opracowany w ramach projektu
„Tworzenie programów nauczania oraz scenariuszy lekcji i zajęć wchodzących w skład zestawów narzędzi edukacyjnych wspierających proces kształcenia ogólnego w zakresie kompetencji kluczowych uczniów niezbędnych do poruszania się na rynku pracy”
dofinansowanego ze środków Funduszy Europejskich w ramach
Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, 2.10 Wysoka jakość systemu oświaty Warszawa 2019
SCENARIUSZ LEKCJI W KLASIE VII
Program nauczania języka polskiego dla szkoły podstawowej
MAŁGORZATA JAS
UCZYMY SIĘ
Z PORTFOLIO
Redakcja merytoryczna – dr Jolanta Sawicka-Jurek Recenzja merytoryczna – Sabina Furgoł
Bożena Święch dr Beata Rola
Agnieszka Ratajczak-Mucharska Redakcja językowa i korekta – Editio
Projekt graficzny i projekt okładki – Editio Skład i redakcja techniczna – Editio Warszawa 2019
Ośrodek Rozwoju Edukacji Aleje Ujazdowskie 28 00-478 Warszawa www.ore.edu.pl
Publikacja jest rozpowszechniana na zasadach wolnej licencji Creative Commons – Użycie niekomercyjne 4.0 Polska (CC-BY-NC).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.pl
3
Tytuł lekcji:
Uczymy się z portfolio (kompetencje kluczowe: myślenie matematyczne i naukowe, kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się)
Cele kształcenia (wymagania ogólne):
IV. Samokształcenie. 1. Rozwijanie szacunku dla wiedzy, wyrabianie pasji poznawania świata i zachęcanie do praktycznego zastosowania zdobytych wiadomości.
2. Rozwijanie umiejętności samodzielnego docierania do informacji, dokonywania ich selekcji, syntezy oraz wartościowania. 3. Rozwijanie umiejętności rzetelnego
korzystania ze źródeł wiedzy, w tym stosowania cudzysłowu, przypisów i odsyłaczy, oraz szacunku dla cudzej własności intelektualnej. 4. Kształcenie nawyków systematycznego uczenia się; porządkowania zdobytej wiedzy i jej pogłębiania. 5. Zachęcanie do
rozwijania swoich uzdolnień poprzez udział w różnorodnych (…) wykładach oraz rozwijanie umiejętności samodzielnej prezentacji wyników swojej pracy. 6. Rozwijanie umiejętności efektywnego posługiwania się technologią informacyjną w poszukiwaniu, porządkowaniu i wykorzystywaniu pozyskanych informacji (proporcjonalnie także cele z innych działów – w zależności od wyboru poety/prozaika – M.J.).
Treści kształcenia (wymagania szczegółowe):
IV. Samokształcenie. Uczeń: 1) rzetelnie, z poszanowaniem praw autorskich, korzysta z informacji; 4) uczestniczy w projektach edukacyjnych (np. tworzy różnorodne
prezentacje, projekty wystaw, realizuje krótkie filmy z wykorzystaniem technologii multimedialnych).
Metody/Formy pracy:
m. praktyczne: praca z tekstem źródłowym; m. eksponujące: słuchowisko/audycja radiowa, recytacja połączona z przeżyciem (m. eksplikacji), wernisaż; m. problemowe, aktywizujące: przekład intersemiotyczny, drama „pomnik dramowy”; formy pracy:
zbiorowa, indywidualna, w grupach.
Środki dydaktyczne:
opracowania przydatne nauczycielowi do opracowania prezentacji o portfolio: Co włożyć do portfolio, czyli teczka tematyczna jako forma pracy i oceniania, Lechosław Hojnacki, E-portfolio jako innowacyjna metoda nauczania i oceniania; Marcin Polak, Wykorzystujmy e-portfolio w szkole; test Kahoot! (prozaicy i poeci z listy lektur dla klas IV–VIII).
Podczas lekcji:
1. Nauczyciel opracowuje quiz (Kahoot!) z pytaniami dotyczącymi polskich prozaików i poetów (np.: 1. Co łączy Adama Mickiewicza, Cypriana Kamila Norwida, Juliusza Słowackiego, Stanisława Balińskiego, Mariana Hemara, Kazimierza Wierzyńskiego,
4
Jana Lechonia oraz Czesława Miłosza?: A. pisali wyłącznie poezję; B. byli
emigrantami; C. pisali wyłącznie w języku polskim; 2. Co łączy Wisławę Szymborską i Czesława Miłosza?: A. otrzymali literacką Nagrodę Nobla; B. przebywali na
emigracji z powodów politycznych; C. są autorami fraszek; 3. Melchior Wańkowicz:
A. zmarł na obczyźnie; B. stracił córkę w powstaniu warszawskim; C. przyjaźnił się z Marianem Hemarem itp.).
2. Nauczyciel proponuje uczniom prowadzenie indywidualnego portfolio, poświęconego jednemu z prozaików lub poetów wpisanych na listę lektur
obowiązkowych dla klas IV–VIII szkoły podstawowej. Objaśnia, czym jest portfolio (prezentacja przygotowana na podstawie materiałów wymienionych w części Środki dydaktyczne), czym różni się od lapbooków prowadzonych przez uczniów w klasach V–VI. Odpowiada na pytania uczniów.
3. Uczniowie losują kartkę z nazwiskiem prozaika lub poety, którego życie i twórczość będą przedmiotem jego portfolio (lub e-portfolio). Dobierają się dowolnie w pary i projektują wstępnie zawartość portfolio, konsultując pomysły z kolegą/koleżanką.
Nauczyciel prosi, aby projekty były oryginalne i aby uczniowie wykorzystywali podczas ich tworzenia swoje mocne strony, talenty (np. plastyczne, w zakresie grafiki komputerowej).
4. Nauczyciel rozmawia z uczniami o zagadnieniach związanych z prawem autorskim.
Pyta, z jakich otwartych zasobów edukacyjnych korzystają. Uzupełnia ich wiedzę, wskazując na strony oferujące zasoby na zasadzie wolnych licencji. Wspólnie z uczniami bada zawartość tych stron. Poleca uczniom Przewodnik po Otwartych Zasobach Edukacyjnych – Koalicja Otwartej Edukacji.
Komentarz metodyczny
Prowadzenie portfolio pomoże uczniom w przygotowaniu się do egzaminu ósmoklasisty, a odbywające się systematycznie, w terminach ustalonych z uczniami, Klasowe Dni Portfolio będą organizowane w formie stacji uczenia się, więc uczniowie będą mogli uczyć się od siebie nawzajem. Formę portfolio (tradycyjne lub elektroniczne) i zawartość projektuje sam uczeń, więc ułatwi to pracę uczniom ze SPE.
