Anna Lemańska
Sprawozdanie z Konferencji
Informacja w nauce i filozofii, ATK,
26.X.1994 r
Studia Philosophiae Christianae 31/1, 232-233
ulega głębokiemu załam aniu” 3. Ale i m odernizm popada w kryzys, pojaw iają się nowe filozofie (m.in. Husserla, Bergsona) nawołujące do pow rotu do źródeł, do dośw iad czenia, do reform y rozum u. Samo bowiem „myślenie bez doświadczenia jest puste, doświadczenie bez myślenia jest ślepe” . K rytyka racjonalizm u przenika na teren religii, bowiem „także rozum chrześcijaństwa wymaga reform y” , wyzwolenia się od lęków przed współczesną filozofią i nauką. „W szystkie wymienione okoliczności - mówi Tischner - a więc pow rót do źródeł, reform a chrześcijańskiego rozum u, przyswojenie Kościołowi doktryny praw człowieka, idą w parze z pogłębieniem rozum ienia samej istoty w iary [...] Jak się to dzieje, że chrześcijańskie praw da i w artość odryw ają się od katolickiego pnia, żyją poza oficjalnym katolicyzmem i tam przynoszą owoce?” . W odpowiedzi stwierdza, że polska w iara zdała egzamin w walce z totalitaryzm em . Uważa, iż w iara rodząca się „z pragnienia sensu w świecie bez sensu” i w iara zrodzona z pragnienia d o b ra po spotkaniu ze złem, której jak o w artości dają „z zew nątrz” świadectwo niektórzy myśliciele, winny się spotkać, aby się wzajemnie wzbogacić i aby „doświadczenie pow racania do źródeł wiary, rozum u i w olności” stało się pojęciem zrozum iałym przez wszystkich.
K oncert C hóru Uniw ersytetu Łódzkiego i Gaudeamus zakończyły oficjalne uroczys tości. W części nieoficjalnej zaproszeni goście prow adzili ciekawe rozmowy przy tradycyjnej lampce wina i występach kapeli i delegacji Związku Podhalan, którego ks. Tischner jest kapelanem. Oni także w najwłaściwszy dla siebie sposób oddali cześć - j a k mówił R ektor - „synowi ziemi podhalańskiej, z której wyniósł miłość do Boga i do ludzi i której odpłaca przywiązaniem, dając przykład na to, że poszanow anie, które wszyscy winniśmy swym m ałym ojczyznom, nie przeszkadza być Europej czykiem” . W tym kontekście nader trafnie brzm ią stwiedzenia prof. W. Stróżewskiego z U J, wyrażone w opinii dotyczącej przyznania Tischnerowi d o k to ratu honoris causa UŁ: „Ks. Józef Tischner jest filozofem troski: troski o drugiego człowieka, ale także troski o kształt społeczeństwa, przede wszystkim zaś własnej ojczyzny [...] Przejawem troski o Polskę i jej losy są także książki Polska je st Ojczyzną, Polski młyn i wydany niedaw no tom znakom itych esejów Nieszczęsny dar wolności. Bodaj nikt inny nie trafił ta k w sedno sprawy ja k Tischner w tej właśnie książce. U kazał z bezwzględną szczerością, na czym polega nasz dzisiejszy dram at, rozdarcie między pragnieniem wolności i niezdolnością dorośnięcia do jej w ym agań” . N ie sposób na zakończenie nie pow tórzyć za prof. Stróżewskim, że „Tischner jest myślicielem głęboko chrześcijańs kim, zakorzenionym w najgłębiej pojętej tradycji katolickiej. W brew jego niektórym krytykom (a jest ich wielu!), sądzę, że nikt lepiej od niego nie rozum ie istoty przesłania Jan a Paw ła II, kierowanego i do świata i do Polaków , a zawartego zwłaszcza w jego encyklikach społecznych: wystarczy przypom nieć cykl artykułów Tischnera na tem at
Veritatis splendor. Niewielu też ludzi zgłębiło tak gruntow nie istotę dzisiejszych
problem ów chrześcijaństwa, zarów no w jego wymiarze powszechnym, ja k i - w szcze gólny sposób - polskim ” .
SPRAWOZDANIE Z KONFERENCJI INFORMACJA W NAUCE I FILOZOFII
ATK, 26 X 1994 R.
D nia 26 X 1994 r. odbyła się na Akadem ii Teologii K atolickiej, zorganizow ana przez K atedry Filozofii Przyrody i M etodologii N au k Systemowo-Informacyjnych W ydziału Filozofii Chrześcijańskiej, konferencja Informacja w nauce i filozofii. O kazją
3 Tekst w ykładu został opublikow any w Tygodniku Powszechnym n r 7(2379) z dnia 12-02.1995, s. 8-9. Dalsze przytoczenia zaczerpnięto z tego tekstu.
do spotkania stała się siedemdziesiąta rocznica urodzin ks. prof, d r hab. Mieczysława Lubańskiego profesora i długoletniego dziekana W ydziału Filozofii Chrześcijańskiej.
Konferencję otw orzył i w prowadził w problem atykę sym pozjum ks. pr.of. d r hab. Józef D ołęga, dziekan W ydziału. W swym w ystąpieniu zwrócił uwagę na to, że tem atyka konferencji stanowi jeden z głównych nurtów zainteresow ań badawczych ks. prof. M. Lubańskiego.
Pierwszy referat pt. W kręgu świadomości faustycznej wygłosił prof, dr hab. A dam Synowiecki z Politechniki Gdańskiej. A u to r przestrzegał przed absolutyzow aniem nauki i uleganiem złudzeniom, że człowiek dzięki niej może stać się w ładcą przyrody. D r hab. A nna Lataw iec z A T K w referacie Od informacji do sztucznej inteligencji omówiła znaczenie w technice i biologii pojęć: inform acja, sym ulacja i sztuczna inteligencja. N a zakończenie tej części obrad ks. bp prof, d r hab. Józef Życiński podzielił się z uczestnikam i sym pozjum swoimi w spom nieniam i ze spotkań i w spół pracy z ks. M. Lubańskim .
D rugą część konferencji rozpoczął referat prof, d r hab. W ładysław a Kunic- kiego-G oldfingera z K atedry M ikrobiologii U W nt. Rola informacji w układach
biologicznych. A utor ukazał w nim różne rodzaje inform acji, które sterują rozm aitym i
procesami biologicznymi w kom órkach i całych organizm ach. O bok inform acji genetycznej m am y również do czynienia z inform acją biochem iczną, topologiczną, behaw ioralną i im m unologiczną. Ż kolei ks. prof, d r hab. Szczepan W. Ślaga z A T K w w ystąpieniu Dwie interpretacje genezy informacji biologicznej przedstaw ił ocenę ujęć redukcjonistycznych M . Eigena i B.O. K üppersa na tem at pow stania bio-informacji.
W niniejszym num erze Studia Philosophiae Christianae w dziale Rozpraw drukujem y artykuły (A. Synowieckiego, A. Latawiec, W. K unickiego-G oldfingera i Sz. Ślagi), będące podstaw ą wygłoszonych na konferencji referatów , a poniżej zamieszczamy w prowadzenie J. Dołęgi, autoreferat A. Synowieckiego i toast jubileuszowy bpa A. Życińskiego.
J ó ze f M.. Dołęga
W P R O W A D Z E N IE W PR O B L E M A T Y K Ę SY M PO Z JU M
1. Przypadł mi w udziale zaszczyt otw arcia obrad konferencji naukow ej na tem at
Informacja w nauce i filo zo fii, związanej z tw órczością naukow o-badaw czą i dydak
tyczną ks. prof, d r hab. Mieczysława Lubańskiego. Konferencję tę zorganizow ał W ydział Filozofii Chrześcijańskiej A TK , a szczególnie K atedra Filozofii Przyrody i założona przez Naszego Jubilata K ated ra M etodologii N auk Systemowo-Infor- macyjnych. Odpowiedzialność za przygotow anie i przebieg konferencji był łaskaw przyjąć ks. prof, d r hab. Szczepan W. Slaga.
2. W refleksji nad biografią ks. prof. Mieczysława Lubańskiego pom ijam szczegóły, które są zaw arte w Księdze Pamiątkowej, natom iast tutaj chciałbym podkreślić dwa momenty.
Pierwszy - to Jego trzydzieści lat pracy w A T K na W ydziale Filozofii Chrześcijańs kiej i tyleż lat pracy w Wyższym M etropolitalnym Seminarium D uchow nym w W arszawie. W tym czasie K siądz Profesor pracow ał na stanow isku adiunkta, docenta, profesora nadzwyczajnego i zwyczajnego oraz pełnił funkcję prodziekana i dziekana naszego W ydziału. W okresie tym wiele się zmieniło w naszej Uczelni i na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej. W procesie tych zm ian aktywnie uczestniczył nasz Jubilat, tw orząc podstaw y do zaistnienia dwóch kierunków studiów; filozofii i psycho logii oraz troszcząc się o strukturę poszczególnych specjalności na kierunku filozofii, ja k również dbając o zmiany program ów dydaktycznych, które należy m odyfikow ać w relacji do pow stających nowych dyscyplin naukow ych, takich jak: antropologia filozoficzna, etologia, bioetyka, sozologia, biofilozofia, teoria inform acji, czy dzisiaj tw orząca się ekofilozofia.