Jan Charytański
"Was heist „Erlösung”? : Theorie und
15 Katechesen", Albert Höfer,
Salzburg 1970 : [recenzja]
Collectanea Theologica 42/1, 220
220
R E C E N Z J EA lbert HÖFER, Was h eist „Erlösung?” Theorie und 15 K atechesen, Salzburg 1970, Otto Müller Verlag, s. 147.
Dostrzeżenie w O bjawieniu w ezw ania Bożego, skierowanego do człowieka w jego konkretnej sytuacji życiowej, zwróciło uwagę na niewystarczalność w przepowiadaniu, a zwłaszcza w katechezie, inform acji religijnej, czy nawet „przepowiadania”. Koniecznym staje się wprowadzenie doświadczeń, proble m ów ludzkich i ich interpretacja w św ietle Objawienia.
Albert H ö f e r , profesor katechetyki, autor licznych publikacji naukowych i podręczników dla dziecka, jeden z czołowych reform atorów katechezy austriackiej w ostatnich latach, pragnie przerzucić „pomost” m iędzy doświad czeniem ludzkim a najistotniejszym pojęciem chrześcijaństwa — zbawieniem. W części teoretycznej sw ej pracy krytykuje obraz zbawienia, jaki posiada w iększość w iernych i jaki często podaje popularne kaznodziejstwo i kateche za, obraz tak zubożony, że aż w ykrzyw iający prawdę Bożą. W oparciu o dane Starego i zwłaszcza Nowego Testamentu, a przede w szystkim ew angelii św. Jana i u św. Pawła, ukazuje całe bogactwo tej rzeczywistości. Na pierw szy plan w ysuw a zagadnienie w spólnoty z Bogiem jako podstawowe i warunkujące w szystkie inne. To sięgnięcie do źródeł pozwala autorowi do strzec również płaszczyznę horyzontalną zbawienia nadprzyrodzonego, a jed nocześnie odszukać doświadczenia ludzkie, które niejako warunkują zrozu m ienie i przyjęcie zbaw ienia w ujęciu chrześcijańskim .
Odpowiedniego wyrazu doświadczenia ludzkiego szuka autor w w ielkiej literaturze św iatow ej. S a t r e ’ a Z am knięte d rzw i oraz Plus ultra Getrudy v o n L e F o r t stanowią m ateriał zasadniczy, prowadzący do przybliżenia chrześcijańskiej w spólnoty Kościoła, sakram entów m ałżeństw a i Eucharystii. P rzeciw staw ienie idei utw orów B. B r e c h t a i G. G r e e n a w yzyskuje dla ukazania istoty nawrócenia chrześcijańskiego. B iblijny obraz Boga zostaje przygotowany w przeciwstaw ieniu Procesu Fr. K a f k i i Sądu m orza G. v o n L e F o r t . Aż pięć w reszcie utworów stanow i przygotowanie do przyjęcia chrześcijańskiej m iłości „mocniejszej niż śm ierć”.
A naliza utworów literackich przeprowadzona jest troskliw ie i docelowo, bez łatw ego przechodzenia do ujęć chrześcijańskich. Uderza natom iast dys- harm onia m iędzy uwagą poświęconą w spom nianym powyżej utworom a w y jaśnieniem w ątków ewangelicznych. Na przykład w czwartej grupie tem atycz nej na analizę pięciu utw orów autor poświęca 36 stron. O św ietlenie ew an ge liczn e tych w szystkich problem ów obejm uje jedną stronę. Można postawić p y tanie, czy nowoodkryte elem enty, istotne i konieczne, nie zdradzają absolutyz m u podobnego do ujęć teologii scholastycznej. Tu również potrzebna rozwaga. Mimo powyższych zastrzeżeń książkę można zalecić wykładow com kateche tyki, również duszpasterzom młodzieżowym , przede wszystkim akademickim. Ks. Jan C h arytań ski SJ, W arszaw a
Handbuch der P astoraltheologie, wyd. Franz X aw er A r n o l d , Ferdinand
K l o s t e r m a n n , Karl R a h n e r , Viktor S c h u r r , Leonhard M. W e b e r , t. III 1968,> t. IV, 1969, Freiburg—Basel—Wien, Herder, s. 677 + 759.
K ilkuletnia praca w ielu autorów została ukończona. Wraz z w ydaniem czwartego tomu oddano współczesnem u K ościołowi najobszerniejsze i naj bardziej wyczerpujące opracowanie teologii duszpasterskiej. Co prawdą, zapo wiedziany jest jeszcze tom piąty, ale nie poszerzy on już zaplanowanego przez redaktorów zakresu treści. Będzie jedynie słow nikiem pojęć, opracowa nych w om awianym podręczniku.
Nie w szyscy współpracownicy dożyli ukazania się drukiem ostatniego tomu opracowania. Odeszli w cześniej Th. F i l t h a u t i Fr. X. A r n o l d . Temu
