w przybliżeniu na tym samym poziomie.
Objętość godzinowa programu radiowego zmniejszyła się z 1467 go
dzin w 1975 r. do 982 w 1982 r.
jll. 6.Sytuacja mieszkaniowej
Wśród potrzeb bytowych każdego gospodarstwa bardzo ważne miejsce zajmuje mieszkanie. Warunki mieszkaniowe będące istotnym wyznacznikiem poziomu stopy życiowej kształtowane są wielkością zasobów mieszkanio
wych i zachodzącymi zjawiskami demograficznymi. Istotne znaczenie ma również standard jakościowy mieszkań, np. wyposażenie techniczne, wiel
kość mieszkań, |
w latach siedemdziesiątych nastąpiły znaczne zmiany w stopniu wy
posażenia mieszkań w dobra trwałego użytku. Zmiany te wywarły wpływ zarówno na poziom jak 1 styl życia wielu rodzin na wsi i w mieście.
Jednakże sytuacja mieszkaniowa uległa tylko bardzo nieznacznej popra
wie. Niedostateczne zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, szczególnie w zakresie samodzielnego mieszkania nie pozwoliło na poprawę trudnej sytuacji mieszkaniowej wielu rodzin.
Wskaźniki charakteryzujące sytuację mieszkaniową w woj. wrocław
skim na tle wskaźników ogólnokrajowych oraz wybranych województw za
warto w tablicy II.6.1.
Zasoby mieszkaniowe w woj. wrocławskim, które wynosiły w 1975 r.
847,6 tys. izb, w 1980 r. 968,0 tys. izb osiągnęły w 1982 r. 999,6 tys.
Izb, a wskaźnik zaludnienia mieszkań poprawił się w tym okresie z 1,16 na 1,05 osoby, na 1 izbę, z tego w miastach z 1,17 na 1,03 a na wsi z 1,1* na 1,09 osoby na 1 Izbę.
Zmiany w Ilościowym stanie zasobów mieszkaniowych w woj. wrocławskim prezentuje tablica II.6.2. Mniej korzystne wskaźniki zaludnienia miesz
kań na wsi niż w miastach wynikają głównie z większych liczebnie rodzin.
Większa natomiast przeciętna liczba izb w mieszkaniu na wsi /w 1982 r.
3,73/ niż w miastach /w 1982 r. 3,26/oraz większa przeciętna powierz
chnia użytkowa mieszkań wm^nal osobę /16,2 m~ na wsi,15,8 di2 w mie
ście/ znajdują swe uzasadnienie w realizacji budownictwa jednorodzin
nego dominującego na wsi.
Pod względom przeciętnej liczby osób na 1 izbę w woj.wrocławskim
Sytuacja socjalna 25 w 1982 r. /1,05/ sytuacja była lepsza niż średnio w kraju /1,08/.
Natomiast w grupie województw przyjętych do porównań, gorsza niż w województwie stołecznym warszawskim /1,03/ i miejskim łódzkim /1,00/.
Z danych Narodowego Spisu Powszechnego wynika, że na 334,5 tys.
gospodarstw w woj.wrocławskim w 1978 r. przypadało 273,7 tys. miesz
kań. Z porównań wynika, że 50,8 tys. rodzin /15,2 %/ stanowiących od
rębne gospodarstwa domowe nie posiadało w tym czasie samodzielnych mieszkań, w tym w miastach 47,8 tys. rodzin /19,0 %/ 1 na wal 13,0 tys. rodzin /15,6 %/.
Mimo pewnej poprawy warunków mieszkaniowych Jaka nastąpiła w la
tach 1975-1982 sytuacja mieszkaniowa ludności woj. wrocławskiego nadal pozostaje trudna. Należy zauważyć, że od 1980 r. w budownictwie miesz
kaniowym województwa zanotowano regres. W latach 1980-1982 oddano do użytku 14,4 tys. mieszkań co w porównaniu do efektów jednego roku - 1979 - stanowiło 153,7 %. Zmniejszenie tempa budownictwa nastąpiło za
równo w budownictwie uspołecznionym, gdzie efekty wyrażone liczbą mie
szkań oddanych w 1982 r.stanowiły 41,456 efektów 1979 r. jak i w budow
nictwie indywidualnym gdzie odpowiedni wskaźnik wynosił 53,3 %,
Liczba członków spółdzielni oczekujących na mieszkanie w woj. wrocław
skie wynosiła 46,0 tys. w 1980 r. 1 41,9 tys. w 1982 r.
Liczba izb mieszkalnych oddanych do użytku na 1000 ludności w wo
jewództwie wrocławskim była mniejsza niż średnio w kraju /w 1980 r. - w kraju 23,3, w województwie 20,3, w 1982 r.-w kraju 19,9, w wojewódz
twie 14,1/. Pod tym względem woj. wrocławskie zajęło w 1982 r. 47 miej
sce w kraju, przed woj. jeleniogórskim 1 wałbrzyskim. W latach poprzed
nich również województwo wrocławskie nie zajmowało wysokiej lokaty pod względem liczby izb mieszkalnych oddanych do użytku na 1000 ludności /w 1980 r. znajdowało się w trzeciej dziesiątce/.
Sytuację woj. w tym zakresie w czasie, na tle kraju 1 wybranych woje- wództw prezentuje tablica 9.
Istotne znaczenie dla warunków mieszkaniowych ludności aa wyposa
żenie mieszkań w podstawowe instalacje sanitarno-techniczna, w wyniku oddawanych do użytku mieszkań z nowego budownictwa oraz modernizacji zasobów starych, wyposażenie to ulega systematycznej poprawie. Stopień wyposażenia mieszkań zamieszkanych w instalacje eanltarno-techniczne podano w tablicy 10.
W województwie wrocławskim odsetek mieszkań wyposażonych w posz
czególne instalacje jest znacznie wyższy aniżeli średnio w kraju.
W 1982 r. w kraju 11,6 % mieszkań w mieście nie posiadało wodociągów /w województwie .wrocławskim 4,8 %/ 24,2 ustępu spłukiwanego /w woj.
17.3 V.
24 Sytuacja socjalna
Tabl. 9 . Izby mieszkalne oddane do użytku8''' na 1000 ludności WYSZCZEGÓLNIENIE 1975 1978 1980 1981 1982
P 0 % S K A 23,2 31,9 23.3 19,8 19,9
Wrocławskie 30,6 36,0 20.3 16.7 14.1
Stołeczne warszawskie 41,3 35,1 19,4 22.7 19,4 Miejskie krakowskie 27,9 30.5 22,6 17.1 15,5
Miejskie łódzkie 43,0 39,7 20.6 18,8 18,4
Poznańskie 30.3 29,8 26,8 20,5 22,4
a/ Łącznie: z nowego budownictwa, adaptacji i w budynkach niemieszkal
nych.
Tebl. 10.Struktura mieszkań w województwie wrocławskim według wyposażenia w instalacje
WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem w tys.
Mieszkania /w odsetkach/
wyposażone w
ogółu mieszkań
wodo
ciąg ustęp ła
zienkę gaz sie
ciowy
central
ne og
rzewanie
OGÓŁEM 1980 287,9 82,7 68,1 65.9 67.1 55,2
19,32 296,1 83,2 69,1 67,0 67.7 56,7
KIASTA 1980 215,9 95,0 82,0 76,7 88,3 64,3
1982 "223,2 95.2 82.7 77.7 89,0 65,7
WIEŚ 1980 72,0 45.8 26,4 33.5 2.0 28,2
1982 72.9 46.6 27,4 34,4 2.3 29,1
Także znaczne dysproporcje na korzyść województwa wrocławskiego występuję w wyposażeniu w inne urządzenia /zarówno na wsi Jak w mie
ście/.
UWAGI KOŃCOWE
1. Dokonana retrospektywna analiza zmian w strukturze demografi
cznej ludności pozwało na stwierdzenie, ze następuje stopniowy proces demograficznego starzenia się ludności w woj, wrocławskim, wzrósł w badanym okresie udział ludności w wieku poprodukcyjnym, w ogólnej li
czbie ludności, z 8,7 % do 9,6 %.
Udział ludności w wieku produkcyjynm w ogólnej . -zbie ludności województwa jest większy niż średnio w kraju.
2. Województwo wrocławskie charakteryzuje się niższym niż śred
nio w kraju udziałem rodzin pełnych biologicznie /tzn. z dwojgiem rodziców/ w ogólnej liczbie rodzin.
3. Z istnieniem we Wrocławiu 8 wyższych uczelni,wielu szkół śred
nich /również poza Wrocławiem/ związane jest 3 miejsce woj. wrocław
skiego /na liście województw/ pod względem liczby ludności /na 1000 mieszkańców/ z wykształceniem wyższym oraz 2 miejsce pod względem li
czby ludności z wykształceniem średnim.
4. W związku z tym, że udział ludności miejskiej w ogólnej licz
bie ludności woj. wrocławskiego jest większy niż średnio w kraju a ze żłobków korzystają w zasadzie dzieci miejskie, wskaźnik wyrażający stopień upowszechnienia opieki Żłobkowej jest wyższy niż średnio w kraju. Większy jest również stopień objęcia dzieci opieką przedszkol
ną. Wskaźnik zagęszczenia mierzony liczbą dzieci przebywających w pla
cówkach wychowania przedszkolnego na 100 miejsc wskazuje na trudniej
sze w woj. wrocławskim warunki realizacji procesu opiekuńczo-wychowaw
czego.
5. W województwie wrocławskim więcej niż średnio w kraju ludzi starszych utrzymuje się z niezarobkowych źródeł utrzymania. Udział ludności pobierającej świadczenia emerytalno-rentowe w ogólnej licz
bie ludności wynosił w 1982 r. w woj. wrocławskim 14,3 « a w kraju 14.5 %.
Wzrost zapotrzebowania na miejsca w domach rencistów i innych domach pomocy społecznej dla dorosłych przewyższa wzrost liczby tych miejsc. W 1932 r. na umieszczenie w domach pomocy społecznej oczeki
wało 575 osób.
Liczba wypłaconych w woj. wrocławskim emerytur wzrosła w latach 1975-1982 ponad dwukrotnie a wypłaty na ten cel blisko pięciokrotnie
26 Uwagi końcowe
6.Sytuacja woj. wrocławskiego zarówno w zakresie liczby zakładów służby zdrowia jak i kadr medycznych Jest ze względu na istniejący we Wrocławiu zespół klinik Akademii Medycznej lepsza niż średnio w kraju.
Sytuacji tej nie można Jednak uznać za zadowalającą zarówno pod wzglę
dem ilościowym Jak nade wszystko Jakościowym /przestarzała baza szpi
talna/. W badanym okresie baza lecznictwa zamkniętego zmniejszyła się o Jeden szpital, co w konsekwencji, zwłaszcza wobec wzrostu liczby lud
ności , spowodowało spadek liczby łóżek w szpitalach na 10 tys. ludno
ści z 76,8 w 1975 do 76,1 w 1982 r.
7, Ze wskaźników zawartych w niniejszej publikacji wynika, że pomimo powiększania zbiorów bibliotecznych w latach 1975-1982 zmniej
szyła się w woj.wrocławskim liczba czytelników /z 238,1 tys.do 234,8 tys./. Systematycznie zmniejszała się w tym czasie liczba widzów w kinach /z 5698 w 1975 r. do 3089 w 1982 r./ Podobnie jak w innych dzie
dzinach kultury również w teatrach odczuwa się poważny regres. Syste
matycznie spadała liczba przedstawień i koncertów /z 2652 w 1975 r.
do 1879 w 1982 r./. Liczba widzów i słuchaczy zmniejszyła się o ponad połowę. Istotnemu organiczeniu uległa również czytelnictwo gazet i cza
sopism /w 1975 r. sprzedano na 1 mieszkańca 115 gazet i 24 czasopism, w 1982 r. odpowiednio 71 i 16/.
6. W badanym okresie odnotowano korzystne zmiany w stopniu wypo
sażenia mieszkań w instalacje /łazienka, centralne ogrzewanie itp./.
Oednakze sytuacja mieszkaniowa uległa nieznacznej tylko poprawie, wskaźnik zaludnienia mieszkań poprawił się z 1,16 na 1,05 osoby na 1 izbę. Pod względem przeciętnej liczby osób na 1 izbę w woj. wrocław
skim w 1982 r. /1,o5/ sytuacja była lepsza niż średnio w kraju /1,08/.
W 1978 r. w woj. wrocławskim 50,8 tys. rodzin /15,2 %/ stanowiących obrębne gospodarstwo domowe nie posiadało własnych mieszkań. Liczba izb mieszkalnych oddawanych do użytku na 1000 ludności w latach 1978- 1982 była mniejsza niż średnio w kraju. Pod tym względem woj. wrocław
skie zajęło w 1982 r. 47 miejsce w kraju.
TABU. I.1.1. LUDNOŚĆ WEDŁUG WIEKU
WIEK 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982
1 1 LICZBACH BEZWZGLĘDNYCH
OGÓŁEM 1025,7 1033,1 1048,9 1052,6 1066,1 1076,2 1082.6 1091.1
0-2 51,1 53,6 55,3 54.1 56,1 57,4 57.9 57.2
3-6 57,8 60,6 62,8 67,0 69,6 71,0 72.4 73,7
7-15 129,3 124,8 123,1 124,4 125,1 127,0 130.4 135,0
16 - 17 39,4 36,3 33,5 32.5 30,8 29.2 28.6 28.0
18 - 19 43,6 42.5 39.6 40,6 35,9 32,7 31.1 31.5
20 - 24 127,9 122,2 117.7 123,5 121,9 115,7 108,0 100,5
25 - 49 372,5 385.8 396,2 380,5 389,3 398,3 402,3 406,6
50 - 64 133,4 139,5 144,9 151,5 156,7 163,8 170,4 177,2
65 i więcej 70,7 72,8 75,8 78,5 80,7 81.1 81.5 81.4
W 0D8ETKACH
OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 100,0 • 100,0 100,0 100,0 100,0
0 - 2 5.0 5.2 5,3 5,1 5.3 5.3 5.4 5.2
3-6 5.6 5.0 6,0 6.4 6,5 6,6 6.7 6.8
7-15 12,6 12,0 11.7 11,8 11,7 11.8 ’..0 12.4
16 - 17 3,0 3.5 3.2 3,1 2.9 2.7 2.6 2.6
18 - 19 4.3 4.1 3.0 3.9 3.4 3.0 2.9 2.9
20 - 24 12,5 11,3 11.2 11.7 11.4 10.8 10,0 9,2
25 - 49 36,3 37.2 37.0 36,2 36,5 37.0 37.2 37.2
50 - 64 13,0 13,5 13,8 14.3 14.7 15.2 15.7 16,3
65 1 więcej 6,9 6.9 7,2 7.5 7.6 7.6 7,5 7,4
ANEKS-TABUCESTATYSTYCZNE
TABL. I. 1.2. LUDNOŚĆ WEDŁUG GKUP WIEKOWYCH
I\Jca
LATA
Ogółem
W wieku W wieku
przed
produk
cyjnym
produk
cyjnym
popro
duk
cyjnym
Ogółem przed
produk
cyjnym
produk
cyjnym
popro
duk
cyjnym
W tye. osób w odsetkach
OGÓL E M
1975 1025,7 277.4 659,4 88.9 100,0 27.0 64.3 8.7
1976 1038.1 275,3 672,6 90,2 100.0 26.5 64.8 8,7
1977 1048.9 274,6 682,3 92,0 100,0 26.2 65,0 8,8
1978 1052,6 278,1 680,3 94,2 100,0 26.4 64.8 9.0
1979 1066,1 281,6 688,2 96,3 100,0 26.4 64,6 9,0
1980 1076.2 284,6 693,1 98,5 100,0 26,4 64,4 9.2
1981 1082,6 289,3 692,3 101,0 100,0 26,7 64,0 9,3
1982 1091.1 293,8 693,0 104,3 100,0 26.9 63,5 9.6
M I A S T A
1975 723.3 175,4 488,7 59.2 100,0 24,2 67.6 8.2
1976 735,1 175,0 499,7 60,4 100,0 23,8 68,0 8.2
1977 745.3 175,9 507,7 61.7 100,0 23,6 68.1 8.3
1978 752.7 105,3 503,8 63,6 100,0 24,6 66,9 8.5
1979 766,3 188,7 512,3 65,3 100,0 24.6 66,9 8,5
1980 776.8 191.5 518,3 67.0 100,0 24,7 66.7 8.6
1981 781.9 196,2 516,6 69,1 100,0 25.1 66.1 8,8
1982 709,1 330,3 517,1 71.7 100,0 25,4 65,5 9,1
Anek
TABU. 1.1.2. LUDNOŚĆ WEDŁUG GRUP WIEKOWYCH /dok./
LATA
Ogółem
W wieku W wieku
przed
produk
cyjnym
produk
cyjnym
popro
duk
cyjnym
Ogółem
przed
produk
cyjnym
produk
cyjnym
popro- duk - cyjnym
w tys osób w odsetkach
w tym WROCŁAW •
1975 575.9 131,4 397.2 47,3 100,0 22,8 69,0 8,2
1976 564.5 130,9 405,3 48.3 100,0 22.4 69,3 8.3
1977 529.5 131,8 411,4 49.3 100,0 22,2 69,5 8.3
1978 598,4 138,5 409.4 50,5 100,0 23.2 68,4 8.4
1979 609.1 140,8 416,0 52.3 100,0 23.1 68,3 0,6
1980 617,7 143.1 420.9 53,7 100,0 23,2 68.l 8.7
1981 621.9 147,2 419.2 55,4 100.0 23,7 67,4 8.9
1982 627,0 150.5 419,0 57.5 100,0 24,0 66,8 9.2
WIE ś
1975 302.4 102,0 170.7 29,7 100,0 33.8 56,5 9,8
1976 303,0 100,3 172,9 29.8 100,0 33,1 "7.1 9.8
1977 303.6 98,7 174,6 30.3 100,0 32,5 o/.5 10,0
1978 299.9 92,8 176,5 30,6 100,0 30.9 58,9 10,2
1979 299.8 92,9 175,9 31,0 100.0 31,0 58,7 10,3
1980 299,4 93.1 174,8 31.5 100,0 31,1 58,4 10,5
1981 300.7 93.1 175,7 31.9 100,0 31,0 58,4 10,6
1982 302,0 93.5 175.9 32.6 100,0 31,0 58.2 10,8 fO
vO
eks
TABU. I. 1.3. LUDNOŚĆ WEDŁUG GRUP WIEKOWYCH W WYBRANYCH WOJEWÓDZTWACH POLSKI W 1982 P.
• W wieku W wieku
WOJEWÓDZTWA
Ogółem przedpro
dukcyj
nym
produk
cyjnym
popro
dukcyj
nym
Ogółem
przedpro
dukcyj
nym
produk
cyjnym
popro- dukcyj- nym w tysięc&ch osób w odsetkach
POLSKA 36398,6 10551,2 21547,0
•
4300,4 100,0 29,0 59,2 11,8
WROCŁAWSKIE 1091,1 293,8 693,0 104,3 100,0 26.9 63,5 9,6
Stołeczne
warszawskie 2363,9 541,1 1506,1 316.7 100,0 22.9 63.7 13.4
Miejskie
łódzkie 1141,6 256,8 723,8 161.0 100,0 22,5 63.4 14.1
Miejskie
krakowskie 1187,6 311.9 729,4 146.3 100,0 26.3 61.4 12,3
Poznańskie 1262,0 349,3 748,6 164.1 100.0 27.7 59,3 13,0
Aneks 31 TABU. X. 1. 4. RUCH NATURALNY LUDNOŚCI NA 1000 LUDNOŚCI
lata Urodzenia
żywe
Zgony Przyrdst naturalny
0 G Ó Ł M
1975 18,2 6.8 11.4
1976 18.6 6.9 11.7
1977 18.6 7.4 11.1
1978 18.5 7.5 11,0
1978 18,9 7.5 11.4
1980 18.7 8.1 10,6
1981 18.1 7,7 10,4
1982 17.7 7.9 9.8
MIASTA
1975 16,4 6.5 9.9
1976 16.6 6.7 9.9
1977 16,7 7.1 9.6
1978 17.0 7.1 9.9
1979 17.4 7.3 10.1
1980 17.1 7.7 9.3
1981 16,6 7.3 9.3
1982 15,8 7.6 8.3
z
WIEŚ
$
1975 22.5 7.5 15.0
1976 23.5 7.4 16.1
1977 22.8 8,0 14.8
1978 22.5 8,4 1 14.1
1979 22,5 8.0 14.5
1980 23.1 9.1 14.0
1981 22,2 8.7 13.5
1982 22.4 8.7 13.7
wro TABL. 1.2.1. RODZINY WfcUŁUG LICZBY DZIECI ORAZ TYPÓW RODZIN
/wyniki NSP 1976/
LICZBA DZIECI Ogółem
Rodziny
Z ogółem rodziny rozwojo-
we a/
z ro
dzeństwem
rodziny niepełne matki z
dziećmi
ojcowie z dziećmi
rodzeń
stwo MIASTA I WIEŚ
OGOŁEM 285080 238213 39605 4813 2449 131895
0 57408 57488 - - - 14823
1 108669 78413 26954 3302 - 54705
2 84555 71914 9345 1107 2189 46763
3 23103 20375 2511 289 200 11174
4 i więcej 11185 10023 995 115 52 4430
MIAST A
RAZEM 206719 169750 31287 3739 1943 96846
0 41512 41512 - _ _ 11301
1 85088 60330 22100 2658 - 43762
2 62907 53033 7251 842 1781 34186
3 13130 11343 1467 184 136 5969
4 i więcej 4082 3532 469 55 26 1348
WIEŚ
RAZEM 78361 60463 8318 1074 506 35049
0 15976 15976 _ - - 3442
1 23581 18083 4854 644 - 10943
2 21640 18881 2094 263 408 12577
3 10053 9032 844 105 72 5205
4 i więcej /103 6491 526 60 26 2882
a/ Kryterium zaliczania rodzin do rozwojowych jest wiek żony w rodzinach małżeńskich, wiek ojca lub matki w rodzinach bez małżeństwa ; Jeżeli osoby te maję poniżej 40 lat rodzinę zaliczono do rozwojowej.
Aneks 33 TABU. II. 1.1. ŻŁOBKI5*/
Stan w dniu 31 XII
WOJEWÓDZTWA
LATA Zakłady
Miejsca w żłob
kach
Dzieci przebywa
jące b/
Dzieci przebywa
jące c/w żłobkach w % dzieci do lat 3
POL S K A 1975 1206 82116 16597?. 4,9
1980 1474 103534 194136 5,2
1982 1491 103325 151110 4.0
WROCŁAWSKIE 1975 71 5010 12126 12.5
1980 79 5615 12261 11.5
1982 77 5615 9732 8.9
Stołeczne 1975 110 6539 15573 8,7
warszawskie 1980 119 7278 14184 6.2
1982 113 7062 11979 5.7
Miejskie 1975 87 6530 6880 16,4
łódzkie 1980 97 7190 6881 14.1
1982 85 6297 5309 11.0
Miejskie 1975 29 1815 4220 3.9
kr* owakie 1980 31 2045 4572 3,5
1982 34 2165 3461 3.3
Poznańskie 1975 38 2833 6115 5,4
1980 45 3338 5800 4.2
1982 43 2902 3800 3.0
a/ Stałe, b/ W clegu roku
TABU II. 1.2. PLACÓWKI WVCHV.VANIA PKZEDSZKOLNEGO Sten w dniu 31 X
WOJEWÓDZTWA Lata #
Placówki ozleci a/ ** tys. Miejsca w przed- szkołach
w tys.
ogółem
w tym przed
szkola
ogółom
w tym przed
szkola
POLSKA 1975 24719 9917 942,6 669,2 566.0
1980 26042 11498 1222,9 871,8 705,9
1982 26304 11965 1226,7 838.6 758,4
WROCŁAWSKIE 1975 604 313 29.6 24,4 18,3
1980 622 389 38.0 32,9 22.5
1982 665 285 37,2 26,7 23.8
Stołeczne warszawskie 1975 798 566 56,1 50.9 39,1
1980 953 725 77,5 70,0 48.6
1982 1042 633 76,6 59,0 51.3
Miejskie łódzkie 1975 379 278 29,2 27.4 21,8
1980 437 383 36,7 35.6 25.9
1982 417 293 34,9 30.2 28,0
Miejskie krakowskie 1975 579 266 28.6 21.7 17,3
1980 845 394 36,3 28.8 21.2
1982 846 323 35,4 24.9 21.6
Poznańskie 1975 767 438 32,8 26.5 20,9
1980 838 589 44,3 37,3 25.9
1982 853 455 44,5 31,6 28,1
a/ W cięgu roku
An
Aneks 35 TABU. II.1.3. NIEKTÓRE WSKAŹNIKI Z ZAKRESU WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO
Dzieci w placówkach wychowania przed-' szkolnego
WOJEWÓDZTWA
LATA na 1
placów
kę
na 1000 na 1 no-
w % dzie
ci w wie- miejsc a/ uczyciela ku 3-6
lat
POLSKA 1975 38,1 118,2 17, ' 44.1
1980 47.0 123,5 17,7 48,8.
1982 46,6 161.7 15.5 47,6
WROCŁAWSKIE 1975 49.0 125,2 16,9 51,2
1980 62,4 130,3 17.7 54.7
1982 55,9 156.3 16,2 50.5
Stołeczne 1975 69,6 122.4 16,6 56.1
warszawskie 1980 31,4 131,5 17.9 58.5
1982 73,5 149.3 15.2 54,9
Miejskie łódzkie 1975 76,9 120,5 17,1 58,8
1980 84,0 122,0 17.6 59,4
1982 83,7 124,6 14.8 54.3
Miejskie krakow
skie
1975 1980
49,4 42.9
122,9 126.0
17,2 17.7
45,1 49,3
1982 41.9 163,6 14,8 46,5
Poznańskie 1975 42.8 116,2 17.2 48,0
1980 52.9 126,0 17.6 52,5
1982 53.0 147.2 14,4 50.5
a/ Dla lat 1975-1 1980 bez oddziałów przedszkolnych przy szkołach podstawowych i ognisk przedszkolnych, dla roku 1982 bez oddziałów przedszkolnych.
36 Aneks
TABU. XX. 2.1. LUDNOŚĆ W ..IEKU 65 LAT I WIĘCEJ W 1982 R.
GRUPY WIEKU
Ogó
łem
Mężczy
zn i Kobiety Ogó
łem
Mężczy
źni Kobiety w liczbach bezwzględnych w odsetkach
OGÓŁEM
OGÓŁEM 81396 31080 50316 100,0 100,0 100,0
65-69 lat 26421 11503 14918 32,5 37,0 29.7
70-74 25388 10101 15287 31,2 32,5 30,4
75-79 16468 5726 10742 20.2 18,4 21.3
80-84 8803 2566 6237 10,8 8.3 12.4
85-89 3128 867 2261 3.8 2,8 4.5
90-94 898 239 659 1.1 0,8 1.3
95-99 214 49 165 0,3 0,3 0.3
100 lat
i więcej 76 29 47 0.1 0.0 0,1
- M I A S T A
RAZEM 55444 20477 34967 100,0 100,0 100,0
65-69 lot 18024 7685 10339 32,5 37,5 29.6
70-74 17107 6628 10476 30.3 32.4 29.9
75-79 11144 3675 7469 20,1 17,9 21.4
80-84 6060 1693 4367 10.9 8.3 12.5
85-89 2270 581 1689 4.1 2,8 4,8
90-94 649 157 492 1.2 0.8 1.4
95-99 141 55 106 0.3 0.3 0.3
100 lat
i więcej 52 23 29 0,1 0,0 0.1
WIEŚ
RAZEM 25952 10603 15349 1C0.0 - 100,0 100,0
65-69 lat 8397 3818 4579 32,4 36,0 29,9
70-74 8284 3473 4811 31.9 32,8 31.4
75-79 5324 2051 3273 20,5 >19,4 21.3
80-84 2743 873 1870 10,6 8,2 12.2
85-89 858 286 572 3.3 2,7 3,7
90-94 249 82 167 1.0 0,8 1,1
95-99 73 14 59 0,3 0,1 0,4
100 lat
i więcej 24 6 18 0.0 0,0 0,0
»
Aneks 37 TABL.II. 2.2. DOMY POMOCY SPOŁECZNEO
Stan w dniu 31 XII WOJEWÓDZTWA
LATA Domy Pensjo
nariusze
Osoby ocze
kujące na miejsce
POLSKA 1975 514 55432 10089
1980 541 59800 15590
1982 565 60891 12760
WROCŁAWSKIE 1975 11 1047 144
1980 13 1283 859
1982 14 1442 575
Stołeczne warszawskie 1975 36 4874 1489
1980 38 5021 1605
1982 40 4953 1830
Miejskie łódzkie 1975 16 2629 706
1980 16 2682 851
1982 17
’
Miejskie krakowskie 1975 22 3008 124
1980 21 3081 459
1982 21 3037 215
Poznańskie 1975 19 1807 201
1980 19 1876 788
1982 19 1817
TABL. II.3.1. LEKARZE I PIELĘGNIARKI w co WYSZCZEGÓLNIENIE
a - lekarze medycyny b - lekarze dentyści c - pielęgniarki
1975 1980 1982
w licz
bach bez
względnych
na IO tya.
ludności
w licz
bach bez
względnych
na 10 tys.
ludność!
w licz
bach bez
względnych
na 10 tye.
ludności
54461 15.9 63577 17.0 67008 16.4
POLSKA a
15114 4.4 16834 4.7 17142 4.7
c 122600 35,9 156975 43,9 163980 45,1
WROCŁAWSKIE a 2659 ' 25,9 3034 28.2 3136 28.7
b 688 6.7 744 6.9 767 7.0
c 4994 48.7 6305 58,6 6118 56.1
Stołeczne'warszawskie a 7943 36.9 8800 37,9 8996 38,1
b 2065 9,6 2001 8,6 1961 8.3
c 11096 51.5 13313 57,4 13740 58.1
Miejskie krakowskie a 3010 26.9 3271 28.0 3463 29,2
b 639 5,7 681 5,8 712 6,0
c 4566 40.8 5362 45,9 5887 49,6
Miejskie łódzkie a 2869 26,6 3111 27.6 3416 29.9
b 859 0,0 099 8,0 917 8.0
c 5871 54,4 6169 54.7 6371 55.8
Poznańskie a 2730 23.3 3043 24,6 3147 24,9
b 706 6.0 806 6.5 816 6.5
c 4958 42,3 5959 48.1 5942 47,1
Aneks 39 TASL. II. 3.2. ZAKŁADY AMBULATORYJNE OPIEKI ZDROWOTNEJ
Stan w dniu 31 XII WYSZCZEGÓLNIENIE
a - przychodnie1^
b - ośrodki zdrowia c - punkty położnicze d - liczba udzielonych porad
1975 1980 1982
na 1 mieszkańca 2/
ROLSKA a 5724 56:!, 5872
b 3085 3218 3245
c 2144 2499 2679
d 7.8 8.0 7.5
WROCŁAWSKIE a 228 244 246
b 64 65 65
C 57 88 86
d 9,4 9.2 8.4
Stołeczne warszawskie a 463 328 333
b 46 49 49
c 116 114 125
d 11.4 10,8 9.9
Miejskie łódzkie a
b
222 24
208 24
209 24
c 129 148 163
d 11.8 12.2 11.3
Miejskie krakowskie a b
220 73
227 75
•231 75
c 120 135 141
>
d 9.3 9.6 8,6
Poznańskie a 262 225 234
b 55 83 83
c 140 150 153
d 10,3 10.2 •
ft
1/ Bez przychodni przeciwgruźliczych. 2/ Łęcznie z badaniami pro
filaktycznymi oraz poradami udzielonymi w pracowniach oświatowo- wychowawczych .
40 Aneks
TABU. II.3.3. NIEKTÓRE WSKAŹNIKI DZIAŁALNOŚCI SŁUŻBY ZDROWIA /bez szpitali psychiatrycznych/
WYSZCZEGÓLNIENIE a - łóżka na 10 tys.
ludności b - leczeni na
10 tys.ludności c - leczeni na
1 łóżko
1975 1978 1980 1981 1982
POLSKA a 55.1 56,2 56,2 56,4 56,3
b .1130,9 1193,6 1224,3 1152,1 1199,1
c 20,7 21.4 22,0 20,5 21,3
WROCŁAWSKIE a 76.8 77.5 77,2 77,0 76,1
b 1256.8 1505,2 1581,5 1479,4 1525,6
c 18.1 19.5 20,0 18,1 20,0
Stołeczne a 83,0 77,0 78,6 80,6 78,0
warszawskie b 1210,4 1274.0 1287,3 1245,2 1308,9
c 14,7 16,4 16,4 15,4 16,7
Miejskie a 71,1 65,1 67,2 68,7 69,6
łódzkie b 1366,5 1375,6 1408,2 1325,0 1424,1
c 19,2 21.1 21.4 19,6 20.5
Miejskie 8 60,4 59,7 60,1 60,7 60,1
krakowskie b 1080,3 1094,6 1144,6 1084,5 1139,2
c 17.8 18.7 19,0 17.8 18,9
Poznańskie a 61,8 64.7 65,1 66,0 65,6
b 1241,3 1326,0 1373.8 1319,4 1362.5
c 19,9 20,5 21.0 19,9 20.7
1/ Bez Łóżek die noworodków 1 wcześniaków;Łęcznie z Łóżkami na oddzia- Łech szpitalnych przy stacjach pogotowia ratunkowego; staro w dniu 31 XII.